Praktijkkaart etniciteiten

Protocol
Classificering van etniciteiten
in de verloskundige zorg
november 2014
Eenduidige registratie van etniciteit is belangrijk voor het individualiseren van zorg, zoals in de groeicurves
van GROW-NL en voor wetenschappelijk onderzoek. Daarom ontwikkelde de KNOV dit classificatieprotocol.
Bij het opstellen is dankbaar gebruik gemaakt van de documentatie van de VeCaS-studie1.
Stap 1
Vraag de zwangere vrouw tot welke etniciteit zij behoort.
Stap 2 (eventueel)
Bij onduidelijkheid over de etniciteit is het geboorteland van de biologische moeder van
de moeder van de zwangere (oma van de zwangere in de vrouwelijke lijn) leidend.
Zoek haar geboorteland met de bijbehorende etniciteit op in het landenoverzicht.
Let op
• subclassificatie van Surinaamse en Antilliaanse vrouwen
• (dochters van) geadopteerde moeders
Achtergrond
Dit protocol is afgeleid van het VeCaS-protocol en in overeenstemming met de PRN-indeling die geldt vanaf
januari 2015. Het is gebaseerd op consensus, niet op wetenschappelijk bewijs. In de VeCaS-studie blijkt het
protocol goed werkbaar.
Het protocol gaat primair uit van zelfrapportage. De vrouw laat weten tot welke etnische groep zij behoort
volgens de PRN-indeling. Pas als de zwangere vrouw zelf twijfelt over de etniciteit kijkt u naar het
geboorteland. In dit protocol geldt het geboorteland van de biologische oma van de zwangere in vrouwelijke
lijn (moeders moeder) als etnische afkomst.
In de praktijk blijkt dat vooral Nederlandse vrouwen die de kleinkinderen zijn van immigranten (ook wel:
derde generatie) meer moeite hebben om zichzelf te classificeren.
Het uitgebreide landenoverzicht op de achterkant van deze praktijkkaart toont de bijbehorende etniciteiten
volgens de PRN-indeling. Daarin kunt u opzoeken welke etniciteit het beste bij een bepaald land past.
De landen Suriname en de Nederlandse Antillen kennen een subclassificatie van de meest voorkomende
etniciteiten Hindoestaans, Afrikaans (negroïde) en Latijns-Amerikaans. Dit is door de verloskundige
zorgverlener vaak te zien en eventueel na te vragen aan de zwangere. Dit principe geldt uiteraard ook voor
vrouwen uit andere Caribische landen en gebiedsdelen. Deze staan nu standaard ingedeeld als LatijnsAmerikaans, maar dit kan door de verloskundige zorgverlener zelf anders worden gedocumenteerd.
1
De VeCaS-studie (Verloskundig CasusregistratieSysteem) is een studie van de vakgroep Midwifery Science
van de Academie Verloskunde Maastricht, meer informatie via www.av-m.nl.
Landenoverzicht
Categorie
D
Geboorteland
Categorie
Geboorteland
Categorie
overig Afrikaans
Hindoestaans
Latijns-Amerikaans
Hindoestaans
Latijns-Amerikaans
Kaukasisch
overig/gem. afkomst
overig Afrikaans
overig Afrikaans
overig/gem. afkomst
overig/gem. afkomst
(overig) Aziatisch
Kaukasisch
overig Afrikaans
Kaukasisch
(overig) Aziatisch
(overig) Aziatisch
Kaukasisch
Hindoestaans
overig/gem. afkomst
(overig) Aziatisch
Latijns-Amerikaans
(overig) Aziatisch
Latijns-Amerikaans
Latijns-Amerikaans
overig/gem. afkomst
Kaukasisch
Kaukasisch
Latijns-Amerikaans
overig Afrikaans
Geboorteland
* Nederlandse Antillen
* Nederlandse Antillen
* Nederlandse Antillen
Nepal
Nicaragua
Nieuw-Zeeland
Nieuw-Caledonië
Niger
Nigeria
Niue
Noordelijke Marianen
Noord-Korea
Noorwegen
O Oeganda
Oekraïne
Oezbekistan
Oman
Oostenrijk
P Pakistan
Palau
Palestina
Panama
Papoea-Nieuw-Guinea
Paraguay
Peru
Pitcairneilanden
Polen
Portugal
Puerto Rico
Puntland
(overig) Aziatisch
Categorie
PRN-indeling etniciteiten naar geboorteland, behorend bij KNOV-protocol ‘Classificering van etniciteiten in de verloskundige zorg’
Geboorteland
E
F
G
Q Qatar
Micronesië
overig/gem. afkomst
Latijns-Amerikaans
(overig) Aziatisch
Kaukasisch
overig/gem. afkomst
Kaukasisch
overig Afrikaans
(overig) Aziatisch
overig Afrikaans
Jersey
Kaukasisch
Jordanië
(overig) Aziatisch
K Kaaimaneilanden
Latijns-Amerikaans
Kaapverdië
overig Afrikaans
Kameroen
overig Afrikaans
Kazachstan
Kaukasisch
Kenia
overig Afrikaans
Kirgizië
(overig) Aziatisch
Kiribati
overig/gem. afkomst
Kleine afg. eilanden v.d. VS overig/gem. afkomst
Koerdistan
Turks
Koeweit
(overig) Aziatisch
Kosovo
Kaukasisch
Kroatië
Kaukasisch
L Laos
(overig) Aziatisch
Lesotho
overig Afrikaans
Letland
Kaukasisch
Libanon
(overig) Aziatisch
Liberia
overig Afrikaans
Libië
Noord-Afrikaans
Liechtenstein
Kaukasisch
Litouwen
Kaukasisch
Luxemburg
Kaukasisch
M Macau
(overig) Aziatisch
Macedonië
Kaukasisch
Madagaskar
overig Afrikaans
Madeira
Kaukasisch
Malawi
overig Afrikaans
Maldiven
Hindoestaans
Maleisië
(overig) Aziatisch
overig Afrikaans
Denemarken
Kaukasisch
Djibouti
overig Afrikaans
Dominica
Latijns-Amerikaans
Dominicaanse Republiek Latijns-Amerikaans
Duitsland
Kaukasisch
Ecuador
Latijns-Amerikaans
Egypte
Noord-Afrikaans
El Salvador
Latijns-Amerikaans
Engeland
Kaukasisch
Equatoriaal-Guinea
overig Afrikaans
Eritria
overig Afrikaans
Estland
Kaukasisch
Ethiopië
overig Afrikaans
Falklandeilanden
Latijns-Amerikaans
Faroër
Kaukasisch
Fiji
overig/gem. afkomst
Filipijnen
(overig) Aziatisch
Finland
Kaukasisch
Frankrijk
Kaukasisch
Frans-Guyana
Latijns-Amerikaans
Frans-Polynesië
(overig) Aziatisch
Gabon
overig Afrikaans
Gambia
overig Afrikaans
Gazastrook
(overig) Aziatisch
Georgië
Kaukasisch
Ghana
overig Afrikaans
Gibraltar
Kaukasisch
Grenada
Latijns-Amerikaans
Griekenland
Kaukasisch
Guadeloupe
Latijns-Amerikaans
Mali
Kaukasisch
(overig) Aziatisch
Kaukasisch
Noord-Afrikaans
overig/gem. afkomst
Latijns-Amerikaans
Kaukasisch
overig Afrikaans
Latijns-Amerikaans
Latijns-Amerikaans
Latijns-Amerikaans
Kaukasisch
overig Afrikaans
Hindoestaans
Latijns-Amerikaans
Kaukasisch
(overig) Aziatisch
Latijns-Amerikaans
(overig) Aziatisch
Hindoestaans
Latijns-Amerikaans
Kaukasisch
Latijns-Amerikaans
overig Afrikaans
Latijns-Amerikaans
Hindoestaans
Latijns-Amerikaans
Kaukasisch
overig Afrikaans
Latijns-Amerikaans
overig/gem. afkomst
Guam
Latijns-Amerikaans
Kaukasisch
Kaukasisch
Noord-Afrikaans
overig/gem. afkomst
Latijns-Amerikaans
overig Afrikaans
overig Afrikaans
Hindoestaans
Mexico
Malta
Man
Marokko
Marshalleilanden
Martinique
Mauritanië
Mauritius
overig Afrikaans
Kaukasisch
Kaukasisch
overig Afrikaans
overig Afrikaans
Latijns-Amerikaans
Latijns-Amerikaans
Kaukasisch
Latijns-Amerikaans
Kaukasisch
overig Afrikaans
overig Afrikaans
Latijns-Amerikaans
Latijns-Amerikaans
Latijns-Amerikaans
Hongkong
Servië
Samoa
San Marino
Sao Tomé en Principe
Saoedi-Arabië
Senegal
Hongarije
Guatamala
Guernsey
Guinee
Guinee-Bissau
Guyana
H Haïti
Honduras
overig/gem. afkomst
Latijns-Amerikaans
overig Afrikaans
Kaukasisch
Kaukasisch
(overig) Aziatisch
Kaukasisch
Latijns-Amerikaans
overig Afrikaans
Latijns-Amerikaans
(overig) Aziatisch
Kaukasisch
overig Afrikaans
overig Afrikaans
(overig) Aziatisch
Kaukasisch
Salomonseilanden
R Réunion
Roemenië
Rusland
Rwanda
S (Westelijke) Sahara
Saint Kitts en Nevis
Saint Lucia
Saint Vincent &
Grenadines
Chili
Mozambique
Moldavië
Monaco
Mongolië
Montenegro
Montserrat
A Abchazië
Afghanistan
Albanië
Algerije
Amerikaans Samoa
Am. Maagdeneilanden
Andorra
Angola
Anguilla
Antique en Barbuda
Argentinië
Armenië
* Aruba
* Aruba
* Aruba
Australië
Azerbeidzjan
B Bahama’s
Bahrein
Bangladesh
Barbados
België
Belize
Benin
Bermuda
Bhutan
Bolivia
Bosnië en Herzegovina
Botswana
Brazilië
Brits-Indische Oceaanterritorium
Britse Maagdeneilanden
Brunei
Bulgarije
Burkina Faso
Burundi
C Cambodja
Canada
Centraal-Afrikaanse
Republiek
(overig) Aziatisch
Latijns-Amerikaans
overig Afrikaans
overig Afrikaans
(overig) Aziatisch
overig Afrikaans
Hindoestaans
Kaukasisch
Kaukasisch
Hindoestaans
(overig) Aziatisch
(overig) Aziatisch
Iran
* Sint Maarten
Seychellen
Sierra Leone
Singapore
* Sint Maarten
* Sint Maarten
I Ierland
IJsland
India
Indonesië
Irak
Nederland
Kaukasisch
overig/gem. afkomst
(overig) Aziatisch
(overig) Aziatisch
Kaukasisch
overig Afrikaans
Latijns-Amerikaans
(overig) Aziatisch
(overig) Aziatisch
(overig) Aziatisch
(overig) Aziatisch
overig Afrikaans
overig/gem. afkomst
(overig) Aziatisch
Latijns-Amerikaans
overig Afrikaans
overig Afrikaans
overig Afrikaans
Jemen
Israël
Italië
Ivoorkust
J Jamaica
Japan
Myanmar
N Nachitsjevan
Nagorno-Karabach
Namibië
Nauru
Cookeilanden
Kaukasisch
Latijns-Amerikaans
Latijns-Amerikaans
overig Afrikaans
Hindoestaans
Latijns-Amerikaans
China
Colombia
Comoren
Congo-Brazzaville
Congo-Dem. Republiek
(Grieks-)Cyprus
Costa Rica
Cuba
* Curaçao
* Curaçao
* Curaçao
Geboorteland
Slovenië
Slowakije
Soedan
Somalië
Somaliland
Spanje
Sri Lanka
* Suriname
* Suriname
* Suriname
Swaziland
Syrië
T Tadzjikistan
Taiwan
Tanzania
Thailand
Tibet
(Oost-)Timor
Togo
Tokelau
Tonga
Transnistrië
Trinidad en Tobago
Tsjaad
Tsjechië
Tunesië
Turkije
Turks-Cyprus
Turkmenistan
Turks- en Caicoseilanden
Tuvalu
Vietnam
U Uruguay
V Vanuatu
Vaticaanstad
Venezuela
Verenigd Koninkrijk
Ver. Arabische Emiraten
Ver. Staten van Amerika
Wallis en
W
Futuna-eilanden
Westelijke Jordaanoever
Wit-Rusland
Z Zambia
Zimbabwe
Zuid-Afrika
Zuid-Georgië en Zuid.
Sandwicheilanden
Zuid-Korea
Zuid-Ossetië
Zuid-Soedan
Zweden
Zwitserland
Categorie
Kaukasisch
Kaukasisch
overig Afrikaans
overig Afrikaans
overig Afrikaans
Kaukasisch
Hindoestaans
overig Afrikaans
Hindoestaans
Latijns-Amerikaans
overig Afrikaans
(overig) Aziatisch
(overig) Aziatisch
(overig) Aziatisch
overig Afrikaans
(overig) Aziatisch
(overig) Aziatisch
(overig) Aziatisch
overig Afrikaans
overig/gem. afkomst
overig/gem. afkomst
Kaukasisch
Latijns-Amerikaans
overig Afrikaans
Kaukasisch
Noord-Afrikaans
Turks
Turks
(overig) Aziatisch
Latijns-Amerikaans
overig/gem. afkomst
(overig) Aziatisch
Latijns-Amerikaans
overig/gem. afkomst
Kaukasisch
Latijns-Amerikaans
Kaukasisch
(overig) Aziatisch
Kaukasisch
overig/gem. afkomst
Kaukasisch
(overig) Aziatisch
Kaukasisch
overig Afrikaans
overig Afrikaans
overig Afrikaans
(overig) Aziatisch
Kaukasisch
overig Afrikaans
Kaukasisch
Kaukasisch