jaarverslag 2013 (PDF, 3.8 MB, 32p)

Jaarverslag 2013
NGO Broeders van Liefde
Internationale samenwerking
geestelijke gezondheidszorg
onderwijs
orthopedagogische zorg
1
EEG-dienst psychiatrisch centrum Tulizo Letu in Goma, DR Congo
Foto kaft: Centre de Jour Humura (Rwanda) voor kinderen met een mentale beperking.
2
Werken aan capaciteitsversterking
2013 was het eerste werkjaar onder de nieuwe naam “Fracarita Belgium”. Het
was even wennen, maar Caraes blijft bewaard als naam van het eerste psychiatrisch ziekenhuis dat in Rwanda werd opgericht in 1967 en ook aan de basis lag
van de oprichting van de NGO voor ontwikkelingssamenwerking. Ondertussen
zoeken we verder onze weg binnen de nieuwe structuur van de internationale
samenwerking en de Fracarita-familie, inspelend op de tendensen van de globalisering en internationalisering.
Fracarita Belgium blijft zich onverminderd inzetten om de levensomstandigheden te verbeteren van mensen die met psychisch lijden, handicap of gebrek aan
onderwijskansen geconfronteerd worden. We zetten daarbij in op capaciteitsopbouw, waarbij de lokale partners in het Zuiden geholpen worden hun organisatie
op een duurzame manier uit te bouwen om de verschillende doelgroepen kwaliteitsvolle zorg, begeleiding en vorming te verschaffen. Dat is niet eenvoudig,
omdat bovenop de context van structurele armoede waarin deze partners functioneren er dikwijls ook nog eens regionale conflicten en natuurrampen het werk
bemoeilijken.
Sluitsteen en zwaarste opdracht is het vinden van de nodige middelen (materieel
en financieel) om dit allemaal te verwezenlijken. We mogen terecht fier zijn op
wat de Broeders van Liefde in de wereld doen, maar in tijden waarin de economische motor sputtert en de financiële wereld nog volop bezig is met uit het
diepe dal te kruipen is het allerminst evident om die middelen te mobiliseren.
Gelukkig kunnen we rekenen op de inzet van heel wat mensen en in dit verslag
brengen we u ook een overzicht van de realisaties en activiteiten in 2013. Ook
de Belgische overheid hernieuwde zijn vertrouwen in onze organisatie door de
erkenning voor het uitschrijven van fiscale attesten met de maximale duur van 6
jaar te verlengen.
Bijzonder trots waren we met de Deckers-prijs (Caritas Internationalis) die Sosame Bukavu kreeg voor de verwezenlijkingen en het werk dat er verricht wordt
inzake geestelijke gezondheidszorg. De prijs werd uitgereikt omdat Sosame een
goed voorbeeld is van een initiatief dat structureel vorm heeft gekregen nadat
het initieel gestart was als een noodhulpproject. Maar bij uitbreiding straalt deze
prijs natuurlijk ook af op de andere initiatieven van de Broeders van Liefde in de
regio van de Grote Meren en in tal van andere landen waar pionierswerk verricht
wordt.
We besluiten dit inleidende stukje met een woord van dank aan alle medewerkers, partners op het terrein en sympathisanten. Zonder hen zou dit werken aan
een betere wereld niet mogelijk zijn. Maar wat is mooier dan een zonne scheppen voor hen die door omstandigheden in de schaduw leven en hunkeren naar
kansen in het leven?
Joost Van Heesvelde
Coördinator Br. dr. René Stockman
Voorzitter
3
Fracarita Belgium
Visie, missie en kritische doelstellingen
Specifieke doelgroepen en thema’s
Opdrachtsverklaring
In het bijzonder willen we werken voor 3 doelgroepen
van kinderen, jongeren en volwassenen in ontwikkelingslanden die worden geconfronteerd met drie erg
specifieke problematieken:
Fracarita Belgium wil, als NGO voor ontwikkelingssamenwerking van de Broeders van Liefde, zich
wereldwijd inzetten voor het verbeteren van de levensomstandigheden van de meest uitgestotenen.
Het verhogen van hun kwaliteit van leven is onze opdracht. Daarom willen we voor deze personen die om
specifieke redenen worden uitgestoten werken aan
twee basiswaarden:
• hun persoonlijke rehabilitatie als unieke mens
• hun sociale reïntegratie in de maatschappij als actief lid van de gemeenschap
• handicap: zowel fysieke, sensoriële, motorische,
mentale als sociale handicap
• psychisch lijden en stoornis: nood aan psychosociale begeleiding, psychiatrische zorg en verslavingszorg
• gebrek aan kansen op het vlak van onderwijs en
opleiding
Daarom concentreert de NGO haar werking op drie
sectoren:
Missie-statement
Om op deze manier de kwaliteit van leven van deze
mensen te verhogen willen wij in het Noorden mensen en middelen mobiliseren om vervolgens samen
met bekwame partners in het Zuiden kwaliteitsvolle
initiatieven op te starten, uit te bouwen en te ondersteunen. Capaciteitsopbouw rond persoonlijke rehabilitatie en sociale reïntegratie van onze doelgroepen
in deze initiatieven in het Zuiden is daarbij het sleutelwoord.
• orthopedagogische zorg
• geestelijke gezondheidszorg
• onderwijs en opleiding
Naast deze core-business van de NGO kunnen in specifieke gevallen ook initiatieven voor noodhulp, vluchtelingen, straatkinderen, HIV/Aids-patiënten en ouderenzorg worden uitgebouwd.
14
2
4
1
5
6
3
12
10
11 8
9 7
15
16
17
18
19
13
1.
2.
3.
4.
4
Peru
Nicaragua
Brazilië
Ivoorkust
5.
6.
7.
8.
CAR
DR Congo
Burundi
Rwanda
9.
10.
11.
12.
Tanzania
Ethiopië
Kenia
Zambia
13.
14.
15.
16.
Zuid-Afrika
Pakistan
India
Sri Lanka
17. Vietnam
18. Filippijnen
19. Indonesië
Doelgroepen
geestelijke gezondheidszorg
of stoornis
Mensen met psychisch lijden
Stemmen horen die er niet
je.
Ziek zijn in je hoofd is geen pret
en of een diepe ellendige dezijn, plotse woedeaanvallen krijg
niet
een geestelijke aandoening is
pressie doormaken: leven met
zieken vaak
stes
gee
den
wor
den
slan
ling
eenvoudig. In ontwikke
ze
belanden ze op straat. Omdat
door hun familie verstoten en
stal nog zieker.
mee
ze
den
wor
en,
krijg
zorg
geen professionele
r
deze mensen een echt en bete
Fracarita Belgium vindt dat ook
tra
cen
al
28-t
ersteunen we een
leven verdienen. Daarom ond
gezondheidszorg. Dankzij een
ijke
stel
gee
r
voo
n
uize
enh
en ziek
mensen we de geesteszieken hun
aangepaste behandeling gev
.
ving
enle
sam
de
in
ts
waardigheid terug én een plaa
orthopedagogische zorg
Mensen met een handicap
Leven met een handicap is niet
eenvoudig. Zeker niet
als je in het Zuiden woont. Blind
zijn of doof, een arm
of een been missen, leven met
een mentale handicap
of misvormd door ziekten, het is
al een hele opgave in
het Noorden, het is nog moeilijke
r in het Zuiden. Naar
schatting 500 miljoen mensen leve
n wereldwijd met een
handicap. UNICEF schat daarvan
het aantal kinderen op
120 miljoen. In meer dan 24 zorg
- en onderwijsprojecten
voor buitengewoon onderwijs
biedt Fracarita Belgium
kinderen en jongeren met verschille
nde types van handicap een goede verzorging, bege
leiding en opleiding aan.
iding
onderwijs en ople
ijs
en zonder onderw
Kinderen en jongerenrecht. Alhoewel het één van de
ns
n de helft van
Onderwijs is een me
n is, heeft minder da
ge
lin
tel
els
do
ium
nn
degelijk onmille
tot
ng
ga
toe
en
ikkelingsland
lang. Kinbe
de kinderen in ontw
jk
nli
nochtans van weze
is
ijs
rw
de
On
ijs.
derw
maken meer kans
e opleiding volgen,
deren die een goed
werkelijk helpen
ad
t. Ze kunnen ook da
ark
sm
eid
arb
de
op
hun eigen individutie van hun land en
de uitzichtloze situa
goede opleiding in
ede te keren. Een
go
ten
de
oe
arm
ele
ing in de toekomst.
ren, is een invester
het Zuiden garande
50-tal scholen en
n
carita Belgium ee
Fra
t
un
ste
m
aro
Da
ulier onderwijs maar
. Dit doen we in reg
onderwijsprojecten
chtelingenkampen.
ntra en zelfs in vlu
ce
gs
din
lei
op
in
k
oo
5
Activiteitenverslag
Steun aan partners in het Zuiden
Uit het overzicht van de bestedingen kunnen we opmaken dat
de steun die Fracarita Belgium in
2013 aan het Zuiden verleende
€ 3.926.758,23 bedroeg. Dat is
een stijging ten opzichte van de
drie vorige jaren, maar minder
dan in 2008-2009, toen we de
kaap van de 4 miljoen hadden gerond. De economische en financiële crisis heeft hierbij zeker een rol
gespeeld en daarenboven waren
er de naweeën van de politieke
crisis in België die ervoor zorgde
dat de besluitvorming omtrent
het jaarlijks terugkerende dossier
van
noodhulp/vredesopbouw
in Kigoma (Tanzania) vertraging
opliep. De congregatie telt een
100-tal projecten in 19 ontwikkelingslanden verspreid over Azië,
Afrika en Zuid-Amerika. Een groot
aantal van deze projecten wordt
gesteund op inhoudelijk, materieel en financieel vlak, maar ook
via stages en de inzet van enkele
coöperanten met een specifieke
opdracht. Deze projecten situeren zich binnen de drie domeinen
waarin de congregatie Broeders
van Liefde actief is: onderwijs,
geestelijke gezondheidszorg en
de zorg voor personen met een
handicap.
6
Nieuwe vrouwenafdeling in het psychiatrisch centrum Caraes Butare, Rwanda 
We vermelden de belangrijkste
realisaties voor 2013: de uitbreiding van het psychiatrisch centrum met consultatiebureaus,
labo en polyvalente ruimte in
Gitega (Burundi), de rehabilitatie van de vrouwenafdeling in
het psychiatrische centrum te
Butare (Rwanda), de bouw van
een polyvalente zaal in het psychiatrisch centrum Tulizo Letu in
Goma (DR Congo), de aankoop
en verzending van materiaal voor
de technische school van Bukavu,
de installatie van zonnepanelen
in het psychiatrisch Centrum Sosame in Bukavu (DR Congo), de
bouw van een slaapzaal voor het
internaat van Gatagara, de afwerking van een nieuwe afdeling voor
Zonnepanelen voor het psychiatrisch centrum Sosame te Bukavu
Post Traumatic Stress Disorder en
toxicomanie in Kigali (Rwanda),
water en elektriciteitsvoorziening
in Kasaka (Tanzania), de aankoop
van grond en gebouwen voor een
school in Lahore (Pakistan) en een
omheining rond het psychiatrisch
ziekenhuis van Lubumbashi (DR
Congo), de school van Simalia (India) en een slaapzaal in Granada
(Nicaragua).
Erkenningen
De erkenning als NGO voor ontwikkelingssamenwerking werd in
2012 hernieuwd door de Belgische Overheid volgens KB van 14
december 2005. In principe is deze
erkenning opnieuw geldig voor 5
jaar, maar er treedt een nieuwe
wetgeving in voege waarbij alle
NGO’s die erkend willen blijven
een nieuwe aanvraag zullen moeten indienen in 2014. Er komt in
2015 ook een nieuwe screening
van de NGO’s die een erkenning
als programma-NGO wensen.
De criteria om deze erkenning te
kunnen krijgen zijn verstrengd.
De aanvraag voor deze erkenning
moet uiterlijk op 31/12/2014 ingediend worden. De machtiging
om fiscale attesten af te leveren is
door het Ministerie van Financiën
verlengd tot 31/12/2018 en begin
2014 werd ook onze machtiging
verlengd om met vrijstelling van
BTW goederen aan te kopen die
bestemd zijn voor de projecten in
het Zuiden.
Partners in het Noorden
We vermelden hier graag in het
bijzonder onze goede samenwerking met de NGO Artsen zonder
Vakantie. Hun zendingen combineren daadwerkelijke hulp (consultaties, operaties) met vorming
van het lokale personeel. Ook
met het Lilianefonds (Nederland)
worden goede contacten onderhouden inzake de steun aan initiatieven voor personen met een
handicap. We bieden ook de gelegenheid aan een aantal studenten om in het kader van hun studies of eindwerk stage te lopen in
enkele van onze initiatieven. Er
zijn contacten met de Katholieke
Hogeschool Limburg, Katholieke
Hogeschool
West-Vlaanderen,
de Artevelde Hogeschool in Gent
en de universiteiten van Leuven,
Brussel en Gent.
Netwerken/vertegenwoordiging
Fracarita Belgium is vertegenwoordigd en/of is lid van de NGOFederatie, het Platform Handicap
en Ontwikkelingssamenwerking
(PHOS), het collectief van han-
Orthopedagoge aan het werk met twee kinderen met een motorische beperking in HVP Gatagara, Rwanda

dicap-specifieke NGO’s “Eén op
Tien” en de adviesraad voor ontwikkelingssamenwerking van de
provincie Oost-Vlaanderen. Vanuit Fracarita Belgium participeren
ook vrijwilligers aan de gemeentelijke raden voor ontwikkelingssamenwerking (Evergem, Lummen,
Kortenberg, Ravels, Geel). We zijn
ook vertegenwoordigd in de algemene vergadering van Memisa
en we werken samen met organisaties als Gered Gereedschap en
Lilianefonds in Nederland en Misereor in Duitsland.
Overheidssteun
Federaal
DGD (Directie-Generaal voor Ontwikkelingssamenwerking) finan-
cierde voor 80% een uitgebreid
programma in het Grote Merengebied (Rwanda, Burundi, OostCongo en West-Tanzania). Dit
programma, dat over een periode
van drie jaar liep, concentreerde
zich op twee domeinen: geestelijke gezondheidszorg (GGZ) en
orthopedagogische zorg (OZ).
2013 was het derde jaar van dit
programma, waarin 15 lokale
partners (ziekenhuizen en voorzieningen), samen met inzet van
4 coöperanten en een regionale
coördinator als doel hadden de
levenskwaliteit van mensen met
een beperking of geestesziekte te
verbeteren, met het oog op hun
rehabilitatie en sociale re-integratie.
Het programma focuste op twee
assen: zorgverdieping (werken
aan betere zorg) en zorgverbreding (werken aan een ruimer en
gediversifieerd aanbod). Het budget van dit driejarenprogramma
bedroeg vier miljoen euro.
Voor 2013 bedroegen de totale
uitgaven voor OZ € 430.224,03 en
voor GGZ € 713.330,13. De toegekende structuurkosten bedroegen
€ 42.803,81. Dit geeft een alge-
 Drie meisjes met beide benen geamputeerd leren lopen in Gatagara.
7
Globaal gezien kunnen we
stellen dat de cliënten en
patiënten hebben aangegeven
dat de verstrekte zorg van
goede kwaliteit is en dat ook
hun levenskwaliteit beduidend
toeneemt. Alle vooropgestelde
resultaten werden eind 2013
gehaald. Met de gerealiseerde
vernieuwing en uitbreiding van het
zorgaanbod werden gedurende de
programmaperiode niet minder
dan 15.429 personen met een
beperking ambulant geholpen
en 2.646 personen (vooral
kinderen) met een beperking
(semi)-residentieel.
206.790
psychiatrische patiënten werden
ambulante behandeld en 17.822
patiënten werden voor korte
of langere periode opgenomen
in een van de psychiatrische
centra. In totaal werden dus iets
meer dan 240.000 cliënten en
patiënten geholpen, gedurende
de programmaperiode 20112013, wat een significante
stijging betekent in vergelijking
met de situatie voor de
meen totaal, beheerskosten ten
bedrage van € 81.612,01 inbegrepen, van € 1.267.969,98.
In 2013 werd een externe evaluatie GGZ afgerond en een kwaliteitsaudit uitgevoerd. Hierin werd
aangegeven dat op het terrein
goed werk werd geleverd en dat
de lokale partners goed op weg
waren om de vooropgestelde
doelstellingen tegen eind 2013 te
behalen. De evaluatie GGZ formuleerde, net zoals de evaluatie OZ
het jaar voordien, enkele aanbevelingen die al meteen tot bijsturing hebben geleid maar ook stof
leverden bij het opmaken van het
programma 2014-2016. De opmaak van het nieuwe driejarenprogramma 2014-2016 werd in
augustus 2013 voltooid en werd
aan DGD overgemaakt ter goedkeuring. Dit programma is een
vervolg op het programma 20112013, met een verhoogde focus
op capaciteitsversterking van de
partners zelf, ten behoeve van de
doelgroep.
programmaperiode.
Provinciaal
De Provincie Oost-Vlaanderen
steunt in het kader van haar regiobeleid het Home de la Vierge
des Pauvres in Gatagara (Rwanda), ondersteunde de aankoop
van een minibusje voor de Ecole
Spéciale van Goma (DR Congo –
zie ook “projecten in de kijker”)
en stelt jaarlijks een werkingssubsidie ter beschikking.
Gemeentelijk
In 2013 kregen we eveneens
steun vanuit verschillende gemeenten: Aalter, Bierbeek, Dilbeek, Everberg, Evergem, Geel,
Izegem, Lokeren, Maldegem, Ravels, Sint-Martens-Latem, Wingene en Zottegem. Daar werden
aanvragen ingediend voor concrete projecten via medewerkers,
Zuidreizigers en lokale promotoren. Deze gaan dikwijls ook gepaard met een lokale activiteit in
de gemeente rond het ingediende
project.
Tabel 1: Totaal aantal patiënten/cliënten binnen DGD-programma Regio Grote Meren 2011-2013
Orthopedagogische
zorg
HVP
CHP
Rwanda
Goma
RWA
DRC
TOTAAL
OZ - ambulant
8.577
6.552
15.429
OZ - (semi-)residentieel
2.292
354
2.646
Geestelijke
gezondheidszorg
HNPC
CNPK
CSM
SOSAME
SDPC
Ndera/Butare
Kamenge
Goma
Bukavu/
Shabunda
Kigoma/
Marumba
RWA
BDI
DRC
DRC
TZA
TOTAAL
GGZ - consultaties
GGZ - hospitalisaties
8
118.953
22.860
18.720
30.857
15.400
206..790
10.108
2.256
2.013
2.270
1.175
17.822
Vredesopbouw
Onder de duizenden vluchtelingen die in het begin van 2013 in
Tanzania verbleven, waren er een
700-tal jongeren die zich klaarstoomden voor de eindexamens
van het secundair onderwijs.
Deze jongeren de kans ontnemen
om hun examens af te leggen, zou
nefaste gevolgen hebben voor
hun toekomst. Want zonder officieel erkend diploma secundair
onderwijs wordt het bijzonder
moeilijk om zich later te reïntegreren in Congo, het land dat ze
ondertussen al meer dan tien jaar
geleden moesten ontvluchten.
Daarom besloot Ahadi om opnieuw staatsexamens te organiseren in Tanzania in samenwerking
met het Congolees Ministerie van
Onderwijs. 514 slaagden in het
eindexamen en behaalden een
officieel diploma.
In het vluchtelingenkamp Nyarugusu zorgde Ahadi in 2013 ook
voor de 3-jarige opleiding van
104 leerkrachten in samenwerking met het Congolese Institut
Supérieur Pédagogique. In Congo
is er immers een groot tekort aan
gediplomeerde
onderwijzers.
Verder werden er ook nog vormingssessies georganiseerd rond
vredeseducatie. Hieraan namen
een 500 jongeren deel. Ook bood
Ahadi in 2013 drie 3-jarige graduaatopleidingen aan: Economische
Wetenschappen (42 studenten),
Projectontwikkeling en beheer
(37 studenten), en Sociale Wetenschappen (18 studenten).
van deze mensen goed te structureren is onze vrijwilligerswerking
formeel uitgebouwd. Onze vrijwilligers krijgen een juridisch statuut. Voor een correcte juridische
omkadering werken we samen
met vzw Present.
Er zijn heel wat vrijwilligers actief
binnen onze organisatie. Vaak is
hun inzet occasioneel, zoals startdagen van Zuidacties, benefieten
en getuigenisavonden. Anderen
hebben een langduring engagement op zich genomen.
In het schooljaar 2012-2013 organiseerde Ahadi, het instituut voor
afstandsonderwijs van de Broeders van Liefde in het Afrikaanse
Grote Merengebied en lokale
partner van Fracarita Belgium,
opnieuw de Congolese staatsexamens voor het lager onderwijs
(Test national de fin d’études primaires) en het secundair onderwijs (Examens d’Etat) in het enige
overgebleven Congolese vluchtelingenkamp in Tanzania. Daar
verbleven eind 2013 ruim 60.000
ontheemden die omwille van de
precaire veiligheidssituatie in de
Kivu-streek zich nog steeds niet
durven laten repatriëren naar
hun thuisland.
Studenten van de Ahadi-opleiding "vredeseducatie" 
Vrijwilligerswerking
Fracarita Belgium kan een beroep
doen op een groeiend aantal vrijwilligers. Personen die zich willen
inzetten voor het werk van onze
NGO, zowel in eigen land als in
het Zuiden. Om de omkadering
9
Projecten in de kijker

Kigali, Rwanda
In juni 2013 werd een nieuwe vestiging voor geestelijke gezondheidszorg officieel geopend in het stadsdeel
Kicukiro in Kigali. Dit centrum is onderdeel van het Hôpital Neuropsychiatrique Caraes. Met deze uitbreiding
is er een verhoogde hospitalisatiecapaciteit in Rwanda voor gespecialiseerde residentiële opvang, namelijk
voor patiënten met post traumatisch stress syndroom (24 bedden) en toxicomanie (8 bedden).
Trincomalee, Sri Lanka
Dankzij de opbrengst van de Zuidactie
2012 kon de werking van de techische
school Saint Joseph’s in de Sri Lankaanse
havenstad Trincomalee worden verder gezet. Tientallen kansarme jongeren kregen
in 2013 opnieuw een intensieve opleiding
tot elektricien, garagist, lasser of koeltechnieker en konden zo een job vinden op de
lokale arbeidsmarkt. Dankzij hun loon kunnen ze voortaan hun eigen boontjes doppen.
10
Granada, Nicaragua
In 2013 werd in het dagcentrum "Jesus Amigo" in Granada een slaapzaal bijgebouwd voor een twintigtal
straatkinderen uit gebroken of kansarme gezinnen. De meesten onder
hen zijn zogenaamde 'huele pega':
kinderen en jongeren die verslaafd
zijn aan lijmsnuiven. Nu deze jongeren 's nachts niet opnieuw de straat
op moeten, kunnen de opvoeders
hen meer structuur bieden en hen
overtuigen om opnieuw naar school
te gaan. De slaapzaal kon gebouwd
worden dankzij de Zuidactie ¡Hola
Amigos! van 2010.
Goma, DR Congo 
Met steun van de Provincie
Oost-Vlaanderen werd een
minibusje aangekocht voor de
Ecole Spéciale van Goma. Hierdoor kunnen de kinderen met
een mentale beperking die in de
buitenwijken van Goma wonen
toch dagelijks naar het dagcentrum komen. De ouders betalen
een deel van de brandstof voor
de bus als eigen inbreng voor
dit leerlingenvervoer. Sinds het
busje in dienst werd genomen
is het absenteïsme fors teruggedrongen, wat natuurlijk een
uitstekende zaak is voor de
leerlingen.
11
Noord naar Zuid
Onze partnervoorzieningen in het Zuiden worden
geleid door mensen uit de regio, broeders of lekenmedewerkers die de lokale cultuur goed kennen,
die nauwe contacten onderhouden met de lokale
gemeenschap en overheid. Zij zijn de motor om
duurzame lokale projecten te kunnen uitbouwen
ten behoeve van de plaatselijke bevolking.
In specifieke situaties krijgen deze lokale verantwoordelijken ook tijdelijke ondersteuning uit het
Noorden. Het gaat hierbij om vrijwilligers, coöpe-
ranten, stagiairs of broeders die omwille van hun
specifieke expertise of vanuit een groot sociaal engagement hun steentje willen bijdragen door een
specifieke opdracht te vervullen bij één van onze
partners in het Zuiden. Anderzijds trokken er in
2013 ook een aantal medewerkers uit het Zuiden
naar het Noorden om hier vorming te volgen of een
erkenning te krijgen voor uitzonderlijke verwezenlijkingen.
 Dr. Dirk Teuwen

Als arts en hoofd “corporate social responsibility”
bij het farmaceutisch bedrijf UCB geeft Dirk Teuwen
ondersteuning aan het epilepsieprogramma van
het psychiatrisch centrum van de Broeders in
Lubumbashi, Congo. In september trok hij met een
reportageploeg van Vitaya mee naar Lubumbashi
voor de reeks “Dokters in Afrika”. “De broeders in
Congo werken voor eenzelfde doel als ik: verstoten
patiënten een kans op leven geven, leven dat
iedereen verdient of hij of zij nu in België of Congo
woont.”
 Frank verhoeven
Frank Verhoeven werkt al heel wat jaren als
regionaal coördinator voor Fracarita Belgium. Hij
woont permanent in Kigali en volgt van daaruit
de projecten op in Rwanda, Burundi, Tanzania en
Congo die door de Belgische overheid worden
ondersteund via het DGD programma. Hij is “onze
man ter plaatse” die van nabij opvolgt wat er
leeft en beweegt bij onze partners in het Grote
Merengebied.
Gert Wouters
12
In
oktober
2013
vertrok
psychiatrisch
verpleegkundige en hogeschooldocent Gert
Wouters voor een half jaar naar Ethiopië. Hij kreeg
de opdracht om samen met de verantwoordelijken
van het psychiatrisch centrum van de Broeders van
Liefde in Addis Abeba een programma uit te werken
voor de rehabilitatie van chronische psychiatrische
patiënten. Hij kreeg hierbij assistentie van 4
studenten verpleegkunde van de KHLim. Gert werkte
reeds eerder als vrijwilliger in een psychiatrisch
centrum van de Broeders in Tanzania.
Br. Christoph Welvaert
Br. Christoph werkt sinds januari 2013 in een
school voor kinderen en jongvolwassenen met een
mentale beperking in Sri Lanka. Samen met de lokale
leerkrachten begeleidt hij de oudste groep jongeren
bij het aanleren van een beroep: tapijten weven,
betonklinkers, handborstels of bezems maken,
tuinieren, dierenverzorging, enz. Een hele uitdaging
waar hij met veel enthousiasme volop voor gaat.
Zuid naar Noord






Pierre Claver Njejimana en Esperance
Cishahayo
Br. Jimi Antonio Huayta-Rivera
De Peruviaanse broeder Jimi was in het kader van
een vormingsreis in België. Als directeur van het
psychiatrisch centrum COSMA in Peru bedankte
hij iedereen die zich in 2013 heeft ingezet voor de
Zuidactie “Casa Cosma”. Hij was héél enthousiast
over wat de campagne hier allemaal teweeg bracht.
“Dank namens de medewerkers van COSMA. Dank
namens alle kinderen, jongeren en volwassenen
die wij met jullie steun een beter leven kunnen geven!” Tijdens zijn verblijf in België bezocht hij ook
de kleuterschool Emmaus in Aalter (zie foto). Meer
info over de Zuidactie, zie p. 17
Een psycholoog en een verpleegkundige van het
psychiatrisch centrum van de Broeders van Liefde
in Bujumbura (Burundi) volgden in 2013 een half
jaar stage in het Psychiatrisch Centrum Saint Martin in Dave (Namen). De Burundese collega’s maakten er onder meer kennis met de multidisciplinaire
aanpak en individueel aangepaste therapieën. Ze
deden heel wat nieuwe ideeën op die ze zullen kunnen gebruiken om de zorgverlening in hun eigen
centrum verder te verbeteren.
Br. Jean-Baptiste Musawu Nkolongo
In september reisde Br. Jean-Baptist naar ons land
op uitnodiging van Caritas International om er de
"Prijs Caritas International - Deckers" in ontvangst
te nemen voor het pionierswerk dat het psychiatrisch centrum SOSAME verricht in Zuid-Kivu. Voor
meer info over deze prijs zie p. 14.
13
Prijs Caritas International-Deckers
Het psychiatrisch centrum SOSAME in het Congolese conflictgebied Zuid-Kivu won in september
2013 de Prijs Caritas International - Deckers. Daarmee lauwert
de stichting Caritas International
elke drie jaar een persoon of organisatie die pionier is op het vlak
van noodhulp, ontwikkeling en
opvang en begeleiding van nietEuropese migranten.
Volgens Caritas International
heeft de aanpak van SOSAME gezorgd voor een belangrijke mentaliteitswijziging in de Kivustreek.
“Vroeger werden psychiatrische
patiënten vaak verstoten of opgesloten omdat gedacht werd dat
ze bezeten waren door boze gees-
14
ten”, luidt het bij de organisatie.
“Maar in het centrum wordt de
familie nauw betrokken bij het
rehabilitatieproces,
waardoor
ze leren dat hun psychisch zieke
familielid geholpen kan worden
met therapie en medicatie.”
SOSAME, voluit Soins de Santé
Mentale, werd opgericht in 1994
door de Broeders Van Liefde. Het
centrum moest psychiatrische
zorg verstrekken aan Rwandese
vluchtelingen in Bukavu en de
nabijgelegen vluchtelingenkampen. Sinds 2002 is het ziekenhuis
als gespecialiseerd psychiatrisch
overheidsziekenhuis erkend door
de overheid.
In SOSAME kunnen honderd per-
sonen worden opgevangen, zowel
geesteszieken als oorlogsslachtoffers. Het gaat dan om zwaar getraumatiseerde slachtoffers, zoals
kindsoldaten en vrouwen die seksueel misbruikt werden, een vaak
voorkomend probleem in OostCongo. Zij leren in het centrum
hun waardigheid terug te vinden.
Jaarlijks worden zowat 10.000
consultaties gehouden en worden er ruim 500 patiënten gehospitaliseerd. Zij kunnen terecht bij
onder meer psychologen, sociaal
assistenten en ergotherapeuten.
SOSAME kreeg ook in 2013 via
Fracarita Belgium steun van de
Belgische overheid via het DGDprogramma.
In het nieuws



Dokters in Afrika
Sensibilisatie in Burundi
Dodentocht voor Ndera
Vitaya zond in 2013 de zesdelige tv-reeks “Dokters in
Afrika” uit waarbij het werk
van Fracarita Belgium en drie
andere Belgische NGO’s die
actief zijn in de gezondheidszorg in beeld werd gebracht.
Het centrum voor kinderen
met een fysieke beperking in
Gatagara en de pschiatrische
centra in Lubumbashi en
Kikwit (DR Congo) kwamen
aan bod.
Het psychiatrisch centrum
CNPK in Bujumbura lanceerde in 2013 een campagne op
de nationale Burundese radio
om de lokale bevolking en
beleidsmakers op te roepen
om mensenrechtenschendingen tegenover psychiatrische patiënten een halt toe
te roepen. De oproep kwam
er na een zoveelste geval van
mishandeling van een geesteszieke.
Veerle Dhondt werkt in het PC
St-Amandus te Beernem. In
2013 trok ze op Zuidreis met
Fracarita Belgium en bezocht
onder andere het ziekenhuis
in Ndera (Rwanda) waarmee
Beernem een peterschap
aanging. Ze stapte daarna
samen met haar moeder de
Dodentocht van Bornem om
financiële ondersteuning in
te zamelen voor Ndera. Haar
actie verscheen ook in de lokale pers.



Medisch vakblad
Ndera: model voor Afrika
Voetballen tegen stigma
Het gerenomeerde medisch tijdschrift Pan African
Medical Journal publiceerde
een wetenschappelijk artikel
rond een casus in de psychiatrie. Twee artsen van het
psychiatrisch centrum van
de Broeders van Liefde in Lubumbashi werkten mee aan
het onderzoek. (2013;14:47)
Op de website van Swissinfo,
de Zwitserse internationale
omroep, verscheen een lovend artikel over het neuropsychiatrisch centrum Ndera
in Rwanda. Het centrum
wordt beschreven als een
"model voor het Afrikaanse
continent"
Het psychiatrisch centrum in
Bujumbura organiseerde een
voetbalmatch tussen een
team van psychiatrische patiënten en de universiteit om
het stigma rond geestelijke
gezondheidszorg te doorbreken. Een verslag hierover
werd op de Burundese televisie uitgezonden.
(5 April 2013, www.swissinfo.ch)
15
Logistiek
In 2013 werd iets meer dan 30
ton materiaal naar het zuiden
gestuurd: de meeste verzendingen gebeurden per vliegtuig (29
x) voor een gewicht van 5 ton en
een totale waarde van € 308.574.
Daarnaast werd er ook 25 ton verzonden via container (€ 146.344).
Eén container ging naar Bukavu,
de andere naar Gatagara. Globaal
gezien ging het vooral om geneesmiddelen, didactisch, orthopedisch en medisch materiaal en gereedschappen die lokaal moeilijk
of niet te krijgen zijn of lokaal vele
malen duurder zijn dan in België.
De bestemmingen met de grootste frequentie waren Ndera
(Rwanda - 8x), Bukavu (DR Congo
- 7x) en Goma (DR Congo - 4x).
Daarnaast werd er in 2013 een
klein ton aan bagage meegegeven
met vliegtuigreizigers als persoonlijke ruim- of handbagage. Een 15tal keer werd extra bagage toegestaan door Brussels Airlines.
Fracarita Belgium stond ook in
voor de logistieke ondersteuning
inzake reizen naar en van buitenlandse bestemmingen. Het gaat
hier om het boeken en/of beves-
tigen van tickets en/of het in orde
brengen van de visumformaliteiten (140 dossiers). In 2013 werden 255 reizen geboekt van en
naar ontwikkelingslanden in het
kader van vormings-, opvolgingsen overlegbezoeken. 177 voor
Belgische medewerkers en 60
voor buitenlandse medewerkers.
Rwanda (55x), Tanzania (32x),
Burundi (31x), DR Congo (24x),
De Filippijnen (22x) en India (16x)
werden het vaakst aangedaan of
stuurden mensen naar België.
Ophalen container voor verzending naar Bukavu
100
Grafiek: Evolutie verzendingen
ton
waarde x € 10.000
90
80
70
60
50
40
30
20
10
16
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
0
Sensibilisatie en educatie
Startdag Zuidactie
Eén van de doelstellingen die Fracarita Belgium zich stelt, is mensen in het Noorden sensibiliseren
rond de thema’s waarvoor we
ons in het Zuiden inzetten. Wat
betekent het om te leven met een
handicap in het Zuiden? Welk leven leidt een geesteszieke en zijn
familie zonder een goede behandeling? Welke perspectieven hebben kinderen en jongeren zonder
degelijke opleiding?
Tegelijk zet Fracarita Belgium gerichte activiteiten op voor educatie die aantonen welke antwoorden de NGO met haar partners in
het Zuiden op deze problematiek
probeert te geven.
Een bevoorrechte partner voor
deze activiteiten vindt Fracarita
Belgium in de vzw Provincialaat
Broeders van Liefde. Zij beheert
een honderdtal scholen, instellingen, centra, ziekenhuizen en
rusthuizen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Op basis van een
duidelijke engagementsverklaring
met kritische doelstellingen en
een eigen spiritualiteit hierrond
gaan beide organisaties jaarlijks
samen op weg. Deze gestructureerde samenwerking rond ge-
Startdag Zuidactie
richte sensibilisatie en specifieke
educatie moet de personeelsleden, leerlingen, cliënten, patiënten en bejaarden in het Noorden
informeren rond de sectoren
waarin wij als NGO werkzaam zijn
in het Zuiden. Maar het wil hen
ook aanzetten tot daadwerkelijke
solidariteit met projecten voor
onze gelijkaardige doelgroepen in
ontwikkelingslanden.
Een waaier aan activiteiten wordt
hiervoor jaarlijks opgezet. Ook
2013 was op dat vlak een vruchtbaar jaar.
Een beeld van de parade die men op het domein van OC Br. Ebergiste te
Vurste organiseerde tvv de Zuidactie
17
Zuidactie 2013
Viva CASA COSMA
In de campagne 2013 stond de
uitbouw en ondersteuning van
een centrum voor geestelijke gezondheidszorg in Peru centraal.
We wilden met de Zuidactie informeren over de problematiek rond
geestelijke gezondheidzorg in de
Peruaanse stad Ayacucho. Want
voor heel wat mensen is het leven
in armoede er een grote last. Het
aantal depressies en psychische
stoornissen is er groot. Evenals
het alcoholmisbruik en daarmee
samenhangend intrafamiliaal geweld en seksueel misbruik. Maar
we wilden met de campagne
ook aantonen hoe COSMA, het
centrum voor geestelijke gezondheidszorg van de Broeders van
Liefde daarop inspeelt. Door de
deskundige en liefdevolle zorgen
van Broeder Jimi en zijn team
vinden kinderen, jongeren en
volwassenen er opnieuw geluk:
viva CASA COSMA dus! Onder dit
motto werden in 2013 fondsen ingezameld om de werking van dit
centrum mogelijk te maken en uit
te breiden.
De Zuidactie werd opnieuw een
groot succes. Een 100-tal scholen
en instellingen namen deel aan
de campagne. Een startdag te Zelzate voor 180 lokale promotoren
zette de actie meteen op het goede spoor. Opnieuw konden we rekenen op flink wat enthousiasme
en heel wat interesse en inzet
van onze vrijwilligers. Een stevige
voorbereiding, goed campagne-
Campagne-affiche 
Fracarita.afficheANDES:Opmaak 1
11-01-2013
16:59
Pagina 1
De “schatkist” van de leerlingen van
BuSO St-Idesbald te Roeselare voor
Cosma
materiaal en het mooie project
dat centraal stond, maakten een
inhoudelijk sterke campagne mogelijk.
De campagne 2013 tikte af op een
nettoresultaat van € 117.189,64
aan inkomsten. We blikken terug
op een inhoudelijk én financieel
geslaagde campagne.
 www.zuidactie.be
Sponsorloop door de secundaire school
Sint-Paulus te Gent
Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg in Peru
Mensen vinden er opnieuw geluk
BELGIUM
Meer info:
gium.org
www.fracarita-bel
Liefde
Zuidactie Broeders van
18
De Zuidactie in de Basisschool Sint-Michiel te Leopoldsburg 
uidreis
Mijn Z
het
mij dat
estigde
v
e
b
is
e
omt en
uidr
terecht k
an de Z
d
a
e
e
o
g
m
r
a
e
ze
aag
Deeln
et die vr
idacties
t! En m
n de Zu
d
a
r
v
o
w
ld
t
e
g
erk
die de
mee gew
nderen
d
a
e
o
la
g
V
r
e
in
dat
ers
ik het
edewerk
nu blijf
m
f
l
a
e
n
e
a
v
v
ar
ijls
zitten
nen. Ma
en dikw
ties steu
sioneel
c
s
a
e
f
o
id
r
u
p
Z
delen!
zeer
nze mid
r wordt
o
e
:
t
e
n
m
le
a
t
herh
werk
en: door
meegev
ntief ge
e
v
ik
in
il
r
w
e
ers
hap
ook ze
edewerk
e boodsc
ers en m
oral dez
d
o
e
v
o
r
r
b
a
t
a
e
ch
M
n met d
dat we e
oetinge
ervaren
n
e
n
de ontm
n
u
ik k
tse, heb
ter plaa
elkaar.
zijn van
’s
a
g
e
ll
co
De Zuidreizigers 2013
Zuidreis
De lokale promotoren van Fracarita Belgium zijn de drijvende
kracht voor onze activiteiten rond
sensibilisatie, educatie en fondsenwerving in België. Om hen de
kans te geven hun motivatie aan te
scherpen en de doelstellingen en
werkwijze van Fracarita Belgium
nog beter te kennen wordt jaarlijks de Zuidreis georganiseerd.
De deelnemers van de Zuidreis
krijgen de kans om tegen kostprijs
een begeleide rondreis te maken
langs onze projecten in Rwanda
en in de Kivu (Oost-Congo).
De Zuidreis is niet opgevat als een
inleefreis, maar als een themareis.
Medewerkers van de Broeders
van Liefde kunnen kennis maken
met projecten in het Zuiden en
lokale collega’s ontmoeten. Wat
zijn de werkomstandigheden van
psychiatrische verpleegkundigen?
In welke klassen en in welke omstandigheden moeten leerkrachten les geven? Wat betekent een
huisbezoek aan een kind met een
handicap daar in het Zuiden?…
Om dit te doorgronden worden
ter plaatse verschillende instellingen en scholen bezocht en gaan
de Zuidreizigers aan huis bij personeelsleden, patiënten, cliënten
en leerlingen.
De Zuidreis zet geen specifiek
project in de kijker, maar focust
op het thema “in welke context
werken onze collega’s in het Zuiden (sensibilisatie rond ontwikkelingssamenwerking) en wat doet
Fracarita Belgium om hen daarbij
te helpen (educatie rond ontwikkelingssamenwerking)?”. Vandaar
ook de ondertitel van de Zuidreis:
“Op bezoek bij jouw collega’s in
het Zuiden.”
De negende Zuidreis vond plaats
in februari 2013 en werd opnieuw
een succes. We stellen de voorbije jaren vast dat de deelnemers
aan de Zuidreizen ware ambassadeurs zijn geworden voor de werking van Fracarita Belgium. Zuidreizigers schrijven hun ervaringen
neer, anderen getuigden in parochies en middenveldbewegingen
of kwamen in de pers met hun
verhaal. Bovendien blijken ze op
hun plaats van tewerkstelling een
grote verrijking voor onze acties
ten voordele van het Zuiden. Heel
wat onder hen zetten ook in de
privé-sfeer hulpacties op voor de
projecten die ze bezocht hebben
(benefietoptredens, kerstmarkten, sponsorlopen,…) en spreken
steden en gemeenten aan, net als
bevriende bedrijven, organisaties
en clubs. Gemiddeld brengt één
Zuidreis € 35.000 aan fondsen op
die dankbaar door onze partners
in het Zuiden gebruikt worden.
 www.zuidreis.be
Zuidreiziger Jonas in de lagere school van Gatagara
19
s
Mijn Inleefrei
eldkaarn geen wer en smart“Er ware
eamers, ge
ten, geen b geen computers in
en
boarden
En ondanliknsgedint zo
hun school.
n de leer
alles ware ze de kans kregen
t
da
ig
n.”
gelukk
hool te gaa
sc
r
a
a
n
om
dat
er welkom, at
is
lp
hu
e
z
D
“On ze met hun ogen.
doen,
zeggen
meer moeten
zouden we ogen kijken en
de
elkaar in jpen.”
ri
eg
b
r
elkaa
 Inleefreis 2013
Inleefreis Maendeleo
Om ook leerlingen uit het middelbaar onderwijs de kans te
bieden projecten van Fracarita
Belgium beter te leren kennen,
organiseerde de NGO in 2013
haar zesde editie van de Inleefreis
Maendeleo. Acht leerlingen uit
de secundaire scholen van de
Broeders van Liefde - onder begeleiding van een leerkracht en een
opvoeder - vlogen richting Bujumbura in Burundi. Van daar ging de
reis over de weg naar Kigoma in
Tanzania.
In Kigoma bezochten ze Maendeleo, het jeugdcentrum voor
straatkinderen van Broeder Stan.
Twee weken deelden zij er lief
en leed met hun Tanzaniaanse
leeftijdsgenoten. Het werd een
ontzettend boeiende en leerrijke
reis. De jongeren van dit jeugdcentrum dragen ze voor altijd in
hun hart!
Terug thuis werden de deelnemers meteen Warafiki wa Maendeleo. Dat betekent ‘de vrienden
van Maendeleo’ en zij organiseerden verschillende getuigenisavonden en activiteiten om
fondsen te werven voor Maendeleo (vorig jaar zo’n € 12.500). Net
zoals voor de oud-Zuidreizigers is
er voor hen een eigen sympathisantengroep die geregeld samenkomt en die de projecten van de
NGO promoot en ondersteunt via
financiële acties en permanente
opdrachten.
 www.inleefreis.be
De inleefreizigers 2013 in Tanzania
20
Mijn W
erk
reis
Over d
e
Tabac ervaringen
dageli o vertel ik b in
jk
ij
tegen s op mijn w na
vri
er
zelfs t enden, fam k of
ilie en
egen o
n
b
Het lie
e
t een i kenden.
mm
indru
k bij m ense
ij na!
Twee oud-zuidreizigers in het psychiatrisch centrum Holy Face in de Filippijnen
Werkreis
In 2013 trokken twee oud-zuidreizigers, beiden werkzaam in
één van de instellingen van de
Broeders van Liefde, naar de het
psychiatrisch centrum Holy Face
in de Filippijnen om daar ervaringen uit te wisselen met de lokale
collega’s en hen te ondersteunen
bij het verbeteren van de zorg. De
twee vrijwilligers werden door
Fracarita Belgium op hun reis
voorbereid en kregen een specifieke opdracht mee.
Sfeerbeeld uit de Rwanda-dag van het PC Zoete Nood Gods te Lede
Peterschappen
In 2013 werkten de 15 instellingen
voor geestelijke gezondheidszorg
die in België verbonden zijn met
de Broeders van Liefde elk hun
partnerschap verder uit met een
specifiek project in dezelfde sector in het Zuiden. Het peterschap
is een vorm van partnerschap
waarbij raad en daad wordt uitgewisseld. Eerder al werden comités
opgericht die deze peterschappen
vorm konden geven. Vervolgens
werden plannen uitgetekend hoe
deze concreet kunnen worden
uitgewerkt. Dit zowel via sensibilisatie en educatie in het Noorden
als door effectieve ondersteuning
van de instellingen in het Zuiden.
Deze ondersteuning bestaat zowel uit vorming, begeleiding en
praktische steun als uit concrete
financiële hulp. Zo werd in 2013
intern € 22.404,04 ingezameld
ten voordele van de peterschapsprojecten. Daarnaast werd via
Zorgnet Vlaanderen, gemeenten
en andere nog € 8.247,84 ingezameld. Deze middelen werden
meteen gebruikt om de projecten in het Zuiden verder uit te
bouwen, opleiding van personeel
mogelijk te maken en patiënten
beter te begeleiden.
Andere acties
Om de sensibilisatie en educatie op andere manieren verder
op te bouwen, bezocht Fracarita
Belgium heel wat scholen, organisaties, service clubs, oudleerlingenbonden, e.d. waarop de
NGO werd voorgesteld. Ook werd
aandacht besteed aan de bekendmaking van de werking via tijdschriften. Daarnaast waren er ook
vele acties om fondsen te werven
voor de projecten in het Zuiden.
We vermelden als voorbeeld de
jaarlijkse kalenderverkoop van
de Broeders van Liefde waarvoor
Fracarita Belgium teksten en foto’s verzorgde.
21
Ledenlijst en personeel
Algemene vergadering (op 31/12/2013):
Naam en voornaam
Straat + huisnummer
Postnr. Gemeente
1. Beirnaert Dirk
E. De Deynestraat 2
9000
Gent
2. De Roeck Joris
Stropstraat 119
9000
Gent
3. Lemmens Luc
Jules Destréelaan 67
9050
Gentbrugge
4. Maes Lucas
Kasteellaan 1
9220
Moerzeke
5. Raes Veron
Kloosterstraat 77
9910
Knesselare
6. Stockman René
Stropstraat 119
9000
Gent
7. Valcke Edelhart
Vennestraat 23
9051
Sint Denijs-Westrem
8. Van Hoorde Frans
Suikerkaai 81
9060
Zelzate
9. Verschueren Louis
Jules Destréelaan 67
9050
Gentbrugge
Raad van bestuur (op 31/12/2013):
Naam en voornaam
Mandaten
Straat + huisnummer
Postnr.
Gemeente
1. Stockman René
voorzitter
Stropstraat 119
9000
Gent
2. De Roeck Joris
penningmeester
Stropstraat 119
9000
Gent
3. Lemmens Luc
dagelijks bestuurder
Jules Destréelaan 67
9050
Gentbrugge
4. Valcke Edelhart
secretaris
Vennestraat 23
9051
Sint Denijs-Westrem
5. Raes Veron
bestuurder
Kloosterstraat 77
9910
Knesselare
Commissaris (op 31/12/2013):
Naam en voornaam
Mandaten
Straat + huisnummer
Postnr.
Gemeente
1. Van Bourgognie Patrick
commissaris
Steenbergstraat 7
1750
St.M.-Lennik
Medewerkers (op 31/12/2013):
22
Naam en voornaam
Taak
Arbeidsduur/week
Statuut
1. Decoene Jan
Bediende - projectwerking
Voltijds (38 uur)
Vast
2. De Wever Bruno
Bediende - boekhouding
Voltijds (38 uur)
Vast
3. Niyonzima Norbert
Bediende - projectwerking
Halftijds (20 uur)
Vast
4. Nyssen Benjamin
Bediende - projectwerking
Voltijds (38 uur)
Vast
5. Ooms René
Bediende - verzendingen
Voltijds (38 uur)
Vast
6. Seynaeve Julie
Bediende - projectwerking
Voltijds (38 uur)
Vast
7. Ornelis André
Vrijwilliger
Deeltijds (16 uur)
Vrijwilliger
8. Stockman René
Voorzitter
Deeltijds (8 uur)
Vrijwilliger
9. Vaernewijck Rudy
Bediende - admin. + verzendingen
Voltijds (38 uur)
Vast
10. Valcke Edelhart
Bediende - projectwerking
Voltijds (38 uur)
Vast
11. Van Der Veken Marc
Bediende - administratie
Voltijds (38 uur)
Vast
12. Van Den Noortgate Machteld
Bediende - Zuidactie
Voltijds (38 uur)
Beperkte duur
13. Van Heesvelde Joost
Bediende - coördinator
Voltijds (38 uur)
Vast
FINANCIEEL VERSLAG
23
Financieel verslag
Uit het overzicht van de laatste jaren blijkt dat we het in 2013 met
een omzet van € 3.926.758,23
(noodhulp inbegrepen) het beter
gedaan hebben dan het voorgaande jaar (+1,8%), maar nog
onder de jaren 2008 en 2009
blijven, toen we de kaap van de
4 miljoen euro overschreden.
Belangrijker is echter dat de inkomsten in vergelijking met vorig
jaar met 21,96% gestegen zijn
tot € 3.819.636,57. We merken
echter wel dat de inkomsten nog
steeds niet volstaan om de uitgaven te dekken. Vandaar dat we
toch nog een verlies noteren van
€ 107.121,66. Fondsenwerving
en budgetbeheer blijven dus belangrijke aandachtspunten. Een
gedetailleerde overzicht en opdeling van de inkomsten en de bestedingen vindt u verderop in dit
verslag.
6,00
Grafiek 1: Omzet en opbrengsten 2000 - 2013 (x 1.000.000 EUR)
5,00
4,00
3,00
2,00
1,00
0,00
2000
2001
2002
2003
2004
2005
omzet (excl. noodhulp/vredesopbouw)
24
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
opbrengsten (excl. noodhulp/vredesopbouw)
2013
Tabel 2:
Giften met attest
Jaar
Het bedrag aan giften zonder fiscaal attest bedroeg € 873.475,61.
Dat is een stijging met 68,5% in
vergelijking met vorig jaar – voor-
2010
570.486,91
2011
622.667,42
2012
560.334,44
2013
593.811,03
Grafiek 3: Verdeling giften met attest volgens aantal en waarde
7
700
6
600
5
500
4
400
3
300
2
200
1
100
0
0
Totaal aantal giften
Totale waarde giften x € 1,000
+ € 25.000
800
€ 10.000 - 24.999
8
€ 5.000 - 9.999
900
€ 2.500 - 4.999
9
'97
'98
'99
'00
'01
'02
'03
'04
'05
'06
'07
'08
'09
'10
'11
'12
'13
779.279,80
€ 250 - 2,499
Grafiek 2: Evolutie giften met attest (€ x 100.000)
Totaal bedrag (€)
2009
€ 41 -249
16% van de giften worden afgeleverd voor het wettelijke minimumbedrag van € 40. Een grote
meerderheid van de schenkers
(64%) geeft een bedrag tussen
€ 40 en € 250. 5% van de schenkers geeft een bedrag van € 2.500
of meer. De resterende 15% geeft
tussen de € 250 en € 2.500. We
zagen een kleine afname van het
aantal de giften van € 40 (-2%).
Vooral het aantal schenkers in
€ 40
We kregen 1.278 giften met een
fiscaal attest. Dat is een toename
met 10% ten opzichte van 2012.
De totale inkomsten via deze weg
bedroegen € 593.811,03 en dat is
een toename met 4,5% ten opzichte van het vorige jaar. Dit bedrag stemt overeen met 16% van
de inkomsten in 2013 (zie taartdiagram verderop in dit verslag).
al toe te schrijven aan een grote
schenking voor Santhi Bhavan
(India) en de Deckers-prijs voor
Sosame Bukavu (DR Congo). De
schenkingen zonder attest maken
23% uit van de totale inkomsten.
Ook de inbreng vanuit de congregatie was met € 933.137 aanzienlijk groter dan het vorige jaar
(+130%), wat 24% van de inkomsten vertegenwoordigt.
de categorie van € 40 tot € 250 is
toegenomen (+4%). Maar als we
naar de inkomsten per categorie
kijken, dan is de stijging vooral
toe te schrijven aan de categorieën van schenkers tussen € 40 en
€ 250 (+21%) en die tussen € 250
en € 2.500 (+7%). De inkomsten
uit deze beide categorieën vertegenwoordigen 42%. De inkomsten
uit giften van meer dan € 2.500
bleven stabiel op € 335.785 en
dit bedrag maakt 57% uit van de
schenkingen, wat een daling is
met 2%. De inspanningen op het
vlak van de fondsenwerving zullen verdergezet worden, in samenwerking met Fracarita International.
€ 1 -39
Fondsenwerving
25
Inkomsten
Waar haalde Fracarita Belgium haar inkomsten?
€ 3.819.636,57
1%
6%
30 %
16 %
24 %
diversen: 6 %
giften zonder attest: 23 %
giften met attest: 16%
giften congregatie Broeders van Liefde: 24 %
subsidies: 30 %
vredesopbouw: 1%
Giften: € 1,5 miljoen
39% van de inkomsten was in 2013
afkomstig van giften door particulieren (met en zonder attest). Het
gaat zowel om persoonlijke giften
als opbrengsten van inzamelacties of
schenkingen ter gelegenheid van een
geboorte of jubileum. Donateurs die
op jaarbasis € 40 of meer aan Fracarita Belgium schonken, ontvingen hiervoor een fiscaal attest. De wens van
de schenker met betrekking tot de
bestemming van de gift wordt nauwgezet gerespecteerd. Het aandeel van
de giften door particulieren ligt hoger
dan in 2012 (toen 35%).
Subsidies: € 1,2 miljoen
Fracarita Belgium krijgt subsidies van
verschillende overheden, zowel op
federaal, provinciaal als gemeentelijk vlak. Deze subsidies worden aangewend voor de acties en projecten
26
23 %
waarvoor ze werden aangevraagd en
toegekend. Uiteraard wordt hierover
verslag uitgebracht en worden de
nodige verantwoordingsstukken ter
beschikking gesteld van de subsidiërende overheid. Het totaal van de
subsidies was in 2013 goed voor 31%
van de inkomsten, wat ons opnieuw
tot de spreiding van weleer brengt
van ongeveer 1/3 subsidies, 1/3 particuliere giften en 1/3 inbreng door
de congregatie. In dit bedrag zit ook
de subsidie voor noodhulp en vredesopbouw verrekend.
Inbreng congregatie: € 0,9 miljoen
De Congregatie Broeders van Liefde
heeft vanuit haar doelstellingen
aandacht voor kansarmoede en de
noden van personen met een handicap of psychiatrische aandoening,
waar ook ter wereld. Als derde volwaardige actieterrein leveren we een
bijdrage aan onderwijsprojecten als
hefboom tot ontwikkeling. 24% van
de inkomsten van Fracarita Belgium
kwamen in 2013 rechtstreeks vanuit
de congregatie, wat een aanzienlijke
stijging is ten opzichte van 2012 (toen
13%).
Diversen: € 0,2 miljoen
Hieronder vallen schenkingen van
Belgische
niet-gouvernementele
organisaties en stichtingen en de financiële opbrengsten (intresten) die
in de loop van het jaar werden gerealiseerd, alsook enkele kleinere giften
uit het buitenland (minder dan 1%
van de totale inkomsten). Deze waren in 2013 goed voor 6% van de opbrengsten (precies hetzelfde aandeel
als het jaar voordien).
Besteding
Waarvoor werd dat geld gebruikt ?
€ 3.926.758,23
1%
17 %
51 %
31 %
werkingskosten (incl. fondsenwerving): 17%
DGD - structureel: 31%
eigen projecten: 51%
vredesopbouw: 1%
Eigen projecten: € 2 miljoen
Hieronder verstaan we de steun die
effectief werd gegeven door overschrijving van middelen aan de lokale
partners in het Zuiden of door aankoop en verzending van goederen.
Het gaat om de helft van de totale
bestedingen.
DGD-programma: € 1,2 miljoen
31% van de uitgaven ging naar de
door de Belgische overheid meegefinancierde acties binnen het DGDdriejarenprogramma. Dit programma
concentreert zich geografisch in het
Afrikaanse Grote Merengebied en is
sectorieel beperkt tot de orthopedagogische zorg en geestelijke gezondheidszorg. 2013 was het laatste luik
van dit programma (vandaar ook iets
minder uitgaven omdat de meeste
investeringen in de eerste twee jaar
gepland waren).
Noodhulp/vredesopbouw: € 55.000
Een relatief beperkt bedrag (1% van
de bestedingen) werd door de Belgische overheid ter beschikking gesteld
voor het Ahadi-programma in WestTanzania (zie elders in dit verslag voor
meer informatie).
Werkingskosten: € 672.241
De werkingskosten van de NGO bedroegen 17%. Het gaat om kosten
voor de lonen van de medewerkers
(projectbeheer, administratie, secretariaat, boekhouding, coördinatie,
fondsenwerving, opvolging en evaluatie), communicatiekosten en aanschaf
van bureaumateriaal en informatica.
Het aandeel van de werkingskosten
is de laatste jaren lichtjes gestegen.
Al bij al betekent dit dat nog steeds
een maximaal aandeel van de middelen (83%) ten goede komt aan de
projecten in het zuiden. Het is onze
betrachting het aandeel van de werkingskosten te blijven beperken tot
het noodzakelijke minimum zodat zoveel mogelijk middelen in het Zuiden
terecht komt ten voordele van onze
doelgroepen.
Negatief resultaat
Fracarita Belgium sloot het jaar 2013
af met een mali van € 107.121,66.
27
Verslag revisor
28
29
Balans en resultatenrekening
Fracarita Belgium vzw
Geconsolideerde balans boekjaar 2013
Actief
VASTE ACTIVA
Passief
EIGEN VERMOGEN
Immateriële vaste activa
Materiële vaste activa
Totaal vaste activa
4.578,09
16.594,36
21.172,45
Fondsen van de vereniging
bestemde fondsen
overgedragen resultaat (+)(-)
Totaal eigen vermogen
502.208,21
4.654,17
-107.121,66
399.740,72
SCHULDEN
VLOTTENDE ACTIVA
Vorderingen op meer dan één jaar
Vorderingen op ten hoogste één jaar
Geldbeleggingen
4.000,00
161.023,93
380.690,83
Liquide middelen
540.792,71
Overlopende rekeningen
Totaal vlottende activa
8.524,05
1.095.031,52
T O T A A L DER A C T I V A
Schulden op ten hoogste één jaar
Financiële schulden
Leveranciers
Schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale
lasten
Diverse schulden
Totaal Schulden op ten hoogste één jaar
Overlopende rekeningen
Totaal schulden
T O T A A L DER P A S S I V A
1.116.203,97
20.522,73
102.245,01
463.888,55
586.656,29
129.806,96
716.463,25
1.116.203,97
geconsolideerde resultatenrekening boekjaar 2013
Kosten
Bedrijfskosten
Diensten en diverse goederen
Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen
Afschrijvingen
Andere bedrijfskosten
Totaal Bedrijfskosten
Financiële kosten
Uitzonderlijke kosten
T O T A A L
Baten
80.881,32
630.838,97
9.935,60
3.202.979,12
3.924.635,01
542,13
1.581,09
Bedrijfsopbrengsten
Lidgeld, schenkingen, legaten en subsidies
3.698.668,47
Andere bedrijfsopbrengsten
Totaal Bedrijfsopbrengsten
Financiële opbrengsten
Uitzonderlijke opbrengsten
100.414,09
3.799.082,56
17.017,97
3.536,04
3.926.758,23
resultaatverwerking
A. Te bestemmen resultaat:
totaal exploitatieresultaat 2013
overgedragen resultaat per 31/12/2012
Te bestemmen resultaat:
B. resultaatverwerking:
overdracht naar volgend boekjaar
C. nog te bestemmen resultaat:
30
-107.121,66
0,00
-107.121,66
-107.121,66
0,00
T O T A A L
3.819.636,57
Psychiatrische patiënt en familielid in Ayacucho, Peru.
31
Dank...
Graag stellen we enkele mensen aan u voor die hun leven een andere wending hebben
kunnen geven, dankzij de ondersteuning van Fracarita Belgium aan haar lokale partners...
s
)
Gr
ac
ia
nt
e
James*
heeft een
ernstige
mentale beperking als
gevolg van
zuurstoftekort
tijdens de geboorte. Kinderen als
James worden vaak
aan hun lot overgelaten.
Maar niet zo in Nisansala, een centrum van de
Broeders van Liefde voor kinderen en jongeren
met een mentale beperking. Spelenderwijs
worden de kinderen er zo veel mogelijk
gestimuleerd om het beste in zichzelf naar boven te halen.
Is t u
* fictieve namen
32
i
a)
Asa
Latasha* gaat
sinds kort naar de
school voor buitengewoon onderwijs
van de Broeders van
Liefde in Goma. Voorheen moest ze haar tijd
thuis doorbrengen, want
in de gewone scholen in Goma was er voor haar
geen plaats. Dankzij een intensieve en persoonlijke
begeleiding kan ze zich nu maximaal ontwikkelen
en haar zelfredzaamheid vergroten. De school
wordt reeds enkele jaren ondersteund via
Fracarita Belgium en de Belgische
overheid.
Fracarita Belgium
Jozef Guislainstraat 43
9000 Gent

+32 (0)9 216 35 05
+32 (0)9 216 35 03
(Ta
nz
an
Michel* behaalde onlangs zijn
diploma secundair onderwijs. Geen
eenvoudige opdracht, want deze 19-jarige
woont in een Congolees vluchtelingenkamp
in Tanzania. Hij volgde er zes jaar lang les
in scholen die de vluchtelingen zelf hebben
opgericht in de kampen.
Ahadi, het instituut voor
afstandsonderwijs van
de Broeders van Liefde
stond in voor de organisatie van de eindexamens. Fracarita Belgium en de
Belgische overheid
financierden dit
project al meerdere jaren.
José Luis* woont
in het Andesgebergte in
Peru. Toen hij zes jaar oud
was, was hij het slachtoffer van
zwaar misbruik. Daarna weigerde
hij te eten en zag hij het leven niet
meer zitten. Gelukkig werd José
Luis doorverwezen naar
het psychiatrisch centrum
COSMA waar Br. Jimi
hem therapie gaf. Nu
is hij opnieuw aan
de betere hand.
In 2013 ging de
opbrengst van
de Zuidactie
"Casa COSMA"
naar dit waardevolle project.
!(
D R Con
go )
e!
ka
!
A s a nt
ru)
e
P
(
[email protected]
 www.fracarita-belgium.org
IBAN nr.: BE51 4459 6281 2162
BIC: KREDBEBB
U ontvangt een fiscaal attest voor giften vanaf €40.
Sr
(
!
ti
i
n
a
L

Download Report