hele verslag - Sovon Vogelonderzoek Nederland

Beste atlastellers,
De eerste periode van het tweede winterseizoen zit er net op en het verheugt me te zien dat er veel
tellingen zijn ingevoerd. Het weer in dit seizoen is stukken beter geweest dan vorig jaar toen er veel
tellers in de tijdsproblemen kwamen om de eerste periode af te ronden. Nu hoor ik van veel tellers dat
ze tijd over hebben om een extra atlastelling te doen of extra kilometerhokken te tellen. Hierbij wil ik alle
atlastellers vragen om de eerste tellingen ook vooral in te voeren op www.vogelatlas.nl, met als motto:
Laat vollopen die resultatenpagina’s op de atlassite! Des te eerder geteld en ingevoerd, des te eerder
kunnen we allerlei telresultaten laten zien.
Validatie
Ondertussen ben ik druk bezig geweest met het valideren van de broedvogeltellingen uit seizoen 2013
en dat valt niet mee. Tot nu toe heb ik van 33 atlasblokken (met gemiddeld toch zo’n 100 getelde
soorten) de tellingen en de broedvogelschattingen gevalideerd. Van de meeste soorten open ik dan het
kaartje om te kijken hoe de verdeling van de waarnemingen over het blok is en of mijn schatting dan
overeenkomt met die van de teller. Daarbij helpt het heel erg dat als er meerdere aanvullende
atlasbezoeken gedaan zijn en eventueel meer extra kilometerhokken. Als dat niet zo is dan doe ik een
voorstel die de teller of kan overnemen of kan afwijzen. Dat levert soms discussies op maar de teller kent
het gebied het beste en zijn inschatting wordt op het eind dan meestal ook gehonoreerd… Soms maken
tellers het me wel heel makkelijk door gewoon heel veel kilometerhokken te tellen zoals Frans deed in
de Kampina (zie screenshot); dan is het een kwestie van optellen van de kilometerhoktotalen!
In totaal zijn er 63 atlasblokken geteld in de broedperiode 2013 maar heb ik maar van 30 tellers hun
schattingen ontvangen. Heb je je zomertellingen nog niet gevalideerd of nog niet ingestuurd doe dat dan
zo snel mogelijk dan kan ik het afronden voor het komende broedseizoen. Hetzelfde geldt voor 5 van de
55 getelde atlasblokken in de winter van 2012, ook daarvan heb ik nog geen schattingen gezien. Ga
daarvoor naar de Vogelatlassite en onder “invoeren” klik je op “definitieve schatting”.
Ervaring met elektronische invoer atlasblokbezoek op je mobiel
Sinds dit winterseizoen is het mogelijk via Obsmapp (Android) of iOps (Apple) je atlasbloktellingen (dus
niet je gouden-grid of losse kilometerhokken!) in het veld in te voeren. Het voordeel daarvan is dat het
thuiswerk nog verder gereduceerd wordt. Je komt thuis, je uploadt je gegevens (net als dat je normaal
naar waarneming.nl doet) en als je inlogt in de invoerpagina van de vogelatlas staat er een mededeling
dat er (bijv.) 98 waarnemingen van 43 soorten klaarstaan om aan de database toegevoegd te worden. Je
maakt daarvoor gewoon een atlasbezoek aan (dag en begin- en eindtijd) en voila, je hoeft niks meer in te
voeren..
Tenminste zo wordt het voorgespiegeld… is dat ook echt zo? Mijn ervaringen. Ja, het werkt echt zo maar
het invoeren op je mobiel gaat in het veld wel langzamer dan noteren op papier. Je bent vooral
geconcentreerder bezig zodat je ondertussen geen andere waarnemingen kunt doen. Het is zeker
langzamer als je, zoals ik doe, alle waarnemingen van gewone vogels als Merel en Koolmees ook invoert,
dat hoeft op papier maar één keer met een vinkje. Die traagheid is ook een van de redenen dat deze
invoermethode niet voor de kilometerhokbezoeken gebruikt mag worden, je zou teveel tijd kwijt zijn
met het invoeren. Het voordeel van mijn methode is dat ook de algemene en schaarse soorten met plek
en activiteit (vooral belangrijk in de broedperiode) in de database worden opgenomen. Maar na een
tijdje went het en ben je er heel bedreven. Het concentratieverlies blijft wel een probleem.
Het uploaden thuis gaat echt heel goed. Er zijn wel wat kanttekeningen. Je kunt niet meer bij je
waarnemingen van buiten je eigen atlasblokken. Je bent ze niet kwijt, maar je kunt ze niet zien. De
atlasteller van het naburige atlasblok waar je je waarnemingen deed ziet ze wel in zijn overzicht staan.
Dus je moet wel opletten dat je met een schone lei/geheugen begint. Ook was ik eerst mijn
zoogdierwaarnemingen kwijt maar bij de laatste upload zag ik dat die toch meegenomen worden en zo
staat er nu een Haas in de database. Ik weet niet of die daarmee ook nog doorgerapporteerd wordt naar
andere databases? Hoe het met waarnemingen van andere soorten (vlinders, planten, etc.) vergaat weet
ik niet, maar ik denk dat die ook in de vogelatlasdatabase terecht komen.
Statistieken
Hierbij de statistieken van de tellingen over heel Nederland tot nu toe (stand half jan. 2014). Al bijna
870.000 waarnemingen en meer dan 34.000 tellingen zijn ingevoerd. We zijn goed bezig met z’n allen!
Soorten in Oost-Brabant
In het lopende en voorbije winterseizoen zijn, in Oost-Brabant nu in totaal 140 soorten gezien en 3
hybride ganzensoorten
•
•
•
17 soorten zijn maar in 1 atlasblok gezien: Roodkeelduiker / Kleine Zilverreiger /
Ooievaar / Zwarte Ibis / Indische Gans / Kleine Canadese Gans (minima) / Rotgans /
Carolinaeend / Pijlstaart / Topper / Eider / Bokje/ Geelpootmeeuw / Grote
Mantelmeeuw / Velduil / Zwarte Roodstaart en IJsgors
3 soorten zijn in alle getelde blokken gezien: Houtduif / Koolmees en Vink
3 soorten zijn in bijna (op één na) alle getelde blokken gezien: Winterkoning / Merel /
Pimpelmees en Zwarte Kraai
In het broedseizoen zijn in Oost-Brabant 164 soorten waargenomen (Let wel, deze zijn nog niet allemaal
gevalideerd).
•
•
•
Ook hier zijn maar 17 soorten in 1 atlasblok gezien: Heilige Ibis / Lepelaar / Zwarte
Zwaan / Wilde Zwaan / Muskuseend / Krooneend / Brilduiker / Rosse Stekelstaart / Rode
Wouw / Porseleinhoen / Kluut / Zwarte Stern / Draaihals / Kramsvogel / Snor / Grauwe
Fitis en Roodkopklauwier (Let wel, deze zijn nog niet allemaal gevalideerd).
3 soorten zijn in alle getelde blokken gezien: Wilde Eend / Houtduif / Koolmees
3 soorten zijn in bijna (op één na) alle getelde blokken gezien: Winterkoning / Roodborst
/ Merel / Zanglijster / Pimpelmees / Zwarte Kraai en Spreeuw
Claimen en geclaimd worden
Het gaat goed met het claimen van atlasblokken in Oost-Brabant. Er zijn nog maar 12/137 (9%) niet
geclaimde blokken over. Met name rond Vinkel, Tilburg, Hilvarenbeek, Reussel de Mierden, Helmond en
Heeze / Leende / Maarheeze / Soerendonk zijn nog atlasblokken over. In sommige gevallen is er
geclaimd voor één (winter- of broed-) seizoen, dus ook al heb je maar in één seizoen de tijd dan kun je
toch nog meehelpen. En ook in de rest van Nederland gaat het voorspoedig, daar zijn in totaal nog 300/
1685 atlasblokken niet geclaimd (18%). Al liggen er wel heel veel niet-geclaimde blokken in de
Flevopolder, Friesland en Groningen.
Twitter mee via #vogelatlas
Deel je ervaringen of commentaar over de vogelatlastellingen in het kort bijvoorbeeld in een tweet (met
daarin #vogelatlas) daarmee geef je nog meer bekendheid aan dit leuke project. Ook voor niet
twitteraars zijn de tweets in te zien op de hoofdpagina van de atlassite (www.vogelatlas.nl) rechts
onderin (zie screenshot)
Avondtellingen voor uilen in het voorjaar invoeren als
broedvogeltelling
In de winterperiode hoeft in principe geen avondtelling gedaan te worden maar wil je toch
roepende/territoriale uilen in kaart brengen dan kun je alvast wel een avondbezoek brengen voor de
broedvogelperiode. Zo’n aanvullend avondbezoek in februari of maart kun je gewoon als
broedvogelbezoek aanmaken en invoeren (Let wel: dus niet als km-hok- of punttelling!). Kijk even op
www.sovon.nl/nl/content/vogelsoorten voor telrichtlijnen voor uilen (en alle andere soorten).
Leo Ballering, 18JAN14
Atlas Districtscoördinator (ADC) Brabant-Oost