artikel Charlotte

16 NIEUWS
ZATERDAG 25 JANUARI 2014 HET NIEUWSBLADWEEKEND
In het hoofd van Charlotte, een meisje van 15 dat zelfdoding
Waarom toch, denk je altijd als er weer een het nieuws
haalt. Waarom wil een tiener in godsnaam sterven? Het
Gentse jeugdtheater Kopergietery maakte er een indruk­
wekkende toneelvoorstelling over. Op basis van het verhaal
van Charlotte, een ongelukkig meisje dat gedichten schreef
en zelfdoding probeerde te plegen. BERT HEYVAERT
‘Ik hou van dansen in
ik zou dood zijn als ik
Ik lach, ik huil,
ik denk, ik schuil
Ik slaap, ik vlucht
Ik adem, ik zucht
Ik bloed, ik traan
Ik vecht,
en ga langzaam
Dit is het eerste gedicht dat
Charlotte schreef. De eerste
keer dat ze de gedachten ver­
woordde, die voor de buiten­
wereld zo onbegrijpelijk zijn.
Want waarom denkt een meis­
je van 15 aan zelfdoding?
Waarom wil je je leven eindi­
gen, als het nog voor je ligt?
Charlotte kon het zelf niet zeg­
gen. Dus schreef ze het neer.
‘Ze was geen grote prater’,
herinnert psychologe Sarah
Bal zich. ‘Ze was niet iemand
die direct haar hart uitstortte
over de problemen waarmee
ze kampte. Dus zochten we
naar andere manieren waarop
ze kon vertellen. Kan je iets
opschrijven?, vroeg ik. Toen ik
het las, was ik verbluft. Alles
zat erin. Alles waarmee zulke
jongeren worstelen: vreugde,
verdriet, piekeren, de weg niet
vinden... Het zat allemaal ver­
pakt in enkele woorden.’
Charlotte – het is niet haar
echte naam – maakte tiental­
len gedichten. Zó treffend alle­
maal, dat ze een uniek beeld
bieden in het hoofd van een
verdrietige tiener. Charlotte
zelf gaf uiteindelijk toestem­
ming om er iets meer mee te
doen, en zo belandden de ge­
dichten bij Eva Bal, moeder
van Sarah en vermaard toneel­
regisseur. Die was direct over­
tuigd: ‘We moeten dit verhaal
vertellen.’
dat vaak: Ach, je kent het echte
leven nog niet. Maar dat is net
het probleem. Ze hebben min­
der levenservaring en kunnen
moeilijker relativeren. Ze we­
ten nog niet dat liefdesverdriet
na een tijdje wel weer over­
gaat. Dus zijn ze er het hart
van in. Dat is niet banaal, dat is
écht verdriet. En daarom moe­
ten we het ook serieus nemen.’
Wisselende stemmingen ho­
ren bij het tienerleven. Liefst
twintig procent van de Vlaam­
se jongeren worstelt met ge­
dachten aan zelfdoding. Uit­
zonderlijk is het verhaal van
Charlotte dus niet. ‘Uit dit ver­
haal heb ik één ding geleerd’,
zegt Gilles (17), een van de ac­
teurs uit de toneelvoorstelling.
‘Zelfdodingsgedachten
zijn
soms héél ver van je bed, maar
ook soms heel dichtbij. Er
moet weinig gebeuren eer het
concreet wordt. Persoonlijk
Ik hou van bloemetjes
in de zomer
Ik hou van dansen in de zon
Ik ben een zorgeloze dromer
Ik zou dood zijn als ik kon
Charlotte is geen zwartgallig
toneelstuk. Er wordt ook gela­
chen, gedanst, gespeeld met de
zorgeloosheid die een meisje
van 15 heeft – of zou moeten
hebben. Dat komt ook in de ge­
dichten naar voren. ‘Wat ze
opschreef, kon heel sarcas­
tisch zijn’, zegt Sarah Bal. ‘Het
begint met bloemetjes en zon,
en knuffels en liefde. En dan
ineens is daar die zin: Ik zou
dood zijn als ik kon. Keihard.
Zo voelen tieners zich vaak:
het ene moment héél vrolijk,
het volgende heel verdrietig.
Als volwassene banaliseren we
Zorgeloosheid én groot verdriet: beide zitten in de
voorstelling (zie ook foto’s boven). Foto: Lieven Van Assche
denk ik niet dat ik Charlotte
ooit zal begrijpen. Maar ik kan
me wel de momenten voorstel­
len waarop ze veel verdriet
had.’
Charlotte komt thuis...
heeft een dipje...
Charlotte huilt
barst in tranen uit
Charlotte kijkt om haar heen
Charlotte heeft niemand
NIEUWS 17
HET NIEUWSBLAD WEEKEND ZATERDAG 25 JANUARI 2014
23 jaar voor Thaise masseuse
wilde plegen
Het assisenhof van West­
Vlaanderen heeft Sararat
Khaengraeng (36) veroor­
deeld tot 23 jaar opsluiting
voor doodslag op Marc
Clauwaert (47). Openbaar
aanklager Lode Vandaele
had de maximumstraf van
30 jaar cel gevraagd.
Zeven jonge acteurs, tussen 14 en
18 jaar oud, gingen aan de slag
met de gedichten van Charlotte,
een meisje van 15 met zelf­
dodingsgedachten. De voorstelling
biedt een unieke kijk in het hoofd
van een verdrietige tiener.
de zon,
kon’
Er is nog een groot verschil
tussen tienerverdriet en pro­
beren zelfdoding te plegen. De
zeven acteurs – allen tussen 14
en 18 jaar – hadden allemaal
wel eens een dipje, maar geen
van hen dacht er ooit aan zich­
zelf iets aan te doen. De rede­
nen om effec­
,,
Foto: lva
ouders nog altijd enorm be­
langrijk’, zegt Sarah Bal. ‘Als ze
het écht moeilijk hebben, zijn
mama en papa de eerste steun.
Daar bestaat een mooie meta­
foor voor: het kind is het schip,
de ouders zijn het anker. Het
schip kan allerlei kanten uit­
Ze is aan de maximumstraf
ontsnapt, maar het blijft een
zware veroordeling, de 23 jaar
opsluiting die Sararat Khaen­
graeng te wachten staat. Daar­
van is minstens nog zes jaar
effectief. Haar advocaat Kris
Vyncke had op minder ge­
hoopt, want hij pleitte ruime
verzachtende omstandighe­
den. Onder meer in de fatale
dronkenmansruzie met het
slachtoffer, maar meer nog in
de jarenlange uitbuiting die ze
in het prostitutiemilieu door­
staan had.
Openbaar aanklager Lode
Vandaele ging daar niet in
mee. ‘Ze heeft elke mildheid
verspeeld door het spoor van
drankzucht en echtelijk ge­
weld dat ze in al haar relaties
getrokken heeft. We moeten
de maatschappij zo goed en zo
lang mogelijk beschermen te­
gen dit soort losgeslagen men­
sen. Dat kan alleen door de
maximumstraf op te leggen’,
zei Vandaele.
De jury volgde hem niet hele­
maal en hield het op 23 jaar.
Met als enige verzachtende
omstandigheid de sociale ver­
vreemding
van
Sararat
Khaengraeng. De motivatie
van het arrest was niet mals
voor de beschuldigde. Vooral
omdat ze na de dodelijke mes­
steek de vlucht nam zonder
zich om het slachtoffer te be­
kommeren. Bovendien was
Marc Clauwaert financieel
zeer gul geweest voor haar.
De burgerlijke partijen rea­
,,
TOM DILLEN
Burgerljke partij
Ik had geen 30 jaar
verwacht, maar dit
is wel heel licht
geerden teleurgesteld op het
arrest. ‘Mijn cliënten vinden
de straf te licht’, zei hun advo­
caat Tom Dillen. ‘Ik had geen
30 jaar verwacht, maar dit is
wel heel weinig.’ De advocaat
van de familie Clauwaert had
donderdag nog gevraagd
Khaengraeng schuldig te be­
vinden aan moord, maar de ju­
ry hield het op doodslag. Ook
toen al bleef de familie op haar
honger zitten. (wdb)
Sararat Khaengraeng: elke
mildheid verspeeld. Foto: blg
Verlaag uw
cholesterol in
21 dagen*
Bestel gratis uw
Challenge 21 box op
www.benecol.be
GILLES (17)
Acteur
Zulke gedachten zijn soms héél ver
van je bed, maar ook soms heel
dichtbij. Er moet weinig gebeuren
eer het concreet wordt
tief een poging tot zelfdoding
te ondernemen, liggen veel
dieper. ‘Vaak hebben zulke
jongeren zelfs niet de intentie
om dood te gaan’, zegt Sarah
Bal. ‘Maar een poging is wel al­
tijd een noodkreet. Een signaal
dat hun leven zo niet verder
kan.’
Dat signaal is vaak gericht
aan de ouders. Voor tieners is
een moeilijke thuissituatie, zo
blijkt uit een recent onderzoek
aan de UGent, de belangrijkste
reden om uit het leven te stap­
pen. Niet liefdesverdriet dus.
Ook geen gebrek aan vrienden
of pestgedrag. ‘Ook al tonen ze
het niet, tieners vinden hun
gaan, allerlei zaken uitprobe­
ren, zolang het veilig aan anker
ligt. Pas als het touw naar het
anker door is, heb je het schip
niet meer onder controle.’
Theatervoorstelling Charlotte
wordt de komende maanden
gepromoot door de Gezinsbond.
www.gezinsbond.be en
www.kopergietery.be
Wie vragen heeft over
zelfdoding, kan terecht
op de zelfmoordlijn
via het gratis nummer 1813
of op ww.zelfmoord1813.be
of het jongerenforum
www.awel.be
De gratis box bevat:
● 3 kortingsbonnen van 1 €
● heerlijke recepten
● tips van uw coach
-3 €
op het
Benecol®
assortiment
*Het is bewezen dat de dagelijkse consumptie van 1,5 à 2,4 gram plantaardige stanolen toelaat om uw cholesterol in
2 tot 3 weken met 7 tot 10% te verlagen.