Syntrus Achmea Verantwoord Beleggen 1e halfjaar 2014

Verantwoord Beleggen
Rapportage H1 2014
Syntrus Achmea
Beleggingspools
Inhoud
Inleiding verantwoord beleggen
5
Uitsluitingsbeleid
7
Engagement
9
Collectief engagement
16
Corporate Governance
17
Bijlagen
21
Syntrus Achmea is een handelsnaam van Syntrus Achmea Pensioenbeheer N.V. gevestigd te Amsterdam kvk 33254107 | Syntrus Achmea
Vermogensbeheer B.V. gevestigd te Tilburg kvk 18059537 | Syntrus Achmea Vastgoed B.V. gevestigd te Amsterdam kvk 33306313 |
Verantwoord Beleggen – Rapportage H1 2014 – Syntrus Achmea Beleggingspools
4 / 24
01 Inleiding verantwoord beleggen
Syntrus Achmea Vermogensbeheer beheert beleggingspools waar verschillende pensioenfondsen in
participeren. Sinds 2008 past Syntrus Achmea verantwoord beleggen instrumenten toe bij het
beheren van het vermogen in deze beleggingspools. In deze halfjaarlijkse rapportage leest u over de
laatste stand van zaken met betrekking tot deze instrumenten en vindt u terug welke activiteiten er
voor de beleggingspools zijn ondernomen. Beleidsdocumenten en de rapportages zijn terug te vinden
op de website van Syntrus Achmea Vermogensbeheer. Eerst nog een kort overzicht waar Syntrus
Achmea voor staat.
Wat houdt verantwoord beleggen in?
Syntrus Achmea staat voor een goed en betaalbaar
pensioen. Syntrus Achmea is van mening dat
verantwoord beleggen bijdraagt aan het realiseren van
een goed en betaalbaar pensioen voor huidige en
toekomstige generaties. Daarom besteedt Syntrus
Achmea waar nodig en mogelijk binnen de fiduciaire
verantwoordelijkheid aandacht aan ecologische, sociale
en governance onderwerpen. Maatschappelijk
verantwoord ondernemen door ondernemingen waarin
belegd wordt speelt een belangrijke rol.
Wat zijn de uitgangspunten?
Voor het verantwoord beleggen beleid hanteert Syntrus
Achmea de principes van het Global Compact van de
Verenigde Naties als uitgangspunt. Deze principes
hebben betrekking op vier hoofdthema’s:
• Mensenrechten
• Arbeidsnormen
• Milieu
• Anticorruptie
Het VN Global Compact bestaat uit tien breed
geaccepteerde principes (zie bijlage 1). Deze principes
vinden hun oorsprong in internationale verdragen zoals
de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens
en principes van de International Labour Organisation
(ILO). Het VN Global Compact verlangt van bedrijven dat
zij binnen hun eigen invloedsfeer kernwaarden op het
gebied van mensenrechten, arbeidsnormen, milieu en
anticorruptie omarmen, ondersteunen en uitoefenen.
Wat doet Syntrus Achmea?
Bij het in praktijk brengen van het Syntrus Achmea
verantwoord beleggen wordt gebruik gemaakt van vier
instrumenten:
1. Uitsluiting, van producenten van controversiële
wapens;
2. Engagement, het aangaan van de dialoog met
ondernemingen;
3. Corporate governance en stemmen op
aandeelhoudersvergaderingen
4. Landenbeleid geënt op de Sanctiewet 1977
Hoe legt Syntrus Achmea verantwoording af?
Transparantie is onafscheidelijk verbonden aan een
goed verantwoord beleggen beleid. Syntrus Achmea
rapporteert daarom tweemaal per jaar over hoe zij de
afgelopen periode invulling gaf aan het verantwoord
beleggen beleid. Ook rapporteert Syntrus Achmea over
de wijze waarop instrumenten zijn ingezet op sociale,
governance en milieuthema´s.
Syntrus Achmea rapporteert via een verantwoord
beleggen rapportage. Met behulp van een zogenoemd
vote disclosure system geven wij inzicht in het
stemgedrag. De rapportages en het systeem zijn
toegankelijk via de website van Syntrus Achmea.
Daarnaast staan op deze website de volgende
documenten:
1. Verantwoord beleggen beleid
2. Uitsluitingsbeleid ten aanzien van controversiële
wapens
3. Corporate governance en stembeleid
Wat is de scope van deze rapportage?
Het verantwoord beleggen beleid is van toepassing op
de volgende beleggingsfondsen:
• Syntrus Achmea Aandelenpool Europa
• Syntrus Achmea Aandelenpool Noord Amerika
• Syntrus Achmea Aandelenpool High Conviction
Europa
• Syntrus Achmea Aandelenpool Multi Manager
Europa
• Syntrus Achmea Vastrentende Waarden Pool
• Syntrus Achmea Global high Yield Pool
• Syntrus Achmea Geldmarkt Pool
In deze rapportage wordt verantwoording afgelegd voor
het in de beleggingspools gevoerde verantwoord
beleggen beleid.
De instrumenten, de gemaakte keuzes en de recente
ontwikkelingen worden ieder in afzonderlijke
hoofdstukken besproken.
Verantwoord Beleggen – Rapportage H1 2014 – Syntrus Achmea Beleggingspools
5 / 24
ESG Integratie
Voor de gangbare beleggingscategorieën zijn er nog
andere ontwikkelingsmogelijkheden. Vanuit de
overtuiging dat in de markt het belang van
ontwikkelingen op milieu en sociaal gebied niet
voldoende wordt onderkend wordt er waarde gehecht
aan informatie op dit gebied. Voor de door Syntrus
Achmea beheerde beleggingspools worden daarom daar
waar mogelijk duurzaamheidsfactoren op een
systematische en consistente manier geïntegreerd in het
reguliere beleggingsproces. Dit vanuit de overtuiging dat
het inzichtelijk maken van relevante ecologische, sociale
en goed bestuur (ESG) factoren, en daarmee verbonden
bedrijfsspecifieke risico’s, bijdraagt aan het maken van
beter geïnformeerde beleggingsbeslissing. Het draagt bij
aan het behalen van een goed rendement en het streven
naar een goed en betaalbaar pensioen.
Aandelen
Voor de aandelenportefeuilles waar een fundamenteel
beleggingsproces van toepassing is wordt een ESG
integratie strategie toegepast. Sinds 2011 worden
duurzaamheidsfactoren op een systematische en
consistente manier geïntegreerd in het
beleggingsproces. Dit vanuit de overtuiging dat het
inzichtelijk maken van relevante ecologische, sociale en
goed bestuur (ESG) factoren en daarmee verbonden
bedrijfsspecifieke risico’s bijdraagt aan het maken van
beter geïnformeerde beleggingsbeslissing.
Na uitvoerig testen van beschikbare data is de
voorlopige conclusie dat huidige datasets zich niet lenen
voor het doel van ESG integratie in de portefeuilles die
beheerd worden middels een kwantitatief
beleggingsproces. De kwaliteit van de onderliggende
data en het ontbreken van betrouwbare tijdsreeks
gegevens maken dat de datasets momenteel geen
toegevoegde waarde hebben voor de
beleggingsportefeuille.
6 / 24
Bedrijfsobligaties
Bij het beheer van de bedrijfsobligatieportefeuille binnen
de Vastrentende Waarden Pool is in de afgelopen jaren
op ad-hoc basis een ESG-integratiestrategie in het
beleggingsproces toegepast op het moment dat daar
nadrukkelijk aanleiding toe was. Voor ondernemingen
waar risico’s vanuit een ecologische, sociale en goed
bestuur (ESG) perspectief het meest dreigend waren is
er aandacht geschonken aan ESG informatie met
gebruikmaking van de MSCI ESG Research. Naast het
evalueren van invloed van ESG factoren op bestaande
bedrijfsobligaties werd bij nieuwe bedrijfsobligatieuitgevende instellingen ook op ad hoc basis ESG
informatie meegenomen in het beoordelingsproces. Door
aanpassingen in het Syntrus Achmea waarderingsmodel
is in het tweede kwartaal van 2014 de stap gezet naar
een structurele ESG integratie voor het credits
bedrijfsobligatiemandaat.
Staatsobligaties
Voor de staatsobligatieportefeuille binnen de
Vastrentende Waarden Pool worden bestuurlijke, milieu
en sociale risico’s waar van toepassing en relevant
meegewogen in de kwantitatieve en kwalitatieve
landenanalyses. In de bepaling van het risico of een land
de uitgeleende hoofdsom en bijhorende rente volledig en
op tijd terug kunnen betalen zijn ESG risico’s dus
meegewogen. Bij het identificeren van deze risico’s
maken de SAVB portefeuillemanagers gebruik van ESG
landenanalyses van de onafhankelijke dataleverancier
Camradata.
Syntrus Achmea zal naast de interne activiteiten de
ontwikkelingen in de markt op dit gebied blijven
monitoren, onderzoeken en toepassen indien gepast. Dit
met het doel een goed rendement te behalen zodat een
goed en betaalbaar pensioen voorop blijft staan.
Verantwoord Beleggen – Rapportage H1 2014 – Syntrus Achmea Beleggingspools
02 Uitsluitingsbeleid
Er zijn verschillende redenen waarom een belegger er voor kiest om niet te beleggen in bepaalde
ondernemingen. Zo kan men ervoor kiezen om niet te beleggen in ondernemingen die ongewenst
gedrag vertonen of ondernemingen die bepaalde controversiële producten produceren. Wanneer een
onderneming betrokken is bij een controversieel product, veelal een kernactiviteit van de
onderneming, is een engagementbeleid niet reëel. Het is immers lastig de onderneming over te halen
een ander product te produceren. In dat geval hanteert Syntrus Achmea op voorhand een
uitsluitingsbeleid. Het uitsluitingsbeleid van de beleggingspools richt zich op één enkel product,
namelijk controversiële wapens.
Wat zijn controversiële wapens?
Voor Syntrus Achmea zijn wapens controversieel
wanneer deze wapens onevenredig veel leed en
slachtoffers veroorzaken en geen onderscheid maken
tussen burger- en militaire doelen. Ook na afloop van
een conflict veroorzaken deze wapens nog op
aanzienlijke schaal slachtoffers en ontwrichten deze de
maatschappij en de economie. In de praktijk gaat het om
de volgende typen wapens:
1.
Nucleaire wapens
2.
Biologische wapens
3.
Chemische wapens
4.
Antipersoonsmijnen
5.
Clustermunitie
Bij het bepalen van de definitie van controversiële
wapens zoekt Syntrus Achmea aansluiting bij
internationale verdragen die door Nederland zijn
ondertekend en bij het beleid van de Nederlandse
overheid. Het volledige uitsluitingsbeleid kunt u
terugvinden op de website van Syntrus Achmea.
Hoe wordt de uitsluitingslijst samengesteld?
De Syntrus Achmea beleggingspools beleggen direct in
Europese en Noord-Amerikaanse aandelen en
bedrijfsobligaties. Het uitsluitingsbeleid is van toepassing
op deze beleggingen.
Het onafhankelijke Zweedse onderzoeksbureau Ethix
stelt ieder halfjaar vast welke ondernemingen betrokken
zijn bij de productie van controversiële wapens (tabel
02.1). Daartoe bekijkt het onderzoeksbureau het gehele
belegbaar universum. Wanneer het onderzoeksbureau
betrokkenheid vaststelt leidt dit tot uitsluiting.
Uitsluiting controversiële wapens
Verbod beleggen in clustermunitie
Met betrekking tot het verbod tot beleggen in
clustermunitie heeft de AFM in september 2013
geïnventariseerd welke ondernemingen per 1 januari
2014 voldoen aan de criteria geformuleerd in artikel 21a
Besluit Marktmisbruik. Uit deze inventarisatie blijkt dat de
onderstaande beursgenoteerde ondernemingen in ieder
geval onder de wettelijke definitie van een ‘verboden
onderneming’ als bedoeld in artikel 21a Besluit
Marktmisbruik vallen. Deze ondernemingen blijven
gehandhaafd op de uitsluitingslijst van de
beleggingspools:
 Aeroteh SA
 Alliant Techsystems
 Hanwha Corporation
 Poongsan Corporation
 Singapore Technologies
 Textron
Veranderingen in de uitsluitingslijst
Op basis van onderzoeksresultaten van Ethix evenals de
indicatieve AFM-lijst zijn er geen wijzigingen
doorgevoerd in de uitsluitingslijsten.
Op basis van corporate actions is er 1 wijziging
doorgevoerd:
European Aeronautic Defence & Space Co. (EADS N.V.)
heeft de naam gewijzigd in Airbus Group NV.
Verantwoord Beleggen – Rapportage H1 2014 – Syntrus Achmea Beleggingspools
7 / 24
Tabel 02.1 Uitsluitingslijst controversiële wapens per 1 juli 2014.
Bron: Ethix SRI Advisors + “indicatieve AFM lijst”
Onderneming
Aeroteh*
Airbus Group NV
Alliant Techsystems*
Areva S.A.
Babcock International Group PLC
BAE Systems PLC
Boeing Co.
Doosan Co Ltd
Finmeccanica S.p.A.
Fluor Corp.
General Dynamics Corp.
Hanwha Corp.*
Honeywell International Inc.
Huntington Ingalls Industries
Jacobs Engineering Group Inc.
Kratos Defence and Security Solutions Inc.
L-3 Communications Holdings Inc.
Larsen & Toubro Ltd.
Leidos Holdings Inc
Lockheed Martin Corp.
Moog Inc.
Northrop Grumman Corp.
Poongsan*
Raytheon Co.
Rolls-Royce Group PLC
SAFRAN S.A.
Serco Group
Singapore Technologies Engineering Ltd.*
Temasek Holdings
Textron Inc.*
Thales S.A.
United Technologies
URS Corp.
Controversiële wapens
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Per 1 juli 2014 is geen van de ondernemingen in het
beleggingsuniversum betrokken bij de productie van biologische- en/of
chemische wapens.
Ondernemingen met een asterisk zijn aanvullende namen vanuit de
indicatieve AFM lijst ten aanzien van clustermunitieproducenten.
8 / 24
Verantwoord Beleggen – Rapportage H1 2014 – Syntrus Achmea Beleggingspools
03 Engagement
Een onderneming is gericht op het maken van winst. Het streven naar winstmaximalisatie kan op
bepaalde momenten op gespannen voet staan met internationale richtlijnen voor verantwoord
ondernemen, zoals het VN Global Compact. In een context waar ondernemingen deze internationale
richtlijnen systematisch schenden wordt gedrag onverantwoord. Onverantwoord gedrag vormt een
risico voor winstmaximalisatie op de lange termijn en het is dus in het belang van de onderneming en
al haar belanghebbenden dat richtlijnen voor verantwoord ondernemen worden gerespecteerd.
Daarom gaat Syntrus Achmea de dialoog aan met ondernemingen. Het doel van deze dialoog is het
duidelijk stellen van kaders, het ontwikkelen van kennis bij ondernemingen en het definiëren van
'good practices'. Op deze manier draagt Syntrus Achmea bij aan het bewaken van het juiste evenwicht
en beschermt het haar belangen.
Syntrus Achmea en de dialoog
Engagement is het aangaan van de dialoog met
ondernemingen. Het is het centrale middel in het
verantwoord beleggen beleid van Syntrus Achmea.
Met het aangaan van de dialoog willen wij het
duurzame gedrag van ondernemingen verbeteren en
tegelijkertijd aandeelhouderswaarde vergroten. De
dialoog kan op diverse manieren gevoerd worden:
1. proactief; een onderneming wordt aangesproken
op de (neven)effecten van haar bedrijfsprocessen;
2. reactief; een onderneming wordt aangesproken op
ongewenste activiteiten en gedragingen;
3. ter bevordering van een algemene standaard op
bijvoorbeeld sectorniveau.
De minimale uitgangspunten
De beginselen van het VN Global Compact vormen
een minimaal uitgangspunt voor verantwoord
ondernemen. Structurele schendingen van het VN
Global Compact vergroten het risico op nadelige
gevolgen voor de onderneming, haar directe omgeving
zoals lokale gemeenschappen of het milieu en voor
andere belanghebbenden. Activiteiten die (mogelijk)
leiden tot een schending van de principes van het VN
Global Compact staan veelal in de belangstelling van
niet-gouvernementele organisaties (NGO’s) en de
media en schaden het milieu, lokale gemeenschappen
en daarmee de reputatie van de ondernemingen. In de
praktijk leiden deze schendingen ook vaker tot
rechtszaken, die boetes of het uitbetalen van
schadeclaims door de ondernemingen tot gevolg
kunnen hebben. Dit zijn directe negatieve financiële
effecten, die ook de belangen van aandeelhouders
schaden.
Ondernemingen dienen te voorkomen dat zij zich
schuldig maken aan structurele schendingen van de
beginselen van het VN Global Compact. Mochten zij
zich daaraan wel schuldig maken, dan is het
noodzakelijk dat zij deze schendingen opheffen en
voorkomen dat de schendingen in de toekomst
opnieuw zullen optreden. Dit zijn belangrijke
aandachtspunten bij het voeren van een dialoog.
Daarnaast kan ook de dialoog worden aangegaan
over onderwerpen die gerelateerd zijn aan
maatschappelijk verantwoord ondernemen, de
rapportage daarvan en aan corporate governance
gerelateerde onderwerpen. Dit met het doel de kansen
en risico’s van een onderneming beter in kaart te
krijgen en met als doel het duurzame gedrag van
ondernemingen te verbeteren en
aandeelhouderswaarde op de langere termijn te
creëren.
Het engagementproces
Ieder jaar bepaalt Syntrus Achmea in samenspraak
met haar klanten welke twee thema’s centraal staan in
het engagementtraject. Om goed geïnformeerd en
gedegen een dialoog te voeren worden namens de
beleggingspools op de gekozen onderwerpen
themaonderzoeken uitgevoerd. Op basis van
onderstaande thema’s zijn in het recente verleden
dialogen met ondernemingen gestart:
1. Energie en basismaterialen in controversiële
regimes (afgerond medio 2014)
2. Waterbeheer bij voedings- dranken- en
tabaksondernemingen (afgerond medio 2014)
3. Global Compact schendingen
arbeidsomstandigheden (o.a. kinderarbeid)
4. Global Compact milieuschendingen
5. Global Compact schendingen corruptie
6. Global Compact schendingen mensenrechten
7. Eco-efficiëntie in de metaal- en cementindustrie
8. Veilige arbeidsomstandigheden in de kledingsector
9. CO2 management in de vastgoedsector (Q1 2014)
10. Kwaliteit van bestuur en toezicht (Q1 2014)
Engagementthema’s 2014
Aan het begin van 2014 hebben de klanten van
Syntrus Achmea aangeven op welk thema zij graag in
2014 de dialoog zouden willen voeren. Het zijn de
volgende thema’s geworden:
1.
2.
Sociale kwesties in de voedingsmiddelen- en
landbouwketen;
Kwaliteit van bestuur en toezicht
Verantwoord Beleggen – Rapportage H1 2014 – Syntrus Achmea Beleggingspools
9 / 24
Engagement namens Syntrus Achmea
Engagement is een zaak van lange adem. Voor de
diverse trajecten wordt uitgegaan van een looptijd van
drie jaar. Tijdens deze doorlooptijd zijn er ook periodes
zonder noemenswaardige voortgang in de dialoog.
Vaak is dit het geval tijdens het opstarten van een
dialoog of bij herbezinning van een gekozen strategie,
in geval de voortgang niet de gewenste resultaten laat
zien.
Anders dan bij het instrument uitsluiting waarbij
pensioenfondsen of beleggingspools op voorhand niet
beleggen in ondernemingen, geldt voor engagement
dat er wel belegd wordt in ondernemingen die ter
discussie staan. Syntrus Achmea heeft namens haar
beleggingspools dan als aandeelhouder de
mogelijkheid om het management aan te sporen het
beleid of activiteiten te wijzigen.
Ondernemingen in engagementprogramma
Per eind juni 2014 voert Syntrus Achmea op de vijf
vaste thema’s (de vier Global Compact
aandachtsgebieden en goed ondernemingsbestuur) en
op acht milieuthema’s, drie sociale thema’s en drie
goed bestuur thema’s 123 dialogen met 83
ondernemingen. Hiervan worden 56 dialogen gevoerd
op thema’s die mede door klanten van Syntrus
Achmea gekozen zijn. Onderstaande tabel geeft
inzicht in het aantal dialogen uitgesplitst naar:
1. thema (milieu, sociaal en governance);
2. regio.
3.1a Totaal aantal activiteiten per thema en regio
Bron: Robeco en Syntrus Achmea
Global Compact schendingen Mensenrechten
Het doel van dit engagementthema is het opheffen van
de geconstateerde mensenrechtenschendingen en het
ontwikkelen van beleidssystemen en rapportages die
verband houden met het voorkomen van nieuwe
schendingen.
Structurele schendingen van de beginselen van
mensenrechten kunnen betrekking hebben op de
10 / 24
activiteiten van ondernemingen in landen met
controversiële regimes. Door hun activiteiten in deze
landen genereren de ondernemingen inkomsten voor
de betreffende regimes, die deze inkomsten
vervolgens vaak niet ten goede laten komen aan de
lokale bevolking. Daarnaast komt het voor dat lokale
gemeenschappen direct worden geschaad door de
activiteiten van de ondernemingen. Andere
voorbeelden van schendingen op het gebied van
mensenrechten zijn onrechtmatigheden tegen de
lokale bevolking door personeel of ingehuurde
veiligheidsdiensten van ondernemingen.
De onderneming moet aantonen dat de schending van
de VN Global Compact principes is opgeheven. Het is
wenselijk dat een externe, onafhankelijke partij
vaststelt dat de schending is opgeheven.
3.2 Voortgang Global Compact schendingen
Mensenrechten
Bron: Robeco en Syntrus Achmea
Onderneming
Anglo American
Exxon Mobil Corp.
Newmont Mining Corp.
Rio Tinto
Stora Enso Oyj
Syngenta AG
Voortgang
neutraal
neutraal
nieuw
neutraal
positief
neutraal
(zwart=gewijzigde status, grijs=status quo)
Global Compact schendingen
arbeidsomstandigheden
Het doel van dit engagementthema is het opheffen van
de gevonden schendingen van het VN Global
Compact en het ontwikkelen van beleid, systemen en
rapportages die verband houden met het voorkomen
van nieuwe schendingen.
Structurele schendingen van het VN Global Compact,
in het bijzonder de principes die gaan over
arbeidsnormen, vormen financiële en reputatierisico’s
voor de onderneming en voor belanghebbenden zoals
aandeelhouders. Ondernemingen dienen te
voorkomen dat zij zich schuldig maken aan structurele
schendingen van deze beginselen van het VN Global
Compact. Mochten zij zich daaraan wel schuldig
maken, dan is het wenselijk dat zij deze schendingen
opheffen en voorkomen dat schendingen in de
toekomst opnieuw zullen optreden.
Structurele schendingen van de beginselen over
arbeidsomstandigheden kunnen betrekking hebben op
kinderarbeid en andere vormen van gedwongen arbeid
in de ketens van toeleveranciers van ondernemingen.
Ook discriminatie van bijvoorbeeld zwangere vrouwen
of personeel van een bepaalde etnische achtergrond
Verantwoord Beleggen – Rapportage H1 2014 – Syntrus Achmea Beleggingspools
komt voor, zowel binnen bedrijven zelf als binnen de
ketens.
3.4 Voortgang Global Compact
milieuschendingen
Bron: Robeco en Syntrus Achmea
Om een schending effectief te verhelpen wordt op
basis van SMART-doelstellingen de dialoog gevoerd op
onder meer de volgende aandachtsgebieden; beleid
voorkomen schendingen, implementatie, dialoog
belanghebbenden, rapportages dialoog, externe
verificatie en transparantie.
Onderneming
AES Corp.
Chevron Corp.
Exxon Mobil Corp.
Freeport-McMoRan Copper & Gold
GDF Suez S.A.
Newmont Mining Corp.
Rio Tinto PLC
Royal Dutch Shell PLC
3.3 Voortgang Global Compact schendingen
arbeidsomstandigheden
Bron: Robeco en Syntrus Achmea
Onderneming
Berkshire Hathaway Inc
British American Tobacco Plc
Cintas Corp.
Coca-Cola Co.
Ericsson LM Shs B
FedEx Corp.
Kohl's Corp.
Koninklijke Ahold N.V.
Mattel
VINCI SA
Vodafone Group PLC
Voortgang
neutraal
neutraal
neutraal
neutraal
neutraal
neutraal
neutraal
positief
nieuw
nieuw
neutraal
(zwart=gewijzigde status, grijs=status quo)
Global Compact milieuschendingen
Het doel van dit engagementthema is het opheffen van
de gevonden schendingen van het VN Global
Compact en het ontwikkelen van beleid, systemen en
rapportages die verband houden met het voorkomen
van nieuwe milieuschendingen.
Structurele schendingen van het VN Global Compact,
in het bijzonder de principes die gaan over milieu,
vormen financiële, operationele en reputatierisico’s
voor de onderneming en voor haar belanghebbenden
zoals aandeelhouders. Ondernemingen dienen
daarom te voorkomen dat zij zich schuldig maken aan
structurele schendingen van deze beginselen van het
VN Global Compact. Mochten zij zich daaraan wel
schuldig maken, dan is het wenselijk dat zij deze
schendingen opheffen en voorkomen dat de
schendingen in de toekomst opnieuw optreden.
De dialoog wordt gevoerd aan de hand van SMARTdoelstellingen. De onderneming moet aantonen dat
schending van de VN Global Compact principes
structureel is opgeheven waarbij het wenselijk is dat
een externe onafhankelijke partij vaststelt dat de
schending is opgeheven. Bij het opheffen van de
schending moet ook gedacht worden aan het nemen
van corrigerende maatregelen, schadeloosstelling van
betrokkenen en het opzetten en uitvoeren van
herstelplannen.
Voortgang
neutraal
positief
succesvol
neutraal
succesvol
neutraal
neutraal
positief
(zwart=gewijzigde status, grijs=status quo)
Global Compact schendingen corruptie
Omkoping en corruptie zijn niet verenigbaar met goed
ondernemingsbestuur en hebben een negatieve
invloed op de (creatie van) aandeelhouderswaarde.
Het leidt tot nadelige economische, sociale en politieke
uitkomsten. Overtredingen van internationale principes
op het gebied van anticorruptie kunnen schadelijk zijn
voor de reputatie van een bedrijf en de waarde van
merken.
Eén van de universele principes van het VN Global
Compact is gericht op corruptie. Dit principe roept
bedrijven op om preventieve en
handhavingmaatregelen in te stellen en een effectief
systeem op te zetten voor de bestrijding van corruptie.
Dit engagementthema heeft als doel het
anticorruptiebeleid en de maatregelen tegen corruptie
bij bedrijven te verbeteren. Daarnaast moet ook
voldoende duidelijk worden gemaakt welke acties
worden ondernomen tegen werknemers, agenten en
onderaannemers die betrokken zijn bij
beschuldigingen in verband met corruptie. Hierbij is
het belangrijk dat er transparant wordt
gecommuniceerd over verrichte onderzoeken en over
doorgevoerde veranderingen.
3.5 Voortgang Global Compact schendingen
corruptie
Bron: Robeco en Syntrus Achmea
Onderneming
Eni SpA
GlaxoSmithKline
Royal Philips NV
Total S.A.
Tyco International
Vedanta Resources
Voortgang
nieuw
nieuw
positief
neutraal
neutraal
positief
(zwart=gewijzigde status, grijs=status quo)
Verantwoord Beleggen – Rapportage H1 2014 – Syntrus Achmea Beleggingspools
11 / 24
Eco-efficiëntie in de Metaal- en
Cementindustrie
Eco-efficiëntie in de metaal- en cementindustrie is een
belangrijke stap op weg naar een koolstofarme,
grondstofefficiënte economie. In de afgelopen
decennia is de vraag naar vrijwel alle metalen
wereldwijd toegenomen. Het proces van extractie en
verwerking van erts naar metaal wordt gekenmerkt
door een grote energiebehoefte. Cement is een
belangrijk bestandsdeel van beton. Beton is na water
de meest gebruikte grondstof ter wereld. De productie
van beton wordt eveneens gekenmerkt door een hoog
energieverbruik, met name bij het stoken en vermalen
van de grondstoffen.
Dit thema is gericht op het verhogen van de ecoefficiëntie in de sectoren. Dit kan leiden tot
kostenbesparingen, minder verbruik van nietduurzame energie, lagere uitstoot en besparingen van
delfstoffen. De dialoog zal zich richten op vier
doelstellingen: energie- en CO2-efficiëntie, recycling,
mijnbouw en emissie-intensiteit.
mensenrechtenbeleid, stakeholdermanagement,
rapportage, risicoanalyse, beveiliging en nationalisatie.
3.7 Voortgang Energie en basismaterialen in
controversiële regimes
Bron: Robeco en Syntrus Achmea
Onderneming
Alcoa Inc.
Anglo American PLC
BG Group PLC
BHP Billiton PLC
BP PLC
Chevron Corp.
ConocoPhillips
ENI S.p.A.
Exxon Mobil Corp.
Freeport-McMoRan Copper & Gold
Repsol S.A.
Rio Tinto PLC
Royal Dutch Shell PLC (CL A)
Total S.A.
Voortgang
onsuccesvol
succesvol
succesvol
succesvol
succesvol
succesvol
succesvol
neutraal
neutraal
neutraal
succesvol
succesvol
succesvol
neutraal
(zwart=gewijzigde status, grijs=status quo)
Het doel van de dialoog is te waarborgen dat
ondernemingen uit de sectoren energie en
basismaterialen hun activiteiten in landen met een
controversieel regime op een transparante en
verantwoorde manier uitvoeren. Hierdoor worden
risico’s voor ondernemingen, lokale gemeenschappen
en uiteindelijk de aandeelhouders zichtbaar en
beheersbaar.
3.6 Voortgang Eco-efficiëntie in de metaal- en
cementindustrie
Bron: Robeco en Syntrus Achmea
Onderneming
Anglo American PLC
ArcelorMittal SA
CRH Plc
HeidelbergCement AG
Lafarge S.A.
Voortgang
positief
positief
neutraal
neutraal
positief
Energie en basismaterialen in controversiële
regimes
Het doel van deze dialoog is te waarborgen dat
ondernemingen uit de sectoren energie en
basismaterialen hun activiteiten in landen met een
controversieel regime op een transparante en
verantwoorde manier uitvoeren. Hierdoor worden
risico’s voor ondernemingen, lokale gemeenschappen
en uiteindelijk de aandeelhouders zichtbaar en
beheersbaar.
De dialoog wordt gevoerd aan de hand van SMARTdoelstellingen op de volgende aandachtsgebieden;
12 / 24
Waterbeheer bij textielgerelateerde
ondernemingen
Het doel van dit engagementthema is het beleid, de
systemen en de transparantie van textielgerelateerde
ondernemingen op het gebied van waterbeheer te
verbeteren. Het verschil tussen de vraag naar en
aanbod van water kan, ondanks het feit dat dit veelal
een lokale kwestie is, gevolgen hebben voor de
wereldwijde activiteiten van een onderneming.
De productie van eindproducten binnen de
textielindustrie is afhankelijk van de beschikbaarheid
van water. Goed en effectief waterbeheer is niet alleen
van belang voor de lokale bevolking en het milieu, het
is ook belangrijk voor de winstgevendheid en
continuïteit van ondernemingen en dus voor
aandeelhouderswaarde op de lange termijn. De vraag
naar water door de textielindustrie is hoog en vormt
een grote uitdaging aangezien waterschaarste een
toenemend probleem is in bepaalde gebieden van de
wereld.
Op de diverse elementen in bijvoorbeeld de
katoenketen – van productie van de grondstoffen tot
en met de eindgebruiker – heeft water een grote
impact. Deze impact geldt niet alleen voor de
ondernemingen zelf, maar ook voor de lokale
gemeenschappen waarin ondernemingen opereren en
het milieu. Op al deze elementen is het waterbeheer
van een onderneming potentieel van invloed. Het
wegvallen van productie door waterschaarste of het
verliezen van overheidslicenties voor watergebruik kan
vergaande operationele en financiële gevolgen
Verantwoord Beleggen – Rapportage H1 2014 – Syntrus Achmea Beleggingspools
hebben voor ondernemingen en hun omgeving.
Daarom is het ook voor de aandeelhouders in deze
ondernemingen van cruciaal belang dat het
waterbeheer op orde is. Onderzoek heeft uitgewezen
dat katoen één van de meest waterintensieve
grondstoffen is. Aangezien katoen wijdverspreid
gebruikt wordt in de textielindustrie, richt het
engagement zich nadrukkelijk op de katoenketen.
3.8 Voortgang waterbeheer bij textielgerelateerde
ondernemingen
Bron: Robeco en Syntrus Achmea
Onderneming
Abercrombie & Fitch
Adidas
Burberry Group
Gap
Hennes & Mauritz
LVMH Moet Hennesey Louis Vuitton
NIKE
Polo Ralph Lauren
The TJX Cos.
VF
Voortgang
succesvol
positief
succesvol
succesvol
succesvol
succesvol
Succesvol
onsuccesvol
onsuccesvol
succesvol
(zwart=gewijzigde status, grijs=status quo)
Goed ondernemingsbestuur
De corporate governance structuur van een
onderneming specificeert de rechten en
verantwoordelijkheden van de verschillende
belanghebbenden, zoals de directie, commissarissen,
aandeelhouders en overige belanghebbenden. Een
adequaat functionerend corporate governance
systeem richt zich op de lange termijn continuïteit van
een onderneming en beschermt de belangen van
aandeelhouders.
Een goed functionerend corporate governance
systeem kan bijdragen aan lange termijn
aandeelhouderswaarde. Internationale en nationale
principes en codes verschaffen richtlijnen voor goede
corporate governance. Corporate governance kent
vele aspecten die van belang zijn waaronder:
beloningsbeleid, aandeelhoudersrechten,
transparantie, effectief toezicht op management,
onafhankelijke audit en risk management.
In de aanloop naar het stemseizoen voor
aandeelhouders is met elf Nederlandse
ondernemingen en één Duitse onderneming de
dialoog aangegaan rond de kwestie goed bestuur. In
de meeste gevallen vond de dialoog plaats op het vlak
van beloningsbeleid, maar ook is regelmatig
gesproken over de borging van
aandeelhoudersrechten, het functioneren Raad van
Commissarissen, en de auditfunctie bij de
onderneming. Voor een volledig overzicht verwijzen
we naar de bijlage.
3.9 Voortgang Goed ondernemingsbestuur
Bron: Robeco en Syntrus Achmea
Onderneming
Akzo Nobel
Deutsche Bank
DSM
Heineken Holding
KPN
Philips
Randstad
Reed Elsevier
Royal Dutch Shell
Unilever
TNT Express
Wolters Kluwer
Voortgang
positief
neutraal
positief
positief
neutraal
neutraal
neutraal
positief
positief
positief
nieuw
neutraal
(zwart=gewijzigde status, grijs=status quo)
Veilige arbeidsomstandigheden in de
kledingsector
Ondanks de grote verscheidenheid aan spelers in de
productieketen van kleding, wordt de retailmarkt
gekenmerkt door een relatief klein aantal aanbieders
van eindproducten. De aanbieders, de grote
multinationals, houden zich bezig met ontwerp,
marketing en verkoop en hebben de beste kansen om
goede winstmarges te realiseren. De textielsector is
wereldwijd enorm competitief, met een keten die
bijzonder gelaagd is en daardoor complex. Hoewel de
productketen lang kan zijn, hebben deze
multinationals over het algemeen slechts een relatie
met de eerstvolgende schakel in de toeleveringsketen.
Hierdoor ontbreekt het toezicht op activiteiten in de
productieketen. Een bijkomende factor is dat in veel
landen met hoge activiteiten in de toeleveringsketen
voor de textielindustrie de wet- en regelgeving ten
aanzien van veilige arbeidsomstandigheden niet goed
is ontwikkeld.
Het is dan ook belangrijk om beleid en
managementsystemen te ontwikkelen die verder gaan
dan enkel voldoen aan de lokale wet- en regelgeving.
Dit is noodzakelijk om zowel directe risico’s op het
gebied van veiligheid voor medewerkers als ook
indirecte risico’s op het gebied van bijbehorende
reputatieschade in te perken. Specifieker zijn risico’s
op het gebied van brandveiligheid, constructieveiligheid van gebouwen, het gebruik van chemicaliën,
hygiëne en sanitatie in de toeleveringsketen van
belang in beeld te hebben.
Het doel van dit engagement thema is het verbeteren
van beleid en gedrag van ondernemingen met
betrekking tot de veilige arbeidsomstandigheden in de
Verantwoord Beleggen – Rapportage H1 2014 – Syntrus Achmea Beleggingspools
13 / 24
kledingsector. Er zijn doelen gesteld op de volgende
gebieden: beleid en risicoanalyse, risicobeheersing,
transparantie. De rol en invloed van kleding en
textielbedrijven binnen de markt is ontoereikend om
alle misstanden op te lossen die zich voordoen in de
keten. Samenwerking (tussen overheid, leveranciers,
retail en NGO’s) en controle op onderaannemers is
dan ook een belangrijk aandachtsgebied.
3.10 Veilige arbeidsomstandigheden in de
kledingsector
Bron: Robeco en Syntrus Achmea
Onderneming
Associated British Foods
Burberry Group
Hennes & Mauritz
Inditex
Kering
LVMH Moet Hennesey Louis Vuitton
Marks & Spencer Group
VF
Voortgang
positief
positief
positief
geen
positief
geen
positief
positief
(zwart=gewijzigde status, grijs=status quo)
CO2 management in de vastgoedsector
Een andere thema dat zich in de opstartfase bevindt is
CO2 management in de vastgoedsector. Een groot
deel van de menselijke CO2-uitstoot is afkomstig van
de gebouwde omgeving. In de vastgoedsector is dus
veel potentie aanwezig om CO2-uitstoot in te perken
en de impact op het milieu te verlagen. Een minstens
zo belangrijke motivatie om noodzakelijke CO2
besparingen te realiseren is de overtuiging dat
duurzaam vastgoed op termijn beter zal renderen dan
vastgoed dat niet duurzaam is. Gebouwen met
gunstige energielabels zijn eenvoudiger in de markt te
zetten en hebben betere verwachting ten aanzien van
de bezettingsgraad. Daarnaast wordt minder risico
gelopen op het vlak van aanpassingen in het door de
overheid gevoerde milieubeleid.
Op basis van de 'Global Real Estate Sustainability
Benchmark' (GRESB) score kunnen fondsmanagers
hun duurzaamheidbeleid tegen het licht houden en
verbeteringen doorvoeren. GRESB maakt scores voor
ongeveer 350 vastgoedfondsen en rangschikt deze in
vier kwadranten. Hierbij is onderscheid gemaakt
tussen starters op het gebied van duurzaamheidbeleid
en de best presterende ondernemingen, waarbij
ondernemingen prestatie-indicatoren volledig hebben
geïntegreerd bij het beheer van de
vastgoedportefeuille. De best presterende fondsen
bevinden zich met name in Australië en Nieuw
Zeeland, gevolgd door de Europese vastgoedfondsen.
De Noord-Amerikaanse fondsen volgen en de
Aziatische vastgoedfondsen scoren het slechtst. De
eerste set ondernemingen waarmee het engagement
14 / 24
wordt opgestart bevat acht vastgoedfondsen. Het is
mogelijk dat hieraan later additionele fondsen worden
toegevoegd.
De doelstellingen binnen dit engagementthema zijn
onderverdeeld in:
1. het beleid op het gebied van klimaatverandering;
2. de verankering van duurzaamheidsindicatoren
binnen bedrijfsprocessen;
3. prestaties ten aanzien van energie en CO2
reductiedoelstellingen;
4. de mate van transparantie daarin;
5. dialoog met huurders.
Deze laatste doelstelling is toegevoegd vanuit de
gedachte dat klimaatverandering een zaak is van
zowel verhuurders als huurders.
3.11 Voortgang CO2 management in de
vastgoedsector
Bron: Robeco en Syntrus Achmea
Onderneming
Hammerson Plc
Unibail-Rodamco
Corio NV
Macerich Co.
Simon Property Group, Inc.
Voortgang
positief
positief
geen
geen
geen
(zwart=gewijzigde status, grijs=status quo)
Diepwater exploratie en ontwikkeling
Diepzeeprojecten maken een belangrijk onderdeel uit
van de investeringsportefeuille bij olie- en
gasmaatschappijen. Het is van belang voor
investeerders om te weten in welke mate deze
ondernemingen adequaat risicomanagement
toepassen om sociale- en milieurisico’s te mitigeren.
Het niet onderkennen van deze risico’s kan negatieve
gevolgen hebben op mens en milieu, maar ook op de
reputatie en financiële positie van de onderneming. De
milieuramp in de Golf van Mexico heeft dit laten zien.
De sector en haar toezichthouders hebben het
operationele beleid van diepzee exploratie en
ontwikkeling na dit zogenaamde Macondo-incident
herijkt. Hieruit blijkt duidelijk dat het voorkomen van
incidenten, tijdige interventie en de adequate respons
bij een calamiteit cruciale managementthema’s zijn in
deze sector. Ook toezichthouders stellen nieuwe
wettelijke eisen aan diepwaterboringen. In deze
context zijn voor dit engagementthema de volgende
doelen geformuleerd:
1. controlemaatregelen van diepe waterbron;
2. crisismanagement;
3. management van onderaannemers;
4. transparantie over toezichteisen.
Verantwoord Beleggen – Rapportage H1 2014 – Syntrus Achmea Beleggingspools
3.12 Voortgang diepwater exploratie en
ontwikkeling
Bron: Robeco en Syntrus Achmea
Onderneming
Anadarko Petroleum Corp.
Chevron
Repsol
Statoil
Total
Voortgang
neutraal
neutraal
succesvol
positief
neutraal
(zwart=gewijzigde status, grijs=status quo)
Verantwoord Beleggen – Rapportage H1 2014 – Syntrus Achmea Beleggingspools
15 / 24
04 Collectief engagement
Waar mogelijk en gewenst is Syntrus Achmea betrokken bij andere vormen van engagement. Met
andere beleggers worden dan bijvoorbeeld de krachten gebundeld voor een collectief engagement.
Deze dialogen zijn vaker gericht op sectoren, bepaalde onderwerpen (bijvoorbeeld CO2-uitstoot) of
overheden en andere regelgevende instanties.
Het gaat daarbij om de volgende initiatieven:
1. Carbon Disclosure project
2. VN Global Compact
De verschillende initiatieven, ondernomen acties en
(tussentijdse) resultaten worden hierna kort toegelicht.
Carbon Disclosure Project
Gegevens over klimaatverandering vormen in
toenemende mate een belangrijk element bij
besluitvorming over investeringen. Betrouwbare,
bruikbare en vergelijkbare klimaatgegevens spelen
hierbij een essentiële rol. Daarom hecht Syntrus Achmea
belang aan het Carbon Disclosure Project (CDP). Dit
project stuurt jaarlijks een vragenlijst uit naar
ondernemingen waarin wordt gevraagd naar relevante
informatie over de uitstoot van broeikasgassen, de
voorbereiding op klimaatverandering, en corporate
governance en de strategie om te reageren op
klimaatproblematiek.
Gecoördineerd vanuit de Principles for Responsible
Investment (PRI) ondersteunen investeerders jaarlijks via
een collectief engagement de vragenlijst van het CDP.
Hierbij wordt de vragenlijst extra onder de aandacht
gebracht bij alle aangeschreven ondernemingen en
benadrukken de investeerders het belang van
betrouwbare gegevens voor het beleggingsproces. Op
basis van de beschikbare gegevens stelt het CDP de
Carbon Disclosure Leadership Index (CDLI) samen.
In afwachting van de nieuwe CDP onderzoeksgegevens
worden voor dit collectief engagement momenteel geen
werkzaamheden verricht.
Rapportageverplichting VN Global Compact
Het VN Global Compact biedt ondernemingen een kader
voor maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Ondernemingen kunnen zich vrijwillig bij het VN Global
Compact aansluiten. Ze kiezen er dan voor zich
openbaar te committeren aan de tien principes van het
Compact (zie bijlage 1).
Door deelname committeert de onderneming zich aan
het in gang zetten van veranderingen in de
bedrijfsvoering. Zo gaan het VN Global Compact en de
16 / 24
tien principes onderdeel uitmaken van het beleid, de
strategie, de cultuur en de dagelijkse praktijk van de
onderneming. Verder laat de onderneming in haar
publicaties (jaarverslag, duurzaamheidsverslag of de
website) zien welke voortgang zij op het VN Global
Compact en de principes boekt. Tevens dient de
onderneming het VN Global Compact in publieke
uitingen te steunen.
In de praktijk blijkt dat ondernemingen die aan het VN
Global Compact deelnemen dit op zeer verschillende
wijze doen. De ene onderneming neemt haar deelname
zeer serieus en voldoet aan alle afspraken, terwijl de
andere onderneming minder aandacht besteedt aan het
uitvoeren van de principes. Deze laatste groep kan de
geloofwaardigheid van het VN Global Compact
ondermijnen.
Door middel van een collectief engagement zetten
institutionele beleggers zich in, om ondernemingen aan
te sporen zo snel mogelijk te voldoen aan de principes
van het VN Global Compact en de bijbehorende
rapportageverplichtingen. Door samen te werken met
andere institutionele beleggers wordt er extra druk uit
geoefend op de ondernemingen om op deze manier bij
te dragen aan het succes van het VN Global Compact.
Syntrus Achmea heeft zich aangesloten bij de het PRI
voor Rio initiatief. In afwachting van de nieuwe
onderzoeksgegevens zijn voor dit collectief engagement
geen werkzaamheden de afgelopen 6 maanden.
Belangenbehartiging
Om de belangen van de beleggingspools beter te
vertegenwoordigen neemt Syntrus Achmea, naast de
collectieve engagementactiviteiten, actief deel aan
samenwerkingsverbanden van institutionele beleggers
op het gebied van Corporate governance, Eumedion en
het International Corporate Governance Network.
Daarnaast heeft Syntrus Achmea zich verbonden aan de
Principles for Responsible Investment. Binnen dit
initiatief committeren institutionele beleggers zich aan het
stimuleren van verantwoord beleggen, zowel intern als
extern. Ook heeft Syntrus Achmea Vermogensbeheer
zich verbonden aan het eerder genoemde Carbon
Disclosure Project.
Verantwoord Beleggen – Rapportage H1 2014 – Syntrus Achmea Beleggingspools
05 Corporate Governance
Corporate governance wordt vaak vertaald met goed ondernemingsbestuur. Het heeft betrekking op
de verhoudingen tussen de verschillende organen van de onderneming zoals de raad van bestuur, de
raad van commissarissen, aandeelhouders en andere belanghebbenden. Rekenschap, transparantie
en toezicht spelen hierbij een centrale rol. De beleggingspools beleggen onder andere in
beursgenoteerde ondernemingen en zijn daardoor ook aandeelhouder. Door actief gebruik te maken
van aandeelhoudersrechten kunnen de beleggingspools invloed uitoefenen op de onderneming. Het
gaat hierbij om het benoemen van bestuurders, het goedkeuren van jaarstukken en in sommige
gevallen kan het zich uitspreken over het beloningsbeleid. De beleggingspools doen dit onder andere
door deel te nemen aan de besluitvorming op de aandeelhoudersvergadering (stemmen).
Institutionele belegger als actief
aandeelhouder
De Nederlandse Corporate Governance Code schrijft
voor dat institutionele beleggers zoals
pensioenfondsen een beleid moeten hebben ten
aanzien van het stemmen op
aandeelhoudersvergaderingen van beursgenoteerde
ondernemingen waarin zij beleggen. Daarbij wordt van
de institutionele belegger gevraagd om minstens
eenmaal per jaar aan te geven hoe hij invulling geeft
aan het stembeleid.
Syntrus Achmea maakt bij het uitoefenen van
stemrechten mede gebruik van stemanalyses en
stemadviezen van Institutional Shareholder Services
(ISS). De ISS aanbeveling dient dus als advies.
Voordat Syntrus Achmea haar definitieve stem geeft
beschouwt het alle voorstellen op individuele basis. De
strikte criteria in het eigen stembeleid leiden met name
bij controversiële agendapunten tot een afwijking van
het advies van ISS. Het uiteindelijke besluit wordt
genomen op basis van de specifieke feiten en
omstandigheden van een dergelijk agendapunt.
Daarnaast stelt de Corporate Governance Code dat
de institutionele belegger minimaal eenmaal per
kwartaal moet aangeven hoe hij stemde op de
aandeelhoudersvergaderingen. In bijlage 2 vindt u de
volledige tekst van de relevante bepalingen voor
institutionele beleggers van de Nederlandse Corporate
Governance code.
Het betekent ook dat Syntrus Achmea niet altijd met
het management van de onderneming meestemt. Zo
werd in de eerste helft van 2014 op 8,4% van alle
agendapunten tegen het management gestemd. Het
ging hier vooral om de benoeming van bestuurders
van ondernemingen (niet onafhankelijk waar dit wel
geëist of gewenst is) en beloningsstructuren
(excessief, onvoldoende toegelicht, of niet transparant
genoeg). Op aandeelhoudersresoluties over milieu,
sociale en governance kwesties wordt ook relatief
vaak tegen management gestemd.
Syntrus Achmea voldoet aan de bepalingen van de
Corporate Governance Code. Op de website van
Syntrus Achmea zijn de volgende documenten te
vinden:
1. Stembeleid
2. Stemverslag van de voorgaande kwartalen en het
afgelopen jaar
3. Rapportagetool waarbij gerapporteerd wordt hoe
gestemd is per aandeelhoudersvergadering.
Stemgedrag Syntrus Achmea
In het eerste halfjaar vinden de meeste
aandeelhoudersvergaderingen plaats, waarin
ondernemingen de jaarverslagen publiceren en de
jaarrekening ter goedkeuring voorleggen aan de
aandeelhouders. Syntrus Achmea stemde in de eerste
helft van 2014 voor de Europa Pool tijdens 240
vergaderingen op totaal 4.179 agendapunten. Voor de
Noord-Amerika Pool is tijdens 321 vergaderingen op
totaal 4.104 agendapunten gestemd. Voor de Multi
Manager Pool is tijdens 194 vergaderingen op 3.375
punten gestemd. Voor de High Conviction Pool is
tijdens 101 vergaderingen op totaal 1.779
agendapunten gestemd.
Tabel 05.1 Overzicht stemactiviteiten H1 2014
Bron: ISS en Syntrus Achmea
Pool Europa
Agendapunten
4.179
Management
Voor
Tegen
90,9%
9,1%
ISS beleid
Voor Tegen
98,2%
1,8%
Pool NoordAmerika
Agendapunten
4.104
Management
ISS beleid
Pool MultiManagers
Agendapunten
3.375
Pool High
Conviction
Agendapunten
1.779
Verantwoord Beleggen – Rapportage H1 2014 – Syntrus Achmea Beleggingspools
Voor
92,2%
Tegen
7,8%
Management
Voor
91,2%
Tegen
8,8%
Management
Voor
92,3%
Tegen
7,7%
Voor
99,4%
Tegen
0,6%
ISS beleid
Voor
98,7%
Tegen
1,3%
ISS beleid
Voor
98,3%
Tegen
1,7%
17 / 24
Vertegenwoordiging op
aandeelhoudersvergaderingen
Syntrus Achmea Vermogensbeheer heeft in april de
Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA)
van Wolters Kluwer bijgewoond. Hier heeft Syntrus
Achmea het woord gevoerd en een aantal vragen aan
de raad van commissarissen gesteld, o.a. op het
gebied van successieplanning in de raad van
commissarissen en raad van bestuur. Ook werd
gevraagd om meer transparantie rondom de ‘Key
Audit Matters’ tijdens de controle door de accountant
en naar de reden voor het jaarlijks oplopende aantal
stemmen tegen een nieuwe uitgifte van aandelen
(2014: 40% tegen).
Agenderingsrecht aandeelhouders
Op aandeelhoudersvergaderingen kunnen
aandeelhouders een voorstel agenderen, mits wordt
voldaan aan de voorwaarden van het lokaal geldende
agenderingsrecht. Hieronder volgt een aantal
voorbeelden van dergelijke in de eerste helft van 2014
ingebrachte voorstellen op het gebied van milieu,
sociale en governance kwesties.
Op de aandeelhoudersvergadering van Caterpillar Inc.
werd door een aandeelhouder een voorstel ingediend
om de onderneming haar mensenrechtenbeleid te
laten herzien en aanpassen. Syntrus Achmea heeft
voor dit voorstel gestemd, omdat Caterpillar
momenteel geen overzichtelijk en transparant
mensenrechtenbeleid heeft en geen systeem voor de
monitoring van het beleid lijkt te hebben.
Op 22 april was de aandeelhoudersvergadering van
The PNC Financial Services Group (PNC), waar de
onderneming gevraagd werd om te rapporteren over
de blootstelling aan risico's van klimaatverandering in
haar kredietverlening, beleggings-, en
financieringsactiviteiten. De aandeelhouder stelde dat
PNC financieringen verstrekt aan ondernemingen die
activiteiten hebben met een hoge uitstoot van
broeikasgassen, zoals in de olie- en
gaswinningsindustrie. Beleggers hebben niet
voldoende informatie om een zinvolle beoordeling van
de risico's van de financiering van broeikasgas
intensieve bedrijven mogelijk te maken. Daarom dient
de onderneming er meer aandacht aan te besteden in
haar risicoparagraaf in de rapportage. Ruim 23% van
de aandeelhouders stemde voor, inclusief Syntrus
Achmea, maar daarmee is er geen meerderheid voor
het voorstel behaald.
Ook werd een aandeelhoudersvoorstel ingediend om
te bewerkstelligen dat Exxon Mobil kwantitatieve
doelstellingen vastlegt voor de beperking van de
uitstoot van broeikasgassen bij in haar producten en
bij de productiewerkzaamheden. Syntrus Achmea
18 / 24
steunde dit voorstel. In totaal kreeg het voorstel
‘slechts’ steun van 17% van de aandeelhouders. Wel
werd hiermee een duidelijk signaal afgegeven aan de
onderneming dat een groot aantal aandeelhouders de
beheersing en monitoring van broeikasgassen een
belangrijk thema vindt.
Tijdens een groot aantal
aandeelhoudersvergaderingen, waaronder die van
General Electric, Bank of America Corporation en JP
Morgan Chase & Co, is door een aandeelhouder een
voorstel ter stemming gebracht voor de
verplichtstelling van ‘cumulative voting’ voor de
(her)benoeming van bestuurders. Bij ‘cumulative
voting’ kunnen aandeelhouders bij slecht presterende
bestuurders stemmen onthouden om juist meerdere
stemmen uit te kunnen brengen voor een kandidaat
bestuurder. Dit biedt aandeelhouders een
bescherming van hun belangen.
In de Verenigde Staten komt het nog met regelmaat
voor dat een bestuurder kan worden benoemd zonder
een meerderheid van stemmen te behalen. Dit door
het systeem van ‘plurality voting’. Bij ‘plurality voting’
kunnen aandeelhouders slechts kiezen tussen
instemmen met een voorstel , of het onthouden van
het stemrecht. Hiermee kan een voorstel (bijvoorbeeld
een (her)benoeming van een bestuurder) ook wanneer
slechts een minderheid instemt aangenomen worden.
Deze geringe zeggenschap voor aandeelhouders is
een onwenselijke praktijk. Omdat de benoeming van
bestuurders een fundamenteel aandeelhoudersrecht is
heeft Syntrus Achmea in alle gevallen voorgestemd.
Corporate Governance ontwikkelingen
Internationaal
Europese Commissie publiceert aanpassing
richtlijn aandeelhoudersrechten
Op 9 april 2014 presenteerde de Europese Commissie
(EC) een voorstel ter versterking van
aandeelhoudersbetrokkenheid bij ondernemingen die
aan een Europese beurs genoteerd zijn.
Dit voorstel tot herziening van de richtlijn betreffende
aandeelhoudersrechten adresseert gebreken in de
corporate governance bij beursgenoteerde
ondernemingen en ondernemingsbesturen,
aandeelhouders, tussenpersonen en
stemadviesbureaus. Het doel is de bevordering van
meer dialoog tussen institutionele beleggers en
vermogensbeheerders met de ondernemingen. Ook
signaleert de EC een te beperkt zicht van
aandeelhouders op mogelijke
belangenverstrengelingen, een te laag niveau van
transparantie door stemadviesbureaus en te hoge
kosten voor het uitoefenen van
aandeelhoudersrechten door investeerders.
Verantwoord Beleggen – Rapportage H1 2014 – Syntrus Achmea Beleggingspools
Juridische Procedures
Namens de beleggingspools voert Syntrus Achmea
een class actions beleid uit. Het betekent dat bij
vermoeden dat ondernemingen verantwoordelijk zijn
voor geleden financiële schade, bijvoorbeeld als
gevolg van: fraude, het verzwijgen van nadelige
informatie of het te rooskleurig voor stellen van de
situatie er aanspraak gemaakt kan worden op
eventueel uit te keren schadevergoedingen of
schikkingsbedragen.
Class actions beleid in het kort
Het class actions beleid bestaat uit twee
componenten:
1.
Class actions filing: nadat door de rechter
een schadevergoeding of schikkingsbedrag is
vastgesteld die de onderneming moet betalen, kunnen
alle beleggers die in gelijksoortige aandelen belegde
aanspraak maken op dit bedrag. Hiervoor moet
Syntrus Achmea kenbaar maken dat de
beleggingspool in de betreffende onderneming belegt
of belegde. Dit proces wordt automatisch gestart door
de bewaarder. De opbrengsten worden automatisch
bijgeschreven op de rekening van de desbetreffende
beleggingspool.
2.
Class actions procedure: Dit betreft een
juridische procedure die tegen een onderneming en/of
bestuurders wordt gestart door Syntrus Achmea
namens de beleggingspools (eventueel samen met
andere belanghebbende). De uitkomst of er een
schadevergoeding of schikkingsbedrag toegekend
wordt is dan onzeker. Deze procedures kunnen
uitsluitend met goedkeuring van de beheerder van de
beleggingspools worden gestart. Op dit moment zijn er
geen lopende juridische procedures.
Verantwoord Beleggen – Rapportage H1 2014 – Syntrus Achmea Beleggingspools
19 / 24
20 / 24
Verantwoord Beleggen – Rapportage H1 2014 – Syntrus Achmea Beleggingspools
06 Bijlagen
Verantwoord Beleggen – Rapportage H1 2014 – Syntrus Achmea Beleggingspools
21 / 24
Bijlage 1: Uitgangspunten van het Global Compact van de Verenigde Naties
Het VN Global Compact verlangt van bedrijven dat zij binnen hun invloedssfeer een aantal kernwaarden op het gebied
van mensenrechten, arbeidsnormen, milieu en anticorruptie omarmen, ondersteunen en uitoefenen. Bedrijven die het
VN Global Compact initiatief onderschrijven, verbinden zich ertoe de onderstaande doelstellingen en waarden te
steunen bij het uitvoeren van hun activiteiten:
Mensenrechten
1e principe:
Bedrijven dienen binnen de eigen invloedssfeer de internationaal vastgelegde mensenrechten te
ondersteunen en te respecteren; en
2e principe:
er voor te zorgen dat zij niet medeplichtig zijn aan schendingen van de mensenrechten.
Arbeidsnormen
3e principe:
Bedrijven dienen de vrijheid van vakvereniging en de effectieve erkenning van het recht op
collectieve onderhandelingen te handhaven;
4e principe:
alle vormen van verplichte en gedwongen arbeid te elimineren;
5e principe:
zich in te spannen voor de effectieve afschaffing van kinderarbeid; en
6e principe:
discriminatie met betrekking tot werk en beroep te bestrijden.
Milieu
7e principe:
8e principe:
9e principe:
Bedrijven dienen het voorzichtigheidsbeginsel te hanteren met betrekking tot milieukwesties;
initiatieven te ondernemen om grotere verantwoordelijkheid op milieugebied te bevorderen; en
de ontwikkeling en verspreiding van milieuvriendelijke technologieën te stimuleren.
Anticorruptie
10e principe:
Bedrijven dienen alle vormen van corruptie, inclusief afpersing en omkoping, tegen te gaan.
De principes van het Global Compact zijn gebaseerd op internationale verdragen, onder andere afgeleid van de
Universele verklaring van de rechten van de mens, de verklaring van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) inzake
de fundamentele arbeidsrechten, en van de verklaring van Rio met betrekking tot milieu en ontwikkeling.
22 / 24
Verantwoord Beleggen – Rapportage H1 2014 – Syntrus Achmea Beleggingspools
Bijlage 2: Bepalingen Nederlandse Corporate Governance Code
IV.4 Verantwoordelijkheid institutionele beleggers
Verantwoordelijkheid van institutionele beleggers
Principe
Institutionele beleggers handelen primair in het belang van hun achterliggende begunstigden of
beleggers en hebben een verantwoordelijkheid jegens hun achterliggende begunstigden of
beleggers en de vennootschappen waarin zij beleggen om op zorgvuldige en transparante wijze te
beoordelen of zij gebruik willen maken van hun rechten als aandeelhouder van
beursvennootschappen.
Best practice bepalingen
IV.4.1
Institutionele beleggers (pensioenfondsen, verzekeraars, beleggingsinstellingen,
vermogensbeheerders) publiceren jaarlijks in ieder geval op hun website hun beleid ten aanzien van
het uitoefenen van het stemrecht op aandelen die zij houden in beursvennootschappen.
IV.4.2
Institutionele beleggers doen jaarlijks op hun website en/of in hun jaarverslag verslag van de
uitvoering van hun beleid ten aanzien van het uitoefenen van het stemrecht in het betreffende
boekjaar.
IV.4.3
Institutionele beleggers brengen ten minste eenmaal per kwartaal op hun website verslag uit of en
hoe zij als aandeelhouders hebben gestemd op de algemene vergaderingen van aandeelhouders.
Verantwoordelijkheid van aandeelhouders
Principe
Aandeelhouders gedragen zich ten opzichte van de vennootschap, haar organen en hun
medeaandeelhouders naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid. Hieronder valt de bereidheid
om een dialoog met de vennootschap en medeaandeelhouders aan te gaan.
Best practice bepaling
IV.4.4.
Een aandeelhouder oefent het agenderingsrecht slechts uit nadat hij daaromtrent in overleg is
getreden met het bestuur. Wanneer een of meer aandeelhouders het voornemen heeft de
agendering te verzoeken van een onderwerp dat kan leiden tot wijziging van de strategie van de
vennootschap, bijvoorbeeld door het ontslag van één of meer bestuurders of commissarissen, wordt
het bestuur in de gelegenheid gesteld een redelijke termijn in te roepen om hierop te reageren (de
responstijd). Dit geldt ook voor een voornemen als hiervoor bedoeld dat strekt tot rechterlijke
machtiging voor het bijeenroepen van een algemene vergadering op grond van artikel 2:110 BW. De
betreffende aandeelhouder respecteert de door het bestuur ingeroepen responstijd in de zin van best
practice bepaling II.1.9.
IV.4.5.
Een aandeelhouder stemt naar zijn eigen inzicht. Van een aandeelhouder die gebruikt maakt van
stemadviezen van derden wordt verwacht dat hij zich een eigen oordeel vormt over het stembeleid
van deze stemadviseur en de door deze verstrekte stemadviezen.
IV5.5.
Indien een aandeelhouder een onderwerp op de agenda heeft laten plaatsten, licht hij dit ter
vergadering toe en beantwoordt hij indien nodig vragen hierover.
Verantwoord Beleggen – Rapportage H1 2014 – Syntrus Achmea Beleggingspools
23 / 24
Bijlage 3: Engagementverslag Robeco 1 januari - 30 juni 2014
Vertrouwelijk!
24 / 24
Verantwoord Beleggen – Rapportage H1 2014 – Syntrus Achmea Beleggingspools

Download Report