woensdag 15 oktober 2014
nederlandsdagblad
jaargang 71 nr. 18.745 www.nd.nl [email protected] 0342 411711
16°
3
advertentie
leven
Bakkie met een Irakkie 4
Van zwart-wit naar grijs 7
Monumentale poort 13
Wilco Dekker / vk nd.nl/economie
Roel Sikkema nd.nl
Pleidooi voor huizenbelasting
▶ Amsterdam
Nederland moet een (progressieve)
belasting op huizenbezit invoeren om
iets te doen aan de grote vermogensongelijkheid. Met zo’n huizenbelasting worden de verschillen tussen
arm en rijk kleiner. Met de opbrengst
ervan kan de inkomstenbelasting
sterk worden verlaagd, wat helpt de
werkloosheid te bestrijden.
Dat stelt de econoom Itai Agur in zijn
boek Voorbij de heilige huisjes van de Nederlandse economie, dat deze week ver-
schijnt. Volgens Agur (34), die in Singapore woont en als externe consulent
werkt voor het Internationaal Monetair
Fonds, is de inkomensongelijkheid in
Nederland klein, maar zijn de vermogensverschillen ‘schokkend groot’: de
rijkste 10 procent bezit 60 procent van
het vrije of verdeelbare vermogen, terwijl de armste helft – onder wie veel
huurders – niet of nauwelijks vermogen
heeft. Een oplopende belasting op de
waarde van het eigen huis kan die scheve verhouding rechttrekken. Agur wijst
erop dat onroerend goed in Nederland
nu nauwelijks wordt belast, in tegenstelling tot onder meer de VS, GrootBrittannië en Japan. Bovendien is een
huizenbelasting niet of moeilijk te ontduiken of te ontwijken, wat voor veel
ander vermogen wel geldt. Ook verstoort het de arbeidsmarkt niet, zoals de
hoge inkomstenbelasting wel doet
geleidelijk
Agur denkt aan een basisbelasting van 1
procent van de waarde van het huis per
jaar. Dat zou bijvoorbeeld kunnen oplopen tot 2 procent bij een huis van 2,5
ton, wat vijf mille belasting oplevert, en
4 procent over een huis van 750.000
euro, goed voor dertig mille belasting.
Volgens Agur moet ook de hypotheekrenteaftrek verdwijnen. Om te voorkomen dat de huizenmarkt te zeer wordt
verstoord – en boze makelaars hem willen lynchen – stelt Agur voor de veranderingen geleidelijk in te voeren. Bovendien kunnen de overdrachtsbelasting en
het eigen woningforfait verdwijnen. <
Het liefst zien
wij een kerk
die vindt wat
wij ook vinden.
commentaar op 3
▶ Plainview
Je bent nooit te oud om wat te leren,
is het levensdevies van de in 1900
geboren Anna Stoehr geweest. Maar
toen ze kort voor haar 114e
verjaardag, vorige week woensdag,
een Facebook-account wilde
aanmaken, moest ze liegen over
haar leeftijd. Facebook gaat niet
verder dan 99 jaar.
Anna is haar hele leven lang erg
nieuwsgierig geweest, zegt haar
zoon Harlan tegen de regionale
tv-zender Kare 11. Harlan, inmiddels
zelf 85 jaar, kreeg onlangs voor het
eerst een smartphone. Toen Joseph
Ramirez, medewerker van de
telefoonmaatschappij die Harlan de
smartphone verkocht, over diens
moeder hoorde, wilde hij met haar
kennismaken. Anna, met haar
114 jaar de oudste inwoner van de
Amerikaanse staat Minnesota, raakte
enthousiast en Ramirez kon ook
haar een iPad verkopen. Maar hij
deed meer. Hij leerde Anna hoe ze
e-mails moest versturen. Toen ze
echter een Facebook-account wilde
aanmaken, bleek dat niet te kunnen.
Mensen die ouder zijn dan 99 jaar
kunnen hun leeftijd niet invullen.
Een leugentje om bestwil bracht
uitkomst voor de hoogbejaarde
vrouw. Daarmee kon ze toch een
account aanmaken, waarmee ze
contacten kan onderhouden met
haar uitgebreide familie.
Met hulp van Ramirez heeft ze een
brief geschreven aan de oprichter
van Facebook, Mark Zuckerberg, met
daarin de zin ‘I’m still here’ (Ik ben er
nog).
▶▶ Op nd.nl/media is het filmpje
van Kare 11 te zien
Willeke
beeld ap / Lefteris Pitarakis
Een Koerdische jongetjes legt in Suruc,
aan de Turks-Syrische grens, delen van
een krans op het graf van een dierbare
– een Koerdische strijder die bij de
Syrische stad Kobani is omgekomen in
de strijd tegen de terroristische
organisatie ISIS. Dinsdag werden in het
noorden en oosten van Syrië opnieuw
luchtaanvallen uitgevoerd op posities
van ISIS, meldden activisten. <
114 jaar is
te oud voor
Facebook
nd.nl/cartoons
Sjoerd Mouissie nd.nl/politiek
Kritiek op omgang Nederland met illegalen
▶ Den Haag
Alle mensen die in Nederland
verblijven, ook illegalen, hebben
recht op een ‘adequate levensstandaard’, inclusief voedsel, kleding en
onderdak.
Daarnaast moet Nederland iets doen
aan het ‘juridische niemandsland’ waarin illegalen zich bevinden.
Dat schrijft Nils Muiznieks, Hoge Commissaris van de Mensenrechten van de
Raad van Europa, maandag in een rapport over Nederland. Hierin uit hij ste-
vige kritiek op delen van het kabinetsbeleid, met name over de omgang met
illegalen.
kinderpardon
Muiznieks, die eind mei Nederland bezocht, is blij met regelingen als het kinderpardon. Ook vindt hij het goed dat
mensen die echt niet kunnen terugkeren naar hun land van herkomst, een
verblijfsvergunning krijgen.
Tegelijk noemt hij deze regelingen ‘erg
restrictief’. Hij signaleert dat een ‘onbe-
kend aantal mensen’ op straat leeft. ‘Nederland zou opnieuw hiernaar moeten
kijken. Als terugkeer onmogelijk of bijzonder moeilijk is, zouden mensen in
het land moeten kunnen blijven.’
De commissaris schrijft dat de detentie
van asielzoekerskinderen moet stoppen.
‘Ook kwetsbare asielzoekers horen niet
in detentie te zitten. Sommige vreemdelingen worden vastgezet, terwijl van tevoren bekend is dat het doel hiervan,
uitzetting, niet haalbaar is.’
▶▶ vervolg op pagina 4
prijs € 1,75 zaterdag € 3,00
2
nederlands dagblad
woensdag 15 oktober 2014
Hilbert Meijer nd.nl/binnenland
Teksten in schoolboeken deugen vaak niet
▶ Utrecht
Studieboeken die gebruikt worden in
het voortgezet onderwijs zitten
taaltechnisch niet altijd goed in
elkaar. Taalzwakke leerlingen
hebben het daardoor onnodig
moeilijk.
Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van
Stichting Lezen, waarop Gerdineke van
Silfhout donderdag promoveert aan de
Universiteit van Utrecht. Vmbo-leerlingen hebben de meeste moeite met teksten in leerboeken. Een kwart van de
vmbo’ers is laaggeletterd en begrijpt er
onvoldoende van.
Vooral bij vakken als aardrijkskunde,
biologie en economie gaat het mis. ‘De
methoden worden veelal door vakdocenten geschreven’, zegt Van Silfhout.
‘Dat zijn experts die soms vergeten voor
wie ze schrijven: leerlingen die er helemaal niets van weten. Bepaalde kennis
veronderstellen ze daardoor als bekend
en leggen ze niet uit.’
Educatieve uitgevers besteden veel zorg
aan het begrijpelijk maken van de studieboekteksten, maar dat kan ook averechts uitpakken. Zinnen worden bijvoorbeeld in tweeën geknipt om de
leesbaarheid te vergroten, waardoor de
samenhang van de tekst verdwijnt. ‘Het
gebruik van korte zinnen wordt soms zo
rigoureus doorgevoerd dat verbindingswoorden als ‘omdat’, ‘daarna’ en ‘bovendien’ geschrapt worden. ‘Juist zulke verbindingswoorden kunnen belangrijke
informatie geven. Een zin kan dubbel zo
lang zijn, maar toch begrijpelijker dan
twee korte zinnen.’
tijdsdruk
De beoogde vereenvoudiging van de
tekst leidt soms tot onwenselijke situaties: Van Silfhout heeft voorbeelden van
teksten die op vwo-niveau beter te be-
grijpen zijn dan op vmbo-basis/kader.
Hoe lager de vmbo-leerweg, hoe meer
de tekst vereenvoudigd moet worden,
en hoe meer de samenhang tussen de
zinnen en alinea’s verdwijnt.
Op vwo en havo speelt hetzelfde, maar
daar is het een minder groot probleem
omdat er minder taalzwakke leerlingen
zitten. Volgens Van Silfhout worden studieboeken vaak onder tijdsdruk geschreven. De taalkundige onjuistheden
worden er wel uitgehaald, maar er is
geen tijd om teksten grondig aan te pakken, zodat ze meer samenhang vertonen. ‘Het gaat niet om een punt hier en
Jan Hoedeman en Raoul du Pré / vk nd.nl/politiek beeld novum / Olivier Middendorp
Koenders ziet wens vervuld
…Bert Koenders volgt komende vrijdag
Frans Timmermans op als minister van
Buitenlandse Zaken. Eindelijk wordt hij
daar echt de baas.
Zijn mars door de PvdA-instituties was
lang. Koenders, telg uit een streng
gereformeerd milieu in Arnhem, werd
persoonlijk medewerker van buitenlandspecialist Harry van den Bergh in
de periode dat er actie werd gevoerd
tegen zaken als de plaatsing van
kruisraketten en de apartheid in
Zuid-Afrika. In de jaren daarna zag hij
de PvdA veranderen van verstokte
oppositiepartij tot een echte regeringspartij onder Wim Kok.
Vanaf eind jaren negentig ontpopte
Koenders zich als Kamerlid tot
prominent buitenlandwoordvoerder,
toonaangevend in de debatten over de
Automakers
ontraden
Blue One
Autofabrikanten ontraden het
gebruik van biobrandstof Blue One 95
van oliemaatschappij Argos. Dat blijkt
uit een rondgang van deze krant.
Volgens de fabrikanten bevat de brandstof een hoger percentage ethanol (alcohol) dan Europese normen toestaan.
‘Wij zijn voorstander van het bijmengen
van benzine met biobrandstoffen, maar
dan wel binnen de wettelijke kaders. Als
er nu een auto stukgaat door het gebruik van Blue One, kunnen wij daar
niet verantwoordelijk voor zijn’, zegt
Raymond Gense, directeur communicatie van Volkswagen Nederland. ‘We willen niet opdraaien voor schade veroorzaakt door brandstoffen die niet op onze
motoren zijn getest.’
Argos biedt Blue One 95 sinds 2012 aan.
Inmiddels is de brandstof bij meer dan
160 pompen te tanken. Ze bevat 15 procent ethanol, gewonnen uit suikerriet.
Europa staat slechts 10 procent toe. Argos mag tot eind dit jaar Blue One 95
onder een apart label verkopen.
▶▶ zie ook Leven pagina 4
▶ Den Haag
eigengereid
Stephan Bol nd.nl/economie
▶ Den Haag
…De PvdA krijgt er een scherpslijper
bij, de VVD zal hem nauwlettend in de
gaten houden.
Aan de belangrijkste voorwaarde voor
Bert Koenders (56) om enthousiast
terug te keren op het ministerie van
Buitenlandse Zaken is vanaf vrijdag
voldaan: Frans Timmermans gaat er
weg. Dat geeft lucht. Het is een publiek
geheim dat de buitenlandhaantjes van
de PvdA jarenlang moeite hadden om
naast elkaar te functioneren. De kamer
was al snel te klein voor beide ego’s.
Timmermans was er openhartig over in
het Limburgse Zuid Magazine. ‘Jarenlang had ik een heel moeilijke verstandhouding met Bert. Ik wist niet of
ik iets kon zeggen, omdat Bert dan
misschien boos werd, of dat ik iets
gezegd had en dat anderen het gingen
uitspelen. Het heeft ons jaren gekost
daarin een zakelijke verstandhouding
te vinden; toen die er eenmaal was,
ging het met ons alle twee beter.’
Koenders zal het niet betreuren dat hij
dit keer zelf de echte baas wordt op
Buitenlandse Zaken. Eindelijk is hij dan
minister mét portefeuille. In het
vechtkabinet-Balkenende IV (20072010) waarvan hij deel uitmaakte als
minister van Ontwikkelingssamenwerking, moest hij Timmermans als
staatssecretaris van Europese Zaken
naast zich op de gang dulden. Maar
belangrijker nog: hij keek ook uit op de
werkkamer van CDA’er Maxime
Verhagen, de minister van Buitenlandse
Zaken, met wie het ook al niet automatisch boterde. Soms werd letterlijk met
de deuren geslagen.
Met zijn terugkeer in Den Haag gaat
een vurige wens van Koenders in
vervulling. Meteen bij zijn vertrek uit
de Nederlandse politiek in 2010, op de
nog rokende puinhopen van het
gevallen Balkenende IV, kondigde hij
zijn terugkeer al aan, desnoods als
Tweede Kamerlid. Maar een hernieuwd
ministerschap was zijn vurigste wens.
een komma daar, er zijn soms flinke
aanpassingen nodig.’
Uit haar promotieonderzoek blijkt verder dat het ‘opleuken’ van leerboeken
met verhalende teksten evenmin werkt.
‘De redenatie van de schrijvers is dat ze
het leuker voor de leerlingen willen maken, maar het blijkt dat leerlingen zulke
teksten niet extra waarderen. Daar
komt nog bij dat leerlingen van zulke
teksten veel feitjes onthouden die er
niet toe doen. Beter is het om dan maar
saaiere leerboeken maken, met veel samenhang. To the point, terug naar de basis.’ <
novum nd.nl/economie
Over fusie
FNV nieuwe
stemronde
PvdA-buitenlandhaantje Bert Koenders wordt nu echt de baas op Buitenlandse Zaken.
▶ Den Haag
militaire missies naar Irak en Afghanistan. Weer wat later bepleitte hij, tot
verdriet van het CDA, herhaaldelijk een
parlementair onderzoek naar de gang
van zaken rond de Nederlandse
politieke steun aan de interventie in
Irak. Ook daarom was niet iedereen in
het CDA blij toen Koenders door
PvdA-leider Wouter Bos werd genomineerd voor een post in Balkenende IV.
Was hij niet wat al te eigengereid?
Die vrees bleek niet ongegrond.
Koenders toonde zich ook als minister
een scherpslijper, bereid tot een
robbertje straatvechten als zijn
politieke belangen op het spel staan.
Meer nog dan Frans Timmermans
waakt hij over zijn sociaaldemocratische profiel. Het leidde op Buitenlandse
Zaken soms tot tweeledige boodschappen, vooral zodra over het Israël ging.
Koenders ging in 2009 wel naar de door
oorlog getroffen Gazastrook om met de
Palestijnen te praten, Verhagen nadrukkelijk niet. Ook de onenigheid over een
oordeel over het optreden van Israël
bleef niet binnenskamers.
In 2010 trok Koenders met Wouter Bos
op tegen Verhagen en Balkenende, in
het hoogoplopende debat over de
Albert Gerard Koenders
▶ 28 mei 1958: Geboren in Arnhem
▶ studeerde politieke en sociale
wetenschappen (internationale
betrekkingen en economie) in
Amsterdam, Bol0gna en Washington
▶ Vanaf 1983: medewerker PvdA-fractie
▶ 1993-1994: politiek adviseur voor de
Verenigde Naties in Mozambique,
Zuid-Afrika en Mexico
▶ 1995-1997: ambtenaar bij de
Europese Commissie in Brussel
▶ 1997-2007: lid van de Tweede Kamer
▶ 2007-2010: minister van Ontwikkelingssamenwerking
▶ 2011-2013 Speciaal vertegenwoordiger voor de VN in Ivoorkust
▶ 2013-2014 Ondersecretaris-generaal
van de VN en hoofd van de stabilisatiemissie Minusma in Mali
▶ 2014 : Minister van Buitenlandse
Zaken
verlenging van de Nederlandse missie
in Afghanistan. Al snel bleek het
kabinet niet meer te redden. Koenders
hoopte daarna nog op een herkansing,
maar zag de PvdA met Job Cohen in de
verkiezingsstrijd verslagen worden
door de herboren VVD van Mark Rutte.
‘Idiotie’, zei Koenders op de verkiezingsavond over die VVD-triomf. ‘De
economische crisis kwam van rechts.
Dan moet links minimaal gelijk of
groter zijn.’ Linkse hovaardigheid,
zeggen ze dan in de VVD. Het is gedrag
waaraan de liberalen nu met enige zorg
zullen terugdenken.
Koenders’ rentree komt net nu
partijleider Samsom in eigen kring
onder druk staat om het linkse profiel
op te poetsen. Kiest hij ook daarom
voor Koenders? Geen twijfel mogelijk
immers dat de nieuwe minister die
wens deelt.
Vanaf vrijdag is Koenders de eerstverantwoordelijke in het kabinet voor
ingewikkelde internationale kwesties
als het Israëlisch-Palestijnse conflict, de
opmars van Islamitische Staat en de
Turks-Koerdische spanningen. Een
garantie voor rust en eenheid in de
coalitie is hij allerminst. <
FNV Bondgenoten stemt op eind
november op een nieuw congres
opnieuw over de voorgenomen fusie
tot één vakbeweging. Dat meldde
voorzitter Ellen Dekkers dinsdag op
een persconferentie.
In een eerdere stemming was de vereiste meerderheid net niet gehaald. Ton
Heerts blijft aan als voorzitter van de
vakcentrale FNV.
De fusie kan opnieuw in stemming worden gebracht doordat ten minste tien
procent van de congresleden van vorige
week woensdag gevraagd heeft om een
nieuw congres. Volgens FNV-regels kan
dan een nieuwe bijeenkomst worden
georganiseerd. ‘Zo kunnen we de fusie
alsnog mogelijk maken’, zegt Dekkers.
De voorwaarden van de fusie worden
voor de nieuwe stemming niet gewijzigd.
‘De fusie moet doorgaan’, zei FNV-voorman Ton Heerts dinsdag. Hij verklaarde
te hebben gemerkt dat de fusie breed
wordt gedragen in de totale organisatie,
na tal van oproepen aan het bestuur van
Bondgenoten en het algemeen bestuur
van FNV om ‘alles in het werk te stellen
om fusie door te laten gaan’. <
3
nederlands dagblad
woensdag 15 oktober 2014
Daniël Gillissen en Machteld Meerkerk nd.nl/geloof
NBV uit populaire Bijbel-app
▶ Haarlem
Het Nederlands Bijbelgenootschap
haalt de Nieuwe Bijbelvertaling vanaf
woensdag uit de wereldwijd populaire Bijbel-app YouVersion.
Het Bijbelgenootschap heeft de rechten
van de vertaling uit 2004 en wil lezers
naar de eigen site trekken. Via de nieuwe website debijbel.nl kunnen alleen
donateurs van het Bijbelgenootschap de
NBV met andere vertalingen vergelijken.
YouVersion – in het Nederlands Bijbel
App – is een toepassing om de Bijbel te
kunnen lezen op een mobiele telefoon
of tablet. Wereldwijd zijn er ruim 156
miljoen gebruikers van de 1030 beschikbare Bijbelvertalingen.
Op sociale media is verontwaardigd gereageerd op het besluit van het Bijbelgenootschap. ‘Absurd besluit’, ‘merkwaardige en visieloze keuze’, ‘teleurstellend’
en ‘de Bijbel is commerciële waar geworden’, luiden de reacties. Op Facebook is een actiepagina opgezet om het
NBG te bewegen de NBV in YouVersion
te laten. Dinsdagavond had de pagina
bijna driehonderd steunbetuigingen.
Mediaspecialist, blogger en voorganger
Wouter van der Toorn roept zelfs op tot
een boycot van Bijbel-apps van het Nederlands Bijbelgenootschap. Hij vindt de
keuze ‘triest’, want door de keuze zet de
organisatie ‘niet één maar vele stappen
terug als het gaat om Bijbelverspreiding
en het beschikbaar maken van de Bijbel.
(…) Het is zo ontzettend tegen de hele
trend in van meer Bijbelgebruik. De
grootste innovatie van de afgelopen decennia in Bijbelverspreiding is het beschikbaar komen van YouVersion.’
bestaansrecht
Van der Toorn vraagt zich af wie nu eigenlijk belangrijk is voor het Bijbelgenootschap. ‘Het missionaire hart is het
Bijbelgenootschap al lang geleden
kwijtgeraakt en het lijkt momenteel
meer op een decadente literaire club.
Missionair, kennen ze dat woord er eigenlijk wel? Bijbelverspreiding, het is
het bestaansrecht van een organisatie
als deze, maar helaas zie ik er maar weinig van terug.’
Volgens Stefan van Dijk, Bijbelwetenschapper en projectleider van debijbel.
nl, de site die het Bijbelgenootschap vorige week lanceerde, is het commentaar
op de gemaakte keuze misplaatst. ‘Op
debijbel.nl staat de NBV ook naast andere Bijbelvertalingen. Deze site is een
service voor onze leden, als dank voor
hun steun.’
Volgens Van Dijk heeft zijn organisatie
financiële steun van Bijbellezers nodig
om het evangelie wereldwijd toegankelijk te maken en de Nederlandse vertalingen te onderhouden.’ Niet-leden
kunnen voor de digitale versie van de
NBV terecht op de site van het Bijbelgenootschap zelf.
YouVersion zet alle aantekeningen die
gebruikers voor persoonlijk gebruik bij
de NBV hebben geplaatst over naar
NBG51-vertaling. ‘Wij betreuren ten
zeerste elk ongemak die deze verandering voor u met zich meebrengt.’
Behalve de vertaling uit 1951 biedt YouVersion ook Het Boek en de Statenvertaling aan.
▶▶ zie ook pagina 9
Liefdevol
Een aardverschuiving kun je het niet noemen. Toch krijgt
het tussenrapport van de rooms-katholieke bisschoppensynode over huwelijk en gezin ongewoon veel media-aandacht. Ongewoon, omdat het een rapport is zonder officiele status. Én omdat een koerswijziging van de
Rooms-Katholieke Kerk rond huwelijk, echtscheiding en
homoseksuele relaties niet aan de orde is. Sommige
mensen lijken erop te hopen, maar paus Franciscus brengt
geen ander evangelie dan paus Benedictus.
Nieuw is volgens kenners wel dat er voor het eerst tijdens
een vergadering van rooms-katholieke kerkleiders echt
serieus geluisterd wordt naar ‘gewone mensen’. Het
rapport begint bovendien niet bij de leer van de kerk of
Bijbelse gegevens over huwelijk en seksualiteit, maar bij de
omstandigheden waarin mensen vandaag leven en liefhebben. En die zijn complex.
Deze nieuwe pastorale toon van Rome is toe te juichen.
Waar de leer vóór mensen gaat, verdwijnt in de kerk het
leven. Vaak letterlijk. Wellicht zijn mensen in deze tijd niet
zozeer op zoek naar een heldere uitleg van de christelijke
leer, maar vooral naar de troost dat in alle eenzaamheid
Iemand onvoorwaardelijk van je houdt.
De vraag is alleen wel of moderne, mondige mensen
uiteindelijk met zulke liefdevolle, pastorale richtlijnen
genoegen zullen nemen. De Rooms-Katholieke Kerk blijft
tweede huwelijken, homoseksuele relaties en samenwonen zonde noemen, strijdig met het ‘evangelie van het
gezin’ waarvoor ook dit rapport hartstochtelijk een lans
breekt. Alleen geeft ze, mede met het oog op de evangelisatie waarop deze paus eveneens vol inzet, meer ruimte
aan mensen die (nog) niet aan dat hoge ideaal voldoen.
Daarmee zal, ook na deze synode, de Rooms-Katholieke
Kerk moderne mensen een doorn in het oog blijven. Hoe
goed de paus het in de seculiere media ook doet, zijn kerk
blijft – hoewel straks liefdevol geformuleerd – een moreel
oordeel vellen over de manier waarop vandaag levens en
relaties worden ingericht. En precies daarvoor zijn moderne, autonome mensen zo allergisch. ‘Wie ben jij om iets te
vinden van mijn leven?’
Het liefst zien wij als moderne mensen een kerk die vindt
wat wij zelf ook vinden, noteerde al in 1929 de bekende
Britse apologeet Gilbert Keith Chesterton. Alleen: aan zo’n
kerk heb je niets. Het enige dat ons echt tot troost en heil
is, is ‘een kerk die gelijk heeft als wij ongelijk hebben’. Hoe
je ook aankijkt tegen de rooms-katholieke huwelijksmoraal: een kerk die zó liefdevol is voor mensen dat ze iedere
dwarse boodschap wegstopt en vergeet op te roepen tot
bekering, heeft zichzelf overbodig gemaakt. Andersom: als
de Rooms-Katholieke Kerk onder paus Franciscus – maar
dit geldt evenzeer voor alle andere kerken – christelijke
liefde weet te paren aan evangelische duidelijkheid, is er
pas echt een wereld gewonnen.
Piet H. de Jong nd.nl/politiek beeld novum / alexander schippers
Premier Mark Rutte beantwoordt vragen die worden gesteld door leden van de Eerste Kamer, tijdens de Algemene
Beschouwingen in de Senaat.
Beide Kamers bezinnen zich
op hun eigen functioneren
▶ Den Haag
Op voorstel van VVD-senator Loek
Hermans, fractievoorzitter van de
grootste fractie in de Eerste Kamer
(16 zetels), komt er een commissie die
het functioneren van beide Kamers
gaat onderzoeken.
Premier Rutte gaf dinsdag bij de Algemene Beschouwingen in de Eerste Kamer aan dat het kabinet die commissie
wil ‘faciliteren’. Zo wil hij dat minister
Plasterk (Binnenlandse Zaken) met de
leden van de Tweede en Eerste Kamer
meepraat over de opdracht en de samenstelling van die commissie. ‘We zijn
er niet alleen om een stempeltje te zetten’, zei Rutte.
Voor Hermans speelt bij zijn voorstel
mee dat hij vreest dat de Eerste Kamer
een obstakel kan vormen voor de uitvoering van kabinetsplannen. Premier
Rutte op zijn beurt gaf aan dat hij graag
wil meedenken over het huidige tweekamerstelsel. ‘Ik deel niet de zorg van
Hermans over de bestuurbaarheid van
het land’.
CDA-fractievoorzitter Elco Brinkman
waarschuwde voor onbezonnen snelheid in dezen. Voor een verandering van
het huidige stelsel is een grondwetswijziging noodzakelijk.
De premier beloofde ‘uiterste zorgvuldigheid’ en zei dat de commissie zeker
niet voor de Statenverkiezingen van 18
maart 2015 haar werk gereed zal hebben. ‘Dat is illusoir’, aldus de premier.
Senator Roel Kuiper (ChristenUnie) probeerde tevergeefs de premier een inhoudelijk standpunt te ontlokken. ‘Wij
staan er neutraal in’, gaf hij als reactie
op de mogelijke instelling van een
staatscommissie.
kerk en staat
De scheiding van kerk en staat houdt
niet in dat ‘godsdienstvrijheid de kerken
en andere geloofshuizen slechts reduceert tot voorwerpen van monumen-
tenzorg’. Kerken bieden nog steeds
ruimte voor ontmoeting en bezinning
over de vragen en antwoorden van deze
tijd. Ook bieden ze concreet naastenhulp. Elco Brinkman constateerde in
zijn beschouwing dat ‘Nederland echt
waar, niet van God los is’.
gemeenschap
Roel Kuiper sprak, mede naar aanleiding
van reacties op de ramp met de MH17,
over het belang van een gemeenschap,
ook in de politiek. Zeker nu het kabinet
steeds meer taken overhevelt naar de
gemeente, is een visie op de samenleving dringend gewenst, hield Kuiper het
kabinet voor. Naast een steviger rol voor
het lokaal bestuur, is er volgens hem
ook meer zeggenschap nodig voor de
burger.
Kuiper riep het kabinet ook op zich
diepgaand bezig te houden met de vraag
waarover Brussel gaat en vooral waarover niet. <
Dick Schinkelshoek
“QUOTE”
Ik wil vrij zijn. Met dertig uur
hamburgers bakken verdien ik
ook genoeg om rond te komen.
▶▶ zie pagina 14: Onthechting is Ruttes politieke kracht
nd contact
algemeen 0342 411 711
[email protected]
[email protected]
www.nd.nl
redactie
[email protected]
[email protected]
[email protected]
vandaag in
leven
Biobrandstof ◆ Henk Medema over geluk ◆
Wandelen langs de rafelrand van Europa
4
nederlands dagblad
woensdag 15 oktober 2014
Gerhard Wilts nd.nl/binnenland beeld nd
René Fransen nd.nl/wetenschap
‘Haat tegen minderheden in
Irak hielp ISIS een handje’
…De een is sjiiet, de ander een yezidi.
Twee Irakezen die samen op vredestoernee door ons land trekken.
…‘De haat in Irak heeft een kritiek
punt bereikt.’
▶ Ommen
Bij de groepsfoto gaat de boomlange Ali
Hakim Sahib lachend voor de internationale groep jonge vredesactivisten
staan. Kordaat schuiven kleingebouwde
studentes uit Servië en Kosovo de 33-jarige reus naar achteren. Het tekent de
sfeer van herkenning in de groep: zowel
op de Balkan als in Irak zijn deze activisten vertrouwd met geweld, vluchtelingen en discriminatie.
In het lommerrijke Ommen praten Ali
en zijn 26-jarige kompaan, de yezidi Zuhair Khalo Lazgeen, hen bij over de wandaden van extremistische ISIS-rebellen.
Maar ook over haat en vooroordelen bij
de Iraakse bevolking, die de weg plaveiden voor geweld tegen minderheden als
christenen en yezidi’s. ‘Die onwetendheid bepaalde de omgang met minderheidsgroepen’, zegt Zuhair.
Met een knaloranje bestelbus trekken
beide Irakezen een week lang door de
Nederland, in het kader van een dialoogprogramma ‘Wij zijn allemaal burgers’ van de vredesorganisatie Pax. De
trip ‘een bakkie met een Irakkie’ voert
van Tilburg via de Randstad naar Ommen en Groningen. ‘Het leven is hier
eenvoudig’, verwondert Zuhair zich, om
gelijk met een grijns te bekennen dat hij
nooit eerder buiten Irak is geweest.
‘Maar dit is wat ik wens voor mijn landgenoten: een rustig bestaan, ons werk
kunnen doen en zorgen voor ons gezin.’
Consumptie energiedrank
risicovol voor jongeren
▶ Genève
De consumptie van energiedranken kan een gevaar zijn voor de volksgezondheid, vooral voor jongeren. Dat schrijven onderzoekers van het Europese
kantoor van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) dinsdag in het tijdschrift
Frontiers in Public Health. Zij onderzochten de medische literatuur om een
overzicht te krijgen van de gezondheidsrisico’s van energiedranken. Vooral de
hoge concentratie cafeïne is gevaarlijk, ook al omdat mensen de (koude)
energiedrank sneller drinken dan hete koffie. Cafeïne-vergiftiging komt dan
ook regelmatig voor. Zo’n vergiftiging kan zorgen voor hartkloppingen,
verhoogde bloeddruk, misselijkheid en zelfs een psychose. Een enkele keer
leidt dat tot een dodelijke afloop.
Volgens de onderzoekers drinkt in Europa bijna een op de drie volwassenen
regelmatig energiedrank. Maar ook bijna een op de vijf kinderen onder de tien
drinkt zulke drank weleens. Onder adolescenten ligt het gebruik het hoogst: 68
procent. Zij mixen de energiedrank vaak met alcohol, waardoor ze minder snel
merken dat ze dronken zijn en dus meer gaan drinken. Dat kan weer tot
alcoholvergiftiging leiden.
In het artikel doen de WHO-deskundigen verschillende aanbevelingen. Zo
zouden er grenzen moeten komen aan de hoeveelheid cafeïne in energiedrank,
zijn er regels nodig voor verkoop aan kinderen en jongeren en moeten
producenten daarop ook letten bij hun marketing.
ap nd.nl/buitenland
In VS test op mensen met
Canadees ebolavaccin
▶ Annapolis
In de Verenigde Staten is maandag
begonnen met het testen van een
ebolavaccin op mensen. Het vaccin is
ontwikkeld in Canada en als de tests
succesvol blijken, kan het vaccin
binnen enkele maanden worden
ingezet in West-Afrika, waar een
uitbraak van ebola al aan meer dan
vierduizend mensen het leven heeft
gekost.
vrouwenrechten
Zes weken geleden had Zuhair in de
Iraakse provincie Dohuk nog de handen
vol met het coördineren van de vluchtelingenstroom uit het Sinjargebergte.
Ruim 600.000 yezidi’s – de geloofsminderheid waartoe hij ook zelf behoort –
waren op drift geraakt na de bliksemsnelle opmars van ISIS-extremisten in
Noord-Irak. Over hun lot vertelden hij
en Ali afgelopen week in Genève en
Brussel, en dinsdag hangt in Ommen
een groep van twintig studenten uit de
Balkan en Nederland aan hun lippen.
Zij willen weten hoe het zit met vrouwenrechten in Irak. ‘In het zuiden zijn
vrouwenrechten niet bespreekbaar’,
zegt Ali, die in de sjiitische stad Samawah is opgegroeid. ‘Op scholen krijgen
jongens en meiden gescheiden van elkaar les. Een meisje kan kiezen voor onderwijs, maar als ze op haar negende
Met een bestelbus trekken Ali Sahib (l.) en Zuhair Lazgeen kriskras door Nederland
om het publiek meer te betrekken bij de dramatische gebeurtenissen in Irak.
wordt uitgehuwelijkt, heeft ze weinig
keus meer. De meesten hebben daar
trouwens geen moeite mee, want dat is
de levensstijl van de meerderheid.’
Bovendien zijn veel Irakezen zich niet
bewust van democratische rechten.
‘Burgerrechten worden niet echt serieus
genomen’, stelt Ali. ‘Minderheidsgroepen vormen liever hun eigen milities.’
Zuhair beaamt dat. ‘Juist in dat klimaat
van vooroordelen en onwetendheid gedijt ISIS. Buren bekeken elkaar ineens
met andere ogen en sloegen aan het
moorden. Niet alleen het geweld van
ISIS treft Irak; ook de laksheid van de regering, die de haat tussen bevolkingsgroepen schromelijk onderschat. En de
westerse media laten zich op dat punt
misleiden; het valt mij op dat gewone
mensen hier geen idee hebben waartoe
discriminatie op den duur kan leiden.’
Naast yezidi’s zijn vooral christenen het
slachtoffer van de onderlinge haat,
meent hij. ‘Als er voor christenen geen
bescherming van buitenaf komt, dan
worden ze uitgeroeid. Ze vertrekken
massaal, omdat ze geen hoop meer hebben nog langer hier te kunnen leven.’
De haat heeft een kritiek peil bereikt,
waarschuwt Zuhair. ‘Het verjagen van
christenen, joden en yezidi’s is niet alleen een fysiek gemis voor Irak. Kerken
worden verwoest, christelijke literatuur
verdwijnt, er is geen ruimte voor andere
geloofsopvattingen. Hun vertrek treft
onze hele cultuur.’ <
Twintig doses van het vaccin zijn naar
een onderzoeksinstituut van het Amerikaanse leger in Maryland gestuurd,
waar veertig vrijwilligers klaarstaan om
het te testen. De Canadese minister van
Volksgezondheid noemt de menselijke
testen een belangrijke stap. ‘Dit biedt
hoop, want als het Canadese vaccin veilig en effectief blijkt, kan het een verwoestende uitbraak stoppen’, aldus
Rona Ambrose.
Eerdere proeven op mensapen hebben
uitgewezen dat het vaccin besmetting
voorkomt en, als het kort na infectie
wordt toegediend, de overlevingskans
vergroot.
De Canadese autoriteiten verwachten
de resultaten van de menselijke proeven in december. Als alles goed gaat kan
er vervolgens met een grotere groep
worden getest, onder meer in West-
Afrika. De mensen die patiënten daar
behandelen, zijn de volgende logische
kandidaten voor een dergelijke proef.
Wereldgezondheidsorganisatie (WHO)
maakte gisteren bekend dat het sterftecijfer van de ebola-uitbraak in WestAfrika is opgelopen tot zeventig procent.
Over twee maanden kan het aantal besmettingen per week oplopen tot tienduizend, waarschuwde de WHO.
Eerder werd het sterftecijfer door de
WHO nog geschat op zo’n vijftig procent. Directeur-generaal Bruce Aylward
zei dinsdag echter dat dit cijfer moet
worden bijgesteld. Als de wereld niet
binnen zestig dagen meer doet om de
crisis te bezweren, ‘sterven er een hoop
mensen’, waarschuwde hij.
De WHO probeert nog altijd patiënten
zo snel mogelijk te isoleren en te behandelen. Doelstelling is om ten minste zeventig procent van de patiënten te isoleren om zo de verspreiding een halt toe
te roepen.
Sierra Leone, Guinee en Liberia zijn hard
getroffen door de virusuitbraak en Aylward zei dat de WHO zich grote zorgen
maakt over de verspreiding van ebola in
de hoofdsteden van die drie landen. De
gezondheidszorg staat onder grote druk,
maar toch blijft de WHO inzetten op het
behandelen van patiënten. <
blogs & bladen
Sjoerd Mouissie nd.nl/politiek
Kabinet volgt
aanbeveling niet
▶▶ vervolg van pagina 1
Het kabinet schrijft in een reactie niet
alle aanbevelingen van de commissaris
te zullen opvolgen. Vluchtelingen die
niet mogen blijven, moeten vertrekken
naar hun land van herkomst, stelt de
regering over het ‘juridische niemandsland’ van illegalen. ‘Dit is de verantwoordelijkheid van de vluchteling
zelf.’
‘Het bieden van ondersteuning aan uitgeprocedeerde vreemdelingen moet het
functioneren van het asiel- en vreemdelingenbeleid niet in de weg staan’, vervolgt het kabinet, dat verwijst naar een
uitspraak van het Europees Hof voor de
Rechten van de Mens. Die rechter bepaalde dat er ‘een balans’ moet zijn tussen de mensenrechten van de vreemdeling en de belangen van de Staat. ‘De
mening van de commissaris dat iedereen, ongeacht de verblijfstatus, recht
heeft op onderdak, miskent deze legitieme afweging.’ <
Tilly Dodds nd.nl/buitenland
■ weg uit Israël
■ vreemdelingenhaat in Zuid-Afrika
De oproep ‘Laten we opgaan naar Berlijn’ op Facebook trekt in Israël veel aandacht, meldt The Economist. Achter de oproep zitten twee gedachten: dat
je in Israël altijd leeft onder de bedreiging van vijandelijke raketten en dat de kosten van levensonderhoud er torenhoog zijn – veel hoger dan in
Duitsland. De oproep prikkelt, omdat Israël een
thuis wil zijn voor zo veel mogelijk Joden. De krant
Yisrael Ha-Yom, spreekbuis van premier Benjamin
Netanyahu, reageerde dan ook venijnig en sprak
van een ‘belediging van degenen die de Holocaust
hebben overleefd’. Israël schat dat in 2012 16.000
mensen uit het land zijn weggetrokken. Maar dat
aantal werd ruimschoots gecompenseerd door immigranten, vooral uit Oost-Europa, de Verenigde
Staten en Frankrijk. Toch wordt in Israëlische gezinnen meer dan vroeger gesproken over emigratie.
Nu een overeenkomst met de Palestijnen uitblijft
en het om de paar jaar oorlog is, rijst bij velen de
vraag wat het zwaarst moet wegen: de kinderen of
het land? Vrees voor antisemitisme, in het bijzonder in Europa, weerhoudt velen nog van emigratie,
al melden zich bij Duitse, Poolse en Hongaarse consulaten tal van Israëliers met Asjkenazische, of
Oost-Europese voorouders, in de hoop op een Europees paspoort.
In 2008 en 2009 vielen in Zuid-Afrika veel doden bij
uitbraken van geweld tegen vreemdelingen. Tegenwoordig lijkt het wat rustiger, maar, zo meldt het
Maandblad Zuid-Afrika, vreemdelingenhaat blijft de
belofte van een vrij en democratisch Zuid-Afrika
ondermijnen. Die vreemdelingenhaat betreft vooral
immigranten uit andere Afrikaanse landen. Tendai
Bhiza uit Zimbabwe maakt zich in Zuid-Afrika sterk
voor de rechten van mensen uit onder meer de Democratische Republiek Congo, Somalië, Ethiopië,
Zambia, Ghana, Zimbabwe en Nigeria. Hij is er niet
gerust op dat nieuwe geweldsuitbarstingen zullen
uitblijven. Ook is hij van mening dat de Zuid-Afrikaanse regering te weinig doet tegen de vreemdelingenhaat. Sterker nog: ze maakt zich er zelf ook
schuldig aan. De politie, bijvoorbeeld, is volgens
Tendai deel van het probleem, doordat ze buitenlanders, die vaak kwetsbaar zijn, intimideert
Een collega van Bhiza die anoniem wil blijven,
denkt dat de bevolking van Zuid-Afrika opgevoed
moet worden. Dat ze moet leren zien dat vreemdelingen een positieve bijdrage kunnen leveren aan
de gemeenschap en aan het land. Die opvoeding is
volgens hem een uitdaging voor de regering, kerken, scholen, maatschappelijke organisaties en
vooral voor traditionele leiders.
■ op reis met Nobelprijs
In een blog op de site van de Scientific American laat
Clara Moskowitz astrofysicus Brian Schmidt, in
2011 winnaar van de Nobelprijs voor natuurkunde,
vertellen wat hem overkwam toen hij met zijn medaille naar Fargo (South Dakota) was gereisd om
die, op haar verzoek, aan zijn oma te laten zien. De
heenreis verliep zonder bijzonderheden. Maar bij
zijn vertrek uit Fargo zagen de beveiligers op het
röntgenapparaat een grote zwarte vlek in Schmidts
laptoptas. Ze wilden weten wat dat was en hoe hij
daaraan gekomen was. ‘Een grote gouden medaille.
Die heb ik van de koning van Zweden gekregen,
omdat ik geholpen heb te ontdekken dat het heelal
steeds sneller uitdijt.’ Toen Schmidt aan de wantrouwige beveiligers had uitgelegd dat het om de
Nobelprijs ging, hadden ze geen moeilijker vraag
voor de astrofysicus dan: ‘Waarom was u in Fargo?’
5
nederlands dagblad
woensdag 15 oktober 2014
Hilbert Meijer nd.nl/binnenland beeld novum / Robert Hoetink
Gerard Beverdam nd.nl/binnenland
‘Jodenhaat krijgt nieuwe vorm’
SGP: aandacht
voor geloof bij
herdenking
ramp MH17
…Antisemitisme vindt zichzelf steeds
opnieuw uit, blijkt uit twee NIODpublicaties die woensdag verschijnen.
…De term ‘joden’ staat vandaag
symbool voor alles waartegen mensen
zich willen verzetten.
▶ Amsterdam
Het NIOD Instituut Oorlogs-, Holocausten Genocidestudies komt woensdag
met een boek en een website over hedendaags antisemitisme. De website
antisemitisme.nu moet bezoekers de
ogen openen voor ‘ingesleten antisemitische stereotypen’. Het boek Haatspraak van historicus Remco Ensel,
werkzaam bij het NIOD en de Radboud
Universiteit Nijmegen, gaat over de
21e-eeuwse golf aan antisemitische incidenten op straat en op internet.
Ensel signaleert dat antisemitisme in
Nederland sinds de eeuwwisseling
zichtbaarder is geworden en een nieuwe gedaante heeft aangenomen. ‘Bij
demonstraties wordt explicieter naar
Joden en de Holocaust verwezen, en de
leus “hamas, hamas, alle joden aan het
gas” heeft zich verplaatst van het voetbalstadion naar de straat.’
Ensel ziet in de 21e eeuw tal van antisemitische incidenten: dodenherdenkingen werden verstoord, er werd gevoetbald met bloemenkransen, rabbijnen
konden niet veilig over straat of kregen
een steen door hun ruit en geschiedenisdocenten op middelbare scholen in
de vier grote steden kregen te maken
met scholieren die niet wilden luisteren
naar lessen over de Holocaust, of die
bezwaar maakten tegen die lessen.
‘Kortom’, zegt Ensel, ‘op allerlei plekken
in de samenleving wordt het spreken
over Joden, Israël en de Holocaust met
elkaar verknoopt en geproblematiseerd.’
De historicus wijst ook op rapteksten
waarin joden en moslims tegenover elkaar worden gezet. ‘Typerend voor de
21e eeuw’, zegt Ensel. ‘Zo heeft rapper
Appa het erover dat er nu meer moslims worden vermoord dan joden tijdens de Holocaust. Hij wil in zijn raps
iets zeggen over de positie van moslims, maar doet dat door te verwijzen
naar de Holocaust: de joden moeten
niet zo zeuren over wat hun tachtig jaar
geleden is overkomen, want Israël doet
nu ten opzichte van de Palestijnen precies hetzelfde of zelfs erger. Zo worden
joden getransformeerd van slachtoffers
tot daders.’
islamofobie
Dat Jodenhaat als iets ergs wordt gezien
en zelfs strafbaar is, frustreert veel Marokkaanse Nederlanders, merkt Ensel.
‘Want waarom wordt er niet op dezelfde manier naar islamofobie gekeken?
Waarom heeft dat niet dezelfde status,
ook in juridische zin? Moslimjongeren
hebben het idee dat er altijd bovenop
wordt gesprongen als iets antisemitisch
is, en dat de Jodenvervolging als instrument wordt gebruikt om hun de mond
te snoeren. Jonge Nederlandse Marokkanen hebben daardoor het gevoel dat
de Holocaust het onmogelijk maakt om
hun hedendaagse problemen te bespreken.’
Dat roept frustratie op bij allochtone
minderheden, en zo werd het joodse in
deze eeuw metafoor voor alles waartegen je je verzet, zegt Ensel. ‘Marokkaanse jongeren maken de Rotterdamse
burgemeester Achmed Aboutaleb bijvoorbeeld uit voor ‘jood’, omdat ze het
niet eens zijn met diens beleid. En in
een raptekst werd over Ayaan Hirsi Ali
gezegd “Eerst was je moslim, nu ben je
jood”. Joden belichamen voor minderheden de macht in Nederland en in de
wereld. Dat plaatsen zij vervolgens tegenover hun eigen onmacht. Antisemitisme is in deze zin een verwrongen
emancipatiestrijd.’
▶▶ n.a.v. Haatspraak. Antisemitisme, een
21e-eeuwse geschiedenis. Remco Ensel,
Uitg. Amsterdam University Press,
Amsterdam 2014. 434 blz. € 24,95
Voor de synagoge aan de Prinsestraat in Enschede werd deze zomer een politieobservatiepost geplaatst. ‘Antisemitisme in
Nederland wordt sinds de eeuwwisseling steeds zichtbaarder’, signaleert NIOD-historicus Remco Ensel.
▶ Den Haag
Het zou goed zijn als het geloof in
God een plek krijgt tijdens de
nationale herdenking van de
vliegramp met de MH17. Het kabinet
moet daarover in gesprek met
kerken.
Dat vraagt de SGP woensdag in een Kamerdebat over de nasleep van de ramp
op 17 juli, toen een vliegtuig van Malaysia Airlines boven Oost-Oekraïne uit de
lucht werd geschoten. Op 10 november
is er een nationale herdenking, waarbij
rekening wordt gehouden met de wensen van nabestaanden.
‘Dat is heel goed’, zegt SGP-Kamerlid
Kees van der Staaij, die erop wijst dat ‘in
deze verdrietige omstandigheden veel
mensen troost en houvast hebben gevonden in het geloof in God, zoals dat de
eeuwen door ook in woorden en muziek
op soms ontroerende wijze vertolking
heeft gekregen’.
Volgens Van der Staaij zou het goed zijn
wanneer dit aspect ook terugkomt in de
nationale herdenking. Hij vraagt de ministers Ivo Opstelten (Veiligheid en Justitie), Frans Timmermans (Buitenlandse
Zaken) en Jeanine Hennis (Defensie) dit
af te stemmen met de kerken.
Van der Staaij waarschuwt het kabinet
verder, niet te hoge verwachtingen te
wekken over het voor de rechter slepen
van degenen die het toestel hebben
neergeschoten. ChristenUnie-Kamerlid
Joël Voordewind wil weten welke gevolgen de zoektocht naar persoonlijke
spullen door de lokale Oekraïense hulpdienst SES maandag, heeft voor het
strafrechtelijk onderzoek. De SES werd
beschermd door rebellen met wie Nederland tot nu toe geen contact wilde.
Voordewind wil weten waarom nu wel
met hen wordt samengewerkt.
De persoonlijke bezittingen die maandag door lokale reddingswerkers werden geborgen op de rampplek van
vlucht MH17, zijn dinsdag aangekomen
in Charkov. Het gaat om negen kubieke
meter aan spullen die werden vervoerd
in twee vrachtwagens. Dat meldt het
ministerie van Veiligheid en Justitie
dinsdag.
De spullen ondergaan naar verwachting
woensdag een eerste ‘forensische
check’. Daarvoor zijn acht extra experts
ingevlogen. Daarna worden de spullen
zo snel mogelijk naar Nederland gevlogen. Wanneer dat gebeurt, is nog niet
bekend. Het gaat onder meer om kleding, koffers, post, paspoorten, creditcards, sieraden, knuffels en foto’s die op
de rampplek werden gevonden. <
novum
Sophia Geuze nd.nl/binnenland
Kabinet wil Syrische
groepen ondersteunen
Tandarts kan ook vullen zonder boor
▶ Den Haag
Het kabinet wil gematigde gewapende
groepen in Syrië gaan ondersteunen.
Om de mogelijkheden, wensen en
risico’s in kaart te brengen komt er
binnenkort een zogenoemde factfinding missie naar de regio. Dat
schrijven de ministers van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans (PvdA) en
van Defensie Jeanine Hennis-Plasschaert (VVD) aan de Tweede Kamer.
Zij sluiten militaire steun niet uit maar
gaan geen wapens leveren. ‘Vanwege
de veelheid aan strijdende partijen en
hun verschillende agenda’s hanteert
het kabinet daarbij als uitgangspunt
dat uitsluitend groepen en individuen
die zijn doorgelicht voor verdergaande
steun in aanmerking zouden kunnen
komen’, aldus Timmermans en Hennis.
Het kabinet wil voorkomen dat
inspanningen tegen ISIS leiden tot een
versteviging van de positie van de
Syrische president Bashar Assad. <
…Mensen met een lichamelijke of
verstandelijke beperking hebben vaker
dan anderen last van tandvleesontsteking en gaatjes.
…Er is een vriendelijke behandelmethode voor mensen met een beperking,
waar geen boor aan te pas komt, maar
die wordt nog te weinig gebruikt.
▶ Nijmegen
De Argentijnse tandheelkundige Gustavo Fabián Molina onderzocht de bruikbaarheid en de effectiviteit van een methode waarbij tandartsen alleen met
handinstrumenten en zonder boor tanden en kiezen vullen bij mensen met
een beperking. De pijnloze methode
heet in het Nederlands ‘atraumatische
restauratieve behandeling’ (ART).
Molina promoveert woensdag aan de
Radboud Universiteit in Nijmegen op
zijn onderzoek De geschiktheid en doel-
treffendheid van de ART-aanpak voor
mensen met een beperking.
Fabián Molina is directeur van de opleiding Tandheelkunde aan de Katholieke
Universiteit in Córdoba, Argentinië. Hij
wil met zijn onderzoek bijdragen aan
een betere mondverzorging van mensen met een beperking, omdat hij uit
zijn praktijk weet hoe vervelend het is
als er gebitsproblemen ontstaan. Niet
alleen voor de mensen zelf, maar ook
voor hun ouders en verzorgers. ‘Het
gaat bijvoorbeeld om mensen met spasmen, het syndroom van Down, het syndroom van Rett of autisme.’ Deze groep
mensen heeft vaker last van gaatjes en
tandvleesontstekingen dan andere
mensen, omdat ze slechte toegang tot
tandartspraktijken hebben of omdat
het de tandarts niet lukt om zorg op
maat te bieden.
Molina vergeleek internationale literatuur over dit onderwerp. Tot zijn verba-
zing was er geen verschil in gebitsproblemen tussen mensen met een
beperking in ontwikkelde landen en in
opkomende economieën. De ontwikkelingslanden liet hij buiten beschouwing
omdat hij geen betrouwbare gegevens
vond uit die landen.
bewijs
In zijn eigen instituut deed hij onderzoek naar de kwaliteit van vullen zonder het gebruik van elektrische apparaten, waaronder de tandartsboor. ‘We
halen het aangetaste stuk kies of tand
weg en vullen het gat op met materialen die chemisch hechten aan de tand
of kies.’ Na een jaar waren de vullingen
bij de mensen met een beperking net
zo goed of nog beter dan de traditionele.
De meeste tandheelkundigen die mensen met een beperking behandelen,
kennen de methode, die overigens al
vijfentwintig jaar bestaat, maar gebruiken die niet. ‘Ze geven in studies aan
behoefte te hebben aan training. En ze
willen wetenschappelijk bewijs dat de
methode werkt bij mensen met een beperking.’
Dat bewijs heeft Molina nu geleverd.
Hij hoopt dat de acceptatie niet lang op
zich laat wachten. De methode is ook
goed bruikbaar voor jonge kinderen en
mensen met angst voor de tandarts.
Molina: ‘Eigenlijk voor iedereen.’ Gelukkig wordt er al aan steeds meer opleidingen les gegeven in vullen zonder
boor. Iedere tandarts kan het overigens
leren. Je hoeft niet bijzonder sociaal te
zijn. Het is voldoende als je geïnteresseerd bent in je cliënt en graag goede
zorg biedt.’
Molina: ‘Preventie is het allerbelangrijkst en daarna het meteen aanpakken
van kleine gaatjes. Dan kan het pijnloos.’ <
6
nieuws kort
woensdag 15 oktober 2014 nederlands dagblad
Openbare leven Sint
Maarten plat na orkaan
Het openbare leven op Sint Maarten
komt dinsdag maar moeizaam op gang,
nadat orkaan Gonzalo maandag huishield op het bovenwindse eiland. Veel
winkels zijn dinsdagmiddag nog niet
open en de scholen blijven ook dinsdag
in ieder geval dicht. Hoe groot de schade is op het eiland en of er ook persoonlijke slachtoffers zijn, is nog niet
bekend. De orkaan van maandag mat
windsnelheden tot 120 kilometer per
uur en bracht enorm veel regen mee,
waardoor straten en kelders onder water kwamen te staan. <
Twee mannen verdacht
van bestelen homo’s
Veel animo bijeenkomst
school in Voorburg
Kim Jong Un laat
zich weer rondleiden
Duitsland hakt stevig
in groeiprognoses
Twee mannen uit Bloemendaal en Bussum worden ervan verdacht homoseksuele mannen ‘op geraffineerde wijze’
te hebben bestolen, onder meer door
hen te drogeren. Een van de slachtoffers, een 53-jarige Apeldoorner, werd in
mei dood in zijn woning aangetroffen,
meldt het OM. De verdachten van 41 en
35 jaar legden via datingsites contact
met hun latere slachtoffers. Tijdens een
date keken ze volgens justitie vervolgens de pincode af en stalen ze hun
pinpas. Soms ontvreemdden ze ook
huissleutels en vervolgens spullen uit
de woning van hun date. <
Een bijeenkomst op de school in Voorburg waar vrijdag een leerling werd
doodgestoken, heeft ruim 150 belangstellenden getrokken. Onder meer ouders, leerkrachten, politie en justitie
waren maandag bij elkaar gekomen om
te praten over het incident. Ook de burgemeester van Leidschendam-Voorburg
Hans van der Sluijs was aanwezig. Van
der Sluijs toonde onder meer zijn medeleven met de aanwezigen in de zaal
en met de familie van beide jongens. De
16-jarige jongen die de scholier vrijdag
doodstak, heeft een bekentenis afgelegd. Dat heeft zijn advocaat gezegd tegen Omroep West. <
Na een afwezigheid van zes weken is de
Noord-Koreaanse leider Kim Jong Un
dinsdag weer in het openbaar verschenen. Met een brede lach en leunend op
een wandelstok was Kim te zien op de
staatstelevisie, terwijl hij een rondleiding kreeg door een nieuw wooncomplex voor wetenschappers in Pyongyang. De wildste geruchten deden de
afgelopen weken de ronde over de
Noord-Koreaanse leider. Nooit eerder
werd een Noord-Koreaanse leider getoond die met een wandelstok loopt. <
Duitsland heeft zijn groeiverwachtingen voor dit jaar en volgend jaar flink
teruggeschroefd, omdat de economie
van het land even hapert. De Duitse
economie groeit dit jaar daardoor geen
1,8 procent, maar 1,2 procent. Dat
maakte de Duitse minister van Economische Zaken Sigmar Gabriel dinsdag
bekend. Ook voor volgend jaar voorziet
de Duitse regering zwakkere groei. <
‘Helft jongeren onder
18 krijgt alcohol mee’
De helft van de jongeren onder de 18
jaar krijgt ondanks de aangescherpte
regels nog steeds alcohol mee in supermarkten, cafés en slijterijen. Dat meldt
adviesbureau Bureau Horeca Bijzondere
Wetten (BHBW) dinsdag na onderzoek
waarbij ‘mysterykids’ werden ingezet
om vijfhonderd verkooppunten te testen. Duidelijke afspraken tussen gemeenten en cafés of supermarkten over
de handhaving van het verbod helpen
wel om minderjarige jongeren tegen te
houden, aldus BHBW. <
Prijs jongeren GroenLinks
voor Arie Slob
ChristenUnie-leider Arie Slob is gekozen tot ‘Dwarse Politicus van het jaar’
wegens zijn verzet tegen de strafbaarstelling van illegaliteit. Hij krijgt de
prijs van DWARS, de jongerenorganisatie van GroenLinks, die de prijs voor de
eerste keer uitreikt. ‘Slob bleef onder
grote druk van coalitiegenoten voor
zijn idealen staan’, zegt voorzitter Stefan Bekedam. Slob is blij met de prijs.
‘Dwarsliggen in de politiek is niet mijn
stijl, maar soms moet het.’ <
beeld novum
Dreigbrief over in brand
steken autowrakken Veen
Ook dit jaar zullen in het Brabantse
Veen rond de jaarwisseling autowrakken op straat in brand worden gestoken. Dat staat in een anonieme brief
aan burgemeester van Aalburg Fons
Naterop (CDA) die naar Omroep Brabant is gestuurd. ‘Nooit zal oud en
nieuw nog rustig voor u zijn’, dreigt de
briefschrijver. Als het aan Naterop ligt,
steken de inwoners van Veen alleen auto’s in brand in bijvoorbeeld een weiland, zo werd maandag duidelijk. ‘Dat
gaat niet gebeuren. Er gaat gestookt
worden en hard’, staat in de brief. <
Gouda introduceert kaasen stroopwafelpieten
Zwarte Piet blijft bij de nationale sinterklaasintocht in Gouda zoals hij is:
donkerbruin geschminkt en zonder
grote rode lippen of oorbellen. Wel lopen enkele kaas- en stroopwafelpieten
mee. Zij zijn respectievelijk goudgeel en
met ruitmotief opgemaakt, heeft burgemeester van Gouda Milo Schoenmaker
(VVD) bekendgemaakt. Volgens de burgemeester wordt de intocht op 15 november een ‘traditionele intocht met
een Gouds randje.’ De intocht wordt
live uitgezonden op televisie. <
Gevechten bij parlement
Oekraïne in Kiev
Nationalistische betogers bij het Oekraiense parlement zijn slaags geraakt met
agenten die het gebouw bewaken. Het
parlement stemde dinsdag meermaals
tegen een voorstel om een groep partizanen uit de Tweede Wereldoorlog die
samenwerkte met de nazi’s tot nationale helden uit te roepen. De nationalistische partij Svoboda ontkent dat zijn
aanhangers verantwoordelijk zijn voor
het geweld en riep de politie op al het
mogelijke te doen om slachtoffers te
voorkomen. <
‘Leger Turkije bestookt
stellingen van de PKK’
beeld novum
‘Woningbouw in stedelijk
gebied noodzakelijk’
Nieuwe woningen of bedrijfspanden
moeten in stedelijke gebieden worden
gebouwd om onnodige investeringen in
verkeersinfrastructuur tegen te gaan.
Op dit moment wordt te veel geld uitgegeven aan de verbreding van snelwegen terwijl dat helemaal niet nodig is,
concludeert het Planbureau voor de
Leefomgeving (PBL) in een rapport. Volgens het PBL kunnen verstedelijking en
infrastructuur beter op elkaar worden
afgestemd. <
‘Minder banen weg door
bezuinigingen in de zorg’
In de zorg verdwijnen minder banen
dan eerder door het kabinet is aangekondigd. Zo’n dertigduizend werknemers worden de dupe van de bezuinigingen in de zorg. Dat blijkt uit nieuwe
berekeningen van het kabinet, meldt
minister van Volksgezondheid, Welzijn
en Sport Edith Schippers (VVD) dinsdag.
Een jaar geleden becijferde het kabinet
dat ongeveer 54.000 mensen hun baan
zouden verliezen. Dit stond gelijk aan
27.000 voltijdsbanen. Het kabinet denkt
nu ongeveer twaalfduizend voltijdsbanen te moeten schrappen. <
Turkse gevechtsvliegtuigen hebben in
het zuidoosten van Turkije vermoedelijke stellingen van de Koerdische afscheidingsbeweging PKK bestookt. Dat
meldt de krant Hürriyet dinsdag. De
luchtaanvallen in de provincie Hakkari
vonden volgens de krant zondag plaats.
Het zou gaan om een vergeldingsactie
wegens een aanval door de PKK op een
militaire buitenpost. Het leger liet dinsdag in een verklaring weten dat de
krijgsmacht ‘op de krachtigste manier’
had gereageerd op de beschietingen
door de rebellen. Over luchtaanvallen
werd niet gesproken. <
Betogers Mexico stichten
brand in panden overheid
Honderden studenten en hoogleraren
hebben dinsdag in het zuiden van
Mexico de ramen ingegooid bij overheidsgebouwen en er vervolgens brand
gesticht. Dat hebben de Mexicaanse autoriteiten gezegd. De studenten en
hoogleraren zijn woedend over de verdwijning van 43 studenten op 26 september. De betogers blokkeerden eerst
de toegang tot het overheidscomplex in
Chilpancingo en gooiden daarna met
stokken, stenen en molotovcocktails. <
Amnesty: Iraakse sjiieten
vallen soennieten aan
Sjiitische milities hebben in Irak ‘tientallen’ soennitische burgers ontvoerd
en om het leven gebracht uit wraak
voor de opmars en slachtpartijen van
de soennitische terreurbeweging Islamitische Staat (IS). Dat schrijft Amnesty
International in een rapport dat dinsdag verscheen. Volgens de organisatie
worden de moorden gesteund door de
Iraakse regering. Het verslag van Amnesty toont eens te meer hoe complex
het conflict in Irak is. <
Thai verbieden import
waterpijp en e-sigaret
Waterpijpen en e-sigaretten mogen
niet meer geïmporteerd worden in
Thailand. Het Thaise kabinet heeft het
importverbod dinsdag goedgekeurd.
Buurland Cambodja legde eerder vergelijkbare beperkingen op. Volgens een
woordvoerder van de regering is het
verbod ingevoerd om gezondheidsredenen. Het ministerie van Volksgezondheid kwam met het voorstel omdat
hookahs en e-sigaretten jongeren zouden aanzetten tot roken. <
beeld ap
Sjiitische politicus Irak
komt om bij aanslag
Een sjiitische politicus is dinsdag in de
Iraakse hoofdstad Bagdad om het leven
gekomen bij een zelfmoordaanslag. De
zelfmoordterrorist ramde zijn bomauto
in een controlepost in het noorden van
de stad. De politicus, Ahmed al-Khafaji,
was niet het doelwit van de aanslag. Hij
reed toevallig langs op het moment dat
de aanslag plaatshad. <
De Europese Commissie wil de invoer
van visproducten uit Sri Lanka verbieden. Het land pakt de illegale en ongereglementeerde visserij niet goed aan,
ondanks herhaaldelijk aandringen van
Brussel, aldus de commissie. Met de
maatregel moet worden voorkomen
dat betrokken partijen geld verdienen
aan de handel met de Europese Unie.
Het verbod moet in januari ingaan. <
Meer bestemmingen
Easyjet vanaf Schiphol
Easyjet vliegt volgend jaar zomer op zes
nieuwe bestemmingen vanaf Schiphol.
De budgetmaatschappij zet routes op
naar onder meer Nice, Venetië en Hamburg, zo maakte het Britse bedrijf dinsdag bekend bij de presentatie van de
nieuwe vliegschema’s. Door de uitbreiding kunnen reizigers straks naar 25
bestemmingen met Easyjet vliegen
vanuit Amsterdam. <
Tachtigduizend gebreken
bij fabrieken Bangladesh
Bij kledingfabrieken in Bangladesh gaat
anderhalf jaar na de ramp in het complex Rana Plaza nog veel verkeerd. Dat
blijkt uit een inspectie die organisatie
Accord heeft uitgevoerd onder ruim elfhonderd textielfabrieken. Tachtigduizend gebreken kwamen aan het licht.
Accord constateerde in alle gecontroleerde fabrieken tekortkomingen. Zeventien bedrijven moesten worden
ontruimd omdat de constructie van het
pand dusdanig was dat de veiligheid
van de werknemers gevaar liep. Vierhonderd bedrijven hebben een verbeterplan opgesteld. <
Extremist met enkelband
ontvlucht Duitsland
Een islamitische extremist is er in geslaagd Duitsland te ontvluchten, naar
verluidt naar Syrië, terwijl hij onder beperkt huisarrest stond en een enkelband droeg. Minister van Binnenlandse
Zaken van de deelstaat Hessen Peter
Beuth heeft dit bevestigd. De 24-jarige
verdachte, die werd aangeduid als Hassan M, kreeg in december een enkelband om, nadat hij verdachte was in
een onderzoek naar een overval waarbij ook zwaar lichamelijk letsel was
toegebracht. <
Gespannen sfeer bij
protesten Hongkong
‘Groot aantal foute
diagnoses borstkanker’
Een op de tien vrouwen die is gecontroleerd op borstkanker, kreeg na een second opinion een andere diagnose te
horen. Dat blijkt uit cijfers van het
Alexander Monro Ziekenhuis in Bilthoven. In het ziekenhuis in Bilthoven, dat
zich specialiseert in borstkanker, kwamen sinds de oprichting vorig jaar juni
250 vrouwen langs die een tweede
keer willen laten onderzoeken of ze
borstkanker hebben. In tien procent
van de gevallen werd de diagnose aangepast. Zo’n 45 patiënten kregen bovendien een ander behandelplan aangeboden. <
beeld ap
Vissers Sri Lanka op
Europees strafbankje
Tientallen demonstranten en honderden agenten van de oproerpolitie staan
dinsdag opnieuw recht tegenover elkaar bij overheidsgebouwen in Hongkong. De politie zou de betogers die op
weg waren naar de gebouwen, hebben
tegengehouden. Lokale media meldden
dat de spanningen opliepen nadat een
demonstrant was opgepakt. De betogers zouden geprobeerd hebben een
tunnel te bezetten nabij de ingang van
het kantoor van de leider van Hongkong. De politie probeerde vervolgens
met pepperspray de betogers uiteen te
drijven, maar slaagde daar niet in. Nadat de agenten zich hadden teruggetrokken, viel de tunnel alsnog in handen van de demonstranten die daarop
nieuwe barricades opwierpen. <
beeld ap
Commissie mag banken
aan schandpaal nagelen
De nieuwe commissie die moet toezien
op het goede gedrag van banken kan
ondermaats presterende banken aan de
schandpaal nagelen. Dat heeft de kersverse voorzitter Inge Brakman bekendgemaakt. Volgens haar kan de commissie nu ‘krachtig’ haar werk doen. De
oude commissie onder leiding van Anthony Burgmans mocht geen namen
noemen. In de Code Banken staan onder meer regels over beloningsbeleid. <
Navigatiedienst Tomtom
voortaan ook online
Klanten van Tomtom kunnen de dienst
voortaan ook online gebruiken via hun
smartphone of tablet. Hierdoor hoeven
de kaarten niet langer vooraf te worden
gedownload. Hoeveel de dienst kost,
maakte het Amsterdamse navigatiebedrijf dinsdag niet bekend. <
7
nederlands dagblad
woensdag 15 oktober 2014
Daniël Gillissen nd.nl/geloof
Mijnkerk.nl biedt herkenning
Internetkerk Mijnkerk.nl bestaat één jaar. Twee internetdeskundigen evalueren. ‘De uitdaging
van de komende tijd is om de zoete foto’s van een jong zwaantje met God te verbinden.’
gemeenschap bouwen
nog vrij horizontaal
▶ Wouter van der Toorn
▶ Mediaspecialist, blogger, voorganger en
betrokken bij missionaire website ikzoekgod.nl
▶ Uitdaging voor Mijnkerk.nl: eigen overtuiging helder maken en aan een gemeenschap
bouwen
▶ Eric van den Berg
▶ Adviseur online communicatie, betrokken
geweest bij de voorbereiding van Mijnkerk.nl
▶ Uitdaging voor Mijnkerk.nl: zoete plaatjes
verbinden met christelijke spiritualiteit
‘Bij Mijnkerk.nl vraag ik mij regelmatig af: Wat
geloven jullie? Omvlee noemt dat tegen mij
“licht geloof”. Maar wat is de boodschap? Ik
weet dat eigenlijk niet. De boodschap achter
ons missionair platform Ikzoekgod.nl is dat wij
geloven in goed nieuws op alle terreinen van
het leven en dat dit goede nieuws mogelijk is
door Jezus Christus. Als je geen overtuiging
hebt, kunnen mensen zich niet aan je binden.
Ik vind het project niet innovatief. De aanpak
is klassiek. De mogelijkheid kaarsjes aan te
steken is leuk. Maar dat is de maximale
vernieuwing. Ik had meer van Mijnkerk
verwacht, met zo’n grote organisatie als de
Protestantse Kerk erachter. Het begon eigenlijk
al met de inzegening in een oude klassieke
kerkdienst. Ik denk dat hen dat wel een beetje
achtervolgt.
Er moet meer werk en innovatie worden gestoken in het bouwen van een gemeenschap. Je
pretendeert kerk te zijn, dus kun je daar niet
zonder. Ik mis die community nog bij Mijnkerk.
Er is niet te zeggen hoe je dat moet doen. De
technologie kost niks, dus je moet gewoon een
idee bij de kop pakken en uitproberen, zoek
nieuwe wegen. Wij zijn bijvoorbeeld bezig met
de voorbereiding van een soort gezamenlijke
Alpha-cursus online. Dat is een eerste stap.
Ik ben overigens positief-kritisch. Ik vind het
tof dat er stappen worden gezet. Maar ik had
meer lef en spektakel willen zien.’
Precies een jaar geleden kreeg Fred Omvlee door
voorman Arjan Plaisier van de Protestantse Kerk
een speciale stola omgehangen met de logo’s van
Twitter en Facebook erop. De internetkerk Mijnkerk.nl ging van start. Precies een jaar later telt de
pioniersplek twee pastors, heeft de Facebookpagina 2600 likes en het Twitteraccount 1600 volgers, trekt de internetpagina maandelijks ruim
3500 unieke bezoekers (die er gemiddeld 3,5 minuut rondkijken) en zijn via filmpjeskanaal Youtube de ‘preken’ 28.000 keer bekeken. Omvlee is
ervan overtuigd dat ‘veel oude en nieuwe kerkgangers’ de kerk op internet hebben gevonden.
Mijnkerk doet niet echt iets nieuws, vindt Omvlee.
‘We bieden herkenning van het leven zoals het is,
niet zoals het moet zijn. Evangeliseren, Bijbelstudie, encyclopedische kennis, wij verwijzen er desgewenst graag naar, maar laten dat aan anderen
over. Wij bieden verhalen over moeilijkheden in
het leven, over zorgen rondom gezondheid, over
een echtscheiding en hoe je daar doorheen komt.
De mogelijkheid om een kaarsje aan te steken. De
gelegenheid om op elkaar te reageren in de besloten Facebook-groep Mijn Kerk Community.’ Inmiddels zijn er ‘echte’ ontmoetingen georganiseerd en hield Mijnkerk een Dierendagviering. <
‘Het aantal bezoekers van de site Mijnkerk.nl
en het aantal likes op Facebook, vind ik best
behoorlijk. Als kwantiteit iets zegt, is dit
project succesvol te noemen. De aanpak is
redelijk innovatief. De website wordt niet,
zoals bij veel kerken, gebruikt om te communiceren, er wordt aan een community gebouwd.
Mensen die betrokken zijn, kunnen uit heel
Nederland komen, maar elkaar lokaal ontmoeten en iets rond Mijnkerk organiseren. Dat
netwerkmodel zie je nog niet elders in de kerk.
We moeten niet vergeten dat het project nog
maar een jaar draait. Internet gaat snel, maar
mensen aan een gemeenschap binden, kost
tijd. Daarom moeten we voorzichtig zijn daar al
te grote conclusies aan te verbinden. Ik zie wel
dat troost en verbinding daadwerkelijk via
Mijnkerk.nl wordt gezocht en gevonden.
Mijnkerk is een light-vorm van de kerk. Dat
past bij internet. Daar is natuurlijk kritiek op,
maar er komen ook mensen op af omdat het
laagdrempelig en heel dichtbij is.
De uitdaging voor de komende tijd is om de
zoete foto’s van een jong zwaantje of herfstkleuren te verbinden met God. Het is nu nog
vrij horizontaal. Ik snap dat dit tijd vraagt
omdat de pastors steeds in het spanningsveld
zitten van wat reik je aan en waar laat je
mensen zelf mee komen. Maar de schoonheid
op deze foto’s moet wel worden verbonden
met de christelijke spiritualiteit. Dan wordt het
een echte internetkerk.’
Machteld Meerkerk nd.nl/geloof beeld ap / Gregorio Borgia
‘Het Vaticaan gaat denken in grijstinten’
…Het tussentijdse rapport van de
bisschoppensynode levert wisselende
interpretaties op, maar hoeveel
betekent het nu voor katholieke
praktiserende homo’s?
…Katholiek theoloog Hendro Munsterman: ‘De Rooms-Katholieke Kerk is
bezig met zelfonderzoek’.
▶ Rome
Op de bisschoppensynode die tot eind
van de week in Rome plaatsvindt, blijken bisschoppen milder dan ooit over
‘niet-ideale relatievormen’, zoals homoseksualiteit. De duiding van het tussentijdse rapport dat deze week verscheen,
varieert van ‘een aardbeving binnen de
kerk’ tot ‘geen spectaculaire doorbraken’. Volgens katholiek theoloog Hendro Munsterman heeft dit te maken
met de verwachtingen die er van tevoren van de synode waren. ‘Op deze synode worden geen beslissingen genomen, je kunt er niet op rekenen dat de
kerk met een nieuwe leer komt. Maar
ik zie wel duidelijk een breuk in de manier waarop de kerk aankijkt tegen wereld en gezin. Het rapport wijst op gradualiteit: alles is niet meer zo
zwart-wit. Het Vaticaan gaat denken in
grijstinten.’
Op welke manier blijkt dat?
‘Eerder werd er wel gezegd dat de paus
instond voor de leer en dat bisschoppen
er waren voor de barmhartigheid. In
praktijk blijkt het pastoraat daarom ook
weleens af te wijken van de officiële
leer. Het is typerend dat op deze synode
juist de praktijk als uitgangspunt wordt
genomen. Daarom zijn er ook leken uitgenodigd: bijvoorbeeld een stel uit Australië, dat vertelde over het dilemma
rond het uitnodigen van de vriend van
Bisschoppen en kardinalen tijdens een zitting van de synode in het Vaticaan over onderwerpen die het gezin betreffen.
een homoseksuele zoon voor het kerstdiner. Het is goed dat bisschoppen dat
verhaal horen, zo wordt het persoonlijk.’
Hoe wordt hierop gereageerd?
‘Het werd wel duidelijk dat sommige
dingen waar je niet voor honderd procent achter kunt staan, ook niet absoluut af te keuren zijn. Typerend is ook
de retorische vraag in het tussentijdse
rapport: Zijn wij als christelijke gemeenschap in staat om homoseksuelen
te ontvangen en hen deel te laten uitmaken van onze gemeente? Hieruit
blijkt dat de Rooms-Katholieke Kerk
bezig is met zelfonderzoek: misschien
ligt het probleem niet alleen bij de homo’s, maar ook bij onze houding.’
Is dat nieuw voor de Rooms-Katholieke
Kerk?
‘Op moreel gebied wel. Tegelijkertijd
zie ik overeenkomsten met het Tweede
Vaticaans Concilie. Daar werden de
deuren geopend naar de oecumene. Er
werd gezegd dat protestanten in zekere
zin ook bij ons horen. Niet volledig,
maar we hoeven ze niet buiten te sluiten. Dat was een oecumenische doorbraak. De mogelijkheid van een gedeeltelijke gemeenschap wordt nu op
dezelfde manier zichtbaar in de moraal.’
zegd dat hij eraan hecht dat uitspraken
die naar aanleiding van deze synode tot
stand komen, vertaald kunnen worden
naar de praktijk van de wereldkerk. Een
eerdere uitspraak van hem over homoseksuelen, “Wie ben ik om te oordelen?”, is veelzeggend. Het tussentijdse
rapport heeft hij goedgekeurd en voor
het schrijven van de slotverklaring, aan
het eind van deze week, heeft hij zes
extra mensen gevraagd vanuit het pastoraat, die dicht bij hem staan. Op die
manier kan hij er ook zijn stempel op
drukken.’
Hoe staat de paus hierin?
‘De paus wilde de synode echt op deze
manier vormgeven, met veel ruimte
voor dialoog. Zelf heeft hij alleen ge-
En wat gaat deze synode nu concreet
opleveren voor homoseksuelen?
‘Het is nog even afwachten. Deze week
wordt er nog in groepjes nagedacht
over de thema’s die in het tussenrapport naar voren kwamen. Hierna zal er
waarschijnlijk een heel jaar nagedacht
en geschreven worden over kerk en
seks; wellicht komen er werkgroepen.
Pas op de synode volgend jaar wordt
het concreter en daarna is het wachten
op de verklaring waarmee de paus naar
buiten komt. Het is aan hem om te bepalen wanneer die verklaring volgt en
wat erin staat.
Het kan blijven bij een pastoraal advies,
maar het kan ook een verandering in
leer betekenen. In ieder geval staan de
ramen nu al open en is er nu ruimte
voor een gesprek. Jarenlang werd verwezen naar rapporten uit de vorige
eeuw, nu ligt alles weer op tafel. Dit is
pure winst.’ <
8
opinie debat analyse
woensdag 15 oktober 2014 nederlands dagblad
Wim Houtman • redacteur nd.nl/columns
Kelly Keasberry • masterstudent praktische theologie in Leuven nd.nl/opinie beeld ap
psst.
Publiek
Maak kennis met Sander Dekker, onze nationale mediarecensent. ‘Er zijn programma’s waarvan ik me
afvraag waarom ze met publiek geld worden gemaakt.’ Je zou je ook even in mogelijke antwoorden
kunnen verdiepen.
Noem eens wat? ‘Bananasplit, Animal crackers, Ranking the stars, De slechtste chauffeur van Nederland, de Graham Norton Show.’ De staatssecretaris –
dat is hij eigenlijk – wil geen programma’s meer bij
de publieke omroep die ook bij de commerciële zenders kunnen. Dat is raar. Dan maak je je afhankelijk
van wat anderen doen en dat doe jij dan niet.
Dekker zegt nog net niet ‘van mijn belastingcenten’.
Maar de publieke omroep moet ook reclame-inkomsten binnenhengelen. Daar heb je drukbekeken programma’s voor nodig. Bananasplit is al sinds 1969 op
tv, als je zijn voorganger Poets meerekent. Een instituut! André van Duin is ‘Neerlands grootste volksartiest in de ware zin van het woord’, volgens de Edison-jury in 2012. Nationaal erfgoed!
Er is gewoon te véél tv, dat wel. Van veel programma’s kun je je afvragen waarom ze sowieso gemaakt
worden, met welk geld dan ook.
Reageren?
Brieven: maximaal 200 woorden.
Artikelen: maximaal 700 woorden.
Meer informatie: nd.nl/contact
rechtgezet
▶ De foto bij het bericht over de
erkenning van strafkampen in
Noord-Korea (ND 9 oktober, pagina
4) toont geen Noord-Koreaans
strafkamp.
De foto is gemaakt tijdens een
tentoonstelling in Seoul over de
Koreaanse Oorlog.
▶ Bij het artikel ‘Laat gescheiden
mensen niet vallen’ (ND 11 oktober)
staat een foto van Hendrik Heida en
niet van Bram de Blouw.
▶ Daisy Uil (Meeleven 13 oktober)
woont niet in Uithuizen. Het juiste
adres voor een kaartje is: Het Oude
Riet 12, 9983 SN Roodeschool. <
Ons geestelijk vacuüm baart jihadisten
De Oostenrijkse tienermeisjes Samra
Kesinovic (16) en Sabina Selimovic
(15) groeiden op in Wenen. Hoewel
zij konden doen en laten wat ze
wilden, ervoeren ze hun westerse
levensstijl als een leegte. Gedesillusioneerd zochten Samra en Sabina
naar een hoger levensdoel. Kort
geleden hing het tweetal snikkend
aan de telefoon. ‘We hebben een
foute keuze gemaakt’, klonk het
vanuit Syrië. ‘We zijn het beu om
hier te leven, maar kunnen en
mogen hier niet weg.’ Ook de
Oostenrijkse minister van Binnenlandse Zaken geeft de meisjes weinig
hoop: ‘Als ze eenmaal kiezen om te
vertrekken, is het moeilijk ons land
opnieuw te betreden.’ Dat geldt voor
iedereen, maar temeer voor twee
tienermeisjes die levenslang het
stigma zullen dragen van de
terroristische moslimorganisatie ISIS.
Ook het verhaal van de Belgische
Micha Bellen spreekt boekdelen.
Deze jongeman werd enkele jaren
geleden gearresteerd toen hij in
Afghanistan zelfmoord wilde plegen.
Vader Bellen zag geen enkel gevaar
in de bekering van zoonlief. ‘Het
warme clangevoel van die godsdienst spreekt hem enorm aan. Moet
kunnen voor ons. Ik ben bovenal een
humanist.’ De tragiek van de familie
Bellen is exemplarisch voor die van
een hele generatie goedbedoelende
seculieren. Het heet liefde dat ouders
hun kind de vrijheid gunnen. En het
heet verdraagzaamheid dat zij het
toejuichen een eigen weg te vinden.
Zelfs als dat betekent dat dochters
een sluier gaan dragen, of dat hun
zoons afvalligen de doodstraf
toewensen. Want liefhebben is
loslaten, per slot van rekening.
Toch rijst de vraag welke richting
deze ouders zelf hebben aangegeven.
Samra, Sabina, Amir en Micha tonen
de trieste gezichten van jonge
mensen die opgroeiden in een
levensbeschouwelijk vacuüm. Met
ouders die hen weliswaar voorhielden dat zij zelf mochten kiezen, maar
die nalieten hen voor te leven
waaruit. Deze jonge mensen werden
het slachtoffer van een angstvallig
politiek correcte samenleving, die
hen in plaats van wegwijzers slechts
nog relativisme en onverschilligheid
voorhield. En die hen achterliet met
een overweldigende leegte. Een hiaat
dat door ISIS maar wat graag wordt
opgevuld.
Het is niet alleen de tragiek van
Samra, Sabina, Amir en Micha. Het is
de tragiek van een complete
generatie die verleerd is haar
overtuigingen, godsdienst en traditie
over te dragen op het nageslacht. En
die als gevolg daarvan haar kinderen
verliest.
Hun verhaal staat niet op zichzelf. De
Britse krant The Sun portretteerde
enige tijd geleden de 21-jarige Amir
(niet zijn oorspronkelijke naam). De
Britse Aziaat beschikt over een
indrukwekkend strafblad en dito
banksaldo. Vol trots getuigt hij deel
uit te maken van een bende die
criminaliteit op slinkse wijze met de
fundamentalistische islam weet te
combineren. Volgens Amir worden
in Britse gevangenissen jongeren
geronseld, en krijgen zij in ruil voor
hun bekering bescherming aangeboden. De islam zou aantrekkelijk zijn
voor uitzichtloze jongeren, want
‘met de islam komt de angst, en met
de angst komt de macht.’
Roelof Vellinga • predikant en pleegvader van een allochtone jongen nd.nl/opinie beeld novum
Zwarte Piet-debat is lesje democratie
heden. In ons land is dít volgens mij altijd voorwaarde geweest voor
democratie: meerderheden gunnen
minderheden de vrijheid om volgens
afwijkende tradities te leven. Het komt
er in het debat over Zwarte Piet op aan
dat nu ook de minderheid de meerderheid de vrijheid gunt om volgens afwijkende tradities te leven.
… Professor Smalhout schreef zaterdag
in De Telegraaf dat Zwarte Piet onze
democratie raakt. Hij deed dat onder
de kop: ‘De terreur van de minderheid’.
Eerder hoorde ik een hoogleraar
staatsrecht iets soortgelijks zeggen. Ik
denk dat ze gelijk hebben.
Toch vind ik het te gemakkelijk om nu
alleen met een beschuldigende vinger
richting de minderheid te wijzen. Zou
de meerderheid ook niet naar zichzelf
moeten kijken?
Ooit speelde ik op de basisschool van
mijn kinderen voor Sint. En een Afrikaanse asielzoeker (!) was Zwarte Piet.
Die bevriende asielzoeker wilde dat
zelf, voeg ik voor de zekerheid toe. En:
hij heeft er alleen maar van genoten.
Belangrijker is dat ik pleegvader ben
er gaat veel niet goed
Een fanatieke
minderheid
ontzegt
meerderheid
vrijheden.
van een allochtone (donkere) jongen.
Daardoor kan ik goed meevoelen met
allochtone medelanders die vanwege
hun huidskleur minder leuk tot schandalig behandeld worden. Maar Zwarte
Piet doet bij ons heel gewoon mee op 5
december en de dagen daarvoor. Niemand heeft bij ons thuis daarbij ooit
aan racisme gedacht. Daarom wilde ik
me afzijdig houden van de discussie.
Maar net als Smalhout krijg ook ik
steeds meer het gevoel dat het in alle
Als Zwarte Piet door de rechter of door de overheid of door een zeer fanatieke minderheid om zeep wordt geholpen, is de
democratie in Nederland in groot gevaar.
gedoe rond Zwarte Piet ten diepste om
een heel fundamentele discussie gaat:
hoe proberen wij – in dit geval ‘oude’
en ‘nieuwe’ Nederlanders – in een democratie zo goed mogelijk met elkaar
samen te leven?
Het samenleven van verschillende
groepen in democratisch Nederland is
en blijft een heel moeilijk en kwetsbaar
proces. Wees je daarvan bewust. Tot nu
toe was in ons vrije land de vrijheid van
minderheden – met hun afwijkende
opvattingen en levensovertuigingen –
gewaarborgd. Maar nu lijkt het erop dat
de minderheid de meerderheid vrijheden gaat ontzeggen. Dat kan in demo-
cratisch Nederland toch niet de bedoeling zijn?
Als Zwarte Piet door de rechter of door
de overheid of door een zeer fanatieke
minderheid om zeep wordt geholpen, is
de democratie in Nederland in groot
gevaar. Laat ons land een vrij land blijven. Voor minderheden. Voor meerder-
Er is volgens mij nog een voorwaarde
voor de blijvende levensvatbaarheid
van onze democratie: meerderheden
moeten – zonder politiek correct te willen zijn – rekening houden met wat bij
minderheden gevoelig ligt. En dit geldt
natuurlijk ook andersom.
Als het om deze voorwaarde gaat, gaat
er veel niet goed in het debat rond
Zwarte Piet. Kijk maar naar de vele
grappige of zogenaamd grappige cartoons en filmpjes over Zwarte Piet op
Facebook. In een groot deel daarvan
klinken onderbuikgevoelens door.
Daaruit spreekt zeker geen respect voor
het ‘zwarte’ (excuus voor het woord)
deel van onze bevolking.
Ik vind het daarom te makkelijk om alleen maar te wijzen op de ‘terreur van
de minderheid’. Alsof alleen de ‘nieuwe’
Nederlanders knagen aan de grondslagen van onze democratie. Gebrek aan
respect tussen allochtone en autochtone Nederlanders knaagt ook aan de
grondslagen van onze democratie. Een
land zonder tolerantie kan niet lang democratie blijven.
Zie de discussie rond Zwarte Piet daarom als een oefening in democratie. Oefening – want het gaat nu nog maar om
een kneuterige, maar wel heel gezellige
traditie. Als deze oefening niet goed
gaat, houd ik mijn hart vast voor de
toekomst. <
9
opinie debat analyse
nederlands dagblad woensdag 15 oktober 2014
ingezonden Bianca Haveman, Delfzijl
Eindstrijd
In het ND van 14 oktober schrijft Jan
van Benthem over de eindstrijd die ISIS
verwacht. Het artikel verlamt en verstikt me. Als christen raakt me deze informatie hard. Zeker, we hebben allemaal gehoord over de gruweldaden van
ISIS, maar komt het echt binnen? Kunnen we ons daar een voorstelling van
maken? Ik weet niet meer wat mijn
mening hierover is. Wat verwacht God
van ons in deze situatie? Als we deze
informatie lezen, wat moeten we daar
dan mee als christenen? Moeten we het
zwaard oppakken of moeten we onophoudelijk bidden en onze andere wang
toekeren? Is de tijd van Openbaring al
aangebroken? Verlangend naar de wederkomst van Jezus kan ik me in ieder
geval troosten met de wetenschap dat
ons het eeuwig leven wacht. Maar ik
heb makkelijk praten. Ik woon hier in
Nederland en ben in vele opzichten vrij.
Mijn medechristenen in Irak en Syrië
– ontvoerd, verkocht als slaaf en verkracht door ISIS-strijders – kennen
geen vrijheid meer. Mijn hart breekt en
mijn gebeden zijn voor hen. ‘O God, laat
uw koninkrijk komen en zie om naar
deze vrouwen. Laat ons zien wat onze
taak is in de strijd tegen ISIS. Amen.’ <
Naast
opiniestukken
en brieven voor
deze pagina, kunt
u de redactie
suggesties doen
en meedenken
met verhalen.
ndmeedenken.nl
Jan Westert • voorzitter van het LVGS, besturenorganisatie voor het gereformeerd onderwijs nd.nl/opinie beeld nd
Wees minder volgend
in het onderwijs
… Overheid en onderwijs houden
elkaar in een verlammende houdgreep
die verandering en vernieuwing in de
weg staat.
Om het vertrouwen tussen onderwijs
en politiek te herstellen, adviseerde de
commissie-Dijsselbloem in 2008 een
strakkere verantwoordelijkheidsverdeling. De overheid bepaalt de doelen van
het onderwijs (wat), de scholen voeren
uit (hoe). Maar onderwijs is een ingewikkeld en beweeglijk proces met veel
deelnemers. ‘Wat’ en ‘hoe’ lopen door
elkaar. Beter gezegd: er is te veel Haagse regie.
Natuurlijk heeft de overheid een buitengewoon grote verantwoordelijkheid
voor goed onderwijs en de inrichting
van het onderwijsstelsel. Dat behoort
tot de kerntaak van de overheid. Maar
de scholen zijn verantwoordelijk voor
de pedagogische en didactische inrichting. Die vrijheid garandeert de Grondwet zelfs.
Die gulden regel alleen al maakt duidelijk dat de taakverdeling tussen overheid en onderwijsveld in ‘wat’ en ‘hoe’
te simpel is.
De overheid pleit voor minder regels in
het onderwijs, maar maakt te veel regels. De politiek zit te vaak op de stoel
van de school. Overheidsmaatregelen.
hebben vaak weinig met een krachtig
en goed onderwijsstelsel te maken. Vaker is een incident of de publieke of politieke opinie leidend. De beleidsmaatregel is dan de maakbare oplossing.
Zo moet het pesten uitgebannen worden met een landelijk pestprotocol en
bijbehorend actieplan. Het verplichte
aantal onderwijsuren – nadat ouders
hadden geklaagd over te veel lesuitval
– bleek allerminst effectief en nauwelijks bij te dragen aan de onderwijskwaliteit. De maatschappelijke stage,
ingevoerd ten behoeve van goed burgerschap, werd net zo snel weer afge-
u tot de hoofdlijn van het stelsel. Zorg
voor kwalitatief goed onderwijs. Handel krachtig, minder gefragmenteerd en
wispelturig!’
eigenaarschap
Een leraar kan zelf
wat doen aan de
administratieve
rompslomp.
bouwd. Rondom het centrale en uniforme toetsen ontstond een hele hype;
inmiddels lijkt door te dringen dat dit
soort maatregelen een beperkte houdbaarheid hebben.
De Onderwijsraad heeft een wijs advies
aan het parlement geschreven. ‘Beperk
Het onderwijs is van de school, de ouders en de leraren. Dit eigenaarschap
vraagt om versterking. Scholen en professionals die zich eigenaar weten, organiseren hun eigen omgeving en stralen vertrouwen uit.
Vorige week maandag werd Femke
Cools gekozen als leraar van het jaar in
het basisonderwijs. Het sprak me aan
dat zij de klaagcultuur in het onderwijs
hekelde: ‘Met klagen schiet je niets op
en je kunt zelf wat doen aan de administratieve rompslomp.’
Eigenlijk zegt zij: ‘Scholen en leraren,
neem zelf meer de regie.’ Het is een
pleidooi voor meer lef en zelfbewustheid vanuit de school.
De Onderwijsraad legt er terecht de
vinger bij dat er sinds Dijsselbloem
niets is veranderd in de rolverdeling. De
overheid moet bescheidener zijn ten
opzichte van het onderwijs. De scholen
en het onderwijsveld moeten zelfbewuster zijn en minder volgend.
Door je autonomie uit handen te geven,
draag je zelf bij aan de versimpeling
van de visie op kwaliteit. Het gevolg is
centralisatie en uniformering van het
onderwijs door de overheid.
Mist de onderwijssector geen kritische
tegenspraak, lef en ondernemerschap
om zelf te innoveren? Organiseer onderlinge visitatie, innoveer het eigen
onderwijsmerk. Scholen zijn gesticht
vanuit een eigen levensovertuiging; het
is de opgave om daar ook een aansprekend kwaliteitsmerk van te maken. <
Marco van de Wetering • directeur van de beurzen Kerk & Gemeente en Leven &
Geloven nd.nl/opinie
Ook het evangelie
kan niet altijd
gratis zijn
… Het Nederlands Bijbelgenootschap
mag best geld verdienen aan de
verspreiding van Bijbel. Waar staat in
de Bijbel dat we gratis moeten werken?
Hoe missionair ben je als je geen geld
over hebt voor het beschikbaar stellen
van de Bijbel? Wouter van der Toorn
gebruikt elders in deze krant forse
woorden om zijn afkeuring te laten
blijken over een plan van het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG). Het
NBG heeft aangekondigd de Nieuwe
Bijbelvertaling uit de populaire Bijbelapp You Version te halen. Mensen die
de NBV willen lezen, kunnen dat doen
via een nieuwe website waarvoor de
toegang is voorbehouden aan donateurs.
Van der Toorn spreekt over het NBG als
organisatie die ‘al lang geleden het missionaire hart is kwijtgeraakt’. Fijn, zo’n
oordeel. En hoe draagt zijn boycot van
de Bijbel-apps van het NBG bij aan verdere verspreiding van de Bijbel? Het
wordt mij niet duidelijk. Verder: hoe
ziet hij toekomstige vertalingen en verspreiding van de Bijbel voor zich zonder
dat het NBG over financiële middelen
beschikt? Hoe visionair is dat?
Het gaat mij er niet om het NBG te verdedigen. Ik vraag mij wel af hoe wij
christenen toch komen aan de gedachte
dat alles ‘gratis’ moet zijn zo gauw het
belangrijk gevonden wordt in het kader
van evangelieverspreiding. Belangrijker: hoe komen we ervan af?
Vaak hoor ik verhalen van christelijke
organisaties of initiatieven die met en-
thousiasme worden omarmd. Vraag
vervolgens hoeveel dat mag kosten.
Maar al te vaak is dat weinig tot niets.
Gisteren hoorde ik iemand verzuchten:
‘Christenen gunnen elkaar soms ook
niets. In elk geval geen geld.’ Ik vond
dat cynisch, ik weiger het ook te geloven. Dat betekent niet dat deze persoon
niet soms gelijk heeft. Als de houding
van je medechristenen is om de hand
op de knip te houden, dan helpen we
onze eigen media, boeken, organisaties
en websites wel om zeep!
Veel moderne christenen met smart-
Christenen gunnen
elkaar soms niets.
In elk geval geen
geld.
phones hebben het idee geadopteerd
dat het geschreven woord voor iedereen gratis ter beschikking moet staan.
Abonnementen en donateurschappen
zijn uit de tijd! Terwijl ik nergens in de
Bijbel lees dat er gratis moest worden
gewerkt. Ook profeten en apostelen
verdienden de kost of werden ondersteund. Als ik gratis kon werken, zou ik
het doen. Maar ik moet de Nuon betalen, de Jumbo, de krant. En diverse goede doelen. Van geld is ook de organisatie waar Wouter van der Toorn werkt
afhankelijk. <
10
nederlands dagblad
woensdag 15 oktober 2014
Marc Peeperkorn / vk nd.nl/buitenland beeld ap / Wiktor Dabkowski
Roel Sikkema nd.nl/wetenschap beeld novum / Bart Maat
Frankrijk lapt budgetregels
eurogroep aan zijn laars
‘Nieuwe accu kan opgeladen
worden in twee minuten’
▶ Luxemburg
Frankrijk kiest voor de confrontatie
met de rest van de eurozone. De
ontwerpbegroting voor 2015 die het
vandaag indient bij de Europese
Commissie, schendt alle belangrijke
budgettaire afspraken die het eerder
met Brussel maakte.
Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem maakte duidelijk dat niet te accepteren. ‘Het gat tussen de cijfers en de
beloften is erg groot. Met alle respect
voor Frankrijk, maar dat gat moet kleiner worden. Een deal buiten de regels
van het Stabiliteitspact om is niet mogelijk’, zei Dijsselbloem maandag na overleg met de Europese ministers van Financiën in de eurozone. Hij erkende
druk uit te oefenen op zijn Franse collega Michel Sapin, om Parijs te bewegen
meer te bezuinigen en hervormen.
Sapin toonde zich niet onder de indruk
van Dijsselbloems duw- en trekwerk.
Hij probeerde op zijn beurt de beoordeling van de ontwerpbegrotingen tot een
zaak van politieke achterkamertjes en
handjeklap te maken. Deze poging werd
door de Duitse minister Schäuble hardhandig afgekapt. ‘Dat gaan we niet
doen!’ beet hij Sapin toe.
De Franse ontwerpbegroting voorziet
volgend jaar in een financieringstekort
van 4,3 procent. Dat is ruim boven de
grens van 3 procent voor eurolanden
waaraan Parijs in 2015 – na drie jaar uitstel – moet voldoen. Ook de minimaal
voorgeschreven tekortreductie wordt
niet gehaald en de staatsschuld zit tegen
de 100 procent aan, bijna anderhalf keer
zo veel als toegestaan.
De kans is groot dat de Europese Commissie de Franse ontwerpbegroting binnen twee weken terugstuurt naar Parijs,
met de opdracht het huiswerk over te
maken. Het zou de eerste keer zijn dat
de Commissie een begroting van een
lidstaat naar de prullenbak verwijst en
De Franse minister van Financiën Sapin (l.) en eurogroepvoorzitter Jeroen
Dijsselbloem.
daarmee een blamage voor Frankrijk.
Sapin probeerde maandagavond zijn
collega’s te overtuigen dat niet de Commissie maar de leiders van de eurolanden het voortouw moeten nemen bij de
analyse van de budgettaire plannen van
de lidstaten. Met steun van Italië en andere bevriende landen, hoopt Sapin opnieuw uitstel en souplesse voor Frankrijk te bedingen.
eurocrisis
Schäuble reageerde geïrriteerd op dit
voorstel, net als de Portugese en Ierse
ministers, die afgelopen jaren wel zwaar
gesaneerd hebben. Schäuble is niet vergeten hoe zijn land en Frankrijk in 20032004 eendrachtig het Stabiliteitspact
om zeep hielpen door overtreding van
de begrotingsregels ongestraft te laten.
Het was de opmaat naar de eurocrisis
vanaf 2009. Bondskanselier Merkel
noemde deze Frans-Duitse actie onlangs
een ‘historische vergissing’.
Afgelopen jaren is de begrotingsdiscipline mede daarom in heldere regels
vastgelegd, met de Commissie in de rol
van onafhankelijke scheidsrechter. De
onwil van Parijs om met een kloppende
begroting te komen is de eerste serieuze
test voor het nieuwe begrotingsmechanisme.
Betrokken diplomaten in Brussel vrezen
voor een herhaling van de ellende van
afgelopen crisisjaren, als Parijs zijn zin
krijgt. ‘De Franse wens om de politieke
leiders weer verantwoordelijk te maken, trapt de pilaren onder de nieuwe
discipline vandaan. De geest van 20032004 wordt weer tot leven gewekt’, zei
één van hen.
Als Frankrijk eind deze maand weigert
zijn begroting aan te scherpen, rest de
Commissie niets anders dan een boete
op te leggen die kan oplopen tot 4 miljard euro. Nooit eerder kreeg een euroland een boete omdat het de begrotingsregels overtrad. <
▶ Singapore
Een nieuwe accu zal binnenkort in
enkele minuten opgeladen kunnen
worden en heeft bovendien een
langere levensduur. Dat hebben
geleerden van de Nanyang Technological University (NTU) bekendgemaakt
op de site Phys.org.
De snelle oplaadtijd is mogelijk doordat
het materiaal grafiet bij de anode – de
negatieve elektrode van de accu – vervangen is door een gel van titaandioxide. Dat is een goedkoop en veilig materiaal dat onder meer als pigment in verf
wordt gebruikt en als witmaker in tandpasta. Door gebruik te maken van nanotechniek konden de Singaporese wetenschappers een accu maken die in twee
minuten voor 70 procent kan worden
opgeladen en bovendien een levensduur van ongeveer twintig jaar heeft.
Uitvinder prof. Chen Xiaodong verwacht
dat hij binnen twee jaar een accu kan
presenteren voor een elektrische auto
met een maximale laadduur van ongeveer vijf minuten.
Zijn collega prof. Rachid Yazami, die 34
jaar geleden de mede-uitvinder was van
de tegenwoordig gebruikte lithium-grafiet-anode is positief over de uitvinding.
Volgens hem is dit de volgende grote
stap voorwaarts in de batterij-technologie.
Chen en de zijnen hebben intussen een
patent op hun uitvinding gekregen en
zijn naar eigen zeggen ook al in onderhandeling met fabrikanten voor verdere
ontwikkeling en productie.
opgeladen. Verdere details werden nog
niet bekendgemaakt, omdat al wel patent was aangevraagd, maar nog niet
verkregen.
Ook kondigde het Amerikaanse bedrijf
Applied Materials aan dat het werkt aan
accu’s die een dubbele capaciteit hebben ten opzichte van de huidige accu’s.
Andere onderzoekers maakten op een
congres van de American Chemical Society bekend dat ze bezig zijn supercondensatoren te ontwikkelen op basis van
hennep, die krachtiger zijn dan de huidige supercondensatoren en die bovendien veel goedkoper te maken zijn.
warmte
Overigens betekenen dergelijke uitvindingen nog niet dat de nieuwe accu’s
snel op de markt komen. Zo is voor het
snel opladen van een accu een hoge
spanning nodig. Dergelijke pieken zijn
een probleem voor het huidige energienet en vragen om grote batterijen bij de
oplaadstations. Een ander probleem is
de enorme hitte die bij zo’n snelle oplading vrijkomt. Maar als voor dergelijke
problemen een goede oplossing kan
worden gevonden, is er echt sprake van
een doorbraak die voor de verdere ontwikkeling en verkoop van elektrische
auto’s van grote betekenis is. <
hennep
De NTU is niet de enige plek waar wordt
gewerkt aan verbetering van het rendement of de oplaadsnelheid van accu’s.
Zo werd in maart bekend dat twee onderzoeksteams binnen de (Franstalige)
Université Catholique de Louvain in België een accu hadden ontwikkeld met
een hoge capaciteit die binnen korte
tijd, ongeveer vijf minuten, kan worden
Een elektrische auto bij een oplaadpunt
in Den Haag
familieberichten tarief € 0,93 per mm, per kolom (incl. 21% btw); bij opgave via www.nd.nl/adverteren 10% korting; over telefonisch opgegeven advertenties kunt u niet reclameren
Blij en dankbaar zijn wij
met het geschenk dat wij
van God hebben
gekregen.
Gerd-Jan Nathan
Nathan is geboren op
8 Oktober 2014
Johan en Bertine
Niemeijer-Hamming
Badweg 27
9919JA
Loppersum
0596-785385
Voor bezoek graag bellen.
levens
[email protected]
Overlijdensberichten
zeggen iets over een
gestorven geliefde. Het
Nederlands Dagblad wil u
door de wekelijkse rubriek
Levens de gelegenheid
geven meer te vertellen
over iemand uit uw
familie, kennissenkring of
omgeving die is overleden.
Het uitgangspunt van de
rubriek is dat ieder leven
een verhaal heeft, dat de
levens van onze dierbaren
hun sporen nalaten en dat
het waardevol kan zijn deze
levensverhalen met elkaar
te delen.
▶ U kunt uw verhaal of
verzoek mailen naar
[email protected]
Hij lag en sliep gerust, van 's HEREN trouw bewust
(Psalm 3)
JAN KONING, geboren op 17 juni 1928
is zonder zorgen overleden
op zondag 12 oktober 2014.
Hij heeft 60 jaar lief en leed gedeeld met
Gerry A. Koning-Brüning
en was een betrokken vader van
- Pieter Koning en Joke Koning-Schagen
- Koen Koning en Yvonne Koning-Linschoten
- Els Bril-Koning en Gerrit Bril
- Chris Koning en Rob van Plateringen
- Diederik Koning en Berlinda Koning-Mulder
- Martijn en Tarja Koning
en vrolijke opa en oude opa van
23 klein- en 6 achterkleinkinderen.
Vrijdag 17 oktober 2014 is er op begraafplaats
Daelwijck, Floridadreef 11, 3565 AM Utrecht
om 10:15 uur gelegenheid om de familie
te condoleren.
Om 11:00 uur is er een moment van herinnering,
Woord en gebed.
Daarna is de begrafenis.
Jan is thuis. Post is welkom:
Saigondreef 53, 3564 HH Utrecht
Geen bezoek. Geen bloemen.
De Here heeft thuisgehaald onze geliefde broer,
zwager en oom
Jan Koning
(echtgenoot van Gerry Brüning)
Bep Versteeg-Koning
Piet Koning
Bep-Koning-Versteeg
Neven en nichten
Onze stad is immers niet blijvend, wij kijken juist
verlangend uit naar de Stad die komt.
Hebreeën 13 : 14
Door Zijn Heer en Heiland Thuisgehaald
onze vriend
Jan Koning
Teus en Willy Anbeek
Dina Douma
Ria Kruizinga
Eef de Rijke
Cathy van der Velden
Wij zullen Jan zijn hartelijkheid en aandacht
missen. Wij bidden om troost voor Gerry en de
kinderen.
Heden heeft de Heere uit dit leven en
de familiekring weggenomen
onze geliefde tante
Femmigje Brinkman
Femmie
in de leeftijd van 94 jaar.
De Heere heilige deze roepstem aan ons aller hart.
Familie Treep
Familie van der Sluis
Familie Evertsen
Ommen, 11 oktober 2014
Samen...
Samen kind geweest. Samen gelachen en gefeest.
Samen verdriet geleden.
Samen Gods naam beleden...Samen
Thuisgekomen bij haar hemelse vader, onze lieve
vriendin Janny Westerink
We zijn verdrietig dat we haar moeten missen, maar
vol met mooie herinneringen aan alles wat we samen
mochten meemaken en beleven in onze jarenlange
vriendschap.
Voor altijd in ons hart.
Wilma en Jannes
Anja en Wim
Ina en Ab
We wensen Arjo en de kinderen, familie en vrienden
veel sterkte toe om het gemis van Janny te
verwerken.
Correspondentie adres:
Fam. D. van der Sluis
Prins Clausstraat 74
8281 DD Genemuiden
Onze tante is opgebaard in haar kamer
van “de Hoekstee” te Ommen.
Er is gelegenheid tot condoleren voor aanvang
van de rouwdienst van 12.45 tot 13.15 uur
in de kerk.
De rouwdienst zal gehouden worden D.V.
donderdag 16 oktober om 13.30 uur in de
kerk “Het Baken”,Trompstraat 2 te Ommen.
Aansluitend zal de begrafenis plaatsvinden op
de begraafplaats “Laarmanshoek” te Ommen.
Geen bloemen.
11
nederlands dagblad
woensdag 15 oktober 2014
Yoshi Tuk / vk nd.nl/economie
Peter de Graaf / vk Ook bemiddelaar beboet om spam
nd.nl/binnenland
…Hoewel Daisycon de verzendknop
zelf niet indrukte, krijgt het bedrijf een
boete van 810.00 euro voor overtreding
van de anti-spamwet.
de strijd tegen ongewenste mail
…Een duidelijke waarschuwing.
Consument
Verzender
Bemiddelaar
Ontvangt de soms
ongewenste mail
Verstuurt de mail na
toestemming van de
consument
Bemiddelt tussen
de adverteerder en
de verzender
▶ Amsterdam
De Autoriteit Consument & Markt
(ACM) zoekt de grenzen op van de antispamwetgeving. Naast de verzender
van commerciële e-mails moet nu ook
de advertentiebemiddelaar controleren
of de ontvanger wel heeft gevraagd om
het bericht. Bemiddelaars vrezen onnodige uitwisseling van persoonsgegevens. De Autoriteit Consument & Markt
(ACM) heeft een zware dobber aan bedrijven die ongewenste e-mail versturen. Het overgrote deel van de spam is
afkomstig uit China, aanpak is daardoor
nauwelijks mogelijk. Iets eenvoudiger
ligt het bij het beboeten van bedrijven
die ongewenst nieuwsbrieven toesturen of niet de mogelijkheid bieden uit
te schrijven voor ontvangst. Aan de
hand van 17.000 klachten die de ACM
vorig jaar via Spamklacht.nl ontving,
kon één boete van 200.000 euro worden uitgedeeld, aan de Goede Doelen
Loterijen.
De toezichthouder toonde twee weken
geleden opnieuw zijn tanden. Daisycon
kreeg een boete opgelegd van 810.000
euro. Het bedrijf is een zogenoemd affilatienetwerk, een onlineplatform dat
adverteerders en aanbieders van advertentieruimte met elkaar in contact
brengt. De bemiddelaar is niet de partij
die op ‘verzenden’ klikt, dat doet het
bedrijf dat de nieuwsbrief wil versturen
aan geïnteresseerden. Toch moet volgens de ACM nu ook een advertentiebemiddelaar controleren of iemand wel
toestemming heeft gegeven voor het
gebruik van het e-mailadres.
Het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) sprak zich eind vorige
week ook uit over een opgelegde spamboete. Het CBb merkt in de uitspraak op
dat er in de wet niet duidelijk is gemaakt wie nu precies allemaal als ‘verzender’ zijn aan te merken. De ACM
Controle
Klachten
Autoriteit
Consument & Markt
Controleert niet alleen de verzender,
maar sinds kort ook de bemiddelaar
141014 © de Volkskrant
zoekt de grenzen van die wet op door
ook bedrijven die betrokken zijn – bijvoorbeeld als bemiddelaar – te beboeten. Zij zijn in de ogen van de toezichthouder een onderdeel van de
verzending en daarmee verantwoordelijk.
Neem een bedrijf als Airmiles, dat een
nieuwsbrief aan zijn klanten verstuurt.
Airmiles biedt de Efteling de mogelijkheid in deze e-mail reclame te maken.
De advertentiebemiddelaar plaatst deze
en rekent uit hoeveel de reclame van
het pretpark heeft opgebracht. In deze
situatie is Airmiles bij wet verplicht
toestemming te hebben van zijn klan-
voorkom spam
Van alle e-mailberichten die worden
verstuurd is 70 procent ongewenst.
Spamfilters zorgen ervoor dat een
groot deel nooit de inbox bereikt,
maar er is toch altijd een deel dat er
tussendoor glipt. Hinderlijk en zeker
niet ongevaarlijk. Zogenoemde
phishing-mails, berichten die uit
naam van een officieel bedrijf lijken
verstuurd, maken geregeld creditcarden bankgegevens buit. Spammers
gebruiken vaak gewone computers om
Adverteerder
anderen te bestoken met ongewenste
post. Vaak is een virus de boosdoener,
deze misbruikt de computer voor
verdere verspreiding. Een virusscanner
en spamfilter zijn daarom essentieel.
Plaats een eigen e-mailadres nooit
openbaar op websites of internetfora.
Spammers struinen het web automatisch af op deze adressen. Bereikt de
spam uw inbox, reageer dan niet en
klik nooit op links en bijlagen. Klagen
kan via Spamklacht.nl.
ten om de e-mail toe te sturen. Als de
toestemming er niet is, verstuurt het
bedrijf spam. De bemiddelaar moet volgens de ACM nu navragen of Airmiles
deze toestemming heeft.
mail-me-nietregister
De ACM verwijt bemiddelaar Daisycon
dat het niet actief genoeg controleert of
die toestemming er is. Voor 2 miljard
e-mails kon het bedrijf desgevraagd
niet aantonen dat die toestemming is
gegeven. Marko Dobroschelski, directeur van het bedrijf, zegt dat de ACM
hier een vérgaand signaal mee afgeeft.
Elke partij die alleen al betrokken is bij
de verzending van e-mail zou nu de
toestemming moeten bijhouden. ‘We
zullen alle persoonsgegevens moeten
controleren of zelfs bewaren.’ Daarmee
wordt de consumentendata voor nog
meer bedrijven inzichtelijk, denkt Debroschelski. ‘Die verantwoordelijkheid
van beveiliging wil ik helemaal niet
dragen.’
Hij voorziet onnodige uitwisseling van
persoonsgegevens of de aansturing op
een register, zoals het bel-me-nietregister. Een database van personen en de
nieuwsbrieven waarin die wel of niet
zijn geïnteresseerd. ‘Wie wil er nu een
centrale database van interesses toe-
gankelijk voor alle bedrijven?’ De wet
laat inderdaad ruimte voor eigen interpretatie van het begrip ‘verzender’ zegt
Peter Kager, jurist bij ICTRecht. ‘Maar
dat de ACM nu zo de grenzen opzoekt,
kan nooit de bedoeling zijn geweest
van de wetgever.’ Of er binnen enkele
jaren ook sprake zal zijn van een mailme-nietregister valt nog te bezien. ‘In
principe is de wet duidelijk. Zonder
toestemming mag je niet mailen. Daarnaast lijkt me dat vanuit het oogpunt
van privacy zeer onwenselijk.’
De ACM laat weten niet op een dergelijke uitwisseling van data aan te sturen, maar een oplossing over te laten
aan de branche. De instantie wil zich
niet uitspreken over hoe advertentiebemiddelaars dit moeten oplossen. ‘Met
de boete geven we een signaal. Het is
aan hen hoe ze toestemming controleren.’ De overheidsinstantie lijkt niet geheel onwelwillend te staan tegenover
een mail-me-nietregister. Een woordvoerder zegt dat als de branche zelf met
zo’n plan komt, er bereidheid is daarover te denken. Wel noemt de ACM het
nog wat vroeg voor zo’n register. Het
wil eerst afwachten hoe concurrenten
van Daisycon op de boete reageren.
Daisycon heeft al laten weten in beroep
te gaan. <
Roermond
heeft nieuwe
burgemeester
▶ Roermond
CDA’er Rianne Donders, sinds 2004
burgemeester van de Brabantse
gemeente Geldrop-Mierlo, wordt de
nieuwe burgemeester van Roermond.
De gemeenteraad heeft haar maandagavond voorgedragen.
Als de minister van Binnenlandse Zaken
de voordracht overneemt, wordt een
turbulente burgemeestersprocedure afgesloten die meer dan twee jaar heeft
geduurd. De benoeming heeft zo lang op
zich laten wachten vanwege de corruptieaffaire rond oud-wethouder Jos van
Rey. Donders (54) wordt ‘de eerste vrouwelijke burgemeester in de geschiedenis van Roermond’, zei voorzitter Bart
Lickveld van de vertrouwenscommissie.
Donders kwam vier jaar geleden om een
droevige reden in het nieuws: ze verloor
haar zoon Pim en diens vriendin bij de
vliegramp in Libië. Ze legde haar werk
enige maanden stil om het verlies met
haar familie te verwerken.
De nieuwe burgemeester wacht een pittige klus in de Limburgse bisschopsstad,
die in een politiek mijnenveld is veranderd. Twee politieke kampen staan lijnrecht tegenover elkaar in Roermond:
pro- en anti-Van Rey. Twee jaar geleden
droeg de gemeenteraad ook al een nieuwe burgemeester voor: Ricardo Offermanns, op dat moment burgemeester
van Meerssen en een ambitieus VVDpoliticus. Enkele weken later strandde
zijn carrière door de affaire-Van Rey.
In het onderzoek naar corruptie door
Van Rey – hij zou een bevriend projectontwikkelaar hebben bevoordeeld –
stuitte justitie op verdachte telefoontjes
van de toenmalige wethouder naar Offermanns. Daarin verklapte hij enkele
concrete vragen bij het nakende sollicitatiegesprek. Van Rey trad in oktober
2012 af als wethouder. Offermanns trok
zich terug als burgemeesterskandidaat.
Begin dit jaar veroordeelde de rechtbank hem tot een taakstraf wegens corruptie: het aannemen van geheime informatie. Hoofdverdachte Van Rey moet
nog worden gedagvaard.
Door alle strubbelingen zit Roermond al
drie jaar met een waarnemend burgemeester. In mei vorig jaar werd de vacature weliswaar opnieuw opengesteld,
maar in september werd de procedure
weer afgebroken. Het officiële argument
luidde dat het beter was om de nieuwe
gemeenteraad de nieuwe burgemeester
te laten kiezen. Medio dit jaar werd de
vacature voor de derde maal opengesteld: achttien kandidaten solliciteerden, onder wie zes VVD’ers en vijf
CDA’ers. <
advertenties
Christelijke Kinderboekenmaand
hele maand oktober 2014
Andante bestaat 15 jaar
3 prachtige actieboeken
voor actieprijzen
€ 5,95
€ 4,95
én opent haar nieuwe winkel!
€ 4,95
Orgelbespelingen
zaterdag 18 oktober
VRIJDAG 17 OKTOBER
10.00 - 21.00u
ZATERDAG 18 OKTOBER
10.00 - 17.00u
Tijdens de open dagen presentatie van de nieuwe Johannus
Symphonica 450, de nieuwe Andante Classic Serie en de
nieuwe Andantino 350.
11.00 uur
André de Jager
14.00 uur
Bert Elbertsen
Harm Hoeve
Kom naar de christelijke boekhandel
Industrielaan 26 • 3903 AD VEENENDAAL
tel. 0318 - 50 50 63 • fax. 0318 - 50 58 51
CONTENT
16.00 uur
Tot het einde van het jaar doorlopende jubileumacties.
www.christelijkekinderboekenmaand.nl
DOMUS
[email protected]
www.andanteorgels.nl
JOHANNUS
12
nederlands dagblad
woensdag 15 oktober 2014
ap
ap
Toine Heijmans / vk nd.nl/buitenland beeld Trudeau Foundation, ap / Italian Navy
ap
Catalonië houdt nu
Tientallen arrestaties Doodstraf Egypte voor
‘officieus’ referendum bij protest in Ferguson moord op militairen
▶ Catalonië
▶ Ferguson
▶ Caïro
Het referendum over onafhankelijkheid in de Spaanse regio Catalonië gaat
niet door, maar toch kunnen de
Catalanen 9 november naar de
stembus. Voor een officieuze stemming, die volgens leider Artur Mas
moet worden gezien als peiling om de
steun voor onafhankelijkheid te
peilen. Mas zegt dat hij op een later
moment alsnog een officieel referendum wil houden. De Spaanse regering
had het constitutionele hof gevraagd
een stokje te steken voor het referendum omdat het zou indruisen tegen de
grondwet. Volgens premier Mariano
Rajoy bepaalt de grondwet van 1979
dat over soevereiniteitskwesties alle
Spanjaarden moeten beslissen, niet
alleen de vijf miljoen Catalanen. <
Honderden mensen hebben maandag
voor het hoofdkantoor van politie van
de Amerikaanse stad Ferguson een
protestactie gehouden. Ze bleven vier
uur voor het bureau staan, even lang
als het lichaam van de zwarte tiener
Michael Brown op straat lag, nadat hij
door een blanke agent was doodgeschoten. De politie arresteerde
tientallen betogers. De organisatoren
van de demonstratie noemden hun
actie Moral Monday. In de hele regio
van St. Louis, waarvan Ferguson een
voorstad is, hielden zij een campagne
van burgerlijke ongehoorzaamheid.
Onderdeel daarvan was de protestactie
bij het politiebureau van Ferguson, die
voorafgegaan werd door een protestmars. <
Een Egyptische rechtbank heeft
dinsdag zeven islamisten veroordeeld
tot de doodstraf voor de moord op 25
militairen. De militairen werden vorig
jaar gedood in de Sinaï. Van de zeven
islamisten werden er zes bij verstek
berecht. Het vonnis moet nog door de
grootmoefti van Egypte worden
beoordeeld. Zijn oordeel is echter niet
bindend. Een definitieve uitspraak
wordt op 6 december verwacht. De
militairen liepen vorig jaar in een
hinderlaag bij de grensstad Rafah. De
militairen zaten in twee busjes die
werden aangevallen door islamistische
opstandelingen. De aanslag had plaats
enkele dagen nadat veiligheidstroepen
duizend mensen hadden gedood bij
een offensief tegen betogers in Caïro.<
‘Verdeel de vluc
Europa moet volgens VN-rapporteur
voor de mensenrechten van
migranten François Crépeau
accepteren dat er vluchtelingen
blijven komen. En het nut ervan
erkennen. ‘Zie het als een
businessmodel.’
advertenties
VLOEREN UIT VRIEZENVEEN:
KEIHARD DE GOEDKOOPSTE
VAN NEDERLAND!
WWW.BEBOPARKET.NL
Massief
eiken vloeren
2
van 69.98 pm
voor
Houten
vloeren
19.
98
Lamelparket
legklaar geolied
2
van 69.98 pm
voor
5.
98
van 49.98 pm2
voor
14.98
Laminaat
4 nieuwe 2kleuren
van 24.98 pm
voor
Lamelparket
met een
eiken toplaag
2.98
WWW.BEBOTEGELS.NL
Ook leveren we alle
soorten tegelvloeren
en wanden!
Neem uw offerte mee
en we gaan onder elke
prijs door!
3.98
3.25
24.98
19.98
9.98
Natuursteen
tegels 2
van 69.98 pm
voor
KIJK EN VERGELIJK!
Sfinx
tegels
2
20.54
van 79.98 pm
voor
pm
vanaf
Alle soorten lijm op voorraad
prijs excl. BTW icm ondervloer.
WWW.
BEBOTEGELS.NL
DUS NOG
STEEDS DE
GOEDKOOP- SHOWROOM
STE VAN
UITVERKOOP
NEDERLAND! BIJ UW KACHEL
Bovenlandweg 10, Vriezenveen
06-100 446 44 of 06-100 449 14
prijs excl. BTW icm ondervloer.
WWW.
BEBOPARKET.NL
1.98
pm vanaf
PVC
extra dikke
toplaag
2
van 69.98 pm
nu voor
17.98
Wandtegels
pm2
vanaf
Porselein
tegels 2
Bij ons is de prijs ex btw
Dat is inclusief
btw pm2
Merktapijt
2
Vloertegels
pm2
vanaf
- in 7 verschillende kleuren afgewerkt
- makkelijk zelf te leggen door een
clicksysteem
pm2 (ex btw) voor
- vochtscherm voor
ondervloer gratis
16.98
WWW.BEBOVLOERBEDEKKING.NL
DOOR EIGEN IMPORT
ALTIJD DE GOEDKOOPSTE
Bovenlandweg 10, 7671 BE Vriezenveen.
Tel: 0546-750238
PVC vloeren
om te verlijmen
projectkwaliteit
van 49.98 pm2 voor
Vloerbedekking
2
pm vanaf
SILENCE PVC
van xlfloors
4.98
1.98
- meerdere kleuren mogelijk
- geen dure egalisatie en lijm nodig
- makkelijk zelf te leggen door een
click systeem
Superstunt voor
een fluisterstille
vloer pm2
- vochtscherm voor
ondervloer gratis
14.98
KIJK EN VERGELIJK!
Bij ons is de prijs ex btw
Dat is inclusief
btw pm2
18.12
STILLER, STERKER EN
TOCH WEER DE
GOEDKOOPSTE VAN
NEDERLAND!
prijs excl. BTW icm ondervloer.
WWW.BEBO
VLOERBEDEKKING.NL
Handelsweg 6, Vriezenveen.
Tel: 0546-566127
JOHANNUS en Zaterdag
30 november | 13:00-16:00
uur
Nieuw bij Kuipers Muziekhuis in Leens
Nieuw
Leeuwarden | De Morgenster
De
nieuwste klassieke orgels van CONTENT
Vrijheidsplein 1 | 8924 JL Leeuwarden
De
nieuwste klassieke orgels van CONTENT
tegenover de nieuwste JOHANNUS orgels.
Op
zaterdagde
30 nieuwste
november zijn
we met onzeorgels.
Content en
tegenover
JOHANNUS
$$,3,,
+.'$&.)-)*
/--.
Kom
deze prachtige
instrumenten
met elkaar
!
w
u
e
i
N
Johannus
orgels in Leeuwarden. U kunt beide merken
,),./$,',0,/,.-,!&,-*-)1.
Kom
dezeelkaar
prachtige
instrumenten
met elkaar
eens
naast
bespelen
en vergelijken.
vergelijken
en kies
uw
favoriete
orgel!
,.$.
/$,$.,$,
,.*%.
,
Wij horen graag uw mening!
vergelijken en kies uw favoriete orgel!
&000"
"#"
,*/--.
Actie:
Content
Clavis
224
Check www.kuipersmuziekhuis.nl
voor
Wij
horen
uw mening!
-)$++$-/&.
hetgraag
programma
overzicht. Welkom.
van € 5.295,- voor € 4.895,-
Kuipers Muziekhuis | Hoofdstraat 18b |!*000
9965 PB LEENS | Tel.
0595 57 15 31
--('
.$$.%
www.kuipersmuziekhuis.nl
François Crépeau
▶ Amsterdam
François Crépeau rekent het even voor.
‘Als we nu eens een miljoen vluchtelingen opnemen met z’n allen, de komende vier jaar. Dat is ongeveer wat nodig
is. Die mensen verdelen we over de Europese Unie, Canada, Amerika en Australië. Dat betekent honderdduizend
mensen voor Europa. Dat betekent vijfduizend mensen voor Nederland – veel
minder dan er nu komen. Dat is volkomen beheersbaar. Er is geen enkele reden dat niet te doen.’
Hij zegt erbij: ‘Europa moet stoppen
met de angst voor vreemdelingen. Zolang jullie dat blijven doen, zolang het
alleen maar gaat over grenzen sluiten,
komen we nergens. Deze mensen gaan
niet weg. Ze blijven komen. Wat Europa
nu doet, is het faciliteren van de maffia.
Het zijn alleen de nietsontziende mensensmokkelaars, die profiteren.’
Drie jaar nu reist François Crépeau door
Europa, en over de wereld, in het spoor
van vluchtelingen en migranten. Als
speciaal (en onafhankelijk) VN-rapporteur voor de mensenrechten van migranten zag hij hoe de massale stroom
op gang kwam na de revoluties in het
Midden-Oosten, en als gevolg van de
oorlogen en crises in Afrika. Mensen die
dagelijks met honderden tegelijk aanspoelen bij de Europese grenzen – als
ze het al overleven. Hij heeft het allemaal gezien, in Italië, Griekenland, Albanië, Turkije, Roemenië, Spanje, Bulgarije. ‘Hoe graag iedereen ook zou
willen, dit stopt de komende jaren niet.’
Het wordt tijd dat te accepteren zegt
hij, telefonisch vanuit Montreal, waar
hij werkt als hoogleraar internationaal
recht aan de McGill-universiteit. Want
pappen en nathouden levert alleen
maar ellende op. Conclusie na al zijn
reizen en alle rapporten voor de VN die
hij erover schreef: ‘Europa doet niet genoeg. Europa is nu vooral bezig om illegale migranten en vluchtelingen weg
te houden, en buiten de ogen van de
media. Het is heel goed dat de Italiaanse kustwacht probeert zo veel mogelijk
mensen te redden. Maar het probleem
los je er niet mee op.’
taalstrijd
Onderwijl ziet hij de Europese politici
worstelen. Smakelijk vertelt hij hoe er
in Brussel vooral een bureaucratische
taalstrijd woedt, als het er gaat over de
mensen die in wrakke bootjes, overgeleverd aan criminelen, de kust van Italië
proberen te bereiken, de dood altijd
dichtbij. De Europese Commissie heeft
het consequent over ‘migranten in een
onregelmatige situatie’. De Europese
Raad heeft het over ‘illegale migranten’.
‘Dat is echt een spel: de Commissie verandert die woorden telkens in de stuk-
ken die ze van de Raad krijgen, en de
Raad verandert ze weer terug. Het is
treurig. Maar het geeft wel een idee van
de manier waarop in de Europese Unie
wordt gediscussieerd over het onderwerp.’
Is er dan een oplossing? Wat stelt u
voor?
‘Mensen komen naar Europa om twee
redenen. Ten eerste zijn er degenen die
de grote conflictgebieden ontvluchten.
Dat zijn er nogal wat. Die mensen blijven
komen en dat is heel logisch – jij en ik
zouden hetzelfde doen. Dat is onverdraaglijk. Nu reizen ze illegaal naar Europa, en proberen daar een asielstatus te
krijgen. Maar we kunnen ook onderkennen dat ze komen, bepalen hoeveel het
er zijn, en hen samen opvangen. Een miljoen is dan echt niet zoveel als het lijkt.’
‘Ten tweede zijn er de mensen die komen voor een betere toekomst. Uit Afrika, vooral. Werklozen, mensen die geld
willen verdienen voor hun familie. Die
komen naar Europa, naar Nederland, en
vinden er een baan in de ondergrondse
arbeidsmarkt, want anders zouden ze
niet komen. Ze weten dat die banen beschikbaar zijn. Ze zijn onzichtbaar en ze
worden uitgebuit, ze houden zich koest
en trekken verder als er geen werk
meer is – shut up and move on, noemen
we dat. Maar deze mensen kunnen we
ook legaal de mogelijkheid geven naar
Europa te komen. Net als in de jaren
vijftig en zestig, met tijdelijke werkvisa.’
In Nederland noemden we dat gastarbeiders.
Hij herkent het woord meteen:
‘Yes, like you had your gastarbeiders!
13
nederlands dagblad
woensdag 15 oktober 2014
ap nd.nl/buitenland
htelingen en geef hen werk’
Rebellen in
Jemen nemen
Hodeida in
▶ Sanaa
Sjiitische strijders die in Jemen
eerder de hoofdstad Sanaa bezetten,
hebben dinsdag de belangrijke stad
Hodeida aan de Rode Zee ingenomen.
Dat hebben de krijgsmacht en de veiligheidsdiensten bekendgemaakt. Ook
veroverden de Hawthi’s de zuidelijk gelegen provincie Damar, inclusief de regionale hoofdstad. De veiligheidsdiensten
zien de meest recente opmars als het
bewijs dat de strijders zo veel mogelijk
grondgebied in het Arabische land willen innemen. Zij denken dat de Hawthi’s
gebruik willen maken van de verzwakte
positie van de centrale regering en de
onrust in het leger en de veiligheidsdiensten om een autonome staat op Jemenitisch grondgebied te stichten.
Hodeida is een strategisch gelegen havenstad die belangrijk is voor de Jemenitische economie. Met vierhonderdduizend inwoners is het de op drie na
grootste stad van het armste land in de
Arabische wereld. Hodeida heeft een internationale luchthaven. Het gouvernement Damar ligt zo’n zeventig kilometer
ten zuiden van Sanaa en heeft ruim anderhalf miljoen inwoners.
De aanval volgt op een lange reeks crises
in Jemen. De strijders, die vermoedelijk
worden gesteund door Iran, namen eerder de provincies Sadda en Omran ten
noorden van Sanaa in. Ze sloten een wapenstilstand met de regering en trokken
zich terug uit de hoofdstad in ruil voor
meer politieke inspraak.
Maandag keurden de rebellen de nieuwe premier van Jemen, ambassadeur
voor de Verenigde Naties Khaled Bahah,
nog goed. De vorige naar voren geschoven kandidaat keurden zij nog af omdat
hij een ‘lakei van de Verenigde Staten’
zou zijn. Bij een demonstratie van de
Hawthi’s tegen de beoogde premier vorige week werd een bloedige aanslag
gepleegd, waarbij tientallen doden vielen. <
ap nd.nl/buitenland
Een vissersboot met zo’n driehonderd migranten op de Middellandse Zee.
Daar moeten we naar terug. We wilden
toen graag dat ze kwamen, en ze waren
ons van dienst. Dat is een prima systeem.’
Ze zien u aankomen in Nederland. Kent
u de politieke situatie hier?
‘Ik weet het. Ik begrijp dat. Maar dit is
wat het is. De maatschappij is divers
geworden de afgelopen decennia, mensen uit andere landen zijn nodig. Er is
werk voor hen. Accepteer dat. Migratie
is bovendien een uitstekend middel om
arme landen te ontwikkelen – en dan
stopt de migratie uiteindelijk vanzelf
weer.’
loket
François Crépeau komt uit Canada, immigratieland bij uitstek, waar hij zijn
hele wetenschappelijke carrière besteedde aan het onderwerp. Canada
heeft net als de Verenigde Staten een
greencard-systeem: arbeidsmigranten
zijn welkom als ze van nut zijn. Daarvoor is een speciaal loket. Iets dergelijks raadt hij aan voor de Europese
Unie. ‘Als mensen weten dat ze in Tunesië een legaal, tijdelijk visum kunnen
krijgen, zullen ze daar in de rij gaan
staan en erop wachten, ook al duurt
het een paar jaar. Nu wagen ze hun leven ervoor. Dat is te organiseren. Ik
weet zeker dat zo’n systeem er binnen
een jaar of tien kan zijn. Veel Europeanen zijn naar Canada en de VS getrokken toen het slecht ging – ook veel Nederlanders. En wat heeft het met
Canada gedaan? Het land is verrijkt. Zo
moet je het zien.’
De mensen die nu met bootjes uit
Libië komen, of verscholen in vrachtwagens uit Turkije, hebben daar niets
aan.
‘Dat is zo. Het eerste wat nu moet gebeuren is de angst voor migranten
overwinnen. De angst bij booteigenaren, bij vissers, bij cruiseschepen die
geen mensen durven op te pikken, omdat ze denken ermee in de problemen
te komen. We weten niet hoeveel mensen er doodgaan op de Middellandse
Zee. De bootjes die we vinden, zijn spelden in een hooiberg.’
Een cruiseschip dat 350 vluchtelingen
redde en meenam naar Cyprus, kwam
in de problemen omdat die mensen er
niet meer af wilden. Ze eisten dat ze
naar Italië werden gebracht.
‘Dat betekent alleen maar dat we het
samen moeten oplossen. We kunnen
niet zeggen: dit is een Grieks probleem
of een Italiaans probleem, laat ze het
daar maar doen. Deze mensen willen
naar Nederland, naar Duitsland, naar
Zweden, want daar is werk. En ze zullen wegen blijven vinden om er te komen. De beste manier om Griekenland
te helpen, is door niet dubbelzinnig te
doen.’
‘We moeten vertrouwen op het nut van
migratie. Zie het als een businessmodel.
Toen de grenzen van Groot-Brittannië
opengingen in 2004, kwamen er anderhalf miljoen Oost-Europeanen naartoe.
Zodra de economische crisis begon, gingen ze weer naar huis, of naar een plek
waar wel werk was. Dat is de toekomst.
Of je het leuk vindt, of niet.’ <
boot kan 1 miljoen euro omzet opleveren
Fokke Obbema / vk
Het jaar van de ‘Arabische Lente’ is er niets bij – het
aantal immigranten dat dit jaar naar Europa is
gekomen, ligt met ruim 160.000 inmiddels twee keer
hoger dan in 2011. Toen kwamen vluchtelingenstromen op gang als gevolg van de omvallende dictaturen, oftewel de ‘Arabische Lente’, nu is het politieke
chaos in onder meer Syrië, Irak en Mali die de
aantallen omhoog jaagt. De voornaamste route per
boot is die tussen Libië en het zuiden van Italië, waar
80 procent van de 160.000 vluchtelingen aankomt.
Wekelijks proberen vanaf de Libische kust minimaal
vierduizend mensen de overtocht te maken.
Volgens Frontex, de organisatie die de Europese
reddingsoperaties coördineert, zijn er in Libië ‘bijna
perfecte omstandigheden’ voor mensensmokkelaars
gecreëerd. De chaos in het land is zo groot dat de
autoriteiten niet bij machte zijn tegenspel te bieden.
Dus kunnen bendes van smokkelaars er rustig hun
gang gaan. Overvaren is voor hen big business:
opvarenden zijn bereid tot wel tweeduizend euro te
betalen voor een plekje aan boord. Een schip met
vijfhonderd man kan dus een miljoen euro omzet
opleveren.
levensgevaarlijk
Hun streven naar winstmaximalisatie leidt tot
levensgevaarlijke toestanden, zo signaleert Frontex.
Onder het dek worden bootvluchtelingen uit landen
als Mali, Niger en Nigeria opeengepakt – met de
dood door verstikking soms tot gevolg. Dat opeenpakken van mensen, ook bovendeks, wordt pervers
genoeg in de hand gewerkt door de effectiviteit van
de een jaar oude Mare Nostrum-operatie, uitgevoerd
door de Italiaanse marine. Boten met migranten
worden soms al op 60 kilometer van de Libische kust
gesignaleerd, waarna een reddingsoperatie op gang
komt. Die alertheid leidt ertoe dat smokkelaars nog
slechtere boten het water op durven te sturen. Met
alle risico’s van dien. Tegenover de 160.000 migranten die Europa haalden, staan drieduizend mensen
die op zee het leven lieten. Dat is een vervijfvoudiging ten opzichte van 2013. Niettemin valt uit die
cijfers af te leiden dat de overlevingskans nog altijd
aanzienlijk is. De voortdurende aanwas van bootvluchtelingen valt ook daarmee te verklaren. Met
onder meer de strijd tegen ISIS in volle gang is de
verwachting van Frontex dat de aantallen in de
komende tijd zullen oplopen.
Lagerhuis wil
erkenning
van Palestina
▶ Londen
Het Britse parlement heeft maandag
de regering opgeroepen Palestina als
een onafhankelijke staat te erkennen.
Het was een symbolische stemming, bedoeld om druk te zetten op zowel Israël
als de Palestijnen om tot een tweestatenoplossing te komen. Meer dan de
helft van de 650 leden van het Lagerhuis, onder wie premier David Cameron
en andere kopstukken uit de regering,
onthield zich van stemming. Van de
parlementsleden die wel meestemden
waren er 274 voor de motie, zowel Labour-leden als Conservatieven. Twaalf
mensen stemden tegen.
Labour-parlementariër Grahame Morris
betoogde dat het erkennen van een Palestijnse staat de patstelling in het vredesproces zou kunnen doorbreken en
dat de tijd dringt. Zo niet, ‘dan zal de
hoop op een tweestatenoplossing – de
enige oplossing – voorgoed verdwijnen’.
Nicholas Soames van de Conservatieven
zei dat ‘het erkennen van Palestina moreel juist en in het nationaal belang is’.
De regering liet weten dat de stemming
niets zal veranderen aan het officiële
standpunt van het kabinet.
Eerder liet de nieuwe Zweedse premier
Stefan Lofven weten dat zijn regering
van plan is de Palestijnse gebieden als
onafhankelijke staat te erkennen. Dit
kwam hem op felle kritiek van Israël te
staan. <
14
nederlands dagblad
woensdag 15 oktober 2014
Raoul du Pré / vk nd.nl/politiek beeld novum / Dirk Hol
Onthechting Ruttes politieke kracht
…Als het aan hem ligt, staan we niet
te lang stil bij het feit dat hij vier jaar
premier is. Rutte heeft niks met
jubilea. Hij viert zijn verjaardag niet
eens.
…‘Ik heb nooit begrepen waarom
mensen zo enthousiast worden omdat
iets op een bepaalde datum heeft
plaatsgevonden.’
▶ Den Haag
Een wonderlijke stelling wellicht voor
een historicus, maar het past wel bij het
van-dag-tot-dagkarakter dat zijn premierschap sinds de eerste minuut domineert. Dinsdag was Mark Rutte precies vier jaar minister-president. In
rustiger politieke tijden zou deel I er nu
opzitten en zou hij zijn opgegaan voor
zijn herverkiezing, maar in de politieke
snelkookpan van de 21ste eeuw gaat
het inmiddels alweer over de vraag of
zijn tweede kabinet nog tijd van leven
heeft.
eendagsvlieg
Na de implosie van Rutte I moest hij
even vrezen dat hij een eendagsvlieg in
het Torentje zou zijn. Hij kreeg een herkansing en werd de eerste Europese regeringsleider die na het uitbreken van
de financiële crisis de verkiezingen wist
te winnen. Inmiddels is hij Piet de Jong
voorbij, nadert hij Joop den Uyl en zit
hij er over een jaar ook langer dan Cort
van der Linden – zijn liberale voorbeeld
van een eeuw geleden. In zijn eigen
VVD is er allang niemand meer die zijn
leiderschap openlijk betwist – daarbuiten uiteraard wel, al klinken tegenwoordig tot in de SP en de PVV woorden van waardering. Hij groeit in zijn
rol. Hij is al zo vaak ongrijpbaar genoemd dat het een cliché is geworden.
De onthechting die hem in het begin
vaak werd verweten, is uitgegroeid tot
zijn politieke kracht. Wie niet veel meedraagt, blijft wendbaar en ontvankelijk
– een pre in een tijd waarin geen vanzelfsprekende machtsbases meer bestaan. Gisteren had hij Wilders nodig,
Premier Rutte tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen van vorige maand. Hij beantwoordt vragen van de
fractievoorzitters in de Tweede Kamer. ‘We makelen en schakelen.’
vandaag Pechtold, Slob en Van der
Staaij, morgen misschien Buma weer.
vergezichten
Vraag hem daarom niet steeds naar idealen of vergezichten. Wat hij deze week
droomt, kan morgen tegen hem gebruikt worden. Hij zei het laatst zelf, op
de vraag wat hij en zijn kabinet nou eigenlijk aan het doen zijn: ‘We makelen
en schakelen.’
Mooier kan hij het niet maken. Intussen
is hij nog steeds niet verhuisd. Het Catshuis vindt hij ongezellig, zijn appartement groot genoeg.
We mogen niet uitsluiten dat nog altijd
de toestand van 2006 van kracht is,
toen hij net op de bok zat bij de VVD.
Totale onthechting. ‘Ik wil gewoon
vrij zijn. Ik wil morgen weer wat anders
kunnen doen. Dat is altijd zo geweest.
Met dertig uur hamburgers bakken
verdien ik ook genoeg om rond te komen.’ <
advertenties
Het ND Fonds helpt
Het ND Fonds helpt als het financieel even
wat moeilijker is. Kijk op ndfonds.nl wat
het ND Fonds voor u kan doen. Of vraag
een formulier aan.
ND Fonds, Postbus 185, 3770 AD Barneveld
of mail naar: [email protected]
vacatures
nd.nl/vacaturebank
Deze vacatures stonden
afgelopen week in de krant.
▶
Keukenverkoper / sanitairverkoper
Paul Roescher Keukens
▶
Rijssen / Apeldoorn
Country directeur Midden-Oosten
ZOA
Kijk voor meer informatie op
www.nd.nl/vacaturebank
▶ Uw vacature ook in het Nederlands Dagblad?
Er wacht een hele
wereld op jou...
▶ Neem contact op met de advertentieafdeling
Advertentieafdeling Nederlands Dagblad
E-mail: [email protected]
Telefoon: 0342-411 711
Jordanië, Amman
15
nederlands dagblad
woensdag 15 oktober 2014
kerknieuws
colofon
en verder
Uitgave van Nederlands Dagblad B.V.
Hermesweg 20, 3771 ND Barneveld,
tel. 0342 41 1 7 1 1
Postbus 111, 3770 AC Barneveld,
www.nd.nl
redactie nd • beeld nd
■ protestantse kerk
Beroepen te Dreischor-Noordgouwe
(hervormd): J.C. van de Putte te
Wemeldinge, die dit beroep heeft
aangenomen.
abonnementen
tel. 0342 41 1 7 1 1
e-mail: [email protected]
www.nd.nl/abonneeservice
■ gereformeerde gemeenten
Beroepen te Randburg (Zuid-Afrika): F. Mulder te Rhenen.
Bedankt voor ‘s-Gravenzande:
J.J. Tanis te Middelburg-Zuid.
■ geref. gemeenten in ned.
Bedankt voor Vriezenveen:
A. Schultink te Gouda (Stationsplein).
redactie nd nd.nl/binnenland
Fotograaf
Oudeman
overleden
▶ Boerakker
Fotograaf Omke Oudeman is zaterdag
op 57-jarige leeftijd in zijn woonplaats Boerakker overleden. Ruim 20
jaar heeft hij op freelance-basis
gefotografeerd voor het Nederlands
Dagblad. Oudeman was al geruime
tijd ziek.
Oudeman werkte in de jaren tachtig als
nieuwsfotograaf voor de Leekster Courant. Daarna startte hij een eigen bedrijf
in de fotografie. Zijn klantenkring bestond voornamelijk uit dag-, week- en
maandbladen, periodieken, bedrijven,
overheidsinstellingen, stichtingen en
uitgevers van vaktijdschriften en bedrijvenmagazines. Ook het Groninger Landschap was één van zijn klanten.
De Groningse fotograaf had een
voorliefde voor architectuur, natuur en
landschap en fotografeerde deze onderwerpen ook. Zijn werkgebied was voornamelijk Noord-Nederland. <
beurs
novum nd.nl/economie
Amsterdamse beurs
sluit met verlies
▶ Amsterdam
De Amsterdamse beurs is dinsdag,
ondanks een positief Wall Street, in
het rood geëindigd. De AEX leverde
0,3 procent in op 393,30 punten.
Het Damrak bleef daarmee achter
op de omringende beurzen, die wel
in het groen sloten.
Beleggers kregen een flink aantal
tegenvallende macro-economische
cijfers te verwerken. Zo daalde het
vertrouwen in de Duitse economie.
De ZEW-index viel in oktober voor
de tiende maand op rij terug, van
6,9 naar -3,6. Het langjarige
gemiddelde staat op 24,5. Verder
bleek de industriële productie in de
eurozone in augustus gedaald met
1,8 procent. Ook daalde in een groot
aantal Europese landen de inflatie.
In de AEX was Shell met een verlies
van 1,6 procent een van de grootste
dalers. Ook TNT Express had een
lastige dag met een verlies van 2,2
procent.
Tegenover deze verliezen stond een
dagwinst van maar liefst 2,7
procent voor ASML. De toeleverancier van de halfgeleiderindustrie
komt woensdag voorbeurs met de
cijfers en beleggers lijken hierin
vertrouwen te hebben. ArcelorMittal dikte 1,7 procent aan en KPN
ging er 1,8 procent op vooruit.
Peter en Karin Overduin worden door burgemeester Jan
Heijkoop koninklijk onderscheiden.
Een groot assortiment tijdens de Herfstmarkt van Vrouwen
voor Vrouwen in Ede.
■ concert met gouden rand voor Peter Overduin
zijn. Ook het assortiment is groot; variërend van herfstkransen en vogelvoerproducten tot eigengemaakte kussens, quilts en lampenkappen. Tijdens de Herfstmarkt
werd koffie en thee geserveerd en er was keuze uit 15
verschillende zelfgebakken taarten. Vrouwen voor Vrouwen is een landelijke stichting die vrouwen in Nederland
stimuleert creatief bezig te zijn. Vrouwen weten daardoor
dat ze ertoe doen, dat ze echt iets moois kunnen maken
en er mogen zijn. De opbrengst bedraagt € 2850,00 en
gaat – na aftrek van de onkosten – naar ontwikkelingsprojecten voor vrouwen in Afrika.
Een bomvolle Grote Kerk in Dordrecht, geweldige musici,
solisten, vocalisten, diverse koren en een fantastische ambiance vormden de ingrediënten voor een geslaagd concert van de jubilerend dirigent Peter Overduin. Al voor de
opening van het concert zat de sfeer er goed in. Dit na het
spelen van een Intranada door de trompettisten Arjan en
Edith Post en samenzang van het lied Glory, Glory, Halleluja. Met dit lied startte 25 jaar geleden het eerste concert van de jubilerend dirigent. Aansluitend volgde er een
aaneenschakeling van kwalitatief hoogwaardige optredens van de drie onder zijn leiding staande koren Vox
Vivenda uit Voorthuizen, Jubilate uit Ede en Inspir2liveChoir uit Alblasserdam. Alle optredens werden begeleid
door André de Jager (orgel), Severin van Dijk (dwarsfluit),
Yta van der Zwaag (hobo), Hans Veldhuizen en Jan Vayne
(piano). Aan het einde van het concert werden enkele
sprekers aangekondigd, waaronder burgemeester Jan
Heijkoop van Hendrik-Ido-Ambacht. In zijn toespraak
verraste hij het dirigentenechtpaar Peter en Karin Overduin, door hen namens Zijne Majesteit de Koning, beiden
een koninklijke onderscheiding op te spelden. Vooraf was
door de jubilerend dirigent bepaald dat de opbrengst van
het concert bestemd zou zijn voor de Breast-Clinic van
het Albert Schweitzerziekenhuis. Tot ieders verrassing
kon aan het einde van de avond aan de vertegenwoordigend arts en radioloog een cheque van € 8000,00 worden
aangeboden. Al met al een concert met een goud randje.
■ herfstmarkt Vrouwen voor Vrouwen Ede
Vorige week zaterdag organiseerde werkgroep Ede van
Stichting Vrouwen voor Vrouwen haar jaarlijkse Herfstmarkt in Ede. De producten van Vrouwen voor Vrouwen
vallen op door de grote creativiteit waarmee ze gemaakt
■ Ichthus College beste tijdens olympiade
Vorige week dinsdag was de collegezaal van het Ichthus
College in Veenendaal het decor van de derde editie van
de regionale gymnasiumolympiade. Ruim 50 leerlingen
van CSG Het Streek, het Christelijk Lyceum Veenendaal en
het Ichthus College bogen zich over uiteenlopende vragen: Wat zijn de namen van de sterrenbeelden? Hoeveel
blijft er over van de harde schijf als een computervirus
elke dag een stukje opeet? Uit welke plaats zijn bepaalde
Griekse helden afkomstig? Na de eerste ronde gingen 12
leerlingen door naar de debatronde, waarin ze een rol
toegewezen kregen, zoals keizer Nero, Plato en Homerus.
In een minuut moesten zij betogen waarom zij toch echt
de belangrijkste persoon van de oudheid waren. Seneca,
Achilles en keizer Augustus wonnen dit debat. De drie finalisten kropen in de huid van generaal Varus die zich in
Rome moet verantwoorden voor het verlies van de slag
bij het Teutoburgerwoud in 9 na Chr. Een vakkundige jury
met leerlingen van Het Streek bepaalde dat Gerben van
Roekel (Ichthus College) dat als beste deed.
▶▶ tips? e-mail naar [email protected]
advertenties
tel. 0342 41 1 7 1 1,
Ma. t/m vr. 8.30-17.00 uur;
fax 0342 41 1 61 2 ;
e-mail: [email protected]
familieberichten
€ 0,93 per mm (incl. btw.), per kolom;
e-mail: [email protected]
rubrieksadvertenties
zie nd.nl/adverteren
sluitingstermijn
rubrieksadvertenties één dag voor
plaatsing vóór 12.00 uur; zakelijke
advertenties reserveren vóór 09.00 uur,
aanleveren vóór 11.00 uur; familieberichten
vóór 13.00 uur; geboorte- en
overlijdensadvertenties vóór 16.00 uur.
Advertenties voor maandageditie: zakelijke
advertenties vrijdags tot 12.00 uur;
rubrieksadvertenties vrijdags tot 12.00 uur;
familieberichten e-mail of fax zaterdags
tot 17.00 uur.
redactieadressen
algemeen
Postbus 111, 3770 AC Barneveld;
tel. 0342 41 17 1 1 ; fax 0342 41 161 1 ;
e-mail: [email protected]
politieke redactie
Postbus 20018, 2500 EA Den Haag;
tel. 070 3183180; fax 070 3453101;
e-mail: [email protected]
auteursrechten
Alle auteursrechten en databankrechten
ten aanzien van de inhoud van deze
uitgave worden uitdrukkelijk
voorbehouden. Deze rechten berusten bij
Nederlands Dagblad B.V., c.q. de
desbetreffende auteur.
bank
IBAN NL21INGB0659441144
BIC code INGBNL2A
Identificatienummer:
NL44ZZZ090569430000
bezorging
Informatie over bezorging tijdens
kantooruren: 0342 41 17 1 1.
Op zaterdag van 8.30 tot 10.30 uur. Mailen
kan ook: [email protected] of ga naar onze
site nd.nl/bezorging. Of SMS 222 naar 1008
(55 cent per bericht) wanneer u vandaag
geen krant hebt ontvangen. Wanneer u
voor het eerst gebruik maakt van deze
service vermeld dan uw e-mailadres,
postcode en huisnummer.
16
nederlands dagblad
woensdag 15 oktober 2014
WEER NEDERLAND
MARCO VERHOEF
EUROPA
VANOCHTEND
VANMIDDAG
1015
zonnig
3
opklaringen
3
bewolkt
Vaak wolken
HELSINKI
onweer
4
OSLO
regen
4
L
DUBLIN
2
2
BERLIJN
05
LONDEN
sneeuwbuien
sneeuw
MOSKOU
05
10
WARSCHAU
PARIJS
0
100
mist
ZON
MAAN
08:03 uur
18:45 uur
4
--:-- uur
14:54 uur
1010
wind in Bft
LISSABON
warmtefront
WOENSDAG
DONDERDAG
9°
16°
30% ZW 3
VRIJDAG
12° 16°
80% ZW 4
NEDERLAND
VA N DA AG
stad
Amsterdam
Arnhem
Breda
Den Haag
Enschede
Groningen
weer
WERELD
VA N DA AG
stad
Bangkok
Delhi
Dubai
Kaapstad
Mexico City
New York
Paramaribo
Peking
Sydney
Tel Aviv
Vancouver
weer
neerslag
bewolkt
regenbui
neerslag
neerslag
regenbui
bewolkt
zonnig
zonnig
bewolkt
bewolkt
regenbui
bewolkt
zonnig
regenbui
zonnig
regenbui
ZATERDAG
12° 17°
50% ZW 4
12° 19°
20% Z 4
MORGEN
°C weer
16 regen
16 regen
16 regen
16 regen
16 regen
15 regen
stad
Leeuwarden
Maastricht
Utrecht
Vlissingen
Zwolle
Saba
weer
bewolkt
zonnig
zonnig
regenbui
regenbui
regenbui
regenbui
zonnig
zonnig
zonnig
regenbui
weer
neerslag
regenbui
regenbui
bewolkt
bewolkt
bewolkt
VA N DA AG
°C
32
32
36
21
22
21
35
18
22
26
14
stad
Athene
Berlijn
Brussel
Kopenhagen
Londen
Madrid
Moskou
Parijs
Rome
Stockholm
Wenen
weer
zonnig
neerslag
bewolkt
regen
neerslag
bewolkt
regen
bewolkt
onweer
bewolkt
bewolkt
weer
neerslag
regen
regen
regen
regen
bewolkt
weer
bewolkt
neerslag
regen
neerslag
regenbui
bewolkt
regen
regen
regenbui
bewolkt
bewolkt
ISTANBOEL
DUBROVNIK
hogedrukgebied
L
lagedrukgebied
CANARISCHE
EILANDEN
<-15°
TUNIS
-15°/ -10° -10°/ -5° -5°/ 0°
L
0°/ 5°
H
5°/ 10° 10°/ 15°
15°/ 20° 20°/ 25° 25°/ 30° 30°/ 35°
>35°
NEDERLAND
°C
15
15
16
16
15
28
MORGEN
°C
28
16
16
14
16
20
10
19
26
9
21
ROME
ATHENE
H
-1000- isobar
MORGEN
°C
15
16
16
16
16
28
MADRID
1015
koufront
13° 20°
10% Z 4
VA N DA AG
°C
16
16
16
16
17
15
MORGEN
°C
31
32
36
22
21
25
35
19
15
26
13
ZONDAG
°C
31
17
16
13
19
21
4
20
23
7
19
WARM OKTOBERWEER
EXTREMEN
Warm weer in oktober, met maxima
boven de 20 graden, komt gemiddeld,
in De Bilt, twee keer in de maand
voor. Meestal zien we deze maxima
echter aan het begin van de maand.
Dat we nu in het komend weekeinde
waarschijnlijk boven de 20 graden
uitkomen, is redelijk uitzonderlijk. Voor
het dagrecord moeten we terug naar
1921. Toen werd het op 18 oktober
22,9 graden en op 19 oktober zelfs 23,6
graden. Maar kou kan ook; in 1920
werd het op de 18e slechts 6,9 graden.
Warmst:
Koudst:
Natst:
23,6 °C
in 1990
-3,1 °C
in 1904
22,0 mm in 1926
VORIG JAAR
Maximum:
Minimum:
Aantal mm:
9,3 °C
7,6 °C
63,90 mm
HOOGWATERSTANDEN
Delfzijl:
Den Helder:
Scheveningen:
Vlissingen:
04:56
---08:26
07:18
17:26
10:50
20:46
19:46
puzzel
vrije val
ZWEEDSE PUZZEL
Ik slikte. Kregen we Den Haag hiermee
wakker?
honderden e-mailacties. Ik draaide me
om en keek naar Farid. Hij staarde nog
steeds naar het schoolbord. Zou hij hetzelfde denken? Ik las nog een keer wat
Haak op het bord had geschreven:
- demonstreren in Den Haag
- e-mailactie naar het parlement
- extra schoolkrant voor leerlingen en
ouders
- regionale krant betrekken bij acties
- handtekeningen verzamelen
- actiedag op school
- burgemeester uitnodigen
- zorgen dat Den Haag wakker wordt
In liefde
Ik liet me achterover op bed vallen,
duwde met mijn schouders het kussen
wat omhoog en ritste met mijn wijsvinger de brief open. Ik merkte dat ik nog
even naar de foto van mijn vader keek
voor ik begon te lezen.
Ha die Floor,
Ik vond het weer eens tijd voor een
brief aan mijn dochter. Hoe gaat-ie?
Alles naar wens? Ik weet dat een vader
ook hoort te vragen hoe het op school
gaat, maar ja, zo’n vader ben ik niet.
Ik heb veel over jou nagedacht sinds
vorige week en natuurlijk ook over
Farid. Je vroeg toen aan me om alles
van de scheiding precies te vertellen.
Dat weet je toch allang? Maar misschien wil je het voor je boek nog eens
precies horen.
onrechtvaardig
straatsteen
kaal
vogel
vlaktemaat
legerafdeling
rondedans
jongensnaam
meteen
zeegod
pluim
deel v.e.
drukpers
etmaal
rivier in
Frankrijk
voorzetsel
broodsuiker
omsingelen
middag
kleur
inhoudsmaat
geliefde
van Zeus
schicht
voertuig
slingerplant
wordt vervolgd
oogholte
loven
© Sanders Puzzelboeken 141015
het hemelteken
196. Sem keek haar met een tedere blik
aan. ‘Maak je geen zorgen, liefste, de
kinderen zullen snel genoeg komen. Tot
die tijd kunnen we elkaar gezelschap
houden.’ Hij boog zich voorover en kuste haar wang en toen haar hals. Anna
zuchtte. ‘Voor we het allebei vergeten:
wat was je tweede vraag?’
Sem stopte met tegenzin en probeerde
het zich te herinneren. ‘Jafet wilde weten of hij voor Ginna bepaalde dingen
mee moet nemen naar hun hut. Keukengerei, lampen, voorraadkisten? Hij
is bang dat hij iets zal vergeten.’
Anna drukte een kus op de lippen van
haar man. ‘Wacht even, ik zal het haar
vragen.’ Ginna, die nog altijd bessen zat
uit te zoeken, lachte om haar vraag.
‘Zeg maar tegen je man dat hij tegen
mijn man moet zeggen dat hij zich
geen zorgen moet maken. Ik zal later
wel een paar dingen ophalen. We gaan
niet ver weg.’
1015
sneeuwregen
feuilletons
34. De hele tijd speelde door mijn
hoofd de vraag: krijgt Farid door zulke
acties een verblijfsvergunning? Door
alles wat we wilden doen, lieten we
Farid wel zien dat we hem niet wilden
missen in de klas, maar ik voelde me
steeds ongeruster. Wat wij wilden
doen, was eigenlijk niet meer dan hem
een symbolisch klavertjevier geven.
Niemand in Den Haag zou wakker liggen van onze acties. En daar ging het
juist om!
Toen de tweede bel ging, stormden we
dit keer de klas niet uit. Iedereen was
nog bezig met het bedenken van actieplannen. ‘Actie, actie,’ yelden er al een
paar. Ik bleef onderuitgezakt op mijn
stoel hangen en keek naar buiten. Twee
kauwen vlogen langs het raam en verdwenen uit het zicht. Mijn buik spande
zich steeds meer. Het gaat ons niet lukken, realiseerde ik me ineens. Er waren
waarschijnlijk honderden Farids met
1020
10
Vandaag zijn er vrij veel
wolkenvelden, waar de zon af en
toe een gaatje in weet te vinden.
Die gaten zijn in het zuidoosten
van het land wat groter, waardoor
de zon daar dus wat meer ruimte
heeft. Uit de bewolking valt af en
toe wat lichte regen, met name in
het noorden van het land. De wind
waait zwak tot matig uit het zuiden
tot zuidwesten en het wordt 15 of
16 graden. Donderdag zien we in
temperatuur weinig verandering. Ook
het weerbeeld, met wolken en af en
toe zon is redelijk gelijk aan dat van
vandaag. Maar er valt wel duidelijk
meer regen, al zijn er natuurlijk
ook momenten dat het droog is. De
zuidwestelijke wind wordt bij zee vrij
krachtig. Vrijdag neemt de kans op
buien van het westen uit langzaam
af en in de avond is het vrijwel overal
droog. De temperatuur boekt dan
een graadje winst, met maxima rond
17 graden. De maxima lopen in het
weekeinde veel verder op. Zaterdag
wordt het in het zuiden al 20 graden
en zondag misschien zelfs wel 23.
Daarbij is het op veel plaatsen droog
en schijnt de zon af en toe. Of de
warmte-eruptie ook na het weekeinde
een vervolg krijgt, is onzeker. Het lijkt
erop dat het minder warm wordt
en dat de wisselvalligheid in het
weerbeeld weer groter wordt.
buien
Anna gaf de boodschap door en vroeg
toen: ‘Ga je een poosje slapen?’
‘En een bad nemen en eten’, zei hij.
‘Geef me nog een kus, dan ga ik. Jafet
verwacht mijn hulp. We zullen hier
niet zijn met het middageten, maar ik
zie je vanavond.’
Toen hij weg was, ging Anna weer verder met het uitzoeken van de bessen
samen met Ginna. Na een korte stilte
zei Ginna: ‘Weet je ... Kebal en Etsa
hebben de gouden hangertjes uit de
haarbanden van mijn moeder gebruikt
om een schuld af te betalen. Zou jij een
paar nieuwe voor me kunnen maken?
Ik ben bereid om je te betalen voor je
tijd ...’
Haar woorden stierven weg, zenuwachtig en onzeker. ‘Je zei dat je moeder kon
weven’, zei Anna nadenkend. ‘Ik wil
graag een paar hangertjes voor je maken als geschenk. Maar kun jij mij dan
later leren weven? Geen van de vrouwen in de nederzetting kon dat. Het
was praktischer voor ons om gewoon
leer te dragen.’
Ginna straalde. ‘Met alle plezier! Ik zal
je alles leren over het weven.’
‘Ik weet hoe je draden moet maken van
de stelen van bepaalde planten ...’ Anna
zweeg en verstrakte toen de aarde onder hen beefde. ‘O nee!’ riep Ginna
doodsbang. Een rommelend, resonerend gekreun leek van de aarde omhoog te stijgen naar de hemel. Ze keken
allebei omhoog en volgden de weerkaatsing van het geluid.
wordt vervolgd
Schrijf alle cijfers 1 t/m 9 in alle verticale kolommen, alle
horizontale rijen én in alle vierkantjes van 3 x 3 vakjes.
SUDOKU HEAVY
ONDER OPLOSSING
3 9
SUDOKU ’ S GISTEREN
8
4
1
2
2
5 4
9
6
9
7
3
4
1
8
9 1 3
5
7
5
3
4
6
2
8
7
1
9
1
7
6
3
9
5
8
4
2
9
2
8
7
4
1
5
3
6
7
5
2
1
3
6
4
9
8
3
8
9
5
7
4
2
6
1
4
6
1
9
8
2
3
7
5
8
9
5
4
1
3
6
2
7
2
4
7
8
6
9
1
5
3
6
1
3
2
5
7
9
8
4
7
1
5
4
2
8
3
6
9
3
6
8
7
1
9
2
5
4
9
2
4
5
3
6
7
8
1
1
5
2
3
9
4
8
7
6
6
9
3
8
7
1
4
2
5
4
8
7
2
6
5
9
1
3
5
4
6
9
8
7
1
3
2
2
7
1
6
4
3
5
9
8
8
3
9
1
5
2
6
4
7

75.000 euro voor Duurzame Renovatiewinkel

maandag dinsdag woensdag MBA Bedrijfseconomie PD Calculatie

Leerhuis dinsdag 6 januari 2015 10.00 BK Nico Riemersma

Rooster kinderen

september 2014 - Basisschool Calasanz

en infodagen van de basisscholen per stadsdeel

Ontwerp Provinciaal Inpassingsplan Geluidswal

* T Tarieven BSO O De Blije Bij voor scholen die sluiten o m 14.00 uur

Veldformulier A4