Van civiel ingenieur tot bankier tot golfbaanrestaurateur

Van civiel ingenieur tot bankier
tot golfbaanrestaurateur
Frank Pont stelt duidelijke doelen in zijn leven
In 2013 is het tien jaar geleden dat Frank Pont een nieuwe professie ging uitoefenen: hij stortte zich als golfarchitect vol overgave op restauratieprojecten van topgolfbanen in binnen- en buitenland. Hij is daarin zeer succesvol en oogst veel lof. In 2010 riep Golf Weekly hem uit tot de meest succesvolle
golfbaanarchitect van Nederland. Gemiddeld duurt het in ons kikkerlandje tien jaar voordat je een nieuwe golfbaan kunt realiseren. Toch wist Frank in
die tijd al vijf nieuwe golfbanen te bouwen met als hoogtepunt zijn laatste creatie, de topbaan De Swinkelse.
Auteur: Broer de Boer
We hebben een afspraak gemaakt voor het interview op de Amsterdam Old Course. Op het terras
van deze bijzondere golfbaan, een ware groene
oase op steenworp afstand van de Amsterdam
Arena, word ik gewaar dat de 51-jarige van
origine Delftse civiel ingenieur met als specialisatie
grondmechanica heel veel van de wereld gezien
heeft. Frank startte zijn carrière als ingenieur bij
Shell met de bouw van boorplatforms in Noorse
fjorden, maar vroeg zich met zijn creatieve geest
al snel af of hij daar de rest van zijn leven wilde
blijven. Frank stak zijn energie in bedrijfskundige
opleidingen en studeerde daarvoor aan een
van de beste plekken, de University of Chicago.
Gewapend met nieuwe kennis werd hij achtereenvolgens consultant bij McKinsey en Monitor,
en daarna zaken bankier bij Merrill Lynch en bij
de Deutsche Bank. Frank vloog zich bijna letterlijk
het zwart voor de ogen om vanuit zijn woningen
in Londen en Amsterdam boardrooms in Europa,
Azië en de VS adviezen te geven. Totdat het door
24
het 24/7-jachtige leven niet meer parallel met
Franks gezondheid ging en hij tijdens een vlucht
naar Australië door een bloedstolsel het merendeel van het zicht in zijn linker oog verloor. ‘Dat
was een duidelijk wake up moment, zegt Frank.
‘Rijkdom en luxe is leuk, maar je gezondheid is
natuurlijk veel belangrijker. Het besluit dat ik dit
werk niet langer moest blijven doen was dan ook
niet moeilijk.’ Een van de grappige overblijfselen
van die periode is dat Frank na al die jaren nog
steeds een uitnodiging krijgt om deel te nemen aan
het KLM-OPEN golf toernooi voor de frequentste
vliegers.’
‘Een goede golfarchitect heeft
een academische geest nodig.’
Creatief
De brug naar golf is geslagen! In zijn hectische tijd
vormde het golfspel een van de weinige manieren
om zijn hoofd leeg te maken. Op zoek naar een
nieuwe uitdaging wilde de inmiddels bemiddelde babyboomer iets creatiefs gaan doen. Het
kwartje viel toen hij een Masters opleiding Golf
Architectuur in Schotland spotte. ‘Golf lag ook
met mijn opleiding grondmechanica best wel voor
de hand. Werken met de bodem is immers een
van de pijlers van de golfarchitectuur. Ik volgde
de tweejarige golfarchitectenopleiding aan de
Heriot Watt University in Edinburgh. Naast een
leerling worden van een bestaande golfarchitect
worden is deze opleiding de enige mogelijkheid
in de wereld om dit mooie vak te leren kennen. De
drie belangrijke pijlers in de golfarchitectuur zijn:
het natuurlijke landschap op en rondom de baan
gebruiken of creëren, de civiel technische situatie
beheersen en zorgen dat de baan speltechnisch interessant en gevarieerd is. Voor mij zijn deze drie
pijlers gelijkwaardig. Ik koos tijdens mijn opleiding
als specialisatie voor de banen van de grootmeester Harry Colt, in Nederland bekend van banen
Actueel
Frank Pont 10 jaar golfarchitect
Cruden Bay, par 3 hole.
als de Pan, De Haagse, de Eindhovense en de
Kennemer.’
Eerste klus
Heel bijzonder is de anekdote die Frank vertelt
over zijn eerste klus als golfarchitect in 2003.
Het ging om het renoveren van de 16e hole op
de Eindhovensche, de hole waarop enkele jaren
eerder zijn vader aan een hartstilstand overleed.
Bestaat er zoiets als toeval? Na die eerste klus
kwam de bal goed aan het rollen, met klussen op
Toxandria, De Kennemer, De Haagsche en De Pan.
Uiteindelijk was Frank binnen zijn bedrijf Infinite
Variety Golf Design betrokken bij renovatieprojecten van negen Nederlandse top 15 banen. Renovatie met behoud van de identiteit van de baan
is Franks hoogste streven: ‘Ik wil niets liever dan
dat men later over mij zegt dat men niet meer kan
bespeuren of het nu een nieuwe ‘Pont-green’ is of
een origineel aangelegde green van Harry Colt,
Tom Simson, Alister MacKenzie of Frank Pennink.’
Bij projecten stelt Frank zich dus duidelijk eigen
doelen. En gezien zijn eerdere inspanningen kan
hij zich dat ook permitteren, waarbij zijn eerdere
werk ervaring in de consultancy- en bankwereld
essentieel is om het optimale resultaat te behalen.
‘Ik heb in de tijd dat ik werkzaam was als consultant heel wat moeilijke veranderingsprocessen
begeleid. Daarbij is de analyse, de diagnose essentieel, maar het goed communiceren en omgaan
met weerstand tegen verandering waarschijnlijk
nog belangrijker.’ En daarbij heeft Frank een hem
typerend motto: ‘Het is bij golfbaanrestauraties
beter om iets niet te doen dan het probleem half of
slecht te doen.´
Swinley Forest, hole 12a.
Academische geest
Frank zegt het liefst te werken op oude klassiek
topbanen, vaak gesitueerd op de mooiste plekken
in Europa, meesterwerken dus. Niet voor niets
staat er als pay-off op zijn site: ‘Restoring Europe’s
Classics and creating new ones.’ Frank Pont: ‘Er
zijn veel manieren om een golfbaan verkeerd
te restaureren of te renoveren en helaas maar
weinig mogelijkheden om het goed te doen. Heel
belangrijk is dat opdrachtgevers openstaan voor
hetgeen er gebeuren moet. Is dat commitment er
niet dan ben ik niet de juiste man voor de job. Ik
heb mezelf als doel gesteld op termijn mondiaal
bij de top-vijf van de golfbaanarchitecten te horen,
en met een van mijn specialismen – restauratie –
ben ik hard op weg om dat ook daadwerkelijk te
realiseren.’ Daarbij heeft Frank Pont ook een duidelijke stellingname: ‘Een goede golfarchitect heeft
een academische geest nodig.’ Waarom vindt hij
dat? ‘Kijk maar eens naar de golfgeschiedenis’,
zegt hij. ‘De groten onder de golfarchitecten, Colt,
Simpson, MacKenzie, hadden allemaal een academische opleiding. Ze waren daardoor in staat
om buiten kaders te denken en belangrijke innovaties door te voeren. Je moet het vermogen hebben
om meerdimensionaal te denken. Neem de routing
van een golfbaan: wanneer deze niet goed is
uitgedacht, iets wat helaas bij veel van de Nederlandse golfbanen het geval is, komt het daarna
nooit meer goed. Een ander essentieel punt is de
noodzaak om als golfarchitect zeer getalenteerde
medewerkers om je heen te verzamelen. Een
goed voorbeeld zijn shapers, de machinisten die
de baan bouwen. Ik ben als een schilder zonder
handen die op hun virtuositeit vertrouwt om mijn
ideeën op het doek te krijgen’. En die drang naar
Frank ontwierp vijf nieuwe golfbanen, met als hoogtepunt De Swinkelse
25
Actueel
Frank Pont 10 jaar golfarchitect
Broadstone (Colt) hole 8 voor en na restauratie van bunkers.
het best haalbare is dan ook de reden dat Frank
tegenwoordig alleen nog maar met de champions
league van de golfbouwers werkt en dan nog bij
voorkeur dagelijks met zijn neus erbovenop staat
zodra de laatste laagjes zand worden neergevlijd.
Buitenland
‘Om de wereldtop te bereiken en continue de
meest uitdagende en interessante klussen te doen
was het noodzakelijk om mijn werkterrein ook
naar het buitenland te verleggen’, vervolgt Frank.
Naast een twintigtal Nederlandse projecten werkt
hij momenteel ook aan een vijftiental projecten in
Engeland, Schotland, Frankrijk, België en Spanje.
Bij verbouwingen van Europese banen werkt hij
of alleen of in de vorm van joint ventures met
collega-golfarchitecten ter plaatse. Wel zal hij niet
weer in de val trappen dat hij te veel, te ver en
te lang van huis is; elke maandag is hij thuis in
Den Dolder te vinden voor zijn ‘pappadag’. Frank
Pont: ‘Mijn doel is om vooral nog op de topbanen van de wereld, zoals de Britse Open banen,
werk te doen. Nu al staan acht van mijn Europese
klanten in de Euro top 100 en vijf Engelse klanten
in de UK top 100.’ Ook in de VS wordt de ambitieuze vijftiger actief: ‘Ik ben net uitgenodigd om
in juni in Chicago een groot Colt-seminar te geven
aan de twintig banen die de door Colt in Noord
Amerika gemaakt zijn, iets waar ik natuurlijk erg
trots op ben.’
Droom: echte golflinks
Welke (restauratie)projecten waaraan hij meewerkte heeft Frank in zijn hart gesloten? Na een
heel korte aarzeling zegt hij als meest bijzondere
project te kiezen voor de restauratie in 2006 van
26
de 18 greens van de Koninklijke Haagse Golf en
Countryclub. Frank Pont: ‘En waarom? Omdat ze
daar de guts hadden om een restauratie project zo
rigoureus en gedegen aan te pakken met een op
dat moment nog vrij onbekende architect die ze
de ruimte gaven om zijn inzichten toe te passen. Ik
heb daar dan ook mijn hele hart en ziel in gestopt
en ben dan ook tijdens de werkzaamheden alle
dagen continue aanwezig geweest. De pay back
voor de club en mijzelf kwam toen de Haagsche
na de restauratie van de zestiende naar de derde
plaats in de Europese top 100 lijst steeg. Ook
de nieuwbouw van een reserve par 3 hole in de
duinen van Cruden Bay zie ik als een unieke opdracht. Tenslotte ben ik erg trots dat ik mag werken
voor Swinley Forest, de meest exclusieve Coltbaan
in de UK, een baan die zo goed is dat ik me volledig met de details kan bezighouden om de baan
verder te perfectioneren. En natuurlijk loop ik ook
met een grote glimlach rond op De Swinkelsche,
mijn laatste ontwerp, dat net is opengegaan en
nog hoge ogen in de Nederlandse golfwereld zal
gaan gooien.’ Maar Franks mooiste nieuwbouwproject moet ooit nog eens gerealiseerd worden en
hij glimlacht: ‘Zoals elke ras-golfarchitect droom ik
ervan om ooit nog eens een echte golflinks in een
duinlandschap te maken, daarbij de holes liefst op
het bestaande landschap te draperen zonder enig
grondverzet. In Nederland zal dat helaas waarschijnlijk nooit meer kunnen, maar misschien krijg
ik die kans ergens anders in de wereld, bijvoorbeeld in de UK, de Baltische staten of de Krim...’
Frank Pont en ´Veenoperatie AOC´
Golfarchitect Frank Pont werkt ook aan de
renovatie van de Amsterdam Old Course
(AOC). Wederom moest hier ten behoeve van
de Nederlandse Spoorwegen een stukje grond
opgeofferd worden voor bouwactiviteiten. De
9-holes baan werd in 1935 geopend op grond
van de huidige Nederlandse Spoorwegen
en ligt grotendeels op veengrond op 2 meter
40 onder NAP. Het is een bijzonder project,
daar de AOC de nodige uitdagingen kent
met betrekking tot de waterhuishouding en
de slappe veenachtige bodem, waar Frank
Pont ook zijn civieltechnische kennis uitstekend
kan inzetten. De aanstaande ‘veenoperatie’ is
technisch zeer interessant. Golfbaanaannemer
Aha de Man, die ook de AOC onderhoudt
maakte hiermee onlangs een aanvang. De
komende jaren worden de veenholes op de
AOC gerestaureerd. Hierbij wordt de veenlaag
afgegraven. De veenholes worden opnieuw
opgebouwd en verhoogd met droge grond die
afkomstig is van Amsterdamse bouwprojecten.
Dit moet leiden tot een opwaardering van
deze oude baan, vlakbij Amsterdam-Centrum,
op een steenworp afstand van de Amsterdam
Arena. Saillant detail is dat Pont dit werk uit
waardering voor de AOC pro bono uitvoert.