Testen

Testen, een vak voor het leven!
Gastcollege UU, 3 december 2012
Egbert Bouman, [email protected]
1
Even testen …
Wat is jullie beeld van softwaretesten?
2
Testanekdotes uit ‘mijn’ praktijk
•
•
•
•
•
•
•
•
Walrus OZB vaart met testparameters
Test haalt telefooncentrale down
Testteam Transavia annuleert echte vluchten
Geslacht = Ja
Project Schadeverzekeraar: 15 mln weg
6 pallets polisprints
Heathrow terminal 5
Security
4
We do have a reputation …
Ron Tolido over IT types
5
1
Even testen…
2
An excellent tester’s attitude.
Constructive maliciousness:
Make things fail…
…to make things better
What’s the difference?
The developer …
The user …
The tester …
Testers zijn ook maar mensen…
8
Walrus class submarines
Testing: a matter of survival
Traffic Aid Control Room System
First release:
- Way too slow.
- Total crash upon heavy load.
Bad Test? “Wegenwacht out
of business”
Performance tests:
- 7 bottlenecks
- Repaired and now OK
ING Bank datawarehouse
Testing: strategic importance
Insurance companies
Testing for survival
CRISC certified ‘risk controller’
Business-IT Risk management in all it’s respects
13
Over Valori
Proces
Tools
Proces
Tools
Syner
gie
People
Business IT optimization
People
• Test & Acceptatie
• Business Architecture & Requirements
• IT mgt & Value Chain Improvement
120+ top professionals
> 23 jaar in business
Top-200 klanten
• RABO, Achmea, Interpolis, ING,
NIBC, ASR, SNS, Menzis, KPN,
Randstad, Tweede Kamer, Prov.
Utrecht, etc.
Training partner (Valori Academy)
www.valori.nl , www.smartest.nl
SmarTEST aanpak,
EXIN-preferred
Complexiteit
15
Einstein maakte het simpel
16
Make it as simple as possible,
but not simpler
(Einstein)
17
Make IT as simple as possible,
but not simpler
(Valori)
18
Wat kun je testen aan een pen?
19
Wat is kwaliteit?
Een relatie attribuut?
Objectiveerbaar?
20
Verandering
Kwaliteit is meer dan een mooi systeem
Kwaliteit
Het resultaat voor de business,
als het project er niet meer is.
I
P
360º
kwaliteits
perspectief
S
Informatie
Processen
Systemen
Gegevens in en
naar het systeem
Organisatie en
Processen
Het opgeleverde
informatiesysteem
Een SmarTEST model. Zie boek en www.smartest.nl voor definities
Extended ISO-Model
Functionality
Reliability
Usability
Suitability
Accuracy
Interoperability
Compliance
Security
Traceability
Maturity
Fault tolerance
Recoverability
Availability
Degrability
Understandability
Learnability
Operability
Explicitness
Customisability
Attractivity
Clarity
Helpfulness
User-friendliness
Efficiency
Maintainability
Portability
Time behaviour
Resource behaviour
Analysability
Changeability
Stability
Testability
Manageability
Reusability
Adaptability
Installability
Conformance
Replaceability
24
FURPS
Functionality
•
Features, Mogelijkheden, Beveiliging
Usability
•
Human factors, Esthetische eigenschappen, Consistentie,
Documentatie
Reliability
•
Faalfrequentie, Faalimpact, Recoverability, Predictability, Accuracy,
Mean time to failure
Performance
•
Snelheid, Efficiëntie, Resourceverbruik, Throughput, Responsetijd
Supportability
•
Testbaarheid, Uitbreidbaarheid, Aanpasbaarheid, Onderhoudbaarheid,
Compatibility, Configurability, Serviceability, Installeerbaarheid,
Localizability, Portability
25
IT Governance en testen
Veel IT-projecten falen
Grip en inzicht essentieel: feitelijke stuurinformatie
In control zijn vergt risicobeheersing
Testen = strategisch instrument voor risicobeheersing
Gebruikt zoals
geleverd
Gebruikt na wijziging
29%
fundamenteel
gewijzigd
Nooit gebruikt
2%
3%
19%
47%
Nooit afgemaakt
Bron: ButlerBloor Computer Research
26
Met testen verdien je geld. Hoeveel?
Veel, blijkbaar !!
Zie www.nist.gov voor het volledige
NIST rapport (pas op: 500 bldz.)
In Europa vergelijkbaar
27
De “Kromme van Boehm”
Voorkomen
is beter dan
genezen
28
Een goede testaanpak ….
1/10
Planned:
Plan
Analyse
Realisatie
Test
Dead
line
Actual:
Plan
Analyse
Realisatie
Te
st
… houdt testen uit de kreukelzone
29
Een goede testaanpak …..
WAT testen?
Vandaag
HOE testen?
testobject, kwaliteitsaspecten,
testbasis, acceptatiecriteria, risico’s
teststrategie, testscenario’s
testtechnieken
WIE test?
testers, materiedeskundigen,
ICT'ers, beheerders, leveranciers, ..
WANNEER testen?
planning, testfasering
WAAR testen ?
testomgevingen, werkplekken
WAARMEE testen ?
testtools, rekentools
… geeft antwoord op o.a. deze vragen
30
Lots of books on testing
Methods for structured testing
You need a “handy” approach
The 5 conditions for smart testing
1. Think strategic
Strategic
2. Make people important Men over Machine
3. Be adaptive
Adaptive
4. Target on risks
Risk based
5. Create transparancy
Transparent
Thats why: SmarTEST
2004: SmarTEST gelanceerd
! ! ! ! ! ! ! !
No risk,
No test
Geen risico, geen test
39
Testsoorten
Ketentesten
Gebaseerd op
te onderzoeken
aspecten
Gebaseerd op
fasen
40
Het W-model, het testmodel
Requirements , acceptatiecriteria en risico’s
Exploitatietest
Bedrijfseisen,
gebruikerseisen
Acceptatie
test
Systeem
eisen
Systeem- en
ketentest
Ontwerp, bouw en
ontwikkeltesten
Onderkant : ontwerp, bouw
en test gecombineerd.
Past bij moderne, ‘agile’
ontwikkelmethoden zoals RUP,
DSDM en SCRUM.
De oerversie: het V-model
definitie
studie
accept.
test
functioneel
ontwerp
systeem
test
technisch
ontwerp
integratie
test
constructie
unit
test
unit
test
Maar het
Waterval tijdperk
is voorbij
integratie
test
systeem
test
accept.
test
42
RAR en Scrum product backlog
Daily
scrum
Business
reqts
Product
owner
Sprint =
30 dagen
43
Geautomatiseerd testen
HP Quick Test Pro
HP Loadrunner
Rational FT
Tosca
Citratest
Parasoft
Selenium
Fitnesse
Jmeter
SoapUI
44
Geautomatiseerd testen: twee werelden!
Requirements , acceptatiecriteria en risico’s
Testtools voor eindgebruikers
HP-QTP, Citratest ?!
Gebruikers
testen
Never the twain shall meet?
Testtools voor techies
Selenium, JMeter, TFS-tooling?!
Ontwikkel
testen
45
46
Ontwerpen van testen: vak apart
60 verschillende testontwerptechnieken
Structuur van een testgeval
47
Hoe ziet een goede test eruit?
Structuur van een goed testgeval:
• Uitgangssituatie
• Actie
• Resultaat
Voorbeeld:
grenswaarde
test 18 jaar
48
Eyewitness
How test parameters can
sneak into life environment
Was testing forgotten here ?
Bevindingen Acceptatietest
met testinspanning in FTE 's
70
totaal lopende bevindingen
deze week nieuw geconstateerd
10
Testinspanning
9
60
8
47
7
44
42
42
43
41
41
39
40
6
38
37
36
35
34
32
32
32
5
31
30
4
24
20
19
20
19
14
13
12
10
8
8
6
4
9
3
13
12
8
2
Gewogen totalen per week
11
10
7
5
9
9
8
7
5
5
3
0
1
14
2
3
4
120
5
6
7
8
9
Testinspanning in FTE
Aantal bevindingen
50
10
11
12
13
14
15
1
Getallen zeggen
weinig, het gaat
om de trend.
Status 4/9 16:00
Normal=1, Minor=0,5
Weging: Block=4, Major=2,
0
16
17
18
19
20
21
22
Week
100
80
Nieuw deze week
Gesloten deze week
60
Totaal nog open
40
Trendlijn 3e orde
20
Acceptatiegrens
0
17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36
51
Iedereen kan testen?
Professionaliteit
Communicatie
Spelbreker durven zijn
Kritisch vermogen
52
Het karakter van de tester
Constructieve kwaadaardigheid:
Make things fail…
…to make things better
Wat is het verschil?
The developer …
The user …
The tester …
Een goede tester: vier competenties
Iedereen kan testen, hetzelfde geldt voor klompenmaken
Takt,
sensitiviteit,
overtuigen,
analyseren,
presenteren,
rapporteren
Verzekeren, banken, telecom, overheid,
zorg, omroepen, industrie, media, software
engineering, …
Architectuur,
programmeren,
(internet)technologie,
ontwikkelmethodieken,
Spin in web
TestOrganisatie
TestManagement
TestInfrastructuur
Voorbereiding
Beheer Testware
Afronding
Specificatie
Uitvoering
Valori thema avonden
Een begrip in Grip op IT!
Depersonaliseren
productiedata
Creëren
Maskeren
Migreren
Beheren
Converteren
Integreren
Tools en toolsupport
Geweest, o.a.:
Grip op MicroSoft Dynamics
De nieuwe generatie testtools
Test Data Management
Getting Things Done
Solvency II
Scrum en onafhankelijk testen
Tools voor Test Management
Stretch & Move (met KPN)
Moderne systeemontwikkeling: RUP, agile
Risicomanagement in de echte wereld
Model Based Testen
Politiek op de werkvloer
Testen en auditing
SOA en ketentesten
Bevindingenbeheer en SmarTRACK
Zorg en ICT
Performance testen
Usability revisited
SEPA
Datawarehousing en BI
De Vrijgavekaart
Datakwaliteit
Wat bracht Eurostar
Zorgverzekeraars
Etcetera…
?? Requirements = Product Backlog ??
Bedrijfseisen,
gebruikerseisen
Acceptatie
test
Systeem
eisen
Keten
test
?? SCRUM ??
A great test support site
with free tools
www.smartest.nl
Conferenties
EuroSTAR
TestNet
Nederlandse Testdag
Dutch Testing Conference
Belgium Testing Days
Test Automation Day
Agile Testing Days
58
Waarom testen zo leuk is
Alle aspecten van IT komen aan bod
• People
• Process
• Tools
Je mag overal wat van vinden
Je ontwikkelt een breed perspectief
Je zit snel op een goed niveau
• Junior testers voor de Raad van Bestuur!
Het is de beste start in IT land
• Maar “tester van wieg tot graf” is geen probleem!
Het is recessiebestendig
59
Wees slim, word een slimme tester!
60
61
62
Bedankt voor uw aandacht!
BEDANKT VOOR
UW AANDACHT
[email protected]
www.valori.nl www.smartest.nl
www.echtewereld.nl
Met dank aan verschillende vakbroeders
en vooral aan alle bevlogen Valori
consultants en test managers in de echte
wereld
64