download pdf - Vlaams Instituut voor de Zee

TECHNISCHWETENSCHAPPELIJK
TIJDSCHRIFT
ORGAAN
VAN
DE
VLAAMSE
ING ENIEURSVERENIGING
T O R E N G E B O U W V III, S C H O E N M A R K T 3 1 , A N T W E R P E N . -------------
T e le fo o n 3 3 .6 5 .2 3 .
U itg eg ev en m et de steun van de R egering.
A an gesloten bij de U n ie der B elgische P eriodieke Pers.
H e t on tlen en van oorspronkelijke artikels m ag slechts bij wijze van uittreksel geschieden en
ond er volled ige verm elding van de bron.
D e V laam se Ingenieursvereniging en de T .W .T . - Redactie zijn niet verantw oordelijk
voor de ínhoud der artikels.
JA A R G A N G 2 3 , N o 1, blz. 1 - 2 4
A N T W E R P E N , JA N U A R I
1954
IN H O U D S O P G A V E : Storm en stormvloedprognose, door Dr. K. R, Postm a, p. 1 - 8 . — W aterstan
den, door Ir, P. J. W em elsfelder, p, 9 - 16. -— N orm alisatie, p. 16-17. — Technische Berichten, p. 17.
— Boekbesprekingen, p. 8, 17-24. — T er bespreking ingekomen boeken, p. IV - X. ■
— Landbouwtechnische Berichten, p. X - X II. — Berichten van allerlei aard, p. X II - X V I. — Ingekom en tijd s c h r if
ten, p. X V I - X X X V III.
Storm en storm vloedprognose
d o o r D r. K . R . P O S T M A ,
D ire c te u r v a n de A fd e lin g W e e r d ie n s t en L u c h tv a a r tm e te o r o lo g ie v a n h e t K .N .M .I. te D e B ilt.
I n d it a rtik e l w o rd t de o n tw ik k e lin g b e sc h rev e n v a n e e n d ep ressie m e t ste il lu c h td r u k v e ld ; e n k e le regels
b e tr e ffe n d e de b e w eg in g d e r depressies e n h e t sto rm p ro g n o se sy ste e m w o r d e n a a n g e g ev en . M e n b e sc h o u w t
de m o g e lijk h e id o m h e t w in d e ffe c t o p h e t w a te r te b e re k e n e n volgens d e m e th o d e S c h a lk w ijk . N a d r u k
w o r d t gelegd op de n o o d z a k e lijk h e id v a n m e te o ro lo g isc h e verslagen b e tr e ffe n d e d e N o o rd ze e . Z eer w e n se lijk w a re een d o o r alle la n d e n g e fin a n c ie e rd w e ersc h ip op de N o o rd z e e . D o o r m id d e l v a n d ia g ra m m en
w o rd t d e o n tw ik k e lin g v a n d e sto rm v a n 3 1 J a n u a ri o p 1 F ebruari b e sp ro k e n . D eze w o r d t in h e t k o rt
v e rg e le k e n m e t de sto rm e n u it de la a tste 5 0 jaar.
P R O N O S T IC S D E T E M P E T E S E T D E R A Z D E M A R E E .
C e t a rticle d é crit le d é v e lo p p e m e n t d ’u n e d é p re ssio n à bords a b ru p ts. Il c ite q u e lq u e s règles to u c h a n t le
m o u v e m e n t d e dépressions et le sy stè m e des p ro n o stic s d e te m p ê te s. O n y c o n sid ère la p o ssib ilité de
calculer l’e ffe t d u v e n t su r l’e a u a u m o y e n d e loi m é th o d e S c h a lk w ijk . O n y in siste su r la n é cessité de
rec ev o ir des ra p p o rts m é té o ro lo g iq u e s d e la M e r d u Nordi. Il serait très so u h a ita b le q u e to u s les pays
in téressés in te r v ie n n e n t dans le fin a n c e m e n t d ’u n b a te a u m é té o r o lo g iq u e sur la m e r d u N o r d . A u m o y e n
d e d ia g ra m m es o n y d isc u te la p ro g ressio n d e la te m p ê te des 31 ja n v ie r et 1 er fé v rie r . O n y c om pare
s u c c in c te m e n t c e tte te m p ê te avec celles des 5 0 d ern ières a nnées.
S T O R M A N D S T O R M S U R G E S P R O G N O S T IC S .
T h e p a p e r describes th e d e v e lo p m e n t o f a d e p re ssio n w ith steep a tm o sp h e ric fie ld ; it in d ica tes a fe w
rules c o n c e rn in g th e m o v e m e n t o f d ep re ssio n s a n d
t h e system s o f sto rm pro g n o stic s. T h e p o ssib ility to
c alculate th e w in d e ffe c t o n th e w a te r a c co rd in g to
th e m e th o d S c h a lk w ijk is c o n sid ered . T h e necessity to
re c eive m e te o ro lo g ic a l rep o rts fr o m th e N o r th se a is stressed. A w e a th e rsh ip o n th e N o rth s e a d e fr a y e d by
all th e c o u n trie s in te re ste d ís' v ery desira b le. W i t h
th e h e lp o f diagram s, th e pro g ress o f th e sto rm 3 'lst
J a n u a r y -ls t F ebruary is discussed. T h is sto rm is b rie fly c o m p a re d w ith th e sto rm s o f th e la st 5 0 years.
D IE V O R A U S S A G E V O N S T U E R M E N U N D S T U R M F L U T E N .
In dieser A b h a n d lu n g w ird die E n tw ic k lu n g e in e r D e p re ssio n m it sc h a rfe n A b g r e n z u n g e n b e sp ro c h en u n d
zu g le ic h w e rd e n d ie G ese tzm ä ssig ke ite n d e r D e p re ssio n e n so w ie das S y ste m d e r S tu r m w a r n u n g e n b e h a n
d e lt. Es w ir d die M ö g lic h k e it d e r B e r e c h n u n g d e r E in w ir k u n g des W in d e s a u f d ie W a sse ro b e rflä c h e
n a c h d e r M e th o d e v o n S c h a lk w ijk e rw o g e n . M it a lle m N a c h d r u c k w ird d a ra u f h in g e w ie se n , dass es e rfo r
d e rlic h ist, m e teo ro lo g isc h e A n g a b e n aus d e r N o rd sse e z u e rh a lte n . Z u d iesem Z w e c k e w äre es w ü n s c h e n s
w e rt, w e n n alle in te re ssie rte n S ta a te n d ie n ö tig e n M itte l zu r S ta tio n ie r u n g eines M et e o -S c h iff es in der
N o rd s e e b e sc h a ffe n w ü rd e n . A n h a n d v o n D ia g ra m m e n w ir d das F o rtsc h re ite n d e r S tü rm e v o m 3 1 . J a n u a r
u n d v o m 1. F eb ru a r gezeigt u n d es w e r d e n V erg le ich e m it d e n je n ig e n der le tzte n 5 0 Jahre gezogen.
Tech.-W et. T., 23; (1954), N ” 1
1
f
e
I. S T O R M E N
D r. IC R . P O S T M A , ge-,
bo re n te ’s-G ravenhage in
1913.
D o c to ra a lex a m e n ,
h o o fd v a k
n a tu u r k u n d e
en
b ijv a k k e n m e ch a n ic a en m e
teo ro lo g ie,
U tre c h t
193 7 .
P ro m o v e e rd e te U tre c h t in
1 9 4 8 ( " T ile fo r m a tio n a n d
d e v e lo p m e n t o f occlu d in g c y
c lones. A stu d y o f surface
ive a th er-m a p s ” ) . S in d s 1 9 3 7
w e rk za a m bij h e t K o n in k lijk
M e te o ro lo g isc h In s titu u t te
D e B ilt, w aar hij op 1 Juli
1 9 5 2 w e rd b evo rd erd to t
D ire c te u r v a n d e A fd e lin g
w e e r d ie n st e n lu c h tv a a rtm e
teo ro lo g ie.
l
EN
HUN
O N T W IK K E L IN G .
H e t m ag alg em een b e k e n d w o rd e n v e ro n d e rste ld , d a t
g ro te w in d sn e lh e d e n v e ro o rz a a k t w o rd e n d o o r " sto rin
gen ” in de a tm o sfe er. D eze k u n n e n v a n b e p e rk te o m vang
zijn, b.v. b o zen , w a a rb ij op k o rte a fs ta n d e n e n o rm e v e r
sc h ille n in w in d sn e lh e id k u n n e n v o o rk o m e n . E en h o o s,
die e n k ele ja re n geleden, op 5 N o v e m b e r 1 9 4 8 om 4 u u r
's m o rg en s, p recies o ver d e w in d m e te r te V lie la n d tro k ,
d e ed de p e n v a n de re g istra tie a fsla a n . D e w in d sn e lh e id
w as m in ste n s 53 m e te r p e r sec, d e h o o g ste in N e d e rla n d
o o it g ereg istreerd e sn e lh e id ; ais b ijz o n d e rh e id v a lt o p te
m e rk e n , d a t de pe ilsc h aa l in de h a v e n 1 0 cm v erh o g in g
n o te e rd e .
V a n g ro tere om vang: zijn d e in A m e rik a b e ru c h te t o r
n a d o ’s, d a n v o lg en d e tro p is c h e cy clo n en e n te n slo tte
de depressies d e r gem atigde e n h o g e b re e d te n , w e lk e een
e n o rm e o m v an g k u n n e n h e b b e n . D ia m e te rs v a n 2 0 0 0 km
b e h o re n n ie t to t d e u itz o n d e rin g e n . I n h e t n a v o lg e n d e zal
u its lu ite n d g e h a n d e ld w o rd e n o ver de la a tste categ o rie.
D a a r een sto rm v e ro o rz a a k t w o rd t d o o r een dep ressie,
w elke g e p aa rd g a at m e t een steil lu c h td ru k v e ld , m o e t de
v ra a g b e a n tw o o rd w o rd e n , h o e e e n d e rg elijk e depressie
o n ts ta a t. H ie rv o o r is n o d ig in d e e erste p laa ts een ste rk e
c o n c e n tra tie vart energie in e e n b e tre k k e lijk sm alle zone,
de zo g en a am d e fro n ta le zone ; in de h o g e re lu c h tla g e n
k e n m e rk t zo’n zone zich d o o r zeer h o g e w in d sn e lh e d e n ,
som s to t m ee r d a n 3 0 0 km p e r u u r, d e zo g en a am d e jetstre a m (s tr a a ls tr o o m ) . E r is e c h te r tev en s een zekere
c o n ste lla tie in de a tm o sfe e r n o d ig , w a a rb ij div erg en ties
e n c o n v erg e n tie s o p tre d e n , w e lk e a a n le id in g geven to t
lu c h td ru k d a lin g e n e n -stijgingen. D o e t zich e en d e rg eliik e
to e s ta n d ín de a tm o sfe e r v o o r, d a n k á n een depressie
o n ts ta a n m e t een zeer steil lu c h td ru k v e ld om zich 'heen.
Is d it v a n te v o re n te b e re k e n e n ? D e m a th e m a tisc h e
m o e ilijk h e d e n z ijn u ite rm a te g ro o t en v erg en e n o rm veel
tijd . I n de dag elijk se w e e rd ie n ste n w e rk t m e n d a n o o k in
h e t a lg e m ee n m e t een a a n ta l erv arin g sre g els ; de to e p a s
sing h ie rv a n v e reist e c h te r e e n a fw eg e n v a n z ee r veel
v e rsc h ille n d e fa c to re n . H e t p e rs o o n lijk in z ic h t v a n de
m e te o ro lo o g g eeft u ite in d e lijk d e d o o rsla g . Zo is e r b .v .
e en regel, die zegt d a t een d ep ressie zich b e w ee g t m e t e en
sn e lh e id v a n o n g e v ee r 5 0 % v a n d e sn e lh e id v a n de
h o o g te s tro m in g op 5 0 0 m b a r. (D e h o o g te h ie rv a n is
m eestal iets m e e r d a n 5 0 0 0 m e te r ) . D e k e rn b u ig t iets
n a a r lin k s af v a n de ric h tin g v a n deze h o o g te stro m in g ,
N u is h e t e c h te r zo, d a t v rijw el ie d e re zich o n tw ik k e le n d e
dep ressie op een b e p a a ld m o m e n t de h o o g te s tro m in g
tra n s fo rm e e rt. W a n n e e r m en dus de p o sitie v a n e en d e
pressie o ver 2 4 u u r m o e t b e p a le n , d ie n t m e n n ie t a lle en
te zien h o e de h o o g te stro m in g is, d o c h b o v e n d ie n te
s c h a tte n , h o e deze zich in m id d e ls zal h e b b e n gew ijzigd.
V e r v o h e n s is e r een regel v o o r de v e rp la a tsin g sric h tin g
v a n b e p a a ld e so o rte n , m eest o u d e d ep ressies, die zich to t
op gro te h o o g te in de a tm o sfe er u its tre k k e n e n geheel ge
v u ld z ijn m e t k o u d e lu c h t ; in v a k ja rg o n w o rd t zu lk een
d ep ressie " k o u d e p u t ” g e n o em d . D e rg e lijk e k o u d e p u tte n
v e rp la a tse n zich v a a k m e t d e ric h tin g v a n de stro m in g in
d e o n d e rste 3 k ilo m e te r w a a r deze h e t ste rk st is, d o c h in
2
vele g evallen b e sc h rijv e n d e rg elijk e system en grillige b a
n e n , som s b e ïn v lo e d d o o r de v erd elin g v a n la n d e n zee,
w a a rb ij zic h b o v e n zee nogal eens p lo tselin g e v e rd ie p in g e n
v o o rd o e n . O o k op d e N o o rd z ee k o m e n d e rg elijk e co m p li
caties vo o r.
. STO RM PRO G N O SE.
2
O m to t e e n v e rw ac h tin g te k o m e n b e g in t de m e te o ro
loog, m e t b e h u lp v a n alle v o o rg a a n d e k a a rte n e n d e b ijg e
m a a k te h u lp k a a rte n , zich een zo goed m o g elijk beeld van
de situ a tie te sc h e p p en . M e t gebruikm aking: v a n alle regels,
d ie h ij m e e n t te m o e te n to ep a ssen , w o rd t e en zogenaam de
" p re b a ra tic ” (v e rw a c h te w e e rk a a rt v o o r een tijd stip van
b.v. 12 of 2 4 u u r v o o ru it) g e c o n stru e e rd . O o k v o o r de
h o g e re lu c h tla g e n k u n n e n d e rg elijk e k a a r te n v erv aa rd ig d
w o rd e n .
U it de p re b a ra tic k a n v ervolgens o p g e m e ten w o rd e n ,
h o e g ro o t de lu c h td ru k g ra d ië n t zal zijn ; h ie ru it volgt de
w in d . D a a rb ij m o e t e c h te r m e t een serie n e v e n fa c to re n
re k e n in g g e h o u d e n w o rd e n . B ijv o o rb e e ld :
1 )
de k ro m m in g v a n de lu c h tb a a n m o et in re k en in g w o r
d e n g e b ra c h t ;
2 )
e r m o e t re k e n in g w o rd e n g e h o u d e n m e t v ersn ellin g en
en v e rtra g in g e n , w elke w erk za a m z ijn , zgn. isallobarische e ffe c te n ) ;
3 ) e r m o e t re k e n in g w o rd e n g e h o u d e n m e t de w rijv in g ;
4 ) er m o e t a a n d a c h t w o rd e n g e sc h o n k en a a n de te m
p e r a tu u r v a n de lu c h t en a a n de sta b ilite it.
330.
320,
too
280
270
250
2(0
230
220
iso
200
180
Fig. 1. — G ra fie k te r b e p alin g v a n de w a te rstu w in g in h e t
gebied d e r Z u id h o lla n d s e e n Z eeuw se w a te re n v o o r zover
deze w o rd t v e ro o rz a a k t d o o r h e t effect v a n de w in d op
h e t w a te r v a n h e t z u id e lijk deel v a n de N o o rd zee.
C o n c e n trisc h e cirkels geven de w in d sn e lh e id in v ijfta llen
k n o p e n . D e w ind rich tin g : langs de o m tre k c irk e l in tie n
ta lle n g rad en .
— . .— . — v e rh o g in g in decim eters.
—
verlag in g in d ecim eters.
In de o o rsp ro n k e lijk e grafiek w a re n o o k de lijn e n v a n de
secties N o o rd e n K a n a a l o p g e n o m e n ; deze zijn v o o r de
le e sb a a rh e id w eggelaten.
Is de lu c h t n a m e lijk k o u d e r d a n de o n d e rla a g w a a r deze
o ver stro o m t, zgn. k o u d e m assa, d a n is de lu c h t o n stab iel
gelaagd, h e tg e e n t o t gevolg h e e ft, d a t de b u iïg h e id groot
is e n de w in d sn e lh e id g ro ter d a n w a n n e e r de lu c h t w a r
m e r is d a n de o n d e rla a g , zgn. w a rm e m assa.
U it de lu c h td ru k g r a d ië n t k a n de g e o stro p h isch e w in d
sn e lh eid b e re k e n d w o rd e n . B ij k o u d e m assa zal m e n h ie r
v a n o n g e v ee r 75 % m o e te n n e m e n om to t de w e rk elijk
Tech.-W et. T., 23 (1954), N° 1
o p tre d e n d e w in d sn e lh e id te k o m e n ; bij w a rm e m assa
o n g ev eer 5 0 % .
W a n n e e r deze fa c to re n in re k en in g z ijn g e b ra c h t, k a n
d e m e te o ro lo o g een w in d v e rw a c h tin g uitgever), zoals
iedere, dag m e e rm a le n geschiedt. S to rm v e rw a c h tin g e n k o
m e n op dezelfde w ijze to t sta n d .
3. S T O R M V L O E D P R O G N O S E .
W a n n e e r e en verw achting: v o o r de w in d g e m a a k t is,
k a n d ire c t h ie r a a n a a n s lu ite n d een b e re k e n in g u itg e v o e rd
w o rd e n o m tre n t de te v e rw a c h te n o p stu w in g v a n h e t
w a ter. H ie rv o o r w o rd t g eb ru ik g e m a ak t v a n g ra fie k en ,
w e lk e b e ru ste n op de d isse rtatie v a n S C H A L K W IJK .
Fig. 1 geeft de grafiek v o o r b e re k e n in g v a n de o p stu w in g
in de N o o rd z e e v o o r de sectie Z uid, fig. 2 de a d d itio n e le
o p stu w in g in de O o ste rsc h eld e . U it fig. 1 b lijk t e ch ter,
d a t bij een to e n e m in g v a n de w in d v a n b.v. 50 to t 55 kts,
dus m e t slechts 5 k n o p e n , bij ric h tin g N N W de o p stu w in g
to e n e e m t m e t o n g ev eer 50 cm , dus m et 10 cm p e r k n o o p .
N u is o n d e r geen en k ele o m sta n d ig h e id de gem id d eld e
w in d to t o p 1 k n o o p n a u w k e u rig v a n te v o re n te sc h a t
te n , zelfs n ie t a c h te ra f te b e re k e n e n u it de w e e rk a a rte n ,
z o d at bij e x tre m e to e s ta n d e n a ltijd , n a a s t de reeds a a n w e
zige o n z e k e rh e d e n in de w aterb e w e g in g z ó n d e r re k e n in g
te h o u d e n m e t m ete o ro lo g isc h e fa c to re n , n o g o n z e k e rh e
d e n k o m e n u it de w in d v e rw a c h tin g .
2
4. D E S T O R M V A N 31 J A N U A R I - 1 F E B R U A R I 1953.
D e sto rm , w elke m e t zulke o n tz e tte n d e gevolgen in de
n a c h t v a n 31 J a n u a ri op 1 F e b ru a ri o ver N e d e rla n d
ra asd e , o n tsto n d 2 9 J a n u a ri om streek s 12 u u r langs het
w a rm te fro n t op de o c e a a n op o n g e v ee r 55"’ N B' en 2 5 ”
W L (zie fig. 3 2 9 J a n . 1 2 0 0 z ). R o n d een o u d e k e rn bij
I js la n d stro o m d e zeer k o u d e p o o llu c h t n a a r h e t Z uiden,
ro n d e en depressie bij d e A z o ren w a rm e lu c h t n a a r h e t
N o o rd e n . D it gaf aanleiding! to t een c o n c e n tra tie van
e n erg ie in een zone tu sse n Ijs la n d en Ie rla n d . 12 u u r
la te r (fig. 4 3 0 J a n . 0 0 0 0 z) h e b b e n de o u d e k e rn bij
I js la n d en de n ie u w e s to rin g zich v e ren ig d to t een d e
pressie, die m e t e e n sn e lh e id v a n o n g e v ee r 4 m b a r per
6
u u r in d iep te to e n a m e n n a a r h e t O o s te n k o e rste. T eg e
lijk e r tijd o n tw ik k e ld e zich een h o g e -d ru k g e b ied op de
o c e a a n , w a a rd o o r een v e rste rk t a fstro m e n van k o u d e
lu c h t n a a r h e t Z u id o o ste n p laa ts v o n d , h e tg e en de h o o g te
s tro m in g tra n s fo rm e e rd e en b o v e n d ie n de depressie van
k o ers d e e d v e ra n d e re n , w a a rd o o r deze u ite in d e lijk over
d e N o o rd z e e n a a r h e t Z u id o o ste n tro k , in de hogere
lu c h tla - e n ais a fg esn o e rd e " k o u d e p u t ” (zie fig. 5 t/m
1 4 ) . E en d e rg elijk a fsn o erin g sp ro c e s geeft o p zeen iv eau
v a ak a a n le id in g to f lan g d u rig e sto rm en .
O p g e m e rk t m o et nog w o rd e n , d a t een k lein e randsto rin g v a n de G olf van B iscaye langs Ie rla n d n a a r h e t
O o s te n tro k ; deze m o ei m ede v e ra n tw o o rd e lijk w o rd e n
gesteld v o o r de sn elle lu c h td ru k d a lin g e n over de B ritse
e ila n d e n e n h e t N o o rd z ee g e b ie d . V a n g ro o t b e la n g was
v o o rts de o n tw ik k e lin g v a n een sc h erp e trog, w a a rb ij en
d ire c t w a a ra c h te r zeer hoge w in d sn e lh e d e n v o o rk w a m en .
D eze b e v o n d zich o p 31 J a n u a ri 1200z bij S c h o tla n d (zie
fig. 9 ) en zw aaide langs de N e d e rla n d se k u st n a a r h et
d e p re s s ia b a n e n
SÍU
b a a n v.an botjedrukcentoim
_ j_ _ _. 1ba.art v a n trog
I
in 580mlAv!ak '
• -, o positie, o m 0 0 ,?^rfep r 0 i ? ci úMj
> j X p 0 .v t.te om I2^°,re s p. 159° Off
OPSTUWING SCHELDE IN cm
Fig.
L iet zal d u id e lijk zijn, d a t een zo n a u w k e u rig m o g elijk e
b e p a lin g v a n de w in d o p de N o o rz ee n o o d z a k e lijk is. D it
n u is reeds m o eilijk , o m d a t h e t a a n ta l w a a rn e m in g e n op
de N o o rd z e e zelf zeer b e p e rk t is e n in geen v e rh o u d in g
s ta a t to t h e t g ro te a a n ta l w a a rn e m in g e n te la n d er om
h e e n . D e N o o rd z e e is ais een so o rt b lin d e vlek, w a a rb o v e n
zich b o v e n d ie n nog: v a a k co m p licaties in de o n tw ik k elin g
v a n de depressies v o o rd o e n . H e t is om deze re d e n , d a t
d ire c t n a de ra m p is b e slo te n een w e ersch ip op de N o o r d
zee u it te leggen, te n e in d e b e te r in sta a t te zijn de b e re
k e n in g e n v a n de a fw ijk in g e n v a n de s ta n d e n d e r getijtafels u it te v o e re n . D eze b e re k e n in g e n w o rd e n th a n s
reg elm atig 2 X p e r dag ü itg e v o e rd e n via de ra d io v e r
sp re id te n b e h o ev e v a n h e t d ijk h e rste l. G e c o n sta te e rd
m o e t w o rd e n d a t d e w a a rn e m in g e n v a n d it schip, d a t
w egens de in te r n a tio n a le v e rp lic h tin g e n in IC A O -v e rb a n d
en de geringe fre q u e n tie v a n hoge w in d sn e lh e d e n in de
zo m er, b eg in J u n i w e er w e rd teru g g e tro k k e n , v a n groot
n u t zijn gew eest.
. — H e t o p stu w in g se ffec t v a n de w in d in de
O oster-S chelde.
B a n e n d e r v e rsc h ille n d e d ru k sy ste m en .
T ech,-W et, T., 23 (1954), N° 1
3
T ech.-W et. T„
Fig. 3. — W e e rk a a rt 2 9 J a n . 1 2 .0 0 G M T .
Fig. 4 . — W e e r k a a r t 3 0 J a n .
0 0 . 0 0
GM T.
23
(1954),
.
iW iW W
i000
100*1
^NS&*S« • •
wo
F ig . 5 . —
W e e r k a a r t 3 0 J a n . 1 2 .0 0 G M T .
F ig . 6 . —
T o p o g ra fie
500
m bar
30
Jan .
1 5 .0 0
GM T.
ÍES«»iks ¡öle«es soca <m
s »
: A
■>
•ít&
?
(
\ s "x 'v'—"Î2Ï.S38
\
'jT ■
’ech.-W et. T., 23
m
Fig. 7. —
T o p o g ra fie 5 0 0 m b a r 31 J a n . 0 3 .0 0 G M T .
(1954)
WH* ffilSHSOiGOSHJflûŸ« WO
Wi
' ■ ; ■ i i £#
• , •, w
Fig.
8
. ^— W e e r k a a r t 31 J a n . 0 6 .0 0 G M T .
945 1000
1
;f
- X
r*
X
'-
s»-
--
528-
,y /.V
.• -
^ X
.
^
.
.
x x
^
.
T X
n \ \
X \ \
-V
\
\ \
*lw S »v \
X -«.*»
VbJ& }
5«i
¿
X
\ W
\
(ssi K‘^ a s /
F ig . 9 . —
W e e r k a a r t 3 1 J a n . 1 2 .0 0 G M T .
>
s4
-» « à
n
\ \ >
C
v
3
?
\ \ A
x
VW//
w
-
' ^
•
/ / / x
JiL,?,«
/ r
¿a
F ig . 1 0 . —
^
.u
T o p o g r a f ie
500 m b ar 31 Ja n .
1 5 .0 0 G M T .
Fig.
1 1
Fig. 12. —“ W e e r k a a r t
. — W e e r k a a r t 31 J a n . 1 8 .0 0 G M T .
Síf
1
l ’e b r.
0 0 . 0 0
GM T.
&& fr? -/
;
¡ I
¡ '
! !
j mm
i
\ / \
i k
•.
1 /£>,:
\
apos--
1
KSÍ
F ig . 1 3 . —
W e e r k a a r t 1 F e b r . 0 6 .0 0
GM T.
'/
F lg . 1 4 . —
W e e r k a a r t 1 F e b r . 1 8 .0 0 G M T .
w in d .
H arlingen
de
IO
v
huiigheid
van
E lb u rg
w in d rich tin g ' en
20
w in d sn e lh eid ,
20
uurgem iddelden
der
V lielan d
G ereduceerde
20
IJ mu tóen
Fig.
IO
17. —
20
\ /
Z u id o o ste n om (fig. 11, 1 2 e n 1 3 ) . B o v e n D u its la n d
a a n g e k o m e n v u ld e de depressie op, d o c h h e t g ebied m e t
de g ro o tste w in d k ra c h te n h a n d h a a fd e zich d a a rb ij n o g
enige tijd ju ist langs de k u st van ons la n d (fig:. 13 e n 1 4 ) .
In fig. 15 z ijn n o g m aa ls w eergegeven de b a n e n v a n de
b e la n g rijk ste d ru k sy ste m en .
V a lk e n b u rg
I n fig. 16 en 17 zijn w eergegeven de o n g e red u c ee rd e
en de v o o r a fsta n d to t de k u st g e red u c ee rd e w in d s n e lh e
d e n . H e t w in d v e rlo o p v e rto o n t n o g a l w a t v e rsch illen
langs de k u st. I n Z ee la n d tra d de m ax im ale w in d sn e lh e id
reeds v ó ó r m id d e rn a c h t op, langs de W a d d e n k u s t eerst te
4 u u r ’s m o rg en s, te rw ijl er d a a r tw ee m ax im a o p tra d e n .
D e depressie tro k zo d ic h t langs de k u st v a n G ro n in g e n ,
d a t d a a r de w in d sn e lh e d e n reeds b e la n g rijk k le in e r w a re n
d a n langs de k u st v a n Z eelan d en H o lla n d . IJm u id e n
m eld d e de h o o g ste g em id d eld e w in d sn e lh e d e n .
tó n
20
Fig, 16. — O n g e re d u c e e rd e u u rg e m id d e ld e n d e r w in d
sn e lh e id m e t m a x im u m s to o t v o o r elk u u r (a a n g e g e v e n
m e t p ijl) .
Tech.-W et. T., 2.3
954), N° 1
7
5. V E R G E L IJK IN G M E T S T O R M E N U I T D E
L A A T S T E 50 JA A R .
H ie rv o o r k u n n e n h e t b este de gegevens v a n h e t sta tio n
D en H e ld e r g e b ru ik t w o rd e n . O p te m e rk e n v a lt, d a t de
sto rm b u ite n g e w o o n la n g h e e ft g e d u u rd . W a n n e e r ais
grens een u u rg e m id d e ld e v a n de w in d sn e lh e id v a n 2 0
m /sec ( 4 0 k ts) g e n o m e n w o rd t, b lijk t, d a t deze sto rm
23 u u r a c h te re e n g e d u u rd h e e ft. Sinds 1 8 9 8 h a d geen
Boekbesprekingen.
♦ Salpeteräure aus A m m o n ia k .
D o o r A. M IT T A S C H . 1 7 x 2 4 , 5 cm , 1 3 6 .p., 9 fig.
V e rlag C h e m ie , G m b H , W e in h e im , 1 9 5 3 . P rijs geb. :
D M 1 2 ,-.
V a n M itta sc h w e rd v ro e g e r reed s in. d it tijd sc h rift
" G e sch ich te d e r A m m o n ia k sy n th e se ” b e sp ro k e n . D it
w e rk d a n is gew ijd a a n de o x y d a tie v a n a m m o n ia k to t
sa lp e te rz u u r E venals h e t v o o rg a a n d e b re n g t h e t een
h isto risch o v erzich t d a t, ja m m e r genoeg, slechts lo o p t
to t 1 9 2 0 .
M itta sc h w as d estijd s v e rb o n d e n a a n de B .A .S .F . en
h e e ft zich in d ie n st v a n d it c o n c e rn v o o ra l b ezig g eh o u d e n
m e t de stu d ie d e r catalyse. H e t v o o rlig g e n d e w e rk b e v a t
d a n ook veel in té re s sa n te gegevens o m tre n t v e rsc h ille n d e
c a ta ly sa to re n die v o o r deze synthese, in a a n m e rk in g k o
m en . H o e v e r h e t v a n p ra c tisc h n u t is, is m o e ilijk te zeg
gen. H e t in zic h t in de stu d ie d e r cataly se o n d e rg in g
sinds 1 9 2 0 d ie p g a a n d e w ijzigingen.
U it h isto risch o o g p u n t en, ais schets v a n de o n tw ik ,
k e lin g d e r sa lp e te rsy n th e sc h e e ft d it w e rk o n g e tw ijfeld
zijn v e rd ie n ste n .
Ir. G. V A N D E N B O G A E R T , E ngis. ,
♦ D ic C h em ie der n a tü rlic h en A lka lo id e.
D o o r G. W O K E R , 16,5 x 25 cm , 4 4 8 p. F e rd in a n d
E n k e V e rlag , S tu ttg a rt, .1953, P rijs ing. ; DM. 7 8 ,'.
In de in le id in g to t d it b o e k , d a t d o o r n o g een tw eede
deel gevolgd zal w o rd e n , w o rd t e erst een o v e rzich t gege
v e n o v e r de o p een v o lg in g der o n td e k k in g e n in h e t gebied
d e r a lk a lo ïd e n (3 b lz .) , d a n volgt een u ite e n z e ttin g v a n
de p y rid in e th e o rie d e r a lk a lo ïd e n ( 4 blz.) e n te n slo tte
w o rd e n de a lk a lo ïd e n , die geen p y rid in e k e rn b e v a tte n ,
b e sp ro k e n (3 3 b lz .).
D a n k o m t de eigen lijk e b e sp rek in g d e r v e rsch illen d e
a lk a lo ïd e n , eerst deze m e t een sa m en ste llin g a n a lo o g a an
h e t g lycocoll-betaïne ( 5 7 b lz .), d a n de a lk a lo ïd e n , die
van de c o d e h y d ra se n af te leid e n zijn (o .a . n ik o tin e - en
k in a -a lk a lo ïd e n ) ( 1 9 4 b lz.) e n te n slo tte de a lk a lo ïd e n
m e t e e n ^ -stä n d ig e z ijk e te n (c o n iin e , so la n ac ee ë n -a lk aloïden. e n z .) (1 5 7 blz.)»
In h é t tw eed e deel zullen o.a. b e sp ro k e n w o rd e n : de
c o ca -a lk a lo ïd e n , de o p iu m -a lk a lo ïd e n , de a lk a lo ïd e n afge
leid v a n try p to p h a a n enz.
Bij de b e sp rek in g 1 d e r a fz o n d e rlijk e a lk a lo ïd e n w o rd e n
steeds v e rm e ld : v o o rk o m e n , o n td e k k in g , e ig e n sc h ap p e n ,
de re ac tie s die leid d e n to t de o p ste llin g d e r sc h e ik u n d ig e
fo rm u le , de b io g en ese e n d e ph y sio lo g isch e w e rk in g ,
z o d a t een c o m p le et o v erzich t v a n elk dezer n a tu u rs to ff e n
v e rk re g e n w o rd t.
I n h e el h e t b o e k w o rd t een speciale a a n d a c h t besteed
a a n h e t v e rb a n d d e r a lk a lo ïd e n m e t a n d e re a lk a lo ïd e n of
n a tu u rs to ffe n , zoals u it de o p so m m in g d e r h o o fd stu k k e n
reeds b lijk t. D it m a a k t h e t b o e k veel lev e n d ig er en intere ssa n te r d a n e en lo u te re o p so m m in g op c h em isch e
basis b.v . z o u g e k u n d h e b b en .
V e rd e r m o e t n o g gew ezen w o rd e n op de overv lo ed ig e
fo rm u le s, reacties e n v erw ijzin g en n a a r de o o rsp ro n k e lijk e
lite ra tu u r , z o d a t d it w e rk o o k zeer c o m p le et m a g ge
n o e m d w o rd e n . D it b o e k m o e t dus ais e en zeer b e la n g
rijk e a a n w in s t in d it gebied d e r n a tu u rs to ffe n a an g e zie n
w o rd e n , v o o ra l d a a r een d e rg elijk w e rk h ie ro v e r to t n u
n ie t b e sto n d .
D e p rijs is h o o g , zoals dit v o o r de m eeste D u itse b o e
k e n h e t geval is, v o o ra l d a a r h e t e en in g e n a a id w erk
b e tre ft.
D r. sc. R. C R O E S , A n tw e rp e n .
8
e n k ele sto rm lan g e r dan. 1 2 u u r g e d u u rd . D e hoogste
g em id d eld e u u rw a a rd e b e d ro eg e c h te r n ie t m eer dan
25 m /s e c . D it w o rd t b e la n g rijk o v e rtro ffe n d o o r de storm
v a n 1 M a a rt 1 9 4 9 , w elke e en m a x im u m uurg em id d eld e
v a n 2 9 )/> m /s e c o p lev e rd e. O o k de m a x im a le w in d sto o t
v a n 3 4 m /s e c was geen re c o rd ; de sto rm v a n 1 M a a rt
1 9 4 9 gaf een sto o t v a n 3 8
m /se c . R e su m ere n d e kan
dus g e c o n sta te e rd w o rd e n , d a t de sto rm w el b u ite n g e w o o n
lan g h e e ft g e d u u rd , m a a r w a t h e v ig h e id b e tre ft geen
e x tre m e w a a rd e n h e e ft opgeleverd.
♦ Studies o n the digestion of rye straw w ith cau
stic soda.
D o o r T h . A SSELM A N , F. M U E L L E R en P. S M O L
D E R S. 13,5 x 2 1 cm, 27 p. T h e N e th e rla n d s E xpe
rim e n t S ta tio n fo r th e u tiliz a tio n of straw , G ro n in
gen, 1 9 5 3 .
D it g estencild w e rk je b e v at de u itsla g e n v a n een studie
u itg e v o e rd in h e t N e d e rla n d s P ro e fs ta tio n v oor Stroverw e rk in g te G ro n in g e n . H e t m ag b e sc h o u w d w o rd e n ais
de v o o rtz e ttin g van p u b lic a tie n° 5 v a n Ir. E. L. R itm a n
o ver ” G ra a n s tro ais v e rze lle v ere n d e g ro n d sto f
(1 9 4 2 ).
D it w e rk je nia b e v a t een la b o ra to riu m s tu d ie o ver de
in v lo e d v a n d e fa c to re n : ste rk te v a n de n a triu m lo o g ,
te m p e ra tu u r e n v e rh o u d in g stro /lo o g , o p de o n tslu itin g
v a n stro . N a o n tslu itin g w o rd e n d e re n d e m e n te n van
to ta le e n gezifte p u lp e n b e p a a ld . V e rd e r w o rd e n de eigen
sc h a p p e n v a n deze b e k o m e n m o n sters o n d e rz o c h t. Alle
u itsla g e n w e rd e n o v erzich telijk g e o rd e n d in tab e lle n en
g ra fie k en ,
Ing:. S. H E N D R IC X , 1. sch. i., M ortsel.
♦ H ochspannungsgeräte u n d -Schaltanlagen.
D o o r H . P R O B S T . 1 5 x 2 1 cm , 196 p., 2 0 8 fig.
V erlag G. B ra u n , K a rlsru h e , 1 9 5 3 . P rijs geb. : DM
2 0 ,-.
D it w e rk je geeft een o v erzich t v a n de hoogspanningsen s c h a k e lin ric h tin g e n zoals ze o m stree k s 1 9 0 0 w erd en
v e rw e z e n lijk t, en h u n o n tw ik k e lin g to t op h e t huidige
ogen b lik .
Z u iv er b e sc h rijv e n d , m et ta lrijk e fo to ’s en a fb e e ld in
gen v a n o u d e e n n ieu w e in sta lla tie s, g eeft h e t de lezer een
d u id e lijk beeld v a n de geleid elijk e o n tw ik k e lin g in de
c o n stru c tie e n w ijze v a n o p stellin g v a n b in n e n - en buitenh o o g sp a n n in g sin ric h tin g e n , s c h a k e lb o rd e n e n c o n tro leb o rden.
D e jo n g e re in g e n ie u r k a n er u ít le re n h o e snel de evo
lu tie in deze ta k d e r te c h n ie k h e e ft p la a tsg e h a d , zó zelfs
d a t bij vele a p p a r a te n de o o rsp ro n k e lijk e vorm n ie t m eel
is teru g te v in d e n ; de o u d e re in g e n ie u r zal w ellicht
g lim la c h e n bij h e t teru g zien v a n v ro e g ere op stellin g en ,
d ie h ij zeker gek en d h e eft.
V o o r b e id e n k a n h e t d o o rlez en v a n d it b o e k je a a n b e
v o len w o rd e n .
Ir. T h . V E R B E K E, A n tw e rp e n .
♦ Elektronik und was d a h in ter steckt.
D o o r H . M E N D E , 1 1 x 1 8 , 5 cm , 92 p ., 57 fig.
F ran zis-V erlag , M ü n c h e n , 1 9 5 3 . P rijs ing. : D M
2 ,2 0 .
D it is e e n b o e k je v a n slechts 9 2 b la d z ijd e n , w a a rin de
sc h rijv e r o p a a n g e n a m e e n b e v a tte lijk e m a n ie r de elec
tró n ic a e n h a a r p ra ctisch e to e p a ssin g e n b e sp re e k t. H ij
b e g in t m e t de g ro n d sla g en d e r e le c tró n ic a en d o o rlo o p t
d a a r n a al de in te re s sa n te to e p a ssin g e n zoals : de electro n e n b u is , de k a th o d e stra a l-o sc illo g ra a f, de a u to m a tisc h e
d e u ro p e n e r, de re k e n m a c h in e , d e ro b o t, d e re g elaa r, de
so rte e rd e r, de c o rre c to r, d e d ie p te p e ile r, d e electrocard io g ra a f e n a n d e re to este lle n v o o r d e genees- en de
h e e lk u n d e . H e t b o e k je slu it m e t een a lg e m en e b e sc h o u
w ing o ver de h u id ig e sta n d d e r e le c tró n ic a e n w a t ze zal
b re n g e n in de to ek o m st.
H e t is e e n zeer in te re s s a n t w e rk v o o r een niet-ingew ijd e in de ele ctró n ica .
Tech.-W et. T., 23 (1954), N° 1
D rs. J. K R A E W IN K E L S , A n tw e rp e n .
Waterstanden
door Ir. P. J. W E M E L S F E L D E R , H o o fd in g e n ie u r v a n d e R ijk sw a tersta a t.
In d it a rtik e l w o r d e n d e v o o rn a a m ste k e n m e r k e n v a n d e s to rm v lo e d b e sc h rev e n . E n k e le g ra fie k e n to n e n
h e t v erlo o p der g o lf a a n e n de b e tr e k k in g tu ssen d e w a te r sta n d e n langs de k u st.
LE S N IV E A U X A N O R M A L E M E N T E L E V E S A T T E IN T S A U C O U R S D U RA Z D E M A R E E D U
1 " F E V R IE R .1953,
C et a rticle d é crit les traits p r in c ip a u x d u rase, d e m a rée1. Q u e lq u e s g ra p h iq u e s illu stre n t le c o m p o r te m e n t
de l’o n d e a u cours de so n é v o lu tio n et la re la tio n e n tre ¡es h a u te u rs d ’eau a tte in te s le lo n g de la côte.
T H E E X T R E M E L Y H IG H W A T E R L E V E L S T H A T O C C U R E D A T T H E S T O R M S U R G E O N
FE B R U A R Y 1 1953.
A d e sc rip tio n is g iven to th e m a in fea tu re s o f th e s^a fm su rg e . S o m e graphs sh o w th e b e h a v io u r o f th e
surge in th e course o f th e tim e a n d th e re la tio n o f th e w a te r h e ig h ts a lo n g th e coast.
D IE A U S S E R G E W O E H N L IC H E H O E H E D ES W A S S E R S T A N D E S D E R S T U R M F L U T V O M 1. F E B R U A R
195 3 .
D e r A r tik e l befasst sich m it d e n hauptsä ch lich en . E rsc h e in u n g e n d e r S tu r m flu t. E inige graphische D a rstel
lu n g e n zeig en das V e r h a lte n d e r W o g e n im V e r la u fe d e r Z e it u n d die B e z ie h u n g d e r H ö h e des W a ss e rsta n d es a u f d e n V e r la u f der K ü ste .
,4.55
4
Ir. P . J. W E M E L S F E L D E R ,
g e b o re n te G oes in 1 9 0 7 .
C ivie l in g e n ie u r, T e c h n is c h e
H o g e sc h o o l te D e lft in 1 9 3 0 .
V a n 1 9 3 0 to t 1 9 3 4 in g en ie u r
bij
het
W a te r b o u w k u n d ig
L a b o ra to riu m te D e lft. D aar
n a ais in g e n ie u r, sin d s 1 9 4 6
ais h o o fd in g e n ie u r w e rkza a m
bij de R ijk sw a tersta a t.
IN L E ID IN G .
D eze v o o rd ra c h t is ko rtw eg " W a te rs ta n d e n ” genoem d.
E en o p so m m in g v a n cijfers z o n d e r m ee r zou e c h te r v o o r
n ie m a n d h o e g e n a a m d enig n u t h e b b e n . D e fe itelijk e ge
gevens v e rk rijg e n pas zin, in d ie n zij w o rd e n b e sc h o u w d
in h u n o n d e rlin g e sa m e n h a n g enerzijds e n tegen de a c h
te rg ro n d v a n v ro e g ere sto rm v lo e d e n e n de u itw e rk in g
v a n b e la n g rijk e d e ta ils a n d erz ijd s. Ik h e b d a a ro m de gege
vens v e rza m e ld in d e v o rm v a n o v e rz ic h te n , w a a rd o o r
h e t in z ic h t in h e t g e b eu re n k a n w o rd e n v e rh e ld e rd . Ik
h e b m ij i.v .m . d e b e p e rk te tijd in h o o fd z a a k m o e te n
h o u d e n a a n h e t b e sc h rijv e n v a n de sto rm v lo e d 1 9 5 3 ais
zodanig. V e rg elijk in g m e t a n d e re sto rm e n zal in deze
v o o rd ra c h t n o g v rijw e l n ie t te r sp ra k e k u n n e n k o m e n .
D e sto f is in g e d e e ld n a a r de v o lg en d e a sp e c te n :
1 . d e c o ïn c id e n tie m e t a stro n o m isc h getij, w in d e n opperw a te r j
2 . h e t v e rlo o p v a n h e t h o o g w a te r langs de k u st e n in h e t
ra m p g e b ie d ;
3. h e t sto rm e ffe c t ais z odanig.
C O ÏN C ID E N T IE M E T A S T R O N O M IS C H
W IN D E N O P P E R W A T E R .
G E T IJ,
A s tro n o m isc h . Fig. 1 g eeft een b e e ld v a n de c o ïn c id e n
tie v a n sto rm v lo e d m e t de a stro n o m isc h e cycli. D e g ra
fiek is sa m en g e steld v o o r V lissin g en , d o c h g eldt v o o r
g eheel w e ste lijk N e d e rla n d . D e en e lijn is de a s tro n o
m isch e v o o rsp e llin g , de a n d e re lijn g e eft de w e rk e lijk
o p g e tre d e n h o o g w a te rs o v e r de m a a n d J a n u a ri e n een
p a a r d a g en v a n F e b ru a ri.
3
OP G E T R E D E N
2
A STRO N O M ISCH ^
NAP
Fig. 1. — H o o g w a te r te V lissingen v a n 1 J a n u a ri t/m
1 0
F e b ru a ri. D e sto rm v lo e d van 1 F e b ru a ri viel sam en
m e t sp rin g tij, a p o g eu m e n laagste a stro n o m isc h getij v a n
de dag.
ZAT ER DA G
4
8
31 J A N .
12
16
20
|
O
ZONDAG
4
8
1 FEBR.
12
16
20
|
O
W I N D R IC H T IN G
ORKAAN
FORT
HO E K
ZEER ZW.STOR M
ZWARE S T O R M
VAN
HOLLAND
II
IO
STORM
HA R DE WIND
D E L F Z 'J L
HA RL IN GE N
D EN HELDER
ƒ
UMU ID EN
H O E K v . H O LL
VLISSING EN
VAN MAXIMUM
G R OO TT E
STORMEFFECT
Fig. 2. — D e ligging v a n H W I, H W I I e n H W I I I en
de m ax im ale sto rm e ffe c te n te n o p zich te v a n h e t v e rlo o p
v a n de w in d .
Tech.-W et. T., 23 (1954), N° 1
9;
H e t a stro n o m isc h h o o g w a te r op h e t m o m e n t v a n h e t
ra m p -h o o g w a te r is m e t e en k lein c irk e ltje aan g e g ev e n .
N a a r m en ziet, viel d it p recies sa m e a m e t sp rin g tij, m a a r
de d e c lin a tie v a n de m a a n , die m a a k t, d a t de h o o g w a ters
o m d e a n d e re w a t h o g e r e n w a t lager zijn, h a d in de
ra m p n a c h t ju is t zijn lage h o o g w a te r. H e t v ersch il is
o n g e v ee r ' 1 0 cm .
V o o rts sto n d op 1 F e b ru a ri de m a a n in h e t a p o g eu m .
D e g e tijd en zijn d a n g lo b aa l 15 % zw ak k e r d a n bij de
m a a n in h e t p e rig e u m . B ij h e t sp rin g tij v a n 14 d ag en
e e rd e r sto n d de m a a n ju is t in h e t p e rig e u m . D e a s tro
n o m isch e h o o g w a te rs lag e n to e n in w estelijk N e d e rla n d
25 à 3 5 cm h o g er.
H e t v ersch il tu ssen 18 J a n u a ri n .m . e n 1 F e b ru a ri v.m .
is d o o r b eid e in v lo e d e n tez am e n 4 0 à 5 0 cm te n v o o rd e le
v a n 1 F e b ru a ri.
W in d . Fig. 2 geeft de situ a tie der h o o g w a te rs in h e t
tijd sb e e ld v a n de w in d . H e t d ia g ra m geeft h e t u u rg e m id d e ld e v a n de w in d sn e lh e id te H o e k v a n H o lla n d in m /se c ,
m e t b o v e n la n g s aan g e g ev e n de b ijb e h o re n d e w in d ric h
tin g e n . O n d e ra a n is h e r v e rlo o p in de tijd v a n de h o o g
w a te rs a an g eg ev en , e lk a n d e r o p v o lg en d e m et e e n tu ssen ,
ru im te v a n een h a lv e dag.
W a n n e e r n u een gew one vloed d o o r de w in d w o rd t
o p g e stu w d to t b o v e n w a t g en o em d w o rd t h e t grenspeil,
d a n w o rd t die vlo ed e e n sto rm v lo e d g e n o em d . ( H e t
g re n sp eil is bij d e fin itie gesteld op de w a te rs ta n d m e t
e e n fre q u e n tie v a n 0,5 p e r ja a r. H e t grenspeil w o rd t
g e w o o n lijk n ie t e e rd e r o v e rsc h re d e n , d a n n a d a t de w in d
k r a c h t een u u rg e m id d e ld e h e e ft b e re ik t van 15 m /s e c e n
dus sto rm a c h tig o f sto rm g e n o e m d w o rd t.) In fig. 2 zijn
de b e tre ffe n d e g e d ee lte n m e t een zw are lijn a an g e d u id .
N a a r m e n ziet, z ijn e r d rie v lo ed e n gew eest, die de
tta a m v a n " sto rm v lo e d ” v e rk rijg e n . Zij zijn h ie r a a n g e
d u id ais I, I I e n III.
In h e t z u id w este n is h e t H W I v a n Z a terd a g m id d a g
nog geen sto rm v lo e d ; in S ch e v en in g en is h e t d a t b ijn a
en te IJm u id e n ís h e t een sto rm v lo e d , die re ed s 6 0 cm
b o v e n g ren sp eil is gestegen. I n de w estelijk e W ad d e n z e e
geeft: h e t H W I de h o o g ste s ta n d e n . In D elfzijl e c h te r
w o rd t h e t grenspeil n ie t m e e r b e re ik t, z o d a t a ld a a r
e ig en lijk geen sto rm v lo e d is o p g e tre d en .
D a n v o lg t h e t H W II, d a t in z u id w e st-N e d e rla n d h e t
ra m p -h o o g w a te r is g e w o rd en . T o t en m e t D e n H e ld e r
is d it h o o g w a te r h o g e r d a n h e t e r aan v o o ra fg a a n d e ,
d o c h v e rd e r langs de w e ste lijk e W a d d e n z e e b lijv e n de
h o o g te n a c h te r bij h e t H W I e n te D elfzijl is e r o o k
d itm a a l geen sto rm v lo e d o p g e tre d e n .
D a n vo lg t nog h e t H W III , d a t alle en in zuidw estN e d e rla n d b o v e n g ren sp eil k o m t, o p tre d e n d e o p Z o n d ag ,
m id d a g . D it h o o g w a te r gaf de fa ta le n a s to o t a a n de d o o r
b ra k e n , die in de n a c h t o n ts ta a n w a re n .
H e t fe it, d a t e r d rie h o o g w a te rs a c h te re e n b o v e n g ren s
peil zijn o p g e stu w d , is op zichzelf geen b ijz o n d e rh e id . D it
is b .v . o o k h e t geval gew eest bij de sto rm v lo e d v a n 193 6 .
S a m e n tr e ffe n m e t h o o g w a ter. I n fig. 2 is h e t o g e n b lik ,
w a a ro p de m ax im ale sto rm e ffe c te n zijn g ereg istreerd , aangegeven m e t de p u n tlijn , D eze lijn v e rlo o p t reg elm atig .
M e t ziet, d a t e r een tijd sv e rlo o p is v a n h e t u ite rs te z u i
d e n to t a a n h e t u ite rste n o o rd e n v a n o n g ev eer 8 u u r.
D eze o g e n b lik k e n van m ax im ale sto rm effe cte n v a lle n v rij
w el p recies sa m e n m e t de m o m e n te n v a n m a x im a le w in d
ste rk te n a a n de k u st te r p la a tse .
I n h e t ra m p g e b ie d v a lle n de m a x im a le sto rm e ffe c te n
3 à 4 u u r v ó ó r h o o g w a te r, in h e t W a d d e n g e b ie d v a lle n
zij p recies sa m en m e t h e t la a g w a te r te r p laa tse.
O p p e rw a te r. O p h e t m o m e n t v a n de sto rm v lo e d b e
d ro e g de o p p e rw a te ra fv o e r v a n d e R ijn 1 6 0 0 m 3/s e c
teg en n o rm a a l in deze tijd v a n h e t ja a r 2 6 0 0 m 3 /se c .
N o rm a a l h o o g o p p e rw a te r, v o o rk o m e n d e e e n m a a l p e r 2
ja re n , g eeft een a fv o er v a n 6 8 0 0 m 3/s e c of h e t 4 -voudige
v a n 1 F e b ru a ri, en een h o o g h o o g o p p e rw a te r een afv o er
v a n 10 0 0 0 m 3/s e c of h e t 6 -voudige v a n 1 F e b ru a ri.
D eze gun stig e c o ïn c id e n tie is v o o r K il, N o o rd , B e n ed e n L ek, H o lla n d s e IJssel en N ie u w e M a a s to t R o tte rd a m
v a n b e te k e n is gew eest.
D e M aas h a d e v en een s e en v rij lage a fv o er, til. 2 1 0
tirV sec. W ij k u n n e n deze e v en w e l b u ite n b e sc h o u w in g
10
la te n , o m d a t h o g e re M a a s-a fv o e re n de to ch reeds o n g u n
stige situ a tie langs d e A m e r n ie t n o g o n g u n stig er k u n n e n
m a k e n e n v o o r h e t gebied te n w e ste n v a n Lage Z w aluw e
h o e g e n a a m d geen b e te k en is h e b b e n .
DE O PG ETRED EN STO R M V LO ED STA N D EN .
Deze. sto rm v lo e d h e e ft in één slag alle ons in cijfers
b e k e n d e v ro e g ere sto rm v lo e d e n o v e rtro ffe n , en wel, w at
w est- e n z u id w e st-N e d e rla n d b e tre ft, m et een b ed rag van
50 à 70 cm .
H e t o n d e rlin g e v e rb a n d d e r to p s ta n d e n b e v a t tai van
b e la n g w e k k e n d e in lic h tin g e n . D a t k o m t b.v. n a a r voren
o p e en d iag ra m , ais w eerg eg ev en in fig. ,3.
H ie rin zijn v e rtica a l de w e rk e lijk o p g e tre d e n h o o g ten
aan g e g ev e n te n o pzichte v a n N .A .P . ; h o riz o n ta a l zijn de
p e ilsc h a a lsta tio n s op de g ew o n e geografische lengte u itg e
zet. M e n v e rk rijg t op deze w ijze e en sem i-geografische
u itb e e ld in g v a n de o p g e tre d e n s ta n d e n in een goed geor
d e n d v e rb a n d . D e v o lg en d e p u n te n v a lle n op :
1. D e grote v e rsch illen in h o o g te tu ssen de zuidelijke
e n de n o o rd e lijk e oevers d e r gro te z e e a rm e n , w elke over
dw a rs b e d ro e g e n o p de :
W e s te rsc h e ld e 25 cm ;
O o ste rsc h e ld e 15 cm ;
G re v elin g en
10 cm ;
H a rin g v lie t
7 cm ;
W aterw eg!
5 cm .
A lle h o g e re s ta n d e n w o rd e n g e v o n d e n a a n de zuidelijke
oevers.
N a a r b e re k e n in g e n u itw ijz e n , m o e te n deze dw arsverh a n g e n v rijw el geheel w o rd e n to eg e sc h rev e n a a n de
k ra c h t v a n C o rio lis. D e N W -w in d sp e e lt h ie rb ij slechts
e en o n d e rg e sc h ik te rol.
O p m e rk e lijk is o o k de reg elm a tig e a fn a m e van h et
d w a rsv e rv al v a n zu id n a a r n o o r d .
2. D e v ier grote z ee arm e n v e rto n e n e en vrijw el even
w ijdig o p lo p e n d e r sto rm v lo e d h o o ¡¡.ten n a a r h e t oosten
to e . B lijk b a a r v e rk e re n deze v ier z ee arm e n ín een n a tu u r
lijke e v e n w ic h tsto e sta n d , w a a rin zij zich ten opzichte van
e e n sto rm v lo e d ais deze o p o v e ree n k o m stig e w ijze g edra
gen. D it in o o steiijk e ric h tin g o p lo p e n b e sta a t uit drie
fa c to re n , nl.
1 . de
n o rm a le trec h te rw e rk in g ' v o o r de getijbew eging ;
2 . d e n o rm a le tre c h te rw e rk in g v o o r h e t sto rm effect ;
3 . h e t w in d e ffe c t op de z e e a rm e n zelf.
O p de sc h e id in g dezer fa c to re n ga ik n u n ie t in.
3. D e W a te rw e g o n d e rsc h e id t zich v a n de vier grote
z ee a rm e n , d o o rd a t h ij n ie t o m h o o g lo o p t, m a a r om laag.
D it w i ’st er op, d a t de c a p a c ite it h ie r k le in e r is d a n
o v e re e n k o m t m e t een n a tu u rlijk e o n tw ik k elin g .
4 . N ie u w e M a a s, N o o rd , K il, O u d e M a a s e n B enedenM e rw e d e liggen in een k u il, zulks in teg en stellin g m et de
la n d e in d e n v a n O o ster- e n W e ste rsc h e ld e , die ju is t hoog
liggen.
5. A is to ev o e rg e u le n n a a r deze k u il zien w ij h e t Scheur
en h e t H o lla n d s D ie p , v e rd e r h e t S p u i en de K il.
6 . H e t B iesbosgebied ligt w e lisw a a r e v en een s zeer laag,
d o ch b lijft to c h h o g e r d a n h e t gebied m e t de N o o rd ais
c e n tru m . D it zou k u n n e n b e te k e n e n , d a t h e t H o llan d s
D ie p ais toevoerw eg: v o o r de B iesbos re la tie f m ee r cap a
c ite it h e e ft d a n de W a te rw e g v o o r z ijn h a v en s en v oor
d e N o o rd , L ek en IJssel.
7. H e t H o lla n d s D iep geeft d e v e rb in d in g sg e u l tussen
K ra m m e r e n H a rin g v lie t e n erzijd s e n de B iesbos a n d e r
zijds. E r is h ie r e en ste rk n a a r b in n e n g e ric h t verval,
w a a rb ij de to p h o o g te n m e t 2 c m /k m a fn e m e n . O p de
v ier z ee arm e n n e m e n de to p h o o g te n in o o stelijk e ric h
tin g ju is t toe m e t 2 c m /k m .
E e n d e n k b ee ld ig e voortzetting: v a n h e t H a rin g v lie t in
e en alzijdig a fg eslo ten H o lla n d s D iep v a n dezelfde lengte
z o u te G e e rtru id e n b e rg een h o o g te geven, die 1 m ho g er
is d a n th a n s o p die p laa ts o p tre e d t.
8 . H e t d iag ra m d o e t v e rm o e d e n , d a t de O u d e M aas in
h o o fd z a a k of geheel w e rd gevoed v a n u it K il en S pui en
w e in ig of n ie t v a n u it d e W a te rw e g . D it zou er m ed e op
w i'z e n , d a t de afslu itin g v a n de B rielse M a a s een gunstig
effect h e e ft g eh ad .
T o t zover d e b e sp rek in g v a n de w a te rs ta n d e n in h e t
ra m p g e b ie d .
Tech.-W et. T., 23 (1954), N° 1
cm
550. 4- NAR_.
QO.
D l. SA S
450
Vu
400.
OUD
350
Fig. 3. —
D ia g ra m
sto rm v lo e d standen, in z u id w e s t-N e d e rla n d .
1877
5
FR EQ. 0.01
lii
U_.
1906.
4
FREQ. 0.1
1906
#1906
1825
1894
•
f7
1894
GRENSPEIL VOOR
hm m SSTORM VLOEDEN
3
1863 »
305
2
LAAGSTE
'JA A R M A X
cm
IE S T K .
GEM. H.W.
jç a t w
Ok
PETTEN
V e rlo o p v a n de sto r m v lo e d s t a n d e n v a n 1 F e b ru a ri 1953 langs de kust
Tech.«W et. T., 23 (1954), N° 1
11
VOORNE
cm __
GOEREE __
Ib e r g e n o p z ^ o m
schouw en
WALCHEREN_
300
.
fiOTTËRO
Bfi:
OR.V.
.H E D E L
V L IS S IN G E N
250
L IT H
200
.
W.B'J D.
Fig. 5. — D e opzet v a n H W
In fig. 4 ziet m e n h e t v e rlo o p v a n dé w a te rs ta n d e n
langs de k u st. D e o n d e rste lijn geeft h e t v e rlo o p v a n
g em id d e ld H W a a n . D a n volgt de lijn , d ie h e t laagste
ja a rm a x im u m a a n g e e ft en m en k a n m et z ek e rh eid zeggen,
d a t in elke w in te r te n m in ste deze sta n d w o rd t b e reik t.
D a n volgt d e lijn , d ie h e t g re n sp eil a a n g e e ft ; w a t ho g er
k o m t d a n d it p e il, w o rd t sto rm v lo e d g e n o em d . M e n ziet
d a n v o o rts n o g d e lijn e n , d ie een fre q u e n tie 0 , 1 , 0 , 0 1 en
0 , 0 0 1
a an g e v en . H e t v e rlo o p d e r w a te rs ta n d e n v a n 1953
is m e t e en zw are lijn a an g eg ev en . V a n V lissingen to t D en
H e ld e r lo p e n zij zeer re g elm a tig en volgens v rijw el precies
d e lijn v a n fre q u e n tie 0 ,0 0 2 5 o f 1 /4 0 0 ,' op een h o o g te
ro n d 3 m b o v e n gem . H W . B e n o o rd e n D e n H e ld e r is
h e t v e rlo o p m ee r sa m en g e steld . M e n v in d t h ie r een lijn
" vaste k u st ” , d ie ju ist tegen d e a fslu itd ijk een to p v e r
to o n t v a n o m streek s 3 7 0 cm + N .A .P . e n vervolgens vrij
snel in o o ste lijk e rich tin g d a a lt, z o d a t hij even v o o rb ij
de L auw erszee zelfs b e n e d e n h e t g ren sp eil k o m t.
V e rd e r is in fig. 4 a an g eg ev en d e lijn d e r w a te rs ta n d e n
langs de b in n e n z ijd e d e r W a d d e n e ila n d e n . H ie ru it ziet
m en , d a t op h e t m o m e n t v a n h o o g w a te r de w in d stu w in g
o p de W a d d e n z e e zelf slechts 6 0 cm h e e ft b e d ra g e n . D a t
b e te k e n t, d a t de h o g e w a te rs ta n d te H a rlin g e n v a n 3 6 5 +
v o o r 85 % u it de. N o o rd z e e k o m t e n slechts v oor 15 %
op de W a d d e n z e e zelf is o n ts ta a n .
V o o rts is a an g e g ev e n h e t v e rm o e d c lijk e v e rlo o p v a n de
h o o g ste s ta n d e n a a n de zeezijde d e r e ila n d e n . In d ie n h e t
geschetste v e rlo o p ju is t is, d a n b e te k e n t d it, d a t de w e ste
lijke W ad d e n z e e b ijn a geheel k o n w o rd e n gev u ld to t de
h o o g te v a n de sto rm v lo e d b u ite n de zeegaten. D e a c h te r
s ta n d h e e ft slechts 4 0 cm b e d ra g e n . E en e v e n w ic h tsto e
s ta n d w e rd dus d ic h t b e n a d e rd .
H E T STO RM EFFECT.
G a a n w ij n u o v e r to t e en o n d e rz o e k v a n h e t storm e ffect L, d a n m o e te n w ij h e t o n d e rsc h e id in h e t oog
h o u d e n tu ssen h e t effect in de ru im te en in de tijd . V o o rts
m o e te n w ij in h e t oog h o u d e n h e t o n d e rsc h e id tu sse n h e t
effect o p h e t m o m e n t v a n de h o o g ste w a te rs ta n d en erzijd s
en h e t h o o g ste e ffe c t op zichzelf g e n o m e n a n d erz ijd s.
E r h e e rs t h ie r O nzekerheid in de term in o lo g ie . Ik ge
b ru ik de w o o rd e n in de v o lg en d e b e te k e n is :
S to r m e ffe c t = h e t to ta le effect, d a t de sto rm h e e ft op
h e t w a te rn iv e a u , b e s ta a n d e u it o p w a a iin g , in v lo e d v a n de
lu c h td ru k , d y n a m isc h e e ffe c te n v a n h e t b e w eg e n d e w a te r
ais tre c h te rw e rk in g , k u ste ffe c t, tra a g h e id sv e rsc h ijn se le n ,
in te rfe re n tie s . D a a rb ij w o rd t h e t v e rv ro e g d in tre d e n v a n
d e a stro n o m isc h e g e tijd e n bij sto rm , h e tg e e n veelal h e t
geval is, v o o ra l op de b e n e d e n riv ie re n e n de W ad d e n z e e ,
n ie t g erek e n d to t h e t sto rm effe ct, d o c h o p g ev at ais een
o p de v o o rsp e llin g e n a a n te b re n g e n c o rre c tie , zoals ook
in de fig u ren is geschied.
H e t sto rm e ffe c t is e e n fu n c tie v a n d e tijd e n volgt, op
e en o f a n d e re w ijze, de sto rm . D e to p v a n deze k ro m m e
n o e m ik m a x im u m s to r m e ffe c t. D it zal in de regel n ie t
sa m e n v a lle n m e t h e t n o rm a le tijd stip v a n h o o g w a te r.
12
I I in h e t ra m p g e b ie d .
O p z e t = de v e rh o g in g , die h e t a stro n o m isc h h o o g w a ter
o n d e rg a a t te n gevolge v a n h e t sto rm e ffe c t. D u s : o p g e tre
d e n sto rm to e sta n d m in u s v o o rsp e ld h o o g w a te r 2.
Fig. 5 la a t zien de g ro o tte v a n de o p zet op h e t H W II
in h e t ra m p g e b ie d .
L angs de v e rtica le as sta a t de opzet, lan g s de h o rizo n tale
as d e le n g te g ra a d , ev en als in fig. 3. Ik b re n g de volgende
p u n te n n a a r v o re n :
1. D e opzet bij h o o g w a te r is op O o s te rsc h e ld e , Grevelin g e n e n H a rin g v lie t p ra c tisc h id e n tie k . E ila n d e n en
riv ie re n v a lle n o v e r e lk a n d e r h e en .
2. D e W e ste rsc h e ld e ligt in h a a r geheel o n g ev eer 25 cm
lag er, bij deze sto rm gevolg v a n h e t a fzu ig e n d effect v a n
h e t K a n a a l. E en d e rg elijk lek effect tre e d t w el m e e r op bij
sto rm v lo e d e n , d o c h n íe t a ltijd , zo b.v. n ie t bij de sto rm
v lo ed v a n 1894- D it afzu ig en d effect is d itm a a l de w a te r
sta n d e n langs de W e ste rsc h eld e ten goede gek o m en .
3 . D e v ie r gro te z ee arm e n v e rto n e n ook v o o r de opzet
e e n o p lo p e n n a a r h e t o o ste n . D e o o rz a k e n zijn tre c h te r
werking: e n o p w a aiin g op de z ee arm e n zelf.
4 . D e h o o g ste w a a rd e n v in d t m en te g e n de B ra b an tse
k u st a a n , n l. 3 3 0 cm.
5. D e h o o g ste w a a rd e a a n h e t z u id w e ste lijk gedeelte
v a n de k u st v in d e n w ij bij V o o rn e . D e op zet bij H W II
b e d ro eg h ie r 3 1 0 cm.
6 . H o lla n d s
D ie p , W a te rw e g e n Spui v e rto n e n een
ste rk v e rv al n a a r b in n e n to e. D ít s ta a t ju is t in teg en stel
lin g to t h e t v e rlo o p d e r n o rm a le g e tijd e n , die alle n a a r
b in n e n to e o m h o o g lo p e n . E r is dus op d e W aterw eg: bij
H W g e e n z ic h tb a a r o v e rsc h o t a a n o p w a a iin g gew eest. D e
op zet w as te R o tte rd a m zelfs 3 0 cm lag e r d a n te H o e k
v a n H o lla n d .
7. H e t a lle rla ag ste p u n t v a n h e t b e n ed e n riv ie re n g e b ie d
is D o rd re c h t m e t 2 Y i in opzet op h e t h o o g w a te r. H e t is
n ie t a a n te n e m e n , d a t deze lage ligging e en gevolg is
gew eest v a n o v e rstro m in g e n . D a a rv ó ó r z ijn de zijdelings
a fv lo e ie n d e w a te rh o e v e e lh e d e n te k le in gew eest.
8 .
T o t v e r op de riv ie re n d o e t zich e e n ste rk e golf
gevoelen.
D e v e rh e ffin g b e d ra a g t n o g te :
L ith
2 2 5 cm
Z altb o m m el
2 2 5 cm
W ijk b ij D u u rs te d e
1 9 0 cm.
H e t v e rlo o p v a n h e t sto rm e ffe c t in d e tijd is te zien aan
de h a n d v a n een v ie rta l g ereg istreerd e g e tijk ro m m e n .
Fig. 6 geeft de g e tijk ro m m e v a n V lissin g e n . D a a ro n d e r
is g e p la a tst de a stro n o m isc h e k ro m m e , zoals d ie th e o re
tisch w o rd t b e re k e n d . D eze is e c h te r a a n g e p a s t a a n de
1)
doch
e ffect
2)
geval
H e e ft m e n n ie t m e t sto rm of s to rm w e e r te m ak e n ,
m e t g ew o o n w eei-, d a n k a n m e n i.p .v . o v e r storm sp re k e n o v e r w eerseffect.
D e op zet k o m t dus steeds ergens b o v e n o p , in dit
op h e t h o o g w a te r.
Tech,-W et. T., 23 (1954), N° 1
30 JAM __
__ __
G 4 -1 -F 4
ROTTERDAM!
GEREGISTREERDE KROMME
Fig.
6
. -—■ G e reg istre erd getij te V lissin g e n en d a a ru it
afgeleid sto rm effe ct.
Fig.
8
. —- G e re g istre e rd getij te R o tte rd a m en d a a r u it
afgeleid sto rm effe ct.
8»
Fk i e k
+3.
3. 27 -
^ÉRÈG
G R EN SPE IL 2 .4 2
A STRO N O M ISCH
G lt o t _
i
3- - H 4
l - 1 -L
— STO RM EFFE C T
a
12 ik ~2Ö~ O '
T'
f
J.
(4
■ -i
«oo
:rf
STO R M E FFE C T
ZOO
200
o
Fig. 7. — G e reg istre erd getij te H o e k v a n H o lla n d en
d a a ru it afgeleid sto rm effe ct.
tijd s tip p e n v a n H W en t W . die u it d e g ereg istreerd e
g e tijk ro m m e e e n d u id ig te h e rk e n n e n zijn. D it is n o o d z a
k e lijk , o m d a t bij storm de n o rm a le g e tijd e n m eestal
v e rv ro e g d in tre d e n , v o o ra l langs d e W a d d e n z e e e n op de
b e n e d e n riv ie re n . D o o r h e t to ep a sse n v a n deze w erkw ijze
w o rd e n de sc h ijn e ffe c te n , d ie m e n d o o r h e t a ftre k k e n
v a n 2 o n d e rlin g v e rsch o v e n sin u so ïd e n v e rk rijg t, v e rm e
d e n . H e t is m ij geb lek en , d a t d a a rm e d e v ro e g e r e n n u
n ie t a ltijd re k e n in g is g e h o u d e n . B e p a le n w ij v ervolgens
h e t v e rsch il tu ssen deze g eco rrig ee rd e a stro n o m isc h e
k ro m m e e n d e gereg istreerd e k ro m m e , d a n w o rd t de zui
v e re sto rm e ffe c tk ro m m e g e v o n d e n , z o n d e r een restschom m elin g , d ie sy n c h ro o n v e rlo o p t m e t de g etijbew eging.
Ik w ijs n u op h e t v o lg en d e :
1. H e t in h o o fd z a a k re c h tlijn ig stijg e n e n v ervolgens
w e g v allen v a n h e t sto rm effe ct. D e afw ezig h eid v a n sc h erp e
p ie k e n , in h e t b ijz o n d e r bij de to p .
2. H e t m ax im ale sto rm e ffe c t viel tu sse n H W e n L W
in . H e t b e d ro e g 3 1 0 cm teg e n e e n op zet v a n 26Ó cm bij
h e t ra m p -h o o g w a te r.
3. D e d u u r v a n de stijging is slechts 18 u u r . E r zijn
ta i v a n sto rm v lo e d e n m e t e e n la n g e re d u u r v a n d e stij
ging. I n teg e n ste llin g dus m e t d e m ete o ro lo g isc h e aspec
te n , die de sto rm ais b ijz o n d e r lang: q u a lific e re n , m o e t de
sto rm v lo e d u it h y d ro m e trisc h o o g p u n t e e rd e r ais n o rm a a l
of zelfs k o r t w o rd e n gen o em d .
Fig. 7 geeft e en o v e ree n k o m stig e v o o rste llin g v a n h e t
getij e n v a n h e t sto rm effe ct te H o e k v a n H o lla n d . W ij
zien e en zelfde reg elm atig e fig u u r.
H e t m a x im a le sto rm effe ct viel 3 /l 2 u u r v ó ó r H W en
b e d ro e g 3 3 0 cm . O p h e t m o m e n t v a n H W w as de opzet
3 0 0 cm.
Fig. 8 geeft dezelfde k ro m m e n v o o r R o tte rd a m . T e n
tijd e v a n H W is de opzet 2 7 0 cm . H ie r sto n d de w a te r
s ta n d 3 u r e n la n g op 3 7 0 + , d a t is 1 à 2 d m b e n e d e n
d e k r u in d e r p la a tse lijk e d ijk e n e n te n d e le e r b o v e n .
Een, p a a r u re n v ro e g er w as 'het sto rm e ffe c t e v en w e l een
Fig. 9 . —
G e reg istre erd getij te D elfzijl e n d a a ru it
afgeleid sto rm effe ct.
ff r y g ?» t e r y.r-
m e te r g ro te r, n l, 3 70 cm . V e rm o e d e lijk een in te rfe re n tie
of e en te ru g k a a tsin g .
Ik k a n n u n a a r a a n le id in g v a n de g e to o n d e d rie getijk ro m m e n n o g de v o lg en d e o p m e rk in g e n m a k e n :
I e D e sto rm e ffe c tc u rv e n , a lso o k de k ro m m e n d e r gere
g istree rd e w a te rs ta n d e n v e rto n e n alle een b e eld , zoals
d a t o o k bij a n d e re sto rm v lo e d e n v o o rk o m t, a lle e n op
e e n b e la n g rijk h o g e r n iv e a u . E r is v e ro n d e rste lle n d e rw ijs w e l g e sp ro k en v a n e e n zeebeving of v a n e e n b o re
of v lo e d sp ro n g . D e g ereg istreerd e g e tijk ro m m e n to n e n
d u id e lijk a a n , d a t h ie rv a n n erg en s in h e t ra m p g e b ie d
sp ra k e is gew eest.
V' O o k h e t g e b ru ik v a n b e t w o o rd vlo e d g o lf is a f te
ra d e n . I)e acad em isc h e b e te k en is v a n d it w o o rd w il ik
b u ite n b e sc h o u w in g la te n . In h e t gew one sp ra a k g e
b ru ik e c h te r is e en vlo ed g o lf een h u iv e rin g w e k k e n d
sn el o p ja g e n v a n de w a tersp ie g el, w a a rb ij in w einige
m in u te n of zelfs se c u n d e n tijd s h e t w a te r z ijn topsta n d b e re ik t. M e n k o m t m e t h e t g eb ru ik v a n d e rg e
lijk e s u p e rla tie v e n b u ite n de re a lite it te sta a n .
T e n slo tte g eeft fig. 9 n o g e en b e e ld v a n h e t getij en
h e t sto rm e ffe c t te D e lfzijl. M e n ziet, d a t h e t m ax im ale
s to rm e ffe c t o o k h ie r g ro o t is gew eest, n l. 3 0 3 cm . H ij
viel e c h te r ju is t sa m e n m e t eb. B ij de v o o ra fg a a n d e v lo ed
w as de o p z et slechts 2 0 0 cm e n bij de er n a k o m e n d e
v lo ed e v en e en s 2 0 0 cm .
Fig. 10 t o o n t h e t v e rlo o p v a n de opzet bij H W I,
H W I I e n H W I I I e n v a n de sto rm e ffe c te n langs de kust.
D e o p zet v a n H W I is in h e t z u id w este n nog m a a r k lein .
V a n a f D e n O e v e r is h ij ev en g ro o t ais bij H W II.
H e t H W I I v e r to o n t e en b ijn a c o n sta n te o p zet van
B ro u w e rs h a v e n to t v o o rb ij T e x e l te r g ro o tte v a n ro n d
3 m . N a a r h e t o o ste n n e e m t hij a f to t 2 m te D elfzijl.
H e t m a x im a le sto rm e ffe c t is d o o r de b o v e n ste lijn v o o r
de g ehele k u st aan g e g ev e n , o p lo p e n d v a n 3 1 0 te V lissin
gen to t 3 6 5 te S ch e v en in g en . T e R o tte rd a m n o e m d e ik
reed s 3 7 0 cm e n ais g ro o tste, afgeleid u it e en u its te k e n d
Tech.-W et. T., 23 (1954), N° 1
13
4m
3
J r0
vtw
-----
2
-s
O
Fig. 10. — ■H e t v e rlo o p v a n de opzet v a n H W
I,
g e reg istree rd e g e tijk ro m m e, m e e r n a a r b in n e n gelegen,
no e m ik 4 2 0 cm te D in te lsa s. V o o r h e t W a d d e n g e b ie d
zijn w e e r drie lijn e n gegeven, n l. de b o v e n ste v o o r de
v aste k u st, de o n d e rste v o o r de b in n e n z ijd e d e r v ie r grote
e ila n d e n e n de d a a rtu ss e n g e te k e n d e lijn v o o r de b u ite n
zijde d e r e ila n d e n .
Ik n o e m ais gro o tste w a a rd e n :
te S c h ev en in g en
3 6 5 cm ;
v o o r T ex e l
3 8 0 cm ;
H a rlin g e n e n a fslu itd ijk
4 0 5 cm.
W ij zien, d a t h e t p a rtië le sto rm e ffe c t op de w e ste lijk e
W ad d e n z e e op om streek s 8 0 cm m o e t w o rd e n gesteld,
V a n h e t to ta le sto rm e ffe c t te H a r lin g e n k o m t dus 8 0 %
re c h tstre e k s uit de N o o rd z e e e n 2 0 % v a n d e W a d d e n z e e
zelf.
V e rg e lijk e n w ij n u n o g h e t sto rm e ffe c t v a n 1953 m et
d a t v a n e en p a a r v ro eg ere sto rm e n (fig. 1 1 ), d a n v in d e n
w ij h e t v o lg en d e :
A is v e rg elijk in g z ijn gegeven de sto rm e ffe c tk ro m m e n
v a n 1 8 9 4 , 1 9 0 6 , 1 9 1 6 e n '1944, alle te B ro u w e rsh a v e n .
M e n ziet, d a t 1953 de h o o g ste cu rv e v e rto o n t. H e t o p lo
p e n g e sc h ie d t even snel ais in 1 8 9 4 e n 1 9 1 6 . H e t sto rm
effect is n ie t v a n o p v a lle n d la n g e d u u r. V o o rts o n d e r
s c h e id t h e t sto rm effe ct zich e ig e n lijk n ie t, w a t a lg e m en e
h a b itu s b e tre ft, v a n d a t bij a n d e re sto rm v lo e d e n .
U it de v e rsc h ille n d e v e rto o n d e d ia g ra m m e n is geb lek en ,
d a t h e t m ax im ale sto rm e ffe c t zich n ie t h e e ft g em an ifes
te e rd bij H W . U ite r a a rd is d it e en to ev a llig h eid . B lijk e n s
e rv a rin g v a lle n de m o m e n te n v a n m a x im u m o p w a a iin g
re g e lm a tig v e rd e e ld o v e r de p h a se n v a n h e t g etij. W e l is
e c h te r h e t e ffe c t bij H W in de regel iets k le in e r d a n
bij L W .
H W II e n H W I I I e n v a n h e t m ax im ale sto rm effe ct.
W ij m o e te n bij h e t tre ffe n v a n v e rg e lijk in g e n m et
o u d e re zw are sto rm v lo e d e n n ie t u it h e t oog verliezen , d a t
een 5 0 0 ja a r v ro e g e r h e t la n d a a n m e rk e lijk h o g e r m oet
h e b b e n gelegen. M issch ien zelfs e e n 5 0 of 100 cm of
m ee r. O n d e r zulke o m sta n d ig h e d e n h e e ft e en d o o rb ra a k
n ie t zulke e rn stig e gevolgen. W e llic h t k w am zelfs de n o r
m ale v lo e d slechts w einig op h e t la n d , z o d at geen stroom g a te n o n ts to n d e n e n de d ic h tin g e n m in d e r grote tec h
n isch e p ro b le m e n o p w ie rp e n . D a t d e so n d a n k s d e gevol
gen v a n de S t-E lisab eth sv lo ed zo ern stig w a re n , zou er
op k u n n e n w ijze n , d a t deze v lo ed n ie t bij d ie van 1953
h e e ft a c h te rg e sta a n en geenszins m o e te n w ij h e t u itg e
slo ten a c h te n , d a t cr to en h o g e re s ta n d e n zijn opge
tre d e n .
Tn
1953
3
1894
1916
1944
1906;
2
IS 1 9 5 3 D E H O O G S T B E K E N D E E N D E Z W A A R S T
D EN K BA RE STORM VLOED ?
O n s w a a rn e m in g s m a te ria a l g a at e ig e n lijk n ie t v e rd e r
te ru g d a n to t 1825.
E e n k ra n te n b e r ic h t re p te e r v a n , d a t te ’s-G rav e n d ee l
de v lo ed v a n 1 F e b ru a ri 3 5 cm h o g e r z o u z ijn gew eest
d a n de S t-E lisab eth sv lo ed , a an g e g ev e n d o o r een ste en in
e en k e rk a ld a a r. I n d e rd a a d b e v in d t zich in de om geving
v a n ’s-G rav e n d ee l e en k e rk je , w a a rv a n de v o lk m o n d zegt,
d a t h e t de S t-E lisab eth sv lo ed v a n 1 4 2 1 h e e ft o v e rle efd .
D o c h d it k e rk je sta a t b u ite n h e t o p 1 F e b ru a ri g e ïn u n
d e e rd e gebied. E en n a d e r in gesteld o n d e rz o e k , o o k via de
re d a c tie v a n b e d o eld e k ra n t, h e e ft n ie ts o p g elev erd .
14
O
O
Fig.
DAGEN
11.
2
S to rm e ffe c tc u rv e n bij diverse sto rm v lo e d e n
te B ro u w e rsh a v e n .
Tech.-W et. T., 23 (1954), N° 1
3
d e n , d a t deze v lo e d zich k e n m e rk t d o o r de v o lg en d e
p u n te n :
1. H e t ra m p -h o o g w a te r zelf is e x tre em h o o g gew eest,
o v e r g ro te u itg e stre k th e id 50 to t 70 cm h o g e r d a n w a t
to t n u to e d o o r m etin g w e rd vastgelegd.
2. D e u itg e s tre k th e id v a n h e t m a x im u m langs d e k u st
w as b ijz o n d e r g ro o t.
3. D e d u u r v a n de h o o g ste to p w as op som m ige p la a t
sen o n g e w o o n lang.
4. H e t d e rd e sto rm v lo e d -n o o g w a te r is v o o r de v o l
to o iin g v a n vele d o o rb ra k e n n o o d lo ttig g ew o rd en .
D a a re n b o v e n o n d e rsc h e id t deze sto rm v lo e d zich n ie t
v a n a n d e re in zijn alg em een k a ra k te r, n o c h in de to ta le
tijd sd u u r. V a n b ijz o n d e re v e rsc h ijn se le n ais een vlo ed g o lf
of zeebeving is geen sp ra k e gew eest.
H e t is v e rd e r w el geb lek en , d a t deze sto rm v lo e d zich
n o g n ie t in z ijn u ite rste k ra c h t h e e ft g e to o n d . O n g u n s ti
ger c o m b in a ties v a n reële m o g e lijk h e d e n k u n n e n o o rz aa k
z ijn v a n n o g h o g e re sto rm v lo e d sta n d e n . D e sto rm v lo e d
1953 h e e ft zich, bij w ijze v a n sp re k e n , nog w a t ingeh o u d e n . M a a r b ij v o lk o m e n dezelfde m ete o ro lo g isc h e om
s ta n d ig h e d e n k u n n e n zich h o g e re v lo ed e n v o o rd o e n .
W a t n u 1 9 5 3 zelf b e tre ft, is u it de overgelegde w aarn e m in g sc ijfe rs w el gebleken, d a t b ij deze sto rm v lo e d v e r
sc h ille n d e fa c to re n gunstig of zelfs zeer gunstig w a re n .
B ij o n g u n stig e r c o m b in a ties k u n n e n o n g e tw ijfe ld hogere
s ta n d e n o p tre d e n . M e t enige n a d r u k d ie n t e r e c h te r op
te w o rd e n gew ezen, d a t m e n h ie r geen o p te llin g e n z o n d e r
m e e r m ag to ep a ssen , te n e in d e d a a ru it a f te leid e n , h o e
veel h o g e r een su p e rsto rm w el zou k u n n e n k o m e n . E r
zijn n a m e lijk en erzijd s nog o n g u n stig e r o m sta n d ig h e d e n
d e n k b a a r, z o d a t zelfs een op zichzelf o n to e la a tb a re o p te l
ling nog n ie t de g a ra n tie geeft v a n e e n v o lstre k te grens,
a n d erz ijd s z ijn e r ook c o m p e n se re n d e fa c to re n , zoals de
a fn a m e v a n de o p w a aiin g bij to e n e m e n d e w a te rd ie p te ,
b e t c o m p e n se re n d e effect v a n d e k w a d ra tisc h e w eersta n d sw e t, e.d.
H e t is n ie t m p g elijk h ie ro p th a n s n a d e r in te g aan . D e
v e rsch illen d e studies, die op d it gebied n o o d z a k e lijk zijn,
z u llen o n d e r au sp iciën v a n d e D e lta -co m m issie w o rd e n
g e c o ö rd in e e rd .
A LG EM EEN BEELD V A N D E ST O R M V L O E D .
U it de gegeven b e sc h rijv in g zal d u id e lijk zijn g ew o r
S T O R M F E IL E N
1
FEBRU A RI
1953
EN
V E R G E L IJK IN G
M ET
DE
ZW A ARSTE
OUDERE
STORM VLOEDEN
P e ilsch a len
C adzand . . . . . . .
B r e s k e n s .................... ...
V lissin g e n . . . . . .
Z u id k ra a y e rt . . . . .
T e rn e u z e n . . . . . .
H a n s w e e r t ....................
W a ls o o rd e n . . . . .
B a th . . . . . . . . .
Z ierikzee . . . . . . .
V e e r e ............................
G oesse Sas . . . . . .
W e m e ld in g e . . . . .
G o r i s h o e k ....................
T h o le n
. . . . . . .
B e rg e n o p Z oom . ,
B ro u w e rsh a v e n . . .
O u d d o rp
....................
B ru in isse . . . . . .
S teen b erg se Sas . . .
D in telsa s
. . . . . .
G o e d e r e e d e ................
H e lle v o etslu is . . . .
M id d e lh a rn is . . . .
W ille m sta d . . . . .
M o e rd ijk . . . . . .
L age Z w aluw e . . . .
M ond der D onge . .
C ap else V e e r . . . .
D ro n g e len se V e e r . .
H e e sb e e n ....................
A n d e l M a a s ................
H e d e l ............................
L ith ( d o r p ) ................
H o e k v a n H o lla n d .
M aassluis . . . . . .
V l a a r d i n g e n ................
R o t t e r d a m ....................
K rim p e n a /d L ek . .
S tre e fk e rk ....................
Schoonhoven . . . .
Ja a rs v e ld
....................
V re esw ijk . . . . . .
C u le m b o rg
................
G o u d a ........................ ....
H a a s tre c h t
................
S pijkenisse
................
G o id sc h a lx o o rd . . .
1825
370
382
407
447
375
382
349
307
307
354
335
306
1894
1906
1916
416
381
367
394
415
392
410
427
460
4 60
483
382
370
4 08
432
434
440
485
338
340
391
380
339
361
353
370
395
410
405
440
347
344
360
380
385
414
410
334
320
356
380
320
335
335
357
337
324
285
324
333
340
362
360
353
314
394
409
398
439
371
359
393
398
404
420
424
359
370
379
377
a n d e re
ja re n
2 7 6
284
291
273
276
296
475
480
455
470
496
507
525
560
432
450
465
'
4 6 8
4 5 0 3)
3 8 8 ß)
340
346
342
362
353
348
340
340
335
384
432
378
328
325
320
317
301
305
307
319
329
34 9
321
297
296
3 00
298
315
315
329
357
402
496
314
306
292
300
304
322
331
335
340
346
357
394
470
334
330
320
3 6 6 3)
3 7 1 s)
3 1 8 2)
3 3 6 2)
4 6 4 2)
-4 6 S2)
5 7 4 2)
7 7 5 2)
3 4 7 2)
4 9 0 2)
5 7 9 2)
6.93 2 )
3 I 8 3)
Tech.-W et. T ., 23 (1954), N° 1
1953
470
481
517
425
420
450
465
455
405
410
417
435
410
400
378
3 70
374
376
370
395
407
385
375
371
375
37 1
378
382
392
400
421
375
378
367
380
H oger
d a n o o it
w a a r
g en o m en
5.9
65
63
60
69
47
65
77
50
68
57
36
36
31
32
50
50
59
83
67
65
64
75
69
39
47
64
52
57
50
49
44
36
.38
35
41
48
47
62
15
P e ilsch a len
1825
P u t t e r s h o c k ................
D o rd re c h t . . . . . .
S l i e d r e c h t ................ ....
D e e n e p la a t ................
K o p v a n ’t L a n d . .
O tte rslo is . . . . . .
W e rk e n d a m ( b u ite n )
G o rin c h e m
. . . . .
H e rw ijn e n
................
Z a l t b o m m e l ................
Z u id la n d
....................
O u d B e y e rla n d , . .
W ille m sd o rp
. . . .
’s-G rav en d eel . . . .
A lb la s se rd a m . . . .
S ch e v en in g en . . . .
IJ m u id e n ....................
D e n F ie ld e r . . . . .
O u d e S child . . . .
V lie la n d ( h a v e n ) . .
T ersch e llin g 1 ................
N es ................................
S c h ie rm o n n ik o o g . .
D e n O e v e r ................
K o rn w e rd e rz a n d
. .
H a rlin g e n . . . . . .
O o s t m a h o r n ................
N ie u w e Z ijlen . . . .
D elfzijl
. . . . . . .
N ie u w e S taten zijl . .
328
354
347
330
247
(2 4 5 )
(2 8 4 )
(2 9 5 )
(2 3 5 )
(2 9 3 )
401
460
509
1894
1906
1916
327
32 1
322
335
320
319
326
337
356
370
317
327
333
322
326
335
342
357
415
509
340
343
348
340
34 5
350
352
379
424
504
329
319
324
321
353
340
24 8
(2 5 4 )
(2 8 7 )
(2 8 6 )
330
406
(2 3 3 )
306
328
316
3 21
315
320
204
(2 1 3 )
(2 5 6 )
(2 7 5 )
356
456
(2 0 0 )
335
348
344
350
320
291
175
(2 0 5 )
(2 2 1 )
(2 3 3 )
320
346
(2 1 1 )
(2 6 9 )
316
368
385
427
(2 7 5 )
420
426
451
516
(2 7 3 )
375
372
432
506
a n d e re
ja re n
3 4 1 3)
3 6 0 2)
4 7 6 2)
5 9 9 2 )
752= )
3 3 3 2)
.3 5 2 -)
2 5 1 =)
2 6 1 4)
2 9 5 4) 8)
3 2 2 4)
3 1 9 4)
43 0 7)
540)
H oger
d a n oo it
w a a r.
g en o m en
1953
35
30
37
56
56
50
38
375
373
385
397
401
40 0
398
404
4 2 1
446
405
388
405
385
371
397
385
325
332
316
318
320
325
370
3 73
366
318
330
327
3 70
■
72
53
53
41.
21
44
17
74
71
29
23
' 75
51
47
D e h o o g ste en de v ó ó r 1 9 5 3 ais h o o g ste g e ld e n d e s ta n d e n zijn c u rsief
g e d ru k t ;de cijfers
tussen
h a a k je s d u id e n s ta n d e n aan. v ó ó r de a fslu itin g v a n de Z uiderzee.
T .a.v. open p la a tse n in la a tste k o lo m : h ie r w as de sta n d d o o r v e rsc h ille n d e o o rz ak e n lager.
O p g ro n d v a n la te r b in n e n g e k o m e n gegevens e n de w a terp a ssin g v a n v lo e d m e rk e n , w ijk e n de ín
deze tab e l verm eld e s ta n d e n v o o r een p a a r sta tio n s af v an de ín fig. 3aan g e g ev e n w a a rd e n .
' ) 1 8 7 7 ; - ) 1 9 2 6 ; 3) 1 9 2 8 ; 4) 1 9 3 6 ; 5) 1 9 4 0 ; 6) 1 9 4 3 ; 7) 1 9 4 4 ; 8) 1 9 4 5 .
Norm alisatie.
H e t B elgisch In s titu u t v o o r N o rm a lis a tie p u b lic e e rt ter
c ritie k de v o lg en d e o n tw e rp e n v a n B elgische n o rm :
ff
o
NBN
,
i
. e
s.
... e
3 3 5 : B ra n d w e e rm a te rie e l.
.Ç -
;
| ; ¡9 1
B ra n d w ee rg o rd el.
D it o n tw e rp is o p p u n t gesteld d o o r d e B elgische C o m
m issie v o o r B ra n d w e e rte c h n ie k v a n h e t T I-V IV , d a t, te r
o n tla stin g v a n h e t B elgisch I n s titu u t v o o r N o rm a lisa tie ,
de kw esties b e tre ffe n d e de b ra n d w e e rte c h n ie k b e stu d e e rt.
In d it o n tw e rp zijn de. b ra n d w e e rg o rd e ls b e sc h re v e n
a lso o k de k e u rin g sp ro e v e n w a a r a a n zij m o e te n v o ld o e n .
M e n v in d t e r o o k ra ad g e v in g e n v o o r h e t o n d e rh o u d en
h e t o p sla a n .
H e t o n tw e rp N B N .335, f o rm a a t A 4 ( 2 1 0 x 2 9 7 ) , is
tw eetalig . E lk e versie b e v a t 4 b la d z ijd e n e n e en p la a t
m e t 5 fig u re n . D it o n tw e rp is v e rk rijg b a a r tegen de p rijs
v a n 10 F (zie N B N 1 8 8 ).
D e o p m e rk in g e n e n suggesties z u lle n w o rd e n o n tv a n g e n
to t de slu itin g sd a tu m v a n h e t o n d e rz o e k , vastgesteld óp
15 F e b ru a ri 1 9 5 4 . M e n w o rd t v e rz o c h t ze, zo m o g elijk
in tw e e v o u d , te a d re sse re n a a n h e t B elgisch In s titu u t
v o o r N o rm a lis a tie , D ie n st d e r O n d e rz o e k e n , B ra b a n ç o n n e la a n 2 9 , B ru ssel 4.
NBN
3 3 6 : A d m in is tr a tie v e e n H a n d e ls fo r m u lie r en
B r ie ffo r m u lie r A 4 , V e rv o lg b la d fo rm u lie r e n o v e r e e n
s te m m e n d e e n v e lo p p e n m e t v en ste r.
D it o n tw e rp , fo rm a a t A 4 ( 2 1 0 X 2 9 7 ) , is tw eetalig .
E lke versie b e v a t 5 b la d z ijd e n .
I n h e t o n tw e rp N B N 3 3 6 w o rd t a a n b e v o le n de f o r m u
lie re n in goed b e p a a ld e ru im te n in te d e le n , w a a rd o o r
16
e e n v o o ra f vastg esteld e p laa ts k a n v o o rz ie n w o rd e n v o o r
de diverse gegevens : n a a m e n a d res v a n de a fzender,
n a a m e n a d res v a n de g ead resseerd e, re fe rte s, d a tu m enz.
H e t is in d e rd a a d w e n se lijk d ezelfde gegevens op dezelfde
p la a tse n a a n te b re n g e n , z o d a t m e n in de fo rm u lie re n
g e m a k k elijk alle e le m e n te n k a n te ru g v in d e n die n o d ig
z ijn om gevolg te geven a a n een d o c u m e n t en om h et
te classificeren.
H e t o n tw e rp N B N 3 3 6 is v e rk rijg b a a r tegen de prijs
v a n 10 F ; slu itin g sd a tu m 2 8 -2 -1 9 5 4 ).
I
H e t B elgisch . E le c tro te c h n isc h C o m ité h e e ft v olgende
d o c u m e n te n te r c ritie k g e p u b lic ee rd :
A d d e n d u m N B N 9 6 : V o o r s c h r ifte n b e tr e ffe n d e gewap e n d -b e to n p a le n ( 2 ° u itg a v e - 1 9 4 9 ) . P rijs ; 6 F,
tw e etalig e tekst.
b ie t a d d e n d u m N B N 9 6 v u lt deze n o rm a a n m et v o o r
sc h rifte n v o o r p a le n v a n v o o rg e sp a n n e n b e to n .
D e v o o rs p a n n in g m ag b e ru s te n op h e t a an h e ch tin g sv e rm o g e n o f o p h e t v e ra n k e re n v a n de s p a n d ra d e n a a n
de u ite in d e n .
O p m e rk in g e n en v o o rste lle n b e tre ffe n d e h e t a d d e n d u m
N B N 9 6 w o rd e n b ijz o n d e r op p rijs gesteld to t 31 J a n u a ri
19 5 3 , e in d e v a n d e c ritie k te rm ijn . M e n gelieve ze, in
d u p lo , bij h e t B elgisch E le c tro te c h n isc h C o m ité , H e rto g elijk e s tra a t 6 3 te B ru ssel, in te d ie n e n .
E x e m p la re n v a n d it o n tw e rp w o rd e n fra n c o ( in B e lg ië )
v e rstu u rd m its v o o r u it de p rijs v a n de b e stellin g op p o s t
re k e n in g n r 1 0 5 0 5 8 v a n h e t B elgisch E le c tro te c h n isc h
C o m ité te s to rte n .
Tech.-W et. T „ 23. (1954), ,N° 1

Download Report