Ministerie van Economische Zaken
Transparantiebenchmark 2014
De Kristal 2014
In samenwerking met NBA
Transparantiebenchmark 2014
De Kristal 2014
In samenwerking met NBA
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
1
1 De Transparantieladder
De Transparantieladder geeft een overzicht van de totaalscores van organisaties, inclusief de subscores op de acht verschillende categorieën.
De organisaties die deel uitmaken van de Transparantiebenchmark zijn gerangschikt in verschillende groepen, te weten de kopgroep, de
achtervolgers, het peloton, de achterblijvers en de bezemwagen.
2
Categorie transparantieladder 2014
Plaatsen
Kopgroep
1 - 20
Achtervolgers
21 - 71
Peloton
72 - 214
Achterblijvers
215 - 244
Bezemwagen
245 - 409
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
Transparantieladder
Deelnemers Pos.Cat.
ACHTERVOLGERS
ACHTERVOLGERS
| 001
| 002
| 003
| 004
| 005
| 006
| 007
| 008
| 009
| 010
| 011
| 012
| 013
| 014
| 015
| 016
| 017
| 018
| 019
| 020
| 021
| 022
| 023
| 024
| 025
| 026
| 027
| 028
| 029
| 030
| 031
| 032
| 033
| 034
| 035
| 036
| 037
| 038
| 039
| 040
| 041
| 042
| 043
| 044
| 045
| 046
| 047
| 048
| 049
| 050
| 051
| 052
| 053
| 054
| 055
| 056
| 057
| 058
| 059
| 060
| 061
| 062
| 063
| 064
| 065
| 066
| 067
| 068
| 069
KOPGROEP
NS
AKZO Nobel N.V.
KPN
Koninklijke BAM Groep
Unilever N.V.
Koninklijke Philips N.V.
Heineken N.V.
Havenbedrijf Rotterdam N.V.
Beelen Groep B.V.
Bank Ned. Gemeenten N.V.
Van Lanschot Bankiers
ANWB B.V.
Vodafone
Schiphol Group
Alliander N.V.
DSM N.V.
VolkerWessels
ING Groep
Q Park N.V.
Aegon N.V.
Achmea
Air France - KLM
Koninklijke Ahold N.V.
Menzis Holding B.V.
MN
PostNL
Rabobank
Nederlandse Waterschapsbank NV
Ernst & Young Nederland
TenneT Holding B.V.
Bavaria N.V.
NV NOM Investerings- en Ontwikkelingsmaatschappij voor Noord-Nederland
Wavin N.V.
Siemens Nederland
Koninklijke FrieslandCampina N.V.
E.ON Benelux N.V.
Holding Nationale Goede Doelen Loterijen N.V.
Koninklijke Ten Cate N.V.
Koninklijke Wessanen N.V.
Nederlandse Gasunie N.V.
CZ groep
Kendrion N.V.
Vitens N.V.
Koninklijke Boskalis Westminster N.V.
Rockwool Benelux Holding
Brab. Ontw. Maatschappij N.V.
Heijmans
ABN Amro Group N.V.
GasTerra B.V.
Imtech
USG People N.V.
Wageningen UR
EBN
PwC
SNS REAAL N.V.
Unibail Rodamco
De Nederlandsche Bank N.V.
Eneco Holding N.V.
NIBC Bank N.V.
ASML
Ordina N.V.
Ontwikkelingsmaatschappij Oost Nederland NV
Randstad Holding nv
Roto Smeets Group N.V.
TUI Nederland
Reed Elsevier N.V.
Nutreco
TBI Holdings
Nederlandse Financierings-Maatschappij voor Ontwikkelingslanden NV
Totaal
195
193
193
192
191
189
186
186
186
184
183
180
179
178
177
175
173
172
172
170
169
168
168
168
168
168
168
167
166
166
164
164
164
163
163
162
162
162
161
161
160
158
158
157
157
156
156
155
154
154
154
153
152
152
152
151
150
149
149
0 50 100150200 147
147
146
146
146
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
146
145
144
144
143
■ 1 - Onderneming en bedrijfsmodel
■ 2 - Beleid en resultaten
■ 3 - Managementaanpak
■ 4 - Relevantie
■ 5 - Duidelijkheid
■ 6 - Betrouwbaarheid
■ 7 - Responsiviteit
■ 8 - Samenhang
3
ACHTERVOLGERS
Heijmans
ABN Amro Group N.V. | 048
GasTerra B.V. | 049
Imtech | 050
USG People N.V. | 051
Wageningen UR | 052
EBN | 053
PwC | 054
SNS REAAL N.V. | 055
Unibail Rodamco | 056
057
De Nederlandsche
Bank N.V. |Pos.Cat.
Deelnemers
Eneco Holding N.V. | 058
NIBC Bank N.V. | 059
ASML | 060
Ordina N.V. | 061
Ontwikkelingsmaatschappij Oost Nederland NV | 062
Randstad Holding nv | 063
Roto Smeets Group N.V. | 064
TUI Nederland | 065
Reed Elsevier N.V. | 066
Nutreco | 067
TBI Holdings | 068
Nederlandse Financierings-Maatschappij voor Ontwikkelingslanden NV | 069
Perfetti Van Melle | 070
Royal HaskoningDHV | 071
COVRA | 072
Crown Van Gelder N.V. | 073
Royal Dutch Shell | 074
ProRail B.V. | 075
Corio N.V. | 076
Accell Group | 077
Arla Foods B.V. | 078
Ballast Nedam N.V. | 079
TMG - Telegraaf Media Groep | 080
TNO | 081
Vos Logistics Beheer B.V. | 082
Delta Lloyd Groep | 083
KPMG N.V. | 084
Facilicom Services Group | 085
Nidera B.V. | 086
Zeeman Groep B.V. | 087
Joh. Mourik & Co. Holding B.V. | 088
Stichting Exploitatie Nederlandse Staatsloterij | 089
Vebego International N.V. | 090
Cooperative Agrifirm U.A. | 091
Industriebank LIOF N.V. | 092
Dura Vermeer Groep | 093
Jumbo Groep Holding B.V. | 094
Enexis B.V. | 095
SITA Netherlands | 096
TKH Group N.V. | 097
Vreugdenhil Groep B.V. | 098
Van Gansewinkel Groep | 099
Sligro Food Group N.V. | 100
Universiteit van Amsterdam | 101
Vanderlande | 102
VanDrie Group | 103
Bidvest Deli XL | 104
TNT Express | 105
Universiteit Maastricht | 106
Rijksuniversiteit Groningen | 107
Wolters Kluwer N.V. | 108
UPC Nederland | 109
Deloitte Holding B.V. | 110
Universiteit Twente | 111
Beter Bed Holding N.V. | 112
Universiteit Utrecht | 113
Waterweg Wonen | 114
Wereldhave Manag. Holding B.V. | 115
BE Semiconductor Indus. N.V. | 116
Corbion N.V. | 117
Koninklijke Vopak N.V. | 118
Dutch Flower Group B.V. | 119
Fugro N.V. | 120
N.V. HVC | 121
European Aeronautic Defence and Space Company EADS | 122
0 50
Atradius N.V. | 123
PGGM | 124
DOW Benelux B.V. | 125
SBM Offshore | 126
Transparantiebenchmark 2014 IKEA Nederland B.V. | 127
Technische Universiteit Delft | 128
Macintosh Retail Group N.V. | 129
Universiteit Leiden | 130
Coop Holding | 131
PELOTON
4
155
154
154
154
153
152
152
152
151
150
Totaal
149
149
147
147
146
146
146
146
145
144
144
143
143
143
142
141
141
140
137
136
136
134
134
134
134
133
133
131
130
130
129
128
128
127
127
126
126
126
126
125
125
122
120
120
120
120
118
118
118
117
117
117
116
116
115
113
112
111
110
110
110
106
103
103
100150200 101
100
100
99
97
De Kristal 2014
96
96
95
95
92
■ 1 - Onderneming en bedrijfsmodel
■ 2 - Beleid en resultaten
■ 3 - Managementaanpak
■ 4 - Relevantie
■ 5 - Duidelijkheid
■ 6 - Betrouwbaarheid
■ 7 - Responsiviteit
■ 8 - Samenhang
PELOTON
Deloitte Holding B.V. | 110
Universiteit Twente | 111
Beter Bed Holding N.V. | 112
Universiteit Utrecht | 113
Waterweg Wonen | 114
Wereldhave Manag. Holding B.V. | 115
BE Semiconductor Indus. N.V. | 116
Corbion N.V. | 117
Koninklijke Vopak N.V. | 118
119
Dutch Flower
Group B.V. |Pos.Cat.
Deelnemers
Fugro N.V. | 120
N.V. HVC | 121
European Aeronautic Defence and Space Company EADS | 122
Atradius N.V. | 123
PGGM | 124
DOW Benelux B.V. | 125
SBM Offshore | 126
IKEA Nederland B.V. | 127
Technische Universiteit Delft | 128
Macintosh Retail Group N.V. | 129
Universiteit Leiden | 130
Coop Holding | 131
IHC Merwede Holding B.V. | 132
Aperam | 133
Gemalto N.V. | 134
Van Oord | 135
Nedap N.V. | 136
PLUS Retail B.V. | 137
Radboudumc | 138
Eurocommercial Properties | 139
Arcadis N.V. | 140
Tele2 Netherlands Holding N.V. | 141
Delta N.V. | 142
Onvz Ziektenk.Verz. N.V. | 143
Stern Groep N.V. | 144
APG | 145
Coöperatie VGZ U.A. | 146
Antea Group | 147
AMG Advanced Metallurg. Gr. NV | 148
Broekhuis Holding | 149
CoMore | 150
ASR Nederland N.V. | 151
Erasmus Universiteit Rotterdam | 152
GVB Amsterdam | 153
Unica Groep B.V. | 154
Technische Universiteit Eindhoven | 155
LeasePlan Corporation N.V. | 156
Ziggo N.V. | 157
Batenburg Techniek N.V. | 158
Holland Casino | 159
O.W.M. DSW Zorgverzekeraar UA | 160
Yarden Holding B.V. | 161
Westland Infra | 162
Aalberts Industries N.V. | 163
HEMA | 164
Albron Nederland B.V. | 165
Grontmij N.V. | 166
Binckbank | 167
Coöperatie AVEBE U.A. | 168
Coöperatie Koninklijke Cosun U.A. | 169
Monuta | 170
Louis Dreyfus | 171
Nyenrode | 172
ForFarmers Group B.V. | 173
Hurks groep | 174
Pon Holdings B.V. | 175
Teijin Aramid B.V. | 176
Coöperatie Univé U.A. | 177
Dela Uitvaartverzorging B.V. | 178
Stichting Espria | 179
Vastned Retail N.V. | 180
Centric B.V. | 181
Universiteit van Tilburg | 182
Janssen De Jong Groep B.V. | 183
Forbo Flooring B.V. | 184
0 50
NSI N.V. | 185
Core Laboratories N.V. | 186
Stichting Kwadrantgroep | 187
VUmc | 188
Transparantiebenchmark 2014 Allianz Nederland Groep N.V. | 189
De Goudse N.V. | 190
Vistaprint | 191
Legal & General Nederland | 192
Brunel International N.V. | 193
116
116
115
113
112
111
110
110
110
106
Totaal
103
103
101
100
100
99
97
96
96
95
95
92
92
90
88
88
87
87
86
85
83
82
81
81
81
78
78
77
76
76
76
74
74
74
74
73
72
72
71
70
70
70
69
65
65
61
61
60
60
60
60
59
59
58
57
57
56
55
55
55
55
54
54
53
100150200 51
51
49
49
48
De Kristal 2014
46
45
45
44
43
■ 1 - Onderneming en bedrijfsmodel
■ 2 - Beleid en resultaten
■ 3 - Managementaanpak
■ 4 - Relevantie
■ 5 - Duidelijkheid
■ 6 - Betrouwbaarheid
■ 7 - Responsiviteit
■ 8 - Samenhang
5
58
57
57
56
55
55
55
55
54
Totaal
54
53
51
51
49
49
48
46
45
45
44
43
42
42
40
39
38
38
38
38
37
36
36
36
36
34
34
34
33
33
33
32
30
27
27
27
26
26
26
26
25
25
25
24
23
23
23
23
21
20
18
17
17
16
13
12
11
11
10
10
6
2
2
PELOTON
ForFarmers Group B.V. | 173
Hurks groep | 174
Pon Holdings B.V. | 175
Teijin Aramid B.V. | 176
Coöperatie Univé U.A. | 177
Dela Uitvaartverzorging B.V. | 178
Stichting Espria | 179
Vastned Retail N.V. | 180
Centric B.V. |Pos.Cat.
181
Deelnemers
Universiteit van Tilburg | 182
Janssen De Jong Groep B.V. | 183
Forbo Flooring B.V. | 184
NSI N.V. | 185
Core Laboratories N.V. | 186
Stichting Kwadrantgroep | 187
VUmc | 188
Allianz Nederland Groep N.V. | 189
De Goudse N.V. | 190
Vistaprint | 191
Legal & General Nederland | 192
Brunel International N.V. | 193
Refresco B.V. | 194
Vrije Universiteit | 195
A. Hakpark B.V. | 196
Credit Europe Bank N.V. | 197
Arseus | 198
OCI Nitrogen | 199
Open Universiteit | 200
Radboud Universiteit Nijmegen | 201
ASM International N.V. | 202
Amega Holding B.V. | 203
Koninklijke Brill N.V. | 204
Neways Electronics International N.V. | 205
Twynstra Gudde | 206
Cryo | 207
Kardan N.V. | 208
Pharming | 209
Amsterdam Commodities N.V. | 210
DOCDATA N.V. | 211
Van Leeuwen Buizen Groep B.V | 212
Unit 4 N.V. | 213
Hunter Douglas N.V. | 214
Blokker Holding B.V. | 215
de Persgroep Nederland B.V. | 216
The Greenery B.V. | 217
CZAV | 218
DAF Trucks N.V. | 219
Stork | 220
TomTom N.V. | 221
Catom Enterprises B.V. | 222
RoodMicroTec N.V. | 223
Ultra-Centrifuge Ned. N.V. | 224
ICT Automatisering | 225
DOC Kaas | 226
KasBank | 227
SHV Holdings N.V. | 228
VION Holding N.V. | 229
Hertel Holding B.V. | 230
Exact Holding N.V. | 231
Brocacef Holding | 232
AerCap Holdings N.V. | 233
Euretco B.V. | 234
NXP Semiconductors Netherlands B.V. | 235
VDL Groep | 236
Value8 | 237
AND International | 238
Maxeda DIY Group B.V. | 239
Farm Frites Beheer B.V. | 240
IMC Trading | 241
Kramp Groep B.V. | 242
Connexxion | 243
Meatpoint B.V. | 244
ACHTERBLIJVERS
00 50
50
100
150
200
100150200
Het verschil tussen nummer 2 en 3 betreft een verschil in punten achter de komma, na beoordeling door het Panel van Deskundigen.
6
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
■ 1 - Onderneming en bedrijfsmodel
■ 2 - Beleid en resultaten
■ 3 - Managementaanpak
■ 4 - Relevantie
■ 5 - Duidelijkheid
■ 6 - Betrouwbaarheid
■ 7 - Responsiviteit
■ 8 - Samenhang
Inhoud
1
De Transparantieladder
2Introductie
2.1Voorwoord
2.2
Over dit rapport
3
De toppers van dit jaar
4Highlights
4.1Categorievergelijking
4.2Sectorvergelijking
4.2.1 Banken en verzekeraars
4.2.2 Bouw en maritiem
4.2.3 Consumentenproducten
4.2.4 Dienstverlening
4.2.5 Energie, olie en gas
4.2.6 Handelsmaatschappij
4.2.7 Industriële goederen
4.2.8 Media
4.2.9 Pharma
4.2.10 Retail
4.2.11 Technologie
4.2.12 Transport
4.2.13 Universiteiten en UMC’s
4.2.14 Vastgoed
4.2.15 Voedsel en drank
4.2.16 Overig
4.3
Maatschappelijke verslaggeving in de praktijk
5
5.1
2
8
8
9
10
11
11
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
Verdieping thema: OESO-richtlijnen
De top 20 nader bekeken
38
42
6Toelichting bij de Transparantiebenchmark
6.1Doel
6.2
Verschillen ten opzichte van vorig jaar
6.3
Afbakening publiek toegankelijke verantwoordingsinformatie
6.4
Methode 6.5Criteria
6.6Juryrapport
6.7Bezemwagen
48
48
48
50
50
52
53
56
7Bijlagen
7.1
Nieuwe deelnemende organisaties
7.2
Nederlandse organisaties met internationaal groepsverslag
7.3
Organisaties met een nulscore
7.4
Panel van Deskundigen Transparantiebenchmark
7.5
Jury De Kristal
57
57
58
59
62
62
34
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
7
2 Introductie
2.1 Voorwoord
Voor u liggen de resultaten van de Transparantiebenchmark 2014, over het verslagjaar 2013. De Transparantiebenchmark geeft inzicht in de mate
van transparantie in maatschappelijke verslaggeving bij de 409 grootste bedrijven van Nederland.
De Transparantiebenchmark viert dit jaar haar 10-jarig jubileum. De Transparantiebenchmark is een jaarlijks onderzoek naar de inhoud en kwaliteit van maatschappelijke verslaggeving bij Nederlandse ondernemingen. Het motief voor het uitvoeren van de Transparantiebenchmark is dat
belanghebbenden (zoals aandeelhouders, belangengroeperingen en overheden) verwachten dat een bedrijf transparant is over haar afwegingen
en prestaties op maatschappelijk vlak. Door open en duidelijk te zijn stelt een bedrijf zich kwetsbaar op en kan het door zijn stakeholders worden
aangesproken op zijn activiteiten. Deze dialoog kan vervolgens leiden tot aanpassing van het beleid van een bedrijf.
Aan het bedrijf dat het meest transparant is in haar maatschappelijke verslaggeving en daardoor als hoogste op de ranglijst van de
Transparantiebenchmark is geëindigd wordt jaarlijks de Kristal uitgereikt. De Kristal is een toonaangevende prijs op het gebied van maatschappelijke verslaggeving en is in 2010 opgezet door het ministerie van Economische Zaken en de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants
(NBA). Voor deze prijs zijn zowel de criteria als de werkwijze van de Transparantiebenchmark en de ACC Award (het beste maatschappelijke
verslag) gecombineerd. Naast de hoofdprijs ontvangen de grootste stijger op de Transparantiebenchmark en de onderneming die het meest
creatief en innovatief omgaat met het transparant maken van haar maatschappelijke effecten op de samenleving, een prijs.
Alle 409 deelnemende bedrijven aan de Transparantiebenchmark zijn uitgenodigd om de kwaliteit van hun verslaggeving middels een online
self-assessment te screenen. Door het online invullen van het self-assessment wordt in één oogopslag duidelijk wat de sterke kanten van een
verslag zijn en waar er punten worden gemist. De antwoorden van het self-assessment zijn kritisch gecontroleerd op juistheid door een team
van onderzoekers van EY (voorheen Ernst & Young). Een onafhankelijk en deskundig panel heeft de top 20 aanvullend beoordeeld op basis van
hun eigen criteria. Vervolgens heeft de jury, bestaande uit mevrouw mr. Bibi de Vries (voorzitter), Z.K.H. Prins Carlos de Bourbon de Parme en
professor dr. Leen Paape RA RO CIA, uit de top 3 de winnaar gekozen. In de analyses in de bijgevoegde overzichten zijn nulscores overigens
niet meegenomen.
8
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
Op basis van de uitkomsten van een evaluatie van de benchmark in 2013 (uitgevoerd door het onafhankelijke onderzoeksbureau B&A), heeft het
ministerie van Economische Zaken de opzet van de Transparantiebenchmark op drie punten gewijzigd. Ten eerste wordt in 2014 in de criteria
meer aandacht besteed aan materialiteit, wat betekent dat bedrijven kijken naar de voor het bedrijf meest relevante MVO-thema’s. De nieuwe
criteria zijn daarmee beter in lijn gebracht met GRI en geïntegreerde verslaglegging en bovendien is de lat voor bedrijven hoger gelegd. Deze
aanpassing heeft overigens wel geresulteerd in lagere eindscores. Ten tweede is het MKB uit de doelgroep van de Transparantiebenchmark
gehaald. Uit de evaluatie is de inzet op het MKB namelijk niet effectief gebleken: weinig MKB-bedrijven brengen een jaarverslag uit en de criteria
van de Transparantiebenchmark zijn vooral gericht op het grootbedrijf. Ten derde wordt de komende jaren samengewerkt met de nieuwe
uitvoerder: EY. EY zet onder andere sterk in op ondersteuning en stimulering van bedrijven bij het invullen van het self-assessment en de verdere
beoordelingsprocedure. Hierdoor worden bedrijven maximaal ontzorgd en worden de kosten voor bedrijven verder verlaagd. Ook zetten zij sterk
in op het terugdringen van nulscores door het geven van goede begeleiding, gerichte voorlichting en intensieve ondersteuning aan nieuw­
komers. Daarnaast is de structuur van het onderliggende rapport op een punt gewijzigd. Dit jaar wordt er een apart hoofdstuk gewijd aan de
OESO-richtlijnen: de internationale normen voor MVO. Multinationale bedrijven hebben verantwoordelijkheid om invulling te geven aan de
OESO-richtlijnen. Het gaat dan om het zoveel mogelijk opsporen, voorkomen en verminderen van slechte arbeidsomstandigheden, kinder­
arbeid, milieuschade, corruptie en mensenrechtenschendingen in hun productieketens: het zogenoemde due diligence-principe.
In het deelnameprotocol (in te zien via www. transparantiebenchmark.nl) staat beschreven welke bedrijven zijn opgenomen in de onderzoeksgroep, alsmede welke verantwoordingsinformatie voor punten in aanmerking komt. Op de website staat tevens informatie over de aangepaste
criteria en alle scores.
Voor een goed begrip van de Transparantiebenchmark is het van belang te benadrukken dat de transparantie in verslaggeving wordt gemeten.
Het ministerie geeft geen inhoudelijk oordeel over de concrete activiteiten of resultaten op het gebied van MVO, noch kan zij dat doen. Het gaat
bij de Transparantiebenchmark om meer dan slechts vaststellen van scores van de ondernemingen. Trends in scores, beweging in sectoren,
hoeveel bedrijven voor het eerst hun financiële en niet-financiële verslaggeving integreren, zijn ook interessant. In dit boekje vindt u meer
informatie over deze zaken, naast uiteraard de resultaten van de meting over het verslagjaar 2013.
2.2 Over dit rapport
Voor u ligt het rapport over de Transparantiebenchmark 2014. In het rapport is alle relevante informatie omtrent de benchmark opgenomen,
zoals de context, de sectoranalyses en veranderingen ten opzichte van vorig jaar. Het rapport start met een overzicht van de gehele transparantie­
ladder. Dit jaar is getracht het rapport zo kort en bondig mogelijk te houden, waarbij de nadruk ligt op de resultaten en opvallendheden van
de Transparantiebenchmark. Overige informatie, zoals de volledige set criteria, het deelnameprotocol en de panelcriteria zijn te vinden op de
website van de Transparantiebenchmark www.transparantiebenchmark.nl.
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
9
3 De toppers van dit jaar
Ook dit jaar was het aan de jury om de uiteindelijke winnaars te bepalen. De winnaars van 2014 zijn:
De snelste stijger
E.ON is dit jaar op de ranglijst gestegen van positie 171 naar positie 36. Een stijging van maar liefst 135 posities .
Het meest innovatieve jaarverslag
De eer voor het meest innovatieve verslag gaat dit jaar naar Unilever.
De Kristalprijs, de hoofdprijs van de Transparantiebenchmark
De derde plaats op de Transparantiebenchmark is voor KPN, nipt achter AkzoNobel die op de tweede plaats is geëindigd.
De winnaar van de Kristal 2014 met 195 punten is NS.
Het uitgebreide juryrapport met daarin de overwegingen van de jury is opgenomen in paragraaf 6.6.
10
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
4 Highlights
Dit hoofdstuk gaat dieper in op de resultaten van de Transparantiebenchmark. Voor de resultaten op criterium- en categorieniveau geldt dat
de analyses zijn gedaan op basis van de organisaties met een score op de Transparantiebenchmark (dit zijn 244 organisaties). Nulscorende
organisaties zijn buiten beschouwing gelaten. Aangezien de criteria en categorieën dit jaar zijn herzien, is het niet mogelijk om op een zuivere
manier de resultaten te vergelijken met de resultaten van vorig jaar.
4.1 Categorievergelijking
De criteria van de Transparantiebenchmark zijn ingedeeld in acht categorieën. De onderstaande grafiek geeft een overzicht van
de scores per categorie.
Over het algemeen scoren organisaties evenveel
punten op de inhoudsgerichte criteria (50%) als
op de kwaliteitsgerichte criteria (49%).
Totale score
Inhoudsgerichte criteria
Onderneming en bedrijfsmodel
Beleid en resultaten
Er is in totaal 49,6% van het maximaal aantal punten
behaald, wat overeen komt met een gemiddelde score
van 99 punten.
Managementaanpak
Kwaliteitsgerichte criteria
Relevantie
Duidelijkheid
Betrouwbaarheid
Responsiviteit
Samenhang
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
11
12
Top 3 best gescoorde categorieën:
Top 3 slechtst gescoorde categorieën:
1. Duidelijkheid (60% van maximaal te behalen punten)
1.Betrouwbaarheid (28% van maximaal te behalen punten)
2. Relevantie (57% van maximaal te behalen punten)
2.Beleid en resultaten (44% van maximaal te behalen punten)
3. Onderneming en bedrijfsmodel (56% van maximaal te behalen punten)
3.Responsiviteit (49% van maximaal te behalen punten)
Top 3 best gescoorde criteria
Top 3 slechtst gescoorde criteria
Score & Criterium
Toelichting criterium
Score & Criterium
Toelichting criterium
84% van de organisaties heeft
de maximale score behaald op
criterium 13
Volledig inzicht in de organisatie­
structuur van de organisatie
69% van de organisaties heeft
de minimale score behaald op
criterium 30
Geen enkele vorm van een
ondertekende verklaring hebben van
een onafhankelijke partij die de
inhoud van de maatschappelijke
informatie heeft geverifieerd
76% van de organisaties heeft
de maximale score behaald op
criterium 1
Naast algemene bedrijfsinformatie,
ook een kwantitatieve samenvatting
van het profiel (aantal medewerkers,
hoeveelheid geleverde producten/
diensten, etc.)
60% van de organisaties heeft
de minimale score behaald op
criterium 40
Behaalde maatschappelijke
resultaten worden niet gepresenteerd
in de context van externe informatie,
waaronder noteringen,
benchmarkgegevens, trendanalyses
en ‘best practices’
70% van de organisaties heeft
de maximale score behaald op
criterium 35
Uitdragen van een visie op relevante
maatschappelijke thema’s en
creëren van bewustzijn of begrip
bij belanghebbenden omtrent
deze thema’s
49% van de organisaties heeft
de minimale score behaald op
criterium 31
Materiedeskundigen of belang­
hebbenden worden in de betreffende
verslaggeving niet aan het woord
gelaten
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
De volgende pagina’s geven een overzicht van de resultaten op de meest relevante en opvallende criteria van de
Transparantiebenchmark 2014. In veel gevallen zijn dit de (gedeeltelijk) nieuwe criteria.
Waardeketen
73% van de organisaties rapporteert over
de waardeketen waarin zij opereert.
Er is echter nog winst te behalen, want slechts 16% behaalt de
maximale score op dit onderwerp. Dit kan door een toelichting
te geven op maatschappelijke aspecten in de waardeketen en het
toevoegen van een grafische weergave.
Categorie: Onderneming en bedrijfsmodel
Materialiteit
Ja
79%
Totaal
100%
Achtervolgers
100%
84%
Peloton
Achterblijvers 7%
0
40
80
95%
Kopgroep
5%
98%
Achtervolgers
2%
73%
Peloton
27%
17%
Achterblijvers
0
83%
20
40
60
80
100
27% van de organisaties geeft volledig inzicht in materialiteit (inclusief
het relatieve belang van de geïdentificeerde materiële onderwerpen en
een grafische weergave hiervan).
16%
60
27%
Bijna 80% van de organisaties geeft een toelichting op de onderwerpen die zij van
materieel belang acht voor de waardeketen waarin de organisatie opereert.
93%
20
73%
Totaal
Nee
Nee
21%
Kopgroep
Ja
100
Bijna 90% van de organisaties geeft een algemene
toelichting op de bedrijfsstrategie.
Maar liefst de helft van de organisaties scoort maximaal op dit
criterium, door een specifieke toelichting op de strategie te geven.
Zij presenteren een samenhangend geheel aan strategische thema’s,
speerpunten en doelstellingen en brengen daarnaast de strategie in
verband met andere onderdelen van de verslaggeving.
Categorie: Onderneming en bedrijfsmodel
Categorie: Onderneming en bedrijfsmodel
Bedrijfsstrategie
Ja
88%
Totaal
Kopgroep
100%
Achtervolgers
100%
12%
94%
Peloton
30%
Achterblijvers
0
20
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
Nee
6%
70%
40
60
80
100
13
Monetaire waarde
Een groot aantal organisaties beschrijft de impact van hun producten en/of dienstverlening op de maatschappij. Het kwantificeren en
monetariseren van deze impact wint aan populariteit. De monetaire waarde van milieu of sociale resultaten is de waarde (in euro’s of een
andere monetaire eenheid) van het effect op het milieu of de maatschappij. Er is een verschil tussen enerzijds de monetaire waarde van
de besparing die het voor de organisatie zelf (of in de keten) oplevert en anderzijds de monetaire waarde van het sociale- of milieueffect
voor de maatschappij. Een investering in goede doelen of een energiebesparing in euro’s uitgedrukt is bijvoorbeeld geen monetaire waarde
van het sociale- of milieueffect. Het monetariseren van de impact die trainingen en opleidingen hebben op werknemers, (toekomstige)
werkgevers en de maatschappij is hier wel een voorbeeld van.
Bijna 75% van de organisaties rapporteert over de
milieu-aspecten van ondernemen en 63% geeft een
kwantitatieve toelichting.
Bijna geen enkele organisatie heeft het maximaal aantal punten
gescoord; hiervoor dienen de milieu-resultaten uitgedrukt te worden
in een monetaire waarde (zie kader monetaire waarde).
Categorie: Beleid en resultaten
Sociale aspecten
Ja
84%
Totaal
10%
Achterblijvers
0
14
2%
88%
Peloton
12%
90%
20
40
74%
Totaal
Nee
25%
100%
Kopgroep
98%
Achtervolgers
2%
75%
Peloton
Achterblijvers 27%
0
25%
73%
20
40
60
80
16%
98%
Achtervolgers
Ja
Nee
100%
Kopgroep
Milieu-aspecten
60
80
100
Bij bijna 85% van de organisaties geeft de verslaggeving inzicht in de
sociale resultaten van de organisatie. 60% licht de sociale resultaten
kwantitatief toe. Daarnaast zijn er vijf organisaties die
de behaalde sociale resultaten uitdrukken in een
monetaire waarde (zie kader monetaire waarde).
Categorie: Beleid en resultaten
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
100
Doelstellingen
Ja
73%
Totaal
27%
Kopgroep
100%
Achtervolgers
100%
71%
Peloton
17%
Achterblijvers
0
Nee
Bijna 75% heeft doelstellingen geformuleerd ten aanzien
van maatschappelijke aspecten.
29%
83%
20
40
60
80
100
Een op de vier organisaties heeft het maximaal aantal punten gescoord
op dit onderwerp. Zij geven kwantitatieve streefwaardes en leggen de
link met de materiële aspecten.
Categorie: Beleid en resultaten
Verklaring van
onafhankelijke partij
30% van de organisaties heeft een vorm van een
verklaring van een onafhankelijke partij
opgenomen in de maatschappelijke verslaggeving.
Minder dan 4% van de organisaties heeft het maximaal
aantal punten gescoord op dit onderwerp.
Categorie: Betrouwbaarheid
Stakeholder betrokkenheid
Ja
76%
Totaal
100%
Achtervolgers
100%
77%
Peloton
17%
Achterblijvers
0
40
23%
60
80
70%
100%
Kopgroep
63%
Achtervolgers
37%
15%
Peloton
85%
100%
Achterblijvers
0
20
40
60
80
100
76% geeft aan hoe zij stakeholders betrekt bij het beleid
en de activiteiten van de organisatie.
83%
20
30%
Totaal
Nee
Nee
24%
Kopgroep
Ja
100
Er is ruimte voor verbetering, want slechts 16% scoort maximaal. Zij
rapporteren bijvoorbeeld over de uitkomsten van de dialoog en de
betrokkenheid van het hoogste bestuurslichaam bij de dialoog.
Categorie: Responsiviteit
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
15
Uitdagingen en dilemma's
38%
Totaal
Bij 38% van de organisaties is goed inzichtelijk voor welke
uitdagingen, kwesties of dilemma’s het management
zich gesteld ziet en is de toelichting hierop een zelfstandig
herkenbaar onderdeel in de verslaggeving.
Categorie: Responsiviteit
Link maatschappelijk aspecten
en bedrijfsstrategie
65%
Totaal
100%
Achtervolgers
100%
59%
41%
Achterblijvers 10%
0
16
Nee
35%
Kopgroep
Peloton
Ja
90%
20
40
60
80
100
Ja
Nee
62%
100%
Kopgroep
63%
Achtervolgers
37%
27%
Peloton
73%
Achterblijvers 3%
0
97%
20
40
60
80
100
Bij 65% blijkt uit de verslaggeving hoe het beleid,
de activiteiten en de resultaten ten aanzien van
maatschappelijke aspecten zich verhouden tot
de bedrijfsstrategie.
Daarnaast blijkt ook uit de opbouw van de verslaggeving dat de helft
van de organisaties de strategische prioriteiten van de organisatie als
leidraad gebruikt voor de toelichting op de maatschappelijke aspecten
van ondernemen.
Categorie: Samenhang
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
4.2Sectorvergelijking
De deelnemende organisaties aan de Transparantiebenchmark zijn dit jaar ingedeeld in 16 verschillende sectoren. Een aantal bedrijven is net als
voorgaande jaren niet eenduidig in te delen in een van deze sectoren. De sector ‘overig’ kent daardoor 19 deelnemers.
De dynamiek en uitdagingen verschillen per sector, wat een analyse van de score per sector relevant maakt. De sectoren vertonen verschillen in
de gemiddelde score. Een lage gemiddelde score zegt iets over de transparantie van de sector, niet noodzakelijkerwijs iets over de prestaties op
het gebied van MVO van de sector.
Positie
2014
Sector
Gemiddelde
score 2014
Positie 2013
1
Transport
126
1
2
Energie, olie en gas
124
3
3
Bouw en maritiem
121
5
4
Banken en verzekeraars
116
2
5
Vastgoed
107
8
6
Consumentenproducten
98
6
7
Voedsel en drank
97
4
8
Media
96
9
9
Dienstverlening
94
7
10
Technologie
92
11
11
Industriële goederen
89
10
12
Universiteiten en UMC’s
85
12 (Universiteiten) / 16 (UMC’s)
13
Retail
84
13
14
Handelsmaatschappij
73
14
15
Overig
53
15
16
Pharma
35
17
Er zijn grote verschillen in scores op
de Transparantiebenchmark tussen de
sectoren. Zo scoort de sector banken en
verzekeraars gemiddeld 116 punten en
heeft 9% een nulscore. De sector
consumentenproducten scoort gemiddeld
98 punten en bestaat voor 69% uit
nulscorende organisaties.
Er is dit jaar een nieuwe nummer 2
(energie, olie en gas) en nummer 3 (bouw
en maritiem).
De sector vastgoed is 3 plaatsen gestegen,
waar de sector voedsel en drank 3 plaatsen
is gedaald.
De gemiddelde score van alle organisaties
is 99 punten.
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
17
4.2.1 Banken en verzekeraars
Bank Ned. Gemeenten N.V.
Van Lanschot Bankiers
ING Groep
Aegon N.V.
Achmea
Menzis Holding B.V.
184
183
172
170
169
168
168
168
167
160
155
152
150
149
143
133
MN
Rabobank
Nederlandse Waterschapsbank NV
CZ groep
ABN Amro Group N.V.
SNS REAAL N.V.
De Nederlandsche Bank N.V.
NIBC Bank N.V.
Nederlandse Financierings-Maatschappij voor Ontwikkelingslanden NV
Delta Lloyd Groep
Atradius N.V.
PGGM
Onvz Ziektenk.Verz. N.V.
Coöperatie VGZ U.A.
ASR Nederland N.V.
O.W.M. DSW Zorgverzekeraar UA
Binckbank
Monuta
Coöperatie Univé U.A.
Allianz Nederland Groep N.V.
De Goudse N.V.
Legal & General Nederland
Credit Europe Bank N.V.
KasBank
Grondexploitatiemaatschappij Meerstad BV
RFS Holland Holding B.V.
The Royal Bank of Scotland
0
18
100
100
81
78
74
70
60
60
55
46
45
44
39
100
33
Aantal nulscores:
3
Aantal organisaties met
een score:
30
Gemiddelde score (exclusief 116
nulscore):
Percentage nulscore:
9%
Aantal nieuwe deelnemers:
6
De drie hoogst scorende
thema’s:
Managementaanpak,
onderneming en
bedrijfsmodel en
relevantie
De sector banken en
verzekeraars scoort
gemiddeld 116 punten en is
daarmee bovengemiddeld
in vergelijking met de
overige sectoren.
De sector banken en
verzekeraars bestaat slechts
voor 9% uit organisaties met
een nulscore.
23
50
Aantal organisaties:
150
200
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
4.2.2 Bouw en maritiem
192
Koninklijke BAM Groep
Beelen Groep B.V.
186
VolkerWessels
173
Wavin N.V.
164
Koninklijke Boskalis Westminster N.V.
157
Heijmans
156
TBI Holdings
144
Ballast Nedam N.V.
134
Joh. Mourik & Co. Holding B.V.
129
Dura Vermeer Groep
126
SBM Offshore
92
Van Oord
88
Unica Groep B.V.
24
Aantal nulscores:
7
Aantal organisaties met een score:
17
Gemiddelde score (exclusief nulscore):
121
Percentage nulscore:
29%
Aantal nieuwe deelnemers:
0
De drie hoogst scorende thema’s:
Duidelijkheid, relevantie en
responsiviteit
Met een gemiddelde score van 121
punten scoort de sector bouw en
maritiem ver bovengemiddeld in
vergelijking met andere sectoren.
97
IHC Merwede Holding B.V.
Aantal organisaties:
74
Hurks groep
57
Janssen De Jong Groep B.V.
53
A. Hakpark B.V.
40
Aan de Stegge Holding B.V.
Bluewater Energy Services B.V.
CRH Nederland B.V.
Damen Shipyards Group N.V.
Dockwise Ltd.
Koninklijke Wagenborg
Van Wijnen Groep N.V.
0
50
100
150
200
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
19
4.2.3 Consumentenproducten
189
Koninklijke Philips N.V.
Holding Nationale Goede Doelen Loterijen N.V.
162
Accell Group
136
Stichting Exploitatie Nederlandse Staatsloterij
128
65
HEMA
65
Forbo Flooring B.V.
51
Hunter Douglas N.V.
30
TomTom N.V.
Aantal organisaties:
22
Aantal nulscores:
14
Aantal organisaties met een score:
8
Gemiddelde score (exclusief nulscore):
98
Percentage nulscore:
64%
Aantal nieuwe deelnemers:
0
De drie hoogst scorende thema’s:
Samenhang, relevantie en
onderneming en bedrijfsmodel
Deze sector bevat 22 deelnemende
organisaties, waarvan 14 met een
nulscore (64%).
Dit is het hoogste percentage van alle
sectoren (samen met de sector
Handelsmaatschappij). Onderling zijn er
grote verschillen binnen de sector.
26
Action Service & Distributie“
Bose Products
Cabot Norit Activated Carbon
Canon Europa N.V.
De MandemakersGroep Holding B.V.
FUJIFILM Europe B.V.
Honeywell Netherl. Hold. B.V.
Kyocera Mita Europe B.V.
Lekkerland Beheer
Philip Morris Holland B.V.
Remeha Group B.V.
Tommy Hilfiger Europe
Van den Ban Autobanden B.V.
WE Europe B.V.
0
20
50
100
150
200
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
ANWB B.V.
Ernst & Young Nederland
NOM Investerings- en Ontw.maatschappij voor N-Nederland
Brab. Ontw. Maatschappij N.V.
USG People N.V.
PwC
Ordina N.V.
Ontwikkelingsmaatschappij Oost Nederland NV
Randstad Holding nv
Royal HaskoningDHV
COVRA
TNO
KPMG N.V.
Facilicom Services Group
Vebego International N.V.
Industriebank LIOF N.V.
SITA Netherlands
Van Gansewinkel Groep
Deloitte Holding B.V.
Fugro N.V.
N.V. HVC
Gemalto N.V.
Arcadis N.V.
APG
Antea Group
Broekhuis Holding
CoMore
Batenburg Techniek N.V.
Holland Casino
Yarden Holding B.V.
Grontmij N.V.
Dela Uitvaartverzorging B.V.
Stichting Espria
Centric B.V.
NSI N.V.
Stichting Kwadrantgroep
Brunel International N.V.
Twynstra Gudde
Unit 4 N.V.
ICT Automatisering
Exact Holding N.V.
Value8
AND International
IMC Trading
Equens SE
Accenture B.V.
Adecco Nederland Holding B.V.
ADG dienstengroep B.V.
Amlin Corporate Insurance
Atos Origin Nederland B.V.
BCD Travel Holding
Booking.com B.V.
Ecurion
ISS Holding Nederland B.V.
Loyens & Loeff N.V.
Manpower Nederland B.V.
Omron Europe B.V.
Sogeti Nederland B.V.
61
55
55
54
51
49
43
36
32
24
20
12
11
10
0
50
88
83
78
77
76
76
71
70
70
103
103
100
166
164
156
154
152
147
146
146
143
142
134
133
131
128
127
126
122
116
180
4.2.4 Dienstverlening
Aantal organisaties:
58
Aantal nulscores:
14
Aantal organisaties met een score:
44
Gemiddelde score (exclusief nulscore):
94
Percentage nulscore:
24%
Aantal nieuwe deelnemers:
8
De drie hoogst scorende thema’s:
Duidelijkheid, onderneming en
bedrijfsmodel en relevantie
De sector dienstverlening heeft het grootste
aantal deelnemende organisaties
en bestaat voor 24% uit bedrijven met een
nulscore. De sector bevat bijna de helft
van de nieuwe deelnemers.
150
200
4.2.5 Energie, olie en gas
177
Alliander N.V.
166
TenneT Holding B.V.
E.ON Benelux N.V.
162
Nederlandse Gasunie N.V.
161
GasTerra B.V.
154
EBN
152
Eneco Holding N.V.
149
Enexis B.V.
126
81
Delta N.V.
Westland Infra
19
Aantal nulscores:
6
Aantal organisaties met een score:
13
Gemiddelde score (exclusief nulscore):
124
Percentage nulscore:
32%
Aantal nieuwe deelnemers:
0
De drie hoogst scorende thema’s:
Duidelijkheid, management­
aanpak en responsiviteit
Met een gemiddelde van 124
punten is de sector energie, olie
en gas gemiddeld de op één na
bestscorende sector.
141
Royal Dutch Shell
Aantal organisaties:
69
49
Core Laboratories N.V.
25
Ultra-Centrifuge Ned. N.V.
Argos Group Holding B.V.
Delek Nederland B.V.
Heerema Marine Contractors Holding Nederland B.V.
Kuwait Petroleum B.V.
New World Resources
Yara Sluiskil B.V.
0
22
50
100
150
200
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
4.2.6 Handelsmaatschappij
130
Nidera B.V.
106
Dutch Flower Group B.V.
33
Amsterdam Commodities N.V.
Aantal organisaties:
11
Aantal nulscores:
7
Aantal organisaties met een score:
4
Gemiddelde score (exclusief nulscore):
73
Percentage nulscore:
64%
Aantal nieuwe deelnemers:
0
De drie hoogst scorende thema’s:
Relevantie, responsiviteit en
duidelijkheid
23
SHV Holdings N.V.
Copaco Nederland B.V.
Interfood Holding
MCB International B.V.
N.V. Deli Maatschappij
Oxbow Coal B.V.
Roba
Toshiba Medical Systems Europe B.V.
0
30
60
90
120
150
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
23
4.2.7 Industriële goederen
AKZO Nobel N.V.
DSM N.V.
Koninklijke Ten Cate N.V.
Kendrion N.V.
Rockwool Benelux Holding
Crown Van Gelder N.V.
Vanderlande
Corbion N.V.
DOW Benelux B.V.
Aperam
Nedap N.V.
AMG Advanced Metallurg. Gr. NV
LeasePlan Corporation N.V.
Aalberts Industries N.V.
Teijin Aramid B.V.
Van Leeuwen Buizen Groep B.V
DAF Trucks N.V.
Stork
Hertel Holding B.V.
Brocacef Holding
Kramp Groep B.V.
Denso Int. Europe B.V.
Momentive Specialty Chemicals BV
ABB B.V.
ArcelorMittal Netherlands B.V.
Ardagh Group Netherlands B.V.
BASF Nederland B.V.
Bosal Nederland B.V.
C. den Braven Beheer B.V.
Caldic B.V.
Citadel Enterprises B.V.
De Hoop Terneuzen B.V.
De Stiho Groep B.V.
Denkavit Internationaal B.V.
Enviem Holding B.V.
Flowserve
Hitachi Machinery N.V.
Inalfa Roof Systems Group B.V.
Kuehne + Nagel N.V.
MHI Equipment Europe B.V.
Nedschroef Nederland B.V.
Otra N.V.
P.L. v. Merksteijn Hold. B.V.
Rockwell Automation B.V.
Scania Europe
Scheuten Glass Holding B.V.
SIHI Group B.V.
Sulzer Netherlands Holding
Synbra Holding B.V.
Tata Steel
Terberg Group B.V.
Transm. and Engineer. Services Netherl.
Xeikon
Xerox Investments Europe
Yanmar Europe
24
6
0
56
33
26
26
21
18
50
76
72
65
99
90
87
100
110
120
141
150
175
162
158
157
193
Aantal organisaties:
55
Aantal nulscores:
34
Aantal organisaties met een score:
21
Gemiddelde score (exclusief nulscore):
89
Percentage nulscore:
62%
Aantal nieuwe deelnemers:
0
De drie hoogst scorende thema’s:
Duidelijkheid, relevantie en
onderneming en bedrijfsmodel
200
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
4.2.8 Media
146
Roto Smeets Group N.V.
145
Reed Elsevier N.V.
134
TMG - Telegraaf Media Groep
117
UPC Nederland
117
Wolters Kluwer N.V.
Aantal organisaties:
15
Aantal nulscores:
7
Aantal organisaties met een score:
8
Gemiddelde score (exclusief nulscore):
96
Percentage nulscore:
47%
Aantal nieuwe deelnemers:
0
Naam nieuwe deelnemer(s):
n.v.t.
De drie hoogst scorende thema’s:
Relevantie, management­
aanpak en duidelijkheid
45
Vistaprint
36
Koninklijke Brill N.V.
27
de Persgroep Nederland B.V.
Audax B.V.
Endemol B.V.
Koninklijke Wegener N.V.
RTL Nederland B.V.
Sanoma Magazines B.V.
Stage Entertainment B.V.
Swets & Zeitlinger Hold. N.V.
0
50
100
150
200
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
25
4.2.9 Pharma
Arseus
38
Cryo
34
34
Pharming
Aantal organisaties:
5
Aantal nulscores:
2
Aantal organisaties met een score:
3
Gemiddelde score (exclusief nulscore):
35
Percentage nulscore:
40%
Aantal nieuwe deelnemers:
0
De drie hoogst scorende thema’s:
Onderneming en
bedrijfs­model, relevantie
en duidelijkheid
Astellas B.V.
Intervet International / MSD
0
26
50
100
150
200
De sector pharma heeft het laagste
aantal deelnemende organisaties
en is gemiddeld de laagstscorende
sector.
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
4.2.10 Retail
Koninklijke Ahold N.V.
Zeeman Groep B.V.
Jumbo Groep Holding B.V.
Sligro Food Group N.V.
Beter Bed Holding N.V.
IKEA Nederland B.V.
Macintosh Retail Group N.V.
Coop Holding
PLUS Retail B.V.
Stern Groep N.V.
Pon Holdings B.V.
Amega Holding B.V.
Blokker Holding B.V.
Euretco B.V.
Maxeda DIY Group B.V.
Da Holding B.V.
Dirk van den Broek/Dekamarkt
Foot Locker Europe B.V.
Hanos (Apeldoorn B.V.)
Hoogvliet B.V.
Intergamma B.V.
Intres B.V.
Koops Furness N.V.
Lohomij B.V.
Markeur
Mediq
Metro Distributie Nederland/Mediamarkt
Mexx Europe Holding B.V.
Miss Etam B.V.
Mitsubishi Motors Europe B.V.
PGA Nederland N.V.
SPAR Holding B.V.
St. Clair/ De Bijenkorf
V&D Group
Inter-Sprint Banden
Poiesz Beheer B.V.
0
168
36
27
17
11
50
57
96
95
92
87
81
100
130
126
120
115
150
Aantal organisaties:
36
Aantal nulscores:
21
Aantal organisaties met een score:
15
Gemiddelde score (exclusief nulscore):
84
Percentage nulscore:
58%
Aantal nieuwe deelnemers:
0
De drie hoogst scorende thema’s:
Duidelijkheid, relevantie en
beleid en resultaten
200
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
27
4.2.11 Technologie
193
KPN
179
Vodafone
163
Siemens Nederland
154
Imtech
147
ASML
125
TKH Group N.V.
Aantal organisaties:
22
Aantal nulscores:
7
Aantal organisaties met een score:
15
Gemiddelde score (exclusief nulscore):
92
Percentage nulscore:
32%
Aantal nieuwe deelnemers:
1
De drie hoogst scorende thema’s:
Relevantie, duidelijkheid
en onderneming en
bedrijfs­model
110
BE Semiconductor Indus. N.V.
82
Tele2 Netherlands Holding N.V.
72
Ziggo N.V.
ASM International N.V.
37
Neways Electronics International N.V.
36
33
DOCDATA N.V.
25
RoodMicroTec N.V.
NXP Semiconductors Netherlands B.V.
16
VDL Groep
13
Acer Europe B.V.
Boston Scientific Int. B.V.
Cisco Systems International B.V.
Epson Europe B.V.
Ingram Micro
Sensata Technol. Holding N.V.
Specialist Computer Holdings Nederland B.V.
0
28
50
100
150
200
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
4.2.12 Transport
195
NS
186
Havenbedrijf Rotterdam N.V.
178
Schiphol Group
Air France - KLM
168
PostNL
168
146
TUI Nederland
ProRail B.V.
Aantal organisaties:
25
Aantal nulscores:
12
Aantal organisaties met een score:
13
Gemiddelde score (exclusief nulscore):
126
Percentage nulscore:
48%
Aantal nieuwe deelnemers:
0
De drie hoogst scorende thema’s:
Duidelijkheid, management­
aanpak en samenhang
140
Vos Logistics Beheer B.V.
134
De transportsector scoort gemiddeld het
hoogst op de Transparantiebenchmark,
met een gemiddelde van 126 punten.
Bijna de helft van de organisaties heeft
een nulscore gehaald, maar de meeste
organisaties met een score hebben
bovengemiddeld gescoord.
118
TNT Express
110
Koninklijke Vopak N.V.
74
GVB Amsterdam
25
Catom Enterprises B.V.
2
Connexxion
De Rijke Continental B.V.
EEA Helicopter Operations B.V.
Ewals Holdings B.V.
Handelsveem Beheer
Luchthaven Maastricht
Post-Kogeko Logistics B.V.
Raben Group B.V.
Samskip
Stolt Tankers
Sundio Group B.V.
Universal Cargo Logistics
Vroon Group B.V.
0
50
100
150
200
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
29
4.2.13 Universiteiten en UMC’s
Wageningen UR
153
120
Universiteit van Amsterdam
Universiteit Maastricht
118
Rijksuniversiteit Groningen
117
Universiteit Twente
116
Universiteit Utrecht
113
Technische Universiteit Delft
96
Universiteit Leiden
95
Radboudumc
74
Technische Universiteit Eindhoven
73
Nyenrode
0
Aantal organisaties met een score:
16
Gemiddelde score (exclusief nulscore):
85
Percentage nulscore:
0%
Aantal nieuwe deelnemers:
0
De drie hoogst scorende thema’s:
Samenhang, onderneming en
bedrijfsmodel en duidelijkheid
59
Universiteit van Tilburg
54
48
VUmc
42
Vrije Universiteit
Open Universiteit
38
Radboud Universiteit Nijmegen
38
0
30
17
Aantal nulscores:
Binnen de sector universiteiten en
UMC’s is er geen enkele deelnemer
met een nulscore. De sector scoort
met 85 punten onder het gemiddelde.
86
Erasmus Universiteit Rotterdam
Aantal organisaties:
50
100
150
200
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
4.2.14 Vastgoed
Q Park N.V.
172
151
Unibail Rodamco
137
Corio N.V.
Waterweg Wonen
112
Wereldhave Manag. Holding B.V.
111
Aantal organisaties:
8
Aantal nulscores:
0
Aantal organisaties met een score:
8
Gemiddelde score (exclusief nulscore):
107
Percentage nulscore:
0%
Aantal nieuwe deelnemers:
0
De drie hoogst scorende thema’s:
Managementaanpak,
relevantie en onderneming
en bedrijfsmodel
85
Eurocommercial Properties
Vastned Retail N.V.
55
Kardan N.V.
34
0
50
100
150
200
De vastgoed sector scoort
bovengemiddeld en er is geen enkele
organisatie die een nulscore gehaald
heeft.
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
31
4.2.15 Voedsel en drank
Unilever N.V.
Heineken N.V.
Bavaria N.V.
Koninklijke FrieslandCampina N.V.
Koninklijke Wessanen N.V.
Vitens N.V.
Nutreco
Perfetti Van Melle
Arla Foods B.V.
Cooperative Agrifirm U.A.
Vreugdenhil Groep B.V.
VanDrie Group
Bidvest Deli XL
Albron Nederland B.V.
61
Coöperatie AVEBE U.A.
60
60
Coöperatie Koninklijke Cosun U.A.
58
ForFarmers Group B.V.
42
Refresco B.V.
The Greenery B.V.
27
CZAV
26
23
DOC Kaas
23
VION Holding N.V.
Farm Frites Beheer B.V. 10
Meatpoint B.V. 2
DE Masterblenders 1753
A-Ware Food Group B.V.
Bakkersland Groep B.V.
British American Tobacco International (Holdings) B.V.
Cargill B.V.
Danone Baby and Medical Nutrition B.V.
Glencore Grain Rotterdam B.V.
Hoogwegt Groep B.V.
IMCD Holding B.V.
Koninklijke De Heus B.V.
Koninklijke Zeelandia Groep B.V.
Mars Nederland B.V.
Nestlé Nederland B.V.
Plukon Food Group
Storteboom Group B.V.
Theobroma B.V.
0
32
50
164
163
161
158
144
143
136
127
125
120
118
100
150
191
186
Aantal organisaties:
40
Aantal nulscores:
16
Aantal organisaties met een score:
24
Gemiddelde score (exclusief nulscore):
97
Percentage nulscore:
40%
Aantal nieuwe deelnemers:
0
De drie hoogst scorende thema’s:
Duidelijkheid, samenhang en
onderneming en bedrijfsmodel
De voedsel en dranksector is na de sector
dienstverlening de grootste sector (grootste
aantal organisaties).
200
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
4.2.16 Overig
101
European Aeronautic Defence and Space Company EADS
59
Louis Dreyfus
38
OCI Nitrogen
17
AerCap Holdings N.V.
Horedo/Rensa
Aantal organisaties:
19
Aantal nulscores:
15
Aantal organisaties met een score:
4
Gemiddelde score (exclusief nulscore):
53
Percentage nulscore:
79%
Aantal nieuwe deelnemers:
1
De drie hoogst scorende thema’s:
Relevantie, onderneming en
bedrijfsmodel en duidelijkheid
Advanced Travel Partners Nederland B.V.
Beleggingsmij. Braverassa B.V.
Binnen de sector ‘Overig’ heeft 21% van de
organisaties een score gehaald. Daarmee is
het de sector met de meeste organisaties
(percentueel) die een nulscore hebben
gehaald.
De organisaties die onder ‘Overig’ vallen
scoren onder het gemiddelde.
Center Parcs Europe N.V.
Clondalkin Industries B.V.
De Kon. Nederlandse Munt N.V.
Elopak B.V.
Hyva Group B.V.
Koepon
Koninklijke Distill. Dirkzwager B.V.
Mosadex
NetApp & Manufacturing
Office Depot International
Optiver Holding B.V.
Vroegop Ruhe & Co. B.V.
0
50
100
150
200
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
33
4.3 Maatschappelijke verslaggeving in de praktijk
Aan de organisaties die dit jaar het self-assessment hebben ingevuld is gevraagd om (vrijwillig) enkele additionele vragen te beantwoorden over
verslaggeving en de totstandkoming van de verslagen. Hieruit kunnen de volgende conclusies worden getrokken.
Verschijningsvorm verslag
26%
22%
7%
1%
14%
30%
34
Financieel JaarverslagG3.1
Integrated Reporting - IIRC
Integrated Reporting - Anders
Geen
Andere relevante informatie
Separaat MVO verslag
(Analyse o.b.v. 244 respondenten)
37% van de respondenten geeft aan een vorm van
geïntegreerde verslaggeving te hebben. 7% baseert
deze verslaggeving op het raamwerk voor
geïntegreerde verslaggeving van het IIRC.
26% publiceert een separaat MVO verslag, en 22%
publiceert alleen een financieel jaarverslag.
14% van de onderzoeksgroep geeft aan helemaal geen
verslag te publiceren.
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
Gebruik GRI
Gebruik GRI versie
11%
48%
52%
Ja
Nee
17%
G3.0
G3.1
G4 Core
G4 Comprehensive
20%
(Analyse o.b.v. 244 respondenten)
(Analyse o.b.v. 126 respondenten)
52%
Meer dan de helft van de respondenten (52%) gebruikt de GRI-richtlijnen bij het opstellen van het verslag.
Van de organisaties die GRI gebruiken, gebruikt verreweg het grootste deel de G3.1 variant (52%). Een derde is al
overgestapt op de nieuwe versie, G4. Van deze organisaties rapporteert 11% op basis van de meest uitgebreide variant
van G4 (Comprehensive). De oudste variant van de richtlijnen (G3.0) wordt nog gebruikt door 17% van de organisaties
die GRI gebruiken.
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
35
Gebruik van internationaal erkende raamwerken
(Analyse o.b.v. 90 respondenten)
35%
30%
31%
30%
25%
24%
23%
20%
20%
15%
10%
4%
5%
0%
0%
International
Integrated
Reporting
Council (IIRC)
framework
Carbon
Disclosure
Project
EMAS
Sustainability
Accounting
Standards Board
ISO 2600
Geen gebruik
van een
raamwerk voor
verslaggeving
Anders
Ook is gevraagd welke internationaal erkende raamwerken organisaties gebruiken bij hun verslaggeving. Naast het
gebruik van de GRI-richtlijnen (zie hierboven), geeft meer dan 30% aan gebruik te maken van het raamwerk voor
geïntegreerde verslaggeving van het IIRC. Daarnaast gebruikt ook 30% een ander internationaal erkend raamwerk dan
de hierboven genoemde. Verder is opvallend dat een kwart van de organisaties helemaal geen raamwerk gebruikt voor
haar verslaggeving.
36
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
Belangrijkste obstakels in het proces van maatschappelijke verslaggeving
(Analyse o.b.v. 137 respondenten)
60%
50%
48%
45%
40%
30%
20%
10%
0%
34%
20%
18%
9%
Data verzameling Interpreteren van Het verslag wordt Het maken van het We beschikken
binnen organisatie externe richtlijn niet als prioriteit verslag kost meer niet over de juiste
is lastig
en/of belangrijk tijd dan verwacht kennis / expertise
ervaren
om een duurzaamheidsverslag op te
stellen
Anders
De meeste respondenten geven aan dat de belangrijkste obstakels in het proces van maatschappelijke verslaggeving
binnen de organisatie te vinden zijn, zoals dataverzameling (48%), tijdsbesteding (45%), het ontbreken van voldoende
prioriteit (18%) en juiste expertise (9%).
Voor een derde van de organisaties geldt dat het grootste obstakel in het verslaggevingsproces extern ligt, namelijk het
interpreteren van externe-richtlijnen.
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
37
5 Verdieping thema: OESO-richtlijnen
In 1976 zijn de OESO-richtlijnen opgesteld door de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). Deze richtlijnen
worden door 46 (OESO-)landen onderschreven en zijn gebaseerd op internationale verdragen zoals de International Labour Organisation (ILO)
conventies. In 2000 en in 2011 zijn ze aangepast aan de laatste ontwikkelingen op het gebied van internationaal MVO beleid en ketenverantwoordelijkheid, zoals de UN Guiding Principles on Business and Human Rights. Een van de belangrijke toevoegingen in 2011 was het concept ‘due
diligence’. Due diligence betekent dat van bedrijven verwacht wordt dat zij de risico’s van hun bedrijfsactiviteiten (bijvoorbeeld op het gebied van
mensenrechten of milieu, binnen het eigen bedrijf maar ook in de bedrijfsketen) in kaart brengen, aanpakken en verantwoording afleggen over
de genomen maatregelen.
De OESO-richtlijnen maken duidelijk wat de Nederlandse overheid van bedrijven verwacht op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen bij het (internationaal) zakendoen. Ze bieden handvatten voor bedrijven om met kwesties als ketenverantwoordelijkheid, mensenrechten,
kinderarbeid of milieu om te gaan. De OESO-richtlijnen zijn het enige door overheden onderschreven MVO-kader voor internationaal ondernemen.
Bovendien zijn de OESO-richtlijnen het enige brede MVO-kader met een onafhankelijk geschillenmechanisme in de vorm van het Nationaal Contact
Punt (NCP).
De OESO-richtlijnen zijn het enige door overheden onderschreven
MVO-kader voor internationaal ondernemen.
De OESO-richtlijnen bieden:
• Aansluiting aan bij internationale ontwikkelingen en initiatieven
• Aanknopingspunten om positieve impact te versterken en negatieve impact te vermijden (‘do good’ en ‘do no harm’)
• Een kader om te voldoen aan maatschappelijke verwachtingen op het terrein van onder andere mensenrechten, arbeidsnormen, milieu,
corruptie, verslaggeving
• Aansluiting bij ISO 26000 en de GRI-richtlijnen
In Nederland is naleving van de OESO-richtlijnen een voorwaarde voor de verkrijging van financiële overheidsondersteuning bij internationale
handels- en investeringsactiviteiten.
38
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
Er is getracht met de criteria van de Transparantiebenchmark 2014 zoveel mogelijk aan te sluiten bij erkende internationale richtlijnen, zoals de
IIRC, GRI, maar ook de OESO-richtlijnen. Dit is terug te vinden in de criteria met betrekking tot arbeidsomstandigheden, mensenrechten, ketenverantwoordelijkheid en due diligence. In dit hoofdstuk worden een aantal resultaten weergegeven die raken aan de OESO-richtlijnen, zodat
inzicht wordt verkregen in de mate en manier waarop Nederlandse organisaties invulling geven aan de OESO-richtlijnen. Doordat de scope en
reikwijdte van de maatschappelijke verslaggeving in het verslag worden bepaald en vastgesteld is het niet aantoonbaar of de resultaten betrekking hebben op de eigen bedrijfsactiviteiten of gelden voor de gehele keten. Uit ervaring tijdens de beoordeling blijkt echter dat de meeste
organisaties rapporteren over de eigen bedrijfsactiviteiten en niet over de keten. Voor de resultaten op de volgende pagina’s geldt dat de analyses
zijn gedaan op basis van de organisaties met een score op de Transparantiebenchmark (dit zijn 244 organisaties). Nulscorende organisaties zijn
hier buiten beschouwing gelaten.
Bijna de helft van de organisaties geeft
aan wel bekend te zijn met de OESOrichtlijnen, maar deze niet te gebruiken.
Gebruik van OESO-richtlijnen
12%
10%
32%
46%
OESO-richtlijnen volledig geïmplementeerd
Bekend met OESO, maar geen gebruik
Gebruik van OESO-richtlijnen als uitgangspunt
genomen voor onze gedragscode en corporate
governance code
Niet bekend met OESO-richtlijnen
(Analyse o.b.v. 108 respondenten)
Een derde gebruikt de OESO-richtlijnen
als uitgangspunt voor de gedrags- en
corporate governance codes.
10% heeft de OESO-richtlijnen volledig
geïmplementeerd en 12% is niet bekend
met de richtlijnen.
58% van de deelnemende organisaties beschrijft in het verslag aan welke specifieke gedragscodes en (internationale)
conventies en richtlijnen zij zich gehouden acht, zoals de OESO-richtlijnen voor Internationale Ondernemingen en de
UN Guiding Principles on Business and Human Rights.
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
39
Meer dan drie kwart van de organisaties geeft in
haar verslaggeving een specifieke toelichting op het
beleid van de organisatie ten aanzien van de arbeids­
omstandigheden (waaronder veiligheid en gezondheid van
medewerkers en derden).
Aantal organisaties dat beleid beschrijft ten aanzien
van OESO gerelateerde onderwerpen
80%
77%
60%
51%
40%
Meer dan de helft van de organisaties beschrijft
haar beleid met betrekking tot maatregelen ter
voorkoming van de schending van mensenrechten
en fundamentele principes en rechten op het werk.
Aantal organisaties dat managementsysteem beschrijft
ten aanzien van OESO gerelateerde onderwerpen
80%
60%
40%
30%
20%
0%
12%
Due dilligence
Uitvoering van audits
en andere monitoringsactiviteiten in de keten
20%
0%
Arbeidsomstandigheden
(veiligheid, gezondheid, etc.)
Maatregelen ter voorkoming van
schending van mensenrechten
(fundamentale principes en rechten
op werk, etc.)
Slechts 12% beschrijft het proces van sturing en beheersing binnen de organisatie van due diligence praktijken,
waar 30% dit doet voor het uitvoeren van audits en
andere monitoringsactiviteiten in de keten.
Overigens licht 42% toe hoe zij omgaat met
toeleveranciers die inbreuk plegen op interne
of externe codes.
48% van de organisaties geeft een toelichting over de aansturing, beheersing en samenwerking binnen de waardeketen,
zoals de identificatie van leveranciers met verhoogd risicoprofiel, beleid ten aanzien van inkoop en aanbestedingen,
samenwerking gericht op verantwoord ketenbeheer en stimuleren van sociale- en milieustandaarden in de keten.
40
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
Meer dan 90% van de deelnemende organisatie geeft inzicht in de resultaten van de sociale aspecten van
ondernemen, welke in veel gevallen overeenkomen met onderwerpen die beschreven worden binnen de
OESO-richtlijnen.
In de grafiek hieronder is te zien van welke sociale aspecten organisaties hun resultaten beschrijven; dit is uitgesplitst naar een algemene en
kwantitatieve weergave van de resultaten. Verreweg de meeste organisaties (80%) rapporteren over arbeidsomstandigheden, waaronder veiligheid en gezondheid, training en opleiding en diversiteit. Na arbeidsomstandigheden, geven de meeste organisaties (40%) inzicht in de resultaten
met betrekking tot productverantwoordelijkheid (onder andere eerlijke handel, dierwelzijn en voedselveiligheid) en 23% beschrijft de resultaten
op het vlak van waarborgen van mensenrechten, zoals fundamentele beginselen en rechten op het werk en respect voor lokale gemeenschappen.
Opvallend is dat slechts een klein aandeel van de organisaties (14%) rapporteert over consumentenbelangen, waaronder privacy en bescherming
van consumentengegevens. Dit kan echter gedeeltelijk verklaard worden doordat dit aspect afhankelijk is van de aard van de bedrijfsactiviteiten,
sector en klanten en dit onderwerp niet op elke organisatie van toepassing is.
Aantal organisaties dat resultaten beschrijft van sociale aspecten van ondernemen
80%
Arbeidsomstandigheden
59%
40%
Productverantwoordelijkheid
32%
28%
23%
Het waarborgen van mensenrechten
Kwantitatief
14%
10%
Consumentenbelangen
0
10
20
Totaal
30
40
50
60
70
80
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
41
5.1 De top 20 nader bekeken
Voor de kopgroep is een verdiepende analyse gemaakt ten aanzien van transparantie over OESO gerelateerde onderwerpen. Deze analyse is
interessant met het oog op de toekomstige Europese regelgeving over publicatie van niet-financiële informatie. Voor de informatieverschaffing
over niet-financiële onderwerpen kan de onderneming zich baseren op de internationale kaderregeling voor maatschappelijk verantwoord
ondernemen zoals de OESO-richtlijnen.
Gebruik van OESO-richtlijnen in de top 20
11%
33%
22%
33%
OESO-richtlijnen volledig geïmplementeerd
Bekend met OESO, maar geen gebruik
Gebruik van OESO-richtlijnen als uitgangspunt
genomen voor onze gedragscode en corporate
governance code
Niet bekend met OESO-richtlijnen
(Analyse o.b.v. 9 respondenten uit de top 20)
In de e-tool is een vraag opgenomen met vier antwoordmogelijkheden over de wijze waarop de organisatie gebruik maakt van de OESO
richtlijnen in het geval de organisatie internationaal opereert.
Van de top 20 hebben negen organisaties deze vraag beantwoord. Drie organisaties hebben aangegeven de OESO-richtlijnen volledig te hebben
geïmplementeerd. Eén organisatie uit de top 20 is niet bekend met de OESO-richtlijnen. Drie organisaties zijn wel bekend met de OESOrichtlijnen maar maken hier geen gebruik van.
(Analyse o.b.v. 9 respondenten uit de top 20 organisaties)
Van de top 20 organisaties beschrijft 35% het proces van sturing en beheersing binnen de organisatie van due diligence praktijken, waar 65% dit
doet voor het uitvoeren van audits en andere monitoringsactiviteiten in de keten. Deze percentages liggen flink hoger dan bij het totale aantal
deelnemers van de Transparantiebenchmark. Hiervan beschrijft slechts 12% het proces van sturing en beheersing binnen de organisatie van due
diligence praktijken, waar 30% dit doet voor het uitvoeren van audits en andere monitoringsactiviteiten in de keten.
42
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
Aantal organisaties in de top-20 dat managementsysteem
beschrijft ten aanzien van OESO gerelateerde onderwerpen
80%
60%
65%
40%
20%
35%
0%
Due diligence
Uitvoering van audits en andere
monitoringsactiviteiten in de keten
EU regelgeving over publicatie van niet-financiële informatie
In april 2014 heeft het Europees Parlement een richtlijnvoorstel over publicatie van niet-financiële informatie en diversiteit in het jaarverslag
aangenomen. De richtlijn1 stelt voor om grote ondernemingen2 te verplichten in hun jaarverslag aandacht te besteden aan vier niet-financiële
thema’s: milieu, sociale en personeelsaangelegenheden, mensenrechten en corruptie en omkoping. Het kabinet is voorstander van deze voorschriften. Belangrijk hierbij is flexibiliteit voor ondernemingen zodat zij bij de rapportage rekening kunnen houden met de aard en omvang van
de activiteiten van hun onderneming. Ook wil het kabinet de administratieve lasten voor ondernemingen zo beperkt mogelijk houden.
Naast het publiceren van niet-financiële informatie, stelt de Europese Commissie voor dat grote beursvennootschappen hun diversiteitsbeleid
voor het bestuur en de raad van commissarissen openbaar maken. Het kabinet steunt dit voorstel echter niet omdat de relatie tussen het bekendmaken van het diversiteitsbeleid en de werking van de interne markt onvoldoende duidelijk wordt gemaakt.
1
2
Council Directives 78/660/EEC and 83/349/EEC
Definitie: Organisaties van openbaar belang met meer dan vijfhonderd werknemers, zoals beursgenoteerde ondernemingen en financiële instellingen.
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
43
OESO en de EU regelgeving
Om te voldoen aan de nieuwe richtlijn moeten grote ondernemingen informatie opnemen over het beleid, de resultaten van dit beleid, de
(beheersing van de) gerelateerde risico’s en de kritische prestatie indicatoren gericht op de vier niet-financiële onderwerpen. Als de onderneming
geen beleid voor deze onderwerpen heeft, moet zij dit motiveren volgens het principe ‘pas toe of leg uit’. Voor de informatieverschaffing over
deze onderwerpen kan de onderneming zich baseren op de internationale kaderregeling voor maatschappelijk verantwoord ondernemen zoals
de OESO-richtlijnen. Maar ook andere kaderregelingen zoals ISO 26000, UN Global Compact, ILO tripartiete verklaring inzake multinationale
ondernemingen en sociaal beleid of de richtlijnen van het Global Reporting Initiative.
Transparantie in de top 20 volgens de EU
De EU richtlijn gaat gelden voor organisaties van openbaar belang (OOB’s) met meer dan 500 medewerkers. Elf bedrijven uit de top 20 vallen
onder dit criterium.
Voor de totale top 20 is gekeken in hoeverre de organisaties rapporteren over de vier niet-financiële onderwerpen uit
de EU richtlijn:
•
•
•
•
Milieu aangelegenheden,
Sociale en personeelsaangelegenheden,
Mensenrechten
Corruptie en omkoping.
Per onderwerp is onderzocht of er wordt gerapporteerd over:
•
•
•
•
het beleid
de resultaten van dit beleid
de (beheersing van de) gerelateerde risico’s
de kritische prestatie indicatoren (KPI’s).
Daarnaast is onderzocht in hoeverre de top 20 transparant is over het diversiteitsbeleid van het bestuur en leidinggevenden van de organisatie.
Het kabinet steunt dit gedeelte van het voorstel van de Europese Commissie zoals vermeld niet.
44
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
60%
65%
85%
65%
50%
65%
70%
60%
75%
85%
80%
100%
100%
90%
100%
100%
100%
Transparantie top 20 bedrijven
10%
0%
Milieuaangelegenheden
Sociale en
personeelsaangelegenheden
15%
15%
20%
Mensenrechten
25%
30%
30%
40%
40%
Beleid
Resultaten
Beheersing risico’s
Gebruik van KPI’s
Corruptie en omkoperij
Alle top 20 organisaties beschrijven beleid en presenteren resultaten op milieu en sociale thema’s.
65% van de organisaties is transparant over de beheersing van risico’s op het gebied van milieu en 75% op het gebied van sociale en personeelsaangelegenheden. 85% van de top 20 gebruikt KPI’s voor milieu en sociale en personeelsaangelegenheden.
Het merendeel van de bedrijven heeft beleid op de thema’s mensenrechten en corruptie en omkoperij. Maar 40% van de bedrijven presenteert
ook de daadwerkelijke resultaten die zijn bereikt op dit onderwerp. Het beschrijven van risicomanagement en het gebruik van KPI’s op mensenrechten wordt door 15% van de bedrijven gedaan.
Resultaten over corruptie en omkoperij zijn bij 65% van de bedrijven inzichtelijk, 35% rapporteert ook over risicomanagement en KPI’s
op dit thema.
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
45
Diversiteit top 20
80%
70%
60%
70%
60%
55%
50%
40%
30%
30%
20%
10%
0%
Beleid
Man/vrouw
verhouding
Implementatie
beleid
Doelstellingen
60% van de top 20 bedrijven heeft een diversiteitsbeleid voor de samenstelling van het bestuur en/of leidinggevenden van de organisatie. 30% is
transparant over de concrete implementatie van het beleid. 70% van de bedrijven rapporteert de man/vrouw verhouding van het bestuur en/of
leidinggevenden (resultaten) en 55% heeft hier ook een doelstelling voor geformuleerd.
Materialiteit volgens GRI
Alle bedrijven uit de top 20 rapporteren volgens de richtlijnen van het Global Reporting Initiative (GRI). De helft maakt gebruik van de GRI
G3.1 variant, 15% gebruikt de G3 variant en 35% maakt gebruik van de nieuwste versie, G4. Voor vijf van de tien sectoren zijn vanuit het Global
Reporting Initiative zogenaamde sector supplements (G3.1) of sector disclosures (G4) beschikbaar. De top 20 bedrijven is onderverdeeld in totaal
tien sectoren.
Uit de analyse blijkt dat voor in totaal 11 bedrijven sector supplementen van toepassing zijn. Daarvan passen zes bedrijven deze sector supplementen toe. Eén bedrijf rapporteert dat het sector supplement niet van toepassing is voor hen. Vier bedrijven waar een sector supplement voor
beschikbaar is, rapporteert hier niet over in het verslag en maken er derhalve geen gebruik van. De andere bedrijven hebben op een andere wijze
hun materiële thema’s bepaald. Deels overlappen deze thema’s met de onderwerpen uit de sector supplementen.
46
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
Conclusie
Uit de analyse blijkt dat veel bedrijven al rapporteren over beleid en resultaten ten aanzien van milieu en sociale en personeels­gelegenheden.
Transparantie over risicomanagement en het weergeven van KPI’s kan worden verbeterd. De top 20 blijft achter in haar transparantie over de
thema’s mensenrechten en corruptie en omkoperij. Dit geldt voor beleid en resultaten en nog sterker voor risicomanagement en KPI’s. Vooral
op deze laatste twee thema’s lijkt behoefte aan verdere ondersteuning en stimulering. Slechts iets meer dan de helft van de koplopers heeft een
diversiteitsbeleid voor de top van de organisatie, ook hier is dus ruimte voor verbetering.
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
47
6 Toelichting bij de
Transparantiebenchmark
6.1 Doel
Het doel van de Transparantiebenchmark is het geven van een beoordeling van de inhoud en kwaliteit van (externe) verslaggeving ten aanzien
van maatschappelijke aspecten van ondernemen. Hiertoe wordt de publiek beschikbare verantwoordingsinformatie van de grootste Nederlandse
organisaties beoordeeld op 40 criteria die betrekking hebben op maatschappelijk relevante aspecten van organisaties en hun bedrijfsvoering.
De Transparantiebenchmark geeft nadrukkelijk geen oordeel over de maatschappelijke prestaties.
6.2Verschillen ten opzichte van vorig jaar
Ten opzichte van vorig jaar zijn de volgende onderdelen van de Transparantiebenchmark veranderd:
1 De criteria
De criteria van de Transparantiebenchmark zijn dit jaar vernieuwd en aangepast aan internationale ontwikkelingen, zoals:
• De vernieuwde richtlijnen van GRI (de G4)
• Het raamwerk voor geïntegreerde verslaggeving van de International Integrated Reporting Council (IIRC)
• De OESO-richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen
• De EU directive ten aanzien van verslaggeving over niet-financiële informatie en diversiteit voor OOB’s met meer dan 500 medewerkers
De nieuwe criteria richten zich meer op materialiteit, stakeholderbetrokkenheid, waardecreatie en impact.
Om inzicht te krijgen in de belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de vorige criteria is een overzicht opgesteld. Dit overzicht laat zien welke
criteria nieuw zijn of voor welke criteria wijzigingen gelden (bijvoorbeeld een aanpassing in de inhoud of een andere puntentelling). Het overzicht is te downloaden via de website van de Transparantiebenchmark (www.transparantiebenchmark.nl).
48
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
De invloed van de nieuwe criteria is, zoals verwacht, merkbaar. Doordat de lat met deze criteria hoger is gelegd en er in sommige gevallen sprake
is van interpretatieverschillen scoren de organisaties over de hele linie gemiddeld lager. In 2013 was de gemiddelde score 104 punten (nulscores
niet meegerekend). Het gemiddelde op basis van de huidige scores is 99 punten.
Met de nieuwe criteria is de lat weer iets hoger gelegd voor de organisaties.
2 Het deelnameprotocol en de deelnemende organisaties
De onderzoeksgroep is opgebouwd aan de hand van de volgende te onderscheiden categorieën:
• Organisaties van Openbaar Belang met 500 medewerkers of meer
• Organisaties met een beursnotering in Amsterdam
• Organisaties met Nederlandse bedrijfsactiviteiten met substantiële omzet en/of aantal medewerkers
• Staatsdeelnemingen
• Universiteiten en Universitair Medische Centra (UMC)
• Grote organisaties (meer dan 250 medewerkers) die in het verleden vrijwillig zijn toegetreden tot de onderzoeksgroep
Op basis van bovenstaande criteria zijn 17 nieuwe deelnemende organisaties toegevoegd, deze zijn te vinden in de bijlage.
Er zijn drie wijzigingen doorgevoerd in het deelnameprotocol, die resulteren in een kleinere onderzoeksgroep (460 deelnemende organisatie
in 2013 tegenover 409 organisaties in 2014. Naast onderstaande wijzigingen is de onderzoeksgroep overigens ook kleiner door een aantal
faillissementen):
• MKB-bedrijven: Nederlandse organisaties met minimaal 20 medewerkers in vaste dienst konden zich de afgelopen jaren vrijwillig aanmelden
voor deelname aan de Transparantiebenchmark. Uit evaluatie van de Transparantiebenchmark (2013) blijkt echter dat MKB-bedrijven niet
de weg vinden naar de benchmark en dat deze qua werkwijze en vraagstelling niet aansluit op deze doelgroep. Daarom is besloten om afscheid
te nemen van het MKB voor de benchmark.
• Nederlandse organisaties met een internationaal groepsverslag: een organisatie kan worden uitgezonderd van deelname aan de
Transparantiebenchmark wanneer het een dochteronderneming is en de moederonderneming verantwoording aflegt die voldoet aan het
verwachte EU wetgevend voorstel inzake niet-financiële verslaggeving. Dit betekent dat in het jaarverslag informatie dient te zijn opgenomen
over de volgende thema’s: milieu, sociale en arbeidsgerelateerde aspecten, mensenrechten, anti-corruptie en omkoping en diversiteit in het
bestuur. Voor deze organisaties is een apart overzicht opgesteld, zonder onderlinge benchmark. Deze organisaties krijgen dus geen score.
Een organisatie die aan deze uitzondering voldoet, maar ook een eigen Nederlands verslag uitbrengt, kan ervoor kiezen met het Nederlandse
verslag vrijwillig aan de benchmark deel te nemen. Een overzicht van de betreffende organisaties is opgenomen in de bijlage.
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
49
• Ziekenhuizen: omdat de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) aan ziekenhuizen uitstel tot indiening van de jaarrekening
2013 verleent tot 15 december 2014, is besloten om dit jaar voor ziekenhuizen ook voor deelname aan de Transparantiebenchmark een uitzondering te maken. Zij worden dit jaar niet opgenomen in de benchmark. Mochten er ziekenhuizen zijn die toch mee willen doen dan konden zij
dit uiteraard kenbaar maken en zijn deze alsnog opgenomen. Deze ziekenhuizen zijn opgenomen in de sector Universiteiten/UMC’s.
Het volledige deelnameprotocol, alsmede de totale onderzoeksgroep kan gedownload worden via de website van de Transparantiebenchmark
(www.transparantiebenchmark.nl).
6.3 Afbakening publiek toegankelijke verantwoordingsinformatie
De basis voor de scores op de Transparantiebenchmark zijn de publiekelijk beschikbare verslagen waarin organisaties verantwoording afleggen
over het verslagjaar 2013. Diverse typen verslagen komen in aanmerking: o.a. jaarverslagen, financiële verslagen, maatschappelijke verslagen
en sociale verslagen. Voorwaarde is dat de verslaggeving publiekelijk beschikbaar is. Dit impliceert dat het verslag ofwel kosteloos en algemeen
verkrijgbaar is bij de deelnemers, ofwel kan worden gedownload vanaf de website van de organisatie. Verslagen die alleen verkrijgbaar zijn door
ze op te vragen bij de Kamer van Koophandel komen niet in aanmerking voor puntentoekenning. Daarnaast is het belangrijk dat het verslag periodiek wordt uitgegeven en de status heeft van verantwoordingsinformatie over het verslagjaar dat is geëindigd in 2013. Alleen verslaggeving die
voor 1 juli 2014 is uitgekomen, is meegenomen.
6.4Methode
Dit jaar konden deelnemende organisaties voor het eerst gebruik maken van de e-tool; een webapplicatie waarin een aantal processtappen zijn
ingebouwd. Er zijn zes processtappen te onderscheiden:
• Het self-assessment: organisaties hebben de gelegenheid gehad om de eigen verantwoordingsinformatie te beoordelen tegen de criteria van
de Transparantiebenchmark. Dit jaar hebben 172 organisaties het self-assessment ingevuld.
• Beoordeling self-assessment en/of integrale beoordeling: om de kwaliteit van de voorlopige scores te borgen en interpretatieverschillen
tussen deelnemers te herstellen, zijn alle self-assessments beoordeeld door een team van beoordelaars en reviewers. De verantwoordings­
informatie van deelnemers die geen self-assessment hadden uitgevoerd, is alsnog aan een integrale beoordeling onderworpen.
• Commentaarronde: deelnemers die commentaar hadden op de vastgestelde score, konden dit per criterium doorgeven via de e-tool. Zij
hebben vervolgens een reactie ontvangen op hun commentaren, waarna de definitieve scores zijn vastgesteld en gecommuniceerd.
50
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
• Correspondentie met Panel van Deskundigen: het kan voorkomen, dat deelnemers het oneens zijn met hun definitieve score. Vaak ligt
daaraan een interpretatieverschil van verantwoordingsinformatie of criterium tussen deelnemer en beoordelaar ten grondslag. In deze
gevallen heeft correspondentie met het Panel van Deskundigen plaatsgevonden en heeft het Panel deze gevallen beoordeeld. In totaal
hebben 11 organisaties correspondentie gehad. Het Panel van Deskundigen beoordeelde deze gevallen en heeft de verweren van 2 organisaties
(3 criteria) gegrond verklaard. Bij het sluiten van deze periode zijn de scores vastgesteld. De samenstelling van het Panel is te vinden in
de bijlage.
• Panelbeoordeling: de 20 hoogst scorende deelnemers zijn voorgelegd aan het Panel van Deskundigen. Het Panel heeft deze verslagen
beoordeeld aan de hand van de ‘panelcriteria’ (deze zijn te vinden in de bijlage van de criteria 2014, te downloaden via de website van de
Transparantiebenchmark (www.transparantiebenchmark.nl).
• Winnaar prijs ‘De Kristal’: de jury heeft uiteindelijk besloten welke organisatie uit de top 3 de uiteindelijke prijswinnaar van “De Kristal” is
geworden. De samenstelling van de jury is te vinden in de bijlage. Een overzicht van het Jurycriterium 2014 is te vinden op de website www.
kristalprijs.nl. Naast de Kristalprijs benoemt de jury tevens een juryprijs; de organisatie dat het meest creatief en innovatief omgaat met het
transparant maken van haar maatschappelijke effecten op de samenleving.
De jury besluit wie de uiteindelijke prijswinnaar van “De Kristal” is en reikt ook de juryprijs uit.
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
51
6.5Criteria
De Transparantiebenchmark is gebaseerd op veertig nieuwe criteria. Een overzicht van alle criteria is te downloaden via de website van de
Transparantiebenchmark (www.transparantiebenchmark.nl). De criteria zijn onderverdeeld in een inhoudsgericht normenkader (verdeeld over
drie categorieën) en kwaliteitsgericht normenkader (verdeeld over vijf categorieën). In totaal kunnen 200 punten behaald worden; 100 punten
voor beide normenkaders. De totaalscore komt tot stand door het optellen van de totale inhoudsgerichte en kwaliteitsgerichte score. Het maximaal aantal te behalen punten per categorie varieert (zie figuur).
Inhoudsgericht normenkader
100
1. Onderneming en bedrijfsprofiel
33
2. Beleid en resultaten
1A. Profiel en waardeketen
10
2A. Beleid en (zelf opgelegde) verplichtingen
1B. Proces van waardecreatie
10
1C.Omgevingsanalyse
(incl. risico’s en kansen)
1D. Strategische conext
8 2C. Economische aspecten van
ondernemen
5
8 2D. Milieu-aspecten van
ondernemen
8 2E. Sociale aspecten
van ondernemen
34 3. Management aanpak
33
5 3A. Governance en
remuneratie
5 3B. Sturing en beheersing
10
8 3C. Toekomst­verwachting
5
3D.Verslaggevingscriteria
10
Kwaliteitsgericht normenkader
100
4. Relevantie
20 5. Duidelijkheid
Materialiteit
8 Begrijpelijkheid
6 Juistheid, volledigheid
Reikwijdte en afbakening
6 Beknoptheid
4 Voorzichtigheid
Tijdigheid
6 Inzichtelijkheid
7
Toegangkelijkheid
20 6. Betrouwbaarheid
20 Responsiviteit
20 Samenhang
17 Gerichtheid op
belanghebbenden
3 Bijdrage aan
maatschappelijk
debat
Durf
13 Strategische focus
3
5 Integratie
6
Relevantie
Duidelijkheid
Betrouwbaarheid
Responsiviteit
Samenhang
Materialiteit (relevantie van de gekozen
onderwerpen)
Reikwijdte en afbakening
Begrijpelijkheid
Juistheid
Strategische focus
Beknoptheid
Volledigheid
Tijdigheid
Inzichtelijkheid
Evenwichtigheid
Gerichtheid op
belanghebbenden
Bijdrage aan
maatschappelijk debat
Durf
Informatieve vormgeving
Toegankelijkheid
Geschiktheid
Voorzichtigheid
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
5
6
Vergelijkbaarheid
Onpartijdigheid
20
2 Contextuele samenhang
Deskundigenweging
52
8
Contextuele samenhang
Integratie
Vergelijkbaarheid
3
6.6Juryrapport
Dit jaar is het alweer de vijfde maal dat De Kristal wordt uitgereikt. De afgelopen jaren is er veel veranderd op het gebied van duurzaamheids­
verslaggeving. Organisaties hebben steeds meer oog voor transparantie. Ook de criteria voor verslaggeving maakten een ontwikkeling door.
De Criteria
De criteria van de Transparantiebenchmark zijn dit jaar aangepast aan de laatste ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheidsverslaggeving.
Zo is in december 2013 het raamwerk voor geïntegreerde verslaggeving van de International Integrated Reporting Council (IIRC) gelanceerd. In
mei 2014 publiceerde het Global Reporting Initiative haar nieuwe richtlijnen voor duurzaamheidsverslaggeving, de G4. Tenslotte is recent een
nieuwe Europese richtlijn vastgesteld die eisen stelt aan de verslaggeving over niet-financiële informatie door beursgenoteerde ondernemingen
met meer dan 500 medewerkers.
De Transparantiebenchmark sluit met haar nieuwe criteria aan bij de verhoogde maatschappelijke verwachtingen over verslag­geving. Belangrijke
wijzigingen zijn: meer accent op materialiteit (wat zijn de meest relevante onderwerpen), betrokkenheid van stakeholders, waardecreatie en
impact (maatschappelijke effect).
Een gedegen verslag laat zien wie je écht bent. De jury is ervan overtuigd dat het steeds beter laten zien wie je bent, bijdraagt aan het succes op
langere termijn. Juist in een tijd waarin de informatievoorziening steeds meer versnelt, is het belangrijk het hoofd koel te houden. Wees moedig
en speel open kaart, ook in mindere tijden. Laat geen negatieve informatie weg die voor stakeholders relevant is. Stakeholders waarderen het
als een onderneming voor zijn missers durft uit te komen, maar ook aangeeft hoe deze in de toekomst worden voorkomen. Het is tijd voor een
omslag. Een cultuur waarin we elkaar durven aan te spreken in plaats van elkaar op incidenten af te rekenen.
De Transparantiebenchmark wil met de nieuwe criteria bijdragen aan de toekomstbestendigheid van organisaties op het gebied van duurzaamheid. De jury hoopt dat de toonaangevende bedrijven uit de benchmark hierin het voortouw nemen en als inspiratie voor anderen dienen.
De jury is zeer verheugd dat veel organisaties goede stappen voorwaarts hebben gezet en hard werken om te voldoen aan de nieuwe verwachtingen op het gebied van verslaggeving.
Tegelijkertijd constateert de jury dat de nieuwe criteria ook hebben geleid tot verschuivingen in de ladder. De organisaties die bijvoorbeeld al
rapporteren volgens de G4-richtlijnen of het raamwerk van de IIRC scoren hoger dan de andere. De jury hoopt dat de benchmark ook deze ondernemingen stimuleert deze volgende stap te zetten.
Een belangrijke uitdaging voor de meeste organisaties is het helder en beknopt weergeven van de volledige waardeketen, juist wanneer deze
complex is. Zo kunnen lezers de context van een organisatie beter duiden en de prestaties op de juiste waarde schatten. In de praktijk blijkt dit
voor de meeste organisaties nog een lastige opgave. Gelukkig komen er steeds meer goede voorbeelden.
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
53
De winnaars
De jury heeft als taak te bepalen wie de prijswinnaars zijn. Zij is hierbij inhoudelijk ondersteund door het Panel van deskundigen
van de Transparantiebenchmark. De jury is hen veel dank verschuldigd. Dit jaar zijn de prijswinnaars als volgt.
De snelste stijger: E.ON
E.ON is dit jaar op de ranglijst gestegen van positie 171 naar positie 36. Een stijging van maar liefst 135 posities; in punten een toename van 69
naar 162 punten. Een verrassende en lovenswaardige prestatie.
E.ON verkoopt in Nederland en België gas, elektriciteit, warmte en energiediensten. In 2013 heeft E.ON de stap gezet om maatschappelijk verantwoord ondernemen onder te brengen op de strategieafdeling. E.ON wil hiermee de maatschappelijke aspecten van het ondernemen beter tot
hun recht te laten komen bij het ontwikkelen van de strategie. En omgekeerd, de activiteiten in het kader van maatschappelijke verantwoordelijkheid beter laten aansluiten bij de strategie.
Het verslag van E.ON gaat in op bijna alle onderdelen die door de Transparantiebenchmark worden gevraagd. Wat de jury in positieve zin vooral
opviel, is dat E.ON al rapporteert volgens de nieuwe G4-richtlijnen. Het verslag is bovendien helder en toegankelijk geschreven. De meeste stakeholders zullen dan ook makkelijk hun informatie eruit kunnen halen. Een ander sterk punt is dat E.ON veel aandacht heeft voor de uitdagingen
en verantwoordelijkheden in de keten.
Het meest innovatieve jaarverslag: Unilever
Sinds vorig jaar is er een nieuwe prijs: het meest innovatieve jaarverslag. Het gaat de jury er vooral om dat het jaarverslag niet alleen functioneert
als verslag over het verstreken verslagjaar, maar ook op een creatieve en innovatieve manier bijdraagt aan de maatschappelijke discussie, om zo
duurzaamheidsverslaggeving meer op de kaart van haar stakeholders te krijgen.
De prijs gaat dit jaar naar Unilever. Het verslag van Unilever is innovatief door de koppeling van macro-economische vraagstukken aan eigen
groeidoelstellingen. Het betreft drie thema’s: welzijn, milieu en levensonderhoud. De jury is van mening dat Unilever zich hiermee duidelijk
onderscheidt van andere organisaties.
Wat het verslag ook innovatief maakt is dat Unilever via concrete voorbeelden inzichtelijk maakt hoe bepaalde producten bijdragen aan een
grotere maatschappelijke impact. Daarnaast bieden filmpjes via een link in het verslag een aantrekkelijk medium over huidige maatschappelijke
kwesties en hoe Unilever hierop inspeelt.
54
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
De Kristalprijs, de hoofdprijs van de Transparantiebenchmark
De drie genomineerde bedrijven zijn in alfabetische volgorde: AkzoNobel, KPN en NS. Wederom was het voor de jury een lastige taak om uit drie
goede verslagen de beste te kiezen. Ook nu waren de verschillen weer uiterst klein.
Zoals gebruikelijk volgt eerst de derde plaats. Dat is KPN geworden, net als vorig jaar. Een sterk punt is dat KPN zich kwetsbaar opstelt. KPN geeft
ook gedegen aandacht aan zaken die het afgelopen jaar minder goed zijn gegaan. Dit uit zich onder andere in openheid over ontvangen boetes.
Ook KPN was in staat om te voldoen aan de nieuwe criteria van de benchmark. Een punt ter verbetering is een meer duidelijke rode draad. De
informatie staat soms her en der door het verslag, waardoor het iets lastiger te duiden is.
Op de tweede plaats staat AkzoNobel. Het verslag van AkzoNobel vond de jury iets sterker op het vlak van risicomanagement en het beschrijven
van toegevoegde waarde. Een ander sterk punt is het koppelen van materialiteit aan maatschappelijke trends. AkzoNobel laat een consistente lijn
zien door, net als de afgelopen jaren, op de tweede plaats te eindigen, zelfs nu er nieuwe criteria zijn. De jury is wel van mening dat AkzoNobel de
onderlinge dwarsverbanden tussen de financiële aspecten en maatschappelijk aspecten sterker zou kunnen beschrijven.
Winnaar Kristalprijs 2014: NS
Hoewel de verschillen in de top drie klein waren, is de jury van mening dat NS zich op één punt echt onderscheidt. Als enige organisatie presenteert NS indicatoren die de monetaire waarde van haar sociale en milieu resultaten uitdrukken. Hiermee speelt NS in op de trend dat de waarde
van een onderneming steeds meer wordt bepaald door maatschappelijke aspecten.
De jury vindt het lovenswaardig dat NS haar verslaggeving in lijn heeft gebracht met de huidige maatschappelijke verwachtingen. Ook stijging
op de transparantieladder is indrukwekkend. In 2012 stond NS op positie 28, vorig jaar op 6 en nu op 1. Het verslag voldoet aan bijna alle criteria
van de Transparantiebenchmark. NS heeft goed invulling gegeven aan het jurycriterium ‘Laat zien wie je bent.’ NS heeft lef getoond door het Fyra
fiasco goed toe te lichten in haar verslag. Daarnaast vat NS de koe bij de hoorns bij de transitie naar verantwoord energiegebruik:
‘In 2014 sluiten wij namens de spoorsector een nieuw meerjarencontract voor de levering van stroom ten behoeve van alle elektrische treinen in
Nederland. In totaal gebruikt NS zo’n 1,2 TWh aan stroom voor het rijden van treinen. In de uitvraag staan eisen om deze stroom te vergroenen
op een economisch rendabele wijze. De elektriciteitsleverancier zal vanaf 2014 gedurende de contractperiode duurzame bronnen laten
bijbouwen, zoals windmolens of zonnepanelen, zodat NS straks haar klanten een klimaatneutrale (schone) treinreis kan bieden.’
De jury hoopt voor 2015 op nog betere verslagen. In een nieuwe samenstelling, want volgens rooster treedt voorzitster
Bibi de Vries als eerste af.
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
55
6.7Bezemwagen
De groep bezemwagen beslaat de organisaties die wel onderdeel uitmaken van de onderzoeksgroep, maar een nulscore hebben
op de Transparantiebenchmark 2014. Deze nulscore kan op verschillende manieren tot stand zijn gekomen, namelijk:
• Het niet kosteloos en publiek beschikbaar stellen van het verslag
• Het niet tijdig uitbrengen van een verslag, waarbij het meest recente verslag dat al wel is uitgebracht al een keer is meegenomen
in de Transparantiebenchmark
• Een verslag op groepsniveau zonder dat daarnaar vanuit een verslag van de Nederlandse entiteit verwezen wordt en zonder
dat deze organisatie zich heeft aangemeld voor de groepsverslagenregeling
2011
2012
2013
2014
Totaal aantal deelnemers
469
473
460
409
Aantal nulscores
236
242
200
165
Percentage nulscores
50%
51%
43%
40%
Het streven van het Ministerie is om de groep nulscores elk jaar te reduceren. Diverse initiatieven hebben er toe geleid dat er dit jaar minder
organisaties zijn met een nulscore. In totaal zijn er 165 organisaties met een nulscore, tegenover 200 organisaties vorig jaar. Percentueel is
het aantal nulscores dit jaar gestabiliseerd. Het is in het belang van de stakeholders en de maatschappij dat organisaties transparant zijn.
Het Ministerie blijft activiteiten initiëren om organisaties te inspireren en stimuleren om actie te ondernemen op het gebied van verslaggeving.
In de bijlage is een overzicht te vinden van de organisaties met een nulscore, inclusief de indeling hiervan in Business-to-Business en
Business-to-Consumer bedrijven.
Diverse initiatieven hebben er toe geleid dat er
dit jaar minder organisaties zijn met een nulscore.
56
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
7 Bijlagen
7.1 Nieuwe deelnemende organisaties
Nieuwe deelenemers
Sector
AND International
Dienstverlening
Batenburg Techniek N.V.
Dienstverlening
Binckbank
Banken en verzekeraars
Clondalkin Industries B.V.
Overig
Coöperatie Univé U.A.
Banken en verzekeraars
Coöperatie VGZ U.A.
Banken en verzekeraars
Gemalto N.V.
Dienstverlening
Grondexploitatiemaatschappij Meerstad B.V.
Banken en verzekeraars
Kardan N.V.
Vastgoed
Monuta
Banken en verzekeraars
N.V. HVC
Dienstverlening
Nederlandse Waterschapsbank N.V.
Banken en verzekeraars
Stichting Espria
Dienstverlening
Stichting Kwadrantgroep
Dienstverlening
Value8
Dienstverlening
Yarden Holding B.V.
Dienstverlening
Ziggo N.V.
Technologie
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
57
7.2 Nederlandse organisaties met internationaal groepsverslag
Organisaties in de onderzoeksgroep die onderdeel uitmaken van een multinationale organisatie en waarvan geen verantwoordingsinformatie
beschikbaar is op het niveau van de Nederlandse bedrijfsactiviteiten, ontvingen tot nog toe een nulscore. Reden hiervoor was dat wanneer een
organisatie zoveel activiteiten in Nederland ontplooide dat het was geselecteerd voor de onderzoeksgroep van de Transparantiebenchmark, er
ook verantwoordingsinformatie beschikbaar zou moeten zijn over de Nederlandse situatie.
Deze score doet vaak geen recht aan de MVO inspanningen (en verantwoording daarover op internationaal niveau) van de desbetreffende
organisatie. Vanaf dit jaar kunnen dergelijke organisaties er voor kiezen gebruik te maken van een aparte regeling, waarbij ze niet meer worden
opgenomen in de ranglijst. Deze bedrijven zijn op een aparte lijst geplaatst, zonder onderlinge benchmark (score). Om in aanmerking te
komen voor deze aparte lijst, dient het groepsverslag wel aan een aantal minimum criteria te voldoen (deze zijn te vinden op de website van de
Transparantiebenchmark (www.transparantiebenchmark.nl). Voldoet het hier niet aan, dan volgt alsnog de nulscore in de reguliere lijst.
Onderneming
BP Nederland Holdings
Apollo Vredestein
T-Mobile Netherlands
Thomas Cook Nederland
Coca-Cola Enterprises Nederland
A.S. Watson (Health and Beauty Continental Europe)
Ericsson
Sodexo
Nuon
Esso Benelux
58
Onderneming
Nike
Capgemini
Thales Nederland
Eur. Container Terminals
Essent
Abbott
IBM
Loders Croklaan - IOI Group
Grolsch
Oracle
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
7.3 Organisaties met een nulscore
Dit jaar hebben 165 organisaties een nulscore gekregen. Zoals eerder besproken kan deze nulscore op verschillende manier tot stand zijn
gekomen. Om meer inzicht te verkrijgen in het type organisatie, zijn de nulscorende organisaties verdeeld in Business-to-Business (B2B) en
Business-to-Consumer (B2C) organisaties (zie de tabel hieronder):
• 103 organisaties zijn actief binnen het B2B segment
• 60 organisaties zijn actief binnen het B2C segment
• 2 organisaties zijn actief binnen beide segmenten
Onderneming
Aan de Stegge Holding B.V.
ABB B.V.
B2B/B2C
B2B & B2C
B2B
Accenture B.V.
Acer Europe B.V.
Action Service & Distributie
Adecco Nederland Holding B.V. ADG dienstengroep B.V.
Advanced Travel Partners Nederland B.V.
Amlin Corporate Insurance
ArcelorMittal Netherlands B.V.
Ardagh Group Netherlands B.V.
Argos Group Holding B.V.
Astellas B.V.
Atos Origin Nederland B.V.
Audax B.V.
A-Ware Food Group B.V.
Bakkersland Groep B.V.
BASF Nederland B.V.
BCD Travel Holding
Beleggingsmij. Braverassa B.V.
Bluewater Energy Services B.V.
Booking.com B.V.
Bosal Nederland B.V.
B2B
B2B
B2C
B2C
B2B
B2C
B2B
B2B
B2B
B2B
B2B
B2C
B2B
B2B
B2C
B2B
B2C
B2B
B2B
B2C
B2B
Onderneming
Bose Products
Boston Scientific Int. B.V.
British American Tobacco International (Holdings) B.V.
C. den Braven Beheer B.V.
Cabot Norit Activated Carbon
Caldic B.V.
Canon Europa N.V.
Cargill B.V.
Center Parcs Europe N.V.
Cisco Systems International B.V.
Citadel Enterprises B.V.
Clondalkin Industries B.V.
Copaco Nederland B.V.
CRH Nederland B.V.
Da Holding B.V.
Damen Shipyards Group N.V.
Danone Baby and Medical Nutrition B.V.
De Hoop Terneuzen B.V.
De Kon. Nederlandse Munt N.V.
De MandemakersGroep Holding B.V.
DE Masterblenders 1753
De Rijke Continental B.V.
De Stiho Groep B.V.
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
B2B/B2C
B2B & B2C
B2B
B2B
B2B
B2B
B2B
B2C
B2B
B2C
B2C
B2B
B2B
B2B
B2B
B2C
B2B
B2C
B2B
B2B
B2C
B2C
B2B
B2B
59
Onderneming
Delek Nederland B.V.
Denkavit Internationaal B.V.
Denso Int. Europe B.V.
Dirk van den Broek/Dekamarkt
Dockwise Ltd.
Ecurion
EEA Helicopter Operations B.V.
Elopak B.V.
Endemol B.V.
Enviem Holding B.V.
Epson Europe B.V.
Equens SE
Ewals Holdings B.V.
Flowserve
Foot Locker Europe B.V.
FUJIFILM Europe B.V.
Glencore Grain Rotterdam B.V.
Grondexploitatiemaatschappij Meerstad BV
Handelsveem Beheer
Hanos (Apeldoorn B.V.)
Heerema Marine Contractors Holding Nederland B.V.
Hitachi Machinery N.V.
Honeywell Netherl. Hold. B.V.
Hoogvliet B.V.
Hoogwegt Groep B.V.
Horedo/Rensa
Hyva Group B.V.
IMCD Holding B.V.
Inalfa Roof Systems Group B.V.
Ingram Micro
60
B2B/B2C
B2B
B2B
B2B
B2C
B2B
B2C
B2B
B2B
B2C
B2B
B2B
B2B
B2B
B2B
B2C
B2C
B2B
B2B
B2B
B2B
B2B
B2B
B2C
B2C
B2B
B2B
B2B
B2B
B2B
B2C
Onderneming
Interfood Holding
Intergamma B.V.
Inter-Sprint Banden
Intervet International / MSD
Intres B.V.
ISS Holding Nederland B.V.
Koepon
Koninklijke De Heus B.V.
Koninklijke Distill. Dirkzwager B.V.
Koninklijke Wagenborg
Koninklijke Wegener N.V.
Koninklijke Zeelandia Groep B.V.
Koops Furness N.V.
Kuehne + Nagel N.V.
Kuwait Petroleum B.V.
Kyocera Mita Europe B.V.
Lekkerland Beheer
Lohomij B.V.
Loyens & Loeff N.V.
Luchthaven Maastricht
Manpower Nederland B.V.
Markeur
Mars Nederland B.V.
MCB International B.V.
Mediq
Metro Distributie Nederland/Mediamarkt
Mexx Europe Holding B.V.
MHI Equipment Europe B.V.
Miss Etam B.V.
Mitsubishi Motors Europe B.V.
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
B2B/B2C
B2B
B2C
B2B
B2C
B2C
B2B
B2C
B2B
B2B
B2C
B2C
B2B
B2C
B2B
B2C
B2B
B2B
B2C
B2C
B2C
B2C
B2B
B2C
B2B
B2B
B2C
B2C
B2B
B2C
B2B
Onderneming
Momentive Specialty Chemicals BV
Mosadex
N.V. Deli Maatschappij
Nedschroef Nederland B.V.
Nestlé Nederland B.V.
NetApp & Manufacturing
New World Resources
Office Depot International
Omron Europe B.V.
Optiver Holding B.V.
Otra N.V.
Oxbow Coal B.V.
P.L. v. Merksteijn Hold. B.V.
PGA Nederland N.V.
Philip Morris Holland B.V.
Plukon Food Group
Poiesz Beheer B.V.
Post-Kogeko Logistics B.V.
Raben Group B.V.
Remeha Group B.V.
RFS Holland Holding B.V.
Roba
Rockwell Automation B.V.
RTL Nederland B.V.
Samskip
Sanoma Magazines B.V.
Scania Europe
Scheuten Glass Holding B.V.
Sensata Technol. Holding N.V.
SIHI Group B.V.
B2B/B2C
B2B
B2C
B2B
B2B
B2C
B2C
B2B
B2C
B2C
B2B
B2B
B2B
B2B
B2C
B2B
B2C
B2C
B2C
B2B
B2C
B2C
B2B
B2B
B2C
B2C
B2C
B2C
B2B
B2B
B2B
Onderneming
Sogeti Nederland B.V.
SPAR Holding B.V.
Specialist Computer Holdings Nederland B.V.
St. Clair/ De Bijenkorf
Stage Entertainment B.V.
Stolt Tankers
Storteboom Group B.V.
Sulzer Netherlands Holding
Sundio Group B.V.
B2B/B2C
B2B
B2C
B2B
B2C
B2B
B2B
B2B
B2C
B2C
Swets & Zeitlinger Hold. N.V.
Synbra Holding B.V.
Tata Steel
Terberg Group B.V.
The Royal Bank of Scotland
Theobroma B.V.
Tommy Hilfiger Europe
Toshiba Medical Systems Europe B.V.
Transm. and Engineer. Services Netherl.
Universal Cargo Logistics
V&D Group
Van den Ban Autobanden B.V.
Van Wijnen Groep N.V.
Vroegop Ruhe & Co. B.V.
Vroon Group B.V.
WE Europe B.V.
Xeikon
Xerox Investments Europe
Yanmar Europe
Yara Sluiskil B.V.
B2B
B2B
B2B
B2C
B2B
B2B
B2C
B2B
B2B
B2B
B2C
B2B
B2B
B2B
B2B
B2B
B2B
B2B
B2B
B2B
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
61
7.4 Panel van Deskundigen Transparantiebenchmark
7.5 Jury De Kristal
Het panel van Deskundigen controleert de kwaliteit van de beoordeling en
behandelt correspondentie met organisaties die het niet eens zijn met de
score. Verder beoordeelt het panel de top 20 van de Transparantiebenchmark:
de hoogst scorende jaarverslagen plus aanvullende verslagen. Het panel kijkt
naar de kwaliteitsgerichte criteria (relevantie, duidelijkheid, betrouwbaarheid,
responsiviteit en samenhang) en stelt deze op basis van een eigen set criteria
naar boven of naar beneden bij met maximaal 15%. De top 3 draagt het panel
voor aan de jury. Ook stelt het panel ‘good practices’ vast, het meest communicatieve en meest innovatieve jaarverslag en de sectorwinnaars. Het panel
adviseert het Ministerie naar behoefte over een eventuele herziening van de
beoordelingscriteria.
De jury kiest een winnaar uit de drie genomineerde verslagen en geeft een
toelichting in haar juryrapport. De jury van de Kristalprijs
hanteert wederom het criterium “Laat zien wie je bent” om de winnaar te kiezen
uit de top 3 organisaties. Verder formaliseert de jury
de eervolle vermeldingen en bepaalt zij het thema voor de themaprijs van het
komende jaar.
De jury die de top 3 van de Transparantiebenchmark beoordeelt en daaruit de
winnaar van De Kristal-prijs kiest, bestaat uit de volgende leden:
• voorzitter:
mevr. Bibi de Vries
• lid:
Z.K.H. Prins Carlos de Bourbon de Parme
• lid:
dhr. Leen Paape
Het panel van deskundigen bestaat uit de volgende leden:
• voorzitter:
mevr. Nancy Kamp-Roelands
(extern expert);
• lid namens ondernemersorganisatie:
mevr. Linda van Beek;
• lid namens expert wetenschap:
dhr. André Nijhof;
• lid namens expert GRI:
mevr. Teresa Fogelberg
(vicevoorzitter);
• lid op persoonlijke titel:
dhr. Ernst van Weperen;
• lid namens gebruikersgroep:
dhr. Willem Lageweg;
• lid namens communicatieadviseurs:
dhr. Gijs Droge;
• lid namens beleggers:
dhr. Giuseppe van der Helm;
• lid namens maatschappelijke organisaties:
dhr. Tim Steinweg.
62
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
Transparantiebenchmark 2014 De Kristal 2014
63
Dit is een publicatie van het ministerie van
Economische Zaken, ’s-Gravenhage
Heeft u nog reacties of feedback?
Deze kunt u toesturen aan [email protected].
Deze publicatie is in digitale vorm beschikbaar via
www.rijksoverheid.nl/ez
De Kristal, de hoofdprijs van de Transparantiebenchmark, is een initiatief
van het ministerie van Economische Zaken en de Nederlandse
Beroepsorganisatie van Accountants
Projectteam 2014: EZ: Margo Stam
NBA: Michèl Admiraal
www.transparantiebenchmark.nl www.kristalprijs.nl
Directoraat-Generaal Bedrijfsleven en Innovatie
Bezuidenhoutseweg 73
Postbus 20401
2500 EK ’s-Gravenhage
Internet: www.rijksoverheid.nl/ez
November 2014 | Publicatie-nr. E02 - 626432

DNV.GL - Busker

Interview Cobouw: In Terwispel zijn ze nog lang niet

OPENBAAR FAILLISSEMENTSVERSLAG (EX ART. 73A FW)

krankzinnig complex faillissement

Download hier het interview

A. Hakpark BVAS Watson BV Aalberts Industries NV Aan de Stegge

Openbaring - Bijbelstudies voor kinderen

FAQ - Favv

download