Gebiedsagenda Bos en Lommer - Stadsdeel West

Gemeente
Amsterdam
Gebiedsagenda Bos en Lommer
Gebiedsagenda
De gebiedsagenda Bos en Lommer 2015 bevat de opgaven van de wijk Bos en Lommer, gebaseerd op
gebiedsanalyses, gebiedskennis, de wensen uit de buurt, en politieke ambities en beleidskaders. Op basis
van gezamenlijkheid hebben we specifieke ambities en doelen van Bos en Lommer in beeld gebracht en
geprioriteerd. De agenda belicht kansen en bedreigingen op verschillende schaalniveaus: plein, buurt,
wijk, gebied en stad. Hij is tot stand gekomen in dialoog met de bewoners, partners, bewoners en
ondernemers, en dus per definitie vanuit verschillende én gedeelde belangen, meningen en posities. De
agenda heeft een meerjarig perspectief.
Gebiedsbeschrijving
De wijk Bos en Lommer ligt in het noordwest kwadrant van stadsdeel West, en ligt als enige wijk zowel
binnen als buiten de ringweg A10. Gevoelsmatig rekenen velen de buiten de ringweg gelegen
Kolenkitbuurt en Laan van Spartaan tot de Westelijke Tuinsteden. De Jan van Galenstraat begrenst de wijk
in het zuiden, het IJ in het noorden, de spoordijk in het westen en de centrale markthallen in het oosten.
Bos en Lommer is onderverdeeld in 7 buurten: Landlust, Gibraltarbuurt, Gulden Winckelbuurt,
Erasmusparkbuurt, Robert Scottbuurt, Laan van Spartaan en de Kolenkitbuurt.
De huidige bebouwing van stadsdeel West is het resultaat van drie grote stadsuitbreidingen in de polders
richting Haarlem. Bos en Lommer is onderdeel van de laatste grote uitbreiding van West, het Algemeen
Uitbreidingsplan (AUP 1935). Het AUP stond in het teken van de Nieuwe Zakelijkheid met een nieuwe kijk
op wonen, verwoord in het motto: Licht, Lucht en Ruimte. Het vernieuwende was dat gesloten blokken
werden verruild voor strokenbouw, tuinen werden gemeenschappelijk, bergingen verhuisden van zolder
naar de begane grond, woningen kregen volwaardige keukens en badkamers en functies werden sterk
gescheiden. Door tussenkomst van de Tweede Wereldoorlog vond de woningproductie vooral na de
oorlog plaats. Het dorpje Sloterdijk is een goed voorbeeld van nog aanwezige polderbebouwing van voor
de grote stadsuitbreidingen. Bos en Lommer ontleent haar naam aan een boerderij die ooit in de polder
stond.
Bos en Lommer is naast Westerpark de wijk in West waar nog veel gebouwd wordt. Leegstaande
gebouwen langs de Haarlemmerweg (Molenwerf), de ringweg A10 en in Landlust worden
getransformeerd tot starters- en studentenhuisvesting. Ook zijn er duurdere huurwoningen gebouwd in
het voormalige kantoorpand van Ahmea, aan de Haarlemmerweg. De ontwikkeling van de nieuwe
woonbuurt rondom de sportvelden van Laan van Spartaan is voor een deel afgerond, er zijn nog twee
bouwkavels aan de Jan van Galenstraat die ontwikkeld moeten worden. De vernieuwing van de
Kolenkitbuurt is nog steeds in uitvoering, maar vraagt om blijvende aandacht..
1
Gemeente
Amsterdam
Gebiedsagenda Bos en Lommer
Bos en Lommer (vooralsnog binnen de ring) profiteert nu ook van de opwaardering die eerder al in de
overige wijken van West heeft plaats gevonden.
Bijna een kwart van de inwoners van West (32.927) woont in Bos en Lommer. In de Laan van Spartaan
wonen nog relatief weinig mensen t.o.v. de andere buurten in het gebied.
Bos en Lommer is wat betreft de bevolkingssamenstelling het meest kleurrijke gebied van West; 49,8 %
van de bewoners is van niet westerse afkomst.
De helft van de woningen (50,3%) is sociale huurwoningen. Dit aandeel is bovengemiddeld voor West
(42,8%) en Amsterdam (46,1%). De woningen zijn in vergelijking met Amsterdam relatief klein, 14,6 %
van de woningen is groter dan 80m2. In verschillende buurten is er sprake van een stapeling van sociale
problemen en zijn multi-probleem-gezinstrajecten gestart.
Het besteedbaar inkomen ligt in alle buurten ruim onder het gemiddelde van West en Amsterdam. Het
aantal minima huishoudens (21,4%) is relatief hoog, zeker in vergelijking met West (18,6%) en
Amsterdam (16,7%). Bij een deel van de minima is er sprake van verborgen armoede, schulden,
huurachterstand en eenzaamheid. De sociaal economische positie heeft invloed op de lokale economie en
voorzieningen. Desondanks is er toch sprake van ontwikkeling van het (nieuw) winkelaanbod en heeft het
de ontwikkeling van het Erasmuspark met zijn evenementen niet belemmerd.
Bos en Lommer scoort op alle indicatoren voor jeugd en onderwijs lager dan het gemiddelde van West en
Amsterdam. Een groot deel van de jeugd groeit op in minimahuishoudens, het percentage
gewichtsleerlingen (51,6%) en voortijdige schoolverlaters (9,8%) is hoger dan gemiddeld in West en
Amsterdam. De bewoners van Bos en Lommer geven hun buurt een voldoende, maar zij zijn minder
tevreden over de sociale cohesie en de ervaren veiligheid.
Context en duiding van de gebiedsanalyse
In Bos en Lommer worden 3 integrale stedelijke vernieuwingsprojecten uitgevoerd met een grote mate
van onderlinge samenhang; Kolenkit, Robert Scottbuurt en de Bosleeuw midden. De aanpak is fysiek,
sociaal en economisch vormgegeven. Daarnaast is de laatste fase aangebroken van de (nieuwe)
gebiedsontwikkeling Laan van Spartaan.
West wil graag een diverse woningvoorraad; goedkoop, middel en duur, huur en koop, voor jong en oud,
met of zonder zorgvraag. De woningvoorraad moet ook kwalitatief in orde zijn. In De Robert Scottbuurt en
de Kolenkit wordt niet alleen ingezet op het verbeteren van de bestaande woningvoorraad maar ook op
sloop/nieuwbouw. Verder is duurzame ontwikkeling van de openbare ruimte een belangrijk
aandachtspunt.
Om de jeugdoverlast in de buurten aan te pakken is afgelopen jaren gestart met de zogenaamde
Buurtpraktijkteams (BPT). Een Buurtpraktijkteam is een tijdelijke intensieve aanpak gericht op het
herstel van gezag en het vertrouwen van bewoners.
De ingrijpende veranderingen in het sociaal domein - de decentralisatie van de Jeugdzorg, AWBZ en de
invoering van de Participatiewet (3D’s) - zullen een grote impact hebben op het gebied Bos en Lommer. Er
zal een groter appel worden gedaan op inzet van bewoners, vrijwilligers en mantelzorgers. In de
afgelopen jaren is vanuit het buurtgericht werken veel geïnvesteerd in het stimuleren van
bewonersinitiatieven en de ontwikkeling van buurtnetwerken. Deze investering zal ook de komende jaren
nodig zijn om de draagkracht van de buurt te verstrekken en een match tot stand te brengen tussen
formele en informele netwerken.
Bos en Lommer is één van de pilotgebieden in Amsterdam voor de bewoners gestuurde wijkontwikkeling
(BGW). Dit is een werkwijze die onderdeel uitmaakt van het stedelijke programma Vertrouwen in de stad.
Het doel van deze aanpak is het bevorderen van het ondernemend gedrag van bewoners door letterlijk en
figuurlijk ruimte te creëren (panden beschikbaar stellen, regelvrije ruimtes) en een leertraject aan te
bieden. Op dit moment zijn 4 projecten in uitvoering. Deze methodiek kan een belangrijke rol gaan spelen
bij de ontwikkeling van de zogenaamde dragende samenleving. (onderdeel bij de decentralisaties sociaal
domein, 3 D’s).
2
Gemeente
Amsterdam
Gebiedsagenda Bos en Lommer
Het gebied is in ontwikkeling zowel wat betreft de verbetering van de openbare ruimte, ontwikkeling van
een divers woningaanbod, upgraden van het winkelaanbod en de culturele functie van het Erasmuspark.
Met het aantrekkelijker maken van het Bos en Lommerplein, het verdere ontwikkelen van de Laan van
Spartaan tot een moderne en veilige woonwijk en het stimuleren van (creatief) wijkondernemerschap,
kan heel Bos en Lommer volop gaan profiteren van een opwaardering van de wijk.
Agenda: de opgave van het gebied
Ontwikkelingsperspectief van het gebied
De volgende punten en/of projecten zijn belangrijk voor Bos en Lommer:
•
•
•
•
•
•
Uitvoering van de drie integrale stedelijke vernieuwingsprojecten Kolenkit, Robert Scott en Bosleeuw
midden (fysiek, sociaal en economisch).
Aanpak Jeugd: verbeteren pedagogisch klimaat, aanpak veiligheid, verbeteren schoolprestaties
Aanpak armoede, voor (één ouder) gezinnen en ouderen (verborgen armoede)
Investeren in dragende samenleving in het kader van ontwikkeling 3 decentralisaties. In het bijzonder
aandacht voor vrijwilligers en mantelzorgers.
Duurzame ontwikkeling openbare ruimte
Stimuleren wijkondernemerschap, voortzetten projecten bewoners gestuurde wijkontwikkeling
Thematische uitwerking van de opgave
Ruimte & Leefomgeving
Programma’s; Verkeer & Infrastructuur, Openbare Ruimte & Groen, Milieu & Water
Stadsdeel West heeft een viertal prioriteiten benoemd voor Ruimte en Leefomgeving: het bieden van
oplossingen voor het gebrek aan fietsparkeerruimte op straat; het toepassen van flexibele
inrichtingsmodellen door middel van onder ander dubbelgebruik van parkeerruimte, het stimuleren van
zelfbeheer door bewoners en ondernemers en het toepassen van nieuwe vormen van participatie bij de
planvorming en het beheer.
Bovengenoemde prioriteiten leven ook in Bos en Lommer. In het gebied zijn verschillende
bewonersgroepen actief met het zelfbeheer van groen. Een mooi voorbeeld is het Bos en
Lommerplantsoen, waar bewoners zelf de openbare ruimte met elkaar beheren. Ook de moestuinen in de
Kolenkit en in Landlust zijn goede voorbeelden waar groenprojecten en participatie van bewoners
samenkomen.
De druk op de openbare ruimte in Bos en Lommer neemt steeds meer toe. West is één van de meest
dichtbebouwde delen van de stad met een toenemend aantal bewoners en woningen. Dat uit zich in alle
drie gebieden van West in een steeds intensiever gebruik van parken, pleinen, wegen en vooral fietspaden
en fietsparkeervoorzieningen. Daarbij tonen bewoners steeds meer betrokkenheid bij ‘hun’ openbare
ruimte.
De afgelopen jaren is ook in Bos en Lommer veel geïnvesteerd in de verbetering van de openbare ruimte.
Zo is er de afgelopen jaren veel aandacht besteed aan de inrichting van de speelvoorzieningen en het
groen. Dit verbeterproces is nog in volle gang en kan nog een intensiveringslag maken door nog meer in te
spelen op wensen van bewoners. De speelplekken op het van Gentplein en het Hertspieghelplein zijn
goede voorbeelden waar samen met bewoners is gewerkt aan een nieuwe inrichting.
De participatie van bewoners bij de inrichting, onderhoud en beheer in Bos en Lommer vraagt extra
aandacht. Ten opzichte van andere gebieden in West wordt in Bos en Lommer slechts een beperkte groep
bereikt. Met die inzet zijn we natuurlijk blij, maar we willen meer mensen betrekken en gaan daar nieuwe
methoden voor inzetten.
Veel straten en pleinen zijn opnieuw ingericht waardoor de kwaliteit van de openbare ruimte enorm is
verbeterd. Goed voorbeeld hiervan is de herinrichting van de Orteliusstraat en de Erasmusgracht in de
Robert Scottbuurt. Maar we zijn er nog niet.
3
Gemeente
Amsterdam
Gebiedsagenda Bos en Lommer
Door de autonome uitrol van het centrumgebied zal de druk op de verschillende functies van de openbare
ruimte in West de komende jaren naar verwachting verder toenemen. Dit is nu nog het meest zichtbaar in
de buurten die tegen de binnenstad aan liggen - Westerpark en Oud-West – en op termijn ook voor Bos en
Lommer. De openbare ruimte moet dus intensief beheerd worden en de inrichting moet optimaal de
gevraagde functies faciliteren. Dit vraagt om het werken aan een hoogwaardige inrichting en excellent
beheer van straten, parken en pleinen en om het constant kunnen inspelen op de vraag van de gebruikers.
Naast een hoge kwaliteit van de openbare ruimte streeft West naar een optimale bereikbaarheid en het
verleiden van bewoners, ondernemers en bezoekers tot duurzame mobiliteit. Het verminderen van het
aantal auto’s in het straatbeeld en het stimuleren van minder autogebruik zijn de belangrijkste ambities.
Hiervoor is een aantal maatregelen in gang gezet, zoals de aanleg van buurtgarages (inclusief de
herprofileringen van straten waarbij de parkeerplaatsen van straat verdwijnen) en de invoer van het
ringparkeren. Dit proces krijgt de komende jaren verder vorm als buurtgarages worden opgeleverd en de
straten er omheen worden heringericht. Naast deze ingezette maatregelen zullen we bij toekomstige
inrichtingskeuzes een visie op mobiliteit in West ontwikkelen, zodat keuzes integraal gemotiveerd
worden en niet alleen vanuit bijvoorbeeld de invalshoek van openbare ruimte, verkeer of milieu alleen.
Voor Bos en Lommer blijft duurzaam schoon en heel een belangrijk aandachtspunt. Het verkeerd
aanbieden van huisvuil, zwerfvuil en bedrijfsafval (Bos en Lommerplein, Kolenkit) zijn hardnekkige
problemen. De vraag naar meer handhaving op huis-zwerfvuil en containers leeft in het hele gebied.
Voor de Laan van Spartaan vraagt het onderhoud van de openbare ruimte (bouwterrein, braakliggend
terrein) extra aandacht.
Met het Erasmuspark gaat het goed. Cultureel gezien zit het park in de lift, maar ook op het gebied van
milieu en duurzaamheid biedt het park mogelijkheden. Met de komst van het Bijeneiland zijn ook ideeën
ontstaan over het zelfbeheer door bewoners van een deel van het park.
West streeft naar een duurzame en gezonde leefomgeving, de uitstoot van CO2, fijn stof en NO2 moet
verder omlaag. Dit gebeurt onder andere door energietransitie naar duurzaam alternatieve
energiebronnen te bevorderen, verduurzamen van de bestaande woningvoorraad en te streven naar
klimaat neutrale nieuwbouw. Bij nieuwbouw in de Kolenkit is klimaatneutraal het uitgangspunt. Aan de
oostkant en ten noorden van West loopt het stadswarmte netwerk. Delen van de Kolenkit en het gebied
Laan van Spartaan zijn hier al op aangesloten. Maar ook in andere delen van Bos en Lommer waar
ontwikkelingen plaatsvinden (renovatie, vestiging van grootverbruikers) liggen kansen voor aansluiting
van woningen, bedrijven en andere gebouwen op stadswarmte. Bijvoorbeeld in Landlust, de Gulden
Winckelbuurt en de Robert Scottbuurt. Samen met partners en stakeholders worden de mogelijkheden
verder verkend.
Het besluit van de minister om de maximale snelheid op de A10 West te verhogen naar 100 kilometer per
uur, kwam de luchtkwaliteit niet ten goede en was een slecht bericht voor bewoners langs de snelweg. We
hebben succesvol bezwaar gemaakt tegen dit besluit en eind maart 2014 is de maximale snelheid weer
verlaagd naar 80 km/uur.
Zonne-energie is een goede duurzame energiebron en het aantal zonnepanelen is ook in West de
afgelopen periode toegenomen. Veel particulieren hebben in zonnepanelen geïnvesteerd, vijf basisscholen
in het Bos en Lommer zijn voorzien van zonnepanelen en ook op een aantal daken van gebouwen van het
stadsdeel zijn zonnepanelen aangebracht. We willen dit doorzetten en de ruimte op de daken zoveel
mogelijk benutten.
Steeds vaker nemen bewoners en (maatschappelijke) organisaties zelf initiatieven. Bijvoorbeeld
Gascoland in de Kolenkitbuurt. Oud brood uit de buurt wordt door een biovergister omgezet in biogas. Het
biogas wordt gebruikt door het buurtrestaurant De Kookkit, waar bewoners koken en bakken voor hun
buren. Dit soort initiatieven leveren een belangrijke bijdrage aan een duurzame en gezonde leefomgeving
en willen we blijven stimuleren en faciliteren.
Bewoners en bedrijven worden geïnformeerd en krijgen advies over energiebesparing. Ondernemers van
het Bos en Lommerplein en de Bos en Lommerweg krijgen nog tot eind 2014 een gratis energiescan
aangeboden. Van de ondernemers die al een energiescan hebben gekregen, heeft 30% geïnvesteerd in
energiebesparende maatregelen. In 2015 wordt de focus gericht op het bedrijventerrein Landlust.
4
Gemeente
Amsterdam
Gebiedsagenda Bos en Lommer
Bewoners met lage inkomens worden het hardst getroffen door stijgende energieprijzen en krijgen van
het stadsdeel een gratis energieadvies met energiebesparende producten. De focus ligt in Bos en Lommer
op de Kolenkitbuurt, Gibraltarbuurt, Robert Scottbuurt, Gulden Winckelbuurt en Landlust.
Om de luchtkwaliteit in de Jan van Galenstraat te verbeteren is onder andere de noordelijke toegang tot
het Foodcenter verbeterd. Enerzijds zijn bedrijven nu aan zet om het (vracht)verkeer van en naar het
bedrijventerrein via de noordelijke kant te laten verlopen, anderzijds blijft het Stadsdeel werken aan het
vergroten van het gebruik van de noordelijke toegang.
Concluderend voor Bos en Lommer:
• Groen is een belangrijk onderwerp in Bos en Lommer. Op steeds meer plekken nemen de
bewoners gezamenlijk de verantwoordelijkheid voor groen en moestuinen.
• Bij de herinrichting van straten en speelplekken is er steeds meer participatie van bewoners. Dit
heeft een positief effect op de openbare ruimte.
• Schoon en heel blijven belangrijke punten. Afval (bedrijfsafval) en zwerfvuil staan bovenaan en
zijn hardnekkige problemen.
• Onderhoud van de openbare ruimte, voornamelijk in Laan van Spartaan vraagt extra aandacht.
• Het Erasmuspark ontwikkelt zich niet alleen op cultureel gebied, maar ook op het gebied van
milieu en duurzaamheid.
• Faciliteren van duurzame initiatieven
Wonen & Ontwikkelen
Programma’s: Stedelijke ontwikkeling, Cultuur & Monumenten,
Bos en Lommer is een gebied waar nog veel mogelijk is. De buurten Robert Scott, Kolenkit en Bos Leeuw
midden zijn integrale stedelijk vernieuwingsgebieden en ook in de Laan van Spartaan wordt vol op nieuw
gebouwd. Adequaat inspelen op deze ontwikkelingen en ruimte bieden voor nieuwe initiatieven is erg
belangrijk.
West heeft een gunstige positie binnen Amsterdam. Het stadsdeel is goed bereikbaar met het (openbaar)
vervoer, gelegen tussen Schiphol en haven, kent een grote diversiteit aan woonmilieus en voorzieningen.
West is mede hierdoor een aantrekkelijke plek voor jonge gezinnen, studenten en creatieve en
ambachtelijke ondernemers. Zij investeren graag in een stadsdeel waar nog veel mogelijk is. West heeft
hierdoor een steeds belangrijker aandeel in de stedelijke economie. Hoogwaardige woongebieden
aanbieden is binnen West belangrijk. Dit gebeurd via de nieuwbouw, daar waar mogelijk stimuleert West
bewoners zelf de spade ter hand te nemen met zelfbouw of CPO. Ook de stedelijke vernieuwing en het
actieprogramma duurzaam wonen waarin woningen van slechte kwaliteit aangepakt worden dragen
daaraan bij. West koestert en versterkt daarbij de diversiteit in de woningvoorraad, goedkoop, middel en
duur, huur en koop, voor jong en oud.
West gebruikt graag de beschikbare ruimte om er nieuwe mooie dingen van te maken. Leegstaande
kantoorgebouwen worden getransformeerd tot woningen (GAK gebouw), hotel of andersoortige
bedrijfsruimte. Het Elseviergebouw in de scholendriehoek en de ING gebouwen aan de Haarlemmerweg
zullen in de toekomst worden getransformeerd. Ook het ABC gebouw aan de Nieuwpoortstraat,
(bedrijventerrein Landlust) wordt herontwikkeld van kantoorcomplex tot woningen.
Het stadsdeel stimuleert ook de ontwikkeling van creatief talent, bijvoorbeeld door het inrichten van
broedplaatsen zoals in de HTS aan de Wiltzanghlaan.
Het stadsdeel draagt bij in de uitwerking van de structuurvisie Amsterdam 2040, onder andere door de
ontwikkeling van Sloterdijk I, Westpoort, de verbinding van landschapspark de Bretten naar Centrum en
Nieuw West en door het ontwikkelen van stadsstraten als de Jan Evertsenstraat.
Het gemeentelijk vastgoed moet voor West bijdragen aan, en vooral een toonbeeld zijn van de ambities
van zowel het stadsdeel als de stad. Het moet bijdrage aan de beleidsdoelen ook in financiële zin.
Kunst is van wezenlijk belang voor mensen: door een muziek, voorstelling of schilderij worden mensen
geraakt, ontroerd en geprikkeld. Het ervaren van kunst voegt daarmee iets van waarde toe aan de
belevingswereld van een ieder en is daarmee voor ieder individu van intrinsieke waarde. We herkennen
5
Gemeente
Amsterdam
Gebiedsagenda Bos en Lommer
dit in onszelf en willen dan ook een breed palet aan culturele en kunstzinnige uitingen ondersteunen;
gewoon, om van te genieten.
Stadsdeel West wil een plek zijn waar kunstenaars, culturele organisaties en creatieve ondernemers zich
graag vestigen en waar talent en ondernemerschap kunnen groeien en bloeien. We richten ons primair op
instellingen en initiatieven die een verbinding aangaan met bewoners en de economie in West. De drie
hoofddoelen, vastgelegd in de nota Ruimte voor creativiteit, zijn: een kwalitatief goede, culturele
infrastructuur, meer mensen die deelnemen aan kunst en cultuur en groei van creatief ondernemerschap
in het stadsdeel.
Evenementen dragen bij aan het verbeteren van het imago van stadsdeel West. Er is geïnvesteerd in de
hardware in het Erasmuspark en op het Mercatorplein. Die investeringen zijn gedaan om de culturele
programmering beter te kunnen faciliteren. De investeringen zijn waardevol als er sprake is van
continuïteit en er voldoende middelen zijn voor de programmering. WestWaarts en het grachtenfestival in
het Erasmuspark trekken elk jaar meer bezoekers en geven het park een heel eigen sfeer. Op het
Mercatorplein organiseert het FOAM elk jaar een expositie van hoogstaande kwaliteit. Het filmfestival
Westival is ook in 2013 weer een groot succes.
Bewoners waarderen kunst in de openbare ruimte (KOR) in hoge mate en vooral in de stedelijke
vernieuwingsgebieden in Bos en Lommer wordt veel aandacht besteedt aan kunstprojecten.
Bewoners, kunstenaars en professionals worden altijd - en afhankelijk van de aard van de opdracht - in
een bepaalde vorm betrokken bij de totstandkomingprocessen. Voorbeelden van het verfraaien van
openbare ruimte en bewoners laten kennismaken met beeldende kunst zijn: onderdoorgang A10 – Bos en
Lommer.
Door het organiseren van kunstprojecten in, met en voor de buurt krijgen (vooral) aandachtsgebieden een
impuls tot ontwikkeling en verbetering. Kunst is daarmee ook vaak een binder en verbinder bij het tot
stand brengen van projecten. De afgelopen jaren financierden we dit met ISV middelen, in 2014 uit het
interventiepakket Kolenkit. Onderdeel hiervan dit is het programma Mode en ambacht waarbij vrouwen
en meisjes met verschillende achtergronden aan een creatief en ambachtelijk netwerk op gebied van
mode worden gekoppeld. Wij zetten bij investeringen aan eigen panden een deel daarvan in voor kunst en
creativiteit. In aandachtsgebied Bos en Lommer richten wij ons op de programmering van onder meer
Podium Mozaïek en ZID en het programma Mode en Ambacht.
Concluderend voor Bos en Lommer:
• Het gebied Bos en Lommer kent 3 stedelijke vernieuwingsprojecten: Robert Scott, Kolenkit en
Bosleeuw midden. Het gaat hier om een integrale aanpak: fysiek, sociaal en economie. Voor deze 3
gebieden is blijvend aandacht nodig, er zijn positieve stappen gezet, maar we zijn er nog niet.
• Naast deze vernieuwingsprojecten wordt in de Laan van Spartaan een nieuwe woonwijk ontwikkeld
en wordt gewerkt aan de transformatie van grote gebouwen zoals het Elseviergebouw
(studentenwoningen). Een mooi voorbeeld van een transformatie is het GAK gebouw en WOW.
• Aandachtspunt bij deze ontwikkelingen is de impact van deze projecten op de openbare ruimte
(veiligheid) en de overlast bij bewoners.
• Aandachtspunt is en blijf het stimuleren van initiatieven op het gebied van cultuur en het stimuleren
van ondernemerschap. Dat cultuur verbindend kan zijn bleek afgelopen jaar bij de uitvoering van de
Opera BOOM, een participatieproject van de Nederlandse opera i.s.m. het stadsdeel.
• Voortzetten en blijven stimuleren van het cultuuraanbod in het Erasmuspark en projecten in de
buurten op het gebied van ambacht, kunst & cultuur en Kunst in de Openbare Ruimte. De
aanwezigheid van kunststudenten in o.a. de Kolenkitbuurt en Gulden Winckelbuurt hebben een zeer
positieve impact op de buurt en haar bewoners. Projecten als Mode en Ambacht, Cascoland en het
Gildelab zijn daar goede voorbeelden van.
Leren, Opgroeien en Vrije tijd
Programma’s: jeugd & onderwijs, sport & recreatie
De scholen, de mensen in de buurten en de ouders, we zijn samen aanspreekbaar op het bieden van
kansen en op het bijsturen van negatief gedrag. Scholen zijn maatschappelijke partners waarmee we
6
Gemeente
Amsterdam
Gebiedsagenda Bos en Lommer
continu in gesprek zijn en blijven. Het schoolgebouw, het schoolplein en het pedagogisch klimaat hebben
een wisselwerking met de buurt. De school gaat de buurt in en neemt deel aan buurtactiviteiten, en de
buurt komt de school in en brengt (vrijwillige) ondersteuning mee en een aanbod voor onder- of
naschoolse activiteiten. Kinderen en jongeren in West mogen weten waar ze aan toe zijn: ze zijn allemaal
welkom, ze horen erbij als volwaardige buurtbewoners, ze krijgen alle kansen en ze verzieken het niet
voor anderen.
Voor veel kinderen, en vooral uit de minder draagkrachtige gezinnen is gezond eten niet vanzelfsprekend.
Binnen het programma Fresh in de Les worden allerlei activiteiten georganiseerd die zijn gericht op
gezond eten en drinken, voldoende slapen en bewegen. Doel is bewustwording te creëren bij ouders en
kinderen rondom het belang van gezond leven. We werken aan een gezond gewicht voor alle kinderen, en
proberen armoede voor kinderen te verlichten.
In Bos en Lommer groeien veel kinderen op in minima huishoudens, 34,5 %, dat percentage is hoger dan
in West (25,4%) en Amsterdam (23,2%). Veel gezinnen zitten in een Multi Problem Gezinstraject1
(Gulden Winckelbuurt, Kolenkit en Robert Scott). De Citoscore is in de Landlustbuurt het laagst van Bos en
Lommer en er zijn veel gewichtsleerlingen. 2
Een positief opvoedklimaat is de kern van ons jeugd- en onderwijsbeleid en de aanpak van de Vreedzame
Wijk is hiervoor de kapstok. Met het stimuleren van democratisch burgerschap geven we zo voor het
jeugdbeleid op een aansprekende manier vorm aan het buurtgericht werken.
Uit de buurtagenda’s in Bos en Lommer komt naar voren dat het gedrag van sommige kinderen op straat
problematisch is. Kinderen kunnen niet of nauwelijks “samen spelen” en er is duidelijk sprake van
pestgedrag.
Buurten die eruit springen zijn de Gulden Winckelbuurt, Gibraltarbuurt en de Landlustbuurt.
Veel kinderen en jongeren hebben weinig perspectieven, vaak zijn hun ouders langdurig werkloos en hun
financiële situatie is zwak. Een deel van de kinderen en jongeren worstelt met een negatief zelfbeeld en
heeft weinig gevoel voor eigenwaarde. De Gulden Winckelbuurt, Gibraltarbuurt en de Landlustbuurt
springen eruit als het gaat om ervaren overlast van jongeren en kent een hoog aandeel voortijdig
schoolverlaters. Een intensieve aanpak die gericht is op het gedrag van kinderen en het actief betrekken
van ouders, zoals bijv. in Bosleeuw midden, wordt samen met bewoners ingezet.
In West willen wij kinderen kansen en ruimte geven, om hun talenten te ontwikkelen, om mee te doen
door stages en werk en door zelf verantwoordelijkheid te leren dragen. Talentontwikkeling biedt
kinderen en jongeren kansen om te ontdekken waar hun talent en passie ligt. Voor jongere kinderen vindt
dat vooral plaats op de brede school. In het jongerenwerk en met jongerenparticipatie krijgen jongeren de
ruimte om initiatieven te ontplooien en hun plaats in de samenleving in te nemen. Meidenwerk neemt
daarin een speciale plaats in. We zoeken daarbij ook de dwarsverbanden door jongeren uit te dagen mee
te denken over de openbare ruimte, verbindingen te leggen met kunst en cultuur en mogelijkheden te
stimuleren voor stages en werk.
Concluderend voor Bos en Lommer:
• Verbeteren pedagogisch klimaat (Gulden Winckelbuurt, Gibraltarbuurt en Landlustbuurt)
• Inzet Kind pakketten, het gebied kent een relatief hoog percentage minima gezinnen
• Aanpak gezond gewicht, m.n. in de Kolenkitbuurt
• Toezicht en begeleid spelen op speelplekken en speeltuinen, o.a. Gibraltarbuurt, Gulden Winckelbuurt
• Jongerenparticipatie
1
Een Multi probleem gezin is een gezin van minimaal één ouder en één kind dat langdurig kampt met een combinatie
van sociaaleconomische en psychosociale problemen.
2
Het opleidingsniveau van de ouders bepaalt het gewicht dat de school toekent aan een achterstandsleerling,
gewichtleerling.
7
Gemeente
Amsterdam
Gebiedsagenda Bos en Lommer
Participeren en Civil Society
Programma’s; Dienstverlening, Bestuur & Ondersteuning
In West gaan we door met gebiedsgericht werken en ontwikkelen we samen met bewoners nieuwe
instrumenten voor participatie en samenwerking.
We denken dan onder andere aan:
• liquid democracy - een digital instrument waar besluitvorming bij burgers wordt neergelegd.
• Buurttender, waarbij bewoners en ondernemers zelf inschrijven op projecten in hun buurten.
• Burgerfora, een middel om in beleidsbeslissingen input te krijgen van geïnformeerde burgers
• Buurtbegroting, is een methode die transparant de inzet van geld en middelen voor activiteiten
koppelt aan de opgaven van de buurten, Dit op initiatief of in samenwerking met bewoners en
ondernemers.
Als overheid onderhouden we pleinen, maar misschien kunnen ondernemers het samen met bewoners
beter en efficiënter. Zij krijgen het recht te bieden op dergelijke projecten. Via online communicatie
verbreden en versterken we inspraak, op basis van nieuwe technieken. Ook de besluitvorming gaat
samen met bewoners worden verbeterd. We hebben nu al de Agenda’s van de Buurt, waar op buurtniveau
bewoners en ondernemers aangeven wat het stadsdeel moet aanpakken. Dat gaat van openbare ruimte tot
het pesten op de pleinen, van veiligheidsthema’s tot armoedeproblematiek. Online kunnen we dat nog
veel breder toepassen. We gaan per buurt inzichtelijk maken waaraan het stadsdeel geld besteed. En
werken samen met kennisinstellingen om te meten en te analyseren wat goed gaat en beter kan.
Op 24 april heeft het symposium ‘Gewoon in Amsterdam West’ plaatsgevonden als sluitstuk van een
langer traject om innovatieve en creatieve participatie instrumenten te identificeren. De oogst van de door
het stadsdeel georganiseerde participatie-ontwikkeltrajecten en het symposium ‘Gewoon in Amsterdam
West’ die in bijlage 3 per thema is weergegeven, zal in een vervolgbijeenkomst uitgewerkt worden samen
met de indieners.
Alle bovenstaande ideeën werken we uit in een meerjarig werkprogramma, dat gekoppeld is aan de
planning van het wijkmanagement. Daarin wordt ook gekeken naar het bereiken van Amsterdammers die
wij nu niet bereiken. Daarnaast zetten we in op het stimuleren van buurtmedia.
In 2013 en in 2014 is en wordt er geëxperimenteerd met vormen van wijkondernemingen en
bewonersgestuurde wijkontwikkeling. Dit heeft vanuit bewoners geleid tot de vraag om onder andere
sociaal ondernemerschap te stimuleren met de speciale aandacht voor: regelvrije ruimte, soepeler
regels/prijzen m.b.t. maatschappelijk vastgoed, verdienmodellen en wijkondernemingen gericht op
mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. We willen de trend stimuleren waarbij een groep bewoners zelf
het initiatief neemt om de leefbaarheid van hun wijk te verbeteren en te ondersteunen.
Bos en Lommer is één van de drie pilotgebieden in Amsterdam waar gewerkt wordt met de methodiek
bewoners gestuurde wijkontwikkeling. Deze werkwijze heeft als doel om de buurt sociaal en economisch
verder te ontwikkelen en waar mogelijk een aanzet te geven om een wijkcorporatie op te zetten.
Bewoners krijgen in dit traject ondersteuning en training aangeboden om hun sociale en ondernemende
competenties verder te ontwikkelen. Voor deze trainingen putten wij uit het aanbod ZZP-ers uit Bos en
Lommer of West. Mode en Ambacht; het Gastouderbureau; Kijkduin Media en het Gildelab zijn de
projecten die nu in uitvoering zijn. Met de ontwikkeling van de dragende samenleving in het kader van de
pilot 3 D’s zijn er goede verbindingen mogelijk met de eerder genoemde projecten. Goed voorbeeld is
Kijkduin Media, de dagbesteding van Cordaan.
Concluderend voor Bos en Lommer:
• Projecten bewoners gestuurde wijkontwikkeling verder door ontwikkelen, mogelijkheid opzetten
buurt coöperatie.
•
Initiatieven van bewoners verbinden met de (in)formele netwerken uit de zorg (aansluiting met
versterken dragende samenleving).
8
Gemeente
Amsterdam
Gebiedsagenda Bos en Lommer
Leefbaar, Sociaal en Veilig
Programma’s; Welzijn & Zorg, Openbare orde & Veiligheid
In vrijheid en vrede kunnen leven. Je prettig voelen in de buurt waarin je woont, je vrij bewegen op straat,
je kunnen uiten in wie je bent en je veilig weten in je huis, het voor jou belangrijkste stukje Amsterdam.
Voor de bescherming van deze essentiële waarden moet je als burger op de overheid kunnen vertrouwen.
Dat is de reden dat ook in de startnotitie Meer ruimte voor West veiligheid zo prominent als
aandachtsgebied is opgenomen.
De meest recente Veiligheidsindex laat zien dat het relatief veilig is in West. Ten opzichte van 2012 zien
we een verbetering van de objectieve veiligheid in West, terwijl de stedelijke de index gelijk is gebleven.
De bewoners melden nog wel veel overlast. Het gaat dan om meldingen burengerucht en overlast van
groepen - jongeren, dronken mensen op straat, personen op straat lastig gevallen, geluidsoverlast.
De subjectieve veiligheid in Bos en Lommer scoort minder goed dan de objectieve veiligheid. Bewoners
ervaren veel overlast van de jeugd, drank- en drugsgebruik in de openbare ruimte, spanningen tussen
jeugd en volwassenen en burenruzies. Om de veiligheidssituatie aan te pakken wordt zowel ingezet op
preventieve activiteiten als op het gericht aanpakken van de overlast.
In de buurten Landlust, Gulden Winckel zijn sinds enkele jaren zijn de Buurtpraktijkteams actief. Deze
buurtgerichte interventieaanpak begint zijn vruchten af te werpen. De veiligheidssituatie op het Karel
Doormanplein (Landlust) is afgelopen jaar verbeterd, maar er zijn nog steeds een aantal hotspots in de
buurt. In de Landlustbuurt zitten relatief veel jongeren in de top 600 aanpak. In de Gulden Winckelbuurt
richt het BPT zich vooral op de opvoedproblematiek (aanpak pestgedrag). De intensieve samenwerking
tussen professionals en bewoners uit de buurt heeft ertoe geleid dat ouders en kinderen meer betrokken
zijn geraakt bij hun buurt. Onlangs is een Buurtpraktijkeam opgestart in de Gibraltarbuurt.
Het buurtveiligheidsteam (BVT) dat vooral in de Kolenkit actief is wordt afgebouwd, de focus wordt
verlegd naar de Gulden Winckelbuurt. Het BVT zorgt voor extra ogen en oren op straat en handhaaft op
een aantal veiligheidsissues op basis van input van bewoners. De onderwerpen die bewoners aandragen
variëren van fietsen op de stoep tot overlast in de openbare ruimte
Ondanks het feit dat de bewoners de wijk een voldoende geven, blijkt dat Bos en Lommer op het gebied
van de sociale cohesie slechter te scoren dan het gemiddelde in West. De buurten Robert Scott en Kolenkit
springen er in negatieve zin bovenuit.
Op het gebied van Zorg en Welzijn gaat er veel veranderen, de invoering van de decentralisaties in het
sociaal domein (Jeugd, AWBZ, Participatie) heeft de nodige consequenties voor bepaalde groepen, zoals
o.a. ouderen en mensen met een verstandelijke beperking. Het belangrijkste is dat deze ontschotting van
regelgeving, de kans om werkwijze en doelen van het stadsdeel te verbinden, mogelijkheden schept. Dit
vraagt om creativiteit, het bouwen van nieuwe netwerken en het verbinden van mensen en organisaties,
die voorheen langs elkaar werkten in de wijk. Stadsdeel West wil dit uitdrukkelijk samen met bewoners,
ondernemers en maatschappelijke organisaties tot stand brengen. De ontwikkelingen binnen het sociaal
domein bieden kansen om een lokaal maatwerk te leveren en daarbij de mensen zelf te betrekken.
Bos en Lommer is het startgebied ‘Samenwerking Sociaal Domein’ (decentralisaties 3 D’s). Er wordt op dit
moment gewerkt aan een verdiepende analyse van het sociaal domein voor het gebied Bos en Lommer.
Hierbij worden alle doelgroepen in kaart gebracht, alle informele en formele netwerken geïnventariseerd
en afspraken gemaakt met partners en belangenverenigingen over de consequenties van de
decentralisaties en wordt een aanpak voor de toekomst ontwikkeld.
Het ontwikkelen van de dragende samenleving staat in nauw verband met de bovengenoemde
decentralisaties. De bewoners zullen voor zorg en ondersteuning steeds vaker terugvallen op hun naaste
omgeving. Dit doet een groot appel op de mantelzorgers en vrijwilligers. De bewonersinitiatieven en
informele netwerken die in de afgelopen jaren zijn opgebouwd in Bos en Lommer zijn cruciaal om de
verbindingen met zorg- en hulpbehoevenden tot stand te brengen.
Uit de buurtagenda’s komt naar voren dat veel ouderen in een sociaal isolement verkeren. Deze signalen
komen vooral uit de Kolenkit, maar het sociaal isolement speelt in meerdere buurten. De groep ouderen is
een van de doelgroepen die in het kader van de decentralisaties extra aandacht moeten krijgen. In de
9
Gemeente
Amsterdam
Gebiedsagenda Bos en Lommer
Gulden Winckelbuurt en Gibraltarbuurt vervullen buurtkamers een belangrijke rol in de buurt. In de
Gulden Winckel worden veel activiteiten georganiseerd voor zeer diverse groepen. In de Gibraltar is een
spreekuur opgezet door en voor bewoners. Bewoners bepalen zelf wanneer zij hulp en ondersteuning van
professionals nodig hebben. Gezien de ontwikkelingen in het sociaal domein kunnen de buurtkamers een
belangrijke spilfunctie gaan vervullen.
Stadsdeel West zal zich blijven inzetten om problemen rondom armoede en sociaal isolement aan te
pakken en inzetten op het versterken van de dragende samenleving. De sociaal economische positie van
een aanzienlijk deel van de bevolking in Bos en Lommer is zwak. Het besteedbaar inkomen ligt in alle
buurten ruim onder het gemiddelde van West en Amsterdam. Het aantal (langdurig) minima huishoudens
is relatief hoog. Bij een deel van de minima is er sprake van verborgen armoede, schulden,
huurachterstand en eenzaamheid. De Kolenkit en de Gibraltarbuurt zijn de meest kwetsbare buurten,
gevolgd door Gulden Winckelbuurt, Landlust en Robert Scott. Bos en Lommer kent relatief veel
eenoudergezinnen met een minima inkomen. Er lopen meerdere trajecten in het kader van de Multi
Problem aanpak, vooral in de Gulden Winckelbuurt (hoge concentratie), de Kolenkit en de Robert Scott.
En er wordt veel aanspraak gedaan op schuldhulpverlening en sociale raadslieden.
Concluderend voor Bos en Lommer:
• Jeugdoverlast (o.a. pestgedrag)
• Buurtpraktijkteams in Landlustbuurt, Gulden Winckelbuurt en Gibraltarbuurt, continueren
• Buurtveiligheid (o.a. inbraak, woningovervallen, motorvoertuigencriminaliteit)
• Discriminatie/polarisatie/radicalisering (o.a. spanningen tussen jong en oud)
• Armoede, gezinnen, vooral eenoudergezinnen en ouderen
• Startgebied sociaal domein, invulling geven aan nieuwe taken (3 decentralisaties)
• Versterken dragende samenleving; buurtkamers door ontwikkelen
• Aanbod specifieke groepen, mensen met een verstandelijke beperking
• Mantelzorgers en vrijwilligers
Werken en Buurteconomie
Programma’s: Werk, Inkomen & Economie
De werkloosheid in West is in de afgelopen periode gestegen, vooral onder Amsterdamse jongeren.
Oplossen van werkloosheidsproblemen en creëren van werkgelegenheid vraagt een bredere, zelfs
regionale, benadering. Dit neemt niet weg dat West wil kijken naar welke mogelijkheden er in het
stadsdeel zijn om een bijdrage te leveren aan het creëren van werkgelegenheid en verminderen van de
(jeugd)werkloosheid.
Aan de aanbodkant (werkgevers) worden kansen worden gezien in het stimuleren en faciliteren van
vestiging van bedrijven in West, stimuleren van cross-overs tussen bedrijven in verschillende gebieden en
versterken van het economisch functioneren van de winkelgebieden e.d. Dit biedt extra kansen op
werkgelegenheid, maar ook voor opleidings- en stage mogelijkheden voor jongeren.
Ook aan de vraagkant liggen er kansen in een betere verbinding van vragers en aanbieders van stage en
werkplekken. Stadsdelen werken samen met DWI om de cliënten van DWI die moeilijker direct naar werk
te begeleiden zijn, te betrekken bij de activiteiten in de buurt. Daarnaast fungeert het Jongeren Service
Punt als het schakelpunt tussen jongeren, scholen en bedrijven in het matchen van stageplekken. Ook zijn
er goede ervaringen met talentenbeurzen in West waar lokale ondernemers zijn gekoppeld aan jonge
talenten.
Met een actieve inzet wil West ondernemers en maatschappelijke partners stimuleren de
arbeidsparticipatie voor personen met afstand tot de arbeidsmarkt vergroten en vakmanschap onder
jongeren door het bieden van stage/werkervaringsplaatsen vergroten. Er wordt standaard een social
return paragraaf opgenomen in bestekken waarop aannemers kunnen inschrijven. We gaan dit uit
breiden naar opdrachten vanaf een bepaald bedrag en voor bredere scope van diensten, leveringen of
werken.
10
Gemeente
Amsterdam
Gebiedsagenda Bos en Lommer
Stadsdeel West is één van de meest dynamische, goed bereikbare en veelzijdige delen van Amsterdam.
Een plek die bruist van ondernemerschap en creativiteit, met een gevarieerd aanbod aan voorzieningen.
West wordt steeds aantrekkelijker om te wonen, te werken en te verblijven. Er liggen kansen om dit
verder uit te bouwen.
In Bos en Lommer worden vervolgstappen gezet in een verdere verbetering in het functioneren van de
Bos en Lommermarkt. Daarnaast zien we in West een sterke opkomst van nieuwe marktinitiatieven.
Nieuwe marktconcepten op andere locaties en in een andere frequentie dan de gevestigde dagmarkten,
met een andere doelgroep en aanvullend of exclusief productaanbod. Hieraan blijkt veel behoefte, zowel
bij ondernemers als bij het publiek. De opkomende marktconcepten kunnen eveneens extra kansen
bieden voor bedrijvigheid in nabijgelegen (winkel)gebieden.
De winkelgebieden, met hun divers aanbod aan winkels en horeca, worden redelijk tot goed gewaardeerd.
Het winkelaanbod in Bos en Lommer is de laatste jaren met de komst van de Nieuwe Boekhandel,
biologische supermarkt Estafette, Brood e.d. sterk verbeterd en spreekt een breder publiek aan. Kansen
voor verdere verbeteringen in de winkelgebieden van Bos en Lommer liggen in de uitstraling van gevels
en openbare ruimte en aantrekken van nieuwe winkel- en horecaconcepten.
De Laan van Spartaan, een buurt in ontwikkeling, lijkt nog niet goed te zijn aangesloten bij de rest van Bos
en Lommer, dit ondanks de aanwezigheid van buurtoverstijgende voorzieningen zoals de klimhal, circus
Elleboog en een mooie sporthal. Deze voorzieningen moeten beter op het netvlies van de Amsterdammer
komen.
Het bedrijventerrein in Landlust aan de Willem de Zwijgerweg ontwikkelt zich ook tot een nieuw centrum
van bedrijvigheid, met onder andere studentenwoningen, leisure, hotel en grootschalige detailhandel. De
ambachtseconomie kent momenteel een opleving. West wil de vestiging van ambachtelijke bedrijven in
het gebied graag stimuleren. Het biedt extra kansen voor economische ontwikkeling in West en kan
buurten een eigen identiteit en daarmee extra impuls geven als vestigings- en verblijfsgebied. Meer
ambachtelijke bedrijven in West betekent ook meer mogelijkheden voor vakopleidingen, stages en
werkgelegenheid.
In Bos en Lommer en dan vooral in de Kolenkitbuurt zitten verschillende ambachtelijke, creatieve
projecten, wijkondernemingen zoals the Bookstore , de Wisselruimte, Amsterdams Grafisch Atelier, het
Gildelab en Mode en Ambacht. Deze ondernemingen kunnen mogelijk voorzien in stages en
leerwerktrajecten.
Concluderend voor Bos en Lommer:
• Kernwinkelgebied Bos en Lommerplein: verbetering branchering winkels en markt, verbeteren
marktbeheer, fysieke verbeteringen plein (entrees, terrassen e.d.)
• Winkelstraat: verbeteren uitstraling en branchering, m.n. deel Bos en Lommerweg Kolenkit
• Wijkondernemingen: stimuleren en faciliteren (regelgeving, vastgoed)
• Stageplekken en leerwerktrajecten m.n. voor jongeren bij bestaande (ambachtelijke) wijkondernemingen
• Laan van Spartaan: versterken verbinding met Bos en Lommer via buurtoverstijgende voorzieningen,
versterken voorzieningen voor bewoners.
• Landlust: verbinden met omliggende wijk door publieksgerichte voorzieningen in het randgebied
bedrijventerrein.
Prioriteiten van de opgaven
Bovenstaande opgaven van het gebied leiden tot een prioritering van de volgende 9 specifieke
strategische doelstellingen van het gebied.
•
•
•
Integrale stedelijke vernieuwingsprojecten in de Kolenkitbuurt, Gulden Winckelbuurt en Robert Scott
buurt uitvoeren.
Jeugd: begeleiding op speelplekken en speeltuinen, kindpakketten (armoede), verbeteren
pedagogisch klimaat.
Veiligheid & Jeugd: inzet Buurtpraktijkteams in Landlust, Gulden Winckel en Gibraltar
11
Gemeente
Amsterdam
•
•
•
•
•
•
Gebiedsagenda Bos en Lommer
Armoede, hoogste percentage minima huishoudens in Bos en Lommer, vooral (één ouder) gezinnen
en ouderen.
Versterken dragende samenleving, in relatie tot de 3 decentralisaties. Met vooral aandacht voor
ouderen, ouderen met een niet westerse achtergrond, Licht Verstandelijk Beperkten, mantelzorgers
en vrijwilligers. Bos en Lommer is startgebied voor de decentralisaties.
Wijkondernemingen: voortzetten projecten wijkontwikkeling.
Duurzame ontwikkeling openbare ruimte met vooral aandacht voor het onderhoud en handhaving
(bedrijfsafval, zwerfvuil) en initiatieven zelfbeheer.
Versterken economisch functioneren kernwinkelgebied Bos en Lommerplein/markt.
Versterken verbinding bedrijventerrein Landlust en Laan van Spartaan met omliggende gebieden.
Totstandkoming van de gebiedsagenda:
Invloed en verantwoordingsparagraaf
Deze gebiedsagenda is tot stand gekomen met behulp van bewoners en organisaties uit de buurten van
Bos en Lommer en vakspecialisten van stadsdeel West. De inhoud is gevormd vanuit de input van een
brede groep bewoners, organisaties en ondernemers, die zich door middel van contact met de buurt
coördinatoren en winkelstraatmanagers via buurtavonden, spreekuren hebben laten horen over hun
leefomgeving.
De buurtcoördinatoren nemen zowel de kernopgaven als de doelen en prioriteiten mee bij het ophalen
van de agenda van de buurt. Deze worden gekoppeld met de punten die uit de buurten zelf komen. De
buurtcoördinator maakt een afweging tussen individuele punten en breed gedragen punten. De
buurtcoördinatoren hebben binnen hun inmiddels opgebouwde netwerk nogmaals de agenda overlegd
voor op- en aanmerkingen.
De communicatie vanuit de buurtcoördinatoren en winkelstraatmanagers gebeurt via persoonlijk contact
(mail, telefonisch, face tot face), briefpost, maar ook via de Facebookpagina’s die door buurtcoördinatoren
worden beheerd. Verder zijn er de verschillende buurtbijeenkomsten of overleggroepen. Maatwerk is
hierbij uitgangspunt.
Bijlagen
1. Gebiedsanalyse lightversie Bos en Lommer
2. Agenda van de buurt Bos en Lommer
3. Uitkomsten symposium ‘Gewoon in Amsterdam West’.
12