Natuurwet- en regelgeving en bestemmingsplannen Fleur Onrust

Natuurwet- en regelgeving en bestemmingsplannen
Fleur Onrust
ENVIR Advocaten, te Amsterdam
www.envir-advocaten.com
Inhoud
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Natuurregelgeving – Nbw en Ffw
Toetsing van plannen
Voortoets
Maximale mogelijkheden bestemmingsplan
Bestaand gebruik en bestemmingsplannen
Borgen van mitigerende maatregelen in bestemmingsplannen
Stikstof en PAS
Artikel 19db Nbw
Ffw en bestemmingsplannen
Nbw versus Ffw
Gebiedsbescherming en Soortenbescherming
Habitatrichtlijn en Vogelrichtlijn
Natuurbeschermingswet en Flora en faunawet
Voortoets
Indien plannen – afzonderlijk of in combinatie met
andere plannen of projecten - significante gevolgen
kunnen hebben voor een of meerdere N 2000gebieden niet kunnen worden uitgesloten  PB
Toetsing van plannen - Nbw
Plannen:
- Plannen met juridisch bindende componenten / toetsingskader voor
uitvoeringsbesluiten
- Ruimtelijke ordeningsplannen (bestemmingsplan, inpassingsplan)
- Sectorale plannen (vervoersnetwerken, beheer afvalstoffen,
waterbeheer)
- Tracébesluit ( art. 13 lid 7 Tw)
Toetsing van plannen (2)
Aandachtspunten:
- Mitigerende maatregelen kunnen pas in de PB worden meegenomen
(ABRvS 31 december 2012, 201105435)
- Noodzaak PB leidt tot plan-m.e.r.-plicht (bestuurlijke lus kan niet
toegepast om te herstellen ABRvS 27 december 2012 201207674)
Maximale mogelijke invulling bestemmingsplannen
- Uitgaan van maximale planologische mogelijkheden
- Inclusief wijzigingsbevoegdheid / uitwerkingsplicht en
binnenplanse ontheffingen;
- Niet doorschuiven naar latere besluiten;
- ABRvS 18 januari 2012 201005556/1, ABRvS 20 maart 2013
201208230/1
- Dat bouwmogelijkheden niet gewijzigd zijn, betekent niet dat plan in
overeenstemming met Nbw is
- Continuering van ontwikkelingsmogelijkheden
Feitelijke legale bestaande situatie
Er moet worden uitgegaan van de feitelijke, legale bestaande situatie op de
peildatum;
- niet meenemen: onbenutte planologische bestaande mogelijkheden;
- ABRvS 19 december 2012 (201111621): niet uitgaan van onbenutte
planologische mogelijkheden;
- ABRvS 13 februari 2013 (201201236): illegaal aanwezige woning met
uitbereidingsmogelijkheden passend beoordelen.
Bestaande situatie voor het eerst bestemmen
ABRvS 19 juni 2013 (201205470) Helihaven
- Bestaande situatie wordt voor het eerst bestemd
- Ruimtelijke ontwikkeling die bij plantoets 19j moet worden
betrokken, ook al is bedrijf met helihaven mogelijk o.g.v. Andere
besluiten (Wm vergunning bedrijf 1996 en vergunning Min V&W
mei 2004)
- Niet inzichtelijk gemaakt waarom op voorhand significante
gevolgen kunnen worden uitgesloten.
Mitigerende maatregelen en bestemmingsplan
- Bij noodzaak mitigerende maatregelen: opname in planregeling
(ABRvS 13 juli 2011 201008514).
- Maatregelen hoeven nog niet getroffen te zijn, maar dienen wel
verzekerd te zijn (ABRvS 24 april 2013 201200457)
Stikstofdepositie en bestemmingsplannen
Gevolgen voor stikstofdepositie van deze uitspraken:
- Bij toename stikstofdepositie t.o.v. De feitelijke legale situatie op
peildatum, zijn effecten op N2000 niet uit te sluiten bij bestaande
overschrijding KDW’s.
- Dat de milieuvergunning méér toestaat (vergunde ruimte) is bij
plantoets niet relevant
- ABRvS 1 mei 2013 (201202866): de “toegestane situatie” op de
peildatum is bepalend:
- Aansluiting plantoets art. 19j bij uitspraak 31 maart 2012
(referentiesituatie 19d = vergunde situatie)
- Plan voorziet in wijziging / uitbreiding veehouderij; MER / PB
toont berekening afname ammoniakdepositie t.o.v. 7 december
2004;
- Significante gevolgen uitgesloten (geen PB nodig) nu plan niet
leidt tot een verhoging van de depositie t.o.v. toegestane situatie
op peildatum
PAS
Op 24 april 2014 heeft de Tweede Kamer het wetsvoorstel
Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) aangenomen.
De PAS streeft twee verschillende doelstellingen na:
1) de PAS omvat maatregelen om voor stikstof gevoelige
habitattypes, in een gunstige staat van instandhouding te
brengen en te houden.
2) De PAS moet ervoor zorgen dat er, met behoud van de
instandhoudingsdoelstellingen voor een gebied, ruimte komt
voor nieuwe economische ontwikkelingen.
Ten behoeve van bestemmingsplannen kan echter geen gebruik
Artikel 19db
Art. 19db:
- Specifieke regeling voor plannen die betrekking hebben op een
ontwikkelingsgebied als bedoeld in art 2.3 Chw;
- Regeling komt er in de kern op neer dat activiteiten / andere
handelingen die bij dergelijke plannen worden toegestaan, slechts 1
keer onder het regime van de Nbw worden getoetst, nl bij vaststelling
vh plan;
- Plan bevat dan de voorwaarden waaronder de activiteit is toegestaan;
- Er is vervolgens nog wel een Nbw vergunning nodig, maar dan wordt
alleen (formeel) getoetst of aan de voorwaardeb van het plan wordt
voldaan.
Ffw en bestemmingsplannen
Uitvoerbaarheidstoets:
Standaardoverweging: De Afdeling overweegt dat de vraag of voor de
uitvoering van een bestemmingsplan een ontheffing nodig is op grond van
de Ff-wet en zo ja of deze ontheffing kan worden verleend pas aan de orde
komt in het kader van de procedure op grond van de Ffw. Tenzij op
voorhand in redelijkheid had moeten inzien dat de Ffw aan de
uitvoerbaarheid van het plan in de weg staat.
Zie ABRvS 15 oktober 2014 (201400830/1/R1) voor zeer uitgebreide
uitvoerbaarheidstoets
Ffw en Wabo
Wanneer aanhaken?
- Afzonderlijke ontheffing/vergunning blijft mogelijk;
- Als omgevingsvergunning eerder wordt aangevraagd dan Ffwontheffing, moet de ontheffing worden geïntegreerd in de
omgevingsvergunning.
• Aanhaken houdt in:
- Bevoegd gezag voor Ffw-ontheffing geeft een verklaring van geen
bedenkingen af aan bevoegd gezag omgevingsvergunning (meestal
college van burgemeester en wethouders) (al dan niet met
voorwaarden);
- Geen aparte Ffw-ontheffing meer nodig;
- Bevoegd gezag verlening omgevingsvergunning is ook bevoegd om
handhavend op te treden voor het Ffw-deel van de
omgevingsvergunning.
• Wettelijke regeling in Ff-wet: art. 75b Ffw e.v.
Praktische ecologische aspecten
van natuurregelgeving en bestemmingsplannen
Dirk van der Est: projectleider ecologie
ATKB: adviesbureau voor bodem, water en ecologie
Praktische ecologische aspecten
van natuurregelgeving en bestemmingsplannen
Opbouw presentatie:
•
•
•
•
Ecologische advisering planvoorbereiding
Ecologisch onderzoek
Verschillende typen toetsingen/rapportages
Ecologische advisering bij uitvoering
Ecologische advisering bij projectvoorbereiding
Soortgroepen
Flora, vegetatie,
vogels, zoogdieren,
vissen, reptielen,
amfibieën, vlinders,
libellen, overige
insecten
Wet- en beleid
Nb-wet Flora- en
faunawet Boswet
Ecologische
Hoofdstructuur
Visserijwet Natura
2000 Kaderrichtlijn
water
Ingreep
stedelijke uitbreiding
bedrijventerreinen
windparken
recreatieterreinen
bestemmingsplannen
uitbreiding
bedrijfsvoering
Onderzoeken
quickscan
vogeltellingen
vleermuisonderzoek
loopvalonderzoek
(Electro)visserij
Pittelemetrie
vegetatieopnames
monitoring
Ecologische advisering bij projectvoorbereiding
Soortgroepen:
Aard van de ingreep:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Wat is het voorgenomen plan?
Wanneer is de uitvoering?
Waar bevindt het plangebied zich?
Hoe wijzigt het terrein?
Is sprake van mogelijke externe werking?
Welke soorten komen voor?
Welke verspreidingsinformatie is er?
Ligt een N2000- of natuurgebied dichtbij?
Welk invloedsgebied wordt beschouwd?
Expert judgement
Wet en beleid:
Onderzoek:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Welke vormen van wet en beleid
zijn van toepassing?
Waar bevindt het plangebied zich?
Welke soortgroepen zijn beschermd?
Worden bomen gekapt?
Ligt een N2000- of natuurgebied dichtbij?
Wat is het doel van het onderzoek?
Welke soortgroepen worden onderzocht?
Welk type onderzoek is nodig?
Hoeveel onderzoek is nodig?
In welke periode is dit onderzoek nodig?
Ecologische advisering bij projectvoorbereiding
Geplande ingreep: windmolens Haringvliet (fictief)
Natura 2000-gebied Haringvliet (EHS)
Flora- en Faunawet
Instandhoudingsdoelen
Ff-wet beschermde natuurwaarden
Vogels, vissen, zoogdieren en vegetatie
Ecologische advisering bij projectvoorbereiding
Ingreep: herontwikkeling grenszone Amersfoort-Leusden (fictief)
Ecologische Hoofdstructuur
Flora- en Faunawet
Boswet
Verschillende soortgroepen, waaronder
vleermuizen en broedvogels, bomen.
Ecologisch onderzoek flora en vegetatie
Typen onderzoek
Vegetatiekarteringen (Natura 2000-vegetatietypen)
Vegetatieopnames (Natura 2000, EHS)
Onderzoek Flora- en Faunawet
Monitoring gedragscode Flora- en faunawet
Onderzoek waterplanten Kaderrichtlijn water
Bomeninventarisatie
Ecologisch onderzoek vogels
Typen onderzoek
Broedvogelonderzoek (SOVON-methodiek)
Watervogeltellingen (monitoring)
Trekvogeltellingen (monitoring)
Broedvogelonderzoek Flora- en faunawet
Weidevogeltellingen (monitoring)
Specifieke onderzoeken, zoals naar het
foerageergedrag van purperreiger (Natura 2000)
Ecologisch onderzoek vleermuizen
Typen onderzoek
Onderzoek naar verblijfplaatsen (bomen, gebouwen)
Onderzoek naar vliegroutes (bomen, water)
Onderzoek naar foerageergebieden
Wintertellingen (bunkers, ijskelders)
Vangsten vleermuizen (netten)
Ecologisch onderzoek vissen
Typen onderzoek
Visstandsbemonstering (Kaderrichtlijn water)
Vismigratieonderzoek (vis-telemetrie, pittag)
Onderwatercameraonderzoek
Actief biologisch beheer
Electrovisserij (Flora- en faunawet)
Ecologisch onderzoek zoogdieren
Typen onderzoek
Sporenonderzoek
Cameraonderzoek
Loopvallenonderzoek
Onderzoek naar verblijfplaatsen
Verschillende typen toetsingen en rapportages
Natura 2000
Voortoets
Passende beoordeling
MER Compensatieplan
Vergunning
Beheerplannen
Ecologische
Hoofdstructuur
Oriënterende toets
Toetsing nee, tenzij
Compensatieplan
Inrichtingsplan
Beheerplan
Flora- en
faunawet
Quickscan
Toetsing Ff-wet
Compensatieplan
Ontheffing Ecologisch
werkprotocol
Bestemmingsplannen
Natura 2000,
Flora- en faunawet,
EHS & Boswet
Koppeling met MER
Verschillende typen toetsingen en rapportages
Voortoets Nb-wet:
•
•
•
•
Oriënterende toetsing instandhoudingsdoelen
Brononderzoek (NDFF)
Veldbezoek plangebied (biotoopscan)
Koppeling (reikwijdte) werkzaamheden aan
instandhoudingsdoelen
• Effectenanalyse (Effectenindicator ministerie EZ)
• Conclusie of vervolgstappen noodzakelijk zijn
Verschillende typen toetsingen en rapportages
Geplande ingreep: windmolens Haringvliet (fictief)
Voortoets NB-wet
Natura 2000-gebied Haringvliet
Vissen, vogels, zoogdieren en vegetatie
met een beschermd instandhoudingsdoel
Effecten op vissen en trekvogels?
Onderzoek naar gebruik als trekroute
Verschillende typen toetsingen en rapportages
Passende beoordeling Nb-wet:
• Gericht op instandhoudingsdoelen waar significante
negatieve effecten niet worden uitgesloten op basis van
een voortoets
• Nader ecologisch onderzoek en andere nadere
uitwerkingen kunnen noodzakelijk zijn
• Aan de hand van de resultaten een uitgebreide
effectenanalyse
• Vergunningsplicht voor de uit te voeren werkzaamheden
wanneer (significante) negatieve effecten niet worden
uitgesloten.
Verschillende typen toetsingen en rapportages
Geplande ingreep: windmolens Haringvliet (fictief)
Passende beoordeling NB-wet
Toetsing aan (trek)vogels
Onderzoek naar gebruik als trekroute
Bepalen aandeel instandhoudingsdoel
Berekening van mortaliteitsrisico
Uitsluitsel over (significante) effecten
Verschillende typen toetsingen en rapportages
Quickscan Flora- en Faunawet
• Oriënterende toetsing op via de Ff-wet beschermde soorten
(tabel 2/3)
• Brononderzoek (NDFF)
• Veldbezoek (biotoopscan)
• Koppeling werkzaamheden aan habitat beschermde soorten
• Maatregelen om effecten te voorkomen (broedvogels)
• Conclusie of vervolgstappen noodzakelijk zijn
Verschillende typen toetsingen en rapportages
Ingreep: herontwikkeling grenszone Amersfoort-Leusden (fictief)
Quickscan Flora- en Faunawet
Kap bomen en sloop gebouwen
Mogelijk broedvogels (bomen),
vleermuizen in bomen of gebouwen
Aanvullend ecologisch onderzoek
noodzakelijk
Verschillende typen toetsingen en rapportages
Nadere toetsing Flora- en Faunawet:
• ‘Natuurtoets’ of ‘activiteitenplan’
• Nader ecologisch onderzoek naar aantallen en functies
van het plangebied
• Nadere en gerichte effectenanalyse op aanwezige
natuurwaarden
• Mitigatie en compensatie kan aan de orde zijn
• Ontheffingsplicht voor de ingreep
Verschillende typen toetsingen en rapportages
Ingreep: herontwikkeling grenszone Amersfoort-Leusden (fictief)
Nadere toetsing Ff-wet
Kap bomen en sloop gebouwen
Vleermuizen met verblijfplaatsen in bomen
en gebouwen
Uitwerking effecten (tijdelijk en permanent)
Mitigatie en compensatie
Ontheffingsplicht
Verschillende typen toetsingen en rapportages
Ecologische hoofdstructuur:
• Toetsing op aanwezige wezenlijke en kenmerkende
waarden van de EHS
• Wordt gedaan indien in de EHS wordt gewerkt of er direct
nabij (externe werking)
• Sluit vaak eerst aan als onderdeel bij een quickscan Ffwet of voortoets Nb-wet
• Toetsing aan compensatiebeginsel door te beschouwen
welke waarden worden aangetast, inpassings- en
compensatieplannen kunnen noodzakelijk zijn
Verschillende typen toetsingen en rapportages
Ingreep: herontwikkeling grenszone Amersfoort-Leusden (fictief)
Toetsing aan nee, tenzij principe
Kap bomen op de grens van EHS
Beschouwing aanwezige kenmerkende
waarden (aanwezige EHS-natuurdoelen,
Rode lijst-soorten etc)
Uitwerking effecten (tijdelijk en permanent)
Inpassingsplan om effecten op EHS
(kwaliteit) te voorkomen.
Ecologische advisering bij uitvoering
Ecologisch werkprotocol
• Werkplan ten aanzien van flora en fauna
• Zorgvuldige omgang met aanwezige beschermde soorten
door gericht maatregelen te nemen
• Voortkomend uit een vergunning, ontheffing of
gedragscode (of zorgplicht)
• Maatregelen, zoals het werken in de minst kwetsbare
periode, het ontzien van kwetsbaar leefgebied, het
wegvangen van dieren en het geschikt maken van nieuw
leefgebied.
Ecologische advisering bij uitvoering
• Doel is om negatieve effecten op
populaties voor zover mogelijk tegen te
gaan
• Maatregelen mogelijk in voorbereiding,
zoals het sparen van leefgebieden
• Maatregelen ten tijde van uitvoering,
zoals werken buiten kwetsbare periode,
vangen en verplaatsen exemplaren,
plaatsen amfibieschermen (mitigatie)
• Maatregelen gericht op het aanleggen
van vervangend leefgebied
(compensatie)
• Ecologische begeleiding door een ter
zake kundige!
Ecologische begeleiding bij uitvoering

Download Report