Notulen AVA 2014 donderdag 22 mei 2014

__________________________________________________________________________________
Notulen AVA 2014
donderdag 22 mei 2014
aanvang 14.00 uur
Concertgebouw
Concertgebouwplein 10
Amsterdam
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
1
__________________________________________________________________________________
I
Opening en mededelingen
De voorzitter heet iedereen welkom, waarna hij aangeeft dat met hem op het podium zijn
collega’s van de Raad van Commissarissen zitten, met uitzondering van Patrick Regan die
er helaas niet bij kon zijn op deze dag. Ook zitten op het podium alle leden van de Raad van
Bestuur, behalve Onno Verstegen, die de dag voor de vergadering onverwachts ziek is
geworden en zich helaas te ziek voelde om hier aanwezig te zijn. Vervolgens staat de
voorzitter stil bij het afgetreden lid van de Raad van Commissarissen, de heer Kottman. Hij
vertelt dat de heer Kottman een grote bijdrage geleverd heeft aan de totstandkoming van de
fusie van Delta Lloyd en Nuts Ohra en dat het normaliseren van de relatie met de Britse –
voormalige – grootaandeelhouder Aviva misschien wel zijn grootste wapenfeit was, gevolgd
door de beursgang van Delta Lloyd in 2009 en natuurlijk ook de wijze waarop Delta Lloyd
door de crisis heen is gekomen. De voorzitter dankt de heer Kottman voor zijn
deskundigheid, degelijkheid, betrokkenheid en rust die hij de afgelopen 17 jaar als
commissaris heeft ingebracht en de voortreffelijke wijze waarop hij het voorzitterschap van
de Raad van Commissarissen heeft vervuld en de deze vergaderingen heeft voorgezeten.
Vervolgens geeft de voorzitter onder meer aan dat de vergadering is aangekondigd bij
persbericht op 10 april, dat de uitnodiging, de agenda en de bijbehorende documenten voor
deze vergadering op dezelfde dag zijn gepubliceerd op de website van Delta Lloyd en dat de
registratiedatum voor de aandelen op 24 april 2014 was. Daarmee is voldaan aan alle
formele vereisten voor de bijeenroeping van deze vergadering, als gevolg waarvan deze
jaarvergadering bevoegd is rechtsgeldige besluiten te nemen.
II
2013 Jaarverslag
De voorzitter bespreekt het aangekondigde vervroegde pensioen van de heer Hoek per
uiterlijk volgend jaar rondom de AVA en vertelt dat de Raad van Commissarissen grote
waardering heeft voor de prestaties van Niek Hoek en voor zijn inzet, zijn kracht en de
relativering waarmee hij Delta Lloyd in de afgelopen jaren heeft geleid. Hij noemt dat de heer
Hoek 17 jaar in de Raad van Bestuur heeft gezeten, waarvan 13 jaar als voorzitter. In die
periode is Delta Lloyd uitgegroeid van een lokale dochter van een Britse verzekeraar tot een
toonaangevende onafhankelijke verzekeraar met een notering in de AEX en de BEL20. Een
enorme prestatie, die een krachtige basis vormt voor de toekomst van Delta Lloyd.
De heer Hoek geeft na de introductie van de voorzitter aan dat 2013 een mooi jaar was voor
Delta Lloyd, dat het Delta Lloyd schip stabiel in betere wind waait en dat dit is terug te zien in
de cijfers. Kort samengevat: een groeiend marktaandeel met betere marges. Alle divisies
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
2
__________________________________________________________________________________
dragen bij aan positief operationeel resultaat. Er wordt behoorlijk kapitaal gegenereerd en
Delta Lloyd ligt op schema om de solvabiliteit op groepsniveau boven de 200% te brengen.
Vooral de operationele prestatie is goed het afgelopen jaar. De solvabiliteit groeide van
177% naar 184%. Doordat Frankrijk zijn AAA-status is kwijtgeraakt, zakt de rente van
Europese landen met een AAA-rating. Dat is slecht voor de solvabiliteit; dit heeft Delta Lloyd
19 procentpunten solvabiliteit gekost. Het goede nieuws is dat dit ruimschoots door eigen
kapitaalgeneratie weer is ingehaald.
Delta Lloyd is de enige verzekeraar in Europa die zijn verplichtingen op echte marktwaarde
heeft staan. Met name als de rente daalt is dat pijnlijk, want dan nemen je verplichtingen toe
en over die verplichtingen moet je meer kapitaal aanhouden. Per saldo leidt dat tot een
daling van je eigen vermogen. Vorig jaar was er een kentering te zien: 14% stijging van het
eigen vermogen tot ruim EUR 2.6 miljard, welke stijging zich ook in de eerste maanden van
dit jaar heeft doorgezet. Het was een uitstekend jaar voor de business van Delta Lloyd: een
premie van EUR 4,7 miljard met een record aan nieuwe business. Het operationele resultaat,
waar alle business units aan bijdroegen, ging 6% omhoog naar EUR 430 miljoen.
In de bedrijfsresultaten is te zien dat met name bij de nieuwe productie van Leven de
volumes goed waren en ook dat de nieuwe business marge gestegen is tot EUR 77 miljoen
en dat daarmee een IRR – Internal Rate of Return – van 10% is bereikt. De heer Hoek geeft
aan dat dit het beste jaar in nieuwe business is dat Delta Lloyd sinds lange tijd heeft gekend.
Bij Schade is de combined ratio net onder 98%. Dat is iets minder sterk dan het Levenresultaat. De problemen in de International Marine business heeft Delta Lloyd achter zich
gelaten.
Er
zijn
wel
kleerscheuren
opgelopen
bij
de
gedeeltelijke
arbeidsongeschiktheidsverzekering, eigen risico WGA-ER. Ook daar heeft Delta Lloyd
doortastend opgetreden. Alles bij elkaar is geschoond een redelijk resultaat te zien, maar
Delta Lloyd is nog niet helemaal tevreden.
De heer Hoek geeft aan dat Delta Lloyd vijf jaar geleden EUR 1122 miljoen kosten maakte.
Het afgelopen jaar zat Delta Lloyd daar EUR 350 miljoen onder. De kostendiscipline zit goed
in het bedrijf en de targets voor dit en volgend jaar zijn verder aangescherpt tot zo’n
EUR 750 miljoen voor 2014 – inclusief de overname van ZA Verzekeringen in België – en
onder EUR 720 miljoen in 2015.
Het gedaalde eigen vermogen leidt nu tot een heel hoog operationeel resultaat over het
eigen vermogen. De heer Hoek hoopt dat het eigen vermogen snel weer omhooggaat, zodat
dit cijfer ietsje zakt, maar geeft aan dat 18,6% als operationeel rendement op eigen
vermogen een mooi getal is.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
3
__________________________________________________________________________________
Voor de aandeelhouder betekent dit dat er weer winst per aandeel is. Het afgelopen jaar was
dit EUR 0,88 per aandeel, dus EUR 168 miljoen netto. Het operationeel resultaat bedroeg
EUR 430 miljoen en gedeeld door het aantal aandelen komen we dan net boven EUR 2,25
uit. Delta Lloyd heeft aangekondigd het dividend stabiel te willen houden op EUR 1,03 en als
de solvabiliteit verder stijgt, zal het minder aantrekkelijk gemaakt worden om in plaats van
cash stockdividend te nemen. Nu is er 4% voordeel voor de aandeelhouder die het dividend
in aandelen Delta Lloyd neemt. Het eigen vermogen is EUR 13,76 en de groep embedded
value per aandeel ruim EUR 23.
Ten aanzien van de strategie meldt de heer Hoek dat er een consistente strategie gevoerd
wordt en hij geeft aan te durven zeggen dat deze strategie werkt. Delta Lloyd zet in op
zekerheid. De distributiekracht met name op Leven en Pensioen, maar ook aan de
Schadeverzekeringskant is formidabel. De vereenvoudiging met name aan de IT-kant leidt
tot betere processen en betere service. Het is een stabiel strategiehuis, dat inderdaad staat
als een huis.
Het eigen vermogen wordt uitgerekend op marktwaarde. Als Delta Lloyd dat op meer
traditionele grondslagen zou hebben gedaan – zoals de meeste van haar concurrenten dat
doen – zou het eigen vermogen niet EUR 2,6 miljard maar EUR 3,5 miljard zijn. Delta Lloyd
heeft veel “hard” kapitaal of, zoals de Amerikaanse minister van Financiën zei “no bullshit
capital”. Het is hard kapitaal op een echte marktwaardebalans.
De verzekeringsactiviteiten van Delta Lloyd zitten ruim boven 200% solvabiliteit: 213% voor
de verzekeringsbedrijven en het grootste verzekeringsbedrijf Delta Lloyd Leven zelfs op
227%. Het duidelijke doel van 200% op groepsniveau, rekening houdend met de schulden
van de groep, is per ultimo 2014 in zicht. De kapitaalpositie bij de bank is verbeterd: bijna
20% BIS in Nederland en 14% in België. Dat zijn solide kapitaalposities en Delta Lloyd is
goed op weg naar Basel III.
De Standard & Poor’s ratings van de Delta Lloyd Groep zijn herbevestigd. Dat wil zeggen dat
Delta Lloyd Leven en Delta Lloyd Schade – de belangrijkste operating companies – een Astable rating hebben. Het goede nieuws is dat Standard & Poor’s in zijn persbericht erop
wijst dat de kapitaalpositie nu “strong” is in plaats van “moderately strong” en dat ook de
onderliggende earnings van Delta Lloyd structureel zijn verbeterd.
Ten aanzien van de multichannel-distributiekracht van Delta Lloyd geeft de heer Hoek het
volgende aan. Met ZA Verzekeringen heeft Delta Lloyd een mooie acquisitie gedaan. ZA
Verzekeringen is voornamelijk gespecialiseerd in overlijdensrisicoverzekeringen. Deze
acquisitie versterkt de marktpositie in België en leidt tot een goede diversificatie in het
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
4
__________________________________________________________________________________
verzekeringsboek van Delta Lloyd. Er staat veel langlevenrisico op de balans en ZA
Verzekeringen brengt veel kortlevenrisico. Dat is risicotechnisch heel gunstig. Ondanks het
provisieverbod op complexe Levenproducten en hypotheken is het goed om te zien dat de
distributie van Delta Lloyd gewoon robuust is. Het afgelopen jaar is EUR 431 miljoen nieuwe
geannualiseerde premie weggezet. In het derde kwartaal had Delta Lloyd een marktaandeel
in collectief pensioen van 56%. Nog mooier zijn de getallen van het vierde kwartaal die
richting 70% gingen. Het slechte nieuws is echter dat dit geen cijfers zijn die vol te houden
zijn. De concurrenten komen weer terug, maar Delta Lloyd is heel competitief.
De premies bij Schade bleven stabiel op EUR 1,4 miljard, ondanks het feit dat van een
aantal businesses afscheid is genomen. Delta Lloyd’s nieuwe propositie in Hypotheken slaat
duidelijk aan met EUR 1,3 miljard aan nieuwe productie. Ook aan de asset managementkant
is ruim EUR 0,75 miljard aan nieuwe instroom.
De winstgevendheid van Schade en de Bank verbeteren. Bij de Bank zijn er hogere
rentemarges en lagere kosten. Vooral bij de Bank in Nederland is er nog een weg te gaan. In
België is aangekondigd dat met name de Retailbank niet in de langere termijnstrategie van
Delta Lloyd past en daarom is het proces gestart om deze bankactiviteiten te verkopen.
De kleine niet-renderende Schadeactiviteiten in België zijn verkocht aan Fidea. Delta Lloyd is
trendsetter geweest door met name op hypotheken met een lagere hypotheek ten opzichte
van de waarde van het huis scherper te tariferen. Dit wordt nu breed in de markt wordt
opgepakt en het is dus duidelijk een succes dat Delta Lloyd daarmee begonnen is.
Aan de beleggingskant is de aandelenpositie teruggebracht van EUR 4,3 miljard naar
EUR 3,5 miljard. Met name onder het nieuwe solvabiliteitsregime van Solvency II worden
aandelenposities enorm afgestraft doordat je veel kapitaal moet aanhouden. Er is een shift
gedaan richting hypotheken, die zeker het afgelopen jaar attractieve marges hadden met een
relatief laag risicoprofiel en met lage capital charges.
De obligatieportefeuille heeft het uitstekend gedaan, heel goed in credits, heel goed qua
looptijd. Met de dalende rente is het fijn dat Delta Lloyd erg lang belegd heeft. Iets minder
goed is dat we nogal behoudend zijn ten opzichte van Zuid-Europa en dus met name in
Spanje en Italië, waar de rente heel erg gedaald is. Daar heeft Delta Lloyd in mindere mate
van geprofiteerd. Delta Lloyd heeft ook minder geleden toen de rente daar omhoogging,
maar: you can’t have it all.
De Vastgoedportefeuille bedraagt EUR 2,7 miljard. De woningportefeuille doet het
uitstekend: een hoge bezettingsgraad en goede huren. In kantoren is het moeilijk. Het is
jammer dat Delta Lloyd zelf door efficiënter werken heel veel kantoorruimte vrijspeelt, maar
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
5
__________________________________________________________________________________
dat het nog moeite kost om die aan derden te verhuren. Dat leidt tot vrij hoge leegstand op
een overigens vrij kleine kantorenportefeuille. Ook in de winkelportefeuille zie je dat het
minder goed gaat.
Uit de benchmarks blijkt dat de aandelen wat zijn achtergebleven. Er is een enkele
individuele “hit” in de portefeuille geweest, waarbij de cijfers toch niet zo goed bleken te zijn
als ze gerapporteerd waren, zoals bij Imtech. Er zijn tussentijds een aantal rentestijgingen
geweest, maar als je met een lange looptijd belegd bent, blijf je daardoor ook weer ietsje
achter, zo geeft de heer Hoek aan. Vastgoed deed het beter dan de benchmark, maar
eigenlijk toch niet zo heel goed, met uitzondering van Woningen.
Voor de aandeelhouders worden de verplichtingen uitgerekend op de collateralised AAAcurve. Die zat rond 2,5% het afgelopen jaar, om precies te zijn 2,44% op het 10-jaarspunt.
Uit de beleggingen – de obligaties, de huurinkomsten en de dividenden – komt 3,75%. Delta
Lloyd genereert nu maand na maand meer yield dan nodig is om de verplichtingen bij te
houden. Dat betekent dat Delta Lloyd structureel bezig is om haar kapitaalpositie te laten
groeien. Dat is het mooie van een realistische marktwaardebenadering.
Delta Lloyd is nummer 1 in Pensioen gebleven, niet alleen qua sales maar ook qua service
delivery. Er is veel business gedaan, maar de mensen in Delta Lloyd Leven hebben ook
kans gezien om de hoge serviceniveaus vast te houden. De klanttevredenheidsscores
scoren kort samengevat voor OHRA, Delta Lloyd en ABN AMRO Verzekeringen een 8-.
Een behoorlijk aantal aandeelhouders heeft grote interesse in duurzaamheid. Delta Lloyd
heeft aan alle voorwaarden voldaan om opgenomen te worden in de Dow Jones
Sustainability Index Europe and World, maar het is nog niet gelukt hoog genoeg te kunnen
scoren om ervoor te zorgen dat een van de zittende partijen van deze index gehaald worden
om plaats te maken voor Delta Lloyd. De heer Hoek vertelt dat Delta Lloyd een jaar eerder
werd gehinderd door de market cap. Die is de afgelopen jaren enorm omhooggegaan, dus
dat probleem was er niet langer. Maar Delta Lloyd is nog niet opgenomen op de index terwijl
zij er wel voor kwalificeert, omdat de ondergrens om de zittende leden te vervangen net niet
gehaald is. Onderliggend gaat het goed met duurzaamheid. Delta Lloyd heeft deelgenomen
aan een wereldwijde benchmark voor verzekeringsmaatschappijen van Sustainalytics. Daar
is zij op de tweede plaats geëindigd ex aequo met Storebrand. Delta Lloyd zit op een aardig
niveau op het gebied van duurzaamheid, maar wil nog veel beter worden. Op verzoek van de
minister van Financiën en van de minister van Economische Zaken is gekeken naar mkbfinanciering en vanuit de verzekeringssector – de heer Hoek is daar zelf nauw bij betrokken
geweest – is geld beschikbaar gesteld om mkb-financiering en met name het kleinere mkbkrediet makkelijker toegankelijk te maken, uiteraard wel met het oog op de aandeelhouders.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
6
__________________________________________________________________________________
De heer Hoek vertelt dat het goed gaat met de Klanttevredenheid. Het keurmerk is voor alle
labels behouden en de voorsprong op de concurrentie is geconsolideerd. Wel is de gehele
sector bezig het been bij te trekken, dus Delta Lloyd zal nog meer moeten doen om de
voorsprong te behouden.
Ten aanzien van de IT geeft de heer Hoek aan dat dit vroeger de achilleshiel van Delta Lloyd
was, terwijl het nu haar kracht is geworden. Door goede IT en goede IT-systemen zijn betere
service levels bereikt, die zich vertalen in een betere verkoop. Voor het accountmanagement
van Delta Lloyd wordt het daardoor gemakkelijker om goede relaties te onderhouden.
Vervolgens vat de heer Hoek zijn verhaal als volgt kort samen: een groeiend marktaandeel,
met name in Pensioen. Zoals aangegeven zal Delta Lloyd dit hoge niveau niet vasthouden,
maar het gaat wel heel goed. Verbeterde klanttevredenheid, lagere kosten en een
toenemend vooral technisch resultaat in het Verzekeringsbedrijf.
Daarna staat de heer Hoek kort stil bij 2014. Kort samengevat, de lijn zet zich door. Er is veel
nieuwe productie met nog hogere marges, met name als je deze uitdrukt op de embedded
value (New Business Marge). De marge op embedded value was 2,3% in Q1. Het eerste
kwartaal zijn nog geen grote pensioenkoopsommen gesloten. Daardoor daalt het premieinkomen wel iets. Dat is echter wat Delta Lloyd betreft geen zorgpunt, want dat wordt wel
weer opgepakt. Ten opzichte van het al goede vorig jaar is nog 16% stijging in onze nieuwe
business te zien, uitgedrukt in jaarlijkse premie van in totaal EUR 103 miljoen.
Bij hypotheken is al bijna een kleine EUR 400 miljoen in de markt gezet en het eigen
vermogen is doorgestegen naar EUR 2,9 miljard of zelfs – traditioneel – EUR 3,8 miljard.
De embedded value – volgens de heer Hoek de beste benadering van de waarde van de
groep – van onze Leven- en Pensioenbedrijven is EUR 4,5 miljard. De andere businesses
van Delta Lloyd zitten erin op eigen vermogen basis. Er zit veel waarde in de groep.
International Marine heeft Delta Lloyd definitief achter zich gelaten doordat het laatste stukje
risico is herverzekerd. De solvabiliteit stijgt door naar 189%. Als Delta Lloyd dat een paar
kwartalen doortrekt, moet zij op 200% solvabiliteit uit kunnen komen aan het einde van het
jaar. De heer Hoek geeft aan natuurlijk niets te kunnen beloven, omdat er geen forwardlooking statements gemaakt mogen worden, maar hij vindt het er niet slecht uitzien.
Alles bij elkaar, besluit de heer Hoek: Delta Lloyd is marktleider in nieuwe Levenproductie en
klanttevredenheid. Dat Delta Lloyd operationeel goed draait, leidt uiteindelijk tot
concurrentievoordeel. Dat zij een sterk distributiemodel heeft in Nederland en een
uitbouwend distributiemodel in België, helpt. Het kapitaal- en risicomanagement van Delta
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
7
__________________________________________________________________________________
Lloyd was en is goed op orde. Vervolgens geeft de heer Hoek de aandeelhouders de de
gelegenheid om vragen te stellen.
De heer Rienks wil graag een uitvoerigere uitleg over waarom Delta Lloyd haar bank in
België wilt verkopen. Ook wil hij weten wat de overwegingen waren bij de scheiding van
Cyrte en de verdeling van de assets tussen Delta Lloyd en de heer Botman. Tenslotte vraagt
hij de heer Hoek hoeveel verlies aan spaargeld hij acceptabel vindt en of er bij bijvoorbeeld
hypotheken iets meer rente gevraagd kan worden en dan geaccepteerd kan worden dat er
wat minder nieuwe hypotheken worden verkocht.
De heer Hoek antwoordt ten aanzien van de bank in Belgie dat dit een retail en meer
upmarket preferred private bank is met een kantorennet en een agentennet. De schaal van
de bank is echter eigenlijk te klein om structureel een goed rendement op het kapitaal te
maken. Het is een goede bank die er goed voor staat, maar Delta Lloyd denkt dat de bank in
handen van concurrenten die echt op grootschalige preferred private banking-achtige
activiteiten en retail actief zijn, meer waarde kan genereren dan in de handen van Delta
Lloyd. Delta Lloyd heeft vooral schaal in haar verzekeringsbusiness. Wel belangrijk is dat de
bank
in
België
distributiecapaciteit
heeft
voor
de
verzekerings-
en
asset
managementproducten van Delta Lloyd. Het is de intentie om de bank te verkopen, maar wel
een distributiearrangement te behouden.
De heer Hoek zegt het volgende over de tweede vraag van de heer Rienks over asset
management en Cyrte. In de Cyrte-company was 85% van Delta Lloyd en 15% van de heer
Botman. De genoteerde beleggingsfondsen zijn bij Delta Lloyd gebleven en de private
equity-achtige investeringen zijn bij de heer Botman achtergebleven. Of de heer Botman
meer geprofiteerd heeft dan Delta Lloyd, hangt af van hoe je ernaar kijkt. Delta Lloyd was de
grote belegger in bijvoorbeeld bol.com, dat met een enorme vermogenswinst is verkocht aan
Ahold. Ook brengt de heer Hoek het succes in de Braziliaanse telecoms in herinnering, waar
Delta Lloyd goede rendementen heeft behaald. Er zijn ook dingen minder goed gegaan,
maar per saldo zijn het goede beleggingen geweest. Het is een goede investering geweest
en de heer Hoek vindt dat de verdeling meer dan evenwichtig is. Het is goed voor Delta
Lloyd en het is ook goed voor de heer Botman, die meer zijn eigen weg kan kiezen op het
private equity stuk.
Op de vraag hoeveel verlies aan spaargeld Delta Lloyd acceptabel vindt, antwoordt de heer
Hoek dat de totale balans van Delta Lloyd groot is. Er zit bijna EUR 78 miljard op, waarvan
bijna EUR 50 miljard voor eigen risico. Daar is een paar procent op een relatief kleine
spaarportefeuille voor Delta Lloyd niet echt een issue. Er komen bij Delta Lloyd miljarden per
jaar aan doorlopende premies binnen. Belangrijk is dat Delta Lloyd geen geld naar binnen
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
8
__________________________________________________________________________________
haalt waar verlies op wordt geleden. In de eerste maanden van dit jaar is te zien dat het
spaargeld zich stabiliseert.
Als je meer rente zou vragen op hypotheken, ga je snel minder hypotheken verkopen terwijl
hypotheken nu juist zo goed op de balans van de verschillende werkmaatschappijen van
Delta Lloyd passen. De heer Hoek verzekert de heer Rienks dat er goed over dit onderwerp
wordt nagedacht binnen Delta Lloyd.
Ter beantwoording van de derde vraag van de heer Rienks geeft de heer Hoek aan dat
spaarrentes een complex onderwerp zijn. Delta Lloyd was van mening dat het afgelopen jaar
de spaarrentes in de markt veel te hoog waren. Je ziet nu de spaarrentes tot meer redelijke
niveaus vanuit de aanbieder dalen en je ziet de spaarrentes van Delta Lloyd ook weer
relatief hoger in het lijstje.
De heer Van der Helm (VBDO) vermeldt dat niet genoemd is dat Delta Lloyd de
Sustainability Award Bronze Class heeft gekregen van RobecoSAM en dat het verantwoord
beheerd vermogen als percentage flink is toegenomen. Mede hierdoor is hij van mening dat
Delta Lloyd goed bezig is. Wel geeft hij aan dat dit moeilijk te rijmen valt met een aantal
scores op andere benchmarks. Op de Eerlijke verzekeringswijzer en de Eerlijke bankwijzer
scoort Delta Lloyd veel slechter dan andere banken, bijvoorbeeld op het gebied van
transparantie. De VBDO heeft haar eigen benchmark voor duurzaam beleggen voor
verzekeraars. Daar wordt strikt en nuchter naar het proces gekeken en daar ziet de VBDO
dat Delta Lloyd niet alleen achteruit is gegaan dit jaar, maar ook de aansluiting met de kop
aan het verliezen is. Als gevolg hiervan is de VBDO zich aan het beraden of zijn pensioenen
nog wel door Delta Lloyd verzorgd moeten worden.
De heer Van der Helm heeft gezien dat Delta Lloyd gebruik maakt van scenariorisicoanalyse. In een van de scenario’s – Global Market Places – wordt iets gezegd over
toenemende
inkomensongelijkheid.
Een
ander
voorbeeld
is
voedselschaarste
en
toenemende milieuschade. Hij vraagt naar de rol van Delta Lloyd in deze ontwikkelingen.
Ook wil hij weten wat de concrete plannen en concrete doelstellingen van Delta Lloyd zijn
binnen het project MVO Nederland.
De
heer
Van
der
Helm
noemt
vervolgens
de
ESG
–
milieu-,
sociale
en
governancedoelstellingen – en dat deze geïntegreerd zijn in het gehele beleggingsbeleid. Hij
vraagt zich af op welke manier dit gebeurt en wil specifiek weten over de categorie
Responsible
Managed
Assets
hoe
deze
is
gedefinieerd
en
wat
daarvan
de
langetermijndoelstellingen zijn, bijvoorbeeld in 2020.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
9
__________________________________________________________________________________
De heer Van der Helm heeft begrepen dat er 200 klachten zijn binnengekomen naar
aanleiding van de slechte score van Delta Lloyd in de Eerlijke bankwijzer en
verzekeringswijzer en dat Delta Lloyd de richtlijnen voor haar responsible investment beleid
gaat aanpassen op dit terrein. Hij vraagt hoe dit concreet gebeurd is of gaat gebeuren. Ook
vraagt hij om de toezegging dat de sociale criteria zullen worden ontwikkeld en meegenomen
in het stembeleid.
De heer Hoek geeft aan dat het jammer is dat de heer Verstegen die expert is op het gebied
van duurzaamheid er niet is. Hij geeft aan dat VBDO zijn pensioen rustig bij Delta Lloyd kan
achterlaten, omdat er op het gebied van duurzaamheidsbeleid grote stappen zijn gezet. De
heer Hoek merkt op dat de Eerlijke Bankwijzer zich richt op bepaalde thema’s. De Eerlijke
bankwijzer verwacht dat Delta Lloyd Bank beleid ontwikkelt op al deze thema’s, ook als Delta
Lloyd niet actief is op een bepaald thema. Delta Lloyd heeft aangegeven het niet zinvol te
vinden beleid te ontwikkelen op de thema’s waar Delta Lloyd niet actief is. De Eerlijke
bankwijzer heeft daarop vermeld dat Delta Lloyd niets doet aan verbetering van deze
thema’s. Binnenkort komt er een Eerlijke verzekeringswijzer en daar speelt dezelfde
problematiek. Delta Lloyd is met de Eerlijke bankwijzer en met de Eerlijke verzekeringswijzer
in gesprek om dit op te pakken. De Raad van Bestuur heeft besloten dat Delta Lloyd een
meerjaren duurzaamheidsagenda zal maken en dat deze de
komende jaren op alle
aspecten van haar business integraal worden uitgewerkt. Uit de negatieve berichtgeving van
de Eerlijke bankwijzer kwam inderdaad 200 klachten voort, deze zijn netjes beantwoord.
In een van de scenario’s – Global Market Place – komt inderdaad voedselschaarste en
milieuschade naar boven. Delta Lloyd zal kijken wat zij in haar beleid kan doen om daarop in
te spelen.
Ten aanzien van de ambitie van MVO Nederland voor armoedebestrijding, denkt Delta Lloyd
al jaren na over wat zij extra kan doen voor de samenleving in Nederland, maar ook in
België. Ten eerste moet Delta Lloyd haar eigen werk goed doen. Goed werk verrichten in
Leven, Pensioen, Schade en Zorg levert een enorme maatschappelijke bijdrage. Daarnaast
wil Delta Lloyd iets extra’s doen voor kwetsbare groepen in de samenleving die het financieel
moeilijk hebben. Delta Lloyd heeft een structurele aanpak ten aanzien van ‘financiële
zelfredzaamheid’. Er worden tal van initiatieven genomen om kwetsbare groepen in de
Nederlandse samenleving met eigen mensen van Delta Lloyd te ondersteunen op dat terrein.
Delta Lloyd wil ook een bijdrage leveren aan armoedebestrijding. Bedoeling is dat er begin
volgend jaar voor het Nederlands bedrijfsleven een plan wordt gepubliceerd over de manier
waarop we armoede in Nederland kunnen bestrijden. Daar zijn mensen van Delta Lloyd
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
10
__________________________________________________________________________________
volop mee bezig en op alle terreinen van de maatschappelijke agenda wordt de sociale
dialoog aangegaan met mensen die echt weten hoe je dat moet doen.
De heer Van der Helm (VBDO) vraagt of hij ervan uit mag gaan dat de lange termijn
doelstellingen op het gebied van milieu en voedselschaarste ook openbaar gemaakt worden
en worden besproken met de stakeholders.
De heer Hoek antwoordt dat Delta Lloyd met de maatschappelijke dialoog is begonnen, het
afgelopen jaar op een drietal terreinen en dat dit nog wordt uitgebouwd. Hij geeft aan nog
enige terughoudendheid te willen betrachten met wat Delta Lloyd daarover naar buiten zal
brengen, maar bijvoorbeeld het plan van aanpak voor de armoedebestrijding zal publiek
worden gemaakt.
Op het terrein van responsible assets heeft Delta Lloyd veel gedaan. De sustainable
managed assets zijn gestegen van EUR 563 miljoen naar EUR 646 miljoen. Het totaal
verantwoord belegd vermogen is gestegen naar EUR 48 miljard.
Delta Lloyd heeft ongeveer 80 tot 100 genoteerde en niet-genoteerde bedrijven uitgesloten
van belegging. Die staan op haar uitsluitinglijst. Het beleid op het gebied van controversiële
wapens is uitgebreid met kernwapens. Delta Lloyd investeert niet langer in bedrijven die
betrokken zijn bij de productie van kernwapens.
Delta Lloyd wil een voortrekker worden op het gebied van duurzaam beleggen. Ook daar
geldt weer een lange termijn, gestructureerde aanpak. Eerst is ervoor gezorgd dat het
minimumniveau goed op orde is.
Ten aanzien van de vraag van de heer Van der Helm over mensenrechten antwoordt de
heer Hoek dat ook dit zal worden meegenomen in de lange termijn aanpak. Delta Lloyd doet
dat al voor de grote bedrijven die zij volgt en waar zij denkt echt impact te hebben.
De heer Vreeken (WeConnectYou) noemt dat AEGON op de tweede plaats staat binnen de
SAM en dat hij Delta Lloyd niet binnen SAM heeft kunnen ontdekken. Hij geeft aan dat het
hem goed lijkt als het management in een Tesla gaat rijden. Hij vraagt of Delta Lloyd
zonnepanelen aan kan brengen op haar panden.
De heer Hoek meldt dat Delta Lloyd nog niet voor komt op de lijstjes van de Dow Jones
Sustainability Index en daarom ook geen plaats kan claimen in de SAM index. Wel heeft
Delta Lloyd de Bronze Class award gekregen. Delta Lloyd kwalificeert er dus wel voor, maar
moet nog veel beter kwalificeren om minder kwalificerende partijen eruit te duwen.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
11
__________________________________________________________________________________
De heer Hoek geeft aan dat hij een zuinige Mercedes S Klasse rijdt, maar dat het aan zijn
opvolger zal zijn om die milieuvriendelijke auto te overwegen. Ook vermeldt hij dat Delta
Lloyd een grote belegger is in Tesla. Wat betreft de zonnepanelen geeft de heer Hoek aan
dat er op het dak van het hoofdkantoor van Delta Lloyd in Amsterdam zonnepanelen zijn
aangebracht. Aan Delta Lloyd Vastgoed is gevraagd om te kijken hoe duurzaamheid en
energiegebruik in alle beleggingspanden van Delta Lloyd verbeterd kan worden.
De heer Vreeken (WeConnectYou) vindt dat Delta Lloyd het qua branding beter kan doen en
is van mening dat er meer gecomminiceerd moet worden en meer geld in advertising gestopt
moet worden, omdat Delta Lloyd een veel groter groeipotentieel heeft.
De heer Smit (VEB) geeft aan de vertegenwoordiger van de VEB te Den Haag te zijn
alsmede van een aantal aandeelhouders en beleggers via ABN AMRO en Rabobank. Delta
Lloyd heeft aangegeven dat zij weer gaat beleggen in het midden- en kleinbedrijf via het
instituut NII, het Nederlands Instituut voor Investeerders. Hij heeft begrepen dat het een
samenwerkingsverband is tussen pensioenfondsen en een aantal verzekeraars en vraagt
zich af hoe dat samenwerkingsverband gestructureerd is en welke risico’s Delta Lloyd hierin
neemt. Steekt Delta Lloyd hier rechtstreeks geld in of is het meer een bemiddelende rol.
De heer Smit vermeldt verder dat er door verschillende bronnen gesteld is dat de heer Hoek
een botsing heeft gehad met de toezichthouder over het beleggingsbeleid van Delta Lloyd en
dat dit een van de aanleidingen is voor het vertrek van de topman. Hij vraagt of er dieper
ingegaan kan worden op de regels die de mogelijkheid beperken om risicovolle activa te
beleggen. Tenslotte wil hij graag weten hoe het relatief nieuwe onderdeel BeFrank draait en
of er sprake is van kannibalisme ten opzichte van de andere producten van Delta Lloyd.
De heer Hoek deelt mee dat Delta Lloyd gekeken heeft of verzekeraars een rol kunnen
vervullen bij mkb-financiering en dat in kaart is gebracht wat de problemen zijn. Het rapport
hierover is op de website te vinden. Er zijn twee initiatieven ontwikkeld. Aan de onderkant
van het mkb, zijn er heel kleine mkb-kredieten die belangrijk zijn voor de betreffende mkb’ers
maar die eigenlijk te duur zijn voor banken en verzekeraars om te verwerken. Daarvoor is
een organisatie in het leven geroepen onder de naam Qredits. Namens verzekeraars in
Nederland is daarvoor funding ter beschikking gesteld.
Daarnaast is gekeken of er ook funding voor mkb verstrekt kan worden via gespecialiseerde
boetieks die mkb-financiering ter beschikking stellen. Verzekeraars lopen daar echter tegen
dezelfde problemen aan als de grootbanken. Als sector is gecommitteerd om zo’n
EUR 270 miljoen aan het mkb ter beschikking te stellen en er is uiteindelijk met een
grootbank een arrangement gemaakt om financiering te verstrekken.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
12
__________________________________________________________________________________
Over het beleggingsbeleid maakt de heer Hoek de volgende opmerkingen. Wat betreft
risicovollere beleggingen is er een spanningsveld tussen risico en rendement. De afgelopen
jaren is er vanuit de toezichthouder meer focus op het korte termijn risico, terwijl voor
bedrijven als Delta Lloyd op lange termijn geen rendement maken het grootste risico is. Daar
zit dus een spanningsveld. De heer Hoek denkt dat het beleggingsbeleid voor een
verzekeraar vooral een lange termijn afweging van risico en rendement moet zijn en dat het
daarbij belangrijk is dat je een goede kapitaalpositie hebt, maar dat dit niet helemaal
gedomineerd moet worden door korte termijn kapitaalelementen. De heer Hoek vermeldt dat
dit niets met zijn vertrek te maken heeft.
Wat betreft de nieuwe regels over het beleggen merkt hij op dat het uiteindelijk gaat om met
een gediversifieerde portefeuille lange termijn rendement te maken met een acceptabel
neerwaarts risico. Door het nieuwe kapitaalstelsel Solvency II worden bepaalde categorieën
als erg risicovol weggezet en zijn er daardoor heel hoge capital charges. Dat betreft vooral
private equity investeringen in aandelen, waar disproportioneel veel kapitaal voor moet
worden aangehouden. Er zijn andere beleggingscategorieën waar je geen of heel weinig
kapitaal voor hoeft aan te houden. Dat zijn bijvoorbeeld government bonds. Dat leidt ertoe
dat door deze risicomodellen de sector wordt gedreven in minder risicovolle lager
renderende
staatsobligaties.
De
rente
op
bijvoorbeeld
Nederlandse
en
Duitse
staatsobligaties voor Nederland is net boven 1,5% en voor Duitsland zit dit er net onder. Dat
is heel weinig om de verplichtingen te kunnen bijbenen. Delta Lloyd brengt haar
kapitaalpositie nu zodanig omhoog dat zij toch een optimaal beleggingsbeleid kan voeren.
BeFrank en kannibalisme: in theorie is die er, maar op dat deel van de defined contribution
markt is het marktaandeel van Delta Lloyd relatief klein. Het gaat over enige procenten
kannibalisme en dan is het nog maar de vraag of Delta Lloyd het verliest als het naar
BeFrank gaat dan wel of dat anders ook niet het geval geweest zou zijn. Het kannibalisme
door BeFrank is niet noemenswaardig.
De heer Dekker verwijst naar Solvency II en vraagt wat de stand van zaken in dit kader is.
Verder vraagt hij of Delta Lloyd nog bepaalde doelen heeft wat betreft de hypotheekmarkt in
Nederland.
De heer Roozen antwoordt dat de verzekeraars momenteel nog in een Solvency I wereld
leven. Solvency II zal ingaan op 1 januari 2016 als het Europese Parlement het aanneemt en
als alles conform de planning gaat. Het framework is nog niet helemaal rond. Er zijn nog
vraagtekens over de wijze waarop de waarde van de verplichtingen gemeten moeten
worden. Technische termen als ‘matching adjustments’ en ‘volatility adjustment’ bemoeilijken
de meting van de verplichtingen.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
13
__________________________________________________________________________________
Ten aanzien van hypotheken geeft de heer Roozen aan dat verzekeraars steeds meer
hypotheken gaan verstrekken, omdat deze over het algemeen een lange looptijd hebben en
dat dit heel goed past bij de lange verplichtingen van een pensioenverzekeraar.
De heer Dekker vraagt of Delta Lloyd verwacht dat haar marktaandeel in het Nederlandse
hypotheeksegment kan doorgroeien of toch bepaalde beperkingen ziet. Hij wil graag weten
wat de doelstelling in dit kader is voor bijvoorbeeld 2016.
De heer Hoek geeft aan dat Delta Lloyd geen doelstelling heeft voor een aandeel in de
hypotheekmarkt. Er zijn binnen Delta Lloyd twee mogelijkheden, of het wordt op de eigen
balans genomen of het wordt gefinancierd uit Amstelhuys waarbij het gesecuritiseerd wordt.
De marges op hypotheken waren de afgelopen periode aantrekkelijk en daarom zijn er
behoorlijk wat hypotheken op eigen balans genomen. Met name het Levenbedrijf heeft nu
ruim 20% van zijn assets in hypotheken zitten. Dat wil Delta Lloyd niet oneindig opvoeren
omdat diversificatie verstandiger is. Een absolute doelstelling voor een marktaandeel heeft
Delta Lloyd niet.
De heer Van der Helm (VBDO) vraagt in hoeverre Delta Lloyd rekening houdt met de
stranded assets en de carbon bubble. Hij wil weten wat het percentage fossiele brandstoffen
is versus hernieuwbare energie en of er lange termijn doelstellingen op dit niveau zijn.
Verder noemt hij dat op basis van de Capital Requirements Directive aan banken wordt
gevraagd om country-by-country reports op het gebied van belastingen. Hij vraagt of Delta
Lloyd daar ook aan gehouden is. Hij geeft aan dat VBDO samen met een groot
accountantskantoor een publicatie heeft gemaakt om een voorbeeld te geven van goede tax
governance principles. Hij wil graag weten of Delta Lloyd bereid is om daar kennis van te
nemen en of zij deze zou willen onderschrijven.
De heer Hoek antwoordt dat Delta Lloyd het afgelopen jaar uitgebreid naar tax heeft
gekeken. Delta Lloyd betaalt belasting in de landen waar zij opereert. Zij maakt geen gebruik
van offshore tax vehicles en er is in kaart gebracht hoeveel belasting er in Nederland is
afgedragen vanuit alle activiteiten waarbij Delta Lloyd betrokken is. Alles bij elkaar opgeteld
gaat het voor het afgelopen jaar om meer dan EUR 900 miljoen. Dit is gebaseerd op een
format, waarvan is overwogen om het te publiceren, maar dit is nog niet gedaan. Delta Lloyd
is ver gevorderd op het gebied van tax governance.
Over het carbon-beleid geeft de heer Hoek aan dat er slecht wordt gescoord, ook bij de
Eerlijke bankwijzer. Er is beleid ten aanzien van CO2-reductie. Er is nog geen beleid voor
kolencentrales, kernenergie en de reductie van uitstoot van broeikasgassen, maar daar zal
wel aan worden gewerkt.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
14
__________________________________________________________________________________
Bij het investeringsbeleid is prioriteit gelegd bij het opstellen van een landenbeleid, een
verdere aanscherping van uitsluitingscriteria en vastgoedbeleggingen. Er is nog een slag te
maken.
De heer Van der Helm (VBDO) vraagt in hoeverre er rekening wordt gehouden met de
beleggingen in de fossiele sector met de mogelijkheid dat de voorraden te hoog
gewaardeerd zijn.
De heer Hoek antwoordt dat de beleggers van Delta Lloyd daar rekening mee houden en dat
de markt daar ook haar eigen inschattingen van maakt. Het wordt dus wel meegewogen,
maar ook daar zal ongetwijfeld nog een verdiepingsslag worden gemaakt.
De heer Van der Helm (VBDO) vraagt tenslotte of Delta Lloyd bereid is de goede tax
governance principes te bekijken en een reactie hierop te vormen.
De voorzitter antwoordt dat hem een exemplaar ter beschikking gesteld kan worden zodat
er kennis van genomen kan worden.
De heer Cook vraagt of er met headhunters wordt gesproken over de invulling van de positie
van de heer Hoek omdat er intern niemand geschikt is om deze positie over te nemen.
Daarnaast vraagt hij wat de betekenis is van het woord ‘several’ zoals dit in het Jaarverslag
wordt gebruikt.
De voorzitter antwoordt dat voor de opvolging van de heer Hoek zowel intern als extern
wordt gezocht naar een geschikte kandidaat.
De heer Roozen antwoordt op de tweede vraag van de heer Cook dat several meer is dan
twee.
De heer Rienks vraagt of de kostenbesparingen ten koste kunnen gaan van de
klanttevredenheid. Over de arbeidsongeschiktheidverzekering vertelt hij dat de overheid in
2006 besloten heeft dat een bedrijf zijn eigen risico mag nemen en dat dit risico op de
particuliere markt voor een deel of geheel herverzekerd kan worden. Nu is gebleken, volgens
de heer Rienks, dat de premie die verzekeraars in dit kader hebben gevraagd veel te laag is.
De heer Rienks vermeldt dat ook de overheid een premie berekent via het UWV en hiermee
concurreert met de verzekeraars. Hij wil graag weten hoe Delta Lloyd hiermee omgaat.
De heer Hoek geeft aan dat de kostenbesparingen geen invloed hebben op de
klanttevredenheid bij Delta Lloyd. De klanttevredenheid is in de afgelopen jaren bij alle labels
juist omhoog gegaan. Delta Lloyd gaat grote besparingen realiseren bij legacy-sanering waar
nu de meer complexe systemen worden aangepakt. Ook zullen kosten worden bespaard met
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
15
__________________________________________________________________________________
straight-through processing, waarbij klanten zelf hun data inbrengen zonder interventie van
mensen van Delta Lloyd, en digitalisering.
De heer Medendorp laat in aanvulling op het antwoord van de heer Hoek weten dat Delta
Lloyd het belangrijk vindt dat de klanttevredenheid blijft stijgen. Er worden drie zaken
gemeten in het project dat Klantbelang centraal wordt genoemd. De externe score wordt
door de AFM gemeten, op dit punt scoort Delta Lloyd als beste van de verzekeraars die
meedoen. Verder wordt de klanttevredenheid gemeten en daar wordt hoog op gescoord,
allemaal cijfers tussen 7,4 en 8 voor Delta Lloyd. Daarnaast wordt de Net Promotor Score
gemeten, hier wordt gekeken of Delta Lloyd wordt aanbevolen door mensen. Als alles bij
elkaar in een formule wordt gezet, krijg je de Net Promotor Score. De zogenaamde NPS is
voor verzekeringsbedrijven al langjarig laag. Delta Lloyd scoort daar behoorlijk hoog, alle
merken van delta Lloyd scoren positief en de score stijgt nog steeds.
De heer Hoek geeft antwoord op de vraag van de heer Rienks over de Wet werkhervatting
gedeeltelijk arbeidsgeschikten eigenrisicodragerverzekering. Hij geeft aan dat de instroom in
WGA-ER marktbreed onderschat is. Door oplopende werkloosheid stromen meer mensen in
deze arbeidsongeschiktheidsdekking. Er is dus een hogere instroom. De uitstroom kan zijn
doordat mensen herstellen, maar ook doordat mensen in hoge mate arbeidsongeschikt zijn
en dat zij duurzaam arbeidsongeschikt worden. Dan komen zij in de IVA terecht, de
Inkomensvoorziening volledig arbeidsongeschikten. De premiestelling van de verzekeraars
was vanaf de start te laag. Verzekeraars hebben de verplichting om kapitaaldekking te
hebben voor de risico’s die ze lopen. Als verzekeraars hun premies zouden verhogen,
kunnen de ‘goede’ risico’s terug naar het UWV waar men een gemiddelde omslagpremie van
zijn sector kan krijgen, terwijl het ‘uitlooprisico’ bij de verzekeraars achterblijft. Bovendien
heeft het parlement besloten om vanaf 2016 alle flexwerkers verplicht onder deze dekking te
brengen. Deze groep is nog kwetsbaarder, zeker als ze zonder werk zitten. Het is daarom
niet mogelijk om uit het probleem te komen door hogere premies te vragen. De beste
oplossing voor Delta Lloyd was daarom om zich terug te trekken uit deze markt.
De heer Cook merkt op dat in het Jaarverslag het woord ‘several’ gebruikt wordt met
betrekking tot litigation, waarmee volgens hem gesuggereerd lijkt te worden dat het om
enkele zaken gaat. Hij meldt dat er bij zijn weten in België ongeveer 40 zaken tegen Delta
Lloyd zijn aangebracht. Er zijn naar zijn weten ongeveer vijftien zaken aangebracht tegen
Delta Lloyd wegens het verbreken van een bankagentschapsovereenkomst, waar het of om
de hoogte van de vergoeding of om de onrechtmatigheid daarvan gaat. In weerwil van het
woord ‘several’ – enige zaken – geeft de heer Cook aan, dat door de bank van Delta Lloyd in
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
16
__________________________________________________________________________________
België meer dan 30 zaken zijn aangebracht tegen agenten. Hij is benieuwd hoe dit zich
verhoudt met betrekking tot compliance, good citizenship en core values.
De heer Hoek antwoordt dat er aantal zaken met handelsagenten heeft plaatsgevonden,
zoals ook vorig jaar aangegeven. Dat had te maken met het beëindigen van een aantal
agentschappen. In het overgrote deel van die zaken is in het voordeel van de bank beschikt.
Het is een structurele keuze van de bank en de bankdirectie met instemming van de Raad
van Bestuur geweest om de lat hoger te leggen voor de agenten met wie zij zaken wilden
doen. Dat heeft inderdaad tot disputen geleid, die netjes worden afgewikkeld.
De heer Cook vindt dat tussen de 50 en 100 rechtszaken niet in verhouding staat met het in
het jaarverslag vermelde ‘several’. Hij meldt dat veel van deze rechtszaken op technische
gronden door Delta Lloyd zijn gewonnen. Hij vindt dat Delta Lloyd geen acht heeft geslagen
op de complianceverplichtingen die in België gelden, terwijl in het Jaarverslag staat dat Delta
Lloyd naar de spirit van de wetgeving wil handelen en niet eens naar de letter ervan.
De voorzitter geeft aan dat de heer Cook een juridisch conflict reconstrueert en dat dit naar
zijn gevoel geen zaak is voor een aandeelhoudersvergadering. Het gaat niet over de
governance van Delta Lloyd, maar over een specifiek juridische casus. Hij verzekert de heer
Cook dat deze zaken in België alle aandacht hebben van de Raad van Bestuur, dat er met
de Raad van Commissarissen over gecommuniceerd is en dat er ook gekeken wordt om dat
zo zorgvuldig mogelijk te doen.
De heer Cook is van mening dat de aandeelhouders op de hoogte moeten zijn van deze
procedures en de gang van zaken. Hij meldt dat het zal resulteren in compliance-procedures
bij zowel DNB als de Nationale Bank van België.
De heer Hoek antwoordt dat hij niet in detail in kan gaan op zaken die onder de rechter zijn,
maar ten aanzien van governance meldt hij het volgende. Delta Lloyd Bank heeft een Raad
van Commissarissen. Iedere individuele zaak waarin er sprake was van een conflict van de
bank met een agent is hier besproken en op zijn merites gewogen. Men weet exact wat er
gebeurt en wat er gebeurd is. In de specifieke casus kent de heer Cook de uitspraak en hij
kan hier desgewenst stappen tegen zetten in rechte.
De heer Dekker wil graag weten waarom Delta Lloyd voor haar waardering op grond van
marktwaarde heeft gekozen.
De heer
Roozen antwoordt
dat Delta Lloyd met
name een levens-
en een
pensioenverzekeraar is die lange termijn verplichtingen aangaat. Marktwaarde is de enige
juiste waardering van deze verplichtingen. Het goede nieuws is dat volgens de laatste
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
17
__________________________________________________________________________________
inzichten de markt volledig naar het Delta Lloyd-stelsel zal gaan in 2018 – 2019. Dat is een
lange weg voor andere verzekeraars, want dat zal pijn doen in de waardering van hun
verplichtingen. In het algemeen zijn die verplichtingen namelijk lager gewaardeerd en dus zal
het eigen vermogen dalen. Dit zijn allemaal IFRS-boekhoudregels, die naar verwachting in
2018 en 2019 veranderen. Delta Lloyd is niet van plan over te stappen, omdat zij van mening
is dat dit het juiste stelsel is.
De heer Dekker heeft een aantal vragen over levensverzekeringen en verplichtingen op de
lange termijn. Ook vraagt hij hoe klanttevredenheid precies wordt gemeten.
De heer Roozen antwoordt dat ten aanzien van de ‘langlevenproblematiek’ actuarieel zo
goed mogelijk een inschatting wordt gemaakt en dat men steeds ouder wordt. Dat wordt ook
in de projecties en in de waardering van onze verplichtingen opgenomen en heeft tot gevolg
dat er meer geld opzij gezet moet worden, want er moet langer uitbetaald worden.
De heer Medendorp antwoordt ten aanzien van de klanttevredenheid dat dit lastig te meten
is. In sommige gevallen wordt de klant gevraagd om een cijfer te geven, maar er zijn ook
andere instrumenten. Er zijn met enige regelmaat klantpanels waar gevraagd wordt hoe zij
over Delta Lloyd denken. Het is dus niet alleen maar cijfermatig; het gaat ook echt over wat
de klanten voor gevoel bij Delta Lloyd hebben.
III
Uitvoering bezoldigingsbeleid 2013
De voorzitter geeft aan dat uitvoering van het bezoldigingsbeleid voor het eerst op de
agenda van de AVA staat en dat het dient ter toelichting van dit beleid. Het
bezoldigingsbeleid is opgenomen in het jaarverslag, daarnaast is een apart remuneration
report gepubliceerd, dat op de website te vinden is. Er zit een duidelijk benchmarkingstuk in:
het moet in lijn zijn met wat elders in de markt wordt betaald en het mag daar in ieder geval
niet naar boven van afwijken. De prestatiecriteria moeten gerelateerd zijn aan de strategie of
aan operationele doelstellingen. Die hanteert Delta Lloyd ook intern. Vorig jaar is door de
aandeelhouders goedgekeurd dat de variabele beloning terug werd gebracht van 100% naar
50% en in het geval van een duidelijke outperformance van 150% naar 75%. Het bijzondere
is ook dat die variabele beloning helemaal in aandelen wordt uitgekeerd. Op die uitgekeerde
aandelen zit een lange lock-up periode, de periode waarin de bestuurders hun aandelen
moeten vasthouden. Verder kijkt de Raad van Commissarissen er goed naar dat de rest van
het beloningsgebouw en –beleid in overeenstemming is met het beloningsbeleid voor de
Raad van Bestuur. De beloningen voor de commissarissen zijn ongewijzigd gebleven en dat
zullen ze voorlopig ook blijven.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
18
__________________________________________________________________________________
De heer Van der Helm (VBDO) vraagt aan de voorzitter of hij kort kan aangeven waarop de
criteria voor de variabele beloning zijn gebaseerd. Hij is er met name in geïnteresseerd of
daar ook lange termijn criteria en niet-financiële criteria bij zitten en, zo ja, wat die criteria
dan zijn.
De voorzitter antwoordt dat 85% van de criteria voor de Raad van Bestuur bestaat uit Groep
doelstellingen en 15% bestaat uit individuele targets. Van de 85% is het grootste deel
financiële targets. Die targets zijn in hoge mate afgeleid van de strategie van Delta Lloyd.
Vervolgens zijn er niet-financiële targets, zoals Klantbelang centraal, medewerkersmotivatie
en policy compliance.
De heer Van der Helm (VBDO) wil graag weten waarom duurzaamheid niet als criterium is
opgenomen.
De voorzitter geeft aan dit op te vatten als een suggestie aan de Raad van Commissarissen
om daar nog eens goed naar te kijken.
De heer Smit (Hilversum/VEB) haalt aan dat er in de politiek stemmen opgaan om de
variabele beloning naar 20% terug te brengen. Hij meldt dat de vertrekkende voorzitter van
de Raad van Bestuur 8 ton krijgt ter compensatie van het tekort aan pensioenopbouw, maar
vraagt zich af of dit niet gewoon een vertrekpremie genoemd moet worden.
De voorzitter antwoordt dat Delta Lloyd niet blij is met de 20% cap die op haar afkomt en
denkt dat de kracht van de financiële sector er niet mee gediend is. Het betekent toch dat het
vaste stuk steeds groter zal worden en de ruimte om ‘mee te ademen’ met de conjunctuur
kleiner wordt, nog afgezien van het feit dat een systeem van variabele beloning – mits goed
toegepast – wel degelijk effecten kan hebben. Ook geeft hij aan dat het bedrag dat zal
worden uitgekeerd aan de heer Hoek niet als vertrekpremie wordt gezien. Niek Hoek is een
heel lange periode lid en vervolgens voorzitter geweest van de Raad van Bestuur. Zijn
pensioenregelingen en de vertrekregelingen gingen uit van een nog langer dienstverband. Er
is dus wel degelijk een vrij groot nadeel in de inkomens- en pensioensfeer ontstaan. Conform
de Code Tabaksblat kan eenmaal een jaarsalaris worden uitgekeerd ter compensatie. Dit
komt neer op EUR 800.000. Dit is beslist minder dan wat hij had kunnen krijgen als hij de
destijds afgesproken termijnen had uitgediend.
IV
Jaarrekening 2013
De voorzitter geeft aan dat dit agendapunt goedkeuring van de aandeelhouders vereist en
dat het uit drie onderdelen bestaat. Ten eerste het voorstel tot het vaststellen van de
Jaarrekening, het tweede is een toelichting op het reserverings- en dividendbeleid – daar is
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
19
__________________________________________________________________________________
geen toestemming voor vereist – en het derde is dat ingestemd kan worden met het voorstel
tot uitkering van dividend.
De Jaarrekening 2013 is goedgekeurd door de Raad van Commissarissen op 3 april 2014.
Vervolgens heeft de accountant na controle zijn positieve verklaring onder de Jaarrekening
getekend. De voorzitter geeft het woord aan de externe accountant, te weten Maarten
Koning, om een korte toelichting te geven aan de hand van slides.
De heer Koning (EY) vermeldt de wettelijke accountant van Delta Lloyd te zijn en dat het
hem goed lijkt gezien de roep om transparantie een iets uitgebreidere toelichting te geven
dan het voorgaande jaar. Hij vertelt dat Delta Lloyd hem heeft ontheven van zijn
geheimhoudingsplicht.
EY heeft de enkelvoudige jaarrekening en de geconsolideerde jaarrekening van Delta Lloyd
N.V. gecontroleerd en tevens onderzocht of het jaarverslag voldoet aan de eisen van de wet,
waaronder de verplichte opname van de corporate governance-informatie. Vastgesteld wordt
of het jaarverslag verenigbaar is met de informatie in de jaarrekening, dus of er geen
tegenstrijdigheden in staan. Dat zijn de wettelijke eisen voor een controller, maar daarnaast
is door Delta Lloyd gevraagd om ook nog een controle te doen van het MVO-verslag – het
Sustainability Report – en ook heeft EY een beoordeling gegeven van de persberichten bij
de halfjaarcijfers en bij de jaarrekening.
Bij een controle wordt ook de continuïteit van de onderneming beoordeeld. Delta Lloyd kiest
als grondslag het opstellen van de jaarrekening op going-concern basis. Van de accountant
wordt ook een beoordeling verwacht als hij zijn verklaring afgeeft, dit doet EY aan de hand
van liquiditeitsprognoses, fundingprognoses, de huidige solvabiliteit en de verwachte
solvabiliteit van Delta Lloyd. Daarnaast beoordeelt EY de embedded value. Deze informatie
is te vinden in het jaarverslag.
Op basis van deze informatie ziet EY geen onzekerheden van materieel belang om te
twijfelen aan de going-concern assumptie die Delta Lloyd heeft gehanteerd bij het opstellen
van de jaarrekening van Delta Lloyd over 2013.
Samenvattend heeft de controle geleid tot veel controlebewijs. Op basis van het
controlebewijs heeft EY een oordeel kunnen vormen over de getrouwheid van de
jaarrekening en is een goedkeurende verklaring verstrekt, die opgenomen is onder ‘overige
gegevens’ achterin de jaarrekening.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
20
__________________________________________________________________________________
Naar verwachting zal de controleverklaring volgend jaar veranderen. Zij zal wat transparanter
worden en er zal meer informatie worden verstrekt. De wetgeving over de nieuwe
controleverklaring gaat in 2014 in.
De heer Koning geeft aan verantwoordelijk te zijn voor de controle als eindverantwoordelijk
partner. Hij doet dit met een groot team van accountants van EY, die Delta Lloyd Groep
controleert, maar ook de dochtermaatschappijen. Daarvoor zijn deskundige teams
ingeschakeld van niet alleen accountants, maar ook met veel experts, bijvoorbeeld op het
gebied van IT, op het gebied van actuariaat, vastgoed voor vastgoedwaardering, belastingen
en IFRS-specialisten die heel veel weten van de verslaggevingsstandaarden. Dit is nodig,
omdat onder andere gekeken moet worden naar de waardering van immateriële vaste activa,
de waardering van complexe assets, hypotheekwaarderingen en ook van de technische
voorzieningen. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van afdelingen binnen Delta Lloyd Groep,
onder
andere de
interne
accountantsdienst.
De
doelstellingen van
hun
internal
auditonderzoeken worden afgesteld met de onderzoeken van EY en de rapportages en de
uitkomsten worden gedeeld. Ook steunt EY de werkzaamheden van een speciale afdeling
binnen
Delta
Lloyd,
die
verantwoordelijk
is
voor
het
testen
van
de
interne
beheersingsmaatregelen. Dat is een afdeling, die is gespecialiseerd in het testen en het
uitvoeren van testen van de controls binnen Delta Lloyd. Hun werkzaamheden worden
gereviewd en er worden een aantal zelfstandige tests gedaan om te kijken of het allemaal
correct is gebeurd.
Delta Lloyd heeft ook nog een extern actuarieel bureau ingehuurd – dat is erg belangrijk voor
een verzekeraar – om een oordeel te geven over de toereikendheid van de technische
voorzieningen. EY actuarissen beoordelen hun werkzaamheden.
De reikwijdte van de controle is in feite dat er 100% dekking wordt gehaald – audit coverage
– van alle belangrijke balans- en P&L-posten. Dat is op zichzelf ook logisch, want Delta Lloyd
bestaat uit heel veel juridische entiteiten, allemaal vergunninghouders die allemaal
zelfstandige jaarrekeningen moeten opstellen en die onder toezicht staan. Het is belangrijk
om te weten dat de accountants van Delta Lloyd Germany en van ABN AMRO
Verzekeringen niet van EY zijn, maar van een ander kantoor. EY werkt er goed mee samen.
De diverse lokale accountantsteams worden aangestuurd door EY. Tot slot doet EY op
rotatiebasis
dossierreviews
bij
de
lokale
accountants.
EY
beoordeelt
of
zij
de
aandachtspunten hebben opgepakt die EY als groepsaccountant heeft gezien.
Belangrijk in de controle is de risico-assessment. De risico-assessment is in feite top-down
risk-based, dat wil zeggen dat er focus is op het uiteindelijke product, de jaarrekening. De
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
21
__________________________________________________________________________________
grootste kans op materiële fouten in de jaarrekening wordt bepaald, de significante risico’s.
Daarop voert EY bij voorbaat meer werkzaamheden uit dan op de minder risicovolle
gebieden.
‘Significante risico’s’ houden vaak verband met niet-routinematige transacties of met
complexe posten, waar een grote mate van oordeelsvorming bij komt kijken. Allereerst test
EY de interne beheersingsmaatregelen die Delta Lloyd zelf geïmplementeerd heeft en de
effectiviteit van die maatregelen wordt door EY getoetst. Vervolgens worden aanvullende
gegevensgerichte werkzaamheden uitgevoerd op deze posten, waarvoor specialisten
worden ingezet. Dit wordt gedaan om vast te stellen dat het risico niet leidt tot een materiële
afwijking in de jaarrekening.
De voorzieningen bij Delta Lloyd worden vastgesteld op basis van een current market
interest, dus niet op basis van een vaste rekenrente maar op basis van een huidige actuele
marktrente, die moet weergeven wat de lange looptijd van die verplichtingen is als je die
verdisconteert. Die verdisconteringscurve heeft een grote invloed op de waardering. Daar
kijkt EY kritisch naar, met name het afgelopen jaar, omdat Delta Lloyd het UFR-concept
heeft geïmplementeerd, wat er overigens voor zorgt dat er minder subjectiviteit in die curve
zit.
Daarnaast is het bij verzekeringsverplichtingen ook belangrijk dat er naar de nieteconomische assumpties wordt gekeken, want die hebben ook een grote invloed op de
verplichtingen. Dat zijn assumpties zoals de verwachte sterfte, de verwachte afkopen, de
verwachte inflatie en het kostenniveau.
De juistheid van het operationele resultaat is ook een belangrijk aandachtsgebied. Het
operationele resultaat is een performancemaatstaf is. Het dividendbeleid en het
beloningsbeleid zijn eraan gekoppeld en het is dus van belang om ook goed te kijken of
bepaalde posten non-operational of operational zijn.
Tot slot wordt gekeken naar de juistheid van IGD. IGD is de term voor de solvabiliteit, de
Solvency I-ratio van Delta Lloyd. Dat is een belangrijk toezichthoudend getal en daar wordt
erg goed naar gekeken.
De controle van de jaarrekening is een proces dat bij EY leidt tot een aantal rapportages.
Een auditplan in het begin van het jaar, waarin de planning uiteen wordt gezet en de
risicogebieden aangegeven. Dat leidt tot de management letter aan het einde van het jaar,
vervolgens tot een audit results report in februari en uiteindelijk tot een controleverklaring, die
is opgenomen in de jaarrekening. Al deze rapportages worden afgestemd met de directie,
de Audit Committee van de Raad van Commissarissen en met de Raad van
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
22
__________________________________________________________________________________
Commissarissen zelf. EY heeft ook periodiek overleg met deze organen. Met de Audit
Committee spreekt EY minimaal drie keer per jaar en met het Finance Management eigenlijk
om de twee weken. Deze sessies verlopen in een goede sfeer. EY merkt dat deze organen
geïnteresseerd zijn in de bevindingen van EY en dat zij ter zake kundig zijn. De cultuur die
EY ervaart bij Delta Lloyd is pragmatisch, actiegedreven en gefocust op risico’s. De relatie
tussen EY en Delta Lloyd is heel transparant, constructief, kritisch, onafhankelijk en goed te
noemen.
De heer Smit (VEB) spreekt zijn verwachting uit dat volgend jaar, als de wet is aangepast,
bijvoorbeeld ook kan worden gesproken over de management letter en de communicatie
daarover tussen de accountant, de Raad van Commissarissen en de verschillende
committees.
De heer Cook verwijst naar pagina 346 van het jaarverslag waar staat onder het kopje
‘liabilities’ dat er ‘several claims’ zijn. Hij wil graag weten om hoeveel claims dit gaat en ook
hoeveel claims Delta Lloyd in rechte heeft ingediend bij andere partijen.
De heer Hoek meldt dat uit de tekst is op te maken dat het voor Delta Lloyd niet materieel is
en dat dit niet de plaats is om in detail hierop in te gaan.
De heer Cook vraagt welk zwaarwegend belang Delta Lloyd heeft om dit niet verder toe te
willen lichten.
De voorzitter antwoordt dat het niet in het belang van Delta Lloyd als maatschappij is om
hier rechtszaken te behandelen.
Aanwezigheid/vertegenwoordiging ter vergadering
De heer Visser (notaris) meldt dat er in deze vergadering 365 aandeelhouders aanwezig
dan wel vertegenwoordigd. Zij vertegenwoordigen een totaal van 124.727.970 gewone
aandelen en 10.021.495 preferente aandelen A. Totaal maakt dat ongeveer 67.2% van het
geplaatste stemgerechtigde kapitaal van Delta Lloyd uit. Vervolgens geeft hij uitleg over de
aan hem verleende volmachten en over hoe er gestemd kan worden.
IVa
Voorstel tot het vaststellen van de jaarrekening over het boekjaar 2013
Na stemming over dit voorstel constateert de heer Visser dat het voorstel tot vaststelling van
de jaarrekening 2013 met 100% – met algemene stemmen – is aangenomen, waarmee de
jaarrekening 2013 is vastgesteld.
IVb
Toelichting op het reserverings- en dividendbeleid van Delta Lloyd N.V.
De heer Hoek geeft aan dat Delta Lloyd voornemens is een jaarlijks interim-dividend en
slotdividend uit te keren, waarbij het haar intentie is om een stabiel dividend uit te keren. De
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
23
__________________________________________________________________________________
groeiratio is bewust losgelaten. De pay-out ratio op de gewone aandelen bedraagt 40% tot
45% van het operationele resultaat na belastingen en aandelen derden. Dat is de streefratio.
Daarbij wordt rekening gehouden met de verwachte winstgevendheid over de planperiode
van drie jaar en een solvabiliteit, die tenminste 160% tot 175% moet zijn. Op dit moment zal
de waarde van het stockdividend ongeveer overeenkomen met de waarde van het contante
dividend plus een opslag van 4%. Die wordt uitgekeerd ten laste van de agioreserve.
IVc
Voorstel tot het uitkeren van dividend
De voorzitter vermeldt dat het totale dividend uitkomt op EUR 1,03 per gewoon aandeel. Er
is al een interim-dividend uitgekeerd van EUR 0,42 en dus blijft er EUR 0,61 over als
slotdividend. De aandeelhouder kan ervoor kiezen om dat in aandelen te laten uitbetalen en
dan krijgt de aandeelhouder een opslag van 4%.
Na stemming over dit voorstel constateert de heer Visser dat het voorstel is aangenomen
met 99,98% voor en 0,02% tegen. Daarmee is het dividend vastgesteld.
V
Verlenen van decharge
Va
Voorstel tot het verlenen van decharge aan de leden van de Raad van Bestuur
Na stemming constateert de heer Visser dat het voorstel is aangenomen met 98,93%
stemmen voor en 1,07% tegen. Daarmee is decharge verleend aan de leden van de Raad
van Bestuur.
Vb
Voorstel tot het verlenen van decharge aan de leden van de Raad van
Commissarissen
Na stemming constateert de heer Visser dat het voorstel is aangenomen met 98,93%
stemmen voor en 1,07% tegen. Daarmee is de Raad van Commissarissen decharge
verleend.
VI
Kennisgeving benoeming lid Raad van Bestuur
De voorzitter zegt voordat wordt overgegaan tot de benoemingen die op de agenda staan
kort iets over het vertrekkende bestuurslid Paul Medendorp. Hij dankt hem ook namens de
aandeelhouders voor de vele jaren van inzet voor Delta Lloyd. Paul is sinds 1994 werkzaam
bij Delta Lloyd en sinds 2003 als lid van de Raad van Bestuur. Hij heeft in die periode
bijzonder bijgedragen aan de commerciële successen van Delta Lloyd. Hij heeft een
belangrijke bijdrage gegeven aan de totstandkoming van de succesvolle joint venture met
ABN AMRO Verzekeringen. De Raad van Commissarissen is hem zeer erkentelijk voor zijn
grote bijdrage aan Delta Lloyd.
De voorzitter vertelt dat voor de vacature die ontstaat door het vertrek van de heer
Medendorp aan het einde van het jaar, er het voornemen is om mevrouw De Graaf met
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
24
__________________________________________________________________________________
ingang van vandaag te benoemen tot lid van de Raad van Bestuur voor de duur van vier
jaar. Deze termijn eindigt na afloop van de in 2018 te houden jaarvergadering. De Raad van
Commissarissen benoemt, maar pas nadat de AVA in kennis is gesteld van dit voornemen
tot deze benoeming. Het CV van mevrouw De Graaf is als toelichting bij de agenda
opgenomen. Mevrouw De Graaf komt uit de eigen gelederen van Delta Lloyd voort. Zij heeft
uitermate goed werk gedaan en de Raad van Commissarissen is heel blij dat zij bereid is om
deze functie te aanvaarden. De Raad van Commissarissen zal na afloop van deze
vergadering mevrouw De Graaf tot lid van de Raad van Bestuur benoemen.
VII
Kennisgeving herbenoeming lid van de Raad van Bestuur
De voorzitter geeft aan dat de termijn van de heer Emiel Roozen als lid van de Raad van
Bestuur op deze dag afloopt en dat de Raad van Commissarissen hem graag wil
herbenoemen met ingang van vandaag, ook weer voor vier jaar. Deze termijn eindigt na
afloop van de in 2018 te houden jaarvergadering. De heer Roozen zal na afloop van deze
vergadering worden herbenoemd door de Raad van Commissarissen.
VIII
Samenstelling Raad van Commissarissen
VIIIa Samenstelling Raad van Commissarissen
De voorzitter meldt dat de heer Kottman per 1 januari is teruggetreden. Daarnaast treden op
deze dag ook Peter Hartman en Patrick Regan af, beiden omdat hun benoemingstermijn
afloopt.
De
heer
Regan
is
benoemd
als
CFO
in
een
grote
Australische
verzekeringsmaatschappij en hij verhuist naar Sydney. Hij zit daardoor te ver weg om nog lid
van de Raad van Commissarissen van Delta Lloyd te kunnen blijven. De Raad van
Commissarissen dankt hem voor zijn bijdrage.
De heer Hartman treedt af om persoonlijke redenen. De heer Hartman is in 2010 benoemd
tot commissaris van Delta Lloyd. De voorzitter is onder de indruk van zijn persoonlijkheid en
van zijn rol als commissaris. Hij gaf daar een heel duidelijke eigen invulling aan. De Raad
van Commissarissen heeft veel gehad aan zijn ondernemerschap, zijn inzicht in de wijze
waarop een onderneming moet omgaan met duurzaamheid maar ook bijvoorbeeld met
zaken als risicomanagement. De Raad van Commissarissen dankt hem voor zijn inzet.
VIIIb Samenstelling Raad van Commissarissen: herbenoemingen
De voorzitter noemt dat mevrouw Fieke van der Lecq en de heren Eric Fischer en Jan
Haars ook het einde van hun zittingstermijn hebben bereikt en dat zij bereid zijn om te
worden herbenoemd als lid van de Raad van Commissarissen. Over de herbenoeming van
de Raad van Commissarissen beslist de aandeelhoudersvergadering. Ook geeft de
voorzitter aan dat er nog een vacature over is in de Raad van Commissarissen en dat zij
druk bezig zijn om iemand te zoeken met het daarvoor geëigende profiel.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
25
__________________________________________________________________________________
VIIIc Samenstelling Raad van Commissarissen: aanbevelingen tot benoeming
De voorzitter geeft aan de algemene vergadering de gelegenheid om aanbevelingen te
doen voor kandidaten voor de Raad van Commissarissen.
De heer Vreeken (WeConnectYou) vertelt dat hij zat te denken aan Eli Leenaars van ING,
aan Wilfred Nagel van ING of Huub Arendse, momenteel CFO van Achmea. Ook Rinnooy
Kan zou eventueel een optie zijn.
De voorzitter dankt de heer Vreeken voor zijn suggesties en constateert dat er geen verdere
aanbevelingen zijn gedaan wat betreft de vacatures ontstaan door het aflopen van de termijn
van mevrouw Van der Lecq en de heren Fischer en Haars. Hij verwijst naar de CV’s van de
heren André Bergen en Rob Ruijter. De heer Bergen heeft een loopbaan en een achtergrond
als CEO van KBC Groep, die duidelijk waarde toevoegt aan de Raad van Commissarissen
van Delta Lloyd. Hij heeft kennis van verzekeringen, van bankzaken en van de Belgische
markt. Het profiel van de heer Ruijter is er een van CFO en CEO van grote bedrijven,
waaronder ook beursgenoteerde bedrijven. Hij is dus een echte allround bestuurder met een
heel sterk financieel profiel en dat is precies wat de Raad van Commissarissen nodig heeft,
ook gezien het vertrek van de heren Hartman en Regan.
De heer Fischer wordt voorgedragen voor herbenoeming. Zijn specifieke profiel is meer in de
breedte met een grote verzekeringstechnische expertise. Hij is lang directeur geweest van
het Verbond van Verzekeraars. Hij kent Delta Lloyd van haver tot gort, onder andere als
vicevoorzitter van de Raad van Commissarissen.
De heer Haars heeft een uitgesproken financieel profiel. Hij is voorzitter van de Audit
Committee en de Raad van Commissarissen zonder hem is moeilijk voor te stellen.
Mevrouw Van der Lecq heeft vier jaar als commissaris gefunctioneerd en heel duidelijk
gemaakt waarom het zo belangrijk is om iemand te hebben, die niet uit de bedrijfswereld
komt, maar die een bredere wereld kent. Zij is deskundig op het gebied van pensioenen,
maar ook buitengewoon betrokken bij zaken als Klant centraal, klantenbelang en
mededingingsvraagstukken.
De heer Van der Helm (VBDO) constateert dat er meer dan 40% dames werken bij deze
onderneming en dat dit percentage niet wordt weerspiegeld in de samenstelling van het
totaal van de Raad van Commissarissen en de Raad van Bestuur. Hij is blij dat er nog een
vacature is en om die reden doet hij de oproep om daarbij het onderwerp diversiteit
nadrukkelijk mee te nemen. Daarbij wil hij ook specifiek de aandacht vragen voor het
inbrengen binnen de Raad van Commissarissen van kennis van, expertise in en ervaring met
het onderwerp duurzaamheid.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
26
__________________________________________________________________________________
VIIId Voorstel tot benoeming van de heer A.A.G. Bergen tot lid van de Raad van
Commissarissen
Na stemming constateert de heer Visser dat het voorstel is aangenomen met 99,94% van de
stemmen voor en 0,06% van de stemmen tegen.
VIIIe Voorstel tot benoeming van de heer R.A. Ruijter tot lid van de Raad van
Commissarissen
Na stemming constateert de heer Visser dat het voorstel is aangenomen met 99,99% van de
stemmen voor en met 0,01% ertegen, waarmee de benoeming een feit is.
VIIIf Voorstel tot herbenoeming van de heer Mr E.J. Fischer tot lid van de Raad van
Commissarissen
Na stemming constateert de heer Visser dat het voorstel met 99,89% van de stemmen voor
is aangenomen en met 0,11% ertegen, waarmee de herbenoeming van de heer Fischer een
feit is.
VIIIg Voorstel tot herbenoeming van de heer J.G. Haars tot lid van de Raad van
Commissarissen
Na stemming constateert de heer Visser dat het voorstel is aangenomen met 99,94% van de
stemmen voor en met 0,06% ertegen, waarmee de herbenoeming van de heer Haars
eveneens een feit is.
VIIIh Voorstel tot herbenoeming van mevrouw S.G. van der Lecq tot lid van de Raad
van Commissarissen
Na stemming constateert de heer Visser dat het voorstel is aangenomen met 99,99% van de
stemmen voor en met 0,01% ertegen, waarmee de herbenoeming van mevrouw Van der
Lecq een feit is.
IX
Verlenging bevoegdheden Raad van Bestuur
De voorzitter legt uit dat het eerste deel van dit agendapunt gaat over de verlenging van
bevoegdheden aan de Raad van Bestuur. Het gaat in de eerste plaats om de bevoegdheid te
besluiten tot uitgifte van gewone aandelen. Deze bevoegdheid heeft een maximum van 10%
van het geplaatste kapitaal en een maximale looptijd van 18 maanden. Het tweede deel is
het voorstel om de Raad van Bestuur bevoegd te maken tot het beperken of het uitsluiten
van het aan de aandeelhouders toekomende voorkeursrecht. Dat houdt in dat je de aandelen
aan anderen kunt geven voordat je ze eerst aan bestaande aandeelhouders aanbiedt. Ook
dat heeft betrekking op een periode van 18 maanden.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
27
__________________________________________________________________________________
IXa
Verlenging bevoegdheden Raad van Bestuur: voorstel tot het verlengen van de
aanwijzing van de Raad van Bestuur als bevoegd orgaan tot het uitgeven van gewone
aandelen
Na stemming constateert de heer Visser dat het voorstel is aangenomen met 92,12% van de
stemmen voor en 7,88% van de stemmen tegen.
IXb
Verlenging bevoegdheden Raad van Bestuur: voorstel tot het verlengen van de
aanwijzing van de Raad van Bestuur als bevoegd orgaan tot het beperken of uitsluiten
van het voorkeursrecht bij uitgifte van gewone aandelen
Na stemming constateert de heer Visser dat het voorstel is aangenomen met 90,5% van de
stemmen voor en 9,5% van de stemmen tegen, waarmee deze aanwijzing is verlengd.
X
Inkoop eigen aandelen
De heer Visser legt uit dat het gaat om het opnieuw verlenen van een machtiging tot inkoop
van eigen aandelen voor een duur van 18 maanden, te rekenen vanaf nu tot het verkrijgen
van eigen aandelen. Deze machtiging eindigt op 22 november 2015 en treedt in de plaats
van de vorig jaar verleende machtiging.
Na stemming constateert de heer Visser dat het voorstel is aangenomen met 99,8% van de
stemmen voor en 0,2% van de stemmen tegen, waarmee deze machtiging is verleend.
XI
Rondvraag en sluiting
De heer Wijnandts vraagt aan de Raad van Commissarissen hoe ver zij staan met het
vinden van een goede opvolger van de heer Hoek.
De voorzitter vertelt dat zij ermee bezig zijn en dat er veel tijd wordt besteed om tot een heel
zorgvuldig proces te komen. Op dit moment kan ik hij nog niet meer vertellen.
Nadat geconstateerd is dat er geen verdere vragen zijn gaat de voorzitter over tot het sluiten
van de vergadering.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------AVA Delta Lloyd 22 mei 2014
28