Uzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 01-1 Plaats Leidschendam Gebouw Veurschestraatweg 156, Omschrijving Datering Toelichting Rechts Links Midden boerderij 'Dit is int Hemelrick' Gehengen en grendel van kruiskozijn 1ste helft 17de eeuw Het kruiskozijn van deze in 1961 gesloopte boerderij had als gebruikelijk twee buitenluiken voor de onderste openingen en één opklapbaar binnenluik voor de bovenste openingen duimgeheng van de luiken. De duim is met een pen in het kozijnhout geslagen. scharniergeheng van het binnenluik. grendel van de buitenluiken. De beide geleideringen zijn met een pen in het hout geslagen. Zie ook: DOC blad Kozijn, raam- 11 Tekening H. K. Rode Datum Februari 1961 Schaal l: 2 RDMZ RVI985/1 -77 DOCblad Ijzerwaren OJ-2 10 cm RDMZRV 1985/1 - 78 IJzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 02 Plaats Gebouw, onderdeel Omschrijving Datering Toelichting Warnsveld Het Velde, koetshuis Geheng 18de eeuw Dit duimgeheng is haaks omgezet om een beter aangrij- pingspunt te krijgen midden op de klamp van het luik en het draaipunt op de duim daarentegen niet te hoog te leggen. De smid heeft hier geen standaardwerk geleverd maar dit geheng speciaal op dit luik afgestemd. o O o o Tekening H. Janse Datum Mei 1962 Schaal 1:1 RDMZRV 1985/1-79 Uzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 03 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Haarlem Grote- of Sint Bavokerk Grendel, windhaak 1735 Grendel Windhaakfe \l Tekening l. H. Boot Datum November 1962 Naar opmeting van Openbare Werken Haarlem, afd. Monumentenzorg Schaal 1:1 RDMZRV 1985/1 -80 V IJzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 04-1 Plaats Zweeloo Gebouw, onderdeel Hervormde kerk, koor Omschrijving Grendelslot van smeedijzeren deurtje Datering Laat-middeleeuws Toelichting Met dit eenvoudige grendelslot wordt het smeedijzeren deurtje van het sacramentshuisje afgesloten. Zie ook: DOC blad Deur 25 Tekening P. C. A. Janszen Spitman Datum September 1966 Naar opmeting van Provinciaal Museum van Drenthe te Assen, afd. Monumenten Schaal 1:1 RDMZRV 1985/1-81 DOCblad Ijzerwaren 04-2 XXXXXX XX X X X X X X X X X X X X X X T o o ( S ? s s '.) v S N s^ > ^ s / / s \ v \ s D N V S iO 0 \ v, \ . s s sX o RDMZRV 1985/1 -82 o s f v^ s/ s *7* N; v s s Z il "i 7 f f f s f s _S 1 t S S 2 ^<ï IJzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 05 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Westdorp (Dr.) Borgerderstraat l Klinkneus 18de of 19de eeuw Deze aanslag zit op de stiepel (wegneembare stijl midden in deelinrit van boerderij) en dient voor de klinken van de deuren aan weerszijden. Zijaanzicht Bovenaanzicht Tekening G. W. C. van Wezel Datum Juli 1973 Naar opmeting van Het Provinciaal Museum van Drenthe te Assen, afd. Monumenten Schaal 1:1 RDMZRV 1985/1-83 Vooraanzicht Uzerwaren Hang- en sluitwerk Deurbeslag Hardware Furniture Ironwork UDC683.3 DOCblad 06-1 Plaats Monnickendam Gebouw, onderdeel Grote kerk, toegang traptoren Omschrijving Deur met duimgeheng, klink, klopper en trekring Datering ca. 1520 Toelichting Achter de knop van de klopper is een gesmede knop aangebracht. De trekring is getordeerd gesmeed en rust tegen de deur op een gesmede spijker. Een geheng is op de deur bevestigd met 10 spijkers en een bout met splitpen. Vergelijk DOC blad Ijzerwaren 07, waarbij soortgelijke gehengen aanmerkelijk minder stevig bevestigd zijn. Tekening H. Janse Datum Januari 1960 Schaal 1:20,1:5 RDMZ RVI 985/1 -84 T r DOCblad Ijzerwaren 06-2 o 1:20 Trapzijde Kerkzijde 38 Dik Dik Dik 11 24 9 mm 30 mm Klink + Lichter Trekring Spijker erachter 100 cm 25 cm RDMZRV1985/1-85 IJzerwaren Hang,- en sluitwerk Hardware Furniture UDC683.3 DOCblad 07 Plaats Amsterdam Gebouw, onderdeel Oude kerk, kooromgang, toegang vm. Heilig Grafkapel Omschrijving Duimgeheng Datering 2de helft 15de eeuw Toelichting Het geheng is op de deur bevestigd met slechts 6 spijkers. Vergelijk DOC blad Ijzerwaren 06 waarbij soortgelijke gehengen aanmerkelijk steviger bevestigd zijn. Zie ook: DOC blad Deur 04 Tekening Datum Naar opmeting van Schaal KDMZRV 1985/1 - 86 H. Janse Juli 1961 P. Postma l :10, 1:2 O o 50 cm 10 cm Uzerwaren Hang- en sluitwerk UDC 683.3 Deurbeslag Hardware Furniture Ironwork DOCblad 08 Plaats 's-Gravenmoer Gebouw Hervormde kerk Omschrijving Duimgeheng, grendel, sleutelplaatje Datering 1ste helft 16de eeuw Toelichting Dit geheng is bij de duim breed en versmalt naar het versierde einde, in tegenstelling tot de voorbeelden op de DOC bladen Ijzerwaren 06 en 07, die een plaatselijke verbreding hebben. Bovenaanzicht Grendel Kram Bovenaanzicht Bovenaanzicht Zijaanzicht Sleutelplaat Tekening L. H. Boot Datum November 1962 Schaal l: 5 RDMZRV 1985/1-87 25 cm Uzerwaren Hang- en sluitwerk Deurbeslag Hardware Furniture Ironwork UDC 683.3 DOCblad 09-1 Plaats Amersfoort Gebouw, onderdeel Hof 5, toegang zoldertrap Omschrijving Scharniergeheng, klink, deurgreep, sleutelplaat Datering ca. 1600 Toelichting Er is een groot verschil tussen het zware hang- en sluitwerk van kerkdeuren en dat van lichte woonhuisdeuren. Klinkstel en deurgrepen zijn verfijnd uitgevoerd. De beide deurgrepen zijn eenvoudig bevestigd door de puntig uitgesmede einden aan de andere zijde van de deur om te slaan. Tekening H. Janse Datum Januari 1960 Schaal 1:2 RDMZ RVI 985/1-88 DOCblad Ijzerwaren 09-2 10 cm RDMZ KV 1985/1 - 89 Uzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblaö 10-1 Plaats Klundert Gebouw, onderdeel Raadhuis, buitendeur Omschrijving Duimgeheng, slot, klink, staartschuif, deurgreep Datering 1621 Toelichting In de zeer brede deur is een kleine loopdeur aangebracht. Beide deuren hangen samen aan twee gehengen, die derhalve op de naad tussen hoofd- en loopdeur draaipunten hebben. Ter weerszijden daarvan is een verbreding gesmeed om een hechtere bevestiging mogelijk te maken daar, waar de grootste krachten op de gehengen worden uitgeoefend. In het slot valt een pen met oog op, waarmee van binnen uit de schoot zowel in geopende als in gesloten toestand geblokkeerd kan worden. Op die manier kan voorkomen worden, dat de deur van buitenaf geopend kan worden. Zie ook: DOC blad Deur 06 Tekening ]. P. Staal Datum April 1963 Schaal l: 5, l: 50 KDMZ RVI 985/1 -90 DOCblad Ijzerwaren 10-2 RDMZ RVI 985/1-91 Uzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC683.3 DOCbladU Plaats Gebouw Omschrijving Datering Middelburg Molstraat 13,'Civiliën' Duimgeheng van binnendeur Midden 16de eeuw Tekening L. H. Boot Datum Oktober 1962 Schaal 1:2 RDMZRV1985/J-92 10 cm Uzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 12 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Zaandam Tsaar Peterhuisje Duimgeheng, trekring 1632 Het geheng en de ring zijn bevestigd aan een draairaam in een houten kozijn. De dikte van het geheng verloopt van 5 mm bij de duim tot 2 mm aan de einden. De kram, die de trekring vasthoudt, is door het raamhout geslagen en beide einden zijn aan de achterzijde kromgeslagen. O o Zie ook: DOC blad Kozijn, raamTekening H. Janse Datum Januari 1963 Naar opmeting van Hr. Hamel, Stichting De Zaanse Schans Schaal l : l RDMZRV 1985/1 -93 Uzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC683.3 DOCblad 13-1 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Elburg vm. St. Agnietenconvent Klinkstel Onbekend De klinklichter wordt aan de ene zijde van de deur bediend met een kruk, aan de andere zijde met een ring. Achter de ring is een spijker in de deur geslagen waartegen de verzwaarde knop onder aan de ring slaat. Dit om het uitslijten van de houten deur te voorkomen. Tekening G. Berends Datum Juli 1964 Naar opmeting van C. W. Royaards Schaal l :1 RDMZRV 1985/1 -94 DOCblad Ijzerwaren 13-2 RDMZ RVI 985/1-95 IJzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC683.3 DOCblad 14-1 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Utrecht Jutfaseweg 6A, boerderij Klinkstel 2de helft 17de eeuw De klinklichter wordt van de achterzijde van de deur bediend met een druk op een uitgesmeed vlakje (A). Aan de zijde van de klink moet men die zelf met de hand optillen. Tekening H. fanse Datum November 1961 Naar opmeting van Dienst Openbare Werken Utrecht Schaal l :1 RDMZRV 1985/1 -96 DOCblad Ijzerwaren 14-2 RDMZRV 1985/1 - 97 IJzerwaren Hang- en sluitwerk Deurbeslag Hardware Furniture Ironwork UDC 683.3 DOCblad 15-1 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Schimmelt (L.) A 7, boerderij Grendelklink, sleutelplaat Ca. 1710 De klink kan zijdelings verschoven worden en dus als grendel gebruikt worden. In het kozijn is een sleuf uitgehakt, waarvan het eerste deel hoog is en voor de klinkfunctie dient en het tweede deel voor de grendelfunctie lang en smal is. De klinkneus dient op deze wijze als grendelopsluiting. De klink wordt aan de achterzijde gelicht met een ring. Aan de zijde van de klink wordt deze gelicht door te drukken op een omgesmede haak aan de achterzijde, die tevens dient om de grendel heen en weer te schuiven. N.B. Deze constructie zal voor Zuid-Limburg specifiek zijn en niet elders in Nederland op deze wijze voorkomen. Het sleutelplaatje bevindt zich op de deur van de binnenplaats Sleutelplaat naar de woning. De sleutel heeft een uitstekende pen, die past in een ring rond het bovengedeelte van het sleutelgat. Vooraanzicht Doorsnede Zie ook: DOC blad Steenhouwwerk 02 Tekening L. H. Boot, Th. van Straalen Datum Januari 1963, mei 1963 Naar opmeting van C. J. M. van der Veken Schaal 1:2 RDMZ RVI 985/1-98 Wem DOCblad Ijzerwaren 75-2 RDMZ RVI 985/1 -99 DOCblad Ijzerwaren 15-3 Smeedijzeren poonsluiting Vooraanzicht 10 cm RDMZRV 1985/1 -100 Doorsnede Uzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad U-1 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Toelichting 's-Gravenmoer (N.B.) Hervormde Kerk Klinkstel 16de eeuw De klink is afgebroken, maar de constructie wijst erop, dat er een knik in heeft gezeten, omdat de klinkneus verder naar binnen zit dan de deur. De klinkneus is in het metsel- werk opgenomen. Het oog aan de onderzijde ervan kan gediend hebben voor een grendel. Zijaanzicht Bovenaanzicht Tekening L. J. Boot Datum November 1962 Schaal l: 2 RDMZRV 1985/1 -101 Wem DOCblad Ijzerwaren 16-2 Buitenaanzicht Doorsnede Binnenaanzicht 10 cm KDMZ RVI 985/1 -102 IJzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCbladl? Plaats Gebouw Omschrijving Datering Pesse (Dr.) C 108 Klinkstel, handgreep 1738 Zie ook: DOC blad IJzerwaren 13 Tekening P. C. A. Janszen Spitman Datum Februari 1966 Naar opmeting van Provinciaal Museum van Drenthe te Assen, afd. Monumenten Schaal 1:1 RDMZRV 1985/1 -103 Uzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC683.3 DOCblad 18 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Elburg vm. St. Agnietenconvent Scharnieren, grendel Onbekend Tekening S. Koorn Datum Oktober 1963 Naar opmeting van C. W. Royaards Schaal 1:2 RDMZRVJ985/1 -104 10 cm Uzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 19-] Plaats Maastricht Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Gubbelstraat 32 Grendel met grendelplaat 17de eeuw Bij dit Limburgse type valt op, dat de grendel op enkele centimeters van de plaat is geplaatst en geleid wordt in daarop bevestigde ogen. Het einde van de grendel is niet (als gebruikelijk) puntvormig, wat het aansluiten in het oog in het kozijn makkelijker maakt, maar rond uitgesmeed. Zie ook: DOC blad Ijzerwaren 18 en 20 Tekening L. H. Boot Datum November 1962 Schaal l : l RDMZ RVI 985/1- 105 DOCblad Ijzerwaren 79-2 n ll a .a RDMZRV 1985/1-106 i Uzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 20 Plaats Pesse (Dr.) Gebouw C 108 Omschrijving Grendelplaat Datering 1738 Zie ook: DOC blad Ijzerwaren l 8 en 79 Tekening P. C. A. Janszen Spitman Datum Februari 1966 Naar opmeting van Provinciaal Museum van Drenthe te Assen, afd. Monumenten Schaal l: 2 RDMZ RVI 985/1-107 10 cm Uzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 21-1 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Tekening Datum Naar opmeting van Schaal KDMZRV 1985/1- 108 Elburg vm. St. Agnietenconvent Luikknip Onbekend De knip wordt losgemaakt van de ronde staaf, die in het kozijn bevestigd is, door de omhooggebogen haak naar beneden te trekken. Daardoor wordt het andere einde ervan opgedrukt. G. Berends Juli 1964 C. W. Royaards • l :l DOCblad Ijzerwaren 21-2 1 Staaf in kozijn 2 Veer 3 Trekken RDMZRV 1985/1- 109 IJzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC683.3 DOCblad22-] Plaats Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Veere Stadhuis Raamknip, dubbel l7de eeuw? Deze dubbele knip zit bevestigd op de stijl tussen twee glasramen in een kruiskozijn. Men kan beide knippen of één van beide inknijpen en zodoende het gewenste raam vrijmaken. Tekening l. H. Boot Datum Februari 1965 Schaal l : l RDMZRV 1985/1- 110 DOCblad Ijzerwaren 22-2 •Doorsnede veer C-D RDMZ KV 198S/1 -JU A-B E-F DOCblad Ijzerwaren 22-3 RDMZRV ]985/1 -112 IJzerwaren Hang- en sluitwerk Deurbeslag Hardware Furniture UDC683.3 Ironwork DOCblad 23 Plaats Gebouw, onderdeel Omschrijving Datering Toelichting De Rijp Westeinde 26, buitendeur Slot, sleutelplaat 2de kwart 17de eeuw Bij dit forse slot wordt de schoot door middel van een veer dichtgedrukt. Met een aparte vergrendeling kan de schoot in geopende toestand vastgezet worden. Zie ook: DOCblad Deur 07 Tekening H. Janse Datum Maart 1963 Schaal l : l RDMZRV 1985/1- 113 DOCblad 0 0 0 8 0 0 0 RDMZRV 1986,Q - 100 1 waren 23-2 Uzerwaren Deurbeslag Hardware Ironwork UDC683.3 DOCblad 24 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Rotterdam St. Laurenskerk Trekring, sleutelplaat 16de eeuw Zie ook: DOC blad Deur 12 Tekening P. C. A. Janszen Spitman Datum September 1966 Schaal l : 2 RDMZ KV 1985/1 -114 Uzerwaren Deurbeslag Hardware Ironwork UDC683.3 DOCblad 25 Plaats Haarlem Gebouwen Grote kerk, Vrouwe en Antoniegasthuis Omschrijving Sleutelplaatjes Datering 1735, ongedateerd Tekening L. H. Boot Datum Januari 1963 Naar opmeting van Openbare Werken Haarlem, aid. Monumentenzorg Schaal 1:1 RDMZ KV 1985/1 -115 Uzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 26-1 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Ten Arloo (gem. Zuidwolde, Dr.) Nr. 2 Kantschuif Tweede helft 19de eeuw Deze kantschuif is bedoeld om één deur van een dubbele buitendeur vast te zetten. De andere deur sluit hierin met een normaal buitendeurslot. Het ijzerwerk was oorspronkelijk vertind. Tekening W.J. Berghuis Datum Augustus 1990 Naar opmeting van Provinciaal Museum van Drenthe, bureau Monumentenzorg (1969) Schaal 1:2 RDMZ KV 1992/26-44 DOCblad Ijzerwaren 26-2 Bovenaanzicht Bladveer o o Zijaanzicht Achteraanzicht on Onderaanzicht 10 cm RDMZRV 1992/26-45 o o o o o o o o Vooraanzicht Uzerwaren Hardware Hang- en sluitwerk Deurbeslag UDC 683.3 Furniture Ironwork DOCblad 27-1 Plaats Ruinerwold (Dr.) Gebouw Oostereinde 168, boerderij Prins Omschrijving Handgreep, deurplaat en klinklichter Datering Vermoedelijk 17de eeuw Toelichting Deze onderdelen zaten met elkaar op de buitenzijde van de deur van deze boerderij. Zij waren tamelijk gecorrodeerd. De onderzijde van de deurplaat was afgebroken. Tekening W.J. Berghuis Datum Augustus 1990 Naar opmeting van Provinciaal Museum van Drenthe, bureau Monumentenzorg (1971) Schaal 1:2 RDMZRV J 992/26-46 DOCblad Ijzerwaren 27-2 Onderaanzicht klinklichter Zijaanzicht O O O O Vooraanzicht Doorsnede A B 10 cm RDMZ KV 1992/26-47 Hang- en sluitwerk Deurbeslag Uzerwaren UDC683.3 Hardware Furniture Ironwork DOCblad 28-1 Plaats Zweeloo (Dr.) Gebouw Klooster 6 Omschrijving Handgrepen, deurplaten en klinklichters Datering Vermoedelijk eind 17de eeuw Toelichting Het pand, waaruit deze onderdelen afkomstig zijn, verbrandde in 1960. Enkele delen van één van de deurplaten waren door corrosie verloren gegaan, maar zijn hier gereconstrueerd. De onderdelen weergegeven op blad 28-3 zijn thans toegepast op de kelderdeur van het Ontvangershuis te Assen. Tekening W.J. Berghuis Oktober-november 1990 Naar opmeting van Provinciaal Museum van Drenthe, bureau Monumentenzorg (1970, 1971) Schaal 1:2 Datum RDMZ KV 1992/26-48 DOCblad Ijzerwaren 28-2 Bovenaanzicht klinklichter Bovenaanzicht handgreep Doorsnede A O Doorsnede Vooraanzicht Zijaanzicht Wem RDMZRV 1992/26-49 DOCblad Ijzerwaren 28-3 Vooraanzicht W cm RDMZRV 1992/26-50 Zijaanzicht DOCblad Ijzerwaren 28-4 RDMZ RV 1992/26-51 Ijzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 29 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Toelichting 5 cm Westervelde (Dr.) Hoofdweg 8 Scharniergeheng 17de eeuw Dit kunstig gesmeden scharniergeheng is bevestigd aan een draairaampje. Vergelijk de versiering met DOCblad Ijzerwaren 22. Doorsnede A B Tekening W.J. Berghuis Datum November 1990 Naar opmeting van Provinciaal Museum van Drenthe, Schaal RDMZRV J 992/26-52 bureau Monumentenzorg (1969) 1:1 IJzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 30 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Eursinge (Dr.) Eursingelaan l Scharniergeheng Vermoedelijk 19de eeuw Deze scharniergehengen bevinden zich aan de draairamen in de kruiskozijnen in de zuidgevel van deze boerderij. Vooraanzicht \__LL l T Bovenaanzicht 10 cm Tekening W.J. Berghuis Datum Augustus 1990 Naar opmeting van Provinciaal Museum van Drenthe, Schaal RDMZRV 7 992/26-53 bureau Monumentenzorg 1:2 Uzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 31 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Pesse (Dr.) Boerderij Nr. C 108 Grendel 1738 De grendel wordt in beide schuifrichtingen geblokkeerd door een kneepvormige verbreding van de rechthoekige doorsnede ervan. 2 mm Vooraanzicht Zijaanzicht Veer Bovenaanzicht 10 cm Tekening W.J. Berghuis Datum Oktober 1990 Naar opmeting van Provinciaal Museum van Drenthe, bureau Monumentenzorg (1965) Schaal 1:2 SDMZ KV 1992/26-54 Ijzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 32-1 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Ruinen (Dr.) Posthuis 'Anholt' Deurkruk Midden 19de eeuw De kruk was in staande richting bevestigd. Met deze kruk werd een klink opgelicht. Zie ook: DOCblad Ijzerwaren 33. Tekening W.J. Berghuis Datum November 1990 Naar opmeting van Provinciaal Museum van Drenthe, bureau Monumentenzorg (1970) Schaal 1:1 RDMZ RV 1992/26-55 DOCblad Ijzerwaren 32-2 Doorsneden A-B C-D Vooraanzicht Aanzicht beëindiging van de kop E-F G-H Bovenaanzicht —— RDMZ RV 1992/26-56 H IJzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 33-1 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Rolde (Dr.) Hervormde kerk Deurkruk Eind 18de - begin 19de eeuw Deze kruk was aangebracht aan een zijdeur van de kerk. De kruk was in staande richting bevestigd. Er werd een klink mee opgelicht. Zie ook: DOCblad Ijzerwaren 32 Tekening W.J. Berghuis Datum November 1990 Naar opmeting van Provinciaal Museum van Drenthe, bureau Monumentenzorg (1970) Schaal 1:1 RDMZ RV 1992/26-57 DOCblad Ijzerwaren 33-2 A-B C-D Doorsneden Bovenaanzicht RDMZ KV 1992/26-58 IJzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 34-1 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Ruinen (Dr.) Hervormde kerk Klinkstel Vermoedelijk 18de eeuw Dit zware klinkstel is aangebracht op een deur, die niet uit de bouwtijd van de kerk dateert maar later is aangebracht. Het element, waarin de klink aan de deur rust, wordt 'paard' genoemd. Aan de bovenzijde is meestal een handgreep gesmeed, waarmee de deur aangegrepen kan worden. Het onderdeel, waarop de klink aan het kozijn rust, draagt de naam 'neus'. Aan de stift van de handgreep zit een pen gemonteerd, die de klink optilt en 'klinklichter' heet. Zie ook: DOCblad Ijzerwaren 35 Tekening W.J. Berghuis Datum November 1990 Naar opmeting van Provinciaal Museum van Drenthe, bureau Monumentenzorg (1974) Schaal RDMZ RV 1992/26-59 1:1 DOCblad Ijzerwaren 34-2 RDMZ RV 1992/26-60 DOCblad Ijzerwaren 34-3 Zijaanzicht paard / / , is' RDMZRV T 992/26-61 IJzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 35-1 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Ruinen (Dr.) Pand aan Brink (gesloopt) Klinkstel Begin 19de eeuw Dit klinkstel is van een gebruikelijk type. De handgreep aan de buitenzijde beweegt een stift met oog, die geformeerd is uit een dubbel gesmeed stuk rechthoekig ijzer (zie doorsnede A B). Zie ook: DOCblad Ijzerwaren 34 Tekening W.J. Berghuis Datum Oktober 1990 Naar opmeting van Provinciaal Museum van Drenthe, bureau Monumentenzorg (1970) Schaal RDMZ RVI 992/26-62 1:1 DOCblad Ijzerwaren 35-2 Neus Zijaanzicht handgreep en klinklichter Vooraanzicht handgreep met plaat en klinklichter Onderaanzicht handgreep RDMZRV 1992/26-63 DOCblad Ijzerwaren 35-3 Paard Klink OZD Vooraanzicht Onderaanzicht 5 cm RDMZRV 1992/26-64 Uzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 36-1 Provincie Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Tekening Datum Naar opmeting van Schaal RDMZ RV 1992/27-30 Drenthe diverse Windwervels 18de en 19de eeuw Een windwervel dient om een luik in openstaande toestand vast te houden. Opdat de wervel in verticale stand blijft staan is het onderste gedeelte zwaarder dan het bovenste deel. De hier getekende exemplaren zijn alle van smeedijzer. Later in de 19de eeuw kwamen ook gietijzeren typen in de vorm van mannetjes en dergelijke. De windwervel op blad 36-2 is afkomstig van het 18de-eeuwse pand Oude Asserstraat 17 te Vries, dat herbouwd is te Orvelte. Het was aan de bovenzijde van het luik geplaatst en is daarom voorzien van een handgreep. Van de 19de-eeuwse typen op blad 36-3 is de herkomst niet bekend. W.J. Berghuis December 1990 Provinciaal Museum van Drenthe, bureau Monumentenzorg (1970) 1:1 DOCblad Ijzerwaren 36-2 C~D D Zijaanzicht A-B Vooraanzicht O KDMZ KV 1992/27-31 50 cm DOCblad Ijzerwaren 36-3 Vooraanzicht 5 cm RDMZ RVI 992/27-32 IJzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 37-J Plaats Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Haalweide (Dr.) Haalweiderweg 12 Raamsluiting 18de eeuw Met deze gesmede dubbele raamsluiting worden tegelijk twee glasramen in een kruiskozijn vastgezet. Tekening Datum Naar opmeting van W.J. Berghuis November 1990 Provinciaal Museum van Drenthe, bureau Monumentenzorg (1974) Schaal RDMZRV 1992/27-33 1:1 DOCblad Ijzerwaren 37-2 / Middenstijl / ~7 / J Vooraanzicht Bovenaanzicht Horizontale doorsnede RDMZ RVI 992/27-34 Ijzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 38 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Zuidwolde (Dr.) Hoofdstraat 94 Geheng Vermoedelijk 19de eeuw Dit scharniergeheng is geplaatst op een luik van een voerbak. o o o o o o o o 15 cm Tekening Datum Naar opmeting van Schaal RDMZ RVI 992/27-35 W.J. Berghuis November 1990 Provinciaal Museum van Drenthe, bureau Monumentenzorg (1970) l: 3 o Uzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 39-1 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Tekening Datum Naar opmeting van Schaal KDMZ RVI 992/27-36 Coevorden (Dr.) Friesestraat 9 Geheng Eerste helft 17de eeuw Dit gesmede duimgeheng heeft niet alleen de gebruikelijke staart in horizontale richting, maar heeft bovendien bladen naar boven en beneden. Het dient derhalve in het midden van het luik geplaatst te worden. W.J. Berghuis November 1990 Provinciaal Museum van Drenthe, bureau Monumentenzorg (1970) 1:1 DOCblad Ijzerwaren 39-2 l Vooraanzicht Bovenaanzicht 5 cm RDMZ RV 1992/27-37 IJzerwaren Kramerijen Hardware Ironwork UDC 683.3 DOCblad 40 Provincie Omschrijving Datering Drenthe Haken 18de - 19de eeuw Vooraanzicht Achteraanzicht Zijaanzicht O Vooraanzicht Zijaanzicht Tekening Datum Naar opmeting van Schaal RDMZRV J992/27-38 Vooraanzicht W.J. Berghuis November 1990 Provinciaal Museum van Drenthe, bureau Monumentenzorg (1970) 1:1 Zijaanzicht 5 cm Uzerwaren Gootbeugel Hardware Gutter-support UDC 683.3 DOCblad 41-1 Plaats Omschrijving Datering Toelichting Tekening Datum Naar opmeting van Schaal RDMZRV 1992/27-39 Onbekend Gootbeugel Tweede kwart 18de eeuw Deze beugel komt in twee vormen voor. Wanneer de bovenste aangepunte staaf horizontaal doorloopt, kan die in een muurplaat worden geslagen. Wanneer die staaf omhoog is gebogen en (zoals hier aangegeven) van spijkergaatjes is voorzien, kan hij aan de muurplaat worden gespijkerd. Hij is dan typisch geschikt voor een blokgoot. Ook het onderste deel van de beugel is voorzien van een gaatje, waarmee een verankering aan de muur of een houten onderdeel mogelijk wordt gemaakt. De krulvormige steun is geklonken aan de horizontale staaf. W.J. Berghuis Oktober 1990 Provinciaal Museum van Drenthe, bureau Monumentenzorg (1969) 1:2 DOCblad Ijzerwaren 41-2 o o o Bovenaanzicht Vooraanzicht 10 cm RDMZ RV 1992/27-40 Uzerwaren Gootbeugel Hardware Gutter-support UDC 683.3 DOCblad 42-1 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Eext (Dr.) Gieterstraat 3 Gootbeugel Midden 19de eeuw Deze gesmede beugel is samengesteld uit ijzeren strippen. De horizontale strip is eenzijdig aangepunt en dient in een muurplaat te worden geslagen. De krulvormige ondersteuningsstrip is aan het horizontale deel van de beugel geklonken. Het onderste deel is voorzien van een gaatje, waarmee een verankering aan de muur of een houten onderdeel mogelijk wordt gemaakt. Tekening Datum Naar opmeting van Schaal RDMZ RVI 992/2 7-41 W.J. Berghuis Oktober 1990 Provinciaal Museum van Drenthe, bureau Monumentenzorg (1969) 1:2 DOCblad Ijzerwaren 42-2 Vooraanzicht Bovenaanzicht 10 cm RDMZ RV 1992/27-42 Ijzerwaren Kramerijen Hardware Ironwork UDC 683.3 DOCblad 43-1 Provincie Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Tekening Datum Naar opmeting van Schaal RDMZ RV 1992/28-29 Drenthe Onbekend Slachthaken 17de - 19de eeuw Bij boerderijen waren verschillende haken aangebracht om het ophangen van geslacht vee mogelijk te maken. Twee beugels D waren bestemd voor het ophangen van een stok (wiemei). W.J. Berghuis November 1990 Provinciaal Museum van Drenthe, bureau Monumentenzorg (1970) 1:3 DOCblad Ijzerwaren 43-2 O O Vooraanzicht Vooraanzicht Vooraanzicht Zijaanzicht D Zijai inzicht RDMZ RV 1992/28-30 Vooraanzicht 15 cm Ijzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 44-1 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Tekening Datum Naar opmeting van Schaal KDMZRV 1992/28-31 Blijdenstein (gem. Ruinerwold, Dr.) Boerderij bij de Wold A. Grendel Tweede helft 18de eeuw - begin 19de eeuw Bij deze grendel zorgen de knik in de schuif aan de ene zijde en de knop aan de andere zijde voor de open- en dichtstand van de grendel. In andere gevallen (zie DOCblad Ijzerwaren 19) is de knop tussen de beide opsluitbeugels aangebracht en zorgt dus voor beide standen. Aan de schuif is een drukveer geweld. W.J. Berghuis December 1990 Provinciaal Museum van Drenthe, bureau Monumentenzorg (1969) 1:1 DOCblad Ijzerwaren 44-2 Bovenaanzicht ) Vooraanzicht 11 rn f * 1 f-——**-"»- 1 ï i ' 1 ———————— f—— f ————————————————— Doorsnede A - B 5 cm RDMZ RV 1992/28-32 —————-—— >/ f- ——• • • • • • J 'V,— Veer ' '.'..• ..a, Ijzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 45-1 Provincie Omschrijving Datering Drenthe Gehengen Tweede helft 16de eeuw - midden 17de eeuw Toelichting De drie duimgehengen hebben een versierd uitgesmeed einde. Het geheng B is gevonden in boerderij Zuidvelde 27 en bevindt zich thans aan het pand Asserstraat 78 te Norg. Van de beide andere gehengen is de herkomst onbekend. Tekening Datum Naar opmeting van Schaal RDMZ RV 1992/28-33 W.J. Berghuis November 1990 Provinciaal Museum van Drenthe, bureau Monumentenzorg (1969) 1:3 DOCblad Ijzerwaren 45-2 o o o O o o o O 15 cm RDMZRV 1992/28-34 Ijzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 46-1 Provincie Omschrijving Datering Toelichting Drenthe Gehengen Eind 17de eeuw - eind 18de eeuw De drie duimgehengen hebben een versierd uitgesmeed einde. De typen B en C hebben aan het duimeinde een uitgesmeed gedeelte, waardoor daar twee spijkers aangebracht kunnen worden. Het geheng A is afkomstig van een afgebrande boerderij te Wachtum. Van het geheng B is de herkomst onbekend. Het geheng C is afkomstig van het pand Brink 10 te Westdorp. Tekening Datum Naar opmeting van Schaal RDMZ XV 1992/28-35 W.J. Berghuis November 1990 Provinciaal Museum van Drenthe, bureau Monumentenzorg (1969) 1:3 DOCblad Ijzerwaren 46-2 cvoi \ O O O O o o o o o o 15 cm RDMZ RV 1992/28-36 Ijzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 47-1 Provincie Omschrijving Datering Toelichting Tekening Datum Naar opmeting van Schaal RDMZRV 1992/28-37 Drenthe Gehengen 19de eeuw Dit blad toont gehengen van uiteenlopende typen. A is een duim-raamgeheng. B is een duimgeheng met verbreed deel aan de duimzijde, waarin een vierkant gat voor een slotbout. C is een scharnierend staartgeheng. D is een scharnierend kruisgeheng. E is een "duimgeheng", van een schop gemaakt, afkomstig van een hooischuur van de voormalige Hekman's Boo te Nieuw Schoonebeek. W.J. Berghuis November 1990 Provinciaal Museum van Drenthe, bureau Monumentenzorg (1969) 1:3 DOCblad Ijzerwaren 47-2 15 cm RDMZ RV 1992/28-38 DOCblad Ijzerwaren 47-3 D 15 cm RDMZ RV 1992/28-39 Ijzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture UDC 683.3 DOCblad 48 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Ruinen (Dr.) Smeestraat9-ll Luiksluiting XVII b-c Het luik wordt vergrendeld door het hangende bied over de pin in de onderdorpel te leggen. Vooraanzicht (A) Zijaanzicht B l Plaatsing van de sluiting (A) en de pin (B) Doorsnede l - 2 Doorsnede 3 - 4 Pin in de onderdorpel (B) 5 cm Tekening Datum Naar opmeting van Schaal RDMZRV 1993/31 -30 W.J. Berghuis December 1990 Provinciaal Museum van Drenthe, bureau Monumentenzorg (1970) l :l Hardware Furniture DOCblad 49-1 Plaats Gebouw Omschrijving Da tering Toelichting Weert (N.B.) Franciscanenklooster, Biest 43 Geheng XVIII a Door middel van dit geheng kan een raam naar binnen draaien in één van de onderste openingen van een kruiskozijn, en tevens een binnenluikje (in tweeën) in dat raam. Het kozijn bevindt zich in de kloostergang op de verdieping. Binnenaanzich Opmeting RDMZ RV 1993131 31 en tekening Datum Schaal t raam. Foto: P. van Galen, RDMZ, 1992. H.N. Karsemeijer Juni 1983 1:2 DOCblad Ijzerwaren 49-2 \ JO ^*- 0 0 <ƒ] L-TL) 0 1 0 | i 0 0 1 ^ 0 kozijn O O binnenluik Ijzerwaren Hang- en sluitwerk Hardware Furniture Ironwork UDC683.3 Docblad 50-1 Plaats Gebouw Omschrijving Datering Toelichting Maastricht Markt 70 - 71 Geheng, raamhoek en raamknop Waarschijnlijk tweede helft 17de eeuw Dit eiken glas-in-lood raam, voorzien van vier ijzeren bindroeden van 7 x 5 mm doorsnede, is los aangetroffen op de zolder van het huis. Opmeting en tekening Datum Schaal RDMZRV1997/39 -56 H. van der Wal 1964 1:2,1:10 DOCblad Ijzerwaren 50-2 59,2 11,7 Binnenaanzicht ® 4 stuks bindroedjes 7x 5 mm 10 cm 50 cm RDMZRV1997/39-57
© Copyright 2025 ExpyDoc
