2013
Activiteitenverslag
Schoutetstraat 2
2800 Mechelen
[email protected]
www.igemo.be
Inhoud
1 IGEMO-FICHE
6
1.1 IGEMO 7
1.2 Activiteiten 7
2 BELEID EN STRATEGIE
9
Missies
9
Doelstellingen
9
Ambities op lange termijn
10
3 DIENSTVERLENING DOOR IGEMO 11
3.1. Basisdienstverlening 11
3.1.1. Het organiseren van intergemeentelijke overlegplatformen
11
3.1.2. Het formuleren van adviezen over (boven)gemeentelijke beleidsplannen 11
3.1.3. Technische adviesverlening inzake milieu, natuur, ruimtelijke ordening,
stedenbouw en mobiliteit
12
3.1.4. Vertegenwoordiging – belangenbehartiging
12
3.1.5. Communicatie en informatieverstrekking
12
3.1.6. Netwerking - contactpersonen
13
3.2. Leefmilieu - Algemeen14
3.2.1. Duurzaamheidscoaches – interne milieuzorg 14
3.2.2. Milieubeleidsplannen en –jaarprogramma’s 14
3.2.3. Structurele ondersteuning milieudienst – duurzame ontwikkeling
15
3.3. Gebiedsontwikkeling - Algemeen16
3.3.1. Structurele ondersteuning dienst stedenbouw/ruimtelijke ordening
16
3.4. Hinderlijke inrichtingen 16
3.4.1. Opmaak milieuvergunningen
16
3.4.2. Inventariseren en digitaliseren van milieuvergunningen
16
3.4.3. Milieutoezicht en –handhaving
17
3.4.4. Zonaal overleg milieu/politie
17
3.5. Energie 18
3.5.1. Fonds ter reductie van de globale energiekost (FRGE)
18
3.5.2. Huishoudelijke energiescans - plaatsing rookmelders
18
3.5.3. Sociale dakisolatie
18
3.5.4. Thermografische dakopnames
19
3.5.5. Thermografisch onderzoek van woningen
19
3.5.6. Gezamenlijke aankoop van fotovoltaïsche zonnepanelen, zonneboilers, dakisolatie … 19
3.5.7. Energieboekhouding en -zorgsysteem
19
3.5.8. Klimaatgebouw
20
3.5.9. Klimaatschool
20
3.5.10.Energieaudits
20
3.5.11. Haalbaarheidsstudie hernieuwbare energie
20
3.5.12.Energieprestatiecertificaten
20
3.5.13. REG Openbare Verlichting
21
3.5.14. Klimaatactieplan & klimaatneutrale organisatie
21
3.5.15. Convenant of Mayors
22
3.5.16.Energiewinkels
22
3.5.17. Samenaankoop gas en electriciteit voor bedrijven
23
3.6. Bodem
24
3.6.1. Sanering stookolietanks
24
2
IGEMO activiteitenverslag 2013
3.7. Water
24
3.7.1. Realisatie van IBA’s
24
3.7.2. Inventarisatie en actie-, herstel- en beheersplan grachten en waterlopen 3de categorie25
3.7.3. Afkoppelingsprojecten
25
3.8. Natuur en groen 25
3.8.1. Harmonisch groen- en parkbeheer
25
3.8.2. Duurzaam bosbeheer 26
3.8.3. Duurzaam bermbeheer
26
3.8.4. Beheer van landschappelijk waardevolle dreven
26
3.9. Landschap27
3.9.1. Landschapsontwikkelingsplan
27
3.9.2. Trage wegen en wandelnetwerken 27
3.9.3. Actieplan ontsnippering natuurlijke entiteiten
28
3.10. Mobiliteit28
3.10.1. Verbreden en verdiepen van het mobiliteitsplan
28
3.10.2. Knelpuntenonderzoek en actieplan luchtverontreiniging door verkeer
d.m.v. CAR Vlaanderen
28
3.10.3. Milieuvriendelijke voertuigen – Alternatieve brandstoffen
29
3.10.4. Parkeerstudies
29
3.11. Milieuverantwoord productgebruik30
3.11.1. Reductie van bestrijdingsmiddelen
30
3.12. Afvalpreventie 30
3.12.1. Thuiscomposteren
30
3.12.2. Actie compostscholen
31
3.12.3. Zwerfvuilcampagne
31
3.12.4. Afvalarme en duurzame buurtfeesten 32
3.12.5. Ondersteuning subsidiebeleid afvalpreventie voor Mechelse scholen
32
3.13. Noord-Zuid32
3.13.1. Fairtrade project: ‘Doe de Max’ en brochure ‘Eerlijk duurt het langst’
32
3.14. Duurzame ontwikkeling33
3.14.1. Doelgroepencampagne ‘ik leef verstandig’
33
3.14.2. Netwerk en informatieservice voor scholen en buitenschoolse kinderopvang
33
3.14.3. Educatief aanbod (lespakketten en spelen) voor scholen en buitenschoolse kinderopvang
33
3.14.4. Campagne ‘Verstandige school’
34
3.14.5. Wedstrijd Schoonste School
34
3.14.6. Theater ‘Het Zwarte Goud’ en Muziektheater
35
3.14.7. Klimaatquiz ‘De duurzaamste student ter wereld’
35
3.14.8. Workshop ‘Het Huis uit’
35
3.14.9. Netwerk en informatieservice voor verenigingen en buurten
36
3.14.10.Duurzame evenementen
36
3.14.11.Infomomenten, doe-opstellingen en animatie
37
3.14.12.Duurzaam verbouwen
37
3.15. Ruimtelijke planning 38
3.15.1.Structuurplannen/masterplannen
38
3.15.2. Ruimtelijke uitvoeringsplannen 38
3.15.3. Haalbaarheidsstudies 40
3.15.4.Milieueffectenrapporten
40
3.16. Geografische Informatie Systemen41
3.16.1. Register onbebouwde percelen Duffel
41
IGEMO activiteitenverslag 2013
3
©Renata Sedmakova
3.17. Bedrijfshuisvestingsbeleid 41
3.17.1. Ontwikkeling van bedrijventerreinen
41
3.17.1.1. KMO-zone ‘Itterbeek’, Duffel
42
3.17.1.2. KMO-zone ‘Dreefvelden’, Sint-Katelijne-Waver
43
3.17.1.3. KMO-zone ‘De Hutten’, Berlaar
43
3.17.1.4. KMO-zone ‘Winning’, Puurs
44
3.17.1.5. KMO-zone ‘Klein Boom’, Putte
44
3.17.1.6. KMO-zone ‘Woestijnstraat’, Bornem
45
3.17.1.7. KMO-zone ‘Gansbroekstraat’, Puurs
45
3.17.2. Activering onbenutte bedrijventerreinen
46
3.17.2.1.Onderhandelingsteams
46
3.17.2.2.Activeringsteams
46
3.17.3. Bedrijvencentrum Itterbeek, Duffel 47
3.17.4. Bedrijventerreinmanagement 48
3.18. Wonen
49
3.18.1. Ontwikkeling van woonprojecten 49
3.18.1.1. Woonproject ‘Papenhof’, Mechelen
50
3.18.1.2. Woonproject ‘Maenhoevevelden’, Sint-Katelijne-Waver
50
3.18.1.3. Woonproject ‘Graanmolens’, Sint-Amands
51
3.18.1.4 Woonproject ‘Grote Heide’, Bonheiden
52
3.18.2. Haalbaarheidsstudies 52
3.18.3. Wonen langs Dijle & Nete 53
3.18.3.1 De interlokale vereniging
54
3.18.3.2 Lokaal woonbeleid: een woonplan en woonoverleg
54
3.18.3.3. De Woonwinkel: wooninfo, advies en begeleiding voor alle inwoners
55
3.18.3.4. Woonkwaliteit: technisch advies, controles en ondersteuning
55
3.18.3.5. Leegstand: opsporen, oplossen en beheren 56
3.18.3.6. Concrete resultaten in 2013
57
3.18.4. Hybride woonmarkt 58
3.19. Publieke gebouwen en infrastructuren 59
3.19.1.Projectmanagement
59
3.19.1.1. Buitenschoolse kinderopvang, Sint-Amands
59
3.19.1.2. Minnelijke verwervingen N11 Berlaar en Putte
60
3.19.1.3. Dorpskernvernieuwing Elzestraat, Sint-Katelijne-Waver
60
3.19.2.Procesmanagement
60
3.19.2.1. Stationsomgeving, Mechelen
62
3.19.2.2. Procesbegeleiding onteigeningsprocedure ‘Denaeyer’, Willebroek 62
3.20. Welzijn op het werk 63
3.20.1.IGDPBW
63
3.20.1.1. Plaatselijk aangestelde Preventie & Bescherming
63
3.20.1.2. Werkgroepen
63
3.20.1.3. Opleidingen verzorgd door de GIDPBW
63
3.20.1.4. Ongevallen
64
3.20.2. Veiligheidscoördinatie
64
4
IGEMO activiteitenverslag 2013
4 STRUCTUUR EN ORGANISATIE
65
4.1. Vennoten 65
4.2. Personeel 65
4.3. Bestuur
67
4.3.1. Algemene Vergadering
67
4.3.2. Raad van Bestuur
68
4.3.3. Directiecomité
69
4.3.4. Statutaire adviesorganen – beheerscomité – interne overlegfora
69
4.3.4.1. Beheerscomité Preventie & Bescherming
69
4.3.4.2. Beheerscomité Wonen langs Dijle & Nete
69
4.3.5.3. Kredietcommissie FRGE
70
4.3.5.4. Adviescomité Milieu
70
4.3.5.5. Adviescomité Ruimtelijke Ordening
70
4.3.5.6. Beleidsmatige overlegorganen
70
4.3.5.6.1. Conferentie van Burgemeesters 70
4.3.5.6.2. Conferentie van OCMW-voorzitters
71
4.3.5.7. Ambtelijke overlegorganen
71
4.3.5.7.1. Overlegplatform met milieuambtenaren
71
4.3.5.7.2. Overlegplatform met ambtenaren stedenbouw en
ruimtelijke ordening – Atrium
71
4.3.5.7.3. Overlegplatform met communicatieambtenaren
71
4.3.5.7.4. Klankbordgroep ‘ik leef verstandig’
71
4.3.5.7.5. Intergemeentelijk overlegplatform GIS-ambtenaren
72
4.3.5.7.6. Intergemeentelijke werkgroep ‘Code voor infrastructuur
en nutsleidingen langs gemeentewegen’
72
4.4. Overlegfora
72
4.4.1. Vlinter – Koepelvereniging van Vlaamse intercommunales voor Streekontwikkeling 72
4.4.2. MICOM – Milieucommissie VVSG 73
4.4.3. Plattelandscommissie VVSG
73
4.4.4. Technische werkgroep PDPO
73
4.4.5.Waterschappen
73
4.4.6. Klankbordwerkgroep Water VVSG
74
4.4.7. VLACO – SOM 74
4.4.8. Regionaal Landschap Rivierenland 74
4.4.9. Resoc Mechelen
74
4.4.10. Interlokale vereniging GASAM
74
4.4.11. VVSG – Commissie Huisvesting 74
4.4.12. VVSG – werkgroep Code voor infrastructuur- en nutsleidingen langs gemeentewegen
75
4.4.13. VVSG – werkgroep GIS
75
4.4.14. AGIV – Tijdelijke werkgroep GRB en Tijdelijke werkgroep MRB-wegen
75
4.4.15. Beleidsplan Ruimte Vlaanderen
75
IGEMO activiteitenverslag 2013
5
IGEMO-fiche
Naam: Intergemeentelijke vereniging voor ontwikkeling van het gewest Mechelen en omgeving
Afkorting: IGEMO
Maatschappelijke zetel: Schoutetstraat 2, 2800 Mechelen
Telefoon: 015 28 77 50
Fax: 015 28 77 60
E-mail: [email protected]
Website: www.igemo.be
Rechtsvorm: Publiekrechtelijke rechtspersoon met de rechtsvorm van een dienstverlenende
vereniging in de zin van het Decreet van 6 juli 2001 houdende de Intergemeentelijke
Samenwerking.
Maatschappelijk doel: Het bevorderen van de duurzame ontwikkeling voor samenhangende beleidsdomeinen
waarbij zowel ecologische, sociale als economische aspecten aan bod komen.
Activiteiten:
•
Administratief/juridisch en technisch/wetenschappelijke basisdienstverlening
op het vlak van leefmilieu, natuur, ruimtelijke ordening, stedenbouw,
mobiliteit …
•
Ecologische dienstverlening
•
Sociaaleconomische dienstverlening
•
Dienstverlening inzake sensibilisatie en communicatie
•
Preventie en bescherming
Oprichtingsakte: BAV 2 juni 1973 (KB 25 oktober 1973/B.S. 23 juni 1973)
Statutenwijzigingen: BAV 19 juni 1978 (KB 2 mei 1979/B.S. 29 augustus 1980) – BAV 13 juli 1979 (KB 5
november 1980) – BAV 26 mei 1981 (MB 21 januari 1983) – BAV 24 juni1988 (MB
19 april 1989/B.S. 30 november 1993) – BAV 3 mei 1991 (MB 15 mei1996/B.S. 30
november 1993) – BAV 29 oktober 1993 (MB 15 mei 1996/B.S. 30 november 1993) –
BAV 26 maart 1999 (MB 13 augustus 1999/B.S. 24 april 1999) – BAV 29 juni 2001 (MB
12 oktober 2001/B.S. 18 juli 2001) – BAV 21 juni 2002 (MB 25 oktober 2002/B.S. 27 juli
2002) – BAV 26 april 2003 (MB 10 oktober 2003 B.S. 22 mei 2003) – BAV 5 december
2003 (MB 20 januari 2004/B.S. 31 december 2003) – BAV 25 juni 2004 (MB 18 oktober
2004/B.S. 14 juli 2004) – BAV 22 juni 2007 (MB 7 november 2007/B.S. 19 juli 2007) –
BAV 26 juni 2009 (MB 18 januari 2010/B.S. 24 juli 2009) – BAV 28 juni 2013
Gecoördineerde statuten: BAV 28 juni 2013
Inschrijvingen: Ingeschreven in het register voor intergemeentelijke samenwerkingsvormen onder het
nummer I3
Rekeningnummer: 091-0126837-87
BTW-nummer: BE 213 349 124
RSZ-nummer: 5638 00 36
6
IGEMO activiteitenverslag 2012
1
Inleiding
1.1 IGEMO
De intergemeentelijke vereniging voor ontwikkeling van het gewest Mechelen en omgeving, afgekort IGEMO,
werd op initiatief van diverse gemeenten in de regio opgericht op 2 juni 1973. Deze vereniging profileerde zich
in de regio als een streekontwikkelingsintercommunale, actief op diverse lokale beleidsdomeinen: afvalbeheer,
milieu- en natuurbeleid, grondbeleid en economische expansie …
Ingevolge het Decreet van 6 juli 2001 houdende de Intergemeentelijke Samenwerking werd IGEMO
noodgedwongen grondig herschikt. Op 26 april 2003 besliste de Buitengewone Algemene Vergadering
van IGEMO tot de vennootschapsrechtelijke overdracht van de bedrijfstak ‘afvalbeheer’ naar een nieuwe
opdrachthoudende vereniging. Daartoe werd de intergemeentelijke vereniging voor duurzaam afvalbeheer
regio Mechelen, afgekort IVAREM, opgericht. IGEMO werd geherdefinieerd tot een dienstverlenende vereniging
die de bevordering van de duurzame ontwikkeling van de regio tot doel heeft.
De Buitengewone Algemene Vergadering van IGEMO besliste in zitting van 26 april 2003 tevens tot de
verlenging van het samenwerkingsverband tot 26 april 2021. Minstens tot deze datum maken de volgende
lokale besturen en organisaties deel uit van IGEMO: Berlaar, Bonheiden, Bornem, Duffel, Lier, Mechelen, Putte,
Puurs, Sint-Amands, Sint-Katelijne-Waver, Willebroek, Provincie Antwerpen en IVAREM.
1.2 Activiteiten
‘Streekbeleid’ en ‘duurzame ontwikkeling’ lopen als een rode draad doorheen het beleid en de dienstverlening
van IGEMO.
De activiteiten van IGEMO zijn in functie van de ontwikkeling van de regio en situeren zich binnen de 3
dimensies van duurzame ontwikkeling: de ecologische, de economische en de sociale dimensie (people –
planet – profit).
Grosso modo kunnen de activiteiten van IGEMO op de volgende structurele wijze worden omschreven:
•Basisdienstverlening
De deelnemende gemeenten kunnen gebruik maken van een aantal ‘basisdiensten’ op het vlak van leefmilieu,
natuur, ruimtelijke ordening, stedenbouw, mobiliteit …
Deze basisdiensten zijn van velerlei aard: juridische adviesverlening, technisch/wetenschappelijke ondersteuning,
informatieverstrekking, vertegenwoordiging op fora … en worden op eenvoudig verzoek kosteloos door
IGEMO aan de gemeenten geleverd.
•
Dienstverlening inzake milieu, energie & duurzame ontwikkeling
IGEMO beschikt over een brede expertise inzake milieu, in ruime betekenis (natuur, water, energie, mobiliteit …).
Deze deskundigheid situeert zich op zowel het technisch/wetenschappelijk als het administratief/juridisch vlak. Op
contractuele basis verzilvert IGEMO deze expertise in opdrachten en projecten die ten aanzien van zowel lokale
besturen als andere doelgroepen worden gerealiseerd.
IGEMO activiteitenverslag 2013
7
•
Dienstverlening inzake doelgroepenbeleid
Sensibilisatie en communicatie op het vlak van duurzame ontwikkeling vormen een belangrijke pijler binnen het
dienstenaanbod van IGEMO. Eenieder kan een beroep doen op de diensten van IGEMO voor de realisatie van een
brede waaier aan projecten, campagnes en instrumenten.
•
Dienstverlening inzake ruimtelijke ordening
IGEMO heeft een duidelijke visie op de ontwikkeling van de streek. Inzake ruimtelijke ordening maakt IGEMO
streefbeeldstudies, masterplannen, ruimtelijke uitvoeringsplannen, haalbaarheidsstudies e.d. op.
•
Dienstverlening inzake projectontwikkeling
Als ontwikkelaar van bedrijventerreinen en woonprojecten wil IGEMO haar steentje bijdragen tot betaalbare ruimte
om te ondernemen en betaalbaar wonen in een aangename omgeving. IGEMO levert een grote maatschappelijke
meerwaarde door duurzaamheidsprincipes maximaal te integreren in haar ontwikkelingsprojecten.
In haar streven naar een regio waar het goed is om te leven, stelt IGEMO als beleidsvoorbereider, planner en
uitvoerder haar kennis en expertise met betrekking tot open ruimteprojecten (natuur- en landschapsontwikkeling)
ter beschikking van de lokale besturen.
•
Dienstverlening inzake proces- en projectmanagement
Lokale besturen kunnen voor de realisatie van publieke bouw- en/of infrastructuurprojecten een beroep doen op
IGEMO, zowel in het kader van proces- als projectmanagement.
•
Dienstverlening inzake lokale economie
IGEMO legt zich toe op het stimuleren van goed ondernemerschap. Zowel in haar rol van beheerder van
bedrijventerreinen als in haar taakstelling op het vlak van parkmanagement ondersteunt IGEMO de regionale en
lokale economische ontwikkelingen en het ondernemersbeleid.
•
Dienstverlening inzake lokaal woon- en huisvestingsbeleid
Lokale besturen zijn de regisseur van het woon- en huisvestingsbeleid. IGEMO ondersteunt en treedt op als
uitvoerder van dit lokaal beleid. De dienstverlening van IGEMO strekt zich uit van visievorming en planning tot
adviesverlening, controle en informatieverstrekking.
•
Dienstverlening inzake welzijn op het werk
De lokale besturen in de regio nemen deel aan de gemeenschappelijke interne dienst voor preventie en bescherming
op het werk. IGEMO verleent dienaangaande advies en bijstand op het gebied van welzijn op het werk.
8
IGEMO activiteitenverslag 2010
2012
2
Beleid en strategie
Het bestuur, de directie en het personeel van IGEMO vinden het belangrijk om op een planmatige wijze het
beleid en de strategie van de intercommunale te benaderen. Leidraad daartoe vormen de ondernemingsstrategie
en het strategisch beleidsplan. De intercommunale IGEMO is een vereniging met visie. Dit vertaalt zich in een
duidelijke missie en ambitieuze doelstellingen:
Missie
De missie van IGEMO luidt: “het is onze missie om het instrument bij uitstek van lokale besturen te zijn, hen te
helpen excellente overheden te zijn en een betekenisvolle bijdrage te leveren tot een duurzaam beleid op het vlak
van wonen, werken en leven en de taken en opdrachten efficiënt, resultaatsgericht en deskundig uit te voeren
tot tevredenheid van onze klanten”.
Doelstellingen
De statutaire opdracht van IGEMO is doorvertaald in de volgende strategische doelstellingen:
Strategische doelstelling 1: Het verstrekken van een dienstverlening aan lokale besturen op het vlak van wonen,
werken en leven (ruimte, mens en bestuur)
Strategische doelstelling 2: Het initiëren, coördineren en realiseren van een duurzame leefomgeving
Strategische subdoelstelling 2.1.: Het realiseren van een milieu- en klimaatvriendelijke leefomgeving en het
bevorderen van duurzaam gedrag en handelen
Strategische subdoelstelling 2.2.: Het realiseren van een mensvriendelijke en aangename leefomgeving en
het bevorderen van ontspanning, recreatie, sport- en cultuurbeleving
IGEMO activiteitenverslag 2013
9
Strategische doelstelling 3: Het initiëren, coördineren en realiseren van een duurzaam ruimtelijk beleid
Strategische subdoelstelling 3.1.: Het realiseren op een duurzame wijze van ruimte om te ondernemen en het
bevorderen van werkgelegenheid
Strategische subdoelstelling 3.2.: Het realiseren op een duurzame wijze van ruimte om te wonen en het
bevorderen van betaalbaar wonen
Strategsiche subdoelstelling 3.3.: Het realiseren op een duurzame wijze van ruimtelijke en infrastructurele
ontwikkelingen
Strategische doelstelling 4: Het realiseren op een duurzame wijze van een sociaal beleid, met o.a. aandacht
voor wonen, werken en leven.
Ambities op lange termijn
IGEMO heeft de volgende ambities, gerangschikt volgens prioriteit en met opgave van het belang dat het
bestuur, de directie en het personeel aan iedere ambitie hechten:
• IGEMO wil als verlengd lokaal bestuur voor dienstverlening de geprefereerde partner zijn voor de lokale
deelnemers (25 %)
•IGEMO wil als intergemeentelijk samenwerkingsverband voor de lokale besturen de evidente partner
(zowel forum als realisator) zijn voor grensoverschrijdende samenwerking (25 %).
•IGEMO wil in het arrondissement Mechelen de belangrijkste publieke actor inzake duurzame
streekontwikkeling zijn (25 %).
•IGEMO wil als duurzame vereniging dat lokale besturen zowel voor zichzelf als hun doelgroepen
duurzame ontwikkeling als een rode draad aanvaarden en hanteren (15 %).
•IGEMO wil als dynamische, innovatieve vereniging met de streek als topregio voor wonen, werken en
leven bestempeld worden in Vlaanderen (10 %).
10
IGEMO activiteitenverslag 2013
3
Dienstverlening door IGEMO
3.1. Basisdienstverlening
De dienstverlening van IGEMO wordt opgesplitst in enerzijds een basisdienstverlening en anderzijds een projectmatige dienstverlening. De opzet van de basisdienstverlening is een aanspreekpunt voor de gemeentelijke deelnemers te zijn bij de uitvoering van hun dagdagelijkse taken met betrekking tot milieu, natuur, ruimtelijke ordening
en mobiliteit. De dienstverlening is dan ook samengesteld in functie van de noden en behoeften die gedetecteerd
worden bij de gemeenten. Op volgende diensten kunnen de gemeentelijke deelnemers een beroep doen:
3.1.1. Het organiseren van intergemeentelijke overlegplatformen
IGEMO wil met deze dienstverlening intergemeentelijke gespreksplatformen aanbieden aan de gemeentelijke
beleidsverantwoordelijken en ambtenaren betrokken bij het beleid inzake milieu, ruimtelijke ordening en
mobiliteit.
De doelstellingen die hierbij nagestreefd worden, zijn het realiseren van informatiedoorstroming, het uitwisselen
van ideeën en het stimuleren van samenwerking.
IGEMO biedt de volgende overlegplatformen aan:
- het Adviescomité Milieu;
- het Adviescomité Ruimtelijke Ordening (voorheen: Streekbeleid);
- een overlegplatform met milieu-/duurzaamheidsambtenaren;
- een overlegplatform met stedenbouwkundige ambtenaren (Atrium);
- een overlegplatform met communicatieambtenaren;
- de klankbordwerkgroep ‘ik leef verstandig’;
- een overlegplatform met GIS-ambtenaren;
- een werkgroep ‘Code voor infrastructuur- en nutsleidingen langs gemeentewegen.
Buiten het raamwerk van de vermelde beleidsdomeinen doch binnen het financieel kader van de
basisdienstverlening organiseert IGEMO:
- de Conferentie van burgemeesters;
- de Conferentie van OCMW-voorzitters.
3.1.2. Het formuleren van adviezen over (boven)gemeentelijke beleidsplannen
IGEMO ondersteunt de gemeenten bij het formuleren van gemeentelijke adviezen over bovenlokale
beleidsplannen. Gemeenten kunnen eveneens advies vragen over gemeentelijke beleidsplannen die niet in
samenwerking met IGEMO opgemaakt worden.
IGEMO activiteitenverslag 2013
11
3.1.3. Technische adviesverlening inzake milieu, natuur, ruimtelijke ordening, stedenbouw en mobiliteit
Gemeenten kunnen een beroep doen op IGEMO voor volgende adviezen:
-ondersteunen van de gemeente bij het formuleren van een advies met betrekking tot milieu- en
natuurvergunningsaanvragen, bodemsaneringsprojecten …;
- advies bij milieuvergunningsdossiers opgemaakt door de gemeente;
- advies bij interpretatie en toepassing van de wetgeving inzake milieu, natuur, ruimtelijke ordening en
mobiliteit;
- screening van gemeentelijke verordeningen en reglementen inzake milieu, natuur, ruimtelijke ordening
en mobiliteit.
Deze vragen kunnen schriftelijk (via brief, fax of e-mail) of telefonisch doorgegeven worden. In onderling
overleg wordt bepaald binnen welke tijdspanne het advies verstrekt zal worden. De basisdienstverlening is enkel
aanspreekbaar voor de gemeentelijke diensten. Rechtstreekse vragen van de bevolking worden niet beantwoord.
Vragen van de bevolking kunnen, via de gemeentelijke diensten, doorgegeven worden aan IGEMO.
3.1.4. Vertegenwoordiging – belangenbehartiging
IGEMO treedt op als belangenbehartiger van de lokale besturen. Nieuwe beleidstendensen en -ontwikkelingen
worden nauwgezet opgevolgd. IGEMO maakt standpuntnota’s en visieteksten op, voert besprekingen met
administraties en kabinetten, overlegt met koepel- en adviesorganisaties …
IGEMO vertegenwoordigt en ondersteunt lokale besturen in haar contacten met hogere overheden en derden.
Dit behelst zowel de vertegenwoordiging op bovengemeentelijke overlegplatformen als de ondersteuning als
expert tijdens overlegmomenten.
3.1.5. Communicatie en informatieverstrekking
IGEMO zet een waaier aan communicatiemiddelen in om zowel de
lokale besturen als de diverse doelgroepen (inwoners, bedrijven,
verenigingen …) te informeren omtrent haar activiteiten en de
projecten die in opdracht van de lokale besturen gerealiseerd
worden.
De website www.igemo.be geeft een volledig overzicht van de
dienstverlening van IGEMO. Particulieren en bedrijven vinden
er alle mogelijke informatie terug over bouwkavels, woningen,
bedrijfspercelen, kantoren, garages, bedrijfsruimten … die IGEMO
te koop of te huur aanbiedt. Ook andere productinformatie
(leningen, scans …) wordt via de website bekendgemaakt.
IGEMO verspreidt 2x per jaar een huis-aan-huis informatieblad
met nuttige info over haar activiteiten en projecten.
12
IGEMO activiteitenverslag 2012
Gemeentelijke mandatarissen en personeelsleden worden zowel omtrent relevante beleidsmatige
ontwikkelingen als de projectmatige dienstverlening geïnformeerd via diverse kanalen:
-
de digitale IGEMO-nieuwsbrief;
-
de digitale IGEMO-mailings;
-
periodieke rondgang (Colleges van Burgemeester en Schepenen).
In functie van specifieke beleidsaangelegenheden of dossiers verstrekt IGEMO toelichtingen aan adviesraden,
belangengroeperingen …
3.1.6. Netwerking - contactpersonen
IGEMO beoogt een kwaliteitsvolle en efficiënte dienstverlening die beantwoordt aan de noden en behoeften
van de lokale besturen. Daarom is het belangrijk dat IGEMO voortdurend voeling houdt met de lokale besturen.
Dit impliceert:
- het streven naar een goede, vertrouwenswekkende relatie;
- het peilen naar en bewaken van de klantentevredenheid;
- het detecteren van de specifieke noden en behoeften.
Het bestuur, de directie, het management en de medewerkers nemen deze opdracht ter harte. Regelmatig
vinden overlegmomenten plaats, zowel op bestuurlijk als ambtelijk niveau.
Specifiek voor de ecologische dienstverlening heeft IGEMO voor elke gemeente een contactpersoon aangesteld.
Deze IGEMO-medewerker onderhoudt regelmatige contacten met zowel de beleids- als de administratief
verantwoordelijken.
IGEMO activiteitenverslag 2013
13
3.2. Leefmilieu - Algemeen
3.2.1. Duurzaamheidscoaches – interne milieuzorg
In 2008 werd de samenwerkingsovereenkomst ‘Duurzaam
gemeentelijk beleid’ tussen het Vlaamse Gewest en de
gemeenten hernieuwd. Deze overeenkomst loopt van
1 januari 2008 tot 31 december 2013. In het kader van
deze overeenkomst ontwikkelde IGEMO een zeer ruim
projectaanbod ter ondersteuning van de gemeenten. De
samenwerkingsovereenkomst en het projectaanbod van IGEMO
leidden in 2008 (vanaf 1 juli) tot een intensieve samenwerking
met 7 gemeenten. Deze samenwerking omvat voornamelijk
initiatieven op vlak van milieuvriendelijk energiebeheer, interne
milieuzorg, milieubeleidsplanning en duurzaam leven en dit
voor de doelgroepen gemeentepersoneel, burgers, scholen,
verenigingen en buurten.
De afgelopen jaren werden 7 gemeenten o.a. ondersteund door een duurzaamheidscoach.
De duurzaamheidscoach vervult een aantal specifieke taken:
- De duurzaamheidscoach is de coördinator inzake het opmaken van het milieujaarprogramma.
- De duurzaamheidscoach neemt de trekkers- en coördinatiefunctie waar aangaande interne milieuzorg,
wat er toe moet leiden dat de gemeente komt tot structurele veranderingen in functie van meer
duurzaamheid in haar bedrijfsvoering.
- De duurzaamheidscoach bewerkstelligt een goede relatie met zijn/haar gemeente, kent de noden en
behoeften die zich stellen en zoekt waar mogelijk mee naar een gepaste oplossing.
In het kader van de overeenkomst tussen IGEMO en de gemeenten ter ondersteuning van de
Samenwerkingsovereenkomst 2008-2013 betekent dit dat in 2013 een duurzaamheidscoach actief was in de
gemeenten Berlaar, Duffel, Lier, Mechelen, Putte (tot 30 juni 2013) en Willebroek.
3.2.2. Milieubeleidsplannen en –jaarprogramma’s
IGEMO begeleidt gemeenten in de opmaak van een milieubeleidsplan. Deze begeleiding op maat van de
gemeente omvat:
- een grondige doorlichting van het aflopende milieubeleidsplan;
- overleg met de betrokken diensten en beleidsverantwoordelijken;
- redactie van een ontwerpplan;
- het organiseren van participatie en inspraak;
- de eindredactie van het definitieve (hernieuwde) gemeentelijk milieubeleidsplan.
14
IGEMO activiteitenverslag 2012
De opmaak van een milieujaarprogramma omvat een verslag van de stand van uitvoering van het gemeentelijk
milieubeleid en een overzicht van de activiteiten die men wenst uit te voeren. Tijdens de opmaak van het
milieujaarprogramma wordt er ook extra aandacht besteed aan de betrokkenheid van gemeentelijke
personeelsleden.
In 2013 maakte IGEMO milieujaarprogramma’s op voor de gemeenten Berlaar, Duffel, Lier, Mechelen, Putte,
Sint-Amands en Willebroek.
3.2.3. Structurele ondersteuning milieudienst –
duurzame ontwikkeling
Gemeenten kunnen een beroep doen op IGEMO voor een intensieve ondersteuning van de milieudienst
bij structurele afwezigheid (langdurige ziekte, ontslag, loopbaanonderbreking …) van de milieu- of
duurzaamheidsambtenaar. Ondersteuning behelst zowel aanwezigheid in de gemeente als administratieve
opvolging van dossiers bij IGEMO.
In 2013 ondersteunde IGEMO de milieudiensten van de gemeenten Duffel en Willebroek.
IGEMO activiteitenverslag 2013
15
3.3. Gebiedsontwikkeling - Algemeen
3.3.1. Structurele ondersteuning dienst stedenbouw/ruimtelijke ordening
De gemeentelijke diensten stedenbouw, ruimtelijke ordening of openbare werken kunnen een beroep doen op
IGEMO voor een tijdelijke ondersteuning van de werking van de dienst. Soms ontstaat er binnen deze dienst
een voorlopig personeelstekort. IGEMO kan dan op maat van de gemeente een geschikte medewerker ter
beschikking stellen die de nodige deskundigheden heeft om de specifieke vraag op te vangen.
IGEMO heeft reeds ondersteuning geboden aan de gemeenten Willebroek, Berlaar en Sint-Katelijne-Waver.
IGEMO bood in 2013 ondersteuning aan de gemeente Berlaar naar aanleiding van een tijdelijk personeelstekort
binnen de dienst openbaar en gemeentelijk domein. Dit omvatte zowel de procesmatige als de projectmatige
ondersteuning van de dienst. De project- /procesmanager stond in voor de ondersteuning van de afdeling in
het algemeen en de leidinggevende in het bijzonder.
3.4. Hinderlijke inrichtingen
3.4.1. Opmaak milieuvergunningen
De exploitatie van gemeentelijke inrichtingen gaat soms gepaard met activiteiten die volgens de milieuwetgeving
meldings- of vergunningsplichtig zijn. IGEMO biedt ondersteuning bij de opmaak van meldings- of
vergunningsaanvragen of staat in voor de volledige opmaak van het aanvraagdossier.
3.4.2. Inventariseren en digitaliseren van milieuvergunningen
Gemeenten kunnen een beroep doen op IGEMO voor het verder aanvullen van alle historische milieuvergunningen
in de gemeentelijke vergunningendatabank. In samenwerking met een interne medewerker van de milieudienst
wordt de historiek van elk milieuvergunningsdossier samengesteld en de gegevens ingevoerd in de databank.
IGEMO stelt hiervoor een personeelslid deeltijds ter beschikking. De praktische uitvoeringsmodaliteiten worden
bepaald in overleg met de gemeente.
©Botond Horvath
16
IGEMO activiteitenverslag 2013
3.4.3. Milieutoezicht en –handhaving
Gemeenten kunnen inzake milieuhandhaving een beroep doen op de intergemeentelijke milieutoezichthouder
van IGEMO. De toezichthouder staat garant voor een deskundige en neutrale uitvoering van de toezichtstaken.
De intergemeentelijke toezichthouder kan de toezichtstaken in de gemeente volledig overnemen indien de
gemeente bv. zelf niet over een gemeentelijke toezichthouder beschikt. Hij/zij kan ook aanvullend ingezet
worden om de gemeentelijke toezichthouder te ondersteunen in zijn of haar opdrachten.
De gemeente kan beroep doen op IGEMO voor:
- proactieve controles;
- reactieve controles;
- controles naar aanleiding van een milieuvergunningsaanvraag;
- organiseren van informatieavonden voor bedrijven;
- aanschrijven van de inrichtingen;
- opmaak van een proces-verbaal;
- opvolging van de genomen maatregelen …
Een ondersteuningstraject kan worden uitgewerkt op maat van de behoeften van de gemeente.
In 2013 trad IGEMO op als milieutoezichthouder in de gemeenten Putte en Sint-Amands.
3.4.4. Zonaal overleg milieu/politie
Het toezicht en de handhaving inzake leefmilieu in de gemeente ligt voornamelijk in de handen van zowel
de milieudienst als de lokale politie. Een goed toezichts- en handhavingsbeleid vergt bijgevolg zeer duidelijke
afspraken tussen beiden. Met de organisatie van zonale overlegstructuren tussen de lokale politie en de
gemeentelijke milieudienst wenst IGEMO een gestructureerd periodiek overleg te verwezenlijken tussen de
betrokken gemeentelijke diensten en de lokale politie.
IGEMO staat in voor de administratieve organisatie van de zonale overlegstructuur (uitnodiging, opmaak agenda,
mailing, locatie, secretariaat …) en coördineert en begeleidt deze overlegmomenten. De concrete invulling van
het forum geschiedt in samenspraak met de gemeentelijke vertegenwoordigers en de vertegenwoordigers van
de lokale politie.
IGEMO activiteitenverslag 2013
17
3.5. Energie
3.5.1. Fonds ter reductie van de globale energiekost (FRGE)
In 2006 besliste de federale regering om de energiefactuur
van de gezinnen op een structurele manier te doen dalen
en werd het FRGE daartoe opgericht. Dankzij dit fonds kan
iedereen (die in een aangesloten gemeente woont) een
goedkope lening krijgen (jkp 2 %) voor energiebesparende
ingrepen en het uitvoeren van een energieaudit in de woning.
Sinds september 2008 vervult IGEMO de rol van Lokale Entiteit
voor dit fonds. In die hoedanigheid verzorgt en coördineert
IGEMO het volledige krediettraject voor de deelnemende gemeenten. Dit omvat werving, verwerking van
aanvragen, volledige administratieve afhandeling van dossiers, toewijzing van kredieten en uitbetaling en
opvolging van terugbetalingen.
In 2013 bood IGEMO deze dienst aan in de gemeenten Berlaar, Bonheiden, Bornem, Duffel, Lier, Putte, Puurs,
Sint-Amands, Sint-Katelijne-Waver en Willebroek. In totaal werden er al 1433 leningen goedgekeurd voor een
totaal bedrag van € 12 447 830,04.
3.5.2. Huishoudelijke energiescans - plaatsing rookmelders
Inzake de openbare dienstverplichtingen ter bevordering van het rationeel energiebeheer nam de Vlaamse
regering in haar besluit van 2 maart 2007 een nieuwe actieverplichting voor de distributienetbeheerder
op, namelijk het uitvoeren van energiescans. Een energiescan is een doorlichting van een woning naar
energieverbruik en besparingspotentieel toe. Tijdens de scan voert een energiesnoeier (sociale tewerkstelling)
kleine energiebesparende maatregelen uit.
De gemeenten Berlaar, Duffel, Lier, Putte en Sint-Amands vertrouwden deze opdracht toe aan IGEMO. In
2011 werd de dienstverlening uitgebreid met scans van het ‘opvolgingstype’. Deze kunnen enkel uitgevoerd
worden bij mensen die reeds een scan van het normale type hadden. Vanaf 2013 werden er op vraag van
sociale huisvestingsmaatschappijen tijdens de uitvoering van de
energiescan ook rookmelders geplaatst in hun woningen.
In 2013 realiseerde IGEMO 480 scans. Tijdens deze scans werden
in totaal 398 rookmelders geplaatst.
3.5.3. Sociale dakisolatie
In 2013 werd het project sociale dakisolatie verder uitgewerkt.
Er werd één dakisolatie uitgevoerd en de voorbereidende
energiescans en rapporten werden opgemaakt voor nog eens een
80-tal woningen/dossiers, die hun afwikkeling zullen kennen in
de volgende jaren. Deze dossiers komen voornamelijk voort uit de
samenwerking met het OCMW van Lier.
18
IGEMO activiteitenverslag 2013
3.5.4. Thermografische dakopnames
Gemeenten kunnen een beroep doen op IGEMO om het warmteverlies van woningen in beeld te brengen. Zo
kunnen ze inwoners sensibiliseren omtrent hun energieverbruik en de isolatiekwaliteit van hun woning. IGEMO
biedt ook ondersteuning bij de organisatie van een gezamenlijke aankoop van dakisolatie waardoor de burger
effectief tot actie kan overgaan.
3.5.5. Thermografisch onderzoek van woningen
Via een thermografisch onderzoek kan niet alleen het warmteverlies
via de gevels in kaart gebracht worden. Ook warmteverliezen,
die bijvoorbeeld het gevolg zijn van slecht geïsoleerde leidingen,
kunnen gedetecteerd worden. IGEMO beschikt hiervoor over een
thermografische camera en opgeleid personeel om dergelijke
opnames te maken. Na elk onderzoek wordt een rapport opgemaakt
met de thermografische foto’s en een aantal verbeteringsvoorstellen.
De gemeenten communiceren over dit aanbod via de gemeentelijke
informatiekanalen. Inwoners staan zelf in voor de kost van het
onderzoek.
In 2013 voerde IGEMO 21 thermografische onderzoeken uit bij particulieren.
3.5.6. Gezamenlijke aankoop van fotovoltaïsche zonnepanelen, zonneboilers, dakisolatie …
IGEMO biedt ondersteuning bij de organisatie van een gezamenlijke aankoop van zonnepanelen, dakisolatie …
Door geïnteresseerde inwoners te groeperen, kan er onderhandeld worden met leveranciers, aannemers of
handelaars voor goede voorwaarden. Inwoners worden ook geholpen bij de keuze voor een kwaliteitsvolle
installatie of materiaal. Bij een groepsaankoop is het de stuurgroep (een groep geïnteresseerde inwoners) die de
keuze maakt voor de leverancier/aannemer/handelaar.
3.5.7. Energieboekhouding en -zorgsysteem
IGEMO volgt voor gemeentelijke gebouwen het energieverbruik op via een energieboekhouding en
-zorgssyteem. Het doel van een energieboekhouding is het verzekeren van een periodieke monitoring van
meetgegevens inzake het elektriciteitsverbruik, gasverbruik en waterverbruik van de gemeentelijke gebouwen,
infrastructuren en domeinen. Dit gebeurt met het oog op het tijdig opsporen van onregelmatigheden en het
treffen van maatregelen inzake het rationeel gebruik van energie en water. De resultaten worden periodiek
teruggekoppeld naar de gemeente (telefonisch of via een overleg).
Voor elk gebouw wordt een jaarrapport opgemaakt. Dit geeft een overzicht van het energie- en waterverbruik
van het voorbije jaar en de evolutie van het verbruik ten opzichte van vorige jaren. Indien mogelijk wordt
er een verklaring gegeven voor een stijging of daling van het verbruik. Daarnaast worden ook een aantal
concrete voorstellen gedaan om energie en/of water te besparen in het gebouw. In elk gebouw wordt ook
een plaatsbezoek uitgevoerd, om zo concrete energiebesparende voorstellen te kunnen doen.
In 2013 volgde IGEMO 47 gebouwen op in de gemeenten Berlaar, Duffel, Lier, Putte, Sint-Amands en
Willebroek.
IGEMO activiteitenverslag 2013
19
3.5.8. Klimaatgebouw
De actie ‘Klimaatgebouw’ daagt het personeel van een gemeentelijke gebouw uit om gedurende de zes
wintermaanden 8 % minder energie te verbruiken t.o.v. het vorige jaar. IGEMO ondersteunt bij de sensibilisatie
en informeert over mogelijke structurele aanpassingen.
3.5.9. Klimaatschool
IGEMO ondersteunt scholen die hun energiegebruik willen doen dalen. De actie ‘Klimaatschool’ wil een
permanente gedrags- en handelswijziging bekomen van alle actoren in een school (directie, onderwijzend
personeel, diverse diensten, leerlingen …) ten aanzien van energiegebruik. De gebouwbeheerder kan met deze
actie de vinger leggen op energetische onvolkomenheden aan het schoolgebouw zelf en zo actie ondernemen.
In kader van de actie voert IGEMO een energiescreening uit in de school (rondgang) en een doorlichting van
de energieboekhouding. Tevens wordt een klimaatgroep opgestart en een sensibiliserende actie gevoerd voor
alle actoren (E-strijd).
In 2013 werd deze actie afgerond in 3 basisscholen in Sint-Katelijne-Waver.
3.5.10. Energieaudits
Een energieaudit geeft antwoord op de vragen waar, hoeveel en op welke manier energie kan worden bespaard
in een gebouw. Een energieaudit onderwerpt zowel de gebouwschil als de technische installaties aan een
gedetailleerd onderzoek. Er worden ook beelden gemaakt met een thermografische camera. Op basis van de
facturen en de aanwezige installaties maakt IGEMO een analyse van het huidige energieverbruik.
Het resultaat is een auditrapport met een opsomming van maatregelen die kunnen getroffen worden op vlak
van gebouwconcept, isolatie, ventilatie, verlichting, verwarming, gebruikersgedrag …
Afhankelijk van het doel van de audit (advies bij bestaand gebouw of herbouw/verbouwing) zullen bepaalde
aspecten uit het rapport meer of minder uitgediept worden.
3.5.11. Haalbaarheidsstudie hernieuwbare energie
Een haalbaarheidsstudie hernieuwbare energie is wettelijk verplicht
voor alle nieuw op te richten gebouwen met een oppervlakte
groter dan 1000 m². De bedoeling van deze studie is de bouwheer
te informeren over de mogelijke technieken, de subsidies en de
haalbaarheid van de verschillende alternatieve energiesystemen.
3.5.12. Energieprestatiecertificaten
Een energieprestatiecertificaat (EPC) geeft een score weer van
het energieverbruik per oppervlakte-eenheid van het gebouw.
Tegelijkertijd worden er aanbevelingen geformuleerd ter
verbetering van de energieprestatie. In het kader van de Europese
20
IGEMO activiteitenverslag 2013
richtlijn betreffende de energieprestatie van gebouwen moesten publieke gebouwen met een bruikbare
vloeroppervlakte groter dan 1000 m² op 1 januari 2009 over een (EPC) beschikken. Voor gebouwen kleiner
dan 1000 m² maar groter dan 500 m² is een EPC verplicht vanaf 1/1/2013 verplicht. Vanaf 1/1/2015 is een EPC
ook verplicht voor gebouwen groter dan 250 m². Gemeenten of OCMW’s die woningen verkopen of verhuren,
dienen ook voor deze woningen een EPC te laten opmaken.
IGEMO beschikt over energiedeskundigen met de nodige bekwaamheidsbewijzen om energieprestatiecertificaten op te maken. In 2013 hernieuwde IGEMO de EPC’s van 39 gebouwen in de gemeenten Berlaar,
Duffel, Lier, Willebroek en Sint-Amands. Tevens werd voor de gemeente Duffel één nieuw EPC opgemaakt.
3.5.13. REG Openbare Verlichting
In 2013 ondersteunde IGEMO de gemeenten Berlaar,
Putte, Duffel, Sint-Amands en Willebroek bij het realiseren
van een energiebesparing op het elektriciteitsverbruik
van de openbare verlichting. IGEMO voerde eerst een
analyse uit van het energieverbruik van de openbare
verlichting. Vervolgens werd voor verschillende types
wegen (invalswegen, woonwijken, landelijke wegen)
een traject afgelegd. Voor elk type weg werd eerst een
proefproject of testzone uitgewerkt waar een deel van
de openbare verlichting gedoofd werd tijdens de nacht.
Na uitvoering en evaluatie van het proefproject werd dit
uitgebreid naar de overige wegen van hetzelfde type,
tot uiteindelijk alle wegen aan de beurt kwamen.
Het project startte in 2009 en werd in 2013 afgerond. Alle voorziene aanpassingen werden uitgevoerd. De
deelnemende gemeenten bespaarden tussen 10 % en 15 % op het elektriciteitsverbruik van de openbare
verlichting.
3.5.14. Klimaatactieplan & klimaatneutrale organisatie
IGEMO kan een gemeente begeleiden bij de uitvoering van het gemeentelijk klimaatbeleid. Dit kan o.a. door
de opmaak van een klimaatactieplan (al dan niet kaderend in de de campagne ‘klimaatneutrale organisatie’).
Hiertoe maakt IGEMO een broeikasgasinventaris op voor de gemeentelijke gebouwen en activiteiten. Via de
broeikasgasinventaris wordt de uitstoot als gevolg van gebouwen, dienstverplaatsingen, woon-werkverkeer … in
kaart gebracht. Op basis van deze inventaris wordt d.m.v. een participatietraject een klimaatactieplan opgesteld
samen met de gemeentelijke diensten. Dit actieplan bevat maatregelen om de gemeentelijke uitstoot van
broeikasgassen terug te dringen.
In 2013 begeleidde IGEMO de gemeenten Berlaar, Duffel, Lier en Willebroek bij de opmaak van de
broeikasgasinventaris en een klimaatactieplan. De gemeente Putte werd ondersteund bij het opmaken van een
broeikasgasinventaris.
IGEMO activiteitenverslag 2013
21
3.5.15. Convenant of Mayors
Energie- en klimaatbeleid is voor tal van lokale
besturen één van de prioritaire thema’s voor de
komende jaren. Het Burgemeestersconvenant
is een initiatief van de Europese Commissie en
biedt een belangrijk ondersteunend kader om de
ambities op het vlak van een lokaal energie- en
klimaatbeleid kracht bij te zetten. In Vlaanderen kwam een zeer sterke dynamiek tot stand met betrekking tot het
Burgemeestersconvenant. Steeds meer besturen zijn overtuigd van de kansen die het Burgemeestersconvenant
biedt. Diverse regio’s hebben (onder impuls van intergemeentelijk samenwerken) de stap gezet om het
convenant te ondertekenen of zijn bezig met de voorbereiding ervan.
In 2013 erkende de Europese Commissie IGEMO als territoriaal coördinator. Een territoriaal coördinator staat
in voor een strategische aansturing van het proces, waaronder ook technische ondersteuning en medewerking
in het zoeken naar (Europese) subsidiemogelijkheden.
IGEMO bouwde de voorbije jaren heel wat ervaring op in de ondersteuning van het gemeentelijke lokaal
energie- en klimaatbeleid (eigen diensten, doelgroepenwerking, wonen, netwerking met bedrijven …). Daarom
werden in 2013 verdere voorbereidingen getroffen om een lokaal en regionaal ondersteuningstraject uit te
werken voor de IGEMO-regio.
3.5.16. Energiewinkels
Om een vlotte dienstverlening inzake energie aan burgers aan te bieden, ondersteunt IGEMO de gemeenten aan
de hand van een energiewinkel. De verschillende initiatieven rond energie worden zoveel mogelijk geïntegreerd
binnen één service. Hierbij worden zowel lokale, regionale, Vlaamse als federale initiatieven gecommuniceerd,
ondersteund en/of versterkt. Vanuit de energiewinkel kunnen verschillende initiatieven opgenomen worden:
informatieverstrekking, loketwerking, front- en back-office ondersteuning voor gemeenten, integrale acties
naar burgers, communicatie en ondersteunende instrumenten. Indien van toepassing wordt gestreefd naar een
geïntegreerde werking met woonwinkels/woonwijzers.
In 2013 nam IGEMO initiatieven m.b.t. energiewinkels of projecten met ondersteuning naar energie toe voor
de gemeenten Berlaar, Duffel, Lier, Mechelen, Sint-Katelijne-Waver, Sint-Amands en Willebroek.
Concreet werden sinds november 2013:
• 85 burgers uit de gemeenten Berlaar, Duffel, Sint-Katelijne-Waver, Sint-Amands en Willebroek geholpen
bij het screenen van hun energiefactuur;
• 342 burgers van Berlaar (80), Duffel (91), Sint-Katelijne-Waver (82) en Willebroek (89) geholpen bij hun
inschrijving in de groepsaankoop groene stroom;
• organisatie van infoavonden i.v.m. zonneboeilers en daksiolatie voor de gemeenten Sint-Amands, Duffel,
Berlaar en Willebroek (145 geïnteresseerden);
• back- en frontoffice gegeven aan de verschillende gemeenten en ‘Energiepunt Mechelen’.
22
IGEMO activiteitenverslag 2012
3.5.17. Samenaankoop gas en electriciteit voor bedrijven
In samenwerking met haar aangesloten gemeenten organiseerde IGEMO voor de eerste maal een groepsaankoop
energie (elektriciteit en gas) voor alle bedrijven in regio Mechelen. IGEMO werd hierin bijgestaan door Zero
Emission Solutions, een gespecialiseerd energieadviesbureau.
Met deze groepsaankoop werd er ingespeeld op de vrije energiemarkt die – door de energiebehoeften te
bundelen – het mogelijk maakt te onderhandelen over een betere afnameprijs met de leveranciers. Het grote
voordeel voor bedrijfsleiders is dat ze amper tijd moeten vrijmaken en zelf niet de markt op moeten gaan om
te onderhandelen met leveranciers.
De groepsaankoop kaderde binnen de initiatieven rond bedrijvenparkmanagement (zie ook 3.17.4.) en het
stimuleren van duurzaam ondernemen.
In totaal schreven 128 bedrijven (276 aansluitingen) zich in voor de groepsaankoop. Zij vertegenwoordigden
een verbruik van bijna 37 000 MWh. De bedrijven werden verdeeld in loten naargelang hun verbruiksprofiel.
Per lot werd de leverancier gekozen met het beste prijsvoorstel. De winnende leveranciers voor elektriciteit
waren Watz en Elexys. Voor gas waren dit Octa+ en Electrabel. Naast een individueel analyserapport kregen
de ingeschreven bedrijven ook een op maat gemaakt contractvoorstel met een prijsvergelijking tussen hun
huidige prijs en het voorstel van de goedkoopste leverancier.
Via de groepsaankoop sloten 63 bedrijven een nieuw contract af (152 aansluitingen) met een totaal jaarverbruik
van 16 000 MWh. De effectief gerealiseerde besparing bedraagt gemiddeld 21 % (gas en elektriciteit),
€ 150 000 in totaal of gemiddeld per bedrijf € 2 380. Voornamelijk de bedrijven met een jaarlijkse meteropname
en een verbruik lager dan 100 MWh elektriciteit of gas besparen tussen de 26 en 34 %. Ook de bedrijven
die geen nieuw contract ondertekenden, hebben op basis van de mogelijke besparingen onderhandelingen
gevoerd met hun huidige leverancier en alsnog een besparing gerealiseerd buiten de groepsaankoop.
IGEMO activiteitenverslag 2013
23
3.6. Bodem
3.6.1. Sanering stookolietanks
IGEMO ondersteunt gemeenten bij de organisatie van een gezamenlijke sanering van stookolietanks. Door
geïnteresseerde inwoners te groeperen, kunnen goede voorwaarden bedongen worden.
In 2013 namen de gemeente Puurs en de stad Mechelen deel aan een samensanering stookolietanks. Meer dan 250
inwoners namen deel aan deze actie en er werd een interessante korting van 50 % op de saneringskosten bedongen.
3.7. Water
3.7.1. Realisatie van IBA’s
Woningen, gelegen in de zgn. “Rode Zone” van de zoneringsplannen, zijn verplicht om hun afvalwater te zuiveren
via een ‘Installatie voor Individuele Behandeling van Afvalwater’ (IBA). De saneringsplicht ligt in principe bij de
eigenaar. Maar het Vlaams Gewest stimuleert gemeenten om deze taak over te nemen – o.a. door het verlenen
van een subsidie per IBA. IGEMO biedt gemeenten, die IBA’s in eigen beheer willen plaatsen en beheren, een
totaaloplossing aan voor de rode punten. Dit doet IGEMO o.m. via de planning, de realisatie en het beheer van IBA’s.
In 2013 werden in de gemeenten Duffel, Lier en Putte 79 IBA’s geplaatst waaronder zowel ondergrondse
compactsystemen (sinds 2009) als bovengrondse extensieve installaties (sinds 2011). Sinds de start van het project
brengt dit het totaal op 358.
In Duffel werd het project in 2013 afgerond. Onder begeleiding van IGEMO plaatste de gemeente Duffel in totaal
90 IBA’s geplaatst voor 105 rode punten. Slechts 6 eigenaars weigerden i.k.v. het project een waterzuivering te
laten plaatsen. Drie woningen bezaten reeds vooraf een eigen waterzuivering. Voor de overige 6 woningen was
de plaatsing tijdens de duurtijd van het project niet aangewezen wegens leegstand, verbouwingen, technische
redenen …
24
IGEMO activiteitenverslag 2013
3.7.2. Inventarisatie en actie-, herstel- en beheersplan grachten en waterlopen 3de categorie
Op basis van een inventarisatie van de bestaande toestand en alle infrastructuren van de waterlopen maakt
IGEMO een actieplan op. Dit actieplan bevat aanbevelingen naar herstel, beheer en sensibilisatie. De opmaak van
een actie-, herstel- en beheersplan op maat van de grachten en waterlopen is essentieel om een onderbouwd
en efficiënt beheer van waterlopen uit te werken op lokaal niveau.
IGEMO maakte al een actieplan op voor de grachten en waterlopen in de gemeenten Berlaar, Bonheiden,
Duffel, Lier, Sint-Amands en Willebroek.
3.7.3. Afkoppelingsprojecten
In het kader van de Vlarem en een gewestelijke stedenbouwkundigeverordening is het verplicht om bij
nieuwbouw en verbouwingen het hemelwater te scheiden van het afvalwater. Ook bij bestaande woningen is
dit verplicht van zodra een gescheiden riolering aangelegd wordt.
IGEMO ondersteunt de gemeenten bij de realisatie van de afkoppeling door een afkoppelingsdeskundige ter
beschikking te stellen en/of door een aangepaste communicatie inzake afkoppeling te voeren. Het realiseren
van dergelijke maximale afkoppeling bij bestaande woningen vergt een specifieke aanpak. Deze is erop gericht
gericht de hinder en kosten voor de bewoners zo laag mogelijk te houden. Een goede begeleiding van de
burgers is onontbeerlijk voor een goed resultaat.
In 2014 zal IGEMO – in uitvoering van een contract dat in 2010 door de gemeente Putte afgesloten werd en
overgenomen door Aquafin – als afkoppelingsadviseur optreden voor het project Lierbaan. In 2013 werden de
voorbereidende gesprekken gevoerd met Aquafin en de gemeente Putte.
3.8. Natuur en groen
3.8.1. Harmonisch groen- en parkbeheer
Een Harmonisch Park- en Groenbeheersplan ontwikkelt, aan
de hand van de identificatie en de studie van het park, een
visie met doelstellingen. Deze leidt uiteindelijk tot praktische
beheerrichtlijnen voor de volgende 20 jaar. Hierbij wordt rekening
gehouden met de veelzijdigheid van elk park en gezocht naar een
duurzame samenhang tussen mens-, natuur- en milieugerichte
beleids- en beheersmaatregelen. Een belangrijk onderdeel is
participatie waarbij gebruikers en buurtbewoners bevraagd worden naar hun visie en ideeën rond het park.
Het plan wordt opgemaakt conform de richtlijnen van het Agentschap Natuur en Bos.
Gemeente
Domein
Bonheiden
Parkdomein Sluyts
Bornem
Recreatiedomein Breeven
Sint-Katelijne-Waver
Kasteeldomein Sint-Michielsdomein
IGEMO activiteitenverslag 2013
25
3.8.2. Duurzaam bosbeheer
Gemeenten kunnen een beroep doen op IGEMO voor de opmaak van een uitgebreid bosbeheersplan. Op basis
van een analyse van de bestaande toestand worden doelstellingen en kansen uitgewerkt voor de volgende 20
jaar. Hieruit volgen dan maatregelen zoals kapschema’s en een gericht natuurbeheer. Het bosbeheersplan wordt
opgemaakt volgens de ‘Criteria Duurzaam Bosbeheer’. Werken voorzien in het beheersplan zijn vrijgesteld van
vergunning. Voor werken en aanplantingen kunnen subsidies bekomen worden.
Gemeente
Domein
Bonheiden
Openbare bossen (gemeente/OCMW)
Duffel
Moriaubos
Sint-Katelijne-Waver
Pasbrug
3.8.3. Duurzaam bermbeheer
In een bermbeheersplan wordt een ecologisch bermbeheer uitgestippeld, daarbij rekening houdend met
de specifieke karakteristieken van de berm. Het plan vertrekt vanuit de inventaris van de flora in bepaalde
bermen. Op basis van de soortensamenstelling worden aanbevelingen gedaan voor een duurzaam onderhoud
en beheer. Er worden voorstellen geformuleerd om maaidata en –frequentie aan te passen om de ontwikkeling
van soorten- en bloemenrijke bermen meer kansen te geven. Vaak kan dit zonder veel extra middelen leiden
tot mooie resultaten met een echte meerwaarde voor de natuur. Het bermbeheer wordt best vijfjaarlijks
geëvalueerd en zo nodig geactualiseerd.
IGEMO maakte een bermbeheersplan op voor de gemeenten Berlaar, Bonheiden, Duffel, Lier en Sint-Amands.
3.8.4. Beheer van landschappelijk waardevolle dreven
Dreven hebben vaak een historisch belang of een erfgoedwaarde en zijn dus belangrijke landschapsvormende
elementen. Om deze beeldbepalende elementen ook voor de toekomst te bewaren, wordt een drevenplan
opgemaakt. Hierbij wordt voor elke dreef nagegaan welke bomen er in de dreef staan, in welke staat de
bomen verkeren en of er ruimte is om bijkomende bomen aan te planten. Op basis van dit onderzoek wordt in
het plan een beheer voor elke dreef uitgewerkt.
Voor de gemeente Bonheiden werd een drevenplan opgemaakt.
26
IGEMO activiteitenverslag 2013
3.9. Landschap
3.9.1. Landschapsontwikkelingsplan
In het werkingsgebied van IGEMO liggen nog heel wat prachtige landschappen (al dan niet verborgen). Via
een intergemeentelijk project, lopende over de gemeenten Bondheiden, Mechelen, Sint-Katelijne-Waver en
Willebroek, staat een van deze bijzondere landschappen, de Beneden-Dijlevallei, reeds enkele jaren in de kijker.
Het project wil een groene en leefbare Beneden-Dijlevallei behouden en ontwikkelen. Daarom wordt binnen
het project gewerkt rond de thema’s natuurbehoud, landschapszorg, duurzame landbouw, groenvoorziening,
bosbeheer, waterbeheer, recreatie, sociale tewerkstelling … Op deze manier streeft het project naar een
evenwicht tussen de verschillende functies die gebruik (willen) maken van de open ruimte. Deze integrale
en gebiedsgerichte benadering van de openruimteproblematiek wordt op verschillende manieren in praktijk
gebracht.
Het project is ondertussen uitgegroeid tot een zelfstandige vzw, het Regionaal Landschap Rivierenland en
beslaat ondertussen een groot deel van het werkingsgebied van IGEMO.
3.9.2. Trage wegen en wandelnetwerken
Het bijna ongemerkt verdwijnen van lokale
buurt- en voetwegjes in Vlaanderen (oude
kerkwegels, veldwegen, kleine zandwegjes …)
doet tegelijkertijd het besef groeien dat zij zeer
nuttig kunnen zijn, zowel voor de dagelijkse
korte verplaatsingen als voor het spenderen
van de vrije uurtjes in de buurt. Daarom
groeide bij vele lokale besturen ook de nood
om te weten waar de nog resterende buurten voetwegen zich bevinden en in welke staat
ze zijn. Die kennis is nodig om trage wegen
terug open en toegankelijk te maken als een
volwaardig onderdeel van het publiek domein.
Via een intergemeentelijke aanpak bekijkt
IGEMO de inventarisatie van buurt- en
voetwegen op een grotere schaal.
IGEMO maakte een inventaris op voor de
gemeenten Berlaar, Bornem, Duffel, Lier, Putte,
Sint-Amands en Sint-Katelijne-Waver.
Na de inventaris wordt, met de financiële
steun van het Europees Landbouwfonds
voor Plattelandsontwikkeling, effectief werk
gemaakt van het herstel van zo’n 4 km
functionele verbinding per gemeente. Tegen
juni 2014 worden alle werken afgerond.
IGEMO activiteitenverslag 2013
27
3.9.3. Actieplan ontsnippering natuurlijke entiteiten
Ontsnippering is één van de belangrijkste oorzaken van het verlies aan natuurwaarde in Vlaanderen. Door
lokale knelpunten te detecteren en op te lossen of ze door te geven aan de bevoegde instanties kunnen
gemeenten een sleutelrol vervullen in de strijd tegen ruimtelijke en functionele versnippering.
IGEMO organiseert overleg met specialisten en lokale interessegroepen en voert veldanalyses en concreet
terreinonderzoek uit. Zo worden alle knelpunten met betrekking tot ontsnippering in kaart gebracht. Samen
met de gemeenten werkt IGEMO vervolgens een concreet actieplan uit.
3.10. Mobiliteit
3.10.1. Verbreden en verdiepen van het mobiliteitsplan
Bij de opmaak van een mobiliteitsplan ondersteunt IGEMO gemeenten o.a. door het uitvoeren van de sneltoets
of het verbreden en verdiepen van het mobiliteitsplan. De sneltoets leidt tot een plan van aanpak dat aangeeft
hoe en wanneer de bijsturing aangepakt wordt. Bij het verbreden/verdiepen van het mobiliteitsplan doorloopt
IGEMO volgende fasen:
• opmaak van verkenningsnota;
• opmaak van uitwerkingsnota op basis van het uitgevoerde onderzoek;
• opmaak van actieprogramma’s;
• op basis van bovenstaande stappen wordt het huidige mobiliteitsplan aangepast.
In 2013 maakte IGEMO voor de gemeenten Berlaar en Duffel het ontwerp van het mobiliteitsplan en een
uitgewerkt actieprogramma op. IGEMO ondersteunde het gemeentebestuur van Putte bij de uitvoering van
het onderzoek.
3.10.2. Knelpuntenonderzoek en actieplan luchtverontreiniging door verkeer d.m.v. CAR Vlaanderen
IGEMO biedt gemeenten een project om de
luchtverontreiniging in geselecteerde straten in
kaart te brengen en een actieplan uit te werken
om de vervuiling te verlagen. Hierbij worden het
CAR model en metingen ter plaatse gebruikt
om de luchtkwaliteit in beeld te brengen. Zo
kunnen oorzaken vastgelegd worden en gerichte
verbeteringsmaatregelen geformuleerd worden
voor de knelpuntstraten. Het actieplan omvat
ook algemene maatregelen om de luchtkwaliteit
in alle straten te verhogen. Haalbaarheid,
effectiviteit en kosten worden verder berekend.
28
IGEMO activiteitenverslag 2013
In 2013 werd het actieplan voor de gemeenten Berlaar, Putte en Willebroek uitgewerkt en besproken met de
gemeenten. In het kader hiervan voerde IGEMO voor de gemeente Willebroek nog bijkomende metingen ter
plaatse uit.
3.10.3. Milieuvriendelijke voertuigen – Alternatieve brandstoffen
IGEMO begeleidt gemeenten om een meer duurzame mobiliteit mogelijk te maken. Zo kan de aankoop
van milieuvriendelijke voertuigen gerealiseerd worden en de bouw van aardgasdistributiepunten en/of
oplaadpalen begeleid worden. Een op maat gemaakte campagne informeert inwoners over de locatie van de
voorzieningspunten en stimuleert hen om milieuvriendelijke voertuigen aan te kopen.
3.10.4. Parkeerstudies
IGEMO ondersteunt gemeenten bij de opmaak van parkeerstudies. Het parkeeronderzoek kan zich richten op
het maken van een analyse van de parkeercapaciteit, -bezetting en -behoefte. Deze analyse kan vervolgens
benut worden om concrete herinrichtings- of herlokaliseringsprojecten verder uit te werken.
In 2013 voerde IGEMO een parkeerstudie uit voor de gemeente Bonheiden. Deze omvatte o.a. een analyse
van de parkeercapaciteit, -bezetting en -behoefte in de omgeving van het recreatiegebied met een gevestigde
voetbal- en een tennisclub aan de Eisenhowerlaan in Bonheiden. Het onderzoek resulteerde in een aantal
concrete herlokaliserings- en/of herinrichtingsparkeerconcepten.
IGEMO activiteitenverslag 2013
29
3.11. Milieuverantwoord productgebruik
3.11.1. Reductie van bestrijdingsmiddelen
Het decreet ‘Duurzaam gebruik pesticiden’ regelt het gebruik van pesticiden door
steden en gemeenten. Vanaf 1 januari 2015 geldt een verbod op het gebruik
van pesticiden door openbare besturen. Het decreet biedt de mogelijkheid om
in specifieke omstandigheden af te wijken van dit verbod. IGEMO ondersteunt
gemeenten en steden bij het reduceren van hun pesticidengebruik en bij het
aanvragen van omvormingsprogramma’s (i.k.v. uitzonderingen). Sinds enkele
jaren moet ook elk ontwerpplan voor openbare ruimten een pesticidentoets
ondergaan. De aanbevelingen van deze toets moeten opgenomen worden bij de
realisatie van het ontwerp. IGEMO begeleidt de gemeenten bij het uitvoeren van
de pesticidentoets.
In 2013 begeleidde IGEMO de gemeenten Duffel, Mechelen, Putte, Sint-Amands
en Willebroek bij de reductie van hun pesticidengebruik. Door in te zetten op alternatief beheer, het efficiënter
toepassen van pesticiden en het omvormen van de
open ruimte kon een daling van 44 % gerealiseerd .
IGEMO zal de gemeenten in 2014 begeleiden bij de
aanvraag van een omvormingsprogramma en bij de
verdere reductie van het pesticidenverbruik.
3.12. Afvalpreventie
3.12.1. Thuiscomposteren
IGEMO informeert op verschillende manieren inwoners in de regio over thuiscomposteren (via artikels in de
infobladen, spoedlessen en workshops). De gemeentelijke compostmeesters en kringloopkrachten spelen
hierbij een belangrijke rol. Ze adviseren inwoners over composteren op verschillende manieren: aanwezigheid
op evenementen, demonstraties op hun demonstratieplaats en het geven van spoedlessen. In een spoedles
krijgen deelnemers binnen de twee uur de basisvaardigheden van het composteren onder de knie. Daarnaast
organiseert IGEMO ook workshops rond tuinieren waarbij het thema bekeken wordt vanuit een bredere
invalshoek.
In 2013 ondersteunde IGEMO de gemeenten Berlaar,
Bonheiden, Bornem, Duffel, Lier, Mechelen, Putte, SintAmands, Sint-Katelijne-Waver en Willebroek op het
vlak van thuiscomposteren (in opdracht van IVAREM).
62 inwoners namen deel aan één van de 5 spoedlessen
composteren en de 12 workshops i.v.m. tuinieren hadden
samen 183 deelnemers. In samenwerking met Vlaco
organiseerde IGEMO eveneens twee updatesessies voor
43 compostmeesters en andere geïnteresseerden over de
biologische kringloop.
30
IGEMO activiteitenverslag 2013
3.12.2. Actie compostscholen
De compostscholenactie is een ervaringsgericht project
waarbij leerlingen leren over composteren en dit omzetten
naar de praktijk door op de school te composteren. Het
project richt zich zowel naar kleuter-, lagere als secundaire
scholen. Via de compostscholenactie leren kinderen afval
voorkomen en ontdekken ze de natuurlijke kringloop.
In opdracht van IVAREM organiseerde IGEMO deze actie in
2013 voor scholen van de gemeenten Berlaar, Bonheiden,
Bornem, Duffel, Lier, Mechelen, Putte, Sint-Amands, SintKatelijne-Waver en Willebroek. De actie liep tijdens schooljaar 2012-2013 voor de 14de keer en 53 scholen
behaalden het compostscholenlogo. Als beloning ontving elke school 5 panelen met leuke tekeningen voor
het verzamelen van fruitstickers.
3.12.3. Zwerfvuilcampagne
Met gemeentespecifieke en intergemeentelijke
acties wil IGEMO de zwerfvuilproblematiek
bij verschillende doelgroepen onder de
aandacht brengen. De acties spelen in op
bewustwording (via gevelborden, affiches en
artikels in infobladen), educatie (via workshops
en campagnes met natraject in scholen),
participatie (introductie van een systeem van
groene peter en meters), het stimuleren van
periodieke zwerfvuilmetingen (a.d.h.v. de
netheidsbarometer) en handhaving (via overleg
met korpchefs en gemeentelijke handhavers).
In 2013 werktte IGEMO i.o.v. IVAREM rond
deze problematiek in de gemeenten Berlaar,
Bonheiden, Bornem, Duffel, Lier, Mechelen,
Putte, Sint-Amands, Sint-Katelijne-Waver en
Willebroek. Zo speelden bijna 1000 leerlingen
het zwerfvuilspel in basis- en secundaire
scholen waardoor ze meer inzicht kregen
in de zwerfvuilproblematiek. In november
2013 startte ‘Cut the Crap’, een specifieke
zwerfvuilcampagne voor jongeren tussen
12 en 18 jaar in secundaire scholen en
jeugdverenigingen uit de regio. De ‘Cut the
Crap’ zwerfvuilquiz werd door meer dan
1000 jongeren gespeeld. In alle gemeenten
participeerde IGEMO in werkgroepen om het
zwerfvuilbeleid van de gemeenten verder te
ontwikkelen en werden gemeentespecifieke
acties opgezet.
IGEMO activiteitenverslag 2013
31
3.12.4. Afvalarme en duurzame buurtfeesten Sinds 2009 bouwt IGEMO een netwerk van buurten op en ondersteunt ze bij het afvalarm en duurzaam
organiseren van hun buurtfeest. IGEMO begeleidt hierbij de buurtcomités met het organiseren van een
infomoment voor informatieuitwisseling en muzikale animatie op hun buurtfeest. De actie werd in 2013
uitgebreid met buurten te motiveren om extra duurzame engagementen op te nemen.
In 2013 organiseerde IGEMO deze actie in de gemeenten Berlaar, Duffel, Lier, Mechelen, Sint-Amands, SintKatelijne-Waver en Willebroek. In elke gemeente werd een startvergadering georganiseerd om de buurten
te ondersteunen. Ze kregen eveneens een handige, digitale checklist, de verstandige buurtfeestentool,
aangeboden om te weten hoe ze hun buurtfeest duurzaam kunnen organiseren. Vanuit IGEMO werden
ook diverse duurzame engagementen voorgesteld en aangeboden. 62 buurtfeesten werden duurzaam
georganiseerd en beloond. 57 buurten voerden nog een extra duurzaam engagement uit. In totaal werden er
5320 buurtbewoners bereikt.
3.12.5. Ondersteuning subsidiebeleid afvalpreventie voor Mechelse scholen
Stad Mechelen ondersteunt scholen die zich inzetten voor afvalpreventie op school d.m.v. een subsidiereglement
afvalpreventie, hergebruik en selectieve inzameling. Zo worden scholen aangemoedigd om diverse acties uit te
voeren. IGEMO coördineert dit project, voert opvolgbezoeken uit en ondersteunt scholen bij vragen. Tevens is
IGEMO verantwoordelijk voor de administratieve opvolging (overeenkomst, aanvraag, evaluatie en uitbetaling).
Tijdens schooljaar 2012-2013 namen 44 scholen deel. 43 scholen werden goedgekeurd. Tijdens schooljaar
2013-2014 nemen 45 scholen deel.
3.13. Noord-Zuid
3.13.1. Fairtrade project: ‘Doe de Max’ en brochure ‘Eerlijk duurt het langst’
IGEMO begeleidt scholen die het thema eerlijke handel
willen promoten en wil ze aanzetten om dit thema op te
nemen in hun werking. Dit fairtrade project voor scholen
werkt via passieve en actieve sensibilisatie.
In 2013 ontwikkelde IGEMO de brochure ‘Eerlijk duurt
het langst’ en werd deze bij alle lagere en en secundaire
scholen van de gemeenten Berlaar, Duffel, Lier, Sint-Amands, Sint-Katelijne-Waver en Willebroek bezorgd.
De brochure geeft een duidelijk overzicht van educatieve materialen die ter beschikking zijn voor de scholen.
Daarnaast werd de interactieve quiz ‘Doe de Max’ ontwikkeld voor 3de graad basisonderwijs. Het doel van
deze quiz is leerlingen op een interactieve, aangename manier kennis laten maken met eerlijke handel en
leerlingen en leerkrachten samen in beweging te zetten rond fair trade. Voor het stimuleren van een werking
m.b.t. eerlijke handel op de school is ook een natraject voorzien. De quiz wordt in 2014 begeleid aangeboden
aan de scholen.
32
IGEMO activiteitenverslag 2013
3.14. Duurzame ontwikkeling
3.14.1. Doelgroepencampagne ‘ik leef verstandig’
Sinds 1 januari 2011 kiest IGEMO n.a.v. haar
communicatieplan naar doelgroepen voor een
allesomvattende campagne ‘ik leef verstandig’.
Onder deze campagne vallen alle acties en projecten
naar scholen, gezinnen en verenigingen met als
insteek milieu, natuur en duurzame ontwikkeling.
Doelstelling is het succes van de verschillende
projecten op elkaar te laten afstralen en een sterke
merknaam te ontwikkelen. De campagne wordt
gevoerd uit naam van de gemeenten.
3.14.2. Netwerk en informatieservice voor scholen en buitenschoolse kinderopvang
Door regelmatige contacten, schoolbezoeken en de aanwezigheid op scholenoverleg wordt een scholennetwerk
gerealiseerd. De scholen kunnen steeds een toelichting over het educatief materiaal aanvragen op school.
Verder kunnen leerkrachten en directies telefonisch of via e-mail advies vragen inzake het milieubeleid op
school.
3.14.3. Educatief aanbod (lespakketten en spelen) voor scholen en buitenschoolse kinderopvang
Scholen kunnen gratis educatieve koffers, pakketten en spelen ontlenen om te gebruiken tijdens de lessen.
Bedoeling is een kwaliteitsvol aanbod rond verschillende afvalpreventie- en duurzaamheidsthema’s aan scholen
aan te bieden.
De koffers kunnen bij IGEMO afgehaald en teruggebracht worden. Om de drempel te verlagen, kunnen scholen
(behalve scholen uit Mechelen) de koffer of het educatieve
pakket ook afhalen en terugbrengen bij de milieudienst
van hun gemeente.
Volgende koffers en pakketten werden in 2013 ter
beschikking gesteld en ontleend door de scholen:
AFVALPREVENTIE
• Koffer afval voorkomen (2 exemplaren) (KO);
• Koffer herbruikbare bekers (2 exemplaren) (KO, BO);
• Koffer composteren (2 exemplaren) (BO);
• Spel compostopoly (3 exemplaren) (BO, SO).
IGEMO activiteitenverslag 2013
33
DUURZAAMHEID
• Pakket Doe de Gloob!, Djapo vzw (KO);
• Pakket de Gloobfanfare, Djapo vzw (BO);
• Pakket Donderdag veggiedag, EVA vzw (KO, BO);
• Spel Voetzoekers junior, WWF (BO, SO);
• Spel Reiskriebels met grenzen, Kriskras (SO).
KLIMAAT EN ENERGIE
• Koffer energie (2 exemplaren) (BO);
•Go4Kyoto (exemplaar op maat van de gemeenten Berlaar, Duffel,
Lier, Mechelen, Sint-Katelijne-Waver en Willebroek) (SO);
• Quiz ‘De Mega high tech duurzaamheidsquiz’ (BO);
• Klimaatquiz ‘De duurzaamste student ter wereld’ Lessius (SO).
3.14.4. Campagne ‘Verstandige school’
Via de campagne ‘Verstandige school’ wil IGEMO kleuter-,
lagere en secundaire scholen stimuleren om rond milieu aan
de slag te gaan en zo hun inspanningen in de kijker te zetten.
Scholen streven binnen dit project naar het halen van 5 sterren
door het uitvoeren van milieuacties. Indien ze hierin slagen,
verdienen ze het logo ‘Verstandige school’.
Tijdens schooljaar 2012-2013 liep de campagne in de
gemeenten Berlaar, Bonheiden, Bornem, Duffel, Lier, Putte,
Sint-Amands, Sint-Katelijne-Waver en Willebroek. In 20122013 werden nieuwe scholen gestimuleerd om deel te nemen
aan de campagne, 13 nieuwe scholen behaalden hun logo ‘Verstandige school’. In totaal, gespreid over
schooljaar 2011-2012 en 2012-2013 kregen 53 scholen de titel ‘Verstandige school’.
3.14.5. Wedstrijd Schoonste School
Stad Mechelen organiseerde tijdens het schooljaar 2011-2012 voor de 1ste maal de wedstrijd Schoonste
School. Scholen kunnen deelnemen als ze een ludieke en originele zwerfvuilopruimactie organiseren rond de
school én de affiche ‘School om te Zoenen’ op een duidelijk zichtbare plaats ophangen. IGEMO coördineert
dit project (bekendmaking en stimuleren van scholen) en is verantwoordelijk voor de administratieve opvolging
(inschrijvingen).
Tijdens schooljaar 2012-2013 namen 6 scholen deel. De winnende Schoonste Basisschool was Basisschool SintLambertus Muizen. BuSo De Beemden werd de winnende Secundaire school.
34
IGEMO activiteitenverslag 2013
3.14.6. Theater ‘Het Zwarte Goud’ en Muziektheater
IGEMO ondersteunt scholen bij het opnemen
van milieu en duurzaamheid in hun curriculum
via het uitwerken en aanbieden van educatieve
theaterstukken.
In samenwerking met het theatergezelschap ‘De
Kleine Speeldoos’ werd tijdens schooljaar 20122013 ‘Het Zwarte Goud, een theaterstuk over
milieu, ontwikkeld. Dit stuk werd aangeboden
aan de kleuterscholen van Berlaar, Bonheiden,
Duffel, Lier, Mechelen, Sint-Amands, SintKatelijne-Waver en Willebroek. Er werden 53
voorstellingen gespeeld.
Tijdens schooljaar 2013-2014 werden in samenwerking met ‘Levende muziek’ 2 muziektheaters over
overconsumptie en voedselverspilling ontwikkeld. Voor de kleuters is er de voorstelling ‘Koffers gepakt‘. Voor de
de lagere school is er ‘Trop is te veel en te veel is trop’. Tijdens een voormiddag worden 3 voorstellingen gespeeld
voor telkens 90 leerlingen. In de periode september 2013 – april 2014 zullen in totaal 150 voorstellingen
doorgegaan zijn (50 voormiddagen). Hiermee worden ca. 15 000 leerlingen bereikt.
3.14.7. Klimaatquiz ‘De duurzaamste student ter wereld’
De klimaatquiz ‘De duurzaamste student ter wereld’ wordt gespeeld met stemkastjes. Leerlingen uit de eerste en
tweede graad secundair onderwijs krijgen gedurende één lesuur een totaalbeeld over de oorzaken en gevolgen
van de globale klimaatverandering. Deze klimaatquiz loopt in samenwerking met het PIME (Provinciaal Instituut
voor Milieu Educatie) te Lier en doet dienst als voortraject van hun nieuwe, interactieve tentoonstelling ‘Kies je
klimaat’. De quiz kan klasoverschrijdend georganiseerd worden tot 120 leerlingen.
In 2013 kregen secundaire scholen van de gemeenten Berlaar, Duffel, Lier, Mechelen, Sint-Katelijne-Waver en
Willebroek de quiz begeleid aangeboden. In schooljaar 2012-2013 werd de quiz in 13 groepen gespeeld met
een totaal van 852 bereikte leerlingen. Door een samenwerking tussen IGEMO en PIME konden eveneens 300
vrijkaarten weggeven worden voor de interactieve tentoonstelling ‘Kies je klimaat’.
3.14.8. Workshop ‘Het Huis uit’
Maak je keuze!
10 km heen en 10 km terug
Auto
• Verbruik:
4.5 l/100km
naar voorbeeld antwoordblad
grote groepen
Bus
• Ticket:
Buzzypas:
€180
Fiets
• Gratis
trapkracht
Laatstejaars studenten uit het beroeps of tweedekansonderwijs
zitten in de laatste rechte lijn om hun einddiploma te behalen.
Ze staan met andere woorden voor de stap naar een (meer)
zelfstandig leven. De workshop ‘Het huis uit’ stimuleert
jongvolwassenen om verstandige keuzes te maken die hen heel
wat geld kunnen besparen en daarbij goed zijn voor het milieu.
In 2012-2013 werden 18 workshops, goed voor 387 studenten,
gegeven in de secundaire scholen van Berlaar, Duffel, Lier,
Mechelen, Sint-Katelijne-Waver en Willebroek.
IGEMO activiteitenverslag 2013
35
3.14.9. Netwerk en informatieservice voor verenigingen
en buurten
Burgers, buurten en verenigingen van de gemeenten Berlaar, Duffel, Lier, Mechelen, Sint-Amands, SintKatelijne-Waver en Willebroek worden via diverse communicatiekanalen geïnformeerd over de verschillende
projecten binnen de ik leef verstandig campagne. Elke doelgroep kan via mail, telefoon of de ik leef verstandig
website informatie inwinnen en gratis projecten uit het volledige aanbod reserveren.
In 2013 werden deze doelgroepen op de hoogte gebracht van het aanbod via de website, digitale nieuwsbrieven en de gemeentelijke informatiekanalen.
3.14.10. Duurzame evenementen
Op het grondgebied van steden en gemeenten worden diverse evenementen en activiteiten georganiseerd
door externe organisatoren of de gemeente zelf. Bij het organiseren van evemenenten wordt in de meeste
gevallen wel rekening gehouden met de afvalproblematiek. Kennis en expertise inzake andere thema’s van
duurzaam organiseren zijn echter vaak niet aanwezig.
IGEMO werkte in 2013 een methodiek uit om de organisatoren te ondersteunen bij het duurzaam organiseren
van hun evenement. De evenementencoördinator stond de organisatoren met raad en daad bij voor de
organisatie van hun evenement op vlak van duurzaamheid. Hiervoor maakte IGEMO o.a. gebruik van een
nieuw ontwikkelde tool: de duurzame evenemententool.
In 2013 begeleidde de evenementencoördinator 13 evenementen in Berlaar, Duffel, Lier, Mechelen, SintAmands, Sint-Katelijne-Waver en Willebroek.
36
IGEMO activiteitenverslag 2013
3.14.11. Infomomenten, doe-opstellingen en animatie
IGEMO ondersteunt verenigingen, scholen, buurten en gemeenten met het integreren van milieu in hun
activiteiten via:
- het aanbieden van infomomenten over de thema’s energie, tuinieren, composteren, milieuvriendelijk
poetsen …;
- het ontlenen van interactieve doe-opstellingen voor een stand, infodag of andere activiteit. Er zijn 4 doeopstellingen beschikbaar: electrospel, vragenzoektocht, rad van fortuin en zwerfvuilstraat.
In 2013 werd dit materiaal aangeboden aan organisaties van de gemeenten Berlaar, Duffel, Lier, Mechelen,
Sint-Amands, Sint-Katelijne-Waver en Willebroek. De infomomenten en doe-opstellingen werden 46 maal
gereserveerd.
3.14.12. Duurzaam verbouwen
IGEMO biedt inwoners uit de regio maandelijks gratis bouwadvies aan in Mechelen, Lier of Puurs. Een
onafhankelijke expert van Kamp C (Provinciaal Centrum Duurzaam Bouwen en Wonen) geeft gedurende
ca. 1 uur gratis raad over energiebesparende oplossingen, materiaalkeuze, compactheid, voorkomen van
oververhitting van de woonst ...
In 2013 organiseerde IGEMO het duurzaam bouwadvies voor inwoners van de gemeenten Berlaar, Duffel,
Lier, Mechelen, Puurs, Sint-Amands, Sint-Katelijne-Waver en Willebroek. 39 geïnteresseerde inwoners kregen
bouwadvies op maat.
IGEMO activiteitenverslag 2013
37
3.15. Ruimtelijke planning 3.15.1. Structuurplannen/
masterplannen
Het scheppen van de juiste juridische context is niet altijd
voldoende voor de realisatie van het ruimtelijk beleid. Met de
opmaak van een masterplan wordt in samenspraak met de
gemeente de inrichting en ontwikkeling van het betreffende deelgebied gedetailleerd uitgewerkt. Het resultaat
is een op uitvoering gericht plan. Het masterplan beoogt een onderbouwde totaalvisie voor het gebied.
Het geeft duidelijk de gemaakte keuzes weer en geeft helder aan welke randvoorwaarden, ingrepen en
maatregelen nodig zijn voor concrete realisatie. Een van die maatregelen kan de opmaak van een ruimtelijk
uitvoeringsplan zijn, indien een bestemmingswijziging noodzakelijk is.
IGEMO maakt masterplannen op voor dorpskernen, open ruimte gebieden, woonontwikkelingen,
erfgoedlandschappen, land- en tuinbouwgebieden …
Overzicht
Onderwerp
Masterplan Berkhoevelaan Straatjesbossen, Duffel
Ontwikkelen van een visie voor een gemengde ontwikkeling
van wonen, werken en recreatie.
Masterplan Grasheide, Putte
Herwaarderen van de woonkern en uitbouw van de aanwezige
recreatie- en natuurelementen in de onmiddellijke omgeving
van deze dorpskern.
Masterplan Elzestraat,
Sint-Katelijne-Waver
Ontwikkelen van een toekomstvisie voor de woonkern
Elzestraat met het oog op dorpskernvernieuwing en opmaak
van het RUP Elzestraat.
Masterplan Grote Heide,
Bonheiden
Ontwikkelen van een visie voor een nieuwe woonwijk in de
kern van Bonheiden.
Partiële herziening
gemeentelijk ruimtelijk
structuurplan Bornem
Opstellen van de ruimtelijke beleidsvisie en opmaak
locatieonderzoek voor de ontwikkeling van een nieuw lokaal
bedrijventerrein.
3.15.2.Ruimtelijke uitvoeringsplannen
Ruimtelijke uitvoeringsplannen zijn het middel om ruimtelijke beleidsopties te vertalen naar een functionele
invulling. IGEMO hecht dan ook veel belang aan de juridische en praktische haalbaarheid van het ruimtelijk
plan bij de opmaak ervan. Tijdens het planningsproces wordt bijzondere aandacht besteed aan een goede
communicatie met de gemeente, waarbij inspraak en overleg met de betrokken personen centraal staan.
IGEMO beschikt voor de opmaak van ruimtelijke uitvoeringsplannen over een multidisciplinair team van
medewerkers en kan daarbij hun specifieke terreinkennis ten volle benutten.
Overzicht
38
Onderwerp
RUP Recreatiegebied Oppuurs,
Sint-Amands
Uitwerken van een toekomstperspectief voor de recreatiezone aan
noordwestelijke zijde van de kern van Oppuurs en de integratie in de
omgeving.
RUP Rozendaal, Sint-KatelijneWaver
Uitwerken van een ontwikkelingsperspectief voor de ruimtelijk-agrarische
structuur in de omgeving van Rozendaalweg.
IGEMO activiteitenverslag 2013
RUP Begraafplaats Elzestraat,
Sint-Katelijne-Waver
Ontwikkelen van een landelijk en natuurlijk perspectief voor de uitbreiding
van de begraafplaats in van het naastliggende parkgebied.
RUP Paletten Andries, SintKatelijne-Waver
Aanpassing van het bestaand BPA Zonevreemde Bedrijven in het kader
van een verleend planologisch attest aan het bedrijf Paletten Andries.
RUP Delhaize, Sint-KatelijneWaver
Opmaak van een ontwikkelingskader voor een gedeeltelijk zonevreemde
handelszaak ‘Delhaize Group nv’ in het kader van een verleend
planologisch attest.
RUP Muggenberg, Putte
Verfijnen van de gewestplanbestemming in functie van een kwalitatieve
inrichting van het lokaal bedrijventerrein.
RUP Schaddekensdries, SintAmands
Opwaarderen en beschermen van het cultuurhistorisch landschap en
versterken belevingswaarde driesrelicten.
RUP Zonevreemde woningen,
Putte
Inventarisatie van de zonevreemde woningen, verfijnen van het ruimtelijk
beleid en uitwerken van een planologisch/juridisch kader.
RUP Zonevreemde recreatie,
Berlaar
Inventarisatie van de zonevreemde recreatie, verfijnen van het ruimtelijk
beleid en uitwerken van een planologisch/juridisch kader.
RUP Zonevreemde bedrijven,
Berlaar
Inventarisatie van de zonevreemde bedrijven, verfijnen van het ruimtelijk
beleid en uitwerken van een planologisch/juridisch kader.
RUP Walemstraat, Duffel
Omzetten van een zone voor milieubelastende industrie naar een lokaal
en regionaal bedrijventerrein en het vastleggen van de krachtlijnen voor
de inrichting.
RUP BerkhoevelaanStraatjesbossen, Duffel
Uitwerken van een ruimtelijk kader voor de ontwikkeling van een
woonuitbreidingsgebied te Duffel Oost in functie van wonen, recreatie, en
werken.
RUP Open Ruimte, Duffel
Afbakening van glastuinbouwconcentraties van lokaal belang en vrijwaren
van de open ruimte in Duffel West.
RUP Pastorijstraat, Berlaar
Afbakening van het open ruimte gebied ter hoogte van het centrum van
Berlaar en uitwerken van een ruimtelijk kader voor de vestiging van een
woonzorgcentrum en een woonontwikkeling.
RUP Alice Nahon, Putte
Uitwerken van een ruimtelijk kader voor de verdere ontwikkeling van een
deel van het centrum van Putte in functie van wonen, woonzorgcentrum,
onderwijs …
RUP Cash & Fresh, Willebroek
Lokale herziening van het BPA Dendermondsesteenweg-Zuid in functie
van de herontwikkeling van de voormalige Cash & Fresh site in het
centrum van Willebroek.
RUP Erfgoedlandschap
Krankhoeve, Bonheiden
Toevoeging Erfgoedlandschap aan het bestaand RUP Krankhoeve.
RUP Zennevallei, Mechelen
Aanpassing van het bestaand BPA Zennevallei in functie van de afwerking
van het bouwblok.
RUP Dijle – Keerberstraat,
Mechelen
Aanpassing van het bestaand BPA om een meer logische afwerking te
krijgen van het bouwblok ter hoogte van de hoek Dijle-Keerbergstraat.
RUP Verbeemen, Mechelen
Uitwerken van een ruimtelijk kader voor de site Verbeemen voor de
realisatie van een groene woonontwikkeling en een buurtpark.
RUP Dijlepoort, Mechelen
Herbestemming van een historische industriezone naar een zone voor
wonen en detailhandel.
RUP Nekker, Mechelen
Een stedenbouwkundige visie voor het recreatief kerngebied De Nekker.
RUP Keerdok, Mechelen
Herbestemming van het Rode Kruisplein aan Dijle en Omleidingsdijle,
van een industriezone naar een zone voor wonen en
gemeenschapsvoorzieningen.
IGEMO activiteitenverslag 2013
39
RUP Arsenaal, Mechelen
Uitwerken van een planologisch/juridisch kader voor de zuidoostelijke
omgeving van het centraal station als klimaatneutrale wijk.
RUP Comet, Mechelen
Herbestemming van een industriezone naar een gemengde woon-,
kantoor- en dienstenzone.
RUP Gansbroekstraat, Puurs
Opmaak van een ontwikkelingskader in functie van een kwalitatieve
inrichting van een lokaal bedrijventerrein.
RUP Grote Heide, Bonheiden
Uitwerken van een ruimtelijk kader voor de ontwikkeling van een
duurzame woonwijk in Bonheiden.
RUP De Hutten, Berlaar
Uitwerken van een ruimtelijk kader voor de ontwikkeling van een lokaal
bedrijventerrein langs de Aarschotsebaan.
3.15.3. Haalbaarheidsstudies
Het inschatten van de haalbaarheid van een project is dikwijls noodzakelijk om effectief tot realisatie te kunnen
overgaan. In een haalbaarheidsstudie worden de financiële of structurele mogelijkheden van een project
onderzocht en vertaald in een strategisch advies aan de toekomstige initiatiefnemer. Op basis van een dergelijke
studie kan de initiatiefnemer beslissen om een project al dan niet uit te voeren of kan hij de juiste maatregelen
treffen om een project te laten slagen.
Overzicht
Haalbaarheidsstudie duurzame
glastuinbouwclusters
Onderwerp
In kaart brengen van de behoefte aan glastuinbouw en
analyseren van de noodzaak aan planologische initiatieven of
ruimtelijke clustering van glastuinbouw.
3.15.4. Milieueffectenrapporten
Voor alle RUP’s die niet van rechtswege plan-MER-plichtig zijn, moet in het kader van het MER-decreet een
zogenaamde ‘MER-screening’ uitgevoerd worden. Bij de start van het planningsproces wordt nagegaan of het
plan aanleiding kan geven tot aanzienlijke milieueffecten. De effecten die het plan heeft op het milieu worden
beschreven en onderzocht. Indien de effecten beperkt zijn en de MER-screening gunstig beoordeeld wordt,
komt de verplichting tot het opmaken van een plan-MER te vervallen. Nadien kan de goedkeuringsprocedure
voor het RUP dan opgestart worden.
Overzicht
40
Onderwerp
MER-screening KMO-zone Winning, Puurs
Ontwikkeling van een nieuw lokaal bedrijventerrein.
MER-screening i.k.v. opmaak RUP KMO-zone
De hutten, Berlaar
Ontwikkeling van een nieuw lokaal bedrijventerrein.
MER-screening i.k.v. opmaak RUP Zonevreemde
recreatie, Berlaar
Ontwikkelingsperspectief voor zonevreemde
recreatieterreinen verspreid binnen de gemeente.
MER-screening i.k.v. opmaak RUP Zonevreemde
bedrijven – fase 1, Berlaar
Ontwikkelingsperspectief voor zonevreemde bedrijven
verspreid binnen de gemeente.
MER-screening i.k.v. opmaak RUP Open Ruimte,
Duffel
Ontwikkelingsperspectief voor
glastuinbouwconcentraties van lokaal belang en
afbakening open ruimte in Duffel West.
MER-screening i.k.v. opmaak RUP Pastorijstraat,
Berlaar
Afbakening van het open ruimte gebied en
ontwikkelingsperspectief voor een woonzorgcentrum
en een woonontwikkeling.
MER-screening i.k.v. opmaak RUP Alice Nahon,
Putte
Ontwikkeling van een deel van het centrum van Putte
in functie van wonen, woonzorgcentrum, onderwijs …
IGEMO activiteitenverslag 2013
3.16. Geografische Informatie Systemen
Lokale besturen worden meer en meer uitgedaagd om werk te maken van Geografische informatie Systemen
(GIS). Vanaf begin jaren 2000 werden de lokale besturen bij de opmaak van de plannen- en vergunningenregisters vaak voor het eerst geconfronteerd met de noodzaak om met een GIS-systeem te werken.
Algemeen wordt aangenomen dat 70 tot 80 % van de activiteiten van lokale overheden een geografisch
karakter heeft en dus ondersteund kan worden via GIS. Als intergemeentelijke vereniging begeleidt IGEMO
gemeenten in het ontwikkelen van een gemeentelijk GIS-systeem.
In 2013 wierf IGEMO een GIS-coördinator aan en werd het dienstenaanbod inzake GIS opgestart.
3.16.1.Register onbebouwde percelen Duffel
Elk lokaal bestuur wordt door de hogere overheid verplicht om heel wat geografische databronnen in een
register op te maken en bij te houden. Een taak die dikwijls moeilijk in te passen valt in de dagelijkse taken
van de gemeente. Daarom doet de gemeente Duffel een beroep op IGEMO voor de opmaak van het register
onbebouwde percelen. Het bestaande Register voor de private gronden wordt geactualiseerd en een nieuw
register voor de onbebouwde publieke en semi-publieke gronden wordt opgemaakt. Het register wordt
opgemaakt conform de uitvoeringsbesluiten en de technische richtlijnen van de Vlaamse overheid.
3.17. Bedrijfshuisvestingsbeleid 3.17.1.Ontwikkeling van bedrijventerreinen
Gelet op de ligging van het arrondissement Mechelen, in het hart van Vlaanderen, pal in de Vlaamse Ruit, is de
roep naar ruimte om te ondernemen in deze regio bijzonder groot.
IGEMO realiseert ruimte om te ondernemen
door:
• de ontwikkeling van greenfields;
• de reconversie van brownfields;
• de revitalisatie van verouderde
bedrijventerreinen;
• het op de markt brengen van nietbenutte percelen;
• het aanbieden van uitgeruste kantoren
en ateliers in een bedrijvencentrum.
IGEMO activiteitenverslag 2013
41
Bij de (her)ontwikkeling van bedrijventerreinen loopt duurzaamheid als een rode draad doorheen de aanpak
van IGEMO. De realisatie van CO2-neutrale bedrijventerreinen is daarbij steeds een uitgangspunt.
Voorwerp
Bruto-oppervlakte
Aantal
bedrijven (+/-)
KMO-zone Misstraat, Berlaar
Greenfield
16 ha
17
KMO-zone Itterbeek, 1ste fase, Duffel
Greenfield
10 ha
18
KMO-zone Itterbeek, 2de fase, Duffel
Greenfield
8 ha
27
KMO-zone Dreefvelden,
Sint-Katelijne-Waver
Brownfield (verouderd
industrieterrein)
7 ha
24
KMO-zone Woestijnstraat, Bornem
Greenfield
9 ha
Onbekend
KMO-zone Koningshooikt, Lier
Greenfield (onbenut
industrieterrein)
10 ha
Onbekend
KMO-zone Winning, Puurs
Greenfield
5 ha
15
KMO-zone De Hutten, Berlaar
Greenfield
5 ha
Onbekend
KMO-zone Klein Boom, Putte
Greenfield (uitbreiding
bestaand bedrijventerrein)
5 ha
21
KMO-zone Gansbroek, Puurs
Brownfield (onbenut
industrieterrein)
-
Onbekend
Duurzaamheid stopt niet bij de realisatie van een bedrijventerrein. Daarom staat IGEMO ook in voor het beheer
en de nazorg van de terreinen. Door een actief en integraal aanbod op het vlak van bedrijvenparkmanagement
zorgt IGEMO niet enkel voor het dagdagelijkse beheer van bedrijventerreinen, maar levert ook diensten aan de
bedrijven en creëert een platform om kennis en expertise tussen bedrijven onderling uit te wisselen. Een sterk
sociaal netwerk zorgt voor een gezond economisch netwerk.
3.17.1.1. KMO-zone ‘Itterbeek’, Duffel
De realisatie van de KMO-zone Itterbeek
geeft invulling aan een bestaande zone in het
gewestplan en is gespreid over twee fasen. De
eerste fase van 10 ha werd eind 2000 volledig
verkocht en bestaat uit 18 bedrijven. Fase
2 omvat 8 ha. Bij de realisatie van de KMOzone maakte IGEMO gebruik van verschillende
subsidies o.a. voor de aanleg van wegenis,
riolering en groenvoorzieningen, de afkoppeling
van de bedrijven en het realiseren van een
gescheiden rioleringsstelsel in de eerste fase en
de ontsluiting van het bedrijventerrein op de
N108.
Om tegemoet te komen aan de marktvraag werden enkele percelen in de 2de fase van het bedrijventerrein
opgesplitst. Zo kunnen ook kleinere bedrijven op de KMO-zone terecht. De tweede fase biedt nu plaats aan
een 29-tal nieuwe bedrijven.
In 2013 sloten 3 nieuwe kandidaten een Gentlemen’s Agreement af en ging 1 bedrijf over tot de definitieve
aankoop van hun bedrijfsperceel. Het aantal nieuwe bedrijven op de uitbreiding van de KMO-zone komt
daarmee op 23. Er zijn nog 6 bedrijfspercelen ter beschikking.
42
IGEMO activiteitenverslag 2013
3.17.1.2. KMO-zone ‘Dreefvelden’, Sint-Katelijne-Waver
In het centrum van de gemeente Sint-Katelijne-Waver lag het verouderde bedrijventerrein Dreefvelden. Negen
bedrijven waren al actief op de brownfield en ook het containerpark en de gemeentelijke werkplaatsen waren
er gevestigd. De overige oppervlakte (ongeveer 7 ha) was nog niet ontwikkeld. Na verwerving van de resterende
gronden is het bedrijventerrein volledig getransformeerd met een nieuwe hoofdontsluiting, een volwaardige
groenbuffer, 24 nieuwe bedrijfskavels en een aantal gemeenschappelijke voorzieningen. Bovendien zal het
bedrijventerrein volledig CO2-neutraal zijn.
In 2013 werd actief gewerkt aan de verkoop van de bedrijfspercelen op het bedrijventerrein. In functie van de
marktvraag is een herverdeling doorgevoerd van de centraal gelegen grotere percelen. Hierdoor is het aanbod
van kleinere percelen toegenomen. Daarnaast werd op 2 terreinen grondvervuiling vastgesteld. De nodige
initiatieven werden ondernomen om hiervoor een oplossing te bieden.
3.17.1.3. KMO-zone ‘De Hutten’, Berlaar
Het structuurplan van de gemeente Berlaar
voorziet de realisatie van een nieuw lokaal
bedrijventerrein. Deze KMO-zone bevindt zich
langsheen de N10 ter hoogte van Hemelshoek
en de Huttestraat. Het bedrijventerrein zal
plaats bieden aan lokale (zonevreemde)
bedrijven uit de omgeving van Berlaar en heeft
een netto-oppervlakte van circa 5 ha. De KMOzone wordt ontwikkeld als een duurzaam, CO2neutraal bedrijventerrein.
Het ‘RUP KMO-zone De Hutten’ werd in 2012
definitief goedgekeurd door de provincie
Antwerpen. Tegen dit RUP werden helaas diverse beroepschriften ingediend bij de Raad van State. Als gevolg
hiervan heeft de gemeente Berlaar beslist de definitieve vaststelling van het RUP in te trekken. Het RUP werd
vervolgens licht gewijzigd en opnieuw voorlopig vastgesteld.
IGEMO activiteitenverslag 2013
43
3.17.1.4. KMO-zone ‘Winning’, Puurs
In opdracht van de gemeente Puurs realiseert IGEMO de volledige ontwikkeling van de KMO-zone ‘Winning’.
Het gebied van bijna 5 ha wordt begrensd door de Rijksweg (N16) in het noorden, de Dendermondsesteenweg
(N17) in het oosten en het zuiden en de straat Neerlichter in het westen.
De KMO-zone heeft een netto oppervlakte van 2,8 ha en biedt plaats aan een 14-tal lokale bedrijven met
perceeloppervlaktes tot 4 500 m². Het bedrijventerrein heeft een unieke zichtlocatie op de N16 en N17.
De aanvraag voor principiële subsidie voor de infrastructuurwerken werd in oktober 2013 goedgekeurd door
het Agentschap Ondernemen. Deze subsidie zorgt, samen met de reeds bekomen overeenkomst (module
14) voor de ontsluiting van het bedrijventerrein op de gewestweg N17, voor de nodige middelen om een
kwaliteitsvolle aanleg te realiseren.
Eind 2013 werd de openbare aanbesteding voor uitvoering van de infrastructuurwerkenuitgeschreven. In de
zomer van 2014 zullen de werken op terrein uitgevoerd worden.
72 % van de gronden waren eind 2013 door IGEMO verworven via minnelijke onderhandelingen. Voor de
verwerving van de overige gronden werd op 25 september 2013 machtiging tot onteigening verleend met
toepassing van de spoedprocedure.
3.17.1.5. KMO-zone ‘Klein Boom’, Putte
De KMO-zone Klein Boom is gelegen in de gelijknamige straat langsheen de Mechelbaan in Putte. Het
bestaande bedrijventerrein wordt uitgebreid rondom de voormalige kleiput die nu ingericht is als vijver. Deze
uitbreiding van het bestaande terrein met 5 ha biedt zowel uitbreidingsmogelijkheden aan bestaande bedrijven
als huisvesting voor een 20-tal nieuwe bedrijven.
Het bedrijventerrein wordt volledig omsloten door een 15 m brede bufferzone met open grachten die zorgen
voor de vertraagde afvoer van het hemelwater naar de vijver.
Langsheen de nieuwe straat worden laanbomen aangeplant die, samen met de brede bufferzone, zorgen voor
een groene inkleding van het bedrijventerrein.
In april 2013 werd de goedkeuring van de stedenbouwkundige vergunningsaanvraag bekomen. Vervolgens werden
de aanbestedingen uitgeschreven voor uitvoering van voorbereidende rooiwerken, archeologisch vooronderzoek en
aanleg van de infrastructuur.
44
IGEMO activiteitenverslag 2013
De definitieve subsidie voor uitvoering van voorbereidende rooiwerken en het archeologisch vooronderzoek werd in
augustus 2013 goedgekeurd door het Agentschap Ondernemen.
Het rooien van de bomen werd gevolgd door het archeologisch vooronderzoek. In samenwerking met Natuurpunt
worden de gerooide bomen opnieuw aangeplant.
Na het bekomen van de definitieve subsidie voor de infrastructuurwerken in oktober 2013 en het afronden van het
archeologisch onderzoekswerk startte in het najaar de aanleg van de nieuwe infrastructuur. Verwacht wordt dat de
werken voor het bouwverlof in de zomer van 2014 afgerond zijn.
Samen met de aanleg van het bedrijventerrein is ook de verkoop van de bedrijfspercelen van start gegaan. Er worden
20 percelen verkocht met diverse oppervlaktes tot 5 000 m².
Een efficiënte en flexibele perceelsindeling zorgt, samen
met een aanbod van voornamelijk percelen in koppelbouw,
voor een zuinig ruimtegebruik. Geïnteresseerde bedrijven
dienen een kandidaatsdossier in voor de aankoop van
een perceel.
De uitgifte van de percelen gebeurt op basis van een
selectieprocedure waarbij in de rangschikking voorrang
verleend wordt aan (zonevreemde) bedrijven uit Putte.
IGEMO voorziet een volledig begeleidingstraject voor de
bedrijven met advies inzake duurzaam bouwen.
3.17.1.6. KMO-zone ‘Woestijnstraat’, Bornem
In het kader van een herziening van het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan staat IGEMO in voor de realisatie van
een lokaal bedrijventerrein.
In 2013 werd gestart met de opmaak van het RUP. Aan de hand van een enquêtering werd de behoeftestudie in
eerste instantie geactualiseerd. Parallel aan de opmaak van het RUP werkte IGEMO een inrichtingsplan uit. Binnen
het plangebied van het RUP dient ook een ecologische verbinding gecreëerd te worden langsheen de bestaande
waterloop ‘Het beekje’.
3.17.1.7. KMO-zone ‘Gansbroekstraat’, Puurs
Bij de partiële herziening van het structuurplan van de gemeente Puurs is de herstructurering van een bestaand, maar
niet ontwikkeld bedrijventerrein ten noorden van de Gansbroekstraat voorzien. Dit wordt gekoppeld aan de realisatie
van een nieuw lokaal bedrijventerrein dat onmiddellijk grenst aan de bestaande bedrijfsgronden. Het plangebied is
gelegen tussen de Gansbroekstraat en het Zeekanaal. Een gedeelte is momenteel bestemd als bosgebied en een
gedeelte als niet-ontwikkelde industriezone.
IGEMO staat in voor de opmaak van het RUP ‘Gansbroekstraat’ en de volledige ontwikkeling van het duurzame en
CO2-neutrale bedrijventerrein. Circa 5 ha van het terrein zal voorzien worden voor lokale bedrijven. De overige 6 ha
wordt bestemd voor bovenlokale bedrijven.
In 2013 werden verschillende onderzoeken uitgevoerd zoals een schatting, terreinopmeting en een grondig
bodemonderzoek die input geven aan zowel het inrichtingsplan als de haalbaarheidsanalyse.
IGEMO activiteitenverslag 2013
45
3.17.2. Activering onbenutte bedrijventerreinen
Bedrijfsgrond is schaars in Vlaanderen. Daarom zet IGEMO naast de herontwikkeling van brownfields en de
realisatie van greenfields ook in op het activeren van bestaande onbenutte bedrijfskavels. Heel wat bedrijfskavels
(of delen ervan) met een economische bestemming zijn immers onbenut en worden niet spontaan op de markt
gebracht. Door overleg met de eigenaars en de gemeente en het uitvoeren van gerichte onderzoeken zoekt
IGEMO naar oplossingen om deze onbenutte kavels te activeren.
3.17.2.1.Onderhandelingsteams
Eind juni 2007 lanceerde het Agentschap Ondernemen de projectoproep ‘onderhandelingsteams onbenutte
bedrijfsgronden’. Doelstelling was om via onderhandelingen met individuele eigenaars te zoeken naar
oplossingen om de onbenutte bedrijfskavels alsnog te (her)activeren. IGEMO kreeg hiervoor een subsidie
in samenwerking met POM Antwerpen. Tijdens de loop van het project werden 4 bedrijvenzones verder
onderzocht:
Bedrijventerrein
Oppervlakte bedrijventerrein
bestemd (ha)
Oppervlakte bedrijventerrein
onbenut (ha)
Ragheno, Mechelen
175
19,80
Provinciale weg, Sint-Amands
3,63
1,5
Walemstraat, Duffel
106
30
KMO-zone Gansbroek, Puurs
-
-
-Bedrijventerrein ‘Walemstaat’, Duffel: na gesprekken met eigenaars en het uitvoeren van een
haalbaarheidsstudie werd geconcludeerd dat het aangewezen is te streven naar een globale visie voor
het gebied. De gemeente besliste vervolgens om de opmaak van een globaal ruimtelijk uitvoeringsplan
op te starten. IGEMO staat in voor de opmaak van dit RUP.
- Bedrijventerrein ‘Provincialeweg’, Sint-Amands: o.b.v. een analyse van het terrein en gesprekken met
eigenaars en overheidsinstanties werden de knelpunten van het terrein in kaart gebracht en enkele
oplossingstrajecten voorgesteld. De problemen zijn zo divers en complex dat enkel een globale aanpak
van het bedrijventerrein een oplossing zal bieden. Hiervoor is de herziening van het gemeentelijk
ruimtelijk structuurplan noodzakelijk alsook de opmaak van een gemeentelijk RUP.
-Bedrijventerrein ‘Ragheno’, Mechelen: het bedrijventerrein wordt gekenmerkt door een complexe
eigendomssituatie, ontsluitingsproblemen en bodem- en grondwaterproblemen. IGEMO heeft
onderhandelingen gevoerd met alle eigenaars en ruimtelijk en financieel studiewerk laten uitvoeren. Op
basis hiervan zullen de stad Mechelen en de private eigenaars het bedrijventerrein in de toekomst verder
vorm geven.
- Bedrijventerrein ‘Gansbroekstraat’, Puurs: het terrein werd in het verleden ingericht en gebruikt als
gipsbezinkingsbekken. In het kader van de opmaak van een haalbaarheidsstudie wordt een onderzoek
naar bodem en water uitgevoerd in het te ontwikkelen gebied.
3.17.2.2.Activeringsteams
In 2012 lanceerde het Agentschap Ondernemen de projectoproep ‘activeringsteams onbenutte bedrijfsgronden’
als vervolgtraject op het project ‘onderhandlingsteams’. IGEMO heeft een subsidie voor het project bekomen,
samen met POM Antwerpen, IOK en Igean Dienstverlening. De subsidieperiode loopt van 2013 tot en met
2016.
46
IGEMO activiteitenverslag 2013
De insteek van de ‘activeringsteams’ is verruimd. De focus ligt niet alleen op onderhandelingen met eigenaars.
IGEMO werkte 4 onderzoeksstrategieën uit:
- onderzoek naar planologische correcties – uitzuivering van de ruimteboekhouding;
- onderzoek naar inbreidingspotentieel en verdichting;
- uitvoeren van specifieke vooronderzoeken met oog op de concrete ontwikkeling van het terrein;
- integrale aanpak van een terrein, gelinkt aan bedrijventerreinmanagement.
In 2013 werden alle gemeentebesturen en de betrokken ambtenaren gecontacteerd voor een
kennismakingsgesprek. Tijdens deze gesprekken inventariseerde IGEMO welke terreinen de gemeenten binnen
het kader van dit project wensen aan te pakken en welke strategie aangewezen is op de diverse terreinen.
3.17.3. Bedrijvencentrum Itterbeek, Duffel
IGEMO richtte het Bedrijvencentrum Itterbeek te Duffel op om een antwoord te bieden op de vraag naar
compacte bedrijfsruimte voor startende en groeiende ondernemingen in de regio. Ondernemers kunnen er
terecht voor de huur van een atelier en/of kantoorruimte op maat.
Het bedrijvencentrum werd gerealiseerd in een bestaand bedrijfsgebouw dat door IGEMO aangekocht werd. De
productiehal is opgesplitst in 9 uitgeruste ateliers van 270 tot 850 m². Het kantoorgedeelte werd omgebouwd
tot afzonderlijke kantoren voor 1 tot 10 personen. Naast de sociale ruimten zijn er tevens vergaderzalen en
kleedkamers beschikbaar. Voor de verbouwing ontving IGEMO een subsidie van het Agentschap Ondernemen.
In 2013 namen 9 nieuwe huurders hun intrek in het gebouw naast de 4 andere huurders. In september
werd de commerciële strategie gewijzigd. De focus ligt voortaan op de huur van een ruimte met beperkte
dienstverlening. Tevens bestaat de mogelijkheid om een kantoor of atelier aan te kopen. Eind 2013 was reeds
50 % verhuurd.
IGEMO activiteitenverslag 2012
47
3.17.4. Bedrijventerreinmanagement
Met steun van het Agentschap Ondernemen, VOKA Mechelen en de gemeenten Berlaar, Bornem, Duffel,
Mechelen, Putte, Sint-Amands en Sint-Katelijne-Waver startte IGEMO in 2011 met de feitelijke uitbouw
van bedrijvenparkmanagement. Concreet gaat het om 9 bestaande bedrijventerreinen, goed voor 600 ha
bedrijventerreinen met meer dan 820 bedrijven.
Via duurzame initiatieven zorgt bedrijvenparkmanagement ervoor dat een bedrijventerrein niet veroudert, het
een aangename plek is om te werken en het imago en de kwaliteit van het terrein en de erop gevestigde
bedrijven versterkt wordt. Het heeft ook als doel de samenwerking tussen bedrijven te bevorderen waardoor
de bedrijven bepaalde meerwaarden of financiële voordelen kunnen realiseren.
Om het bedrijvenparkmanagement concreet vorm te geven, wordt op een bedrijventerrein een bedrijvenvereniging opgericht, bestaande uit vertegenwoordigers van de bedrijfsleiders, de betrokken gemeente,
eventueel IGEMO en/of andere actoren. De uitbouw van bedrijvenparkmanagement gebeurt in nauw overleg
met de gemeente en de betrokken bedrijven.
De in 2012 opgerichte Bedrijvenvereniging KMO-zone Itterbeek Duffel vzw organiseerde in 2013 een succesvol
initiatief inzake gezamenlijke afvalinzameling. 14 van de 20 leden zijn in het project ingestapt en zij realiseerden
individueel besparingen variërend van 100 euro tot meer dan 1000 euro.
De geplande opstart van een bedrijvenvereniging voor de bedrijven in Bornem en de bedrijven van de KMOzone Hemelrijken te Sint-Amands werd in de loop van 2013 stopgezet omwille van een te beperkt draagvlak
bij de betrokken bedrijfsleiders.
In 2013 maakte IGEMO een inventaris op van de noden en wensen van de bedrijven op de KMO-zone
Hellegatstraat in Berlaar en de bedrijventerrein Mechelen Zuid en Mechelen Ragheno. Op basis van de
prioriteiten en de resultaten werd in samenwerking met een aantal bedrijfsleiders van Mechelen Zuid een
overleggroep opgestart die de oprichting van een bedrijvenvereniging mee voorbereid heeft.
48
IGEMO activiteitenverslag 2013
3.18. Wonen
3.18.1. Ontwikkeling van woonprojecten
IGEMO realiseert ruimte om te wonen door:
• de ontwikkeling van greenfields;
• de reconversie van brownfields;
• de renovatie van verouderde gebouwen;
• het op de markt brengen van bouwkavels en woonentiteiten;
• een activeringsbeleid inzake leegstand.
In essentie ontwikkelt IGEMO woonprojecten
die gekenmerkt worden door grootschaligheid
en/of complexiteit. De publieke ontwikkeling
van grootschalige projecten is gewenst of zelfs
vereist in functie van enerzijds de kwaliteitsvolle
ontwikkeling van woonentiteiten en publieke
infrastructuren (wegenis, nutsvoorzieningen …)
en anderzijds de realisatie – op zowel kwalitatieve
als kwantitatieve wijze – van openbare
voorzieningen (ruimte voor water, groenbeleving,
natuurontwikkeling, recreatie …).
IGEMO wordt als publieke ontwikkelaar
gedreven door maatschappelijke objectieven die
toelaten de diverse ambities die lokale besturen
hebben bij de ontwikkeling van een woonproject
(betaalbaar, duurzaam, ruimte voor andere
functies …) ook effectief waar te maken.
Voorwerp
Brutooppervlakte
Aantal percelen/
woon-entiteiten
(+/-)
Sociale verkaveling Heikant, Berlaar
Greenfield
3,2 ha
28
Woonproject Papenhof, Mechelen
Greenfield
13 ha
250
Woonproject Maenhoevevelden,
Sint-Katelijne-Waver
Greenfield
20 ha
450
Herontwikkeling/
renovatie
0,8 ha
34
Greenfield
7 ha
120
Woonproject Graanmolens,
Sint-Amands
Woonproject Grote Heide, Bonheiden
IGEMO activiteitenverslag 2012
49
3.18.1.1. Woonproject ‘Papenhof’, Mechelen
Het woonproject ‘Papenhof’ omvat ongeveer 250 woongelegenheden in open, halfopen en gesloten bebouwing.
Het plangebied bestrijkt meer dan 13 ha, waarvan een aanzienlijk deel als publiek domein ingericht wordt.
IGEMO staat in voor de verwerving van de gronden, de aanleg van het openbaar domein en de verkoop van
alle individuele percelen en/of woonlobben. Kwaliteit en het duurzaam karakter van het project staan voorop.
In 2013 werden de infrastructuurwerken van fase 1 afgerond en de 38 kavels, exclusief voorbehouden voor
lage energiewoningen, bebouwd. Voor de realisatie van fase 2 werd met een private promotor een DBFovereenkomst afgesloten. Deze omvat de constructie van 97 gesloten en halfopen bebouwingen in 3 clusters,
voorzien van ondergrondse garages.
In april 2013 werd het terrein bouwrijp gemaakt en de bouwwerken van de woningrij boven de ondergrondse
garage startten in augustus. Hiervan werden al 5 woningen verkocht.
3.18.1.2. Woonproject ‘Maenhoevevelden’, Sint-Katelijne-Waver
IGEMO treedt op als publieke ontwikkelaar voor de
gemeente Sint-Katelijne-Waver om de ontwikkeling
van de wijk Maenhoevevelden gefaseerd te realiseren
in een tijdsbestek van minimum 10 jaar. Het gebied
Maenhoevevelden is, als deelgebied van de afbakening
van het stedelijk gebied Mechelen, bestemd als stedelijk
woongebied. In dit binnengebied wordt een woonproject
gerealiseerd met als visie: ‘randstedelijk wonen in een
groene omgeving met ecologisch karakter’.
IGEMO staat in voor de aankoop van de gronden, het
opmaken van verkavelings- en uitvoeringsplannen, de
coördinatie van de deelontwikkelingen en de concrete
aanleg van de openbare ruimte. De kavels worden rechtstreeks aan particulieren verkocht of via een
overheidsopdracht ter beschikking gesteld aan een bouwpromotor om er, binnen de door IGEMO gestelde
voorwaarden, een woonproject op te realiseren.
50
IGEMO activiteitenverslag 2013
In 2013 werd de verkavelingsaanvraag voor de eerste fase uitgewerkt. Het inrichtingsplan voor het volledige
gebied is geactualiseerd aan de hand van verdiepend onderzoek op vlak van waterhuishouding en mobiliteit. De
eerste fase omvat 48 percelen voor eengezinswoningen en 1 perceel voor 16 sociale woningen. De verkaveling
zal twee woonsferen hebben. Een traditioneel deel sluit aan op de bestaande bebouwing. Een vernieuwend
concept rond woonerfjes integreert duurzaam en compact wonen in een autoluwe en groene omgeving. Een
mix van woningtypes, -vorm en -grootte voorziet in percelen voor verschillende budgetklassen en woonwensen.
3.18.1.3. Woonproject ‘Graanmolens’, Sint-Amands
IGEMO realiseert 30 appartementen, 4 lofts,
een buitenschoolse kinderopvang en een aantal
commerciële ruimten op de site van de voormalige
‘Molens Verbruggen’ in Oppuurs, een deelgemeente
van Sint-Amands. De ligging, aan de rand van de
dorpskern, met uitzicht op de groene open ruimte,
maar ook langsheen de oude spoorlijn PuursDendermonde en het toeristische fietspad, nodigde
uit tot een dergelijk groots project.
Het voormalige bedrijfspand wordt deels afgebroken en gerenoveerd. De oude maalderij en het oude woonhuis
krijgen een nieuwe bestemming als horecagelegenheid. Het uitbreidingsgebouw uit de jaren ‘60 wordt gesloopt
om plaats te maken voor nieuwbouw appartementen met één, twee of drie slaapkamers. Op het gelijkvloers van
de woongebouwen zijn ook enkele casco ruimten voor kleinschalige kantoor- of handelsactiviteiten voorzien.
In opdracht van de gemeente wordt een buitenschoolse kinderopvang in één van de volumes ingericht. Onder
de nieuwbouwvolumes is een ondergrondse parkeergarage voorzien. De appartementen worden verkocht op
de commerciële markt.
In 2013 werden de bouwwerken gegund en ging de verkoop op plan van de verschillende eenheden van start.
Na de voorverkoop op plan werd in december het aanvangsbevel aan de aannemer gegeven. De werken op het
terrein startten in maart 2014. In het kader van PDPO werd een subsidie toegekend voor het oprichten van een
landmark op de site. Onder begeleiding van de Vlaams Bouwmeester heeft een selectiecommissie bestaande
uit vertegenwoordigers van de gemeente en IGEMO en aangevuld met een lokale deskundige, een laureaat
geselecteerd.
IGEMO activiteitenverslag 2013
51
3.18.1.4Woonproject ‘Grote Heide’, Bonheiden
De ontwikkeling van Grote Heide snijdt een van
de laatste, grotere woonuitbreidingsgebieden
van de gemeente Bonheiden aan. Bouwgrond
is er een schaars goed. Het spreekt dan ook
voor zich dat de weinige gebieden die men
nog kan aanspreken voor woningbouw, op
een goed doordachte en sterk onderbouwde
manier ontwikkeld dienen te worden.
Voorafgaand aan de concrete invulling van het
gebied werd daarom een duidelijke visie en een
goed afgebakend ambitieniveau uitgewerkt in
samenwerking met de gemeente en vastgelegd
in een projectdefinitie. Deze projectdefinitie
vormt de leidraad voor de realisatie van een
veelzijdig, doch geïntegreerd en evenwichtig
woonproject en dit in al haar opzichten.
Met Grote Heide wordt gestreefd naar een kwaliteitsvol en klimaatsvriendelijk woonproject dat volledig
afgestemd is op maat van de gemeente Bonheiden. Principes als ‘duurzame ruimtelijke ontwikkeling’,
‘verweving’, ‘diversiteit’ en ‘samenhang’ staan hierbij voorop.
Het woonproject moet een antwoord bieden aan het tekort aan duurzame, kwaliteitsvolle en betaalbare
woningen voor alle inwoners van Bonheiden ongeacht de gezinsgrootte, -samenstelling of het –inkomen en
dit zowel vandaag als morgen.
Zowel visueel als naar beleving toe primeert de hoge woon- en leefkwaliteit van het gebied bij de ontwikkeling
van Grote Heide. Essentieel voor een hoge woonkwaliteit zijn, naast een kwaliteitsvolle huisvesting, een goed
ingerichte openbare ruimte en het integreren van waardevolle (gemeenschappelijke) groenelementen. Hierbij
kan het zowel gaan om het behoud van bestaande als de integratie van nieuwe structuren. Het woonproject
Grote Heide wordt een autoluwe woonwijk waarin gestreefd wordt naar een optimaal comfort voor de trage
weggebruikers inzonderheid een vlotte toegankelijkheid van en naar de dorpskern.
In 2013 werd de projectdefinitie afgewerkt en gestart met onderzoeken op het terrein. De huidige toestand
inzake waterhuishouding en ecologische waarden zijn onderzocht in functie van de opmaak van een
inrichtingsplan voor het gebied. In het kader van een mobiliteitsstudie werden in december tellingen uitgevoerd.
De verschillende onderzoeken dienen als basis voor de opmaak van een masterplan.
3.18.2. Haalbaarheidsstudies
Gemeenten kunnen beroep doen op IGEMO om de haalbaarheid van projecten in eigen beheer te onderzoeken
Overzicht
52
Onderwerp
Haalbaarheidsstudie kernvernieuwing Bruul, Duffel
Ontwikkelen van vastgoedprogramma’s en
analyseren van mogelijke ontwikkelingscenario’s.
Sociaal woonproject Ijzerenveld, Sint-Katelijne-Waver
Ontwikkelen van vastgoedprogramma’s en
analyseren van mogelijke ontwikkelingscenario’s.
IGEMO activiteitenverslag 2012
3.18.3.Wonen langs Dijle & Nete
Woonbeleid krijgt zowel bovenlokaal als lokaal steeds meer
aandacht. Goede betaalbare woningen in een aangename
woonomgeving vinden of realiseren, het is een bezorgdheid van
burgers én overheid.
De regierol en de taken van de gemeenten komen de laatste
jaren steeds nadrukkelijker op de voorgrond: informatie aan
burgers, woonkwaliteit, leegstand, bindend sociaal objectief,
sociale last, advies over programmatie sociaal woonaanbod,
lokaal woonoverleg, een woonplan opmaken …
Elke gemeente is als regisseur bevoegd en verantwoordelijk voor
haar lokaal woonbeleid. De taken zijn divers en de verwachtingen
van de burgers zijn vaak hoog gespannen. Intergemeentelijk
samenwerken helpt om een lokaal woonbeleid effectief en
efficiënt uit te bouwen. IGEMO treedt hierbij op als partner en
realiseert een aantal delen van dit woonbeleid.
Intergemeentelijk samenwerken heeft een inhoudelijke en
organisatorische meerwaarde:
• Gemeenten leren uit elkaars ervaringen.
• De kwaliteit van het beleid, het beheer en de
dienstverlening stijgt.
• De kwantiteit stijgt: je kan meer zaken doen.
• Alle wijzigingen in de vele wetgevingen opvolgen,
verloopt beter en met minder inspanningen.
• Een team waarin mensen zich specialiseren zorgt voor ervaring en routine en resulteert in een meer
professionele aanpak.
• Teamwerking zorgt ook voor continuïteit: er is interne back-up bij ziekte, verlof …
Er is ook een financiële meerwaarde. Enerzijds biedt
intergemeentelijk samenwerken een verhoogde
efficiëntie en en betere ‘prijs/kwaliteit’. Anderzijds
kunnen intergemeentelijke projecten tot 9 jaar lang
Vlaamse subsidies bekomen. De eerste 6 jaar wordt
60 % van de zuivere personeelskost gesubsidieerd. De
provincie Antwerpen vult dit aan met een forfaitaire
subsidie. Het resterende deel wordt geheel of gedeeltelijk
terugverdiend via het actief opsporen van leegstand,
een dynamisch beheer van het leegstandsregister en de
belasting op leegstand.
Het eerste project lokaal woonbeleid dat gemeenten
met steun van IGEMO indienden, behaalde op 15 oktober 2010 de tweede plaats bij de “Open Oproep” op vlak
van kwaliteit en stond dus vooraan in de rij van gesubsidieerde projecten. Op 1 oktober 2013 werd het nieuwe
subsidiedossier voor de periode 2014-2016 door de Minister goedgekeurd.
IGEMO activiteitenverslag 2013
53
3.18.3.1 De interlokale vereniging
De interlokale vereniging ‘Wonen langs Dijle en Nete’ bestaat uit de gemeente- en OCMW-besturen van
de gemeenten Berlaar, Bonheiden, Duffel, Putte en Sint-Katelijne-Waver en IGEMO. De werking startte in
januari 2010. Op 14 mei 2010 diende de vereniging een project/subsidiedossier in bij Wonen-Vlaanderen.
Vanaf 1 januari 2011 kreeg ‘Wonen langs Dijle en Nete’ subsidies om een integraal, geïntegreerd en inclusief
woonbeleid uit te bouwen. IGEMO is projectuitvoerder en staat met het Team Wonen in voor het uitvoeren
van de activiteiten:
• woonbeleid: woonplan en woonoverleg;
• woonwinkel: wooninfo, advies en begeleiding voor alle inwoners;
• woonkwaliteit: technisch advies, controles en ondersteuning;
• leegstand: opsporen, oplossen en beheren.
3.18.3.2 Lokaal woonbeleid: een woonplan en woonoverleg
IGEMO ontwikkelt voor en mét de gemeenten een woonplan. Dit woonplan bevat een woonstudie, een woonvisie
en woonacties. Het hele proces verloopt in samenwerking met de lokale woonactoren.
Ondanks verschillen per gemeente biedt een intergemeentelijke aanpak planningsvoordelen. Het proces om een
woonplan op te maken, verloopt vaak identiek. Het doornemen van literatuur moet slechts éénmaal gebeuren en
het verzamelen van ‘cijfers’ voor meerdere gemeenten kost nauwelijks extra werk.
Bovendien komt de eigenheid van een gemeente vaak scherper in beeld wanneer je het verschil duidt tegenover
andere gemeenten. Tegelijk zijn algemene maatschappelijke evoluties (bijvoorbeeld vergrijzing, energiezuinig
wonen) voor alle gemeenten van belang.
IGEMO staat in voor het opzoekingswerk, analyses, redactie van ontwerpteksten, begeleiding van besprekingen …
Een goed onderbouwd lokaal woonoverleg is van cruciaal belang bij de ontwikkeling en uitvoering van een
lokaal woonbeleid. Dit woonoverleg zorgt voor afstemming, uitwisseling en samenwerking tussen de lokale
woonactoren. Het overleg geeft advies over het uitvoeringsprogramma voor sociaal woonaanbod en bespreekt
de invulling van de sociale last.
IGEMO ondersteunt dit overleg administratief en inhoudelijk: uitnodigingen, verslag, opvolgen en het
gedeeltelijk uitvoeren van de afspraken, agendapunten onderbouwen …
Het Team Wonen functioneert ook als een regionaal kenniscentrum en steunpunt voor de gemeenten. Het team
verzamelt kennis, bouwt ervaring op en deelt dit met de gemeenten en de partners in het lokaal woonoverleg.
De medewerkers volgen vorming, studiedagen en nemen deel aan verschillende bovenlokale overlegfora. Ze
volgen de regelgeving op en onderhouden nauwe contacten met Wonen Antwerpen.
Periodiek organiseert IGEMO een regionaal Woonforum om kennis te delen en te vermenigvuldigen.
54
IGEMO activiteitenverslag 2013
3.18.3.3. De Woonwinkel: wooninfo, advies en begeleiding voor alle inwoners
De Woonwinkel houdt wekelijks in elke deelnemende gemeente
een info- en adviesmoment, aangevuld met een maandelijks
avondspreekuur. Tijdens de spreekuren geven ze ook telefonisch
advies. Inwoners van alle deelnemende gemeenten kunnen
eveneens in de Woonwinkel van de andere deelnemende
gemeenten terecht
De klant staat bij de Woonwinkel centraal. De woonadviseur zoekt
naar een oplossing waarbij alle puzzelstukken in elkaar passen.
De Woonwinkel geeft informatie met betrekking tot wonen:
• over alle instrumenten: subsidies, normen, belastingen,
sociale leningen of woningen …;
• van alle overheden: federaal, Vlaams, provinciaal,
gemeentelijk, Eandis …;
• over alle beleidsdomeinen: wonen, welzijn, milieu,
energie, huurwet …
De Woonwinkel geeft advies, begeleiding en bemiddeling en verwijst eventueel door naar andere diensten.
Sociale begeleiding en technisch advies worden op elkaar afgestemd. De woonadviseurs geven extra aandacht
aan de prioritaire doelgroep:
• mensen met een complex woonprobleem;
• een meervoudige achterstelling (problemen met inkomen, gezondheid, relaties …);
• een beperkte zelfredzaamheid.
De woonadviseurs volgen alle wijzigingen in regelgeving op en zoeken alle ‘uitzonderingen’, omdat elke klant
een deskundig persoonlijk advies verdient.
3.18.3.4. Woonkwaliteit: technisch advies, controles en ondersteuning
Naast betaalbaarheid is woonkwaliteit, in de ruime zin
van het woord, zeer belangrijk voor mensen. IGEMO biedt
voor de gemeenten een totaalaanpak. Een technisch
adviseur biedt concreet advies en hulp aan.
IGEMO pakt op een pragmatische wijze de
kwaliteitsgebreken op de private huurmarkt aan. Het
verbeteren van de woonkwaliteit primeert op het louter
toepassen van procedures. Bij klachten voert een technisch
woonadviseur een controle uit om een objectief beeld te
krijgen. Het verslag gaat naar de eigenaar, de bewoners
en de gemeente.
De technisch adviseur adviseert en ondersteunt de gemeentelijke diensten en de burgemeester ook bij het
nemen van beslissingen. De woonadviseur krijgt de meeste kwaliteitsproblemen opgelost zonder dat de
burgemeester een besluit moet nemen. IGEMO ondersteunt zowel huurder als verhuurder en biedt indien
nodig een laagdrempelige bemiddeling aan.
IGEMO activiteitenverslag 2012
55
De woonadviseurs helpen mensen op weg rond duurzaam of energiezuinig wonen met subsidies of adviesaan
huis. Indien zinvol verwijzen ze door voor planadvies, FRGE-leningen, energiescans …
Niet iedereen is even mobiel. De Woonwinkel geeft ook advies over levenslang wonen en woningaanpassingen.
Zo is de woning comfortabel voor iedereen en aanpasbaar of aangepast voor senioren of mensen met
een handicap. IGEMO adviseert en begeleidt de aanvragers met technisch advies over aanpassingen, via
huisbezoeken en subsidies.
3.18.3.5. Leegstand: opsporen, oplossen en beheren
Sinds 1 januari 2010 verplicht het Decreet Grond- en Pandenbeleid de gemeenten om een register van
leegstaande woningen en gebouwen op te maken, om zo langdurige leegstand op te lossen.
Gemeenten kunnen dit ook intergemeentelijk uitvoeren. Berlaar, Bonheiden, Duffel, Putte en Sint-KatelijneWaver droegen deze taak over aan IGEMO. Woningen waar al minstens een jaar niemand meer ingeschreven
is, worden administratief en ter plaatse gecontroleerd op leegstand. Ook woningen met een inschrijving die
toch leegstaan, worden opgespoord.
IGEMO handelt alle taken af die men wettelijk intergemeentelijk kan organiseren:
• vaststellen van leegstand (administratief, ter plaatse, fotoverslag);
• aangetekend versturen van de akte van leegstand;
• bezwaren tegen opname in het register afhandelen;
• toekennen van vrijstellingen;
• schrapping uit het register.
56
IGEMO activiteitenverslag 2013
Elk bestuur krijgt een afgewerkte lijst van panden waarop men een belasting heft. IGEMO ondersteunt de
gemeenten ook bij de beroepsprocedures tegen het aanslagbiljet, volgt de wetgeving op en helpt de gemeenten
met het opstellen van een belastingreglement. Dankzij deze aanpak is de werklast voor de gemeentebesturen
minimaal en zijn de resultaten maximaal.
Het hoofddoel is om langdurige leegstand te verminderen en niet om inkomsten te verwerven. IGEMO kreeg
daarom eveneens de opdracht om eigenaars te ondersteunen wanneer zij de leegstand willen oplossen.
Deze eigenaars kunnen bij de Woonwinkel terecht voor hulp met verkopen, verhuren, subsidies, lenen en
technisch advies over de minimale kwaliteitsnormen, energiebesparende maatregelen …
Zo helpt de gemeente eigenaars om hun pand terug op de markt te brengen en gaat hiermee verloedering en
speculatie tegen.
3.18.3.6. Concrete resultaten in 2013
Investeren in lokaal woonbeleid vraagt inspanningen.
Uiteraard willen gemeenten resultaten zien die
beantwoorden aan de doelstellingen. In samenwerking
met de gemeenten organiseerde IGEMO in 2013 twee
maal een intergemeentelijk woonoverleg. In elke
gemeente vond ook minstens twee keer een gemeentelijke
woonoverleg plaats waarop o.a. het advies voor het
uitvoeringsprogramma voor het sociaal woonaanbod,
de sociale last en het woonplan meermaals besproken
werd. Het woonoverleg wordt telkens voorbereid op een
kernvergadering met de stedenbouwkundig ambtenaar
en de bevoegde schepen.
De woonadviseurs legden 143 huisbezoeken af. Het
merendeel hiervan situeerde zich rond woonkwaliteit,
maar ook enkele rond duurzaam wonen en levenslang
wonen. De Woonwinkel kreeg 682 nieuwe klanten over
de vloer, samen met de eerdere klanten goed voor 2919
klantenacties. De 96 prioritaire klanten vroegen met 896
acties duidelijk meer aandacht: meer dan 9 acties per
prioritaire klant.
In 2013 werden bijkomend voor 204 woningen en gebouwen aktes van leegstand verstuurd. Dat brengt het
totaal aantal geïnventariseerde panden op 457. Een aantal werden reeds opnieuw geschrapt, waardoor er
eind 2013 nog 266 panden waren opgenomen. Een deel ervan zijn nog niet belastingplichtig of kregen een
vrijstelling van belasting. Eind 2013 waren er 66 panden belastingplichtig. Een aantal zijn reeds meerdere
jaren geïnventariseerd, waardoor ze een hogere belasting moeten betalen. Dit brengt het totaal van de
aanslagbiljetten van leegstandsbelasting op 266 000 euro.
IGEMO organiseerde samen met de gemeenten het tweede Woonforum Dijle & Nete op 18 april 2013 in
Sint-Katelijne-Waver. Het centrale thema was ‘Wonen en Zorg’. Deskundigen uit zowel de welzijnssector als
de huisvestingssector bemanden het sprekersgestoelte. Van ontwerpfase tot eindbeoordeling werden een
aantal bouwconcepten, samenwerkingsmodellen en randvoorwaarden voor een degelijk woonzorgbeleid
onder de loep genomen. Het vraagstuk ‘ruimtelijke en technologische uitdagingen met het oog op meer
aangepast wonen’ kwam aanbod naast zes individuele themasessies: Abbeyfieldhuizen, woonzorgzones,
domotica en zorg, CADO, ADL in de wijk en het ABC van wonen op beleidsniveau. IGEMO activiteitenverslag 2013
57
3.18.4. Hybride woonmarkt
In mei 2011 kwam het eerste idee naar boven om betaalbaar wonen te realiseren via een coöperatieve die
woningen verhuurt aan haar aandeelhouders en waarbij het dividend helpt om de huur te betalen. Hoe meer
aandelen, hoe meer dividend, hoe lager de netto huurkost.
In 2012 werd dit idee gepresenteerd en getoetst op een infomoment rond coöperatief wonen van de Vlaamse
Bouwmeester. IGEMO verkreeg eveneens subsidies bij het ESF-Agentschap Vlaanderen en de provincie voor
een haalbaarheidsonderzoek.
Het concept ‘de hybridewoningmarkt’ haalt de scheiding tussen de huur- en eigendomsmarkt weg. Het verenigt
de kwaliteiten van de private huurmarkt en private eigendomsmarkt.
IGEMO startte begin 2013 met de haalbaarheidsstudie. In een eerste fase werd het concept verder uitgediept en
de vele deelaspecten geordend tot een logisch geheel. Omdat de economische haalbaarheid doorslaggevend
is, werd hiervoor een opdracht uitgeschreven. Ernst & Young haalde het contract binnen en voerde onderzoek
op economisch, fiscaal, juridisch en bouwtechnisch vlak om te bepalen onder welke voorwaarden dit concept
haalbaar is. De opdracht bestaat uit een studie, de opmaak van een economisch rekenmodel en een analyse,
met inbegrip van aanbevelingen.
Het onderzoek heeft aandacht voor 3 niveau’s: micro (het individu), meso (de coöperatieve) en macro (de
overheid). Tevens maakt het de vergelijking met de klassieke huur- en eigendomsmarkt. Eind augustus 2013
werd de analyse gestart. Het rekenmodel werd reeds gedeeltelijk opgebouwd.
Eind 2013 werd een eerste versie van een blauwdruk aan het ESF-agentschap bezorgd. Een stuurgroep
(waarin ook externen zetelen) volgt het hele proces op. Deze stuurgroep vergaderde op 28 juni, 21 oktober
en 29 november 2013. Zowel de opdracht van Ernst & Young als de volledige haalbaarheidsstudie met ESFfinanciering worden in 2014 afgewerkt.
58
IGEMO activiteitenverslag 2013
3.19. Publieke gebouwen en infrastructuren
3.19.1. Projectmanagement
In opdracht van de gemeente neemt IGEMO de rol van projectmanager op en staat in voor de gehele of ten
dele uitvoering/realisatie van het project
Lokale besturen die publieke infrastructuren en gebouwen zoals een gemeentehuis, een zwembad of sporthal
of een kinderopvang willen realiseren, beschikken niet altijd over voldoende tijd of de juiste know-how om
dergelijke projecten te managen en de realisatie van A tot Z op te volgen.
De rol die IGEMO opneemt, is afhankelijk van de vragen en noden van het lokale bestuur. Dit gaat van het
vertalen van wensen en noden in het ontwerp, het afsluiten van contracten met aannemers, het bij elkaar
brengen van de juiste mensen, de werfopvolging tot en met de (volledige of gedeeltelijke) coördinatie van het
project. De realisatiekosten worden rechtstreeks afgerekend tussen het lokaal bestuur en de projectrealisator
(architect, studiebureau, aannemer …).
Voorwerp
Sporthal ‘Oud Oefenplein’, Mechelen
Uitschrijven en begeleiden van een
overheidopdracht met wedstrijdformule voor het
ontwerpen, bouwen en inrichten van een sporthal
en omgeving.
Buitenschoolse kinderopvang Oppuurs,
Sint-Amands
Projectmanagement voor het ontwerpen en
bouwen van een buitenschoolse kinderopvang.
Scholencomplex West, Duffel
Voeren van onderhandelingen voor de verwerving
van onroerende goederen voor de uitbreiding van
het scholencomplex, saneren van de onroerende
goederen en voorbereiden van een subsidiedossier
voor de uitbreiding.
Vrachtwagenparking Klein Boom, Putte
Ontwerpen en realiseren van een publieke
vrachtwagenparking aansluitend aan de KMO-zone
Klein Boom.
Minnelijke verwervingen N11 Berlaar en Putte
Minnelijke verwerving van gronden ten behoeve
van de aanleg van nieuwe fietspaden op de N10 in
Berlaar, Putte en Heist-Op-Den-Berg.
Dorpskernvernieuwing ‘Elzestraat’,
Sint-Katelijne-Waver
Procesbegeleiding bij de herinrichting en
opwaardering van de dorpskern van de Elzestraat
en adviseur in het planningsproces.
3.19.1.1. Buitenschoolse kinderopvang, Sint-Amands
In het kader van de herontwikkeling van de site Graanmolens te Oppuurs stelde de gemeente Sint-Amands
IGEMO aan om ook op te treden als projectmanager voor de realisatie van een buitenschoolse kinderopvang
voor 40 kinderen. De partijen beogen gezamenlijk te komen tot een globale planvorming en voorbereiding van
de uitvoering van het project.
IGEMO activiteitenverslag 2013
59
De uitvoeringsfase omvat het indienen
van de bouwaanvraag, het uitwerken van
het aanbestedingsdossier, de gunning,
de opvolging van de bouwwerken en de
bouwwerken zelf. Deze fase gaat pas
van start na uitdrukkelijk akkoord van de
gemeente over het ontwerp, de raming en
de betalingsmodaliteiten. Voorafgaand aan
de gunningsbeslissing wordt de uitdrukkelijke
instemming van de gemeente met het
gunningsdossier, en dus de bijhorende
bouwkost, gevraagd.
In 2013 werd de onderhandelingsprocedure
voor de aanbesteding van de werken gevoerd. De bouw van de ruimte voor buitenschoolse kinderopvang maakt
deel uit het totale bouwproject Graanmolens. De gemeente Sint-Amands is voor het deel BKO aanbestedende
overheid. IGEMO treedt op in gezamenlijke naam bij de gunning en de uitvoering van de werken en neemt
dus het volledige projectmanagement waar. Het aanvangsbevel voor de werken werd gegeven op 11/12/2013.
3.19.1.2. Minnelijke verwervingen N11 Berlaar en Putte
IGEMO heeft met de gemeenten Berlaar en Putte een akkoord gesloten voor grondverwerving. Ten behoeve
van de aanleg van nieuwe fietspaden op de N10 in Berlaar, Putte en Heist-Op-Den-Berg zal IGEMO, samen met
de intercommunale IOK, in totaal met 292 grondeigenaars gesprekken aangaan om hen te overtuigen mee
te werken aan een veilige fietsverbinding op de N10. Het Agentschap Wegen en Verkeer is de verwervende
instantie. De drie gemeentebesturen zullen optreden als coördinator van dit project.
De gesprekken met de grondeigenaars worden aangevat in 2014.
3.19.1.3. Dorpskernvernieuwing Elzestraat, Sint-Katelijne-Waver
In functie van de effectieve herinrichting en opwaardering van de dorpskern van de ‘Elzestraat’ fungeert IGEMO
als procesbegeleider. Het gaat hier om het uitwerken van een participatietraject, waarbij alle lokale partners
niet alleen geïnformeerd, maar ook intensief betrokken worden.
Daarnaast treedt IGEMO op als adviseur in het planningsproces en voert aanvullend ontwerpend onderzoek uit
met het oog op de inrichting en ontwikkeling van deelgebieden. Voor de globale kern wordt een masterplan
opgemaakt waarin de totale ruimtelijke visie aan de hand van wensbeelden geconcretiseerd wordt.
Het hele proces gebeurt in nauw overleg met de betrokken bewoners. Via een intensief participatieproces
worden ze bij de verschillende stappen betrokken en kunnen ze tijdig mee input geven aan de plannen. Het
resultaat moet immers een dorpskernvernieuwing zijn, mede gedragen en ondersteund door de bevolking.
3.19.2.Procesmanagement
Een project bestaat uit meer dan enkel “het bouwen van …“ en is meestal het resultaat van een proces waarbij
men stilstaat: wat wil men bereiken, welk programma wil men realiseren, hoe kan dit gebeuren, welke stappen
moet men ondernemen ...?
60
IGEMO activiteitenverslag 2013
Bij procesmanagement begeleidt IGEMO het lokaal bestuur bij het proces om tot de realisatie/uitvoering van
een project te komen. Het effectieve projectmanagement ligt in handen van het lokaal bestuur of een andere
derde partij, aangesteld door het lokaal bestuur. IGEMO neemt niet het project maar wel het proces in handen.
Ook procesmanagement kan betrekking hebben op het geheel of een deel van een project.
IGEMO neemt de (volledige of gedeeltelijke) coördinatie van het proces voor haar rekening. De specifieke
rol die IGEMO daarbij vervult (onderzoekend, faciliterend, sturend …), is afhankelijk van het proces en het
resultaat dat men wil bereiken. Gemeenten zijn uiteraard nauw betrokken bij het hele traject, zonder de soms
tijdrovende administratieve en gespecialiseerde taken zelf te moeten uitvoeren.
Voorwerp
Brownfieldproject ‘Het Zegel’, Mechelen
Onderzoeken van de mogelijkheden inzake
herontwikkeling en creëren van de randvoorwaarden
om op korte termijn tot ontwikkeling over te gaan
(brownfieldmanager).
Stadsontwikkelingsproject ‘Arsenaal’,
Mechelen
Coördinatie, voorbereiding en onderzoek voor
de verdere ontwikkeling van de Arsenaalsite en
omgeving.
Stationsomgeving, Mechelen
Projectcoördinator van de stad Mechelen en
technisch consulent bij de realisatie van de
‘Samenwerkingsovereenkomst Stationsomgeving
Mechelen’.
Begeleiding onteigeningsprocedure ‘Heuvel’,
Putte
Procesbegeleiding bij het voorbereiden van de
onteigeningsprocedure voor de realisatie van een
recreatiegebied.
Gemeenschapscentrum Leliestraat’,
Sint-Katelijne-Waver – adviesverlening
verwerving onroerende goederen
Verlenen van advies inzake de verwerving van
onroerende goederen aan de Leliestraat te SintKatelijne-Waver.
Procesbegeleiding onteigeningsprocedure
‘Denaeyer’, Willebroek
Procesbegeleiding bij het voorbereiden van
de onteigeningsprocedure voor de realisatie
van openbaar domein in uitvoering van de
Brownfieldconvenant ‘Denaeyer’.
IGEMO activiteitenverslag 2013
61
3.19.2.1. Stationsomgeving, Mechelen
In het kader van het project Stationsomgeving, waarvoor de stad Mechelen een samenwerkingsovereenkomst
afgesloten heeft met alle betrokken partners, neemt IGEMO de rol waar van technisch consultant. Concreet
betekent dit dat IGEMO deelneemt aan alle formele overlegmomenten en de beleidskeuzes van de stad
verdedigt.
IGEMO coördineert daarnaast ook het project binnen de stadsorganisatie. Via intern overleg wordt gezorgd
voor een afstemming tussen de verschillende diensten en het beleid. De projectcoördinator ondersteunt
eveneens de vertegenwoordigers van de stad die deelnemen aan formele overlegmomenten.
In 2013 gingen de werken effectief van start. De bijhorende Minder Hindermaatregelen werden getroffen. De
werken en de budgetten werden ingepast in de globale beheers- en beleidscyclus van de stad. Een bijkomende
stedenbouwkundige vergunning werd aangevraagd. Er werden ook afspraken gemaakt over de toekomstige
eigendoms- en beheerssituatie.
3.19.2.2. Procesbegeleiding onteigeningsprocedure ‘Denaeyer’, Willebroek
IGEMO begeleidt gemeenten bij het voorbereiden van een onteigeningsprocedure voor percelen die de
gemeente wenst te verwerven.
Bij de uitvoering van de opdracht wordt een onderscheid gemaakt in volgende fasen:
• opmaak onteigeningsplan;
• voorlopige vaststelling onteigeningsplan;
• openbaar onderzoek;
• definitieve vaststelling onteigeningsplan;
• aanvraag van de onteigeningsmachtiging;
• verkrijgen en bekendmaking van de onteigeningsmachtiging.
62
IGEMO activiteitenverslag 2013
3.20. Welzijn op het werk 3.20.1. IGDPBW
De gemeenschappelijke interne dienst voor preventie en bescherming behartigt het welzijn op het werk voor
3238 voltijdse equivalente werknemers.
Tot de GIDPBW behoren 26 aangesloten besturen:
• 9 gemeentelijke besturen: stad Lier, gemeente Berlaar, gemeente Bonheiden, gemeente Bornem,
gemeente Duffel, gemeente Putte, gemeente Sint-Amands, gemeente Sint-Katelijne-Waver,
gemeente Puurs;
• 9 OCMW diensten: OCMW Lier, OCMW Berlaar, OCMW Bonheiden, OCMW Bornem, OCMW
Duffel,OCMW Putte, OCMW Sint-Amands, OCMW Sint-Katelijne-Waver, OCMW Puurs;
• 3 politiezones: politiezone BoDuKaP, politiezone Klein-Brabant en politiezone Berlaar-Nijlen;
• de intergemeentelijke vereniging voor duurzaam afvalbeheer regio Mechelen (IVAREM);
• de intergemeentelijke vereniging voor ontwikkeling van het gewest Mechelen (IGEMO);
• 3 autonome gemeentebedrijven: AGB Putte, AGB Puurs en Solag Lier.
3.20.1.1. Plaatselijk aangestelde Preventie & Bescherming
Ieder aangesloten bestuur heeft een plaatselijk aangestelde Preventie & Bescherming. In 2013 werden voor de
plaatselijk aangestelden van de gemeentelijke diensten vier gezamenlijke overlegmomenten georganiseerd.
3.20.1.2. Werkgroepen
In 2013 werden volgende werkgroepen bijgewoond of georganiseerd door de GIDPBW:
• ervaringsuitwisseling van tilcoaches voor woonzorgcentra;
• bespreking van raamcontracten voor de federale en lokale politie door een werkgroep politie;
• bespreking van procedures toepasbaar voor overheidsdiensten in samenwerking met uitgeverij Politeia.
3.20.1.3. Opleidingen verzorgd door de GIDPBW
• 115 werknemers volgden een praktische opleiding kleine blusmiddelen.
• 76 werknemers volgden een training eerste hulp bij lichte ongevallen.
• 30 werknemers volgden een opleiding heffen en tillen van lasten.
• 36 werknemers volgden een opleiding werken op hoogte.
• 25 werknemers volgde een opleiding verplichte signalisatie bij mobiele werken.
• 12 werknemers volgde een opleiding gevaarlijke producten.
• 68 werknemers volgde een opleiding risico’s veroorzaakt door het werk.
IGEMO activiteitenverslag 2013
63
3.20.1.4. Ongevallen
In 2013 werden 270 arbeidsongevallen, woon-werkverkeer ongevallen en ongevallen zonder werkverlet
geregistreerd, verwerkt, opgevolgd en in 4 periodieke verslagen per bestuur met het nodige preventieadvies
op alle overlegcomités CPBW/HOC/BOC ter kennisname besproken.
3.20.2. Veiligheidscoördinatie
In 2013 werd via veiligheidscoördinatie de werf voor de realisatie nieuwbouw en renovatie van het
politiecommissariaat Hagelstein voor de politiezone BODUKAP opgevolgd door het bijwonen van 20
werfvergaderingen.
Eveneens werd de veiligheidscoördinatie ontwerp opgevolgd voor het bouwproject ‘Garageboxen Grote
Nieuwedijkstraat’.
64
IGEMO activiteitenverslag 2013
4
Structuur en organisatie
4.1. Vennoten
IGEMO is een intergemeentelijke vereniging met de “sui generis” rechtsvorm van een dienstverlenende
vereniging, in de zin van het Decreet van 6 juli 2001 houdende de Intergemeentelijke Samenwerking.
De 92 512 aandelen zijn als volgt verdeeld over de lokale besturen en organisaties die deel uitmaken van
IGEMO:
Aandeelhouder
Aantal inwoners
[31.12.2013]
Aantal aandelen
Categorie
Berlaar
11 029
2 403
A-aandelen
Bonheiden
14 781
3 286
A-aandelen
Bornem
20 860
4 543
A-aandelen
Duffel
17 116
3 627
A-aandelen
Lier
34 346
7 534
A-aandelen
Mechelen
83 093
17 723
A-aandelen
Putte
17 128
3 553
A-aandelen
Puurs
16 967
3 630
A-aandelen
8 234
1 762
A-aandelen
Sint-Katelijne-Waver
20 399
4 433
A-aandelen
Willebroek
25 308
5 218
A-aandelen
Sint-Amands
Provincie Antwerpen
14 557
B-aandelen
IVAREM
20 243
C-aandelen
4.2. Personeel
IGEMO is een dienstverlenende vereniging met een weliswaar duidelijke, doch omvattende maatschappelijke
opdracht. IGEMO biedt diensten aan omtrent een veelheid aan beleidsdomeinen en thema’s, die benaderd
worden vanuit diverse invalshoeken waarbij een waaier aan instrumenten en methodieken ingezet kan worden.
IGEMO beoogt een kwaliteitsvolle dienstverlening en streeft een maximale betrokkenheid van de klant na.
IGEMO werkt als dienstverlenende vereniging hoofdzakelijk met overeenkomsten van korte tot middellange
duurtijd. Die korte termijn engagementen maken dat de vereniging in het bijzonder oog moet hebben voor:
• de detectie van nieuwe maatschappelijke tendensen, nieuwe beleidsopties, ontwikkelingen …;
• een flexibele organisatiestructuur;
• een werkklimaat waarin verandering aanvaard wordt;
• een positief imago (‘first mover’).
IGEMO activiteitenverslag 2013
65
IGEMO streeft naar de implementatie en beheersing van de zogenaamde matrixstructuur. Dit is een
organisatiestructuur waarbij gewerkt wordt met projectgroepen of teams die, omwille van een continue
behoefte aan overleg en samenwerking, een vaste vorm krijgen. Alle specialisaties en competenties die vereist
zijn om de diensten te verlenen of de projecten en opdrachten uit te voeren, worden samengebracht in een
multidisciplinair team.
Voor de organisatieontwikkeling opteert IGEMO voor een performant managementsysteem waarbij
efficiëntie en resultaatsgerichtheid sleutelbegrippen zijn. Gelet op de wisselende omgevingsfactoren (o.a.
korte termijnengagementen, in functie van de reële noden en behoeften van de gemeentelijke deelnemers)
zijn flexibiliteit en creativiteit een absolute noodzaak. Die flexibiliteit houdt o.m. in dat interne taken en
verantwoordelijkheden kunnen wijzigen ingevolge wisselende omstandigheden.
Gelet op de veelheid aan beleidsdomeinen waarop IGEMO actief is en de diversiteit aan vaardigheden en
competenties waarover IGEMO moet beschikken, werkt IGEMO met een aantal gestructureerde teams.
IGEMO beschikt over 41 personeelsleden (stand van zaken op 31 december 2013). Een overzicht:
Personeelslid
Functie
Voltijds equivalent
Algemeen Directeur
1,0 VTE
Directie
Peter De Bruyne
Team milieu, energie & duurzame ontwikkeling
Anneleen Van Tendeloo
Teammanager
1,0 VTE
Johan Van Damme
Projectmanager
1,0 VTE
Sandy Heylen
Projectdeskundige
0,8 VTE
Kris Dens
Projectmanager
1,0 VTE
Walter Laurent
Projectmanager
1,0 VTE
Anne Van Bouwel
Projectmanager
1,0 VTE
Geert Van den Berge
Projectmanager
1,0 VTE
Guido Verlinden
Projectmedewerker
0,8 VTE
Helge Van De Weyer
Projectmanager
1,0 VTE
Marleen Van Dam
Projectmanager
0,8 VTE
Joost Sommen
Projectdeskundige
1,0 VTE
Werner Van Hoof
Teammanager
1,0 VTE
Dieter Somers
Adjunct Teammanager
1,0 VTE
Katrien Slegers
Projectmanager
1,0 VTE
Magali Bourdeau
Projectmanager
0,8 VTE
Gert De Smedt
Projectmanager
1,0 VTE
Sarah Tresignie
Projectmanager
0,8 VTE
Veerle Ribus
Projectmanager
1,0 VTE
Ken Fransen
Vastgoedmanager
1,0 VTE
Karel De Wilde
Projectmanager
1,0 VTE
Katrien De Mets
Projectmanager
1,0 VTE
Elly van den Broek
Projectmanager
1,0 VTE
Leen Seynaeve
Projectmanager
0,8 VTE
Christel Van Roey
Projectmanagementassistent
1,0 VTE
Els Leemans
Administratief projectmedewerker
1,0 VTE
Team gebiedsontwikkeling
66
IGEMO activiteitenverslag 2013
Team lokaal woonbeleid
Peter Van Cleemput
Teammanager
1,0 VTE
Hanne Heuts
Woonadviseur/Beleidsmedewerker
0,8 VTE
Stephanie Teugels
Woonadviseur
1,0 VTE
Amy De Roeck
Dossierbeheerder/administratief
medewerker
1,0 VTE
Els Cousin
Woonadviseur
1,0 VTE
An Bohets
Woonadviseur
1,0 VTE
Vanessa Porton
Woonadviseur
0,9 VTE
Eddy Van Havere
Leidinggevende GIDPBW/Preventieadviseur
1,0 VTE
Kristel Bertens
Preventieadviseur
0,8 VTE
Kelly Abts
Preventieadviseur
0,8 VTE
Jean Silverants
Preventieadviseur
1,0 VTE
Ilse Loncin
Directieassistente
1,0 VTE
Wendy Lembrechts
Administratief projectmedewerker
1,0 VTE
Robert Jan Van Os
Financieel manager
1,0 VTE
Cindy De Schouwer
Communicatie- en marketingmanager
0,8 VTE
Team preventie & bescherming
Management support
4.3. Bestuur
Overeenkomstig het decreet van 6 juli 2001 houdende de Intergemeentelijke Samenwerking, beschikt
IGEMO over een aantal formele bestuursorganen.
4.3.1. Algemene Vergadering
Minstens tweemaal per jaar heeft een Algemene Vergadering der vennoten plaats. In het voorjaar
beraadslaagt en beslist de Algemene Vergadering over de goedkeuring van de jaarbalans en de rekeningen.
In het najaar bespreekt de Algemene Vergadering de activiteiten, de strategie en de begroting voor
het komende boekjaar. Alle vennoten worden op de Algemene Vergadering vertegenwoordigd door
2 afgevaardigden. Enkel de gemeentelijke vennoten Lier en Mechelen kunnen respectievelijk 3 en 4
afgevaardigden aanduiden.
De afgevaardigden worden aangesteld door de bevoegde bestuursorganen van de vennoten. Deze
aanstelling moet herhaald worden voor elke Algemene Vergadering.
In 2013 kwam de Algemene Vergadering driemaal samen, m.n. op 29 maart, 28 juni en 13 december.
IGEMO activiteitenverslag 2013
67
4.3.2. Raad van Bestuur
De leden van de Raad van Bestuur worden benoemd door de Algemene Vergadering, op voordracht van de
vennoten. Op 31 december 2013 telde de Raad van Bestuur van IGEMO 17 leden.
De stemgerechtigde leden:
Aandeelhouder
Naam bestuurder
Functie bij aandeelhouder
Berlaar
Walter Horemans
Burgemeester
Bonheiden
Jan Fonderie
Schepen
Bornem
Dirk Hoofd
Schepen
Duffel
Ivan Blauwhoff
Schepen
Lier
Lucien Herijgers
Schepen
Mechelen
Greet Geypen
Schepen
Rita Van den Bossche
Gemeenteraadslid
Putte
Peter De Vooght
Schepen
Puurs
Hilde Van der Poorten
Schepen
Sint-Amands
Bart De Schutter
Schepen
Sint-Katelijne-Waver
Sofie Van Luyck
Gemeenteraadslid
Willebroek
Tinneke Huyghe
Schepen
Provincie Antwerpen
Eddy Verhaeven
Provincieraadslid
IVAREM
Luc De boeck
Bestuurder
Niet-stemgerechtigde leden:
Op grond van artikel 52 van het Decreet van 6 juli 2001 houdende de Intergemeentelijke Samenwerking en
in toepassing van artikel 21 van de statuten worden aan de Raad van Bestuur 3 leden met raadgevende stem
toegevoegd.
Aandeelhouder
Naam bestuurder
Functie bij aandeelhouder
Berlaar
Leen Janssens
Gemeenteraadslid
Duffel
Vic Schelkens
Gemeenteraadslid
Sint-Amands
Patrick De Luca
Gemeenteraadslid
Andere niet-stemgerechtigde deelnemers aan de Raad van Bestuur:
Naam deelnemer
Hoedanigheid
Jos Hellemans
Deskundige
Koen Anciaux
Deskundige
Joris De Pauw
Deskundige
Stijn Van Nieuwenhove
Deskundige
Peter De Bruyne
Algemeen Directeur
Werner Van Hoof
Teammanager Gebiedsontwikkeling
In 2013 vergaderde de Raad van Bestuur 12 maal.
68
IGEMO activiteitenverslag 2013
4.3.3. Directiecomité
De leden van het directiecomité worden benoemd door de Raad van Bestuur. Op 31 december 2013 telde
het directiecomité van IGEMO 5 effectieve leden. De vergaderingen worden tevens bijgewoond door 4
deskundigen, de algemeen directeur van IGEMO en de teammanager Gebiedsontwikkeling.
Naam deelnemer
Hoedanigheid
Walter Horemans
Voorzitter
Lucien Herijgers
1ste ondervoorzitter
Greet Geypen
2de ondervoorzitter
Ivan Blauwhoff
Bestuurslid
Luc De boeck
Bestuurslid
Jos Hellemans
Deskundige
Koen Anciaux
Deskundige
Joris De Pauw
Deskundige
Stijn Van Nieuwenhove
Deskundige
Peter De Bruyne
Algemeen Directeur
Werner Van Hoof
Teammanager Gebiedsontwikkeling
In 2013 vergaderde het directiecomité 13 maal.
4.3.4. Statutaire adviesorganen – beheerscomité –
interne overlegfora
4.3.4.1. Beheerscomité Preventie & Bescherming
De GIDPBW wordt beheerd door een beheerscomité. Het omvat de personen belast met het dagelijks beheer
van de gemeentebesturen, OCMW’s, de politiezones, de autonome gemeentebedrijven, de intergemeentelijke
verenigingen en de vertegenwoordigers van de werknemers.
In 2013 hadden 3 vergaderingen van het Dagelijks Bestuur en 3 vergaderingen van het Beheerscomité plaats.
4.3.4.2. Beheerscomité Wonen langs Dijle & Nete
Via de interlokale vereniging ‘Wonen langs Dijle en Nete’ realiseren de gemeenten Berlaar, Bonheiden,
Duffel, Putte en Sint-Katelijne-Waver en IGEMO het lokaal woonbeleid in deze vijf gemeenten. Dankzij deze
intergemeentelijke aanpak ontvangen ze hiervoor Vlaamse subsidies.
Het beheerscomité bestuurt de vereniging en bestaat uit stemgerechtigde afgevaardigden van elk deelnemend
gemeentebestuur, van elk deelnemend OCMW-bestuur en twee afgevaardigden van IGEMO. Wonen
Antwerpen en de provincie Antwerpen nemen deel met adviserende stem.
IGEMO werd in de overeenkomst aangesteld als uitvoerder voor de realisatie van de doelstellingen en stelt de
secretaris aan van het beheerscomité.
Het beheerscomité vergaderde op 5 maart, 24 maart, 19 juni, 18 september en 27 november 2013.
IGEMO activiteitenverslag 2013
69
4.3.5.3. Kredietcommissie FRGE
In haar hoedanigheid van Lokale Entiteit van Het Fonds voor de Reductie van de Globale Energiekost (FRGE)
organiseert IGEMO (als officieel erkend kredietverlener) driemaandelijks een FRGE kredietcommissie. De
vertegenwoordigers van alle deelnemende gemeenten zetelen in deze commissie. Zo worden ze nauwgezet
op de hoogte gehouden van de evolutie van de kredietverlening. De commissie bespreekt en beslist daarnaast
de moeilijke dossiers. Ook wijzigingen in procedure of kredietnormen worden door deze commissie bepaald.
4.3.5.4. Adviescomité Milieu
Het Adviescomité Milieu is de opvolger van het beheerscomité ‘Intergemeentelijke Milieudienst. Dit adviescomité
werd in 1996 opgericht in het kader van de basisdienstverlening aan deelnemende gemeenten inzake leefmilieu
en natuur. De werkzaamheden van het beheerscomité werden evenwel na de wedersamenstelling van de
bestuursorganen op 26 april 2003 voorlopig stopgezet.
Met de statutenwijziging van 25 juni 2004 werd het Adviescomité Milieu formeel opgericht. De leden van
het adviescomité worden benoemd door de Algemene Vergadering, op voordracht van de gemeentelijke
deelnemers. Uitsluitend gemeentelijke beleidsverantwoordelijken, lid van het College van Burgemeester en
Schepenen, die bevoegd zijn voor leefmilieu, kunnen als stemgerechtigd lid deel uitmaken van het adviescomité
Milieu.
Het Adviescomité Milieu kwam in 2013 vier maal bijeen.
4.3.5.5. Adviescomité Ruimtelijke Ordening
In het kader van haar statuten organiseert IGEMO het Adviescomité Ruimtelijke Ordening. De leden van
dit Adviescomité worden benoemd door de Algemene Vergadering op voordracht van de gemeentelijke
deelnemers. Aan dit Adviescomité nemen gemeentelijke beleidsverantwoordelijken deel die bevoegd zijn voor
ruimtelijke ordening.
Het Adviescomité Ruimtelijke Ordening kwam in 2013 vier maal bijeen.
4.3.5.6. Beleidsmatige overlegorganen
4.3.5.6.1. Conferentie van Burgemeesters
Als intercommunale voor streekontwikkeling organiseert IGEMO sinds 2004 periodiek de ‘Conferentie van
Burgemeesters Arrondissement Mechelen’.
De inhoudelijke invulling (agenda) geschiedt in hoofdzaak door de burgemeesters. Dit betekent dat ook
agendapunten die niet binnen de beleidsdomeinen van IGEMO vallen, aan bod komen op de Conferentie.
IGEMO is verantwoordelijk voor zowel de organisatie als de inhoudelijke ondersteuning.
Ook de 2 burgemeesters die niet tot het werkingsgebied van IGEMO behoren, worden uitgenodigd op de
Conferentie van Burgemeesters, zodat de Conferentie effectief een arrondissementeel overlegforum met
burgemeesters is.
70
IGEMO activiteitenverslag 2013
4.3.5.6.2. Conferentie van OCMW-voorzitters
De Conferentie van OCMW-voorzitters is een arrondissementeel overlegforum waaraan zowel de voorzitters
als de secretarissen van alle OCMW-besturen in het arrondissement Mechelen participeren. IGEMO organiseert
en ondersteunt de Conferentie.
4.3.5.7. Ambtelijke overlegorganen
4.3.5.7.1. Overlegplatform met milieuambtenaren
In functie van overleg inzake milieu- en natuurbeleid organiseert IGEMO periodiek het ‘overlegplatform met
milieuambtenaren’. De milieuambtenaren van de deelnemende gemeenten maken deel uit van dit platform.
Het overlegplatform Milieuambtenaren kwam in 2013 twee maal bijeen.
4.3.5.7.2. Overlegplatform met ambtenaren stedenbouw en ruimtelijke ordening – Atrium
IGEMO organiseert een overlegplatform voor ambtenaren stedenbouw en ruimtelijke ordening. In het kader
van het Atrium-project werkt IGEMO hiervoor samen met de provincie Antwerpen, het Vlaams Gewest en de
intercommunale Igean.
IGEMO wordt vertegenwoordigd door Katrien De Mets, projectmanager Gebiedsontwikkeling, in de Provinciale
Werkgroep.
4.3.5.7.3. Overlegplatform met communicatieambtenaren
In functie van overleg inzake lokale en bovenlokale communicatie organiseert IGEMO periodiek het
‘overlegplatform met communicatieambtenaren’. De verantwoordelijke ambtenaren van de deelnemende
gemeenten maken deel uit van dit platform.
Het overlegplatform Communicatieambtenaren kwam in 2013 1 maal bijeen.
4.3.5.7.4. Klankbordgroep ‘ik leef verstandig’
IGEMO organiseert periodiek het overlegplatform ‘Klankbordgroep ik leef verstandig’. Dit overlegplatform
heeft als doelstelling de betrokkenheid van de steden en gemeenten te verhogen bij de planning en de
uitvoering van de projecten die vallen onder de ik leef verstandig-campagne. De gemeenten kiezen zelf hun
vertegenwoordiging in deze klankbordgroep, d.i. de communicatieambtenaar of milieuambtenaar.
In 2013 kwam de klankbordgroep 1 maal samen.
IGEMO activiteitenverslag 2013
71
4.3.5.7.5. Intergemeentelijk overlegplatform GIS-ambtenaren
Als intergemeentelijke vereniging wil IGEMO de lokale besturen maximaal ondersteunen in de uitdagingen die
er op vlak van GIS zijn. Om de aanwezige kennis en ervaring op lokaal niveau maximaal te delen, werd een
overlegplatform opgericht dat zich specifiek richt naar ambtenaren die bezig zijn met GIS. De focus van het
overlegplatform ligt op informeren, kennisuitwisseling en netwerking.
4.3.5.7.6. Intergemeentelijke werkgroep ‘Code voor infrastructuur- en nutsleidingen langs gemeentewegen’
Naar aanleiding van het besluit van de Conferentie van Burgemeesters van het Arrondissement Mechelen van
14 juni 2013 om te werken aan een uniforme aanpak van infrastructuur- en nutswerken langs gemeentewegen in het arrondissement startte IGEMO een intergemeentelijke werkgroep met de gemeentelijke
verantwoordelijken voor openbare werken op.
De intergemeentelijke werkgroep kwam in 2013 1 maal bijeen.
4.4.Overlegfora
4.4.1. Vlinter – Koepelvereniging van Vlaamse intercommunales voor Streekontwikkeling
VLINTER verenigt de 11 intercommunales voor streekontwikkeling die in Vlaanderen actief zijn. Het is een
samenwerkingsverband met de Vlaamse Vereniging voor Steden en Gemeenten (VVSG).
VLINTER heeft tot doel:
- de belangen te behartigen van de intercommunales voor streekontwikkeling inzake alle aangelegenheden
die betrekking op enerzijds intergemeentelijke samenwerking en anderzijds streekontwikkeling in
Vlaanderen en de betrokken regio’s;
- het uitwisselen van kennis en expertise tussen de intercommunales onderling.
VLINTER stelt 2 personeelsleden tewerk bij de VVSG.
• De beheerraad/het dagelijks bestuur
IGEMO wordt in de beheerraad van VLINTER vertegenwoordigd door Peter De Bruyne, Algemeen Directeur. Als
voorzitter van VLINTER maakt hij tevens deel uit van het dagelijks bestuur.
• De conferentie van voorzitters
Periodiek organiseert VLINTER een conferentie van voorzitters en directeurs van de Vlaamse intercommunales
voor streekontwikkeling. Namens IGEMO participeren Jos Hellemans, Voorzitter en Peter De Bruyne, Algemeen
Directeur aan de conferentie.
• De werkgroepen
72
IGEMO activiteitenverslag 2013
De uitwisseling van kennis en ervaring leidt tot een grote meerwaarde voor de Vlaamse intercommunales voor
streekontwikkeling. Hiertoe werden diverse thematische werkgroepen opgericht:
• werkgroep ‘Bedrijvigheid’ (deelname Magali Bourdeau, Projectmanager);
• werkgroep ‘Wonen’ (deelname Karel De Wilde, Projectmanager);
• werkgroep ‘Ruimtelijke ordening’ (deelname Werner Van Hoof, Teammanager);
• werkgroep ‘Milieu’ (deelname Johan Van Damme, Adjunct Directeur);
• werkgroep ‘ICT/GIS’ (deelname Dieter Somers, Adjunct Teammanager);
• werkgroep ‘juristen’ (deelname Peter De Bruyne, Algemeen Directeur).
• werkgroep ‘bedrijventerreinmanagement” (deelname Elly van den Broek, Bedrijventerreinmanager)
4.4.2. MICOM – Milieucommissie VVSG
Sinds 1997 participeert IGEMO in deze commissie waarin zowel gemeentebesturen als intercommunales voor
streekontwikkeling met een dienstverlening inzake leefmilieu vertegenwoordigd zijn.
IGEMO wordt vertegenwoordigd door Peter De Bruyne, Algemeen directeur.
4.4.3. Plattelandscommissie VVSG
IGEMO participeert in de Plattelandscommissie van de VVSG. Hierin komen thema’s inzake het platteland aan
bod zoals recente ontwikkelingen rond wetgeving, de knelpunten van plattelandsgemeenten, de extra taken
die gemeenten krijgen of de ontwikkelingen rond plattelandsbeleid. De commissie geeft mee input aan het
standpunt dat de VVSG inneemt in het kader van thema’s rond het platteland en werkt zo mee aan het beleid.
In de commissie zetelen lokale besturen en een aantal regionale verbanden uit plattelandregio’s.
IGEMO wordt vertegenwoordigd door Leen Seynaeve, projectmanager Gebiedsontwikkeling.
4.4.4. Technische werkgroep PDPO
IGEMO participeert in de Technische Werkgroep PDPO. Deze werkgroep beoordeelt alle projecten die
ingediend worden in het kader van het Programma voor Plattelandsontwikkeling As-3. Hij is samengesteld uit
vertegenwoordigers van allerlei instanties en brengt een advies uit over de projectaanvragen aan het Provinciaal
Management Comité dat finaal de beslissing neemt.
IGEMO wordt vertegenwoordigd door Leen Seynaeve, projectmanager Gebiedsontwikkeling.
4.4.5.Waterschappen
IGEMO participeert in 6 waterschappen: Beneden-Nete, Dijle-Noord, Grote Nete en Wimp, Rivierenland,
Vrouwvliet en Zenne-Noord. Een waterschap is een samenwerkingsverband waarin gemeenten, provincies,
Vlaams Gewest en Polders en Wateringen vertegenwoordigd zijn. Het is de bedoeling om via overleg tussen de
verschillende partners het beleid van de waterbeheerders op elkaar af te stemmen.
IGEMO wordt vertegenwoordigd door Leen Seynaeve, projectmanager Gebiedsontwikkeling.
IGEMO activiteitenverslag 2013
73
4.4.6. Klankbordwerkgroep Water VVSG
IGEMO participeert in de Klankbordwerkgroep Waterbeleid van de VVSG waarin de knelpunten in het
gemeentelijk rioleringsbeleid aan bod komen. Deze werkgroep formuleert beleidssuggesties en is een forum
voor uitwisseling van ervaring en informatie.
4.4.7. VLACO – SOM
Het overleg van de stuurgroep Organisch Biologische Materialenkringloop (SOM) bij Vlaco geeft input en
feedback op de recente omvorming van compostmeesterwerking naar kringloopwerking en bespreekt nieuwe
activiteiten in het kader hiervan. Een IGEMO-medewerker maakt deel uit van deze stuurgroep en signaleert
nieuwe tendensen en noden vanuit de gemeenten, de oude compostmeesters en nieuwe kringloopkrachten.
Vlaco wordt verzocht hierop in te spelen.
In 2013 was een medewerker van IGEMO aanwezig op de georganiseerde stuurgroepen (4 maal per jaar).
4.4.8. Regionaal Landschap Rivierenland
IGEMO wordt in de Algemene Vergadering van het Regionaal Landschap Rivierenland vertegenwoordigd door
Leen Seynaeve, Projectmanager GBO.
4.4.9. Resoc Mechelen
IGEMO participeert in de werkgroep ‘Ruimtelijke ordening/Mobiliteit’ en het mobiliteitsnetwerk ‘Samen
Vooruit’ van RESOC Mechelen.
4.4.10. Interlokale vereniging GASAM
De 13 steden en gemeenten van het arrondissement Mechelen en IGEMO hebben in 2008 een interlokale
vereniging opgericht om toepassing te maken van de gemeentelijke administratieve sancties. De stad Mechelen
werd aangesteld als beherende entiteit en stelt de vereiste sanctionerende ambtenaren ter beschikking van
de deelnemende gemeenten. IGEMO wordt in het beheerscomité van de interlokale vereniging GASAM
vertegenwoordigd door Peter De Bruyne, Algemeen Directeur.
4.4.11. VVSG – Commissie Huisvesting
De VVSG commissie Huisvesting bespreekt het Vlaamse en lokale woonbeleid, met het accent op de relatie
tussen beide beleidsniveau’s: informatie, ervaringsuitwisseling, advies en belangenbehartiging. IGEMO nam
deel aan deze commissie op 15 januari, 21 mei, 17 september en 19 november. Aanleunend bij deze commissie
liep er een traject rond de werking van en subsidies voor intergemeentelijk woonbeleid. IGEMO was samen
met vier initiatieven uit de andere provincies de trekker van dit traject. Aansluitend op de initiatieven in 2012
werden er in 2013 nog thematische ateliers rond betaalbaar wonen en rond energie georganiseerd. Het
geheel werd afgesloten met een studienamiddag op 31 mei.
Tussendoor had de VVSG en dezelfde vijf intergemeentelijke woonprojecten een overleg met het kabinet van
de bevoegde minister en de administratie over de meerwaarden en knelpunten. Doel is een langetermijnvisie te
ontwikkelen rond lokaal woonbeleid en rond de verhouding tussen de Vlaamse overheid en de gemeenten. De
74
IGEMO activiteitenverslag 2013
minister engageerde zich tot een onderzoek door het Steunpunt Wonen over de subsidie voor intergemeentelijk
woonbeleid.
4.4.12. VVSG – werkgroep Code voor infrastructuur- en nutsleidingen langs gemeentewegen
In 2001 heeft de VVSG de ‘Code voor infrastructuur- en nutsleidingen langs gemeentewegen’ gelanceerd. De
werkgroep heeft tot doel om deze Code te actualiseren in samenwerking met de nutsmaatschappijen en de
lokale besturen.
In opdracht van de Conferentie van Burgemeesters van het Arrondissement Mechelen participeert IGEMO aan
deze werkgroep.
4.4.13. VVSG – werkgroep GIS
De VVSG organiseert een werkgroep GIS die maandelijks samenkomt. In deze werkgroep zijn een aantal GIScoördinatoren van gemeentes en intercommunales vertegenwoordigd. Sinds 2013 participeert ook IGEMO aan
deze bijeenkomst. Het doel van deze werkgroep is kennis te delen en concrete dossiers op te volgen (CRAB,
GRB …). Daarnaast is er ook een terugkoppeling tussen deze werkgroep en de vertegenwoordiging van de
gemeenten in de stuurgroep GDI-Vlaanderen.
4.4.14. AGIV – Tijdelijke werkgroep GRB en Tijdelijke werkgroep MRB-wegen
In 2013 startte AGIV een tijdelijke werkgroep Grootschalig Referentie Bestand (GRB) op met als doel het
voorbereiden en uitwerken van actiepunten van het strategisch plan GRB-gebruik 2013-2016. O.a. het
uitbouwen van de bijhouding en het wegwerken van drempels in gebruik en toegang staan daarbij op de
agenda.
Gezien het belang van het GRB en de impact op de werking van de lokale besturen is IGEMO in deze werkgroep
vertegenwoordigd.
Ook voor het Midschalig Referentie Bestand Wegen (MRB-wegen) werd een werkgroep opgericht, die sinds
2013 vanuit VLINTER wordt opgevolgd. Deze werkgroep is samengesteld uit wegbeheerders en belangrijke
gebruikers van middenschalige wegenbestanden. Op deze manier wordt ervoor gezorgd dat het MRB-wegen
koppelingen zal toelaten met tal van bestanden en toepassingen die bij deze instanties bestaan.
De aanmaak, het beheer en de bijhouding van het MRB-wegen zal ook in de toekomst in samenwerking
gebeuren met dezelfde bevoegde instanties (wegbeheerders) volgens nader te bepalen MRB-randvoorwaarden.
4.4.15. Beleidsplan Ruimte Vlaanderen
IGEMO participeert in het Partnerforum en in de inhoudelijke werkgroep ‘Instrumentarium’ die door de Vlaamse
administratie Ruimtelijke Ordening georganiseerd worden in het kader van de opmaak van het witboek voor
het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen.
IGEMO wordt vertegenwoordigd door Werner Van Hoof, teammanager Gebiedsontwikkeling.
IGEMO activiteitenverslag 2013
75
76
IGEMO activiteitenverslag 2013

Kantoor van notaris Katrien HONINCKX te Mechelen

TORNOOIEN MET DEELNAME VAN S.K.BERLAAR dinsdag 11

SANTA-RUN TRAINING VAN DUFFEL AC 19 December 2014

#VPWedstrijd - Vlaamse Programmeerwedstrijd

ABP (Algemene bestuurlijke politieverordening)

Vacature voor internaatsbeheerder (m-v) - vvkso

Maart 2015

1 - Acina 3 - ATB Boom 11 - Antwerpse Verbroedering van

S U P E R TR A C E R

DE JONGHE AUTOPARTS HEEFT Het voor u