FotomuseumAntwerpen

42 EXPO
FoMu voorjaar 2014
In 2014 presenteert het FotoMuseum wederom een gevarieerd
tentoonstellingsprogramma. Het voorjaar staat in het teken van
internationaal fotografisch talent met tentoonstellingen van het
Londense duo Broomberg & Chanarin en de Japanse fotografe
Rinko Kawauchi.
Broomberg & Chanarin
Het Fotomuseum presenteert het controversiële werk van Adam
Broomberg (Zuid-Afrika, 1970) en Oliver Chanarin (Engeland,
1971), twee kunstenaars die de internationale fotografiewereld
al enkele jaren domineren. Als winnaars van de prestigieuze
Deutsche Börse Prijs voor Fotografie (2013) en geselecteerd voor
de jaarlijkse New Photography tentoonstelling in het MoMa te
New York (2013), worden ze bejubeld om hun vernieuwende
omgang met fotografie.
Conflict, privacy, rassenproblematiek, activisme, militaire interventie en religie. Stuk voor stuk grote wereldthema’s, die door
Broomberg & Chanarin vanuit de fotografie benaderd worden.
Hun conceptuele fotografie legt enkele mechanismen achter deze
onderwerpen bloot en schuwt de controverse niet. Zo maakten
ze in 2013 een eigen geïllustreerde bijbel (Holy Bible), aan de hand
van foto’s uit het Archive of Modern Conflict en probeerden ze
in 2008 als embedded journalisten in Afghanistan uit handen te
blijven van de Amerikaanse censuurcommissie (The Day Nobody
Died). Voor ‘People in trouble laughing pushed to the ground’
(2011) hergebruikten ze archieffoto’s die professionele- en amateurfotografen over het conflict in Noord-Ierland maakten.
De serie ‘Mr. Mkhize’s Portrait’ (2004) werpt een blik op ZuidAfrika, tien jaar na de apartheid. De foto’s, veelal portretten, zijn
gecombineerd met teksten en interviews en geven ons een overtuigend beeld van de sociale veranderingen en de complexiteit van
het dagelijkse leven in dit land. Hun meest recente werk ‘Chicago’
(2006) toont verschillende aspecten van oorlog en propaganda in
Israël. Beide projecten zijn niet alleen treffende reportageseries,
zij leveren ook een belangrijke bijdrage aan de discussie binnen
de documentaire fotografie.
In hun werk werpen Broomberg en Chanarin de vraag op hoe menselijk lijden op een foto kan worden vastgelegd. Samen waren ze te
zien in verscheidene internationale tentoonstellingen, onder meer
in The Museum of Modern Art, Tate Galleries, The International
Center of Photography en Mathaf Arab Museum Of Modern Art.
In 2013 ontvingen ze de Deutsche Börse Photography Prize voor
hun werk ‘War Primer 2’. Hierin combineerden ze foto’s uit de
Tweede Wereldoorlog die eerder verschenen in Bertolt Brechts
foto-essay ‘Kirgsfibel’ met foto’s die de “War on terror” in beeld
brengen. Het is aan de kijker om op zoek te gaan naar overeenkomsten en verschillen en hier zelf een betekenis aan toe te
kennen.
De tentoonstelling brengt voor het eerst een groot aantal van
deze zeer uiteenlopende reeksen samen. Met een nadrukkelijke
focus op conflict en ras slagen ze er in onze manier van kijken
grondig door elkaar te schudden.
Rinko Kawauchi - ‘Illuminance, Ametsuchi,
Seeing Shadow’
Het Fotomuseum toont daarnaast ook recent werk van de
gelauwerde Japanse fotografe Rinko Kawauchi. Deze tentoonstelling was eerder te zien in het Tokyo Metropolitan Museum
of Photography, maar het is de eerste keer dat een Europees
museum een volledige tentoonstelling wijdt aan Kawauchi’s poëtische en persoonlijke beeldtaal.
© Broomberg & Chanarin / Chicago #11, Chicago, C-type print, 19x23", 2006
Zowel formeel als thematisch breekt deze jonge fotografe radicaal met haar voorgangers: een rijk kleurenpalet vervangt het
monotone zwart-wit, intieme confidenties verdringen de maatschappelijke betrokkenheid, en de stad wordt ingeruild voor het
platteland. Kawauchi laat zich niet begrenzen door tijd en ruimte
EXPO 43
en speelt met universele herinneringen en referenties. De zuivere
kleuren en composities graven naar de essentie van de wereld:
de natuurelementen, de cyclus van het leven, het eeuwige en het
vergankelijke. Vertrekkende vanuit een Japanse gevoeligheid en
esthetiek, ontwikkelde ze een stijl die nu al haar naam draagt.
Kawauchi werkt zoals veel Japanse fotografen met een boek als eindresultaat, in tegenstelling tot de eerder Europese manier van werken
waarbij een expositie het doel is. In 2001 publiceerde Kawauchi
dan ook drie indrukwekkende fotoboeken tegelijkertijd: ‘Utatane’,
‘Hanabi’ en ‘Hanako’, waarmee ze prompt tot een van de meest innovatieve nieuwkomers in de hedendaagse fotografie werd bekroond.
10 jaar na haar intrede op het internationale toneel, publiceerde ze
‘Illuminance’. In dit boek gaat ze verder in haar zoektocht naar het
buitengewone in het alledaagse, en werd ze opnieuw aangetrokken door de cyclus van het leven. We zien bijvoorbeeld foto’s van
een stralende blauwe lucht en van een oudere vrouw die Onigiri
maakt, beiden schijnbaar eenvoudige foto’s maar Kawauchi’s talent
ligt dan ook in de ruwe menselijke emoties die ze met haar beelden weet op te wekken bij het publiek. Ze vat het zelf samen als
volgt: “It’s not enough that the photograph is beautiful. If it doesn’t
move my heart, it won’t move anyone else’s heart.” Toen haar land
getroffen werd door de tsunami, ging ze op pad met haar Rolleiflex
en nam ze een eenvoudige foto van iets dat ze dagelijks ziet: de
zon. Ditmaal symboliseerde de zon echter veel meer en wist ze
© Rinko Kawauchi / Ametsuchi, 2012
hoop te brengen in de donkere dagen die haar land doormaakte.
Daarnaast weet ze ook, door beelden naast elkaar of tegenover
elkaar te plaatsen, de verbeelding van de kijker aan te spreken en
nieuwe dingen te creëren.
In ‘Ametsuchi’, dat ze in de lente van 2013 uitbracht, verschoof
haar aandacht van micro naar macro, naar de grotere natuurlijke
wereld en onze relatief kleine plaats daarin. Zo brengt ze beelden
van verre constellaties samen met kleine figuren, verloren in een
landschap, maar ook foto’s van een traditionele manier van nokayi,
waarbij in landbouwgebieden op specifieke tijdstippen gecontroleerde brandhaarden worden aangestoken om zo de boerderijen
vruchtbaar te houden voor generaties en decennia lang. De reeks
wordt kracht bijgezet door beelden van Boeddhistische rituelen
en andere religieuze ceremonies, die suggereren dat de mens al
van oudsher allerlei manieren hanteert om te proberen de tijd en
het geheugen te overstijgen.
Ontdek deze internationaal gelauwerde fotografen en hun bijzondere werkwijze in het fotomuseum van Antwerpen! (tvdh)
n
Beide tentoonstellingen zijn te zien van 21 maart tot 8 juni 2014 in
FotoMuseum, Waalsekaai 47, 2000 Antwerpen en dit van dinsdag tot en met
zondag tussen 10 u. en 18 u. Meer info kan je vinden op www.fotomuseum.be.
CvB-leden krijgen 2 korting en betalen € 5, jongeren onder de 26 betalen € 1.

Download Report