W&L060_000_c1234_nl_flash_C1234 26/09/13 15:19 Page1 BELGIQUE-BELGIE P.P - P.B. 4099 Awans BC 30805 HET VAKBLAD VOOR DE PROFESSIONELEN VAN DE LOGISTIEK Nr60 MMM Business Media - Driemaandelijkse publicatie van informatie - Prijs: 13 EUR - August-September-Oktober 2013 - Nederlandstalige uitgave - Kantoor : Awans - P914874 www.warehouseandlogistics.com Full Store Delivery bij Coca-Cola Direct van het magazijn naar de supermarkt PRESTATIE p.12 VASTGOED p.29 REPORT DOSSIER E-commerce: beperk de loopafstand in het magazijn Bouw en inrichting van koelmagazijnen TOP 250 van de opslag TECHNOLOGIE p.36 DOSSIER HANDLING Pallettrucks: de kleine werkkrachten W&L060_000_c1234_nl_flash_C1234 26/09/13 15:19 Page2 W&L060_100_p03-19_nl_flash_prestations 26/09/13 15:08 Page3 INHOUD EDITO PRESTATIES DURE KOUDEKETEN 04 Review 06 Ervaring met een groen magazijn 10 12 14 16 18 (Coca-Cola Enterprises) Transport & Logistics 2013: Nieuw momentum voor de logistieke sector Kilometerkosten in het e-warehouse Gedirigeerd als een cantate van Bach (DHL Leipzig) Europese Commissie keurt contract goed (horizontale samenwerking) Stuffen en strippen met garantie (H&L Services) VASTGOED 21 Review 23 Geen verrassingen (TOP 250 van de Opslag) 29 Dossier Koelmagazijnen: Magazijn zonder muren TECHNOLOGIE Binnen de logistiek heeft het transport en de opslag onder gecontroleerde temperatuur altijd al een aparte plaats ingenomen. In ons dossier over koelmagazijnen maakt een van de betrokken ontwikkelaars gewag van een kostprijs die meer dan het dubbele bedraagt dan voor een klassiek magazijn. De installaties, de verhoogde energiebehoefte en de specifieke voorzieningen om condensatie in het koelmagazijn te voorkomen, zijn complex en duur. Die factoren worden nog eens uitvergroot wanneer het om diepvriesmagazijnen gaat. Het volstaat echter niet om goederen op te slaan in moderne, goed uitgeruste warehouses. Belangrijk is om aan de klant – en aan de betrokken overheden – te kunnen aantonen dat de goederen in de hele keten van fabriek tot consument voortdurend op de juiste temperatuur zijn gehouden. Zeker voor de geneesmiddelensector is dit van cruciaal belang, gezien de waarde van de vracht. Daarvoor bestaan al de nodige instrumenten die voortdurend de opslag- en transportcondities monitoren en indien nodig doorsturen. Dat brengt weer een hele technologie en specifieke transporten met zich mee. De koudeketen is dus duur en complex, maar toch komt het ons voor dat precies die dure logistiek nu in de lift zit. Heel wat grote spelers hadden eerder aangekondigd dat ze hierin zouden investeren om op die manier gespecialiseerde diensten te kunnen aanbieden aan verladers. De logistieke dienstverleners mikken daarbij ook op een betere marge, maar of dat lukt, is zeer de vraag. Ook de koellogistiek kent de tenders waarmee opdrachtgevers er zeer goed in slagen om de prijzen onder controle te houden. problemen van “ deAllekoellogistiek worden 34 Review 36 Dossier Handling: Gesofisticeerde allrounders (pallettrucks) 39 Dossier Handling: Kleine werkkrachten 42 Monitoring van luchtvracht (GPRS) nog vergroot als het gaat om diepvries.” Peter Ooms, Editieverantwoordelijke EDITORIAL TEAM Editor in chief: Claude Yvens ([email protected]) Team: Peter Ooms (Final Editor), Michel Buckinx (Sens Unique), Hendrik De Spiegelaere, Erik Duckers (photographer), Luk Weyens, Erwin Vanvuchelen SALES & MARKETING TEAM Sales Director: Marleen Neukermans ([email protected]) Key Account Manager: Guy Stulens ([email protected]) Sales assistant: Patricia Lavergne ([email protected]) Marketing: Sophie Demeny ([email protected]) PRODUCTION Head: Sonia Counet EDITOR Editor/CEO: Jean-Marie Becker SUBSCRIPTIONS www.warehouseandlogistics.com/shop Price: 47 EUR - 1year Price: 79 EUR - 2 years Parc Artisanal 11-13 - 4671 BLEGNY-Barchon (Belgium) Phone: 00 32 (0)4 387 87 87 ([email protected]) © Reproduction rights (texts, advertisements, pictures) reserved for all countries. Received documents will not be returned. By submitting them, the author implicitly authorizes their publication. MMM BUSINESS MEDIA sa/nv Complexe Arrobas Parc Artisanal 11-13 4671 BLEGNY-Barchon (Belgium) Phone: 00 32 (0)4 387 87 87 Fax: 00 32 (0)4 387 90 87 [email protected] www.mmm-businessmedia.com W&L060_100_p03-19_nl_flash_prestations 26/09/13 15:08 Page4 REVIEW NBMS LOGISTICS SCHRIJFT ZWARTE CIJFERS Voor het eerst sinds haar oprichting tekent NMBS Logistics een positief operationeel resultaat op. De ratio EBITDA die dat uitdrukt kwam voor de eerste zes maanden van 2013 uit op 5,2 miljoen euro. Dat komt overeen met een verbetering van 23 miljoen euro in vergelijking met dezelfde periode in 2012 en dit niettegenstaande een omzetdaling van 9%. Dit resultaat is een gevolg van verregaande structurele besparingen van 26,7 miljoen euro voornamelijk door een efficiëntieverhoging van personeel en rollend materieel. In vergelijking met een aantal jaar geleden worden nu 60% minder middelen ingezet. Daarnaast was er een positief effect van prijsverhogingen, subsidies voor het verspreid vervoer en de goede resultaten van dochterondernemingen IFB en Xpedys. De EBIT verbeterde ook significant (-5,4 miljoen euro ten opzichte van -30,3 vorig jaar) en het nettoresultaat was zelfs positief met 6 miljoen euro, weliswaar als gevolg van de verkoop van de dochterondernemingen in de binnenvaart. Het bedrijf verwacht voor de volgende periode een positieve evolutie van de volumes en de kosten. Op die manier zal NMBS Logistics bijkomende inspanningen doen om de financiële gezondmaking van het bedrijf te bestendigen. Bezorgdheid blijft er wel over het uitblijven van de subsidies voor intermodaal en het verspreid vervoer. Geert Pauwels, CEO van NMBS Logistics, heeft een positief resultaat behaald. KATOEN NATIE LEGT INVESTERINGEN IN ANTWERPEN STIL Naar aanleiding van het conflict over de e-commerceactiviteiten van Katoen Natie en zijn dochter Logisport, en de officiële reactie van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (FOD Waso) die Katoen Natie in het ongelijk stelt, maakt het bedrijf bekend dat het zijn investeringsplannen in de koelkast stopt. Op de website publiceerde Katoen Natie het volgende bericht. "In afwachting van een definitief standpunt van de FOD WASO, stopt de groep haar investeringen voor de logistiek in de Antwerpse haven. 4 Warehouse & Logistics 60 De groep heeft goedgekeurde bouwaanvragen ten belope van 211 miljoen Euro. Deze investeringen werden door de directie goedgekeurd voor realisatie en liggen klaar voor uitvoering. Wegens de grote rechtsonzekerheid kunnen deze investeringen op dit ogenblik niet gerealiseerd worden in de Antwerpse haven. Deze investeringen zouden vele honderden arbeidsplaatsen genereren, die nu verloren gaan door de troebele en onduidelijke situatie in de haven van Antwerpen." W&L060_100_p03-19_nl_flash_prestations 26/09/13 15:08 Page5 SHORT-SEA BUNDELING: OP ZOEK NAAR KRITISCHE MASSA In het kader van het CO3-project rond bundeling van goederenstromen gesteund door de Europese Commissie hebben een aantal bedrijven ook een samenwerking opgezet voor het vervoer van goederen tussen België en Noord-Spanje via een shortseaverbinding. De bedrijven Baxter Healthcare, Eternit, Colruyt en Ontex hebben tussen januari en april 65 vrachtwagenladingen verstuurd tussen Zeebrugge en Bilbao. Dat gebeurde onder de leiding van Tri-Vizor dat optrad als neutrale tussenpartij (zie ook pagina 16). Alleen de trailers gingen mee aan boord volgens het ro-ro-principe. Hoewel de evaluatie gunstig uitviel, zal het project toch niet voortgezet worden onder de koepel van CO3. Sven Verstrepen: “Alle deelnemers waren tevreden, maar we misten kritische massa om voldoende rendement te halen op de verbinding. We willen nu kijken of het mogelijk is om het aantal deelnemers uit te breiden. Als dat lukt, zetten we het project verder onder onze eigen verantwoordelijkheid.” WERKGEVERS TRANSPORT & LOGISTIEK KRIJGEN OPNIEUW VERTROUWEN Volgens de cijfers van de Manpower Barometer groeien de tewerkstellingskansen in de sector Transport & Logistiek tijdens het laatste kwartaal van 2013. "Zes procent van de werkgevers die we in de sector bevraagden, is van plan om tussen vandaag en eind december 2013 medewerkers aan te werven, terwijl slechts 2% van plan is om personeel te ontslaan," zegt Marc Vandeleene, communicatiemanager van ManpowerGroup Belux. Toch houdt negen op tien van de werkgevers het nog altijd op een status-quo. Na uitzuivering van de seizoenvariaties stijgt de ManpowerGroup Index tot +3. Dat is 5 procentpunten beter ten opzichte van vorige kwartaal, en 5 punten meer in vergelijking met het 4e kwartaal van 2012. Warehouse & Logistics 60 5 W&L060_100_p03-19_nl_flash_prestations 26/09/13 15:08 Page6 REPORTAGE COCA-COLA ENTERPRISES Ervaring met een groe De bouw van het nieuwe magazijn van Coca-Cola Enterprises in Heppignies was nodig omdat het oude magazijn in Gosselies te klein was geworden en niet meer voldeed aan de moderne vereisten. De nieuwbouw schiep in de eerste plaats extra vierkante meters, maar dankzij een doorgedreven milieuaanpak kon ook flink bespaard worden op de gasfactuur. Een verslag van bijna twee jaar werken in een groen magazijn. De bouw van het nieuwe magazijn in Heppignies moest hoe dan ook passen binnen de duurzaamheidstrategie van Coca-Cola Enterprises. “Die visie is bijzonder ambitieus en focust op twee elementen. Ten eerste willen we de CO2 uitstoot van het drankje in jouw hand met één derde verminderen tegen 2020. Daarbij wordt de hele keten in acht genomen: van de suikerbiet tot de verwerking van de gebruikte verpakking. Daarnaast wil Coca-Cola Enterprises tegen 2020 meer verpakkingen recycleren dan het op de markt zet,” zegt Eva Lefèvre van het communicatiedepartement. HQE-certificaat Die ambities hebben het lokale management ertoe aangezet om te bekijken hoe de bouw van een nieuw magazijn daartoe kan bijdragen. Jean-Luc Collard, verantwoordelijk voor de site van Coca-Cola Enterprises in Heppignies: “We wilden in de eerste plaats een objectieve referentie hebben zodat we konden aantonen dat ons nieuw gebouw inderdaad voldoet aan die eisen. Daarom hebben we gekeken naar mogelijke certificatieprogramma’s die worden gecontroleerd 6 Warehouse & Logistics 60 door externe instanties om op die manier ook naar de buitenwereld geloofwaardig te zijn. Er bestaan een aantal van dergelijke systemen. Samen met de eigenaar van het gebouw – Montea – hebben we dan gekozen voor HQE, wat staat voor Haute Qualité Environnementale. In die richtlijn wordt aandacht besteed aan een aantal thema’s zoals de bouw, het milieubeheer, het comfort en de gezondheid.” Aan de hand van de richtlijnen van HQE zijn dan de bouwplannen aangevat. De eerste belangrijke kwestie is de keuze van de locatie ten opzichte van de regio die ze moet bedienen. Heppignies bevindt zich inderdaad heel centraal in het gebied van Namen, Henegouwen en WaalsBrabant. Het is één van de vijf distributiecentra in België en goed gelegen, vlakbij een kruispunt van autowegen. Het bedrijventerrein heeft een directe toegang tot de autoweg zodat er ook geen probleem is voor de omwonenden. Zuinig met energie Het gebouw zelf werd zodanig georiënteerd dat rechtstreekse zoninval zoveel mogelijk kon worden vermeden. Die leidt anders tot stijgende temperaturen als de volle zon op de ramen staat en dat vereist dan weer koeling. Alle ramen in het kantoorgebouw zijn daarom op het noorden gericht. De muren zijn bijzonder goed geïsoleerd met een K-waarde van 35. Jean-Luc Collard: “De wanden doen haast middeleeuws aan, maar hun dikte heeft als resultaat dat de temperatuur in het gebouw – het magazijn én de kantoren – heel constant is. We hebben achteraf bijvoorbeeld vastgesteld dat we deze winter een aantal dagen helemaal niet gestookt hebben.” W&L060_100_p03-19_nl_flash_prestations 26/09/13 15:08 Page7 oen magazijn Hoog bezoek bij de opening van het gebouw in februari 2012. Nu kan men ook de resultaten van de milieuinvesteringen voorleggen. De kantoren werden zodanig georiënteerd dat de zon zo weinig mogelijk rechtstreeks op de ramen schijnt. De logistiek naar de supermarktketens werkt volgens het Full Store Deliveryprincipe: rechtstreeks van het magazijn of de fabriek van CocaCola Enterprises naar de supermarkt. Daarnaast zijn er zonnepanelen geplaatst, weliswaar beperkt tot 100 kW piek omdat de Waalse reglementering voorschrijft dat een fotovoltaïsche installatie minstens voor de helft voor eigen gebruik moet dienen. “Wij gebruiken die zonne-energie voor de warmtepomp die op haar beurt de temperatuur in het gebouw regelt.” De ruimte van het magazijn van 10.000 m2 is ingedeeld in een pickingzone op 15°C, het blokmagazijn mag tot 5°C afkoelen. Het resultaat van die energiemaatregelen is dat het gasverbruik 60% lager ligt dan in het oude magazijn in Gosselies dat ook nog eens stuk kleiner was (6000 m2). De verlichting in alle ruimte wordt automatisch geregeld met lichtsensoren en aanwezigheidsdetectoren. Op die manier worden de lichten pas aangestoken als er iemand aanwezig is én alleen als het te donker is. “Hier hebben we gezorgd voor voldoende sensoren om alle activiteit te capteren. We willen vermijden dat de verlichting uit gaat wanneer iemand aan het werk was buiten de radius van de sensor. Bovendien hebben we lichtstraten in het pickingmagazijn die veel natuurlijk licht binnen laten en een lichtput in de kantoren. De stroomfactuur is niet gedaald. Ten eerste omdat het terrein groter is en er dus veel meer moet worden verlicht. Daarnaast moet gezegd dat het stroomverbruik voor 80% bestaat uit het opladen van de heftrucks en magazijnvoertuigen. Daaraan is niets fundamenteels veranderd met de verhuis van Gosselies naar Heppignies. Maar als we de berekening maken van de verlichtingskosten per vierkante meter, dan kunnen we wel een daling vaststellen van 40%.” Tevreden werknemers Sinds de opening van de nieuwe locatie is het absenteïsme van 2,5% naar 0,5% gedaald. “Dat kan vele oorzaken hebben, maar dat de aangename werkomgeving met veel daglicht en constante temperaturen daar een rol in speelt, daar ben ik van overtuigd,” zegt Jean-Luc Collard. Sinds de opening bijna twee jaar geleden zijn er geen ongelukken met werkverlet geweest. Een aantal ingrepen in het gebouw hebben daartoe bijgedragen. Ten eerste werken de magazijniers in een ruimte met brede gangen zodat ze elkaar goed kunnen ontwijken. Daarnaast is er gestreefd naar het scheiden van de verschillende functies en ruimtes. De chauffeurs en de pickers hebben aparte badges en bijvoorbeeld ook aparte oplaadlokalen voor hun voertuigen. Op die manier blijft iedereen in de zone die hij Warehouse & Logistics 60 7 W&L060_100_p03-19_nl_flash_prestations 26/09/13 15:08 Page8 REPORTAGE De temperatuur in het gebouw – het magazijn én de kantoren – is heel constant dankzij een dikke laag isolatie. het beste kent en zijn er geen elkaar kruisende goederenstromen. Full Store Delivery Coca-Cola hanteert in Europa het zogenaamde Full Store Delivery. Dat systeem is opgezet om de rekken in de supermarkten zo goed mogelijk gevuld te houden en daarom heeft het bedrijf een akkoord met de meeste supermarkten dat het zelf zal zorgen dat de Coca-Cola-rekken er altijd netjes en goed gevuld bijstaan. Het zijn dus de merchandisers van Coca-Cola die de voorraad komen aanvullen in de supermarkten van Delhaize, Carrefour en andere ketens. “Dit heeft als grote voordeel dat we zelf kunnen zorgen voor de perfecte aanwezigheid van onze producten in de schappen.” Jean-Luc Collard De leveringen van zowel volle vrachtwagens als enkele pallets gaan dus rechtstreeks naar de supermarkten. Die vrachten kunnen bestaan uit een aantal verschillende productreferenties, zodat er heel wat pickactiviteit nodig is in het distributiecentrum van Coca-Cola Enterprises. Jean-Luc Collard: “We doen dat op drie manieren. Ten eerste zijn er de volle palletten die we zo op de vrachtwagen kunnen zetten. Die maken 15% van onze leveringen uit. Ten tweede stellen we palletten samen uit 4 of 5 lagen met verschillende producten. Hiervoor kunnen we een heftruck met een zogenaamde tiger claw gebruiken die een hele laag in een keer kan plaatsen. Dit werkt wel alleen voor koolzuurhoudende dranken met stevige verpakkingen. Vruchtensap of plat water zit in flessen of brikken die niet bestand zijn tegen de druk van de klem. Deze palletten zijn goed voor 35% van onze verzendingen. De rest, zeg maar de helft van de leveringen, zijn palletten die volledig manueel worden samengesteld. Een ander aspect van de supply chain van Coca-Cola Enterprises draait om de drankautomaten. Ook daar zorgen eigen medewerkers voor het aanvullen. In de automaten zit een communicatiesysteem om hen op de hoogte te houden over de vullingsgraad van de machines. In het magazijn houdt men een voorraad aan die goed is voor het gemiddelde van leveringen voor 10 dagen. Bedoeling is om een zeer hoge servicegraad te kunnen behalen en dan is er voldoende buffer nodig. Het transport van deze dranken vanuit Heppignies naar de kleinere klanten zoals bedrijven en scholen, gebeurt grotendeels met eigen vrachtwagens. Het zijn alleen transporten met volle vrachtwagens die worden uitgevoerd door externe transportbedrijven vaak ook nog eens rechtstreeks vanaf de fabrieken (Gent, Antwerpen, Chaudfontaine, Dongen (NL) en het Franse Duinkerken). De klanten zijn hier supermarkten en drankenhandelaars. Ook op het vlak van transport doet Coca-Cola grote milieu-inspanningen met investeringen in zuinige vrachtwagens en het stimuleren van een ander rijgedrag. Op de trucks staat bijvoorbeeld dat ze niet meer dan 80 kilometer per uur rijden om brandstof te sparen en dus minder CO2 uit te stoten. Sinds de opening van de nieuwe “ locatie is het absenteïsme van 2,5% naar 0,5% gedaald." 8 Warehouse & Logistics 60 Peter Ooms W&L060_100_p03-19_nl_flash_prestations 26/09/13 15:08 Page9 W&L060_100_p03-19_nl_flash_prestations 26/09/13 15:08 Page10 BEURS TRANSPORT & LOGISTICS 2013 Nieuw momentum voo Transport & Logistics in Antwerpen is het tweejaarlijkse netwerkevent waar duizenden bezoekers elkaar kunnen ontmoeten. VIB Summit op 17 oktober Tijdens de beurs organiseert VIB zijn Summit waar dieper wordt ingegaan op het aankopen van transport. Thema’s die aan bod komen zijn de, portfolio analyse en strategie per segment, type contracten, tenders, enzovoort. Het programma ziet er als volgt uit. 10:15 > 10:20 Inleiding door voorzitter Jos Marinus 10:20 > 11:00 Strategische keuzes en inkoopmodellen bij aankoop van transport Ronny Neven, Partner, ALC Group 11:00 > 11:35 Horizontale samenwerking in Shortsea Transport, Sven Verstrepen, Business Development Director TRI-VIZOR, Project Leader CO3 11:35 > 11:50 Pauze 11:50 > 12:30 Case Arcelor Mittal – Mogelijkheden en hinderpalen voor binnenvaart op Europees niveau Isabel Roelens, Manager Inland Water Transport & Port Handling Europe, Arcelor Mittal 12:30 > Juridische risico’s bij uitbesteding en aankoop van (Internationaal) Transport Jurgen Van Grasdorff, Advocaat, Adveto Advocaten 10 Warehouse & Logistics 60 Transport & Logistics 2013 gaat straks voor de negende keer door. Antwerp Expo is ook dit keer weer tot de nok gevuld met 300 exposanten. De organisatoren hebben dit keer nog meer animatie, events en seminaries toegevoegd aan het programma. De beurs blijft trouw aan zijn basisprogramma met 300 toonaangevende exposanten uit het transport en de logistieke sector die hun nieuwigheden voorstellen. Daarenboven is de beurs in W&L060_100_p03-19_nl_flash_prestations 26/09/13 15:08 Page11 oor de logistieke sector Antwerpen ook het tweejaarlijkse netwerkevent waar duizenden bezoekers elkaar kunnen ontmoeten. easyFairs mikt op 10.000 mensen die de standen zullen bezoeken. 50% van de exposanten zijn logistieke dienstverleners, 30% bieden allerhande oplossingen aan van vorkheftrucks tot een magazijn en de laatste 20% gaat naar de bedrijven uit de ICT-sector die producten als ERP, WMS, RFID en scanners komen voorstellen. De grote nieuwigheid voor dit jaar is de aanpak voor Hal 3 waar een heus belevingsparcours wordt ingericht. De bezoeker volgt er een vast traject en ontdekt zo een brede waaier aan oplossingen die zijn ingedeeld in drie thema’s. • The Highway is de netwerkhoek met fabrikanten en invoerders van trucks en bestelwagens, en de logistieke dienstverleners die gespecialiseerd zijn in expressleveringen en pakjesdiensten. • In Technology Valley bevindt zich een demonstratieplatform van 280 m2 voor de toepassingen in een modern warehouse met AGV’s, magazijnautomatisering, robotica, datacaptatie en logistieke ICT waarbij speciale aandacht gaat naar de integratie van die technologieën. • The Chain gaat over logistieke dienstverleners en magazijninrichters maar dan ingedeeld naar hun specifieke expertise: ADR-transport, geconditioneerde logistiek, niet-conventioneel goederentransport, enzovoort. Daarnaast kunnen de bezoekers ook een speciaal Waals paviljoen ontdekken. Logistics in Wallonia heeft zijn leden opgeroepen om hun diensten te presenteren op een collectieve stand onder het motto: Competitiviteitspool Wallonië. Een tiental topspelers uit het zuiden van het land zijn op dat voorstel ingegaan. Er is ook een Job Square om het contact tussen werkgevers en werkzoekenden te faciliteren, vooral dan gericht op de knelpuntberoepen in de logistieke sector. easyFairs is met dit concept gestart op de beurs in Luik en introduceert het nu in Antwerpen. Transport & Logistics Workshops Tijdens de beurs zullen er interessante casestudies worden gegeven in Hal 3. Hieronder vindt u de voorlopige lijst van de sprekers en de thema’s die ze zullen behandelen. Let op: deze informatie zal zeker nog aangepast en aangevuld worden nadat dit nummer gedrukt is. Kijk voor uw bezoek aan de beurs zeker nog naar de laatste stand van zaken op de website van de beurs. 15 OKT. PRESENTATIES ONDER LEIDING VAN PICS 10:30 > 11:15 Logistics for webshop order fulfilment Jan De Kimpe, PICS Belgium Monitoring in de supply chain van hoogwaardige goederen Bob Van Steenweghen, H. Essers Sustainable supply chain design Nico Vandaele, K.U. Leuven Healthcare Beyond Africa – How to close the gap between expectations and reality? Peter Claessens, SDV Optimalisatie tussen Warehouse en het transportproces via Time Slot Management Gitte Willemsens & Annick De Grave, Transporeon 11:15 > 12:00 12:00 > 12:45 13:30 > 14:15 14:15 > 15:00 16 OKT. PRESENTATIES DOOR HET VIL 12:00 > 12:30 E-warehouse – Do’s and Don’ts 13:30 > 15:00 Koude keten projecten in luchtvracht en spoorvervoer. Tim Mais, VIL 15:00 > 15:45 Powering Logistics 2020 – Wat is de brandstof van de toekomst? Peter Lagey, VIL 16:30 > 17:15 Lean and Green – “Where ecology meets economy” – of hoe duurzame maatregelen bedrijfseconomisch verantwoord zijn, en vice versa. 17 OKT. PRESENTATIES DOOR PXL (fusie van Provinciale Hogeschool Limburg en Xios) 11:00 > 11:45 Stedelijke distributie, ROI voor de transporteur en de verlader Marc Schepers, CityDepot Public TMS in de cloud Heinz Helewaut, Young & Partners & Joyce Coox, PxL Pro-LogIC: Professioneel Omgaan met Logistieke ICT (IWTproject) Bart Carlens, PxL Duurzame, efficiënte, veilige magazijnen Sprekers Distrilog & Stow 11:45 > 12:30 14:30 > 15:15 15:15 > 16:00 Transport & Logistics praktisch Wanneer: 15 tot 17 oktober van 10 tot 20 uur Waar: Antwerp Expo, Jan Van Rijswijcklaan 191, 2020 Antwerpen De organisator easyfairs stelt de bezoekers in staat om hun bezoek voor te bereiden via de website. Daar vinden de bezoekers de laatste stand van zaken en kunnen ze zich ook gratis registreren voor de bezoekersbadge. Via de online exposantencatalogus en plattegrond kan men zijn bezoek grondig voorbereiden. www.transport-logistics.be Peter Ooms Warehouse & Logistics 60 11 W&L060_100_p03-19_nl_flash_prestations 26/09/13 15:08 Page12 REPORTAGE VIL Kilometerkosten in het e-warehouse In het project e-warehouse van het Vlaams Instituut voor de Logistiek (VIL) is duidelijk gebleken dat twee eigenschappen van e-commerce een enorme impact hebben op de logistieke kost: kleine ordergroottes en extreme pieken. Een gemiddelde bestelling via het internet bevat twee items. De kosten voor de logistieke afwerking van dergelijke kleine orders worden dus afgerekend op kleine factuurbedragen. Vergeleken met de klassieke distributiesector waar niet zelden met hele pallets wordt gewerkt, is de verwerking van e-commerce daarom een zeer dure activiteit. Bedrijven kijken dan ook naar mogelijke oplossingen, zoals de automatisering van het magazijn. Maar dat stuit op een andere hindernis: de extreme fluctuaties in het aantal bestellingen. Webshops engageren zich om bepaalde leveringstermijnen te garanderen en moeten dus absoluut de orders op het juiste moment buiten krijgen. Die grote schommelingen maken het moeilijk om een dure investering ook optimaal in te zetten en daarom zien de meeste e-commerce specialisten af van automatisering. Een andere manier om die pieken op te vangen is door de goederen onder te brengen bij een logistieke dienstverlener die meerdere klanten heeft. Op die manier is het mogelijk om de medewerkers daar in te zetten waar de piek zich voordoet. Ludo Sys project officer van VIL: “Wat we vaststellen is dat de uitbaters van e-warehouses trachten de kosten onder controle te houden met een beperkt aantal pickers en uitgebalanceerde rondes gestuurd door het WMS. Maar wanneer de deadline nadert, moeten ze plots alles op alles zetten om hun levertermijn te halen. Dan worden extra mensen ingezet en dat drijft de kost op. Ook omdat het vaak uitzendkrachten zonder veel ervaring in het specifieke magazijn zijn die daardoor een minder hoge efficiëntie halen.” Bedrijven doen er daarom alles aan om de kosten in hun magazijnen zo laag mogelijk te houden. De beste manier om dat te doen is om de pick, pack & ship activiteiten te analyseren. “In de pilootprojecten die we in het kader van dit project bij Belspeed (fashionlogistiek) en Kühne + Nagel (voor Lego) hebben uitgevoerd, hebben we bijvoorbeeld gekeken naar de afstanden die de pickers moeten afleggen om een bestelling af te werken. Er is dan ook een direct verband tussen de kosten en de kilometers die een magazijnmedewerker moet afleggen. We hebben in de twee bedrijven de snel roterende items dichter bij het vertrekpunt van de picker en op de juiste hoogte geplaatst. Hiervoor is het belangrijk om een stockclassificatie uit te voeren en de producten onder te verdelen naar gelang hoe vaak ze worden besteld,” zegt Ludo Sys. Het hele rapport over het project E-warehouse bevat nog heel wat meer interessante bevindingen, zie www.vil.be. Peter Ooms Bij de specialist in fashion logistics Belspeed werden de loopafstanden voor de pickers ingekort. 12 Warehouse & Logistics 60 W&L060_100_p03-19_nl_flash_prestations 26/09/13 15:08 Page13 W&L060_100_p03-19_nl_flash_prestations 26/09/13 15:08 Page14 REPORTAGE DHL IN LEIPZIG Gedirigeerd als een ca De intercontinentale hub, die DHL in Leipzig sinds 2008 exploiteert, laat voor de Belgen misschien een bittere smaak na, maar na enkele kinderziektes haalt dit ultramoderne centrum vandaag de toppen van zijn productiviteit en is klaar voor nieuwe uitbreidingen. 2. 3. 4. 5. 1. 14 Warehouse & Logistics 60 W&L060_100_p03-19_nl_flash_prestations 26/09/13 15:09 Page15 cantate van Bach Brussel nog altijd in koers Ook al is het uitgesloten dat de luchthaven van Brussel ooit nog een intercontinentale rol zal spelen bij DHL, toch blijft ze nog altijd op de eerste rij staan als het gaat om de 10% vluchten die niet passeren via Leipzig. Deze rol kan trouwens in de toekomst nog worden uitgebreid, denkt Markus Otto, Vicevoorzitter Aviation Germany bij DHL: "Wij blijven erop vooruitgaan in de Benelux en moeten dus nieuwe investeringen plannen. Drie sites komen hiervoor in aanmerking, namelijk Brussel, Oostende en Amsterdam. Wij zijn bijzonder tevreden over onze operaties in Brussel, maar om ons potentieel te realiseren zijn acht nachtvluchten in plaats van de vier nu noodzakelijk." De bal ligt in het politieke kamp... DHL Disaster Response Team 6. Men durft het wel eens te vergeten, maar logistiek is geboren op het terrein van de militaire operaties. Natuurrampen vormen vandaag door hun onvoorziene karakter en de veelzijdigheid van de luchtzendingen die ermee gepaard gaan dé logistiek uitdaging bij uitstek. DHL heeft besloten zijn logistieke luchthavenknowhow ten dienste te stellen van door aardbevingen of orkanen getroffen regio's. 500 medewerkers zijn op de kortst mogelijke termijn mobiliseerbaar om in samenwerking met de hulpdiensten en met de steun van de Verenigde Naties de ontvangst, de opslag en de verdeling van de meest dringende en noodzakelijke goederen te organiseren. Een andere cel helpt luchthavens zich voor te bereiden wanneer een ramp zich voordoet. 1. Het stapelen van de colli's gebeurt haast wetenschappelijk en moet bij iedere container eigenlijk opnieuw uitgedokterd worden... 7. 2. De onderhoudshall is voorzien om een Airbus A380 te kunnen ontvangen. 3. Scanners in zes richtingen, die zich op verschillende plaatsen in de triagelussen bevinden, zorgen ervoor dat de colli's nooit gedraaid hoeven te worden. 4. Colli's uit containers worden manueel gelost. 5. Het verdeelcentrum bestaat uit drie triagelussen, die ieder verzendingsscenario aankunnen (beschadigde verpakking, brieven en colli's, douanecontrole,...) en er is ruimte voor een vierde circuit. 6. Colli's die om één of andere reden (vooral voor douanecontroles) manueel van de lopende band moeten worden gehaald, hebben een eigen speciale opslagzone... maar komen over het algemeen tijdig in hun bestemmingscontainer terecht. 7. Het lossen van een Boeing 757 duurt ongeveer 15 minuten. De gemiddelde totale transittijd van een colli mag de twee uur niet overschrijden. 8. In Leipzig passeren 90% van alle Europese vluchten van DHL Express. De Duitse luchthaven kan tot 43 landingsbewegingen per uur in goede banen leiden. Tekst en foto's: Claude Yvens 8. Warehouse & Logistics 60 15 W&L060_100_p03-19_nl_flash_prestations 26/09/13 15:09 Page16 AANKOOP HORIZONTALE SAMENWERKING Europese Commissie keurt contract goed Intussen is het voor grote bedrijven en zelfs voor concurrenten toegelaten om samen te werken om hun logistiek efficiënter te maken, zonder op weerstand te botsen van de Europese antitrustinstanties. Binnen het project CO3 werd daarvoor een juridische oplossing uitgewerkt met een neutrale tussenpartij. Nu worden verdere stappen gezet in een groep met kleppers als Baxter, Beiersdorf, Kimberly-Clark, Mondelez International, PepsiCo Europe, Procter & Gamble, Philips, Heineken en Unilever. De realisatie van een modelcontract om horizontale samenwerking tussen concurrenten met een groot marktaandeel mogelijk te maken, wordt gezien als een doorbraak. “Die problematiek lag aan de basis van het CO3 project. Bedrijven als Procter & Gamble hadden al grote inspanningen geleverd om vrachten van de truck op de trein te krijgen, maar op sommige trajecten hadden ze niet voldoende vracht om de trein te vullen. Wanneer ze dan op zoek gingen naar sectorgenoten met vergelijkbare vrachten, werden ze meteen teruggefloten door hun juridische afdeling. Dat voorzag grote problemen met de Europese antitrustinstanties als er een directe samenwerking zou komen met concurrenten,” zegt Sven Verstrepen van Tri-Vizor. Daarom werd de Europese Commissie hebben benaderd om een onderzoeksproject te starten om hier een oplossing voor te vinden. De Europese overheid wilde namelijk ook iets doen aan de belabberde efficiëntie van het vrachtvervoer en zag in dat het nodig was om de juridische hinderpalen van een hori- dat ze op die manier wel kunnen samenwerken met concurrenten en toch geen inbreuk plegen op de anti-trustwetgeving.” Het valt op dat niet alleen de concrete projecten, maar ook de aanpak van de juridische complicaties, al eerder door Tri-Vizor waren aangepakt en grotendeels uitgewerkt. “Dat klopt inderdaad. We zijn bij de start van CO3 dan ook door P&G en de andere consortiumpartners uitgenodigd om die kennis door te geven en verder uit te werken.” Peter Ooms De Europese overheid wil “ geen juridische hinderpalen voor een horizontale samenwerking." zontale samenwerking te verwijderen. Op die manier kwam een steunaanvraag tot stand bij het Zevende Kaderprogramma. De oplossing die is uitgewerkt, is gebaseerd op het inzetten van een neutrale orchestrator of trustee zoals Tri-Vizor. Het komt erop neer dat de verladers niet rechtstreeks met elkaar communiceren over vrachtvolumes en tarieven, maar dat een neutrale tussenpartij de confidentiële gegevens van de verschillende bedrijven ontvangt en de organisatie van de gebundelde transporten voor zijn rekening neemt. Sven Verstrepen: “Die hele problematiek is intussen zo goed als opgelost. We zullen met de steun van de Europese Commissie een aantal best practices of modelcontracten op de site van CO3-publiceren zodat alle bedrijven er zeker van mogen zijn 16 Warehouse & Logistics 60 Sven Verstrepen van Tri-Vizor: “We zullen met de steun van de Europese Commissie een aantal best practices of modelcontracten op de site van CO3 publiceren.” W&L060_100_p03-19_nl_flash_prestations 26/09/13 15:09 Page17 W&L060_100_p03-19_nl_flash_prestations 26/09/13 15:09 Page18 TRENDS HR Stuffen en strippen met garantie H&L Services wordt het niet meer betaald om uitzendkrachten te leveren, maar om een opdracht af te werken. “Ik ben met dit aanbod gestart vanuit mijn eigen ervaring als operations manager bij een havenbedrijf waar we vaak een beroep deden op uitzendkrachten. Maar uitzendkantoren kunnen dan wel grote aantallen mensen leveren, maar ze geven nooit een garantie over de productiviteit ervan of over het halen van een bepaalde deadline. Met H&L Services doen we dat nu wel,” zegt Walter Vandeperre, zaakvoerder van H&L Services. De grote logistieke dienstverleners huren H&L Services in vooral voor het vullen en leegmaken van containers (wat men in De containers worden met de hand gevuld of leeg gemaakt. het jargon stuffing en stripping noemt). “Vaak gaat het om dozen die van een verantwoordelijk voor de schade die we woordelijke zich liever niet mee bemoeipallet worden gehaald en los in de converoorzaken.” en. Zo schakelt men het bedrijf ook in om tainer worden gestapeld om zo maximaal De activiteit is gegroeid uit de uitzendacverkeerd gestapelde paletten weer goed de nuttige ruimte te benutten. Het klinkt tiviteiten H&L dat logistiek personeel te zetten. “Eens ze ons kennen, vragen de eenvoudig, maar het vraagt wel wat voorziet om te werken in de haven en dat bedrijven ons ook regelmatig terug. Op ervaring om die kartons zodanig te ontstond onder de vleugels van Cepa die manier zijn onze teams uitgegroeid stapelen dat alles perfect in de containers (de federatie van de goepast. Omgekeerd moederenbehandelaars in de ten bij het lossen de dohaven van Antwerpen en zen netjes op een pallet h u n h ave n a r b e i d e r s) . komen om dan in het maMaar bij H&L Services gazijn te worden opgewerken geen erkende slagen. We hebben nu havenarbeiders en daareen aantal mensen in Walter Vandeperre om is het ook niet actief dienst die acht jaar ervabinnen het havengebied. ring hebben en zo kunWalter Vandeperre: “Die band met het tot een vaste waarde in die bedrijven. nen we garanderen dat we het werk goed uitzendkantoor is echter essentieel. Daar rekent men op hen om een bepaald doen. Tussen haakjes: vorig jaar hebben We hebben nu 25 vaste medewerkers in werk tegen een bepaalde prijs af te we 10.000 containers verwerkt.” dienst. Daar kunnen nog 25 uitzendhandelen met een minimale inbreng van Vervelende klusjes krachten bijkomen indien nodig. Het is het bedrijf zelf. Als een bedrijf hier uitIntussen heeft het bedrijf een aantal ook via deze weg dat we geschikte zendkrachten voor vraagt moet het zelf vaste klanten waar het wordt opgeroemensen vinden om aan te werven.” nog zorgen voor de opvang, aansturing pen om dergelijke vervelende werkjes op en begeleiding. Dat kan men zich bij ons te knappen die de vaste personeelsleden Peter Ooms besparen. Daarnaast zijn we ook zelf liever niet doen en waar ook de verant- Vorig jaar hebben we “ 10.000 containers verwerkt." 18 Warehouse & Logistics 60 W&L060_100_p03-19_nl_flash_prestations 26/09/13 15:09 Page19 W&L060_200_p20-33_nl_flash_p20-33 26/09/13 16:27 Page20 W&L060_200_p20-33_nl_flash_p20-33 26/09/13 16:27 Page21 REVIEW PROLOGIS INVESTEERT IN TONGEREN Prologis kondigt aan dat Prologis European Logistics Partners (PELP) een distributiecentrum heeft aangekocht van 12.600 vierkante meter in Tongeren, België. Gelegen op een perceel van 50.000 m2 aan de Heesterveldweg 14, een strategische locatie aan de E313 tussen Antwerpen en Luik in het oosten van België. Het is direct beschikbaar voor verhuur en biedt de mogelijkheid om uit te breiden tot 13.000 m2. Prologis beheert al 21.000 m2 aan distributieruimte voor PELP op dit bedrijventerrein. Met deze acquisitie exploiteert Prologis nu 33.600 m2 aan distributieruimte in Tongeren. “We zijn voortdurend op zoek naar mogelijkheden om ons portfolio uit te breiden, zodat we een uitgebreid portfolio van topkwaliteit op de beste locaties in de Benelux kunnen aanbieden,” aldus Bram Verhoeven, vicepresident Prologis Benelux. “De aankoop van dit moderne distributiecentrum van hoge kwaliteit is een goed voorbeeld hoe we deze strategie in praktijk brengen.” PELP is een 50/50 joint venture tussen Prologis en Norges Bank Investment Management (NBIM). Met deze acquisitie bestaat PELP’s portfolio in Europa uit 207 logistieke faciliteiten van in totaal 4,8 miljoen m2. LIDL OPENT GLOEDNIEUW DISTRIBUTIECENTRUM SNLOGISTICS IN SINT-NIKLAAS De nieuwe vestiging zal instaan voor de belevering van een vijftigtal Lidl-winkels in de provincies Oost-Vlaanderen, Antwerpen en Vlaams-Brabant. Het was Eerste Minister Elio Di Rupo, die het nieuwe gebouw officieel opende. JOST GROUP BREIDT UIT IN BATTICE Jost Group kondigt de koop van een site van 62.000 m2 aan, die grenst aan de eigen installaties in Battice. Het gaat om de oude fabriek van Interglass (glasvezel), die in 2011 werd gesloten en die de logistieke dienstverlener 25.000 m2 opslagruimte en parkeercapaciteit biedt. De nieuwe site zal na aanpassingswerken operationeel zijn vanaf het derde kwartaal van 2013 en zal een uitbreiding van de bestaande logistieke activiteiten vanaf 2014 inhouden. De nieuwe site komt bij de bestaande site van Battice (in de route de Maestricht), die momenteel gebruikt wordt voor opslag (15.000 m2) en als technische werkplaats voor het rollend materieel van de groep. Met deze acquisitie exploiteert Prologis nu 33.600 m2 aan distributieruimte in Tongeren WERKEN DISTRIBUTIECENTRUM COLRUYT IN ATH BEGONNEN Waals minister-president Rudy Demotte heeft in aanwezigheid van Jef Colruyt en de vertegenwoordigers van de ministers Marcourt en Henry de aftrap gegeven voor de bouwwerf voor het toekomstige distributiecentrum van Colruyt in Ath/Lessen. In een eerste fase zal dit ultramoderne distributiecentrum van 30.000 m2 een opslagcapaciteit van 28.000 paletten hebben en minstens 350 nieuwe banen creëren. De investering, die op ongeveer 79 miljoen euro wordt geschat, genoot van een subsidie van 15 miljoen euro vanwege het Waals gewest. De Colruyt Group zal in oktober 2013 eveneens een bouwwerf opstarten in Mechelen, waar een distributiecentrum voor Spar Retail wordt gebouwd. Dit centrum zal 670 personen tewerkstellen. (Bron: Invest in Wallonia Belgium) Warehouse & Logistics 60 21 W&L060_200_p20-33_nl_flash_p20-33 26/09/13 16:27 Page22 W&L060_200_p20-33_nl_flash_p20-33 26/09/13 16:27 Page23 VASTGOED TOP 250 VAN DE OPSLAG Geen verrassingen Dit jaar stellen we geen grote verrassingen vast in de markt van het logistiek vastgoed. We zien wel een blijvende activiteit van de dienstverleners in het moderniseren, centraliseren en uitbreiden van hun infrastructuur in functie van de evolutie in de markt en bij de klanten. Nieuwe magazijnen van Tabak Natie, Norbert Dentressangle, DHL Global Forwarding en andere sprongen in het oog. Wij hebben de gelegenheid te baat genomen om de gegevens van bepaalde oude en leegstaande gebouwen aan te passen, zodat de nieuwe rangschikking in deze bladzijden beter overeenstemt met de werkelijkheid op het terrein. Als u toch nog een fout opmerkt, laat u het dan weten aan de redactie? Vergeet ook niet de Top 250 op het internet te bekijken. Op de site www.warehousandlogistics.com is onze opsomming van de logistieke operatoren verder verbeterd en het opzoekwerk nog gemakkelijker. Claude YVENS Een van de grootste verwezenlijkingen is de bouw van het Amos magazijn van Tabak Natie met 460.000 m2 in Antwerpen. DE GROOTSTE LOGISTIEKE DIENSTVERLENERS VAN BELGIË 1 Katoen Natie www.katoennatie.com 1654077 2 Tabak Natie www.tabaknatie.be 804000 3 H. Essers en Zonen Internationaal Transport www.essers.com 594000 4 Sea Invest www.sea-invest.be 467000 5 6 Molenbergnatie Distrilog Group www.molenbergnatie.com www.distrilog.be 346100 303500 7 DHL Solutions Belgium www.dhl.be 275800 8 Kuehne + Nagel Logistics www.kn-portal.com 268500 9 10 Vollers Belgium Norbert Dentressangle Logistics Belgium www.vollers.com www.norbert-dentressangle.com 213350 191829 11 12 De Rijke Opslag Ziegler www.derijke.com www.zieglergroup.com 181000 177144 13 VLS Group www.vls-group.com 167740 14 Schenker Belgium www.dbschenker.be 163500 Antwerpen (374223), Doel (29514), Feluy (6264), Genk (43200), Gent (257861), Kallo (891263), Laakdal (30000), Tessenderlo (11752), Wilrijk (10000) Antwerpen (242000), Kallo (102000), Verrebroek (460000) Boom (50000), Courcelles (41000), Genk (234000), Heule (45000), Kampenhout (20000), Lommel (29000), Tessenderlo (44000), Wilrijk (107000), Zeebrugge (3000), Zemst-Eppegem (21000) Antwerpen (300000), Gent (90000), Zeebrugge (77000) (6000), Antwerpen (340098) Aarschot (10000), Bornem (25000), Breendonk (40000), Geel (15000), Hulshout (3000), Ninove (25000), Vilvoorde (80000), Willebroek (105500) Bornem (58000), Grimbergen (28000), Huizingen (17000), Londerzeel (5000), Lot (11500), Mechelen (37000), Meer (48010), Opglabbeek (27000), Willebroek (64243) Eindhout (45000), Geel (65000), Grimbergen (3000), Kontich (60000), Middelkerke (3500), Nivelles (85000), Wellen (7000) Antwerpen (213350) Anvers (130000), Asse (23000), Bornem (11329), Dendermonde (8500), Veurne (19000) Antwerpen (70000), Gent (11000), Meer (100000) Antwerpen (7000), Asse (17000), Bruxelles (22900), Gent (8000), Herstal (5000), Jumet (11428), Montzen (28000), Rekkem (3000), Strombeek-Bever (8000), Welkenraedt (21578), Zaventem (5500) Antwerpen (30000), Anvers (84000), Gand (4500), Kallo (37000), Kapellen (10000) Antwerpen (5000), Brucargo (2000), Eupen (20000), Mechelen (27000), Waregem (4500), Willebroek (105000) Warehouse & Logistics 60 23 W&L060_200_p20-33_nl_flash_p20-33 26/09/13 16:27 Page24 VASTGOED DE GROOTSTE LOGISTIEKE DIENSTVERLENERS VAN BELGIË 15 16 Tailormade Logistics Jost Logistics www.tailormade-logistics.com www.jostgroup.com 160000 150000 17 Ceva Logistics Belgium www.cevalogistics.com 147000 18 19 20 21 Magazijnen Hendrickx & Zonen Mexico Natie Wijngaard Natie Neovia Logistics Services www.tr-hendrickx.be www.mexiconatie.be www.wijngaardnatie.be www.neovialogistics.com 146200 126000 123000 117170 22 23 24 De Clercq Gilbert Int. Transport Van Moer Group ODTH - Opslag en Distributie Ter Haeghe www.gdeclercq.be www.vanmoergroup.com www.odth.be 114000 105965 103500 25 26 27 Stukwerkers DP World Antwerp DSV Solutions www.stukwerkers.com www.dpworld.com www.dsv.com 101900 97883 96000 28 29 30 31 32 Van Mieghem Logistics Wim Bosman Expeditie Fiege Vincent Logistics Michel Logistics www.vanmieghem.eu www.wimbosman.be www.fiege.com www.vincentlogistics.com www.michellogistics.be 95000 94000 92000 90000 85000 33 34 35 36 37 38 Sedis Logistics Belgium Eurobrokers VRD Opslag & Distributie C. Steinweg Belgium Ewals Cargo Care Yusen Logistics Belgium www.sedis-logistics.com www.eurobrokers.be www.vrd.be www.steinweg.be www.ewals.com www.yusen-logistics.com 83158 83000 83000 79000 75500 75400 39 Intertrans www.intertrans.eu 70373 40 Euroports Inland Terminals www.euroports.com 68200 41 42 Deufol Logistics Tienen Charlier Logistics www.deufol.com www.ncharlier.be 67500 67000 43 44 45 Verkooijen-Veem Trans-Continental Logistics Jugetra Logistics www.verkooijen.be www.tcl.be www.jugetra.be 63000 63000 61000 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 2XL ADPO Werf & Vlasnatie Rhenus Ocean Ghent Transport & Storage Norbert Dentressangle Logistics Welkenraedt BLC - Belgian Logistic Center Lannutti UTi Logistics SKF Logistics Services Belgium Ghent Warehousing Systems Dockx Logistics www.2xl.be www.adpo.com www.werf-en-vlasnatie.be www.rhenus.com www.gtsghent.be www.norbert-dentressangle.com www.gheys.com www.lannutti.com www.go2uti.com www.skflogisticsservices.com www.gwsghent.be www.dockx-group.be 60000 60000 60000 60000 56400 55000 55000 53000 53000 50700 50000 50000 58 59 Dematra Sany Logistics www.dematra.be www.sanylogistics.be 46000 46000 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 Aertssen Transport Forlog Remitrans Snel Logistic Solutions Gilleman Logistics Tyres Logistics International Castelein Vervoer Vanguard Logistics Services Eutraco Verhelst Logistics Gobo Sumitomo Warehouse Europe Powerline Gilis Opslag Jodifrost Food Warehousing and Distribution Luiknatie Storage Panalpina World Transport www.aertssen.be www.forlog.be www.remitrans.eu www.gsnel.net www.gillemanlogistics.com www.tliherstal.be www.castelein.com www.vanguardlogistics.com www.eutraco.be www.verhelstlogistics.be www.gobo.eu www.sumitomo-wh.eu www.verbessem.be www.gilisturnhout.com 45000 45000 43750 42500 41000 40000 39100 38750 38500 38000 36000 35919 35000 35000 35000 34000 33000 32800 24 Warehouse & Logistics 60 www.fwdnv.be www.luiknatie.be www.panalpina.com Gent (160000) Athus (28000), Aubange (50000), Battice (15000), Herstal (25000), Malmedy (32000) Boom (17000), Courcelles (20000), Tongeren (20000), Vilvoorde (75000), Willebroek (15000) Meer (6200), Westerlo (140000) Antwerpen (126000) Antwerpen (81000), Kallo (42000) Bornem (22330), Houthalen (27140), Lummen (32700), Puurs (35000) Sint-Niklaas (65000), Temse (49000) Kallo (76500), Zwijndrecht (29465) Mechelen (5000), Puurs (10000), Rumst (46000), Willebroek (42500) Antwerpen (97883) Brussels (18000), Eupen (8000), Puurs (36000), Rekkem (14000), Sint-Niklaas (20000) Fleurus (30000), Saintes (50000), Tubize (15000) Genk (14000), Oostende (80000) Puurs (92000) Eynatten (10000), Herstal (65000), Milmort (33000) Houdeng-Goegnies (68000), Strépy-Bracquegnies (15000) Blandain (49650), Marquain (33508) Ternat (10000), Zellik (73000) Arlon (10000), Bornem (3500), Temse (38000) Antwerpen (79000) Genk (74000), Zeebrugge (1500) Courcelles (6400), Genk (20000), Herentals (6000), Melsele (53000) Aubange (5000), Houdeng (25000), Rekkem (15373), Vilvoorde (12000), Welkenraedt (13000) Angleur (8200), Couillet (13000), Liège (25000), Seraing (22000) Heist-op-den-Berg (42500), Tienen (27000) Arlon (6000), Messancy (40000), Neufchateau (15000), Recogne (6000) Hoogstraten (63000) Antwerpen (63000) Heist o/d Berg (5000), Herentals (4000), Herenthout (11000), Heultje (15000), Oevel (1000), Olen (18000) Zeebruges (30000), Zeebrugge (30000) Antwerpen (30000), Kallo (17000), Stabroek (13000) Antwerpen (60000) Kallo (60000) Gent (56400) Welkenraedt (55000) Beringen (35000), Mol (20000) Marchienne-au-Pont (53000) Houdeng (18500), Oevel (23500), Schoten (11000) Tongeren (50700) Desteldonk (11300), Gent (38700) Drogenbos (2500), Gand (2500), Machelen (5000), Wilrijk (40000) Courtrai (11000), Nazareth (10000), Roeselare (25000) Essen (22000), Hoboken (6000), St. Job in 't Goor (18000) Antwerpen (20000), Zeebrugge (25000) Willebroek (52000) Ninove (18000) Deinze (12500), Ham-Kwaadmechelen (30000) Tournai (41500) Herstal (40000) Mechelen (11000), Veurne (28100) Antwerpen (38750) Chatelineau (12000), Roeselare (26500) Oostende (38000) Lanaken (36000) Grobbendonk (13919), Wilrijk (22200) Waarloos (35000) Turnhout (35000) Puurs (35000) Geel (34000) Kallo (33000) Antwerpen (32800) W&L060_200_p20-33_nl_flash_p20-33 26/09/13 16:27 Page25 DE GROOTSTE LOGISTIEKE DIENSTVERLENERS VAN BELGIË 78 79 80 Colfridis Gondrand Universal Express www.colfridis.be www.gondrand.be www.universal-express.be 32700 32500 32500 81 82 Ahlers Belgium GMB www.ahlers.com www.bauwens-logistics.be 32500 32000 Damco (Belgium) Gosselin Group Talke België Geodis Logistics Belgium FHL - Frost Handling Logistics Van Aerde Gebroeders Wins Logistics TTS Logistics Van Rooijen Logistiek Galliker Transports ES & S Renory Euroterminal Food Logistics Vedrova Transport Vos Logistics België Smet ECS European Containers Nortraffic Middlegate Europe Avnet Logistics Benmar DHL Global Forwarding Nova-Veg Logistics Rogister Logistik Gillemot Transport GDL Transport Van De Pol Vervoer Ice Nation - Frozenbound Worldwide Braecke Trading Company Vanden Avenne Vrieshuis Menlo Worldwide Logistics Belgium Macharis Transportbedrijf Gheeraert Int. Transport Arcese Transport Hoeben Transport Coupétrans AAD Speed Colli Qualitrans Stockhabo Intercargo Logistics Potiez-Deman Logistics Transuniverse Cargo Pierre Logistic Trans Europe Express Dachser Transport Belgium TDL Group Freshlogistics Fabry G. et H. Transports LBC Antwerpen L'Ecluse Transport Eurofrost Hendrickx Vervoer Cardon Logistique Devreese Logistics Dandoy Transport Stogema King Freeze Carga CMN Antwerp Stef Logistics Saintes Haven Genk Europal Logistics Luiknatie Coldstore RLLS Rima International Devagel Frigologix Pack Center ShipIt www.damco.com www.gosselingroup.eu www.talke.com www.geodis.com www.fhl.be www.vanaerde.be www.wins.be www.tts.be www.vanrooijen.be www.galliker.com www.ess-logistics.be www.renory.be www.euroterminal.be www.groupdebrandt.com www.vedrova.be www.voslogistics.com www.smet.biz www.ecs.be www.northfreeze-group.com www.middlegate.eu logistics.avnet.com www.benmar.be www.dhl.be www.univeg.com www.offergeld.de www.gillemot.com www.gdl.be www.vandepol.be www.icenation.be www.braecke.com www.vda-vrieshuis.be www.menloworldwide.com www.transport-macharis.be www.gheeraert.be www.gruppoarcese.com www.hoeben.be www.coupetrans.be www.speed-colli.be 31264 30000 30000 30000 30000 29000 28000 27470 27000 26500 26500 26500 26500 26000 26000 26000 25000 25000 25000 24500 24200 24000 23129 22500 22400 22000 22000 21800 21500 21450 21300 21000 20000 20000 20000 20000 20000 20000 20000 20000 20000 20000 20000 20000 19000 18280 18200 18000 18000 18000 16100 16000 16000 16000 15000 15000 15000 15000 15000 15000 15000 15000 15000 15000 15000 15000 15000 15000 15000 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 www.stockhabo.be www.intercargo.be www.potiez-deman.be www.transuniverse.be www.groupepierre.com www.transeurope-express.com www.dachser.com www.freshlogistics.be www.fabry.com www.lbctt.com www.leclusenv.be www.frigolanda.com www.cardon-logistique.be www.devreese-logistic.be www.dandoy.be www.byl.be www.kingfreeze.be www.carga.be www.cmnantwerp.com www.stef.com www.havengenk.be www.europal-group.com www.luiknatie.be www.groupdewolf.com www.rima-transport.be www.devagel.be www.frigologix.com www.packcenter.be www.shipit.be Bornem (9500), Londerzeel (25200) Anvers (2500), Bornem (27500), Brucargo (2500) Aalst (19500), Antwerpen (3500), Brucargo (3500), Maasmechelen (6000) Antwerpen (2000), Evergem (30500) Beringen (3000), Houthalen (3000), Olen (6000), Stekene (10000), Turnhout (10000) Antwerpen (15000), Willebroek (16264) Deurne (30000) Kallo (30000) Antwerpen (8000), Kallo (22000) Mouscron (30000) Kallo (29000) Baudour (10000), Courcelles (18000) Grâce-Hollogne (27470) Turnhout (27000) Herstal (16500), Messancy (10000) Westerlo (16500) Angleur (15500), Charleroi (6000), Sclessin (5000) Mouscron (26500) Dendermonde (26000) Geel (17000), Herentals (9000) Meer (14000), Westerlo (12000) Bruxelles (25000) Zeebrugge (25000) Evergem (25000) Grâce-Hollogne (6000), Zeebrugge (18500) Tongres (24200) Brecht (24000) Brucargo (23129) Sint-Katelijne-Waver (22500) Welkenraedt (22400) Kampenhout (22000) Rekkem (22000) Turnhout (16800), Weelde (5000) Bavikhove (10000), Gent (10000), Oostrozebeke (1450) Buggenhout (21300) Ghlin (5000) Dendermonde (20000) Brugge (5000), Loppem (10000), Zwijnaarde (5000) Hamont-Achel (20000) Rijkevorsel (24000) Wilrijk (20000) Gent (20000) Mouscron (20000) Wondelgem (20000) Bruxelles (15500), Drogenbos (4500) Wondelgem (20000) Grez Doiceau (20000) Erpe Mere (19000) Manage (5680), Mouscron (8800), Willebroek (3800) Lummen (18200) Thimister (23000) Antwerpen (18000) Evergem (18000) Kortrijk (16100) St Truiden (16000) Blandain (5500) Wortegem-Petegem (16000) Asse (15000) Tournai (15000) Grâce-Hollogne (10000), Hoeselt (5000) Antwerpen (15000) Antwerpen (15000) Saintes (15000) Genk (15000) Oostende (15000) Kallo (15000) Lommel (15000) Mouscron (15000) Lommel (15000) Seneffe (15000) Warehouse & Logistics 60 25 W&L060_200_p20-33_nl_flash_p20-33 26/09/13 16:27 Page26 VASTGOED DE GROOTSTE LOGISTIEKE DIENSTVERLENERS VAN BELGIË 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 Euro Trafic Hoyer Belgium Nadin Messageries Oostvogels Logistics N.L.D.C. (Noord Limburgs Distributie Center) Sud-Fresh Kennis Logistics Belgium Herfurth Logistics Bellekens RCT Stevedoring De Decker JET (Janssen Expeditie en Transport) Cremer René Translogistics KDL Trans Transterminal De Vos Emextra Evadix Bilog Handico International Van Steenbergen Logistics Your Mover Logistics Besteldienst Herman Pierret Transport DVH Logistics Sitra Lamcoo MGM - Magasins Généraux Manutention DH Logistics Agility Logistics Postillon Security Storage Parts Express Widem Corporation Laakdal Logistics Dufour Transports et Manutentions Apmex Int. Forwarding Movianto Belgium Dirk Raes Deny Getax Freeze & Store Frigo Fernelmont Cometrans Belgium Lierse Warehousing & Handling KTO Sotiaux M. Hamann International Logistics MVT Michel Verscheure Vortex Logistics Genk Partner Logistics Sterima Vanguard Logistics Services Deschieter Transports et Manutention Sivafrost Jennesco Somef Steenbergen Cross Channel Storage Services Mattheeuws Eric Transport Zeebrugge Food Logistics Fraber Logistics Traffic GTTrans Huybrechts Vervoer Transwest Delta Warehousing Société Industrielle du Hainaut 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 BET Belgium - Brit-European Transport Deny Cargo Vanneste Transport Benelux Trans Vanelderen Pavan Hanssens Meys A. & Zn Cocquyt Transport Transpo Hellings Bree 26 Warehouse & Logistics 60 www.euro-trafic.be www.hoyer-group.com www.demenagement-nadin.be www.oostvogels.nl www.sud-fresh.com www.kennistransport.com www.herfurth-logistics.com www.bellekens.be www.rct-verbeke.com www.dedeckertransport.be www.jetlogistics.eu www.crt.eu www.kdltrans.be www.evadix.com www.sdsbo.com www.van-steenbergen.be www.yourmoverlogistics.be www.transport-pierret.be www.sitra-group.com www.mgm-logistique.be www.agilitylogistics.com www.postillon.be www.securitystorage.com www.partsexpress.eu www.widem.be www.dufour.be www.apmex.be www.movianto.com www.deny-worldwide.com www.getax.be www.freeze-store.be www.frigofernelmont.be www.kto.be www.sotiaux.be www.hamann.be www.verscheure.be www.vortexgenk.be www.partnerlogistics.eu www.malysse-sterima.be www.deschieter.be www.sivafrost.be www.jennesco.be www.somef.be www.steenbergentransport.com www.crosschannel.be www.mattheeuws.com www.zfl.be www.trafficzele.be www.gtt-logistics.com www.transwest.be www.delta-warehousing.be www.group-portier.be www.bet.be www.denycargo.be www.vanneste.be www.beneluxtrans.be www.vanelderen.be www.pavan.be www.meys.be www.transpo-hellings.be 14800 14560 14000 14000 14000 14000 14000 13750 13000 12000 12000 12000 12000 11500 11000 11000 11000 11000 11000 11000 11000 11000 11000 10000 10000 10000 10000 10000 10000 10000 10000 10000 10000 10000 10000 10000 10000 10000 10000 10000 10000 10000 10000 9500 9500 9500 9500 9500 9200 9000 9000 9000 9000 9000 9000 9000 9000 9000 8950 8500 8192 8000 8000 8000 8000 8000 8000 8000 8000 8000 8000 8000 8000 8000 8000 Heppignies (11800) Antwerpen (14560) Bastogne (14000) Meer (14000) Bocholt (14000) Aubange (4000), Grâce-Hollogne (10000) Meer (14000) Antwerpen (11500), Brucargo (1650), Chaineux (600) Heist-Op-Den-Berg (13000) Willebroek (12000) Wondelgem (12000) Opglabbeek (12000) Eupen (12000) Cargovil-Vilvoorde (11500) Grobbendonk (11000) Hemiksem (11000) Tournai (11000) Antwerpen (11000) Arendonk (11000) Vilvoorde (11000) Erembodegem (12000) Lichtervelde (10000) Ieper (10000) Lier (10000) Hermalle-sous-Huy (10000) Berlare (10000) Zichem (10000) Aubange (10000) Mechelen (10000) Rekkem (10000) Laakdal (10000) Marquain (10000) Aalst (8000), Drongen (2000) Menen (10000) Zedelgem (10000) Fernelmont (10000) Lier (16000) Bruxelles (9500) Wetteren (9500) Ruddervoorde (4500), Zwevezele (5000) Ieper (9200) Bissegem (2000), Heule (7000) Dendermonde (9000) Lontzen (9000) Bressoux (9000) Petit-Rechain (3000), Wommelgem (6000) Oostende (9000) Veurne (9000) Zeebrugge (9000) Zulte (8950) Zele (8500) Brussel (8193) Hoogstraten (8000) Oostkamp (8000) Overpelt (8000) Montignies-sur-Sambre (3000), Strepy-Bracquegnies (5000) Zeebrugge (8000) Vilvoorde (7000), Zaventem-Brucargo (1000) Moen (8000) Groot-Bijgaarden (8000) Bruxelles (8000) Brasschaat (8000) W&L060_200_p20-33_nl_flash_p20-33 26/09/13 16:27 Page27 DE GROOTSTE LOGISTIEKE DIENSTVERLENERS VAN BELGIË 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 Vandenbroeck Logistics ADC Warehousing SMIW Qelvin Storage Krismar Euro Flanders Vervoer De Bock Gebr. Transport Reibel Trucking Stanssens Transmet Vervoer Wybo Transport Eddie Stobart Belgium Weerts Supply Chain Imbrecht Logistique Metro Bruyer Transports Staro Trans EM International Sandermans Transports Rotrafic Sodemaf Gefco Benelux Transdemo Verstraete Handel en Vervoer TDS Logistics Terminal ECE Trans Cargo Care DAV Trans De Sauter Van Loon Paul Sacotte RPO Trade & Transport Corporation Veurink A.J. www.vdbroeck.be www.adcnv.be www.smiw.be www.krismar.com www.debock.be www.reibel.com www.trucking.be www.stanssens.be www.transmet.eu www.wybo.be www.stobart.co.uk www.weerts.be www.metro-trans.be www.bruyer.be www.sandermans.be www.rotrafic.be www.sodemaf.com www.gefco.be www.tdslogistics.be www.transcargocare.be www.desauter.be www.sacotte.be www.group-herinckx.be www.ttctransport.be www.ajveurink.com 8000 8000 8000 7776 7500 7500 7400 7279 7250 7000 7000 7000 7000 7000 7000 6500 6500 6500 6200 6000 6000 6000 6000 6000 6000 6000 6000 6000 6000 6000 6000 6000 6000 6000 5800 Herent (8000) Milmort (8000) Kruishoutem (12000) Wingene (7500) Kieldrecht (5000), Zeebrugge (2400) Evergem (7250) Zulte (7000) Boutersem (7000) Poperinge (7000) Lokeren (7000) Herstal (7000) Seneffe (7000) Izegem (6500) Mettet (6500) Eupen (2500) Evergem (6200) Tournai (6000) Ath-Ghislenghien (1000), Ghlin (5000) Moorslede (6000) Moorslede (5000) Tessenderlo (6000) Flémalle (6000) St. Job in't Goor (6000) Zwijndrecht (6000) Roeselare (5500) Warehouse & Logistics 60 27 W&L060_200_p20-33_nl_flash_p20-33 26/09/13 16:27 Page28 W&L060_200_p20-33_nl_flash_p20-33 26/09/13 16:27 Page29 DOSSIER KOELMAGAZIJNEN BOUW EN INRICHTING Magazijn zonder muren Koudelogistiek is één van de snelst groeiende niches binnen de logistiek en dat is te zien aan de bouw van een resem nieuwe koelmagazijnen. De steeds strenger wordende eisen in de voeding en de farma hebben een belangrijke impact op de manier van bouwen en inrichten. We gingen kijken bij het nieuwe kaasmagazijn van Lactalis in Mollem en het diepvriesmagazijn van Norbert Dentressangle in Zellik die allebei heel recent zijn afgewerkt. Norbert Dentressangle heeft zelf het gebouw ontworpen zodat het perfect past bij de behoeften en verwachtingen van het bedrijf. Het magazijn van Lactalis in Mollem is specifiek gebouwd als een koelmagazijn en heeft daarom een bijzondere structuur. Er is één enkele overspanning voorzien bovenop de verticale kolommen. De wanden en het dak bestaan alleen uit de sandwichpanelen die de hele ruimte isoleren van de buitenwereld en die aan de binnenkant van de structuur worden bevestigd. Lactalis beschikt nu over een ruimte van 9,5 meter hoogte waar het 4 pallets hoog stapelen. Er is ook één gang met rekken voor 5 halve pallets. Die worden gebruikt om het vervoer vanuit Frankrijk te optimaliseren met volledig gevulde trucks. Een gelijkaardige aanpak heeft ook Norbert Dentressangle gehanteerd voor de bouw van zijn nieuwe diepvriesmagazijn in Zellik. Steven Devriendt: “We hebben een hoogbouwmagazijn gerealiseerd van 24 meter hoogte met automatische kranen. De stalen rekkenstructuur is daarbij het dragende element. De wanden hebben geen dragende functie, maar bestaan louter uit sandwichpanelen als isolatie. Dat noemt men in het jargon de siloconstructie”. Waar een koelmagazijn nog dicht aanleunt bij een klassieke constructie, treden er voor diepvriesgebouwen een aantal specifieke problemen op door de extreem lage temperaturen. Het meest Het 120 meter lange gebouw zal “ na twee jaar gebruik ongeveer 5 cm korter zijn geworden.” Warehouse & Logistics 60 29 W&L060_200_p20-33_nl_flash_p20-33 26/09/13 16:27 Page30 DOSSIER KOELMAGAZIJNEN de inrichting van koelmagazijnen “ isBijeen sprinklerinstallatie één van de grote hindernissen.” Het magazijn in Mollem doet dienst als opslagruimte van kazen die uit Italië en Frankrijk komen. Tips & Tricks • Bij de laadkades van Lactalis zijn poorten voorzien die voorbij de docklevellers gaan om de buitenlucht zoveel mogelijk af te schermen. Onder de docklevellers is ook bijkomende isolatie voorzien, die echter wel verwijderbaar is om het onderhoud aan die installaties mogelijk te maken. • In het magazijn van Lactalis werd overal LED-verlichting geïnstalleerd omdat ze minder energie verbruiken en minder warmte produceren. Een ander voordeel is dat ze sneller gaan branden. Ze hebben ook niet te lijden onder de lage temperaturen. • Stroomverbruik: Met zonnepanelen op het dak is het mogelijk om een groot deel van de stroom te leveren die nodig is voor de koeling. Toevallig produceert die fotovoltaïsche installatie net het meeste stroom precies wanneer de koelinstallatie piekt, in de zomer. Dat stelt WDP in staat om Lactalis goedkope stroom te leveren en op die manier aan peak shaving te doen wat de stroomfactuur aanzienlijk kan doen dalen. 30 Warehouse & Logistics 60 verrassende fenomeen is dat het diepvriesgebouw gaat krimpen als gevolg van de werking van de koelinstallaties. Staal en beton hebben gelukkig een gelijkaardige krimpfactor zodat er geen onderlinge spanning optreedt. Hoe dan ook houdt men er bij Norbert Dentressangle rekening mee dat het 120 meter lange gebouw na twee jaar gebruik ongeveer 5 cm korter zal worden dan bij de bouw. Een gevolg daarvan is dan weer dat men de vloerplaat niet mag vastmaken aan de fundering want anders zouden de dragende elementen als het ware afgesneden worden. “Omdat die vloerplaat los op de fundering ligt, moeten we het gebouw wel op een andere manier laten weerstaan aan de windbelasting. Daarom zijn er rond het gebouw extra betonnen elementen aangebracht die alleen dienen om de hele constructie zwaarder te maken,” zegt Steven Devriendt. Wanden De wanden bestaan in de twee magazijnen uit sandwichpanelen “Het is belangrijk om de sandwichpanelen nauwkeurig aan te brengen met goed afgewerkte naden in de hoeken. Ook de overgang van het ene element naar het andere moet perfect luchtdicht worden gekit met silicone. Dit om te vermijden dat lucht van buiten naar binnen komt en dan condensatie veroorzaakt,” zegt Bruno Robberechts, technisch directeur bij WDP, de eigenaar van het Lactalis gebouw. W&L060_200_p20-33_nl_flash_p20-33 26/09/13 16:28 Page31 Onder de docklevellers bij Lactalis is bijkomende isolatie voorzien die kan verwijderd worden bij het onderhoud aan de installaties. Steven Devriendt, Norbert Dentressangle: “We hebben een hoogbouwmagazijn gerealiseerd met automatische kranen. De stalen rekkenstructuur is daarbij het dragende element van het gebouw.” Die condensatie is het grootste probleem van koelmagazijnen en kan alleen vermeden worden door perfect geïsoleerde gebouwen. Het is dan altijd op de overgangen waar de problemen zich kunnen voordoen. Die pijnpunten zijn nog extremer in een krimpend diepvriesmagazijn waar men moet rekening houden met mogelijke scheuren in het dampscherm. Koelinstallatie Hoewel WDP aanvankelijk opteerde voor een koelinstallatie op freon, wist Lactalis de eigenaar te overtuigen van de voordelen van koelen met ammoniak. Bruno Robberechts: “De koelinstallatie met ammoniak is een stuk duurder, maar heeft wel een beter rendement koelcapaciteit en ze gaat veel langer mee waardoor de meerkosten zich zelf terugverdienen.” Ook Norbert Dentressangle werkt met koelmachines op ammoniak. “Daarbij is het van groot belang de gevaren met ammoniak correct in te schatten. We zijn daar heel scrupuleus in: we laten de lassen in installatie controleren met röntgenstralen en er is ammoniakdetectie op elke verdamper. Op dat vlak doen we heel wat meer dan wettelijk van ons wordt gevraagd,” zegt Steven Devriendt. Zowel WDP/Lactalis als Norbert Dentressangle gebruiken de restwarmte van de koelinstallatie om kantoren te verwarmen. Op die manier is het vaak niet nodig om verwarmingsketels te voorzien voor de bureaus. In het diepvriesmagazijn heeft men er nog bijzondere toepassingen voor gevonden. De restwarmte wordt ook gebruikt in de luchtgroep om de kleren van de pickers te drogen die door de vochtigheid minder gaan isoleren. Daarnaast beschikt het gebouw over “funderingsverwarming”. Steven Devriendt: “Omdat er onder het gebouw nooit warmte wordt toegevoerd, wordt de ondergrond er alleen maar kouder en dat ondanks de vloerisolatie. Daardoor ontstaat er op den duur vorstschade onderaan het gebouw. Dat vermijden we nu door die te verwarmen met de restwarmte.” Om de invloed van de koude op de kantoorruimte te vermijden heeft WDP naast de reeds vermelde vloerverwarming verschillenden ingrepen gedaan. De isolerende wanden van het inpandige kantoor in het magazijn werden doorgetrokken tussen de magazijnvloer en de kantoorvloer om zo koude-uitwisseling te vermijden. Sprinklers in de vrieskou Bij de inrichting van koelmagazijnen is een sprinklerinstallatie één van de grote hindernissen vanwege het gevaar op bevriezing van het water in de leidingen wanneer de temperatuur te laag te wordt. Dat kan ook gebeuren in koelmagazijnen waar de temperatuur niet onder nul gaat. Maar het kan wel lokaal optreden, bijvoorbeeld in de buurt van de pulsiemonden van de installatie Warehouse & Logistics 60 31 W&L060_200_p20-33_nl_flash_p20-33 26/09/13 16:28 Page32 DOSSIER KOELMAGAZIJNEN Toevallig produceert de fotovoltaïsche installatie net het meeste stroom precies wanneer de koelinstallatie piekt: in de zomer. Dat maakt peak shaving mogelijk. Lactalis Lactalis is de grootste zuivelgroep ter wereld en bezit bekende merken als Parmalat, Galbani, Président, enzovoort. Het magazijn in Mollem doet dienst als opslagruimte van kazen die uit Italië en Frankrijk komen, met daarnaast ook wat Italiaanse charcuterie. Het gaat om snel roterende producten die verpakt worden verkocht aan de supermarkten, groothandelaars en Italiaanse specialisten. • Eigenaar-projectleider: WDP • Gesloten ruwbouw: Aannemingen Verelst • Zonnepanelen: Solar Access • Verlichting: ETI • Koeling: Axima Refrigeration (GDF Suez) Norbert Dentressangle Het nieuwe automatische diepvriesmagazijn van Norbert Dentressangle in Zellik verzorgt de opslag en orderbereiding van het hele retail diepvriesassortiment. Met het nieuwe warehouse kan ook ingespeeld worden op de vereisten van het diepvries bake-off segment, dat aan een razendsnelle opmars bezig is en de logistieke keten moet hierop afgestemd zijn. Vandaar een magazijn van 8200 m², 23 meter hoog en volledig geautomatiseerd. Het maakt nu deel uit van een complex met zes andere magazijnen in Zellik waar volgens het campusmodel de voorraad van meerdere leveranciers voor een resem supermarktketens als één geheel wordt beheerd. • Eigenaar: ING Lease • Aannemer: Alheembouw • Koeling: Axima Cofely Refrigeration • Rekken: Voest • Automatisering en software: Swisslog. 32 Warehouse & Logistics 60 waar de koude lucht in het magazijn wordt geblazen. WDP streeft er zo veel mogelijk naar om de sprinklers dan volledig te vermijden. Indien dat niet lukt, let het er wel op dat de leidingen niet zowel door koude als warme ruimte lopen. “Uit ervaring weten we nu dat er dan een stroming in de leidingen ontstaat, zodat het koude water wel in de warme ruimte stroomt en daar dan condensatie veroorzaakt. Zoiets kan men vermijden door het sprinklerleidingennet op te splitsen of leidingverwarmng (tracing) te gebruiken”. In een diepvriesruimte stelt zich dat probleem nog veel meer en meestal gebruikt men heel andere technieken. “Het magazijn in Zellik is een automatisch magazijn waar geen mensen in komen. Een brand is in dergelijk magazijnen gewoonlijk het gevolg van een elektrisch probleem. We hebben daarom op elke kraan, shuttle of elektrisch bord een automatisch blussysteem geïnstalleerd dat een brand kan detecteren en dan lokaal blussen met een aerosol. Dit systeem is overgenomen uit de ruimtevaart waar het zelfs in bemande cabines wordt gebruikt. De aerosol is niet giftig voor de mens. Ook dit systeem moet eerst de goedkeuring krijgen van de brandweer en dat vraagt toch telkens weer een inspanning om die boodschap over te brengen.” Huurcontracten Wanneer WDP koelmagazijnen verhuurt, streeft het omwille van een groter herverhuurbaarheids-risico naar een langere huurtermijnen. Gewoonlijk gaat het dan om contracten van minstens 10 jaar, terwijl een klassiek contract om de 6 à 9 jaar opzegbaar is. Bruno Robberechts: “Daarbij is het rendement voor ons min of meer gelijk, terwijl de bouwkosten toch aanzienlijk verschillen: gemiddeld 900 euro/m² ten opzichte van 400 euro/m² voor een klassiek magazijn.” Norbert Dentressangle heeft zelf het gebouw ontworpen zodat het perfect past bij de behoeften en verwachtingen van het bedrijf. Toch is het ING Lease die eigenaar is van het gebouw en het verhuurt aan het bedrijf. Tijdens de bouw zijn de mensen van Norbert Dentressangle blijven optreden als gedelegeerd bouwheer in naam van ING Lease. Peter Ooms W&L060_200_p20-33_nl_flash_p20-33 26/09/13 16:28 Page33 W&L060_310_p34-42_nl_flash_2013 26/09/13 16:17 Page34 REVIEW UNILEVER WERKT MET CHEP IN HEEL EUROPA Chep, de wereldwijde marktleider in pallet- en containerpoolingservices, kondigt zijn contractverlenging met Unilever aan voor poolingservices in heel Europa. Deze contractverlenging ondersteunt de duurzaamheidsdoelstellingen van beide bedrijven. Onder het nieuwe contract breidt Unilever het gebruik van Chep-diensten door heel Europa uit met circa 70 procent, waarbij de minder efficiënte witte ruilpallets worden vervangen door Cheps poolingsysteem. De contractuitbreiding geldt voor Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, Italië, Polen, Hongarije, Scandinavië en Roemenië. De uitbreiding van de samenwerking in deze landen is in maart 2013 gestart. ASSA ABLOY LANCEERT CRAWFORD DOCK-IN NIEUWE PALLETTRUCKS VAN CAT De trucks van deze serie tussen 1,6 en 2,5 ton hebben een krachtige, programmeerbare AC-motor en zijn leverbaar in diverse modellen met allerlei opties. Ze zijn geschikt voor vrijwel alle horizontale transporten, variërend van korte heen-en-weer verplaatsingen tot vervoer over lange afstanden. Cat stelt een nieuwe reeks palletwagens voor. KEWILL LOGISTICS UITGEBREID MET MOBIELE APPS Kewill, leverancier van multimodale transport-software voor supply chain execution, introduceert een aantal nieuwe mobiele applicaties voor de logistieke softwareoplossing Kewill Logistics. Met de apps verkrijgen gebruikers toegang tot informatie over zendingen en opdrachten en hebben ze de mogelijkheid deze informatie onderweg te updaten. Met de nieuwe iOS- en Android-applicaties zijn chauffeurs in staat om op ieder gewenst moment in te loggen op het transportmanagementsysteem van Kewill Logistics. Hiermee krijgen ze een actueel overzicht van de te rijden routes en kunnen ze eenvoudig statusrapporten van zendingen en ritten terugsturen vanaf elke smartphone of tablet. Dit draagt bij aan betere en snellere communicatie tussen logistieke dienstverleners en chauffeurs. Het grote voordeel hiervan is dat er real-time instructies kunnen worden doorgegeven en klanten op de hoogte worden gehouden van hun zending, zonder extra investering in software of hardware logistieke dienstverlener die hen inhuurt, zonder dat hiervoor grote investeringen in systemen of hardware aan de voertuigen nodig is. 34 Warehouse & Logistics 60 De lichten leiden de vrachtwagen naar de juiste positie aan het laaddok. Crawford Dock-IN is het nieuwe optiepakket van ASSA ABLOY Entrance Systems voor een eenvoudige én veilige aandokprocedure. Guide Light Docking is de eerste optie in de serie Crawford Dock-IN die wordt voorgesteld. Dit element van de Crawford Dock-IN bestaat in drie versies: • Dock-IN White - set van twee LEDlichtbalken voor geleiding van de vrachtwagen naar het laadperron. • Dock-IN Red - verkeerslichtsysteem met een sensor die de binnenkomende vrachtwagen detecteert. Van zodra deze in de juiste positie staat, gaat de rode LEDverlichting aan en waarschuwt de chauffeur. • Dock-IN White & Red - de combinatie van beide. Wanneer een vrachtwagen in de juiste positie wordt gedetecteerd, gaat de witte LED-verlichting uit en de rode tegelijkertijd aan. W&L060_310_p34-42_nl_flash_2013 26/09/13 16:17 Page35 W&L060_310_p34-42_nl_flash_2013 26/09/13 16:17 Page36 DOSSIER HANDLING PALLETTRUCKS Gesofisticeerde allroun Welke tendensen zien de aanbieders van magazijnsoftware en de integratoren in het aanbod en in de noden van hun klanten. We vroegen het aan Centric, Delaware Consulting, Egemin, Generix, Manhattan Associates en Navitrans. Je vindt pallettrucks overal waar men goederen horizontaal moet verplaatsen: van grote magazijnen over productiehallen tot bij de kruidenier om de hoek. Een geschikte pallettruck kiezen is echter niet zo eenvoudig. Er bestaat een breed gamma aan verschillende modellen die alle hun voordelen hebben in specifieke omstandigheden. Manuele pallettrucks Het meest eenvoudig zijn uiteraard de manuele pallettrucks, maar hun toepassingsgebied is eerder beperkt omdat ze niet geschikt zijn voor het veelvuldig behandelen van zware lasten. De toestellen kunnen dat op zich wel aan, maar het is voor de operator dat dit al snel te belastend is. In een onafhankelijk onderzoek uitgevoerd in Groot-Brittannië werd de inspanning van de operator gemeten. Daaruit bleek dat om regelmatig zware lasten te verplaatsen, een manuele pallettruck meer inspanningen vergt dan wat aanvaardbaar is in het kader van richtlijnen voor de bescherming van het welzijn op het werk. De grote inspanning die nodig is om lasten tot stilstand te brengen, stelt nog bijkomende problemen inzake veiligheid, bijvoorbeeld wanneer men een last via een hydraulische achterklep in een vrachtwagen wil laden. Bij kleinere lasten speelt dat uiteraard niet en daar zijn manuele pallettrucks wel bijzonder interessante en kostenefficiënte oplossingen om goederen horizontaal te verplaatsen. Vier varianten elektrische pallettrucks Voor zwaardere lasten en verplaatsingen over grotere afstand komen we terecht in het werkterrein van de elektrische pallettrucks. In wezen zijn er vier verschillende modellen. Het eerste is met een meelopende bestuurder die het toestel via de dissel bedient. In een tweede versie kan de bestuurder een platform neerklappen om op te staan. Een derde model heeft een vast platform om op te staan. De bestuurder staat dan eigenlijk in de truck zelf wat hem meteen ook een betere bescherming biedt. De vierde variant ten slotte is de inzittende pallettruck waarbij de bestuurder een zitplaats heeft, dwars op de rijrichting. Wat in alle modellen nagestreefd wordt is een grote wendbaarheid, vandaar ook dat de bestuurder dwars op de rijrichting zit in het vierde model. De truck met meelopende bestuurder is het meest compact en bijgevolg ook het meest manoeuvreerbaar. De trucks met instaande en inzittende bestuurder zijn interessanter wanneer er lange afstanden afgelegd moeten worden of geruime tijd in36 Warehouse & Logistics 60 De veiligheid is altijd een aandachtspunt, bijvoorbeeld bij het laden van een vrachtwagen. (BT) tensief met de truck gewerkt moet worden. Ze halen een beduidend hogere snelheid dan de wandelsnelheid van de meelopende bestuurder. De trucks met een platform bieden dan weer een interessant compromis tussen de andere modellen. Qua capaciteit zijn de verschillende modellen eigenlijk vrij evenwaardig. Bij de meeste leveranciers zit de maximale hefcapaciteit rond 2 ton, al kan die voor de zwaardere modellen met instaande en inzittende bestuurder ook oplopen tot 3 ton. Zoals in de inleiding reeds aangehaald gaat het om vrij gesofisticeerde machines, uitgerust met moderne technologie zoals AC-motoren en configureerbaarheid van versnelling, rij- en remgedrag. Op die manier kunnen bijvoorbeeld de prestaties van de truck afgesteld worden in functie van de ervaring van de operator. Aandacht voor veiligheid Het belangrijkste aandachtspunt bij het gebruik van pallettrucks is veiligheid. De meeste incidenten hebben te maken met letsels aan de voeten. Bij de trucks met meelopende bestuurder komt dat het meest voor omdat de operator de truck tegen en over zijn voeten kan krijgen bij het achteruittrekken van W&L060_310_p34-42_nl_flash_2013 26/09/13 16:17 Page37 unders Bij trucks met een platform of meerijdende bestuurder kunnen voetkwetsuren optreden wanneer de operator zijn voeten niet netjes binnen de randen van het platform houdt. (Hyster) de last. Hieraan wordt voorkomen door trucks met een voldoende lange dissel uit te rusten zodat de afstand tussen de operator en de truck vergroot wordt. Ook lage bumpers op de trucks kunnen dit soort letsels helpen voorkomen. Bij trucks met een platform of meerijdende bestuurder kunnen voetkwetsuren optreden wanneer de operator zijn voeten niet netjes binnen de randen van het platform houdt. De oplossing die hiervoor op sommige modellen toegepast wordt, is het aanbrengen van een verhoogde rand waarbij het duidelijker is voor de operator dat hij zijn voeten binnen die rand moet plaatsen. Bij de trucks met neerklapbaar platform bestaan er ook heel wat uitvoeringen van beschermingsbeugels die uitgeklapt kunnen worden om het lichaam van de operator af te schermen wanneer die op het platform plaatsneemt. Dergelijke oplossin- gen verhogen naast de veiligheid ook de productiviteit omdat ze de bestuurder steun bieden tijdens het werken. Een aandachtspunt is de vering van de truck. Een aangepaste vering verhoogt niet alleen het comfort van de bestuurder maar ook de productiviteit omdat veel minder vaak afgeremd moet worden voor oneffenheden in de magazijnvloer. Wat soms over het hoofd gezien wordt maar toch zeer relevant kan zijn is de hoogte van de vorken in neergelaten toestand. Bij heel wat modellen van paletten wordt de hoogte beperkt om plaats te besparen. Als men regelmatig met dat soort paletten te maken heeft, is het nuttig om bij de keuze van een pallettruck te kiezen voor een model dat aangepast is aan een zogenaamde lage bodemvrijheid. Erwin Vanvuchelen De trucks met instaande en “ inzittende bestuurder zijn interessanter wanneer er lange afstanden afgelegd moeten worden.” Warehouse & Logistics 60 37 W&L060_310_p34-42_nl_flash_2013 26/09/13 16:17 Page38 W&L060_310_p34-42_nl_flash_2013 26/09/13 16:17 Page39 DOSSIER HANDLING PALLETTRUCKS Kleine werkkrachten De meest gebruikte toestellen in de logistieke zijn de pallettrucks. Zeker in hun manuele uitvoering zijn ze alom tegenwoordig, maar de fabrikanten maken de elektrische variant steeds attractiever. Voor dit overzicht van het aanbod kregen we ondersteuning van B-Close (Hyster), Jungheinrich, Motrac (Linde), Still, Toyota Material Handling (BT) en TVH. De Citi van Linde maakt de brug tussen de manuele en de elektrische pallettruck met en kleine rij- en hefmotor. Manueel of elektrisch Uit een reactie van TVH blijkt dat hoewel de handmatige pallettrucks het meest verkocht worden steeds meer klanten al snel overstappen op een elektrisch toestel. Dat is dan af te leiden uit de verkoopcijfers: de manuele transpalletten kennen een stabiel verkoopcijfer, terwijl er groei is voor de elektrische pallettrucks en dit omwille van de ergonomie en het gebruiksgemak Een andere reden voor de overstap is productiviteit. Interessant daarbij is dat verschillende merken een tussenoplossing in hun gamma hebben: een manuele transpallet met een kleine elektrische motor. Meelopen, staan of zitten? De meeste merken bieden ook een of meer modellen aan waarbij de bestuurder kan zitten, maar in de praktijk blijken deze bijzonder weinig verkocht te wor- den. De totale Belgische markt voor elektrische pallettrucks bedraagt 2600 stuks waarvan slechts 33 met een zitplaats. Bob Van Elst van Still: “Het gaat om een nichemarkt. Het belangrijkste onderscheid in de markt is dat tussen de meelopende bestuurder en de toestellen met een al dan niet uitklapbare staanplaats. In de markt zijn er bijna 1600 verkocht zonder platform en 1000 met.” Ergonomie en veiligheid Hoewel in elke zakelijke aankoopbeslissing de prijs van doorslaggevend belang is, zien alle leveranciers dat klanten steeds meer gaan letten op de ergonomie en veiligheid van het toestel. De fabrikanten spelen daar op in met nieuwigheden voor de verschillende onderdelen van de pallettruck. Bij Motrac (invoerder van Linde) verwoordt men het zo: “Gebruiksgemak en veiligheid zijn twee zaken die niet van elkaar te scheiden zijn. Door optimalisatie van de ergonomie zal de chauffeur zich minder snel vermoeid voelen en vermindert het concentratieverlies. Ook op beroepsziekten, zoals rug–en nekklachten, heeft dit een effect op lange termijn.” De dissel staat centraal in de innovatieprojecten. Bij Still en Linde gaan die innovaties over de bedieningselementen die bijvoorbeeld even goed bereikbaar moeten zijn voor links- en rechtshandigen, met grote bedieningsknoppen met reliëf en die twee functies - rijden en heffen – tegelijk met één hand mogelijk moeten maken. Veel merken zoals Jungheinrich werken aan de vering van de toestellen in de wielen, maar ook van de sta- of zitplaats. Dat moet voornamelijk schokken opvangen die de rug van de bestuurder zouden belasten. De rugsteun die vaak bij Warehouse & Logistics 60 39 W&L060_310_p34-42_nl_flash_2013 26/09/13 16:17 Page40 DOSSIER HANDLING Handling Guide Pallettrucks Het aanbod van de pallettrucks van de verschillende merken in één oogopslag. Meelopende bestuurder Website 1300 1400 1500 1600 1800 2000 2200 2500 3000 3500 Armanni www.mabo-lifting.be Atlet www.atlet.com BT www.toyota-forklifts.be CAT www.crepa.nl Clark www.clarklift.be Crown www.crown.com Doosan www.tvh.com Hyster www.barloworld.be Hyundai www.raepers.com Jungheinrich www.jungheinrich.be Linde www.motrac.be Logitrans www.logitrans.com Manitou www.be.manitou.com 1 1 1 Mitsubishi www.de-ronde.com 1 1 1 Nissan www.nissan-nfe.com 1 1 OMG www.omg.be Still www.still.be TCM www.havelangeforklifts.be Yale www.vanderhaeghe.be 1 6 Clark 2 Crown 3 Hyster 4 Jungheinrich 1 Linde 2 Nissan 2 OMG 2 Still 3 TCM 2 Yale 6 1 1 3 2 1 3 1 3 1 1 1 4 1 1 1 1 1 1 1 5 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 2 3 1 1 3 1 1 1 1 BT 1 CAT 1 Crown 3 Hyster 1 1 2 4 Mitsubishi 1 Techniek Snelheidsregeling moet het mogelijk maken om het vermogen van het toestel aan te passen aan de behoeften van het be- 1 1 1 1 2000 2200 3000 3300 Atlet BT 1 1 Crown 1 1 1 Linde Yale 1 Zittende bestuurder Jungheinrich Still 1 1 2 1 Atlet de staande versies hoort, moet daar ook bij helpen. 40 Warehouse & Logistics 60 2 1 1 1 2 1 1 4 1 1 2000 2200 2400 2500 3000 2 Mitsubishi 1 1 2 1 Staande bestuurder 1 CAT 1 1 2000 2400 2500 BT 1 1 2 Staande bestuurder met opklapbaar platform Armanni 1 2 2 1 2 1 Hyster 2 1 Jungheinrich 5 1 Linde 1 Mitsubishi 1 OMG 3 Still 2 TCM 1 Yale 2 1 1 1 1 Bekijk de volledige tabel met de prestaties van deze pallettrucks op www.warehouseandlogistics.com drijf en de gebruiker. Zo kan men zuiniger rijden als het kalmer is, maar met een druk op de knop toch meer vermogen beschikbaar stellen voor de drukke perioden. Toestellen kunnen ook beschikken over een automatische snelheidsbegrenzer voor in bochten of wanneer de ruimte erg krap is (in functie van de hoek van de dissel). Verschillende merken laten toe dat het toestel toch nog kan rijden bij een verticale dissel, maar dan wel zeer traag. Peter Ooms W&L060_310_p34-42_nl_flash_2013 26/09/13 16:17 Page41 W&L060_310_p34-42_nl_flash_2013 26/09/13 16:18 Page42 TRACK & TRACE GPRS Monitoring van vluchtvracht Met het project GPRS monitoring van luchtvracht testte het Vil de haalbaarheid van systemen die real time inzage geven in de locatie en de opslagcondities van luchtvracht. Belangrijk is dat de GPRS-systemen meer een meer beschikken over de toelating van de luchtvaartmaatschappijen. De luchtvaartmaatschappijen eisen dat de zendfunctie van de monitoringtoestellen wordt uitgeschakeld tijdens de vlucht. De resultaten van het project toonden aan dat de oplossing niet alleen technisch haalbaar is, maar ook economisch verantwoord omdat de kost van het gebruik van de toestellen veel kleiner is dan de waarde van de goederen, zeker als het om geneesmiddelen gaat. Tijdens de presentatie van de resultaten gaf projectleider Tim Mais een aantal factoren op die de totale prijs beïnvloeden. Kost van het toestel tussen 150 en 400 euro, maandelijkse communicatiekost 40 euro, kost om de toestellen terug te sturen 60 euro. Per zending zou dat resulteren in een kost van 150 euro. Hij wees er op dat het ook mogelijk is om de apparaten te huren voor sporadisch gebruik. De meerwaarde van de oplossing zit hem in de transparantie die geboden wordt over de op- volging doorheen de verschillende stappen. Dat is bijvoorbeeld nodig voor farmaceutische bedrijven die door de nieuwe Good Distribution Practices verantwoordelijk zijn voor het in kaart brengen van de risico’s in de hele logistieke keten en voornamelijk dan over het mogelijk doorbreken van de koudeketen. In zijn conclusies wijst Tim Mais wel op twee aandachtspunten. Ten eerste is het GPRS-monitoring niet geschikt om processtappen in detail op te volgen. Daarvoor zijn registratiesystemen op basis van barcode of RFID nodig. Nog belangrijk is dat niet alle luchtvaartmaatschappijen het gebruik van die toestellen toelaten. Naar verluidt schieten die nu wel wakker en zijn er steeds meer goedkeuringen voor de toestellen. Uit het rapport van het VIL blijkt dat er vier leveranciers beschikken over GPRS-gebaseerde monitoringtoestellen die beschikken over een goedkeuring van een of meerdere luchtvaartmaat- Per zending zou dat “ resulteren in een kost van 150 euro.” 42 Warehouse & Logistics 60 schappijen. De meest gebruikte toestellen zijn de Onasset Sentry 400 Flightsafe en de Moog Crossbow ILC2000. De belangrijkste eigenschap voor het verkrijgen van een goedkeuring van de apparaten is dat ze een automatisch uitschakelmechanisme hebben. De luchtvaartmaatschappijen eisen namelijk dat de zendfunctie van de toestellen wordt uitgeschakeld tijdens de vlucht om interferentie met de eigen communicatiesystemen te vermijden, net zoals passagiers hun gsm of computer moeten uitschakelen tijdens de vlucht. Het toestel moet wel autonoom kunnen zorgen voor het uiten aanschakelen. Dat gebeurt aan de hand van gegevens die specifieke sensoren capteren zoals: het radiosignaal van de luchthaven of het vliegtuig, acceleratie en drukverschil. Het uitschakelsysteem kan ingrijpen op de communicatiemodule, terwijl de registratie van de andere sensoren gewoon blijft doorlopen. Peter Ooms W&L060_000_c1234_nl_flash_C1234 26/09/13 15:19 Page43 W&L060_000_c1234_nl_flash_C1234 26/09/13 15:19 Page44
© Copyright 2024 ExpyDoc