Klik hier voor het Schoolondersteuningsplan

Schoolondersteuningsplan
2014-2015 (2018)
dr. Aletta Jacobs College, Hoogezand
School voor praktijkonderwijs, vmbo, havo en vwo
versie 4 – 24/06/2014
Inhoudsopgave
Voorwoord
1. Visie en uitgangspunten ten aanzien van de leerlingenbegeleiding ............................................... 9
1.1 Grondslag .................................................................................................................................. 9
1.2 Missie......................................................................................................................................... 9
1.3 De veilige school ...................................................................................................................... 10
2. Beleid ten aanzien van leerlingenbegeleiding ............................................................................... 11
2.1 Uitgangspunten leerlingbegeleiding ....................................................................................... 11
2.2 Beleid ten aanzien van Passend Onderwijs ............................................................................. 12
2.3 Inrichting van de school .......................................................................................................... 12
2.5 Het toelating- en aanmeldingsbeleid ...................................................................................... 12
2.5.1 Het wettelijk kader ........................................................................................................... 12
2.5.2 Aanmeldingsprocedure .................................................................................................... 14
2.5.3 Plaatsingsbesluit ............................................................................................................... 15
2.6 Positie ouders .......................................................................................................................... 16
2.6.1 Huisbezoeken ................................................................................................................... 16
2.6.2 Ouderavonden .................................................................................................................. 16
2.6.3 Ouders en zorgplicht ........................................................................................................ 16
2.6.4 Ouders en medezeggenschap .......................................................................................... 17
2.6.5 Ouders en betrokkenheid bij de school ........................................................................... 17
2.7 Beleid ten aanzien van taal en rekenen .................................................................................. 17
2.8 Beleid ten aanzien van zieke leerlingen .................................................................................. 18
2.9 Beleid ten aanzien van hoogbegaafde leerlingen ................................................................... 18
2.10 Beleid nascholing en deskundigheidsbevordering t.a.v. de leerlingenbegeleiding .............. 18
2.11 Kwaliteitszorg en borging van de leerlingenbegeleiding ...................................................... 19
2.12 Nazorg ................................................................................................................................... 19
3. Basisondersteuning: Organisatie en aanbod van leerlingenbegeleiding ...................................... 21
3.1 De ondersteuningsstructuur ................................................................................................... 21
3.1.1 Inleiding ............................................................................................................................ 21
3.1.2 Sector- en teamplan ......................................................................................................... 21
3.1.3 Ontwikkelingsperspectief ................................................................................................. 21
3.1.4 Handelingsplan ................................................................................................................. 21
3.1.5 Groepshandelingsplan ...................................................................................................... 22
3.1.6 Stageplan (alleen binnen het praktijkonderwijs) ............................................................. 22
3.1.7 Leerlingenbespreking ....................................................................................................... 22
3.1.7.1 Groepsbespreking...................................................................................................... 22
3.1.7.2 Individuele leerlingenbespreking .............................................................................. 23
3.1.7.3 Rapportbespreking .................................................................................................... 23
3.1.7.4 Overdrachtsgesprekken ............................................................................................ 23
3.1.7.5 Coachingsgesprekken ................................................................................................ 23
3.1.8 Intern Ondersteuningsteam (IOT) .................................................................................... 24
3.1.9 Aletta Advies Team (AAT) ................................................................................................. 25
3.1.10 Leerlingenvolgsysteem ................................................................................................... 25
3.1.11 Leerlingendossier ........................................................................................................... 25
3.1.11.1 Papieren dossier ...................................................................................................... 25
3.1.11.2 Digitale dossier ........................................................................................................ 26
3.1.11.3 Portfolio ................................................................................................................... 26
3.1.12 Uitstroom en doorstroom .............................................................................................. 26
3.2 Ondersteuningsaanbod ........................................................................................................... 26
3.2.1 SOVA-training ................................................................................................................... 26
2
3.2.2 Faalangsttraining .............................................................................................................. 27
3.2.3 Huiswerk maken op school in de onderbouw .................................................................. 27
3.2.4 Hulplessen ........................................................................................................................ 27
3.2.5 Ondersteuning bij dyslexie en dyscalculie........................................................................ 27
3.2.5.1 Ondersteuning bij dyslexie ........................................................................................ 27
3.2.5.2 Ondersteuning bij dyscalculie ................................................................................... 28
3.2.6 Extra examentraining ....................................................................................................... 28
3.2.7 Extra mentoruur (vmbo)................................................................................................... 28
3.2.8 Extra bewegen in het vmbo (Aletta Sportief) ................................................................... 28
3.2.9 Opvang buiten de les ........................................................................................................ 28
3.2.10 Branchegerichte cursussen (pro).................................................................................... 28
3.2.11 Loopbaanoriëntatiebegeleiding (LOB) ........................................................................... 29
3.3 Betrokkenen bij de ondersteuning .......................................................................................... 29
3.3.1 Inleiding ............................................................................................................................ 29
3.3.2 Docent .............................................................................................................................. 29
3.3.3 Mentor.............................................................................................................................. 29
3.3.4 Teamleider ........................................................................................................................ 29
3.3.5 Directeur ........................................................................................................................... 29
3.3.6 Algemeen directeur .......................................................................................................... 29
3.3.7 Decaan .............................................................................................................................. 30
3.3.8 Intern begeleider .............................................................................................................. 30
3.3.9 Ondersteuningsvoorzitter ................................................................................................ 30
3.3.10 Orthopedagoog .............................................................................................................. 30
3.3.11 Taalcoördinator .............................................................................................................. 30
3.3.12 Rekencoördinator ........................................................................................................... 30
3.3.13 Coördinator hoogbegaafden .......................................................................................... 30
3.3.14 Vertrouwenspersoon klachten en intimidatie (voor leerlingen en medewerkers)........ 31
3.3.15 Administratie .................................................................................................................. 31
3.3.16 Conciërge ........................................................................................................................ 31
3.3.17 Schoolmaatschappelijk werker....................................................................................... 31
3.3.18 Schoolarts ....................................................................................................................... 31
3.3.19 Leerplichtambtenaar ...................................................................................................... 31
4. Extra ondersteuning ...................................................................................................................... 33
4.1 Ondersteuningsarrangementen binnen de school ................................................................. 33
4.1.1 Praktijkonderwijs .............................................................................................................. 33
4.1.2 Leerwegondersteunend onderwijs (lwoo) ....................................................................... 33
4.1.3 Begeleiding hoogbegaafden ............................................................................................. 33
4.1.4 Leerwerktraject (vmbo) ................................................................................................... 34
4.1.5 Begeleiding overige leerlingen met extra ondersteuning ................................................ 34
4.2 Ondersteuningsarrangementen bovenschools ....................................................................... 34
5. Grenzen aan het onderwijsaanbod ............................................................................................... 35
6. Ambities......................................................................................................................................... 37
6.1 Reflectie op ontwikkelingen in de afgelopen periode............................................................. 37
6.2 Beleidsvoornemens 2014-2018 ............................................................................................... 37
6.3 Ontwikkelagenda 2014-2015 .................................................................................................. 38
3
Afkortingenlijst
AAT
AJC
AMK
BJZ
CJG
CvA
CWI
DUO
G
GGD
GGZ
Havo (h)
IOP
IOT
ITP
LOB
Lwoo
LWT
OPP
REC
RMC
PCL
Pro
Pso
ROC
SOP
SOVA
VNN
Vmbo
Vmbo Bb
Vmbo Kb
Vmbo T
VO
Vwo (v)
WIW
WOT
WPR
ITO
Aletta Adviesteam (schoolondersteuningsteam)
dr. Aletta Jacobs College
Advies- en Meldpunt Kindermishandeling
Bureau Jeugdzorg
Centrum Jeugd en Gezin
Commissie van Advies
Centrum Werk en Inkomen
Dienst Uitvoering Onderwijs
Gymnasium
Gemeentelijke gezondheidsdienst
Geestelijke gezondheidszorg
Hoger algemeen voortgezet onderwijs
Individueel Ontwikkelplan
Intern Ondersteuningsteam
Individueel Transitieplan
Loopbaan oriëntatie en begeleiding
Leerwegondersteunend onderwijs
Leerwerktraject
Ontwikkelingsperspectief
Regionale Expertise Centra
Regionaal Meld- en Coördinatiecentrum
Permanente Commissie Leerlingenzorg
Praktijkonderwijs
Praktische sector oriëntatie
Regionaal opleidingscentrum
Schoolondersteuningsplan
Sociale vaardigheden
Verslavingszorg Noord Nederland
Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs
Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs Basisberoepsgericht
Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs Kaderberoepsgericht
Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs Theoretisch
Voortgezet onderwijs
Voorbereidend wetenschappelijk onderwijs
Wet inschakeling werkzoekenden
Werken Onder Toezicht
Wet Persoonsregistratie
Intern Team Ondersteuner
4
Bijlagen
Geel = Nog ontwikkelen/Update nodig
Blauw = document komt nog van een andere partij
A
Protocollen/beleidsdocumenten
A1
A2
A3
A4
A5
A6
A7
A8
A9
A10
A11
A12
A13
A14
A15
Onderwijsondersteuningsprofielen havo, vwo, vmbo, praktijkonderwijs 2012-2013
Veiligheidsplan
(anti-)Pestprotocol
Verzuimbeleid
Protocol medicijnverstrekking en medisch handelen
Protocol verlies en rouwverwerking
Klachtenregeling
Meldcode kindermishandeling (Nog verder ontwikkelen in 2014-2015)
Taalbeleidsplan
Rekenbeleidsplan
Beleidsplan hoogbegaafde leerlingen
Inhoudsopgave leerlingendossier
Dyslexiebeleid
Beleid t.a.v. uit de les sturen van leerlingen
Leerlingenstatuut met daarin het beleid ten aanzien van schorsing en verwijdering en het
beleid ten aanzien van klachten
Convenant Jeugd en Veiligheid
Rebound/schakelvoorziening Time Out
Procedure crisissituaties ten aanzien van leerlingenzorg
Stroomschema voor interne verwijzing leerling naar ITO/AAT
Aanmeldingsprocedure ITO (Update nodig)
(Deel-)ondersteuningsplan pro (Update nodig)
Aanmeldingsprocedure AJC
Werkwijze OPP
Werkwijze CvA
A16
A17
A18
A19
A20
A21
A22
A23
A24
B
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
B11
B12
Formulieren
Aanmeldingsformulier nieuwe leerlingen
Aanmeldingsformulier begeleiding schoolarts
Signaleringslijst (Z.s.m. update voor IOT/AAT maken)
Aanmeldingsformulier IOT (maken + ook voor AAT?)
Aanmeldingsformulier CvA (moet nog vanuit het samenwerkingsverband komen)
Gemeenschappelijk overeengekomen format Onderwijskundig Rapport in het swv Groningen
Ommelanden (moet nog vanuit het samenwerkingsverband komen)
Aanmeldingsformulier leerlingenbespreking (Nog ontwikkelen 2014-2015)
Onderwijskundigrapport (OKR)
Aanmeldingsformulier RVC
Handelingsplan
Dossieranalyse pro
Ontwikkelingsperspectief (Nog ontwikkelen in 2014-2015 / komt vanuit samenwerkingsverb.)
5
C
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
C11
C12
C13
C14
C15
C16
C17
C18
C19
C20
C21
Ketenpartners
GGD
GGZ
Bureau Jeugdzorg
Lentis Jonx
Centrum voor Jeugd en Gezin
Algemeen en/of schoolmaatschappelijk werk
MEE
Leerplichtambtenaar
HALT
Politie/jeugdagent
Regionale Verwijsindex Zorg voor Jeugd
Regionaal Meld- en Coördinatiecentrum (RMC) Groningen
Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK)
Raad voor de Kinderbescherming
Autisme Team Noord Nederland
UWV WERKbedrijf
Bedrijfsleven
Regionaal opleidingscentrum (ROC)_
Verslavingszorg Noord Nederland (VNN)
Hanze Aansluiting vo-hbo (Hanze Hogeschool)
Signaleringssysteem Zorg voor Jeugd Groningen
6
Voorwoord
Voor u ligt het schoolondersteuningsplan (SOP) 2014-2015 (2018).
Passend Onderwijs en de daarbij horende zorgplicht vraagt van scholen dat ze zich helder en
transparant positioneren en aangeven welke ondersteuning ze kunnen bieden aan leerlingen. Het
SOP beschrijft specifiek de diverse aspecten van de ondersteuningsstructuur in de begeleiding van
leerlingen en heeft een doorlooptijd van 4 jaar. Het document is een uitwerking van de
onderwijsondersteuningsprofielen, die als bijlagen bij dit SOP zijn gevoegd (A1). Het SOP dient weer
als bijlage van het schoolplan beschouwd te worden.
Het ondersteuningsprofiel is een verplichting vanuit het wettelijk traject rond Passend Onderwijs.
Gezien de voortdurende ontwikkelingen op het gebied van de leerlingenbegeleiding wordt het SOP
en het bijbehorende profiel jaarlijks geactualiseerd, gepubliceerd en om de 4 jaar opnieuw
vastgesteld. Mede op basis van de schoolondersteuningsprofielen van de aangesloten scholen stelt
het samenwerkingsverband Groningen Ommelanden (20.02), waar de school toe behoort, om de 4
jaar een ondersteuningsplan vast. Vanuit dit plan worden de middelen bepaald, waarover de scholen
kunnen beschikken om de basis- en extra ondersteuning te realiseren.
Het SOP is een verantwoordings- en planningsdocument voor intern en extern gebruik. Het bevat een
beschrijving van de huidige situatie van de basisondersteuning en de extra
ondersteuningsmogelijkheden voor leerlingen en het formuleert aandachtspunten ter verbetering.
Gerealiseerde doelstellingen en actuele ontwikkelingen worden steeds verwerkt in de volgende
versie van het SOP. Tevens worden de grenzen aan de ondersteuning aangegeven, die onze school
de leerlingen kan bieden.
Het dr. Aletta Jacobs College biedt onderwijs aan leerlingen in praktijkonderwijs, vmbo,havo en vwo.
De basis- en extra ondersteuning verschilt per afdeling, maar er zijn ook veel overeenkomsten. In de
uitwerking van het SOP is daarom gekozen voor één document, waarbij per paragraaf de verschillen
per afdeling aangegeven worden, indien van toepassing. De onderwijsondersteuningsprofielen in de
bijlage (A1) zijn wel apart per afdeling beschreven.
Hoofdstuk 1 en 2 van dit SOP gaan over missie en visie en beleid ten aanzien van de
leerlingenbegeleiding. In hoofdstuk 3 wordt de basisondersteuning beschreven (structuur, inhoud en
betrokkenen) en in hoofdstuk 4 de mogelijkheden voor extra ondersteuning. Hoofdstuk 5 geeft aan
waar de grenzen voor de school liggen in de opvang van leerlingen. In hoofdstuk 6 worden de
ambities van de school en de beleidsvoornemens beschreven. Deze zijn verwerkt in een lijst met
aandachtspunten, waaruit jaarlijks een ontwikkelagenda wordt opgesteld. Een overzicht van externe
partners (sociale kaart), de gehanteerde protocollen/beleidsdocumenten en de meest gebruikte
formulieren zijn opgenomen in respectievelijk de bijlagen A, B en C.
Het SOP, inclusief de bijbehorende schoolondersteuningsprofielen, wordt geschreven en
geactualiseerd onder eindverantwoordelijkheid van de algemeen directeur van de school,
ondersteund door de beide directeuren. Desgewenst worden andere functionarissen binnen de
school betrokken bij dit proces. Daarna wordt het SOP via de teamleiders besproken in de teams.
Vervolgens wordt het voorgelegd aan de bestuurder/algemeen directeur en na een advies van de
medezeggenschapsraad definitief vastgesteld. Een afschrift wordt gestuurd aan het
samenwerkingsverband Passend Onderwijs en de Inspectie van het Onderwijs. Het SOP is voor
ouders en andere belangstellenden ter inzage via de website van de school. In de schoolgids wordt
het SOP samengevat en worden ouders gewezen op de integrale versie op de website.
Het uitgangspunt voor het inrichten van de ondersteuningstructuur moet zijn dat de zorg naar de
leerling gaat en niet andersom. Het onderwijs dient handeling- en opbrengstgericht te zijn. Hierbij
heeft het SOP een faciliterende functie. Door het gebruik van het SOP is het voor elke betrokkene
binnen en buiten de school helder waar of bij wie informatie over de ondersteuning aan de
leerlingen te verkrijgen is en wat de te volgen procedure is.
Daar waar dit schoolondersteuningsplan ouders benoemt, wordt uitdrukkelijk ook verzorgers of
voogden bedoeld. Tevens daar waar in de tekst hij, hem of zijn staat, wordt uitdrukkelijk ook zij of
haar bedoeld.
7
Bestuurder/algemeen directeur:
………………………………………………………….
Handtekening:
………………………………………………………….
Datum:
………………………………………………………….
8
1. Visie en uitgangspunten ten aanzien van de leerlingenbegeleiding
1.1 Grondslag
Het dr. Aletta Jacobs College is een openbare school, wat betekent dat alle leerlingen er welkom zijn.
De school wil een afspiegeling zijn van de pluriformiteit in onze samenleving. De leerling staat
voorop, ongeacht herkomst, geslacht, intelligentie of uiterlijk.
Elk individu is er even belangrijk en verdient aandacht. Wij willen dat leerlingen zich thuis voelen op
onze school, dat zij school ervaren als een veilige omgeving waarin ze zichzelf kunnen zijn en zich vrij
kunnen uiten. In zo’n omgeving willen wij dat leerlingen zich ook leren te houden aan elementaire
gedragsregels, regels die nodig zijn om ook later goed te functioneren. Wij willen dat leerlingen en
personeel respect voor anderen tonen. Daar worden zij ook op aangesproken als dat nodig is.
1.2 Missie
Het dr. Aletta Jacobs College is een openbare school met een breed onderwijsaanbod en is
door het werken in deelscholen tegelijkertijd verrassend kleinschalig. Hierdoor kun jij je
optimaal ontplooien. Binnen onze professionele cultuur begeleiden we jou in een sfeer van
veiligheid, wederzijds vertrouwen en betrokkenheid op je weg naar zelfstandigheid. Wie je
ook bent, wat je ook wilt, wat je ook kunt: samen zorgen we ervoor dat je er komt.
En daar zijn we trots op.
Uiteraard is deze missie ook leidend in de visie op Passend Onderwijs, welke in onderstaand schema
is weergegeven.
Alle leerlingen zijn
succesvol op school.
Leerlingen leven
gezond.
Alle leerlingen volgen
het onderwijs dat bij
hen past.
Leerlingen voelen zich
veilig.
2
1
3
Er is specialistische
en toegankelijke
ondersteuning voor
leerlingen die dat
nodig hebben.
Het onderwijs op de
school is van goede
kwaliteit.
Er zijn voldoende
fysieke voorzieningen
van goede kwaliteit.
In dit schema wordt de relatie gelegd tussen de maatschappelijke doelstelling- alle leerlingen zijn
succesvol op school- en de domeinen gezondheid en veiligheid.
Hiermee wordt aangegeven dat de doelstelling van Passend Onderwijs niet zonder deze
voorwaarden gerealiseerd kan worden. Er is daarvoor ook samenwerking nodig met andere
zorginstellingen in de omgeving van de school, de z.g. ketenpartners. Om succesvol te zijn op school
is meer nodig dan alleen een Passend Onderwijsaanbod. Leerlingen moeten beschikken over een
gezonde levensstijl en zich veilig voelen op school en thuis.
9
Alle leerlingen zijn succesvol op school wanneer zij onderwijs volgen dat bij hen past.
Dat vereist ook onderwijsvoorzieningen die van goede kwaliteit zijn en toegankelijke (extra)
onderwijs ondersteuning voor leerlingen die dat nodig hebben. Ook hiervoor is samenwerking met
andere gespecialiseerde onderwijsvoorzieningen in de regio noodzakelijk. De vereiste samenwerking
realiseert de school op het niveau van het samenwerkingsverband.
1.3 De veilige school
Veiligheid en geborgenheid zijn absolute voorwaarden om tot leren te komen. Dat betekent dat
iedere locatie zich inspant om een veilige schoolomgeving te bieden. Daartoe zijn er heldere
afspraken gemaakt ten aanzien van het gebruik en verkopen van (soft)drugs, alcoholgebruik, het
plegen van vandalisme, (seksuele) intimidatie, discriminatie, bedreiging en overig crimineel gedrag.
Bij het plegen van een misdrijf wordt aangifte gedaan bij de politie. Bij het vermoeden van een
bedreiging van een veilig leefklimaat in en om de school of voor het voorkomen van crimineel gedrag
van leerlingen in en om de school, kunnen de vertrouwenspersonen van de locaties in alle gevallen
melding doen bij de politie en zo nodig overleg voeren over de te nemen maatregelen. Er is dan ook
een intensieve samenwerking met de jeugdpolitie van Hoogezand-Sappemeer. De jeugdpolitie en
bureau Halt geven jaarlijks voorlichting aan de leerlingen van de eerste klassen vmbo en pro. De
Verslavingszorg Noord Nederland (VNN) verzorgt ouderavonden op de verschillende locaties en
ondersteunt docententeams.
Er is een veiligheidsplan gericht op fysieke en sociale veiligheid (bijlage A2), dat jaarlijks geëvalueerd
en bijgesteld wordt. Er wordt een ongevallenregistratie bijgehouden en jaarlijks krijgt de directie een
overzicht van deze registraties.
10
2. Beleid ten aanzien van leerlingenbegeleiding
2.1 Uitgangspunten leerlingbegeleiding
Doel: De leerling in een bij hem passende leerweg dan wel schoolsoort plaatsen, zodanig dat aan de
onderwijsbehoeften van de leerling tegemoet gekomen kan worden.
Voor elke leerling zal het team het leerstofaanbod, de leertijd, het onderwijsleerproces en het
schoolklimaat trachten af te stemmen op de individuele hulpvragen ten einde voor de leerling
optimale opbrengsten te realiseren.
Voor leerlingen, die extra ondersteuning nodig hebben wordt dit uitgewerkt in een
ontwikkelingsperspectief. Een ontwikkelingsperspectief is te omschrijven als ‘de inschatting van de
ontwikkelingsmogelijkheden van de leerling voor een bepaalde langere periode’ en leidt tot een
prognose van het uiteindelijke uitstroomniveau van een leerling.
In de organisatie van de ondersteuningsstructuur gaan we uit van de twee niveaus:
Basisondersteuning;
Extra ondersteuning.
Niveau 1 Basisondersteuning
De basisondersteuning is het aanbod van onderwijs en ondersteuning die de school zelf aan alle
leerlingen binnen de eigen schoolorganisatie kan bieden. De kern van de basisondersteuning wordt
uitgevoerd in de klas. Onder de basisondersteuning vallen maatregelen die voor alle leerlingen
kunnen gelden, zoals het volgen van een faalangsttraining of het bieden van remediale hulp. Ook
coaching en begeleiding door deskundigen binnen de school (intern begeleider, orthopedagoog)
behoren tot de basisvoorzieningen van de school.
Onze basisondersteuning heeft een permanent karakter en is toegankelijk voor alle leerlingen.
Onder basisondersteuning kan worden verstaan het geheel van interventies die:
overeengekomen zijn binnen het samenwerkingsverband
binnen de ondersteuningsstructuur van de school passen
onder regie en verantwoordelijkheid van de school vallen
waar nodig met inzet van expertise van andere scholen wordt ingezet
soms met inzet van ketenpartners worden uitgevoerd
zonder (extra) indicatiestelling mogelijk zijn
op het overeengekomen kwaliteitsniveau planmatig worden uitgevoerd.
Niveau 2 Extra ondersteuning:
Dit is ons aanbod van onderwijs en extra ondersteuningsvoorzieningen in de school. Voor de inzet
van de specifieke extra ondersteuning aan de leerling, beschikt de school over aanvullende middelen,
toegekend door het samenwerkingsverband.
De extra ondersteuning kan een tijdelijk en/of aanvullend karakter hebben of is (semi-)permanent
van aard en is bestemd voor leerlingen met specifieke onderwijsondersteuningsbehoeften.
Extra ondersteuning wordt gedefinieerd als alle vormen van onderwijsondersteuning die de
basisondersteuning overstijgen. Het samenwerkingsverband Passend Onderwijs legt de
mogelijkheden hiervoor vast in het ondersteuningsplan.
Hoewel de basisondersteuning op zichzelf los staat van de extra ondersteuningstoewijzing, bepalen
de afspraken daarover in het samenwerkingsverband wel de grenzen tussen basis- en extra
ondersteuning. Het is dus mogelijk dat wat Aletta als extra ondersteuning wil zien, door het
11
samenwerkingsverband tot de basisondersteuning wordt gerekend, dan wel niet extra gefaciliteerd
wordt. Als Aletta moeten wij dan overwegen de basisondersteuning op te rekken of de grenzen van
de (on)mogelijkheden scherper te stellen. Dit geldt voor alle vormen van extra ondersteuning: zowel
binnenschools als bovenschools.
Tot de extra ondersteuning worden ook het praktijkonderwijs en het leerwegondersteunend
onderwijs (lwoo) gerekend.
2.2 Beleid ten aanzien van Passend Onderwijs
Leerlingen met speciale ontwikkelings- en onderwijsbehoeften worden zoveel mogelijk thuisnabij
onderwezen en begeleid, tenzij de grenzen van ons onderwijs gehaald worden.
Het Aletta is in feite toegankelijk voor iedereen; dat wil zeggen dat in principe leerlingen met een
specifieke onderwijsbehoefte welkom zijn op school. De school realiseert zich dat op dit moment
niet iedere leerling met een specifieke onderwijsbehoefte het juiste onderwijs geboden kan worden.
Per verzoek om toelating wordt dit door interne team ondersteuners (ITO’s) beoordeeld en wordt
advies gegeven aan de teamleider om de leerling wel of niet toe te laten.
In samenwerking met partijen binnen het samenwerkingsverband Groningen Ommelanden probeert
Aletta bovengenoemde doelstelling te realiseren. Scholing van medewerkers wordt ingezet om hen
handelingsbekwaam te maken ten behoeve van de leerling met een specifieke onderwijsbehoefte.
2.3 Inrichting van de school
Onze school is een open en transparant gebouw. Opgedeeld in zes deelscholen. Vijf (onderbouw
havo en vwo/bovenbouw havo en vwo/vmbo theoretische leerweg/vmbo beroepsgericht
onderbouw/vmbo beroepsgericht bovenbouw) in het gebouw aan de Laan van de Sport en één
(praktijkonderwijs) aan de Van Heemskerckstraat. De gebouwen zijn kleurrijk en modern ingericht.
Het gebouw aan de Laan van de Sport is voorzien van een lift.
2.4 Kengetallen leerlingenbegeleiding
De kengetallen leerlingbegeleiding zijn opgenomen in de onderwijsondersteuningsprofielen per
afdeling (bijlage A1).
2.5 Het toelating- en aanmeldingsbeleid
2.5.1 Het wettelijk kader
Wettelijk is geregeld dat ouders minimaal 10 weken voor aanvang van het nieuwe schooljaar
(ijkdatum 1 augustus) hun kind schriftelijk aanmelden. Van de school ontvangen de ouders een
aanmeldingsformulier (bijlage B1)dat zij invullen en ondertekenen. Ouders melden hun kind middels
het formulier of via de website aan bij de school van hun voorkeur; ouders kunnen hun kind ook
direct aanmelden bij een school voor speciaal (voortgezet) onderwijs en zelfs bij meerdere scholen
tegelijk, zowel binnen als buiten het samenwerkingsverband. Ouders moeten wel melden of en zo ja,
bij welke andere scholen zij om toelating hebben verzocht.
Vanaf het moment van aanmelding geldt voor de school de zorgplicht. Na de aanmelding onderzoekt
het bevoegd gezag van de school of er extra ondersteuning voor de leerling nodig is. Dit gebeurt op
basis van informatie van de ouders en van (indien van toepassing) de school van herkomst middels
een onderwijskundig rapport. Dit is het geval bij de overgang van het primair naar het voortgezet
onderwijs als ook bij tussentijdse verhuizingen. Ouders informeren de school over alle relevante
zaken die de zorg en ondersteuning rond hun kind betreffen.
Bij de beslissing over toelating van een kind betrekt het bevoegd gezag (of een door haar
gemandateerde toelatingscommissie van de school) de ondersteuningsbehoefte van het kind , zoals
die na de aanmelding is vastgesteld (de wijze waarop wordt vastgesteld of een kind voor extra
12
ondersteuning in aanmerking komt, wordt bepaald door het samenwerkingsverband en vastgelegd in
het ondersteuningsplan). De school informeert de ouders over de basisondersteuning en mogelijke
extra ondersteuning die zij kan bieden. De mogelijkheden van de school om in de
ondersteuningsbehoefte te voorzien hangen samen met de expertise van de school zoals vastgelegd
in dit SOP, maar ook met de afspraken die met andere bevoegde gezagsorganen zijn gemaakt over de
begeleiding van leerlingen met een ondersteuningsbehoefte.
De zorgplicht is geen toelatingsplicht voor de school waarbij de leerling is aangemeld. Indien een
leerling niet wordt toegelaten, dient de school wel de ouders een plaats op een andere (speciale)
school (of scholen) aan te bieden met in achtneming van de ondersteuningsbehoefte van de leerling.
De school voert hierover overleg met de ouders. Er geldt een termijn van 6 weken voor de beslissing
op een verzoek om toelating, waarbij deze termijn met maximaal 4 weken kan worden verlengd.
Ouders worden van de verlenging op de hoogte gesteld. De leerling heeft recht op tijdelijke plaatsing
met ingang van 1 augustus van elk jaar indien de toelatingsbeslissing op die datum nog niet is
genomen, tenzij de ouders korter dan 10 weken tevoren hebben aangemeld. De zorgplicht van de
school geldt niet wanneer ouders weigeren te verklaren dat zij de grondslag van het onderwijs aan
de school weigeren te onderschrijven. Evenmin geldt de zorgplicht als er geen plaatsruimte
beschikbaar is op school.
13
2.5.2 Aanmeldingsprocedure
In het najaar begint het Aletta met de algemene informatie over de school door op een aantal
avonden op (speciale) basisscholen voorlichting te geven. Leerlingen uit de brugklas gaan als
ambassadeur naar hun basisschool om te vertellen hoe het is om op het Aletta te zitten en wat er op
school gebeurt. Later in het jaar volgen de leerlingen van de basisscholen en ouders
kennismakingslessen op het Aletta en zijn er aparte informatieavonden voor ouders en leerlingen.
Voor alle potentiële (ouders van) leerlingen voor het praktijkonderwijs (pro) is het mogelijk om de
deelschool voor praktijkonderwijs te bezoeken. Aanvragen voor (individuele) bezoeken lopen via de
teamleider pro.
Aanmelding voor het nieuwe schooljaar kan in principe het gehele jaar bij de administratie.
Leerlingen met een aanvraag voor leerwegondersteuning of praktijkonderwijs kunnen door de
basisscholen vroegtijdig worden aangemeld in november/december. De ouders worden door de
basisschool op de hoogte gebracht van de procedure.
Op de openbare basisscholen vindt didactisch onderzoek plaats van de leerlingen die door de
basisschool zijn geselecteerd. Op deze wijze vindt al de eerste observatie van leerlingen plaats om in
een later stadium een integraal beeld van de leerling te hebben. De uitslagen van het onderzoek
blijven eigendom van de basisschool. Op grond van deze uitslagen bespreken de leerkrachten van het
basisonderwijs de mogelijkheden van vervolgonderwijs met de ouders. Is een aanvraag voor vmbo
met leerwegondersteuning dan wel praktijkonderwijs mogelijk, dan moeten de ouders een keuze
maken voor een aanmelding bij een school voor het Voortgezet Onderwijs. Hieraan wordt in de
kennismakingslessen en in de informatierondes voor ouders per team aandacht gegeven.
Hierna volgt aanmelding door de ouders door middel van het aanmeldingsformulier (bijlage B1) of de
website. Na de aanmelding kan voor deze leerlingen een aanvullend intelligentieonderzoek gedaan
worden en een onderzoek naar prestatie en motivatie.
Leerlingen voor leerwegondersteuning worden groepsgewijs onderzocht, leerlingen voor
praktijkonderwijs in principe individueel omdat er weinig tot geen valide intelligentietesten zijn voor
groepsonderzoek.
De ouders worden in kennis gesteld van de uitslagen en op grond van de uitslagen wordt besloten of
er (indien noodzakelijk) een toelaatbaarheidaanvraag voor praktijkonderwijs wordt aangevraagd bij
de Commissie van Advies (CvA) of een adviesaanvraag extra ondersteuning in de vorm van
leerwegondersteunend onderwijs bij de betreffende commissie van het VO-samenwerkingsverband
Groningen Ommelanden, waar de school toe behoort. Voor het versturen van de definitieve
aanvraag beoordeelt het AAT of de aanvraag volledig is. Bij een positief advies van het AATwordt de
aanvraag verstuurd en bij een negatief advies wordt de leerling in overleg met de ouders elders
binnen de school geplaatst. De ouders krijgen een kopie van het aanmeldingsformulier CvA (bijlage
B5) waarmee de aanvraag wordt gedaan.
Voor leerlingen waarvoor een andersoortige aanvraag voor extra ondersteuning gewenst is verloopt
de aanmelding individueel bij de betrokken commissie van het samenwerkingsverband. De school
beslist in zo goed mogelijk overleg met ouders of een aanvraag voor extra ondersteuning
noodzakelijk is om voldoende te kunnen voorzien in de onderwijsbehoeften van de leerling. Indien
noodzakelijk kan aanvullend onderzoek gedaan worden door de orthopedagoog om de aanvraag te
ondersteunen. Dit geldt voor zowel de aanmelding van nieuwe leerlingen als voor zittende
leerlingen, waar zich de noodzaak van extra ondersteuning tijdens de rit voordoet.
Voor alle leerlingen geldt dat het Aletta na de aanmelding contact heeft met de verwijzende scholen
en de leerlingen bespreekt met de klassenleerkrachten om de aansluiting naar het Aletta goed te
laten verlopen (warme overdracht).
Wanneer de toelaatbaarheidsverklaring dan wel het positief advies over de extra
ondersteuningsaanvraag binnen is, krijgen de ouders een kopie en besluit het Aletta definitief of tot
plaatsing kan worden overgegaan.
Zie de aanmeldingsprocedure (bijlage A22).
14
2.5.3 Plaatsingsbesluit
De school doet binnen 6 weken na aanmelding een passend aanbod. Indien ouders dat wensen,
wordt hun kind ingeschreven. Als de school van mening is, dat de leerling binnen de
basisondersteuning past, wordt de leerling geplaatst op het niveau, dat volgens de school haalbaar is.
Dit geldt ook als de leerling met extra ondersteuning binnen de school kan worden opgevangen. Als
de school geen passend aanbod kan bieden, zorgt de school voor een passende plek elders. Indien
nodig mag de school de termijn van 6 weken eenmalig met maximaal 4 weken verlengen. Indien
noodzakelijk wordt/blijft het kind ingeschreven bij de school van aanmelding totdat een andere
passende plek is gevonden. De school beslist, maar ouders worden in dit proces betrokken en
desgewenst ondersteund, eventueel met behulp van de diensten van het samenwerkingsverband.
Voor leerlingen voor wie opvang noodzakelijk is binnen een school voor Voortgezet Speciaal
Onderwijs of in het Praktijkonderwijs heeft het betrokken samenwerkingsverband de taak om een
toelaatbaarheidverklaring af te geven. De aanvraag gebeurt door het bevoegd gezag van de school
(ouders kunnen dus niet aanmelden!) bij de Commissie van Advies (CvA) van het
samenwerkingsverband (bijlage A24). Voor leerlingen die een andere vorm van extra ondersteuning
binnen de school of bovenschools behoeven (inclusief leerwegondersteunend onderwijs), geeft het
samenwerkingsverband een advies aan de school over de toekenning van een vorm van extra
ondersteuning. In beide gevallen wordt een geldigheidstermijn gekoppeld aan de
toelaatbaarheidverklaring of het advies extra ondersteuning en ook het overeengekomen
bekostigingsniveau wordt vermeld. Ouders ontvangen een afschrift. Na afloop van de gekozen
termijn kan door de school een nieuwe toelaatbaarheidverklaring of een nieuw advies voor extra
ondersteuning aangevraagd worden. Het ondersteuningsplan van het samenwerkingsverband
vermeldt de criteria en procedures die hiervoor gelden.
Het SWV geeft een toelaatbaarheidverklaring of een advies extra ondersteuning af, maar het is het
bevoegd gezag van de school die beslist over toelating (en verwijdering).
Mocht de school negatief over plaatsing besluiten en ouders kunnen zich niet in het besluit van de
school vinden, dan kunnen zij zich wenden tot een landelijk opererende onafhankelijke
onderwijsconsulent, die bemiddelt en adviseert. Als dit voor ouders niet tot een bevredigende
oplossing leidt kunnen ouders bezwaar indienen bij het bevoegd gezag van de school, bij een
vooralsnog tijdelijk ingestelde landelijke geschillencommissie toelating en verwijdering of kunnen
ouders een bezwaarschrift richten aan een door het samenwerkingsverband ingestelde of
ingehuurde onafhankelijke adviescommissie. En tenslotte kunnen ouders beroep aantekenen bij de
bestuursrechter (openbaar onderwijs) of de burgerlijk rechter (bijzonder onderwijs).
Een reeds door een ander samenwerkingsverband afgegeven toelaatbaarheidverklaring speciaal
onderwijs of praktijkonderwijs als ook een beschikking leerwegondersteunend onderwijs is geldig
(bijvoorbeeld in geval van verhuizingen) voor elke school van dezelfde schoolsoort in Nederland,
tenminste als de geldigheidstermijn nog niet is verstreken. Als de termijn wel is verstreken moet
door de nieuwe school bij het ‘oude’ samenwerkingsverband opnieuw een toelaatbaarheidverklaring
worden aangevraagd.
Leerlingen worden op het Aletta geplaatst op basis van het besluit/het advies voor extra
ondersteuning van het samenwerkingsverband en het onderwijskundig rapport volgens een
gemeenschappelijk overeengekomen format in het samenwerkingsverband Groningen Ommelanden
(bijlage B6). Geeft deze informatie aanleiding tot verdere vragen dan nemen wij contact op met de
basisschool.
Op basis van de informatie van het (s)bao + Cito-gegevens worden leerlingen in klas 1 geplaatst in de
(dakpan)klassen: g – v – h/v – t/h – kb/t – bb/kb. Leerlingen voor praktijkonderwijs worden in
principe op de locatie Van Heemskerckstraat geplaatst. Indien het AAT bij deze leerlingen een
perspectief op een vmbo-diploma ziet, kunnen zij ook in een bb/kb klas geplaatst worden.
15
Als de wens van de ouders en het advies van de school van herkomst verschillen, worden beide
gehoord en krijgen ouders een plaatsingsadvies. Bij een blijvend verschil beslist de directie, eventueel
na inschakeling van een onafhankelijk testbureau.
Als ouders geen aanvraag voor extra ondersteuning noodzakelijk achten, maar het is voor het Aletta
duidelijk dat dit noodzakelijk is, wordt bij de ouders aangegeven dat plaatsing op Aletta alleen
mogelijk is als zij de aanvraag ondersteunen.
Nadat bekend is in welke klas de leerling geplaatst wordt, worden de leerlingen nogmaals voor een
dagdeel op het Aletta uitgenodigd voor nadere kennismaking in de periode vlak voor de
zomervakantie.
De mentor maakt voor de leerling, waarvoor extra ondersteuning is toegekend in de vorm van lwoo,
pro of anderszins een ontwikkelingsperspectief (OPP). Hierin staat wat de onderwijsbehoeften van de
leerling zijn, welke hulp geboden wordt en wat het te verwachten uitstroomprofiel is. In het pro
heeft het OPP de vorm van een Individueel Ontwikkelplan (IOP), voor oudere leerlingen aangevuld
met een Individueel Transitieplan (ITP). Voor leerlingen binnen het lwoo wordt een
groepsontwikkelingsperspectief opgesteld.
Bij de instroom van leerlingen met extra ondersteuning vanuit (s)bao wordt de uitslag van het
didactisch en psychologisch onderzoek door de ITO’s vertaald in een dossieranalyse (bijlage B11), die
richtinggevend is voor de mentor bij het opstellen van het eerste OPP voor een leerling.
2.6 Positie ouders
Ouders zijn bij Passend Onderwijs direct belanghebbenden. Een belangrijk nevendoel van Passend
Onderwijs is de positie van ouders te verstevigen zowel op individueel niveau ten aanzien van hun
eigen kinderen als op collectief niveau. De rol van ouders en de school bij onderwijs en opvoeding is
niet gelijk, maar wel gelijkwaardig. Vanuit deze grondhouding vindt de communicatie tussen school
en ouders plaats. Ouders zijn primair verantwoordelijk voor de opvoeding van hun kind; scholen zijn
primair verantwoordelijk voor het onderwijs. Beiden zijn gericht op hetzelfde doel: kinderen
maximale kansen bieden. Als partners trekken school en ouders op om deze doelstelling te bereiken.
2.6.1 Huisbezoeken
Over het algemeen vinden gesprekken met ouders op school plaats. Bij langdurige ziekte van een
leerling of in andere uitzonderingsgevallen kan een medewerker van de school op huisbezoek gaan.
Zowel in het pro als in de onderbouw vmbo gaan de mentoren op huisbezoek als dit wenselijk is. Dit
is het geval indien ouders niet verschijnen op een ouderavond, als het dossier hier aanleiding toe
geeft of als een kind langdurig ziek is. Dit kan op verzoek van ouders en op verzoek van de mentor.
2.6.2 Ouderavonden
Om de prestaties en het welbevinden van de leerling te monitoren en te bevorderen is het van
belang dat er regelmatig contact tussen ouders en de school (mentor, vakdocent, teamleider) is. Er
worden diverse ouderavonden georganiseerd:
Contactavonden vakdocenten;
Contactavonden mentoren;
Leerjaaravonden (al dan niet met een thema);
LOB avonden;
Profielkeuze- avonden;
Pso- avonden;
Ouderavond m.b.t. centraal examen;
Ouderavonden voorafgaand aan reizen.
2.6.3 Ouders en zorgplicht
Als leerlingen in de loop van de schoolloopbaan een ondersteuningsvraag ontwikkelen die de
16
basisondersteuning van de school overstijgt, worden ouders daarover geïnformeerd. Samen met de
ouders bekijkt de school welke extra ondersteuning noodzakelijk is en of die op de eigen school dan
wel elders geboden kan worden. De school ziet ouders hierbij als gelijkwaardige gesprekspartner.
Ouders en school moeten er wederzijds op kunnen vertrouwen dat de school in het belang van hun
kind handelt en op basis van wederzijds gedeelde informatie tot een passend aanbod komt.
2.6.4 Ouders en medezeggenschap
Naast het recht op individuele ondersteuning van ouders bij toewijzing van (extra) ondersteuning
voor hun kind is er ook collectieve belangenbehartiging in de vorm van medezeggenschap (MR).
Onze school kent een MR waarin ouders zitting hebben die o.a. adviesrecht heeft over de vaststelling
en wijzigingen van dit SOP en de ondersteuningsprofielen. Een afgevaardigde van de MR heeft zitting
in de ondersteuningsplanraad (OPR) van het samenwerkingsverband Groningen Ommelanden.
2.6.5 Ouders en betrokkenheid bij de school
Elke ouder met een kind op onze school is automatisch lid van de Vereniging Ouderraad dr. Aletta
Jacobs College. De Centrale Ouderraad vormt het bestuur van de vereniging. Hierin zitten
vertegenwoordigers van ouders, afkomstig uit drie deelraden (havo, vwo, vmbo en praktijkschool).
De Centrale Ouderraad en de drie deelraden vervullen een brugfunctie tussen ouders en de school
en adviseren de oudergeleding van de MR over alle onderwerpen die voor ouders en leerlingen van
belang zijn. Daarnaast levert ze een belangrijke bijdrage aan de goede naam van de school in de
regio. Jaarlijks worden tevredenheidonderzoeken uitgezet onder de ouders van leerlingen in klas 1
en in klas 3. De resultaten van de onderzoeken onder de ouders van leerlingen in klas 3 worden
jaarlijks gepubliceerd in de “Vensters voor Verantwoording”.
2.7 Beleid ten aanzien van taal en rekenen
De school heeft een taalbeleid en rekenbeleid ontwikkeld (zie bijlagen A9 en A10). Het voornaamste
doel van het taalbeleid is het verbeteren en vergroten van de taalvaardigheid van al onze leerlingen.
Het is hierbij belangrijk dat zowel docenten als leerlingen en ouders weten hoe taalvaardig de
leerling is binnen de deelgebieden lezen, schrijven, spreken en luisteren en zich bewust worden van
het feit dat aandacht voor taalvaardigheid van groot belang is. Docenten moeten het uitdragen in de
lessen en in gedrag. Hieronder een opsomming van wat we zoal willen bereiken door met een
‘taalbril’ lessen voor te bereiden en de didactiek en materialen af te stemmen op het verbeteren en
vergroten van taalvaardigheid:
* verbeteren van leesvaardigheid (waardoor referentieniveaus worden gehaald);
* ontwerpen van taalrijke lessen;
* aandacht voor leren leren;
* vergroten van de woordenschat;
* verbeteren van de examenresultaten;
* aandacht voor taal in examentraining;
* bewustwording van nut;
* op de hoogte zijn van wat er kan en al is;
* meer vakoverstijgend werken;
* in beeld brengen van groei en ontwikkeling van leerlingen;
* zichtbare plek voor taal;
* doorlopende leerlijn taal.
Sinds het jaar 2012-2013 wordt er ook een rekenbeleid gevoerd. Op de lange termijn zal het rekenen
een vaste plek innemen binnen de lessen binnen het dr. Aletta Jacobs College. Om ook te kijken of
het huidige beleidsplan goed functioneert, zal er aan het eind van elk schooljaar geëvalueerd worden
hoe de leerlingen ervoor staan en hoe het dr. Aletta Jacobs College het doet ten opzichte van de
landelijke ontwikkelingen. Mochten de resultaten erg afwijken zal er gekeken worden hoe dat
bijgesteld moet gaan worden. Het rekenbeleid zal onder de aandacht gebracht worden van alle
collega’s zodat het rekenen niet alleen bij de wiskundelessen zal blijven. Daarom zal er naast de
17
rekenlessen ook gewerkt worden aan een draagvlak en een eigenaarsgevoel onder die collega’s. Het
is belangrijk om de resultaten systematisch bij te houden en vast te leggen in de leerresultaten van
de leerlingen.
2.8 Beleid ten aanzien van zieke leerlingen
De wet ‘Ondersteuning Onderwijs Zieke leerlingen’ regelt de voortgang van onderwijs tijdens ziekte
van leerlingen.
Het Aletta is verantwoordelijk voor het onderwijs, ook als de leerling door ziekte lange tijd geen
lessen kan volgen. In overleg met ouders zal het Aletta onderwijs verzorgen tijdens de ziekteperiode.
De mentor zal hiervoor het contact met de ouders onderhouden. De onderwijszorg is erop gericht
dat de leerling ook tijdens de ziekteperiode betrokken blijft bij het leerproces.
Hiermee wordt bereikt dat:
Een leerachterstand wordt voorkomen;
De leerling actief blijft;
De leerling niet in een isolement geraakt.
De school kan in het kader van de wet Ondersteuning Onderwijs Zieke leerlingen een beroep doen op
gespecialiseerde consulenten van Cedin, onderwijsbegeleidingsdienst uit Drachten of een educatieve
voorziening van het UMCG. Zij ondersteunen de school, ouders en leerlingen.
2.9 Beleid ten aanzien van hoogbegaafde leerlingen
Het Aletta heeft beleid ten aanzien van hoogbegaafde leerlingen ontwikkeld.
Waarschijnlijk zullen niet meer dan het landelijk gangbare percentage hoogbegaafde leerlingen voor
het Aletta kiezen. Daarmee is duidelijk, dat het vormen van gehele klassen van hoogbegaafde
leerlingen niet mogelijk is. We kijken per individuele hoogbegaafde leerling goed naar de specifieke
behoefte en zorgvraag. Dat vraagt om expertise van de medewerker die verantwoordelijk is voor het
leerproces van deze leerlingen. Het beleid voor hoogbegaafden beschrijft feitelijk de zorg, die de
school kan bieden voor hoogbegaafden (bijlage A11).
2.10 Beleid nascholing en deskundigheidsbevordering t.a.v. de leerlingenbegeleiding
Door eigen leerwensen en leervragen in te vullen, kan er scholing gerealiseerd worden. In het
schoolplan van de school is het (na)scholingsbeleid als onderdeel opgenomen.
Voor alle personeelsleden gelden bekwaamheidseisen: docenten dienen te beschikken over een
geëigende lesbevoegdheid. De overige personeelsleden dienen gespecialiseerde opleidingen of
cursussen gevolgd te hebben, passend bij hun functie.
Iedere collega onderhoudt zijn eigen bekwaamheid d.m.v. het volgen van korte en langere
nascholingscursussen of een specifieke opleiding. Voor de ondersteuning van de
handelingsbekwaamheid van docenten richt het scholingsbeleid zich ook op het stimuleren van
deskundigheidsbevordering m.b.v. de lerarenbeurs.
Alle personeelsleden leren van elkaar en met elkaar, door collegiale consultatie, het volgen van
lessen bij elkaar, intervisie en onderlinge uitwisseling van interne expertise. Ook de toepassing van
de Keiwijzer speelt hierbij een rol. Binnen onze school willen we collega’s in de gelegenheid stellen
ook buiten de school expertise op te doen o.a. door deelname aan lerende netwerken en het volgen
van externe studiedagen.
Met het (deel)team nieuwe kennis verwerven, leerervaringen opdoen, denken, discussiëren en
vooral verbeterplannen opstellen, is belangrijk voor de schoolontwikkeling. Elk cursusjaar
organiseren we interne (deel)teamstudiedagen. De opbrengsten zijn altijd bedoeld om het onderwijs
in de brede zin te verbeteren. Indien nodig worden hiertoe actieplannen opgesteld. Wat wij doen, zal
zich moeten vertalen in hoge (onderwijs)opbrengsten en eveneens in de waardering van derden, te
18
weten: ouders en leerlingen, medewerkers en ook de inspectie. In onze school zijn we gewend
verantwoording af te leggen en geven we rekenschap aan elkaar.
We informeren ouders/verzorgers jaarlijks via de schoolgids over de schoolontwikkelingen en de
resultaten. De algemeen directeur rapporteert jaarlijks aan de Raad van Toezicht en het
samenwerkingsverband over de schoolopbrengsten en de voortgang in innovaties.
2.11 Kwaliteitszorg en borging van de leerlingenbegeleiding
Elke 4 jaar stelt de school een schoolplan op. Dit ondersteuningsprofiel geldt feitelijk als bijlage van
het schoolplan. Het beleid en de daarmee te bereiken doelen worden jaarlijks uitgewerkt in een
schooljaarplan. Het schooljaarplan bestaat uit 2 delen: het jaarverslag en het jaarplan. Daarmee
ontstaat er een cyclisch proces van schoolverbetering. Schoolplan en ondersteuningsprofiel,
schooljaarplan (jaarverslag en jaarplan), schoolgids en de overige borgings- en
uitvoeringsdocumenten zijn “instrumenten” in ons systeem van kwaliteitszorg. De opbrengsten
worden periodiek geëvalueerd en verwoord in het jaarverslag. Door het uitwerken van de
verbeterplannen in het schooljaarplan en periodieke evaluatie hiervan (pdca-cyclus) wordt planmatig
gewerkt aan verbeteractiviteiten. Het vastleggen van werkwijzen etc. in documenten en deze
periodiek bespreken draagt bij aan de borging van de kwaliteit. De school rapporteert in het
jaarverslag en de schoolgids aan belanghebbenden. Daarnaast zetten we meerdere
kwaliteitsinstrumenten cyclisch in, zoals functionering- en competentiegesprekken, ouder- en
personeelsenquêtes, leerlingenquêtes, diverse overlegvormen, klassenbezoeken, collegiale
consultaties.
Om de kwaliteit van de leerlingenzorg te waarborgen wordt gebruik gemaakt van een systeem
waarmee we plannen, observeren, meten, evalueren en weer bijstellen. De doelstelling van dit
systeem: de docent stemt zijn organisatie, aanbod en aanpak af op de individuele leerling en de
groep in totaliteit op basis van systematisch verkregen gegevens.
Middelen die gehanteerd worden ter borging van de leerlingenbegeleiding:
• Dossier leerling
Het dossier bevat o.a. gegevens van de vorige school, verslagen didactische of psychodiagnostische
onderzoeken, toetsresultaten, het ontwikkelingsperspectief, handelingsplannen en verslaglegging
van andere deskundigen als schoolmaatschappelijk werker, fysiotherapeut en schoolarts.
• Leerlingenvolgsysteem/vorderingenoverzicht en leerlingenjournaal
Het leerlingenvolgsysteem is een middel om de ontwikkeling van individuele leerlingen vast te
leggen en te volgen. Het leerlingenjournaal is een middel om gebeurtenissen rondom de leerling
chronologisch te registreren en te volgen.
• Groeps(handelings)plan
Het groeps(handelings)plan maakt inzichtelijk hoe de organisatie van het onderwijs in de groep is,
hoe de leerstofopbouw is, welke doelen in de loop van het jaar gesteld worden, welke methodieken
gehanteerd worden en welke differentiaties worden toegepast.
• Ontwikkelingsperspectief (OPP)
Het ontwikkelingsperspectief geeft inzicht in het niveau en de “tussenstand” in de diverse
ontwikkelingsdomeinen van de betreffende leerling en bevat de specifieke doelen waar dat jaar aan
wordt gewerkt.
Aan het einde van de schoolperiode stelt de mentor een overdrachtsdossier samen. De teamleider
beslist wat aan dit dossier wordt toegevoegd.
2.12 Nazorg
De school volgt de leerlingen van de praktijkschool 2 jaar nadat hij de school heeft verlaten. Deze
19
monitoring wordt overlegd aan de inspectie. Voor de andere deelscholen zijn reeds gegevens
beschikbaar in Vensters voor Verantwoording.
20
3. Basisondersteuning: Organisatie en aanbod van leerlingenbegeleiding
3.1 De ondersteuningsstructuur
3.1.1 Inleiding
Het Aletta is steeds meer een professionele organisatie waarin planmatig wordt gewerkt. Er is een
(meerjarig) schoolplan, een jaarlijks sectorplan en een jaarplan. Daarnaast zijn er
groepshandelingsplannen en individuele ontwikkelplannen. Leerplannen worden door secties
opgesteld en gevolgd
3.1.2 Sector- en teamplan
Iedere sector en ieder team heeft zijn eigen jaarplan waarin ook het beleid ten aanzien van de
ondersteuning wordt beschreven.
3.1.3 Ontwikkelingsperspectief
Voor alle leerlingen die vallen onder de extra ondersteuning wordt een ontwikkelingsperspectief
(OPP) opgesteld. Dit is een document waarin wordt omschreven wat de te verwachten
uitstroombestemming en het te verwachten uitstroomniveau zal zijn van de leerling (bijlage B12).
Het beschrijft hoe dicht de leerling de gestelde doelen kan benaderen en welke ondersteuning
daarvoor nodig is. Over het ontwikkelingsperspectief vindt zorgvuldig en op overeenstemming
gericht overleg plaats met ouders en eventueel de leerling zelf. Het biedt ouders, school en de
Inspectie van Onderwijs houvast bij het reflecteren op de gerealiseerde opbrengsten. Indien ouders
het niet eens zijn met het beschreven perspectief is de school het eerste aanspreekpunt. Komt er
geen overeenstemming dan kunnen ouders een klacht indienen bij het schoolbestuur. Ook kunnen zij
zich richten tot de landelijke geschillencommissie toelating en verwijdering.
Het eerste ontwikkelingsperspectief wordt opgesteld binnen 6 weken na plaatsing. Minimaal 1 keer
per jaar (wettelijke verplichting) evalueert de school het ontwikkelingsperspectief met ouders en kan
het indien nodig worden bijgesteld. De school is verplicht de voortgang te registreren, zodat ouders
inzicht hebben of hun kind zich volgens de verwachte lijn ontwikkelt.
Indien bij de inrichting van het onderwijs wordt afgeweken van één of meer onderdelen van het
onderwijsprogramma, wordt dat in het ontwikkelingsperspectief vermeld. Het
ontwikkelingsperspectief hoeft niet door ouders te worden getekend. Wel hebben ouders
instemmingsrecht op het handelingsdeel van het ontwikkelingsperspectief.
Het OPP wordt opgesteld door de mentor en opgenomen in het digitaal leerlingvolgsysteem.
Daarmee is het zichtbaar voor alle lesgevende docenten, teamleider, decaan en overige
ondersteuningsdeskundigen binnen de school.
3.1.4 Handelingsplan
Voor leerlingen waarbij het ontwikkelingsperspectief niet gehaald dreigt te worden en waarvoor het
opgestelde groepsplan niet meer voldoet kan aanvullend een individueel handelingsplan worden
opgesteld. Het handelingsplan (bijlage B10) omschrijft hoe de doelen toch bereikt kunnen worden en
welke hulp daarbij nodig is. Het betreft hier een relatief korte periode, waarin extra hulp wordt
geboden en beslaat vaak een deelterrein (b.v. taalproblematiek, faalangst e.d.).
Ook voor leerlingen die niet onder de extra ondersteuning vallen, kan een kortdurend handelingsplan
gewenst zijn.
21
3.1.5 Groepshandelingsplan
Voor groepen/klassen kan een groepshandelingsplan opgesteld worden. Het groepshandelingsplan
omschrijft hoe doelen voor een gehele groep en/of klas bereikt kunnen worden en welke hulp
daarbij nodig is. Het betreft vaak een relatief korte periode en beslaat vaak een deelterrein (b.v.
referentieniveaus taal en rekenen, sociale omgeving, achterstand bij vakken e.d. ).
3.1.6 Stageplan (alleen binnen het praktijkonderwijs)
Het praktijkonderwijs is gebaseerd op “werkend leren”. Het werkend leren vindt plaats in een
functionele context. Stage is hiervoor een essentieel onderdeel en kan gezien worden als een zeer
krachtig leermiddel. Van belang daarbij zijn de factoren: kennis, attitude, vaardigheden en ervaring.
De ontwikkeling van adequate competenties verloopt gezien de kenmerken van de
leerlingenpopulatie van het praktijkonderwijs van attitude naar vaardigheid en de benodigde kennis
en ervaring worden gaandeweg vanzelfsprekend opgedaan.
Doelstelling van de stage:
De pro-leerling ( stagiair) kennis laten maken met de arbeidsmarkt en de eisen die daar
worden gesteld;
Met de stage een loopbaanontwikkeling in gang zetten en een passende beroepskeuze
bevorderen;
De stage laten uitmonden in een arbeidsplek of een werkend leren traject.
Het is de bedoeling dat bij de leerling de arbeidscompetentie d.m.v. de stage wordt vergroot, evenals
de motivatie om vakbekwaamheid te ontwikkelen. Hierbij zijn de volgende didactische
uitgangspunten van belang :
Het “leren door doen”, het ervaringsgericht leren;
“Functioneel” leren, de leerling leert in een echte werksituatie.
Voordat de leerlingen stage gaan lopen, moeten ze op de hoogte zijn van dat wat van hen verwacht
gaat worden. Om dat duidelijk te maken moet de stage worden voorbereid. In feite begint dat proces
al op het moment dat de leerling de praktijkschool binnenkomt.
Twee aspecten zijn hier van belang:
De training sociale vaardigheden met integrale toepassing;
De training algemene werkgeschiktheid in praktijkvakken.
De training van de sociale vaardigheden gebeurt niet in een apart vak, maar is geïntegreerd in het
gehele pro. Het hele team voelt zich verantwoordelijk voor het aanleren van die vaardigheden bij de
leerlingen. De training algemene werkgeschiktheid is voor de jongste leerlingen niet bedoeld als
beroepsopleiding, maar om concentratie, vaardigheden, taakgerichtheid, samenwerken , doorzetten
en veiligheid te oefenen. De leerling leert wat een bepaalde praktijkvak inhoudt en tegelijkertijd
vormt de leerling een beeld van zichzelf. In de middenbouw als de leerling wat ouder is (14/15 jaar)
wordt er “beroepsmatiger” gewerkt.
Het stageplan wordt in overleg met leerling (en ouders) opgesteld en regelmatig geëvalueerd met
het betrokken stagebedrijf.
3.1.7 Leerlingenbespreking
Op het dr. Aletta Jacobs College worden leerlingenbesprekingen gehouden. Echter niet in iedere
deelschool op dezelfde wijze en met dezelfde frequentie. Hieronder volgt de opsomming van de
verschillende besprekingen. Van iedere bespreking (3.1.7.1 t/m 3.1.7.5) wordt door de mentor
verslag gemaakt en in Magister opgeslagen.
3.1.7.1 Groepsbespreking
Voor alle klassen vindt in oktober en februari een groepsbespreking plaats.
22
Tijdens de groepsbespreking worden o.a. toetsresultaten, groepsplannen, handelingsplannen en
OPP’s besproken. Daarnaast worden de groepsbesprekingen aangegrepen als mogelijkheid om te
signaleren welke leerlingen extra ondersteuning nodig hebben. Ook wordt de vorige
groepsbespreking geëvalueerd.
3.1.7.2 Individuele leerlingenbespreking
Met regelmaat wordt er een leerlingenbespreking gehouden. Per deelschool kan de frequentie
verschillen. Hierbij worden door middel van een aanmeldingsformulier leerlingenbespreking (bijlage
B7) leerlingen door de mentor aangemeld. Van de bespreking wordt verslag gemaakt. Dit verslag
wordt verspreid onder alle betrokken collega’s. Het inbrengformulier komt in het leerlingendossier.
Bij de bespreking zijn alle docenten aanwezig. De teamleider is voorzitter van deze bespreking. Bij
deze bespreking is incidenteel en op uitnodiging de orthopedagoog/intern begeleider aanwezig.
Aan de hand van het formulier wordt bekeken wat de beste handelswijze voor de betreffende
leerling is.
3.1.7.3 Rapportbespreking
Aan het einde van iedere rapportperiode wordt een rapportbespreking gehouden. De mentor en de
teamleider bepalen welke leerling tijdens deze bespreking wordt besproken. Ook individuele
docenten kunnen leerlingen ter bespreking voordragen.
Aan het einde van het schooljaar wordt tijdens de rapportbespreking besloten of leerlingen
doubleren, overgaan of op- of afstromen. Hiervoor zijn normen geformuleerd en deze zijn via de
website bekend gemaakt.
3.1.7.4 Overdrachtsgesprekken
In de laatste week van het schooljaar en/of de eerste week van het nieuwe schooljaar vinden de
overdrachtsgesprekken tussen de mentoren (oud en nieuw) plaats (warme overdracht).
3.1.7.5 Coachingsgesprekken (alleen in het praktijkonderwijs)
De halfjaarlijkse coachingsgesprekken zijn de ‘formele’ gesprekken die een leerling met zijn mentor
heeft over de voortgang van de ontwikkeling zoals vastgelegd in het IOP. De gesprekken vinden in
principe 2 keer per jaar plaats. Zonodig wordt er nog een extra mentorgesprek ingelast. Bespreking
van rapporten, stageverslagen e.d. kunnen desgewenst en indien haalbaar gecombineerd worden
met de coachingsgesprekken. Een mentor voert het gesprek met de leerling mede op basis van
informatie over het functioneren van de leerling bij collega’s/vakdocenten en op basis van informatie
van andere bij de leerling betrokken teamleden. Voor het gesprek wordt er door de leerling een
vragenlijst ingevuld. De antwoorden op de vragenlijst schetsen een beeld van zijn eigen
competenties. Uit de coachingsgesprekken kan blijken, dat er extra actie moet worden ondernomen
waarbij deskundigheid van anderen binnen de school (logopedie, maatschappelijk werk,
orthopedagoog, schoolarts, zorgcoördinator) of buiten de school (bijvoorbeeld GGZ, MEE) moet
worden ingeschakeld.
23
3.1.8 Intern Ondersteuningsteam (IOT)
Hoogbegaafden
Vertrouwenspersoon m en v
Testen allerlei
Iedere (combinatie van) deelschool (deelscholen) heeft een eigen Intern Ondersteuningsteam (IOT).
In dit team zit een collega (maakt deel uit van het team) uit het Aletta Advies Team (AAT) en de
teamleider van de betreffende deelschool. Elke week bespreken zij leerlingen op voordracht van één
van hen of van de mentor. Beide collega’s kennen de leerling door gesprekken in de teamkamer en
overleg tijdens teammiddagen. Op deze manier zijn er korte lijnen.
De mentor kan bij de ITO vooral terecht betreffende:
Advies en consultatie;
Screening/vraagverheldering;
Aanvullend onderzoek/diagnostiek;
Toeleiding naar overige externe lokale voorzieningen;
Voorbereiding van gecombineerde onderwijs-ondersteuningprogramma’s;
Terug- en overplaatsing naar eventueel andere vormen van onderwijs, zowel intern als
extern;
Afstemming/coördinatie van ondersteuning.
Bovenstaande punten laten zien dat het IOT de mentor werk uit handen neemt als de eerste
mentorondersteuning door de aard van het probleem niet voldoende kan zijn. Op deze manier heeft
het IOT een belangrijke rol in het traject van ondersteuning en begeleiding. Alle leerlingen worden
gedurende hun schoolperiode goed gevolgd om te bezien of de ingeslagen weg de juiste is en de
geboden ondersteuning nog de juiste is. Per IOT wordt een format voor een vragenformulier
opgesteld. Het IOT keurt jaarlijks de ontwikkelingsperspectieven van de leerlingen goed. Tevens
zorgen zij voor het aanleveren van de benodigde informatie in geval van aanvragen pro, lwoo en
andere extra ondersteuning. Besluitvorming ligt bij het managementteam van de sector.
Indien noodzakelijk/gewenst kan op afroep een externe (persoon of instantie) uitgenodigd worden.
Wanneer er externe contacten zijn geweest, wordt hiervan door het ondersteuningsteam een notitie
gemaakt in het Magister. De teamleider maakt de agenda en de notulen worden verzorgd door de
ITO. Een vast agendapunt is het volgen van de uit te voeren actieplannen en de veranderdoelen die
in het jaarplan en/of het SOP (H 6.3) beschreven zijn.
24
3.1.9 Aletta Advies Team (AAT)
Eén keer per maand komen alle ITO’s voor overleg bij elkaar in het Aletta Advies Team. De
ondersteuningsvoorzitter is verantwoordelijk voor het bijeenroepen en de coördinatie. Hij zorgt
ervoor dat de data en locaties bekend zijn. Tevens bewaakt hij de trajecten, de taken en de
samenwerking.
In het AAT kunnen casussen aan bod komen, wordt besproken wat er voor bijzonders is voorgevallen
en welke externe personen en/of instanties ingeschakeld zijn. Hier hoeven niet alle leerlingen
nogmaals besproken te worden. Indien noodzakelijk kan op afroep en buiten het geplande
maandelijkse moment een externe (persoon of instantie) uitgenodigd worden. Dit zal in veel gevallen
iemand zijn van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). De verschillende leden van het AAT hebben
elk een expertise die ze schoolbreed in kunnen zetten.
Daarnaast bewaakt het AAT de procesgang van de toelaatbaarheidverklaringen en de
adviesaanvragen extra ondersteuning van het samenwerkingsverband.. Het AAT adviseert ook bij het
plaatsingsbesluit. Het AAT neemt de functie van de PCL over (die tot 1/1/2016 wettelijk verplicht
blijft). De ITO’s hebben elk een schoolbrede taak op de volgende gebieden: pro-aanvragen, lwooaanvragen, dyslexie, faalangst en maatschappelijk werk.
3.1.10 Leerlingenvolgsysteem
De school maakt gebruik van een samenhangend systeem van instrumenten en procedures voor het
volgen van de prestaties en ontwikkelingen van leerlingen, zowel op het gebied van leren
(ontwikkelen) als van gedrag. Op leergebied worden methodegebonden toetsen gebruikt en voor
taal, lezen en rekenen worden één keer per jaar methodeonafhankelijke toetsen afgenomen. Jaarlijks
wordt hiervoor een toetskalender opgesteld. Voor gedrag worden gedragsobservatielijsten
toegepast. De resultaten worden opgenomen in Magister (Laan van de Sport) en binnen het
praktijkonderwijs wordt gebruikt gemaakt van Pro-scan en Dot-pro.
3.1.11 Leerlingendossier
Ouders hebben inzagerecht in het leerlingendossier van hun kind zoals dat door de school wordt
bijgehouden.
3.1.11.1 Papieren dossier
Dossiervorming vindt binnen de school plaats na toelating van de betreffende leerling. Het technisch
beheer van de leerlingendossiers wordt gedaan door de administratie. Het AAT heeft de
eindverantwoordelijkheid en de ITO is namens het AAT verantwoordelijk voor het inhoudelijk
beheer.
De centrale leerlingendossiers staan per afdeling in een afgesloten kast bij de teamleider. In het
leerlingendossier zijn onder andere opgenomen de aanmeldgegevens, didactische gegevens,
psychologische gegevens, (para-)medische gegevens, documenten met betrekking tot de begeleiding
en hulpverlening, ouders en indicatie (bijlage A12). De bewaartermijn van het centrale
leerlingendossier en het digitaal leerlingendossier van uitgeschreven leerlingen bedraagt vijf jaar.
Daarna worden alle gegevens vernietigd. Er wordt gestreefd naar het digitaliseren van
leerlingendossiers.
Inzage in de leerlingendossiers en het digitaal leerlingendossier hebben alle personeelsleden van de
school. De wettelijk vertegenwoordiger van de leerling (de met gezag belaste ouder(s) of de voogd)
hebben het recht tot kennisneming van de in het leerlingendossier opgenomen gegevens over de
leerling (artikel 29, lid 1 Wet Persoonsregistratie (WPR) en hebben de bevoegdheid om in
voorkomende gevallen toestemming te geven of te weigeren tot het aan derden verstrekken van de
op de leerling, respectievelijk op de persoon van de wettelijk vertegenwoordiger zelf betrekking
hebbende gegevens uit het leerlingendossier (artikel 11, lid 1 WPR).
25
3.1.11.2 Digitale dossier
Op dit moment ligt er in de teamkamers van de verschillende deelscholen van elke leerling een
papieren dossier opgeslagen. Een aantal van de zaken die in dit dossier vermeld staan, staan ook al in
ons digitale systeem Magister vermeld. Het streven van de school is dat we het leerlingendossier
volledig digitaal maken, waarbij het papieren dossier dientengevolge grotendeels kan verdwijnen.
Ook in de overdracht van gegevens met primair onderwijs en vervolgonderwijs houden we de laatste
ontwikkelingen bij. De dossiers zijn alleen digitaal toegankelijk voor daartoe geautoriseerde
personeelsleden van de school. Deze personeelsleden hebben hiervoor een eigen toegangscode en
wachtwoord.
3.1.11.3 Portfolio
Elke leerling in het praktijkonderwijs heeft een portfolio, waarin hij stukken verzamelt om
een beter beeld van zichzelf te krijgen;
het ontwikkelingsperspectief te ondersteunen;
de voortgang in ontwikkeling te tonen.
In een portfolio dat van de leerling zelf is, kunnen (foto’s van) werkstukken, eigen reflecties,
toetsresultaten etc. worden opgenomen. Het belangrijkste doel is het bewuster omgaan met de
onderwijsloopbaan door de leerling.Een leerling krijgt met het portfolio zicht op de eigen groei- en
competentieontwikkeling richting uitstroom. Het portfolio is ook een coachingsinstrument dat als
middel kan worden gebruikt voor de interactie tussen leerkracht en leerling.
De samenstelling van het portfolio gebeurt in overleg met de leerling en kan een rol spelen bij de
evaluatie van de voortgang in het bereiken van de doelen die in het OPP zijn vastgelegd. In de
reflectie op zijn ontwikkelingen (middels coachingsgesprekken) ontdekt hij, samen met de leerkracht,
wat hij kan en waaraan hij nog moet werken. De leerling legt al de bewijzen van verworven
competent gedrag vast in zijn portfolio.
3.1.12 Uitstroom en doorstroom
Alle leerlingen van het praktijkonderwijs stromen aan het einde van hun schoolloopbaan uit naar
werk of vervolgstudie op het mbo. Relatief veel leerlingen van het praktijkonderwijs stromen nu door
naar het mbo (niveau 1 of 2). Voor alle leerlingen maken wij gebruik van de uitstroommonitor;
gedurende twee jaar volgen wij de leerlingen of zij nog aan het werk zijn of nog de gekozen
studierichting volgen.
Alle leerlingen uit het vmbo, vwo en havo stromen door via Intergrip naar hun vervolgopleiding.
Intergrip is in de provincie Groningen gestart om voortijdig schoolverlaten te voorkomen. Wij
realiseren de afgesproken doelstellingen in de provincie. Het is nu al mogelijk om in Vensters voor
Verantwoording de leerlingen 2 jaar na uitstroom te volgen. Middels dit programma produceren we
analyses die passen bij de Inspectie-eis: ‘de leerlingen functioneren naar verwachting in de
vervolgopleiding of het werkveld.’ De verschillende programma’s zijn sterk in ontwikkeling, waardoor
we steeds meer gegevens binnenkrijgen over bijvoorbeeld switchgedrag in een vervolgopleiding.
3.2 Ondersteuningsaanbod
3.2.1 SOVA-training
Voor leerlingen in klas 1 zijn lessen sociale vaardigheden in het onderwijsprogramma opgenomen.
Deze zijn bedoeld om het zelfvertrouwen van de leerlingen te vergroten en ze te leren hoe ze (beter)
kunnen reageren op situaties in hun omgeving: thuis, op school en in de klas. Positieve ervaringen in
contact met anderen binnen de groep kunnen het zelfvertrouwen van de leerling versterken, zodat
het ook buiten de groep gemakkelijker wordt om met leeftijdgenoten om te gaan. De SOVA-lessen
26
worden als vak in het rooster van de kt en bk brugklassen aangeboden, middels het programma
sociale vaardigheden ‘mag ik meedoen?’ In overige klassen gaat het in overleg. Dit kan ook in andere
klassen dan in klas 1 voorkomen.
Deze cursus is bedoeld voor leerlingen die moeite hebben met het leggen van contacten met
anderen. Deze leerlingen uiten hun problemen op verschillende manieren. Sommige leerlingen gaan
teruggetrokken gedrag vertonen. Zij vermijden contact met leeftijdgenoten, laten over zich heen
lopen en worden door anderen geplaagd of genegeerd. Andere leerlingen laten agressief gedrag zien.
Ze hebben de neiging ruzie te maken. Ze schelden, dreigen, vechten of maken anderen belachelijk. Of
leerlingen in de omgang met anderen nu agressief of met teruggetrokken gedrag reageren, in beide
gevallen geldt dat ze onaangepast gedrag vertonen. Ook hebben ze vaak weinig zelfvertrouwen.
De aanmelding kan plaatsvinden na advies van de school, maar ook na aanvraag van de ouders. De
docenten van de leerlingen vullen vervolgens een signaleringslijst in om de grootste valkuilen te
inventariseren en een plan van aanpak op te stellen. Ouders geven in een gesprek toestemming. Na
de cursus ontvangt de leerling een certificaat en een verslag. Dit verslag neemt de mentor op in het
leerlingendossier.
3.2.2 Faalangsttraining
Binnen alle schoolsoorten krijgen leerlingen die daarvoor in aanmerking komen (door IOT besloten)
individuele of groepgerichte faalangsttraining op school. Indien noodzakelijk kan dit ook in de
eindexamenklas, maar wij proberen eerder te signaleren en te trainen.
3.2.3 Huiswerk maken op school in de onderbouw
In de onderbouw hebben de leerlingen na schooltijd gelegenheid om hun huiswerk te maken en
proefwerken in te halen. Aan het begin van het jaar wordt per deelschool bekend gemaakt op welke
middagen in de week. In de onderbouw kunnen de leerlingen meerdere keren per week naar Werken
Onder Toezicht (WOT). Hier kunnen ze onder begeleiding van een docent huiswerk maken.
Deelname geschiedt vrijwillig of na dringend advies tijdens overleg tussen ouders en school.
3.2.4 Hulplessen
Overal in de school worden de vorderingen op het gebied van rekenen en taal gemonitord. Als een
leerling onder het benodigde niveau dreigt te komen, dan zullen hierop (naast aandacht in
bijvoorbeeld de mentorlessen) veelal hulplessen ingezet worden. Als op enig moment blijkt dat er
hiaten vallen binnen de overige vakken, dan kan de leerling vaak terecht bij hulplessen per vak.
Meestal worden deze groepen vastgesteld naar aanleiding van rapporten.
Voor de eerste en tweede klassen havo/vwo is er vanaf de tweede periode de mogelijkheid om
hulplessen Engels, Nederlands en wiskunde te krijgen. Leerlingen kunnen met een gerichte
hulpvraag bij de docent komen. De hulplessen staan op het rooster. Alleen de hulples Engels staat
niet op het rooster. Leerlingen kunnen een afspraak maken met de docent Engels.
Daarnaast kunnen leerlingen uit de eerste t/m de derde klas gebruik maken van één of meerdere
uren Werken Onder Toezicht (WOT) per week. Op maandag, woensdag en donderdag het 7e uur.
Mentoren kunnen leerlingen dit verplichten eventueel op verzoek van ouders. WOT volgt een
leerling minimaal 1 periode.
3.2.5 Ondersteuning bij dyslexie en dyscalculie
3.2.5.1 Ondersteuning bij dyslexie
In het dyslexiebeleid (bijlage A13) is beschreven welke begeleiding leerlingen met dyslexie kunnen
krijgen en welke faciliteiten hen toegekend kunnen worden. De begeleiding richt zich op het leren
omgaan met dyslexie en de beschikbare hulpmiddelen en strategieën. Ten minste één van de ITO’s is
als expert betrokken bij het dyslexiebeleid en de uitvoering. Het dyslexiebeleid wordt eens per twee
jaar geëvalueerd en zo nodig aangepast.
27
3.2.5.2 Ondersteuning bij dyscalculie
Op dit moment is hiervoor geen gestructureerde aanpak. De individuele docent past maatwerk toe
(zie verder beleidsvoornemens).
3.2.6 Extra examentraining
In de laatste lesweken voorafgaand aan het examen vindt er voor alle leerlingen van vmbo, havo en
vwo examentraining plaats. De examentraining wordt op school per vak georganiseerd. Iedere
examenleerling is verplicht een bepaald percentage examentrainingen te volgen.
Gedurende de reguliere lessen in de (voor-)examenjaren wordt kennisgemaakt, geoefend en
getraind met oude examens en wordt specifiek aandacht besteed aan aanpak, voorbereiding,
vraagbeantwoording en planning. Naarmate het examen dichterbij komt, wordt dit vaak
geïntensiveerd.
Daarnaast is er in de hulplessen mogelijkheid tot het vragen van extra uitleg en worden er in de
weken voor de examens momenten gepland waarop examens zo reëel mogelijk geoefend worden.
Binnen het vmbo is aanwezigheid hierbij verplicht en binnen havo en vwo is een aanwezigheidplicht
van 80%. De nadruk ligt op zowel stofinhoud als aanpak. Ook kan de examensetting gesimuleerd
worden in de examenzaal. In geval van het zakken van een leerling worden op dat moment afspraken
met de lesgevende docent gemaakt om examens in te zien en nogmaals extra uitleg te kunnen
krijgen/geven als voorbereiding op de herexamens.
3.2.7 Extra mentoruur (vmbo)
Sommige leerlingen hebben binnen bepaalde leerjaren/binnen bepaalde leerwegen extra hulp nodig
van de mentor om de kans van slagen op onze school zo groot mogelijk te laten zijn. Eén uur
mentorles in de week op het rooster is dan niet voldoende. De klassen die dit betreft, hebben een
extra mentoruur op het rooster. Dit geldt bijvoorbeeld voor de klassen met lwoo. Deze leerlingen
hebben een extra mentoruur waarin vooral gewerkt wordt aan hoe de leerling zich op onze school
staande houdt.
3.2.8 Extra bewegen in het vmbo (Aletta Sportief)
Het Aletta vindt het belangrijk dat leerlingen bewegen. Naast de reguliere gymlessen wordt er dan
ook extra aandacht aan sport gegeven. In de onderbouw van het vmbo kunnen leerlingen zich
opgeven voor Aletta Sportief. Gedurende zes weken maken de leerlingen na schooltijd kennis met
een andere sport. Sporten die onder andere voorbij komen zijn: free running, tumbling, softbal en
basketbal. In de bovenbouw van het vmbo kunnen leerlingen kennismaken met sporten om te
ervaren wat ze van de sporten vinden en zich wellicht opgeven bij een club. Ook kennen we een
vorm van motorische remedial teaching. Als we een struikelblok op motorisch vlak weg kunnen
nemen, kan de leerling met enthousiasme deelnemen aan activiteiten van school en van sportclubs.
3.2.9 Opvang buiten de les
Op dit moment is er geen interne time-out voorziening. Schoolbreed is er wel behoefte aan een plek
binnen school, waar leerlingen een korte tijd kunnen verblijven als het in de les even niet goed gaat.
Het IOT van de deelschool kan besluiten of een leerling hier tijdelijk geplaatst kan worden. Daarnaast
is er behoefte aan een stilteruimte waar bijvoorbeeld leerlingen met een vorm van autisme ruimte
en rust kunnen vinden. Ook hier beslist het IOT van de deelschool over de plaatsing. Binnen de
beleidsvoornemens is opgenomen om binnen de looptijd van dit schoolondersteuningsplan een
interne time-out voorziening schoolbreed te realiseren.
3.2.10 Branchegerichte cursussen (pro)
In het praktijkonderwijs begeleiden we leerlingen onder andere op hun weg naar een werkplek of
een vervolgopleiding. Dit doen we zonder dat we verplicht zijn dat de leerlingen onze school met een
diploma verlaten. Om toch op bepaalde gebieden de talenten en vorderingen te laten zien, en
daardoor bijvoorbeeld ook een onderdeel van de portfolio’s te laten zijn, kunnen de leerlingen op het
28
praktijkonderwijs wel een aantal certificaten behalen. Denk hierbij aan certificaten betreffende
schoonmaak, vca, lassen, assistent winkelpraktijk en heftruck.
De leerlingen die bij ons ook naar klas 6 gaan, volgen dat jaar een branchegerichte cursus. Deze
cursus doen ze aan een ROC. Gemiddeld vier dagen per week volgt de leerling onderwijs op het ROC
en één dag op de praktijkschool. Zo begeleiden we deze leerling bij het halen van een niveau-1diploma.
3.2.11 Loopbaanoriëntatiebegeleiding (LOB)
In alle deelscholen is er loopbaan oriëntatie begeleiding (LOB). Deze begeleiding is er op gericht dat
leerlingen goede keuzes kunnen maken in hun schoolloopbaan op het dr. Aletta Jacobs College en
voor het vervolgonderwijs. Op deze manier kiezen de leerlingen een beroep/loopbaan die bij hen
past. De decanen en mentoren verzorgen de LOB. Het Aletta heeft daartoe contacten met het ROC,
hbo en wo.
3.3 Betrokkenen bij de ondersteuning
3.3.1 Inleiding
Velen zijn op onze school betrokken bij de ondersteuning aan leerlingen; ieder in een eigen rol en
verantwoordelijkheid.
3.3.2 Docent
Het is de docent die de spil vormt van de ondersteuning en begeleiding van leerlingen. De docent
beschikt naast vakkennis, vaardig klassenmanagement en algemene pedagogische vaardigheden ook
over vaardigheden, waarmee:
leer- en ontwikkelingsproblemen bij leerlingen vroegtijdig worden gesignaleerd;
ondersteuningsbehoeften van ouders bij opvoeding en in het gezin vroegtijdig worden
gesignaleerd;
ouders vroegtijdig bij de ondersteuningsvraag worden betrokken;
effectief interventies worden toegepast bij (beginnende) gedragsproblematiek;
planmatig wordt gewerkt aan verbetering van ontwikkelingskansen van de leerling;
wordt gestreefd naar zo hoog mogelijke opbrengsten;
wordt geëvalueerd welke opbrengsten gehaald zijn.
3.3.3 Mentor
De mentor is voor leerlingen en ouders het eerste aanspreekpunt voor alles wat met school te maken
heeft. De mentor houdt schoolprestaties in de gaten en bespreekt met leerlingen en ouders de
oorzaken van eventuele problemen.
3.3.4 Teamleider
De teamleider is verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken binnen de deelschool. Hij is lid
van het interne ondersteuningsteam en in die rol betrokken bij de ondersteuning.
3.3.5 Directeur
De directeur is verantwoordelijke voor de dagelijkse gang van zaken binnen de sector, de
beleidsontwikkeling en de strategisch te maken keuzes. Onderwijsondersteuning maakt daar deel
van uit.
3.3.6 Algemeen directeur
De algemeen directeur is verantwoordelijk voor het algemene beleid van de gehele school, de
sectoren overstijgend. De algemeen directeur is ook verantwoordelijk voor de stichting in de rol als
bevoegd gezag van de school. Vanuit die positie is de AD ook lid van het bestuur van het
samenwerkingsverband Groningen Ommelanden.
29
3.3.7 Decaan
De decaan ondersteunt leerlingen bij het maken van keuzes rondom de schoolcarrière. Hij
ondersteunt collega’s bij de uitvoering van het LOB-beleid. Ook adviseert hij leerlingen en hun ouders
over mogelijke vormen van vervolgonderwijs of beroepsrichtingen.
3.3.8 Intern begeleider
De intern begeleider biedt hulp en begeleiding aan de leerling met sociaal-emotionele problemen
en/of leer- of gedragsproblemen (al of niet gerelateerd aan ontwikkelingsstoornissen of stoornissen
in het autistisch spectrum). De intern begeleider is lid van een interne ondersteuningsteam (IOT) en
in die hoedanigheid adviseert en/of ondersteunt hij docenten bij problemen in de klas. De intern
begeleider overlegt met mentor, teamleider en de ondersteuningscoördinator.
3.3.9 Ondersteuningsvoorzitter
De ondersteuningsvoorzitter zit het AAT voor, maar is geen lid van een IOT. Hij stuurt de interne
ondersteuningsorganisatie aan (managen) en stemt interne en externe ondersteuningsstructuren af.
Hij overlegt met de ITO’s . Hij neemt deel aan het werkoverleg en werkgroepen van het
samenwerkingsverband Groningen Ommelanden. Hij stelt het schoolondersteuningsplan bij. Hij
houdt zich op de hoogte van ontwikkelingen in de ondersteuning en deelt deze met de ITO’s.
3.3.10 Orthopedagoog
De orthopedagogen zijn ITO’s en daarmee ook lid van het AAT. Daarnaast zijn ze verantwoordelijk
voor testen in verband met de aanvraag voor de extra ondersteuning vanuit het
samenwerkingsverband. De orthopedagoog ondersteunt docenten bij het interpreteren van
onderwijskundige rapporten en het opstellen van het ontwikkelingsperspectief, adviseert inzake
crisisplaatsing en overlegt met overige leden van het AAT. Minstens één van de orthopedagogen is
dyslexiespecialist. De overige AAT-leden hebben ook elk een eigen expertise; ze zijn niet noodzakelijk
orthopedagoog.
3.3.11 Taalcoördinator
De taalcoördinator denkt mee in het formuleren van het taalbeleid, voert mede het taalbeleid uit en
onderhoudt contact met de diverse teamleden die daarnaast ook betrokken zijn bij de uitvoering van
het taalbeleid. De taalcoördinator zorgt er voor dat het taalbeleid onder de aandacht blijft. Zo wordt
er een rubriek taal in de Comma (interne nieuwsbrief) gevuld door de taalcoördinator. De
taalcoördinator actualiseert het beleidsplan en houdt zich op de hoogte van de ontwikkelingen.
3.3.12 Rekencoördinator
De rekencoördinator denkt mee in het formuleren van het rekenbeleid, voert mede het rekenbeleid
uit en onderhoudt contact met de diverse teamleden die daarnaast ook betrokken zijn bij de
uitvoering van het rekenbeleid. De rekencoördinator zorgt er voor dat het rekenbeleid onder de
aandacht blijft. Zo wordt er een rubriek rekenen in de Comma gevuld door de rekencoördinator. De
rekencoördinator actualiseert het beleidsplan en houdt zich op de hoogte van de ontwikkelingen.
3.3.13 Coördinator hoogbegaafden
De coördinator hoogbegaafde leerlingen is aanspreekpunt voor hoogbegaafde leerlingen, hun ouders
en voor docenten en andere medewerkers van de school als het gaat om hoogbegaafde leerlingen.
De coördinator heeft kennis en expertise op het gebied van hoogbegaafdheid en is als expert
betrokken bij het vormgeven van het beleid t.a.v. hoogbegaafde leerlingen. De coördinator voor
hoogbegaafde leerlingen stelt de zorgbehoefte van de hoogbegaafde leerlingen vast en stelt in
samenwerking met de mentor een ontwikkelingsperspectief voor de leerling op. De coördinator
heeft jaarlijks minimaal drie keer contact met de ouders van hoogbegaafde leerlingen en om het
ontwikkelingsperspectief, de voortgang, het welbevinden en de eventuele begeleiding van de leerling
30
te bespreken. De coördinator organiseert, indien gewenst of noodzakelijk, activiteiten voor
hoogbegaafde leerlingen met als doel dat de hoogbegaafde leerlingen nabijheid van elkaar ervaren.
De coördinator zorgt in overleg met leerlingen, eventueel ouders, mentor en collega’s voor een
passend leertraject (maatwerk) en beschrijft dit traject in Magister. Tijdens rapportvergaderingen of
leerling-besprekingen schuift de coördinator zo nodig of gewenst aan als toehoorder of expert.
3.3.14 Vertrouwenspersoon klachten en intimidatie (voor leerlingen en medewerkers)
De vertrouwenspersoon fungeert als aanspreekpunt bij klachten of mogelijke klachten bij
ongewenste bejegening/seksuele intimidatie. Hij neemt bij zijn werkzaamheden de grootst mogelijke
zorgvuldigheid in acht. De vertrouwenspersoon gaat in eerste instantie na of degene, die zich tot
hem heeft gewend, omdat hij indiening van een klacht overweegt, getracht heeft zijn problemen met
degene, tegen wie hij zijn bedenkingen heeft, dan wel met de teamleider, directeur of algemeen
directeur op te lossen. Indien dit niet het geval is gaat hij na of dit redelijkerwijs alsnog mogelijk is.
Indien een terugverwijzing niet mogelijk is kan de vertrouwenspersoon een betrokkene in
overweging geven, gelet op de ernst van de zaak:
geen klacht in te dienen;
een klacht in te dienen bij de commissie Onderwijsgeschillen;
contact op te nemen met de vertrouwensinspecteur;
aangifte te doen bij de politie of justitie.
Zie voor de te volgen procedure de informatie op de website van de school.
Wij maken geen onderscheid tussen een interne en een externe vertrouwenspersoon. Op onze
school is één vertrouwenspersoon aangesteld.
3.3.15 Administratie
De administratie verricht alle voorkomende administratieve handelingen en registreert
verzuimmeldingen, meldt langdurig en ongeoorloofd verzuim op de website van DUO, verzorgt het
administratieve gedeelte van de aanvraag voor adviezen extra ondersteuning en beheert afgegeven
toelaatbaarheidsbeschikkingen en adviezen extra ondersteuning van het samenwerkingsverband.
3.3.16 Conciërge
Controleert (geoorloofd/ongeoorloofd) verzuim en registreert leerlingen die te laat komen.
Controleert leerlingen die zich een half uur voor aanvang van de lessen moeten melden.
Houdt toezicht in de school en op het plein, bemiddelt in kleine conflicten, signaleert
probleemgedrag in de centrale ruimtes en voert overleg met mentoren en teamleiders.
3.3.17 Schoolmaatschappelijk werker
Verleent psychosociale hulp aan leerlingen. Ondersteunt en begeleidt ouders, docenten, teamleiders
en directie bij de aanpak van psychosociale problemen van leerlingen. Adviseert op verzoek ITO’s.
3.3.18 Schoolarts
De schoolarts is een externe functionaris, d.w.z. niet in dienst van de school. Hij praat met leerlingen
met lichamelijke en emotionele klachten en verwijst naar 2e en 3e lijn hulpverlening. Adviseert op
verzoek ITO’s. Leerlingen kunnen op verzoek een afspraak maken. Op verzoek van de mentor roept
de schoolarts een leerling op bij veelvuldig verzuim.
3.3.19 Leerplichtambtenaar
De leerplichtambtenaar is een externe functionaris en wordt op het Aletta preventief ingezet. Op
verzoek van de mentor voert de leerplichtambtenaar op school een preventief gesprek met een
leerling zodra daar aanleiding toe is. Dit preventieve gesprek heeft geen invloed op de taak die de
leerplichtambtenaar uitvoert in opdracht van de gemeente wanneer er veelvuldig sprake is van
31
ongeoorloofd verzuim.
32
4. Extra ondersteuning
De extra ondersteuning geeft de mogelijkheden van onze school weer die de basisondersteuning
overstijgen. Daarbij is niet de beperking of de stoornis van de leerling leidend maar de
ondersteuningsbehoefte vanuit de context van school en thuissituatie. Deze vorm van extra
ondersteuning wordt ingezet na goedkeuring vanuit het samenwerkingsverband Groningen
Ommelanden.
De extra ondersteuning wordt georganiseerd in de vorm van arrangementen. Deze arrangementen
kunnen licht en kortdurend van aard zijn of zwaar en langdurig. De arrangementen worden
gerealiseerd al dan niet met behulp van middelen, menskracht of expertise vanuit een ander team of
van buiten de school. Een arrangement kan beschreven worden vanuit 5 aspecten:
de aanwezige deskundigheid binnen/buiten het team;
de aandacht en tijd die wordt vrijgemaakt;
aanpak, inhoud, methodieken en materialen;
de mogelijkheden van het schoolgebouw;
de samenwerkingsrelaties met ouders en onderwijs- en ketenpartners.
Een arrangement beschreven vanuit 1 aspect voldoet niet aan de kwaliteitseisen voor extra
ondersteuning; het zal altijd gaan om een combinatie van aspecten. Een school voor voortgezet
onderwijs maakt haar toegevoegde waarde zichtbaar voor het samenwerkingsverband door de
arrangementen te beschrijven waarmee de school een antwoord kan bieden op specifieke onderwijsen ondersteuningsbehoeften van kinderen.
Toekenning van extra ondersteuning vindt plaats op basis van handelingsgerichte diagnostiek, die de
onderwijsbehoeften vertaalt in directe en haalbare handelingssuggesties.
4.1 Ondersteuningsarrangementen binnen de school
4.1.1 Praktijkonderwijs
Het praktijkonderwijs is bestemd voor leerlingen die voldoen aan de voorwaarden om tot deze vorm
van onderwijs te worden toegelaten. Binnen het samenwerkingsverband Groningen Ommelanden is
afgesproken voorlopig de thans geldende toelatingscriteria te handhaven.
4.1.2 Leerwegondersteunend onderwijs (lwoo)
Lwoo is bestemd voor leerlingen in het vmbo met een extra leerweggebonden ondersteuning.
Binnen het samenwerkingsverband Groningen Ommelanden is afgesproken voorlopig de thans
geldende toelatingscriteria te handhaven.
Voor leerlingen voor wie opvang noodzakelijk is binnen de deelschool voor praktijkonderwijs heeft
het betrokken samenwerkingsverband de taak om een toelaatbaarheidsverklaring af te geven. De
aanvraag gebeurt door het bevoegd gezag van de school (ouders kunnen dus niet aanmelden!) bij de
commissie van advies van het samenwerkingsverband. Voor leerlingen die een andere vorm van
extra ondersteuning binnen de school of bovenschools behoeven (inclusief lwoo), geeft het
samenwerkingsverband een advies aan de school over de toekenning van een vorm van extra
ondersteuning.
4.1.3 Begeleiding hoogbegaafden
Het onderwijs voor hoogbegaafde leerlingen op het dr. Aletta Jacobs College zal grotendeels
maatwerk zijn. Dat komt voort uit het beperkte aantal hoogbegaafde leerlingen, maar ook uit de
wens om per hoogbegaafde leerling een ontwikkelingsprofiel op maat op te stellen. Om dit
maatwerk ook echt op maat te laten zijn, is het noodzakelijk dat er kennis over hoogbegaafdheid bij
medewerkers van de school is.
33
Naast maatwerk zal er ook ruimte zijn om meer in groepsverband te differentiëren. Bij olympiades of
projecten is het mogelijk om de beperkte groep hoogbegaafden aan te vullen met de partieel
begaafde leerlingen. Op deze manier kan heel goed in groepsverband gewerkt worden aan een
speciaal traject. Het is ook mogelijk om probleemgestuurde opdrachten in te zetten of een mini-plusprogramma samen te stellen.
4.1.4 Leerwerktraject (vmbo)
Het vmbo van het dr. Aletta Jacobs College wil elke leerling via de bij hem passende leerweg aan een
diploma helpen. Sommige leerlingen lukt dit niet via de manier van lesgeven zoals die plaatsvindt in
de bovenbouw van het vmbo. Voor deze leerling is er het leerwerktraject (LWT). Hierin volgt de
leerling niet alle vakken die een basisberoepsgerichte leerling volgt. In het LWT doet de leerling
namelijk eindexamen in de vakken Nederlands en een praktijkvak. Om aan dit examen te mogen
deelnemen, zullen er voldoendes gehaald moeten worden op lichamelijke opvoeding, op rekenen en
op stage. Deze stage vraagt van de leerling wel een grote zelfstandigheid en een goede
beroepshouding.
Wanneer het lesrooster het toelaat, kan de leerling verschillende praktijkvakken uit de bovenbouw
van het vmbo volgen. De meeste lesuren heeft de leerling les in en om lokaal 023. Op deze manier
zitten de leerlingen in een vaste, vertrouwde omgeving.
4.1.5 Begeleiding overige leerlingen met extra ondersteuning
Binnen het regiem van Passend Onderwijs zijn er geen “rugzakjes” meer. De middelen voor extra
ondersteuning worden aan het samenwerkingsverband verschaft. Gedurende de looptijd van de
beschikkingen zal er ook na 01-08-2014 voor de leerlingen met een “rugzak” niets veranderen.
Betreffende ouders en leerlingen zijn hierover al per brief geïnformeerd. Nieuwe aanvragen voor
extra ondersteuning verlopen volgens de afgesproken procedures binnen het
samenwerkingsverband.
4.2 Ondersteuningsarrangementen bovenschools
Vanuit het samenwerkingsverband Groningen Ommelanden worden de bovenschoolse
ondersteuningsarrangementen ingevuld. Voorbeelden hiervan zijn de rebound en time-out
voorziening. Deze arrangementen worden beschreven in het ondersteuningsplan van het
samenwerkingsverband en zijn afgestemd met alle gemeenten in de provincie. Voor een deel maakt
het samenwerkingsverband ook gebruik van voorzieningen in de stad Groningen van het
samenwerkingsverband Groningen Stad. In alle gevallen blijft de leerling ingeschreven bij de
reguliere VO-school. Het is aan de schoolbesturen van het samenwerkingsverband om in het
ondersteuningsplan hier mogelijkheden voor te bieden en middelen voor vrij te maken.
34
5. Grenzen aan het onderwijsaanbod
Het Aletta streeft er naar de zorg voor de leerlingen op een verantwoorde wijze gestalte te geven. Er
kunnen zich echter situaties voordoen, waarin wij als school de grenzen van onze mogelijkheden
ervaren. In het algemeen geldt dit bij leerlingen met een zware externaliserende
gedragsproblematiek, een meervoudige, complexe problematiek of als het gaat om leerlingen met
een te gering ontwikkelingsperspectief. Het is mogelijk dat dit speelt bij aanmelding van een leerling
voor onze school, maar kan ook gaan spelen gedurende de tijd dat een leerling bij ons op school zit.
Enkele voorbeelden van situaties, waarin de grens van onze mogelijkheden bereikt kan worden:
Verstoring van rust en veiligheid:
Indien een leerling zodanig grote gedragsproblemen heeft, dat dit leidt tot (verwachte)
ernstige verstoring van de rust en orde in de klas of de veiligheid van leerlingen en personeel
bedreigt.
Interferentie tussen verzorging/behandeling en onderwijs:
Indien een leerling een handicap heeft die een zodanige verzorging/behandeling vraagt dat
daardoor zowel de zorg en behandeling voor de betreffende leerling als het onderwijs aan de
leerling onvoldoende tot zijn recht kan komen. Het gaat hier bijvoorbeeld om leerlingen, die
verpleegkundige handelingen vragen; het personeel van de school is hiervoor onvoldoende
toegerust. Ook speelt mee dat huidige wet en regelgeving op de terreinen zorg en onderwijs
beperkingen opleggen aan een gecombineerd aanbod van onderwijs en zorg.
Verstoring van het leerproces voor de andere leerlingen:
Indien het onderwijs aan de leerling met een handicap een zodanig beslag legt op de tijd en
aandacht van de docent dat daardoor de tijd en aandacht voor de overige leerlingen in de
klas onvoldoende of in het geheel niet kan worden geboden.
Te geringe leerbaarheid
De leerling moet aan schoolse activiteiten kunnen deelnemen. Er zal dus voldoende mate van
leerbaarheid moeten zijn. Het gaat hier met name om de ondergrens voor het
praktijkonderwijs, waarvoor globaal een IQ van >55 en een leerniveau van ongeveer
begin/midden groep 4 basisonderwijs vereist is. Maar ook de aan- of afwezigheid van
bijkomende problematiek speelt hierbij een rol.
Blinde en slechtziende kinderen
In geval van een blinde of slechtziende leerling zal per individu bekeken worden hoe en of
het Aletta op hoogwaardig niveau onderwijs kan bieden.
Dove en slechthorende kinderen
In geval van een dove of slechthorende leerling zal per individu bekeken worden hoe en of
het Aletta op hoogwaardig niveau onderwijs kan bieden.
Leerlingen met motorische beperkingen
De school is wel toegankelijk voor bijvoorbeeld rolstoelafhankelijke leerlingen. In het
praktijkonderwijs en in iets mindere mate in het vmbo worden echter veel praktijkvakken
gegeven, die vooralsnog lastig realiseerbare aanpassingen vragen voor leerlingen met een
motorische beperking.
Per afdeling (havo, vwo, vmbo en pro) verschillen de mogelijkheden voor opvang van leerlingen met
speciale onderwijsbehoeften. In de onderwijsondersteuningsprofielen per afdeling (bijlage A1)
worden 22 orthobeelden onderscheiden, waarbij is aangegeven in welke mate een afdeling aan de
ondersteuningsvraag van de leerling tegemoet kan komen.
In alle gevallen zal echter steeds een individuele afweging gemaakt worden of onze school in staat is
voldoende tegemoet te komen aan de onderwijsbehoeften van de leerling. Daarbij staat het belang
van de leerling voorop, maar voor de school speelt ook mee de complexiteit van de
35
ondersteuningsvraag, de op dat moment beschikbare expertise, de hoeveelheid leerlingen met een
speciale onderwijsbehoefte in een klas of in de school als geheel, de groepsgrootte en de afdeling
waarvoor een plaatsing gevraagd wordt.
Voor die leerlingen, waarvoor het Aletta uiteindelijk geen opvang denkt te kunnen bieden, zal in de
meeste gevallen plaatsing in een vorm van voortgezet speciaal onderwijs gewenst zijn.
36
6. Ambities
6.1 Reflectie op ontwikkelingen in de afgelopen periode
Aangezien het wetgevingstraject Passend Onderwijs ingaat op 1 augustus 2014, zal de eerste
reflectie eind schooljaar 2014-2015 in dit ondersteuningsplan worden opgenomen.
6.2 Beleidsvoornemens 2014-2018
Onderdeel
2.5.2
Aanmeldingsprocedure
(14-15)
2.5.2
Aanmeldingsprocedure
(14-15)
2.6.5
Betrokkenheid ouders
(reeds ingezet)
2.10
Nascholing
(reeds ingezet)
2.12
Nazorg
(14-15)
3.1.3
OPP
(14-15)
Omschrijving
Herziening aanmeldingsformulier ouders: o.a. ouders uitnodigen zelf
belemmerende en stimulerende factoren te benoemen; ouders expliciet
vragen of een vorm van extra ondersteuning gewenst is; ouders vragen
naar wensen en verwachtingen; ouders vragen naar interventies door
derden; ouders wijzen op de wettelijke verplichting de school van alle
informatie te voorzien, die nodig is om te bepalen of hun kind voor
basis- of voor extra ondersteuning in aanmerking komt.
Deelname aan pilot Plaatsingswijzer met intentie tot invoering.
Voortzetten verhogen ouderbetrokkenheid bij alle zaken die het
leerproces beïnvloeden.
Voortzetten van de Keiwijzer en organiseren collegiale consultatie met
als doel het verhogen van de kwaliteit van het pedagogisch-didactisch
handelen van docenten.
Vormgeven nazorg bij vervolgopleiding leerlingen havo, vwo en vmbo.
Ontwikkeling/keuze van een format OPP en scholing/ondersteuning voor
mentoren bij de invulling. Hierin meenemen het koppelen van de
referentieniveau’s aan het perspectief van de leerling ; afspraken t.a.v.
de inzet van ouders bij de begeleiding; expliciet omschrijven van
mogelijke inzet ketenpartners op handelingsniveau.
3.1.5
Registreren van groepsinterventies op teamniveau, deze systematisch
Groeps(handelings)plan evalueren en van hieruit toewerken naar de ontwikkeling van
(na 14-15)
groeps(handelings)plannen. Afhankelijk van wetgeving mogelijk ook in
relatie tot de ontwikkeling van groepsOPP’s voor lwoo-ers.
3.1.8
Invoering van het bespreekformulier dat een docent/mentor gebruikt bij
IOT
de aanmelding van een leerling ter bespreking in het IOT. Aandacht voor
(14-15)
zowel leerlingbehoeften als leerkrachtbehoeften. Aandacht voor
handelingsgericht werken: hoe kan ik als docent verder met deze
leerling, gebruik makend van zijn sterke en zwakke punten.
3.1.11.2
Verdere ontwikkeling digitaal leerlingendossier mede in relatie tot OSODigitaal dossier
systematiek.
(reeds ingezet)
3.1.12
In pro inspelen op de nieuwe entreeopleiding MBO.
Uit-/doorstroom
(14-15)
3.1.12
Voortzetten uitdagen van goed presterende leerlingen om op te stromen
Uit-/doorstroom
naar een hoger niveau.
37
(reeds ingezet)
3.2.4
Hulplessen
(na 14-15)
3.2.5.2
Dyscalculie
(na 14-15)
3.2.9
Opvang buiten de les
(na 14-15)
3.3.14
Intern
vertrouwenspersoon
Op basis van determinatie op leerling-/groepsniveau hulplessen
preventief inzetten.
Ontwikkelen van beleid om leerlingen met dyscalculie planmatig te
kunnen ondersteunen.
Opzetten van een stilteruimte en een ruimte waar leerlingen die tijdelijk
niet in de les kunnen functioneren opgevangen worden.
Overwegen tot het aanstellen van minimaal 2 interne
vertrouwenspersonen (man en vrouw)
6.3 Ontwikkelagenda 2014-2015
Beleidsvoornemen 1
2.5.2 Aanmeldingsprocedure.
Doel
Helder en volledig (digitaal) aanmeldingsformulier.
Waarom?
Wie?
Om goed vast te kunnen stellen of een leerling voor basis- of voor extra
ondersteuning in aanmerking komt en in de juiste stroom te plaatsen.
Schoolondersteuningsplan en bestaande aanmeldingsformulier gebruiken
om een nieuw aanmeldingsformulier te ontwikkelen. Voorstel aan directie.
Traject besluitvorming.
Teamleiders onderbouw, AAT.
Wanneer?
Start september, voorstel aan directie november.
Cyclus
Jaarlijks (oktober) evaluatie door teamleiders en AAT.
Opbrengst
Helder en volledig digitaal aanmeldingsformulier, geen hulpvragen achteraf
meer, geen onverklaarbare op- en afstroom van leerlingen .
Wat te doen?
Beleidsvoornemen 2 2.5.2 Aanmeldingsprocedure.
Doel
Werken met plaatsingswijzer.
Waarom?
Heldere bepaling van plaatsingsadvies, eenheid van handelen in noordelijke
provincies, duidelijkheid naar ouders en leerlingen.
Wat te doen?
Pilot draaien met basisonderwijs, evalueren pilot en invoeren
plaatsingswijzer.
Wie?
Directie in overleg met basisonderwijs (LEA/LOB) .
Wanneer?
Oktober in LEA en LOB, rest van het jaar pilot en besluit over invoering in
januari.
Cyclus
Na 1 jaar evalueren met basisonderwijs.
Opbrengst
Geen onverklaarbare op- en afstroom van leerlingen, heldere bepaling van
plaatsingsadvies, minder toelatingsgesprekken nodig om tot
overeenstemming over plaatsing te komen.
38
Beleidsvoornemen 3
Doel
Waarom?
Wat te doen?
Wie?
Wanneer?
Cyclus
Opbrengst
2.12 Nazorg
Nazorg op orde hebben, analyses kunnen maken en vervolgens beleid
waardoor leerlingen in de toekomst minder switchgedrag laten zien.
Inzicht in waar en waarom leerlingen in het vervolgonderwijs switchen. Aan
de hand hiervan kunnen we inzetten op andere begeleiding op het Aletta.
Volgen ontwikkelingen programma’s en conclusies hieraan verbinden.
Decanen: zorgen voor gegevens en bijhouden ontwikkelingen verschillende
programma’s.
Decanen gaan vervolgens met teamleiders in gesprek over eventuele aanpak.
Volgen op het moment dat er nieuwe ontwikkelingen zijn. Februari 2015
zorgen de decanen voor inbreng in gesprek met teamleiders.
Voorlopig elk jaar in februari gesprek tussen decanen en teamleiders.
Minder switchgedrag. Hiervoor eerst de percentages nu helder krijgen
alvorens een doelpercentage te noemen. Voor nu: het percentage switchers
daalt.
Beleidsvoornemen 4
Doel
Waarom?
Wat te doen?
3.1.8 IOT
Invoeren bespreekformulier ten behoeve van het IOT.
Duidelijke en noodzakelijke gegevens ten behoeve van een effectief gesprek.
Opstellen format, invoeren, evalueren en eventueel bijstellen.
Onderdelen: leerlingenbehoeften, docentenbehoeften, handelingsgericht
werken, gebruik maken van sterke en zwakke punten.
Wie?
Wanneer?
ITO
September 2014 format.
December 2014 eventueel een bijgesteld format.
Bij goed functionerend format geen verdere actie
Goed functionerend format
Cyclus
Opbrengst
Beleidsvoornemen 5
Doel
Waarom?
Wat te doen?
Wie?
Wanneer?
Cyclus
Opbrengst
Beleidsvoornemen 6
Doel
Waarom?
Wat te doen?
Wie?
Wanneer?
Cyclus
Opbrengst
3.1.11 Uit-/doorstroom.
Entreeopleidingen inbedden in beleid pro.
Enkele pro-leerlingen vinden nu een weg in het mbo. Dit ook in geval van
entreeopleidingen bewerkstelligen.
Opnemen in teamplan pro.
Teamleider pro
Uiterlijk mei 2015 (in teamplan).
In jaarlijkse evaluatie teamplan opnemen.
Zelfde percentage pro-leerlingen behaalt mbo-diploma.
A 28 invoeren OPP
Zicht op uitstoom voor leerlingen ouders en collega’s optimaliseren.
Ondersteuning van de leerling gedurende schoolloopbaan aanpassen op
verwachte uitstroom
Opstellen format, invoeren, evalueren en eventueel bijstellen.
ITO pro
Voor 1 augustus 2014 bekend bij docenten pro
Mei 2015 evalueren en eventueel aanpassen, bij aanpassen mei 2016 idem
Goed functionerend format
39
Bijlagen
A
A1
Protocollen/beleidsdocumenten
Onderwijsondersteuningsprofielen havo, vwo, vmbo, praktijkonderwijs 2012-2013
SOP SOP SOP Onderwijsondersteuningsprofiel
Onderwijsondersteuningsprofiel
Onderwijsondersteuningsprofiel
havo vwo.doc
vmbo.doc
praktijkonderwijs.doc
A2
Veiligheidsplan
SOP - 02-2008
concept Veiligheidsplan.doc
A3
(anti-)Pestprotocol
SOP - 04
pestprotocol Aletta maart 2012 vastgesteld.doc
A4
Verzuimbeleid
verzuim 2014
aangepast V1.docx
A5
Protocol medicijnverstrekking en medisch handelen
SOP - Model Aob.pdf
A6
Protocol verlies en rouwverwerking
SOP - Plotselinge
dood van een leerling of docent in het -speciaal- voortgezet onderwijs.pdf
A7
Klachtenregeling
SOP Klachtenregeling stg dr. Aletta Jacobs College.pdf
A8
Meldcode kindermishandeling (Nog verder ontwikkelen in 2014-2015)
SOP - Huiselijk
geweld en kindermishandeling.pdf
A9
Taalbeleidsplan
SOP - 2012-09-25
taalbeleidsplan MR 9 okt.doc
40
A10
Rekenbeleidsplan
SOP - 2012-06-30
Beleidsplan rekenen Aletta Jacobs College MR 9 okt.doc
A11
Beleidsplan hoogbegaafde leerlingen
SOP - 25-5b
hoogbegaafdenbeleid AJC definitief.docx
A12
Inhoudsopgave leerlingendossier
SOP Inhoudsopgave leerlingendossier - concept.doc
A13
Dyslexiebeleid
SOP - Dyslexiebeleid
AJC.docx
A14
Beleid t.a.v. uit de les sturen van leerlingen
SOP - Beleid ten
aanzien van uit de les sturen van leerlingen.doc
A15
Leerlingenstatuut met daarin het beleid ten aanzien van schorsing en verwijdering en het
beleid ten aanzien van klachten
SOP Leerlingenstatuut met daarin het beleid ten aanzien van schorsing en verwijdering en het beleid ten aanzien van klachten.doc
A16
Convenant Jeugd en Veiligheid
SOP - Convenant
Jeugd en Veiligheid.doc
A17
Rebound/schakelvoorziening Time Out
SOP Rebound-schakelvoorziening - Time Out.doc
A18
Procedure crisissituaties ten aanzien van leerlingenzorg
SOP - Procedure
crisissituaties ten aanzien van leerlingenzorg.doc
A19
Stroomschema voor interne verwijzing leerling naar ITO/AAT
SOP - Stroomschema
voor interne verwijzing leerling naar IOT.doc
41
A20
Aanmeldingsprocedure ITO (Update nodig)
SOP Aanmeldingsprocedure IOT.doc
A21
(Deel-)ondersteuningsplan pro (Update nodig)
SOP (Deel-)ondersteuningsplan pro- jan 2011.docx
A22
Aanmeldingsprocedure AJC
SOP aanmeldingsprocedures ajc 14-15.doc
A23
Werkwijze OPP
SOP - OPP provincie
Groningen- versie 1 0 concept.docx
A24 Werkwijze Commissie van Advies
SOP - Werkwijze
Commissie van Advies 20 03 2014.docx
42
B
B1
Formulieren
Aanmeldingsformulier nieuwe leerlingen
SOP SOP SOP SOP Aanmeldingsformulier Aanmeldingsformulier
Aanmeldingsformulier
VMBO vanaf leerjaar 2.docx
PRAKTIJKONDERWIJSAanmeldingsformulier
LEERJAAR
HAVO VWO vanaf leerjaar 2.docx
1.docx
vanaf leerjaar
2.docx
B2
Aanmeldingsformulier begeleiding schoolarts
SOP Aanmeldingsformulier verzuimbegeleiding schoolarts.doc
B3
Signaleringslijst (Z.s.m. update voor IOT maken – Ook voor AAT?)
…….
B4
Aanmeldingsformulier IOT (maken + ook voor AAT?)
…….
B5
Aanmeldingsformulier CvA (moet nog vanuit het samenwerkingsverband komen)
…….
B6
Gemeenschappelijk overeengekomen format in het swv Groningen Ommelanden (moet nog
vanuit het samenwerkingsverband komen)
…….
B7
Aanmeldingsformulier leerlingenbespreking (Nog ontwikkelen 2014-2015)
…….
B8
Onderwijskundig rapport (OKR)
SOP - OKR PO-VO
provincie Groningen.pdf
B9
Aanmeldingsformulier RVC
SOP Aanmeldingsformulier_RVC_2014-2015.doc
B10
Handelingsplan
SOP - Format
handelingsplan.doc
B11
Dossieranalyse
SOP - PRO
overdrachtsformulier - dossieranalyse.doc
B12
Ontwikkelingsperspectief (Nog ontwikkelen in 2014-2015 / komt vanuit samenwerkingsverb.)
……
43
C
C1
Ketenpartners
GGD
De GGD ziet toe op de gezondheid van leerlingen en signaleert fysieke en psychische
problemen. Daartoe houdt de jeugdarts spreekuur op het Aletta en neemt deel aan het Zorgen Adviesteam. Samen met de jeugdzorg en Lentis Jonx bevordert de jeugdarts een adequate
hulpverlening voor leerlingen.
Met de GGD heeft Aletta in het kader van de preventie vroegtijdig schoolverlaten, een
ziekteverzuimprotocol opgesteld om de leerlingen met langdurig of regelmatig ziekteverzuim
extra te kunnen begeleiden. De ouders, mentor en schoolarts worden betrokken en de
leerplichtambtenaar wordt op de hoogte gesteld.
C2
GGZ
GGZ Nederland bevordert de goede geestelijke gezondheid(szorg) en komt op voor alle
randvoorwaarden die noodzakelijk zijn om dit te bereiken.
Met de formulering van bovenstaande missie heeft het bestuur van GGZ Nederland zich niet
beperkt tot de focus op geestelijke gezondheidszorg. Met de missie gericht op het brede
terrein van de geestelijke gezondheid claimt GGZ Nederland een positie in het
maatschappelijke debat, waar thema’s als destigmatisering en participatie actueel en van
groot belang zijn.
Met haar leden wil GGZ Nederland in de ggz-sector bewerkstelligen dat verandering en
innovatie leiden tot het leveren van steeds betere zorg. De rol en meningen van patiënten
worden belangrijker en vereisen dat we ons gezamenlijk inspannen voor een beter
zorgaanbod en prestaties
Zo nodig is er contact tussen de GGZ en het AJC.
C3
Bureau Jeugdzorg
Bureau Jeugdzorg is bedoeld voor vragen van ouders en kinderen die te maken hebben met
ernstige problemen rond opgroeien en opvoeden. De leeftijdsgrens voor de kinderen is tot
18 jaar en men moet in de provincie Groningen woonachtig zijn.
Het gaat altijd om situaties die dusdanig chronisch, ernstig of complex zijn, dat ouders met
hulp van de lokale jeugdzorg (algemeen maatschappelijk werk, schoolartsen) niet meer
verder komen met het oplossen van de problemen.
Het Bureau Jeugdzorg is de centrale toegangspoort voor alle vormen van jeugdzorg in de
provincie Groningen.
Hulpverleners van Bureau Jeugdzorg geven advies, informatie, verwijzen door en bieden in
een enkel geval kortdurende hulp. Bureau Jeugdzorg verleent hulp in crisissituaties, zowel
binnen als buiten kantoortijden.
Samen met ouders en jongeren maakt een hulpverlener van BJZ een analyse van de
problemen. Op grond van deze analyse wordt een indicatiebesluit opgesteld. Een
indicatiebesluit geeft ouders en jongeren recht op geïndiceerde zorg. Daaronder valt o.a.
ouderbegeleiding, bepaalde vormen van gespecialiseerde gezinshulp, intensieve
orthopedagogische gezinsbehandeling, ‘plaatsing’ in dagbehandelingscentra, plaatsing in een
pleeggezin, een tehuis of kamertrainingsproject.
Als er een indicatiebesluit wordt afgegeven dan treedt een hulpverlener van BJZ op als
casemanager. Deze zorgt er voor dat de hulp wordt aangevraagd en beschikbaar blijft. Samen
met ouders en jongere bekijkt een casemanager of de doelen uit het hulpverleningsplan
worden behaald.
Omdat hulpverlening op vrijwillige basis gebeurt, is het beste dat jongeren en ouders zelf
contact opnemen met BJZ. Scholen kunnen wel leerlingen middels het AAT in beeld brengen
bij BJZ of door ze telefonisch voor te leggen. Ook voor consultatie kan contact worden
opgenomen. BJZ kan pas iets doen als ouders en jongere op de hoogte zijn van het contact
van school met BJZ.
44
Op verzoek van de school kan er informatie over de stand van zaken t.a.v. de hulpverlening
verkregen worden, mits de ouders en leerling hiermee hebben ingestemd. Op grond van
privacyreglementen kan niet alle informatie teruggekoppeld worden, alleen informatie die
nodig is.
Als er een casemanager van BJZ is, dan is deze eerstverantwoordelijk voor het informeren
van het netwerk. Het contact loopt via het AAT.
C4
Lentis Jonx
Jonx is een tweedelijns voorziening en biedt hulp aan jeugdigen met psychiatrische
problematiek.
Binnen de school heeft Jonx de volgende taken:
- Vroegtijdige onderkenning psychiatrische problematiek;
- De school en externe zorgstructuren helderheid geven over de taak van Jonx;
- Consultatie aan betrokken schoolnetwerken zodat de laatstgenoemden problemen van
leerlingen kunnen ondervangen;
- Terugkoppeling van leerlingen die hulp krijgen naar de school en het schoolnetwerk;
- Het contact loopt via het AAT.
C5
Centrum voor Jeugd en Gezin
Het Centrum voor Jeugd en Gezin is er voor alle ouders en opvoeders die vragen hebben
over de opvoeding, het opgroeien of de gezondheid van hun kind.
Er is een nauwe samenwerking tussen het AAT en het CJG. Eventueel sluit het CJG aan bij het
AAT-overleg.
C6
Algemeen en/of schoolmaatschappelijk werk
Welzijnsorganisatie ‘Noordermaat’ verzorgt in de gemeente Hoogezand-Sappemeer het
algemeen maatschappelijk werk.
Het algemeen maatschappelijk werk helpt bij het oplossen van problemen. Dat kunnen
problemen zijn in een relatie, rond werk en inkomen of de opvoeding van de kinderen.
Het algemeen maatschappelijk werk werkt zonder verwijzing of indicatie en helpt om
problemen op een rij te zetten en geeft advies, zodat de cliёnt er zelf mee verder kan.
Zo nodig is er contact via het AAT.
C7
MEE
Mensen met een beperking, chronisch zieken en hun betrokkenen ervaren vaak een stapeling
van vragen en problemen, die tot belemmering van zelfredzaamheid en maatschappelijke
participatie leiden. De aard van deze problematiek is zeer uiteenlopend: vragen over het
opvoeden van kinderen met een beperking, geen aansluiting kunnen vinden in het onderwijs
of op de arbeidsmarkt, te maken hebben met schulden, vastlopen in de zorg, criminaliteit,
enzovoort.
MEE biedt, als onafhankelijke en professionele cliëntondersteuner, alle mensen met een
beperking, chronisch zieken en hun betrokkenen de juiste ondersteuning bij het vinden van
oplossingen in de voor hen ontstane problematiek. De activiteiten van MEE richten zich op
preventie en individuele cliëntondersteuning en hebben tot doel dat mensen met een
beperking maximaal kunnen (blijven) participeren in de samenleving.
Zo nodig is er contact via het AAT.
C8
Leerplichtambtenaar
De leerplichtambtenaar is belast met het toezicht op de naleving van de Leerplichtwet (1969)
met als onderdeel de kwalificatieplicht (1 augustus 2007), heeft tot taak hulp te verlenen aan
jongeren, ouders/verzorgers en scholen indien de jongere door (dreigend) schoolverzuim in
45
zijn vorming en ontplooiing wordt belemmerd en wanneer er sprake is van problematisch
gedrag.
De leerplichtambtenaar houdt een administratie bij van alle leerplichtige inwoners. De school
is wettelijk verplicht om in- en uitschrijvingen en schoolverzuim te melden bij de
leerplichtambtenaar van de woongemeente. De afzonderlijke teams verzorgen dit
zelfstandig.
Het contact loopt via de teamleider of ITO.
Taakomschrijving ten aanzien van de zorg binnen de school:
- Preventie door middel van structureel overleg met de onderwijsinstellingen en
instanties zoals bijvoorbeeld de jeugdhulpverlening, de Raad voor de
Kinderbescherming, de (jeugd)politie;
- Vroegtijdige consultatie van teams bij dreigende probleemsituaties en dreigend
Schoolverzuim;
- Contact zoeken en leggen met de jongeren en ouders/verzorgers naar aanleiding van
een melding vanuit het onderwijs of andere discipline voor wat betreft verzuim en/of
problemen;
- Deelname aan schoolnetwerk;
- Terugkoppeling van uitgevoerd e activiteiten naar teamleider en het AAT.
C9
HALT
Bureau Halt kan bemiddelen dat een jongere een alternatieve straf moet uitvoeren.
Strafafdoening via bureau Halt wordt niet aan school gemeld. Meestal melden de jongeren
zelf dat zij via Halt een alternatieve straf moeten afdoen.
Bureau Halt geeft wel voorlichting over het uitvoeren van alternatieve straffen en het
verkleinen van kansen om niet in aanraking te komen met politie en justitie. Deze
voorlichting is incidenteel.
C10
Politie/jeugdagent
De jeugdagenten houden zich vrijwel uitsluitend bezig met jeugdigen. Ze zijn er in principe
voor alle jongeren, maar in het bijzonder voor de jeugd die risico loopt, overlast veroorzaakt
of criminele activiteiten ontplooit. De belangrijkste taak van de jeugdagenten is het
terugdringen van jeugdproblematiek en -criminaliteit.
Taakomschrijving ten aanzien van de zorg binnen de school:
De jeugdagent is actief en aanspreekbaar aanwezig voor jongeren;
Onderhoudt contacten met jongeren;
Treedt zowel pro-actief als repressief op;
Neemt deel aan het schoolnetwerk wat betreft vroegtijdige onderkenning
problematiek;
Is aanspreekpunt daar waar het gaat om het bevorderen van de veiligheid op de
school en de aanpak van de problematiek van scholieren;
Neemt, op aanvraag, deel aan het AAT.
Geeft een gastles in klas 1 vmbo/pro.
C11
Regionale Verwijsindex Zorg voor Jeugd
In januari 2010 is de provincie Groningen gestart met de
invoering van de verwijsindex Zorg voor Jeugd Groningen. Dit is een
digitaal systeem waarmee problemen bij kinderen en jongeren van 0 tot
23 jaar vroegtijdig kunnen worden gesignaleerd en waarbij de
hulpverlening goed op elkaar kan worden afgestemd. Hierdoor zal de
hulp aan de jeugdigen in de provincie verbeteren. In de eerste fase
46
sluiten 215 instellingen aan op Zorg voor Jeugd Groningen, zoals de
GGD, Bureau Jeugdzorg, instellingen voor Maatschappelijk Werk, maar
ook scholen en welzijnsinstellingen. Het aantal deelnemende
instellingen zal de komende jaren groeien.
Zo nodig is er contact via het AAT.
C12
Regionaal Meld- en Coördinatiecentrum (RMC) Groningen
De opdracht van het RMC is het in beeld brengen van voortijdige schoolverlaters door zorg te
dragen voor de coördinatie van een sluitende aanpak. Daarnaast werkt het RMC aan het
realiseren van een dekkende en effectieve samenwerking tussen instellingen (scholen,
leerplichtambtenaren, jeugdhulpverlening, CWI, WIW) gericht op terug- of doorbegeleiding
van de voortijdig schoolverlater naar regulier onderwijs of werk-leer-trajecten.
Het RMC is verantwoordelijk voor een goede herplaatsing van de leerling. In samenwerking
met de leerling, de ouders, de scholen en betrokken instanties wordt door de
trajectbegeleider gekeken waar de leerling het beste naar toe kan en in welke constructie
(regulier onderwijs of werken en leren, combinatie met zorg, etc.) Het RMC brengt de school
op de hoogte wat er met de leerling is gebeurd.
C13
Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK)
Het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling is de centrale instantie voor het vragen van
advies of het melden van kindermishandeling. Elke provincie of grootstedelijke regio heeft
zijn eigen advies- en meldpunt. Zij zijn een voortzetting van de bureaus Vertrouwensarts. Er
wordt nauw samengewerkt met de Raad voor de Kinderbescherming.
Melding gebeurt via de meldcode kindermishandeling (bijlage A8).
C14
Raad voor de Kinderbescherming
De Raad voor de Kinderbescherming komt op voor de rechten van het kind, van wie de
ontwikkeling en opvoeding worden bedreigd. De Raad schept voorwaarden om die
bedreiging op te heffen of om te voorkomen.
De drie belangrijkste taken van de Raad - de kerntaken - zijn bescherming, scheiding en
omgang, en strafzaken waarin minderjarigen betrokken zijn. Daarnaast heeft de Raad ook
een taak op andere terreinen waarbij de belangen van het kind in het spel zijn, zoals adoptie,
het afstand doen van een kind en afstammingsvragen.
De werkwijze van de Raad voor de Kinderbescherming is vastgelegd in ‘Normen
2000’. Deze richtlijnen van de minister van Justitie zijn voor de medewerkers van de Raad de
leidraad voor hun dagelijks werk. Het document beschrijft onder andere hoe een onderzoek
uitgevoerd wordt, welke informatie in het rapport komt en hoe lang een onderzoek mag
duren. Daardoor komt elk raadsonderzoek in principe op dezelfde manier tot stand.
C15
Autisme Team Noord Nederland
Het Autisme Team Noord Nederland is gespecialiseerd in autismediagnostiek en behandeling
op maat. De begeleiding richt zich niet alleen op de betrokkene zelf, maar ook op de
omgeving (ouder, partner en anderen). Er is een infantteam, kinderteam, volwassenteam,
ASS+ team (voor mensen met ASS met bijkomende problematiek), SPB (sociaal psychiatrische
begeleiding van volwassen in de thuissituatie).
Zo nodig is er contact via het AAT.
C16
UWV WERKbedrijf
Inschrijven voor werk en (eventueel) aanvragen van een uitkering.
Werkzoekenden schrijven zich in voor werk en kunnen eventueel een uitkering aanvragen.
Inschrijven kan vanaf het moment dat er sprake is van dreigende werkloosheid. Uiterlijk de
tweede werkdag na de eerste werkloosheidsdag moet een klant zich hebben ingeschreven bij
47
het WERKbedrijf. Als het vervolgens niet direct lukt werk te vinden, zorgt UWV Uitkeren voor
een tijdelijke uitkering als inkomen.
Het UWV wil mensen snel helpen bij het vinden van (ander) werk. Liefst voordat zij een
beroep moeten doen op een uitkering.
Een uitkering is een tijdelijke voorziening. Samen met gemeenten zet het WERKbedrijf
instrumenten in om mensen aan het werk te helpen.
In de Competentie Test Centra kunnen werkzoekenden meer over hun mogelijkheden te
weten komen. Dit helpt bij het zoeken naar werk.
Met leerwerktrajecten volgen werkzoekenden een opleiding én verdienen ze geld.
Bemiddeling door de werkcoaches en de inzet van re-integratiemiddelen helpt veel mensen
weer aan het werk.
Niet iedereen kan zelfstandig aan het werk. Met begeleiding kunnen deze mensen vaak wel
aan de slag. Het WERKbedrijf beoordeelt of iemand in aanmerking komt voor een plek in de
Sociale Werkvoorziening.
UWV-consulenten geven voorlichting aan vierde klassen TL over rechtspositie, solliciteren en
vakantiewerk.
C17
Bedrijfsleven
Binnen het praktijkonderwijs en het leerwerktraject kunnen leerlingen bij bedrijven in stage
geplaatst worden.
In het vierde jaar vmbo-tg lopen alle leerlingen korte stages in Carrousel-breed. Daarbij zijn
vele brancheorganisaties van het bedrijfsleven en van de zorginstellingen betrokken. Het
doel van Carrousel-breed is een oriёntatie op beroepen en werkvelden ter ondersteuning van
de keuze voor een vervolgopleiding in het mbo.
In het derde en vierde jaar vmbo-kb/bb lopen de leerlingen van de sector zorg & welzijn
korte stages in Carrousel van de zorginstellingen, met als doel een oriëntatie op beroepen en
werkvelden in de zorg.
In het vierde jaar vmbo basisberoepsgerichte leerweg lopen de leerlingen van alle sectoren
een beroepsoriënterende stage bij bedrijven en instellingen ter ondersteuning van de keuze
voor een vervolgopleiding in het mbo.
C18
Regionaal opleidingscentrum (ROC)
In april 2003 is een convenant gesloten tussen het ROC en een viertal VO-scholen, waaronder
het dr. Aletta Jacobs College. Dit convenant beoogt een doorgaande lijn te creëren voor
leerlingen uit het vmbo naar het ROC.
Aan het eind van het schooljaar na het examen overlegt de decaan van het vmbo een lijst
met schoolverlaters aan het RMC teneinde te voorkomen dat leerlingen na de zomervakantie
geen vorm van vervolgonderwijs hebben.
C19
Verslavingszorg Noord Nederland (VNN)
VNN zet zich in voor mensen die problemen ondervinden als gevolg van een verslaving.
Verslaving op het gebied van alcohol, drugs, gokken of gamen.
VNN wil hen een perspectief bieden op een ander leven. Dit betekent dat VNN mensen met
een verslaving en hun naastbetrokkenen perspectief wil bieden op meer kwaliteit van leven.
Een leven zonder of met minder verslavingsproblemen. Ook wil VNN zich inzetten om
verslavingsproblemen te voorkomen.
De VNN geeft soms voorlichting op het AJC en zo nodig is er contact via het AAT.
C20
Hanze Aansluiting vo-hbo (Hanze Hogeschool)
Hanze Aansluiting wil de aansluiting tussen voortgezet onderwijs en mbo en de
Hanzehogeschool Groningen bevorderen. Hanze Aansluiting voert hiervoor specifiek
onderzoek uit en ontwikkelt beleid en activiteiten op het gebied van aansluiting. Er zijn
48
speciale platforms die zich hiermee bezighouden. Aan het platform Aansluiting vo-hbo
nemen 20 vo-scholen deel. In het platform Aansluiting mbo-hbo zitten drie ROC’s uit
Groningen en Drenthe
Het contact loopt via de teamleider hv bovenbouw en de decaan hv.
C21
Signaleringssysteem Zorg voor Jeugd Groningen
Dit signaleringssysteem, ook wel verwijsindex genoemd, is bedoeld voor jongeren in de
provincie Groningen die het risico lopen om in de problemen te komen. Het is een
hulpmiddel om snel de juiste hulp of ondersteuning op gang te brengen en af te stemmen. Zo
kan voorkomen worden dat problemen groter worden. Zowel voor de jongere als voor
ouders.
Hoe het werkt?
Stel dat de school zich zorgen maakt over uw kind. De mentor neemt contact met u op en
gaat met u in overleg. Dit kan leiden tot het afgeven van een signaal in de verwijsindex. Dit
betekent dat de school zijn naam koppelt aan die van uw kind. Zo laat de school aan andere
(hulp)instellingen zien dat hij betrokken is bij uw kind.
Wie werken met Zorg voor Jeugd Groningen?
Vele organisaties die in de provincie Groningen professioneel betrokken zijn bij de
hulpverlening aan jongeren werken met Zorg voor Jeugd. Denk aan organisaties als GGD
Groningen, Bureau Jeugdzorg en instellingen voor Maatschappelijk Werk, maar ook aan
scholen, gemeenten, welzijnsinstellingen en huisartsen.
Verdere informatie kunt u vinden op de website: www.zorgvoorjeugd.nu en
www.gemeente.groningen.nl
49