Beschrijving NS-wandeling Pietersberg Maastricht

Wandelnet
Pietersberg Maastricht
Startpunt voor wandelend Nederland
NS-wandeling
Voordat u gaat wandelen...
Inleiding
Stichting Wandelnet heeft in samenwerking met de
Nederlandse Spoorwegen een serie wandelingen van station
naar station samengesteld. Deze NS-wandelingen volgen
meestal een gedeelte van een Lange-Afstand-Wandelpad
(LAW). De route Pietersberg Maastricht maakt gebruik
van het Pieterpad (LAW 9: Pieterburen-St. Pietersberg bij
Maastricht, 492 km, de GR5 (Hoek van Holland-Nice, 2.500 km)
en Wandelnetwerk Sint-Pietersberg (wandelen tussen Jeker
en Maas). De route heeft een lengte van 14 km en kan te
voet worden ingekort tot 9 km. Honden zijn toegestaan mits
aangelijnd.
Routebeschrijving
De beschrijving van de route is in stukken opgedeeld. Voor
ieder stukje staat welke markering op dat traject wordt
gevolgd. De routebeschrijving wordt afgewisseld met
achtergrondinformatie over bezienswaardigheden, natuur en
landschap. Deze informatie is blauw gedrukt en wordt met
nummers aangegeven. De nummers in de tekst vindt u terug
op het kaartje. Wij wensen u veel plezier!
Markering
Het eerste gedeelte is gemarkeerd met wit-rode tekens van
het Pieterpad en de GR5. Daarna volgt u een stukje oranje
markering van het wandelnetwerk. De terugreis volgt u de witrode markering met NS-logo.
Horeca onderweg Op station Maastricht, in Stationsstraat, Wycker Brugstraat en
centrum: diverse horecagelegenheden.
Maastricht (bij Bisschopsmolen): bakkerij met café/
eetgelegenheid open di t/m zo vanaf 09.30 uur (zo vanaf 11
uur). Bij Fort St.-Pieter: café-restaurant www.bergrust.com
dagelijks open vanaf 10 uur.
café www.dendolhaart.nl, meestal open do t/m di vanaf 14 uur.
Lange route:
Kanne, bijna aan de route: Eetcafé http://www.jekerenmaos.
com (rechtdoor bij het Commiezenpad), open woe t/m zo vanaf
11 uur. Fietscafé/ijssalon (bij de kapel van het Heilig Graf),
open vanaf 11.30 uur, zo vanaf 11 uur, ma gesloten. (Kanne
iets verder van route (in centrum): café-restaurant 't Heukske
iedere dag open vanaf 12 uur en www.hotellimburgia.be open
ma t/m za (woe gesloten) vanaf 13 uur, zo vanaf 10 uur).
Auberge Château Neercanne: zo t/m vr geopend vanaf 11 uur.
Openbaar vervoer tussen wandeltocht en station
Aan de voet van de Sint-Pietersberg (Mergelweg/Luikerweg)
kunt u 2x per uur met buslijn 4 terug naar het station. Er is
een buslijn tussen Maastricht en Kanne (Veolia lijn 34). U kunt
ook op het Belgische deel van de lijn gewoon gebruik maken
van de OV-kaart. De bus rijdt elke dag 1x per uur tot 19.54
uur. Daarna tot 23.54 uur als belbus. Onderweg kunt u ook in
Nekum opstappen. De bus rijdt naar het Vrijthof en de Markt
in Maastricht, daar overstappen of lopen naar het station.
Terugreis
Vanaf station Maastricht vertrekken 2x per uur treinen naar
Utrecht om .28 en .58 en naar Sittard om .07 en .37 (zo
alleen om .07). Voor actuele vertrektijden check www.ns.nl,
www.9292.nl of bel OV Reisinformatie 0900-9292 (€ 0,70 per
minuut).
Stichting Wandelnet
In ons land zijn circa 40 LAW's, in lengte variërend van 80 tot
485 km, beschreven en gemarkeerd, zie ook onze website
www.wandelnet.nl. Alle activiteiten op het gebied van
LAW's in Nederland worden gecoördineerd door Stichting
Wandelnet. Daarnaast behartigt Wandelnet de belangen van
alle recreatieve wandelaars in Nederland. Binnen deze stichting
werken twaalf organisaties samen. Wilt u meer informatie over
LAW's kijk dan op www.wandelnet.nl
Wandelnet, Postbus 846, 3800 AV Amersfoort.
E-mail: [email protected], www.wandelnet.nl.
Beschrijving van de wandeling
Loop tegenover de hoofdingang van het station de
Stationsstraat in. Daarna rechtdoor de Wycker Brugstraat
in en de St.Servaasbrug over. Na de brug en trap de
straat linksaf (Vissersmaas) in gaan. Vervolgens iets naar
rechts, Stokstraat. Aan het einde rechtsaf, Onze Lieve
Vrouweplein.
q
Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw met Sterre-der-Zee kapel.
De basiliek van Onze-Lieve-Vrouw, ook wel Sterre-derZee of Slevrouwe genoemd, is een romaanse kerk. De
kerk dateert grotendeels uit de 11e en 12e eeuw. Van
1886 tot 1916 vonden ingrijpende restauraties plaats
onder leiding van de Roermondse architect Pierre
Cuypers. Daarbij werd een groot aantal wijzigingen
en toevoegingen uit de eeuwen na ±1200 ongedaan
gemaakt. De naast de basiliek gelegen kapel met het
15e-eeuwse genadebeeld van de Sterre der Zee wordt
veelvuldig bezocht. Het Mariabeeld wordt meegedragen
in de grote stadsprocessie op of rond de feestdag van Sint
Servaas (13 mei). Via de kapel kun je in de basiliek
komen.
Aan het einde van het Onze Lieve Vrouweplein linksaf,
Koestraat. Bij de Bisschopsmolen rechtsaf. w
Bisschopsmolen
De molen dateert uit de zevende eeuw. De huidige
naam heeft de molen in de 11e eeuw gekregen toen de
1
Wandelnet
Startpunt voor wandelend Nederland
Pietersberg Maastricht - NS-wandeling
eigenaar van de molen, hertog Godfried van Bouillon,
een deel van zijn bezittingen, waaronder de molen, ter
financiering van zijn eerste kruistocht verpachtte aan de
bisschop van Luik. Daarbij was de bepaling opgenomen,
dat als de hertog niet van de kruistocht zou terugkeren,
de verpande bezittingen aan de bisschop zouden
toekomen. Toen de hertog, die ongehuwd en kinderloos
was, in 1099 in Jeruzalem aan zijn verwondingen
bezweek, kwam de molen dus in bezit van de Bisschop
van Luik en werd deze vanaf die tijd Bisschopsmolen
genoemd. De in 2004 gerestaureerde molen is weer in
gebruik. Elke dag wordt er speltgraan gemalen, dat van
de boeren uit de omgeving wordt betrokken. Loop even
naar binnen!
Aan het eind linksaf, St. Pieterstraat. Op splitsing rechts
aanhouden, St. Pieterstraat vervolgen. Aan het eind
op driesprong linksaf. De brug over de Jeker overgaan
en schuin naar rechts, Henri Hermanspark, verderop
Sint Hubertuslaan. Bij het politiebureau de binnenring
oversteken en rechtdoor, Hubertuslaan overgaand in
Luikerweg. Op vijfsprong de Luikerweg omhoog blijven
volgen en 30 meter verder rechtsaf het voetpad op. Bij
de viersprong gaat u naar links en direct rechts langs de
parkeerplaats. U loopt nu met de bocht mee naar links
(rechts van u ziet u Fort Sint Pieter).
e
Fort Sint Pieter
Nadat de Fransen de Sint-Pietersberg in 1673 hadden
gebruikt om Maastricht te beschieten, werd in 1702 het
huidige fort gebouwd ter verdediging van Maastricht
tegen aanvallen uit het zuiden. Begin 19e eeuw werd
het fort nog gemoderniseerd, maar sinds 1867 is het niet
meer in gebruik als fort, omdat de vesting Maastricht
werd opgeheven. Bij de trap met de touwleuning gaat u naar rechts de trap
op. Bovenaan links aanhouden. U loopt naar en langs
de rand van het plateau. Bij een bosschage linksaf en 50
meter verder rechtsaf. Op grindweg rechtsaf, blijf deze
weg volgen tot het eindpunt van het Pieterpad.
r
Sint-Pietersberg
Aan de linkerkant ziet u de afgravingen en fabrieken van
de ENCI, waar mergel wordt gewonnen om er cement van
te maken. In 2018 zal de productie stoppen na jarenlange
(milieu-)protesten en procedures. De enorme groeve zal
grotendeels aan de natuur worden teruggegeven. Het
Pieterpad begint in Pieterburen in Noord-Groningen
en eindigt na 492 km op de Sint-Pietersberg. De
Grande Randonnée 5 (GR5) van Hoek van Holland-Nice/
Middellandse Zee doet de Sint-Pietersberg ook aan.
De verkorte route en de hoofdroute splitsen zich op dit punt.
Verkorte route (totaal 9 km):
Ga bij het eindpunt van het Pieterpad rechtsaf, GR5
richting Lanaken/Hoek van Holland. Het steile pad
naar beneden eindigt op een asfaltweg, hier rechtsaf.
Lees verder bij gezamenlijk vervolg verkorte route en
hoofdroute.
Hoofdroute (totaal 14 km):
Ga bij het eindpunt van het Pieterpad rechtdoor, GR5
richting Visé/Nice. Op een viersprong schuin links de
licht klimmende weg kiezen, die uitkomt op een iets
bredere weg. Met bocht mee naar links en dan rechtsaf
door of langs een klaphekje. Met een bocht naar links.
U houdt het hekwerk van de mergelgroeve steeds aan
uw linkerhand. Met een bocht naar rechts. Op kruising
rechtdoor, nog steeds de steenslagweg volgend. Na een
hekje rechtdoor lopen. (In de verte voor u ziet u het
Albertkanaal van Antwerpen naar Luik). Op splitsing
rechts aanhouden. Bij grenspaal 58 rechtsaf door
draaipoortje. U verlaat hier de GR5.
Volg vanaf hier de oranje kruisjes! Op asfaltweg links
aanhouden. Let op: bij elektriciteitshuisje (aan uw
linkerhand) tussen huisnr. 7 en 5 rechtsaf gaan, smal
paadje, Commiezen­pad. Blijf het paadje volgen achter
de huizen langs tot een asfaltweg, hier rechtsaf (bij
grenspaal 63). Voetpad linksaf. Jeker oversteken en
asfaltweg kruisen (bushalte). Einde klinkerweg linksaf.
Einde klinkerweg (bij de kapel van het Heilig Graf)
rechtsaf.
Kapel van het Heilig Graf
De barokke kapel van het Heilig Graf, die volledig
uit mergel is opgetrokken, werd gebouwd in 1647. Herman Jekermans, een timmermanszoon uit Kanne en
t
bezoeker van het Heilige Land beloofde om bij behouden
terugkeer een kapel te bouwen, identiek aan de Heilige
Grafkerk te Jeruzalem. De kapel werd in de Tweede
Wereldoorlog zwaar beschadigd, maar in 1960 in
oorspronkelijke staat hersteld.
Eerste weg rechtsaf. Lopend langs grenspaal 69 komt
u Nederland weer in. Loop door de rode poort de
binnenplaats van het kasteel op en aan de andere kant er
weer uit.
y
Kasteel Neercanne
Château Neercanne is het
enige terrassenkasteel van Nederland. Het werd
in 1698 op de resten van een oudere burcht gebouwd
door de militair gouverneur van Maastricht. Na België's
onafhankelijkheid ijverde de toenmalige eigenaar, Baron
van Thier, ervoor dat zijn bezit bij het koninkrijk bleef.
De mergelstenen muren rond de zuidelijke boomgaarden
van het kasteel werden zo de landsgrens tussen België
en Nederland. Van deze muren staan nog enkele delen
overeind. Het kasteel en de buitenplaats zijn nu in
het bezit van Stichting Het Limburgs Landschap. De
binnenplaats, de bossen en enkele delen van de tuinen
zijn vrij te bezoeken.
U volgt nu de wit-rode markeringen met NS-logo. Volg
de asfaltweg rechtdoor (en negeer de oranje kruisjes die
links naar boven gaan). Ga voor een elektriciteitshuisje
linksaf. Tegenover de ingang van de parkeerplaats linksaf
2
Wandelnet
Startpunt voor wandelend Nederland
Pietersberg Maastricht - NS-wandeling
over een bospad. Op viersprong rechtsaf. Scherp rechtsaf
over een dalende weg. Asfaltweg oversteken en de
Nekummerweg ingaan. Loop via de stalen brug over de
Jeker en ga aan het einde van de weg linksaf.
Gezamenlijk vervolg verkorte en hoofdroute:
100 meter vóór café Den Dolhaart zandweg linksaf. Voor
brug rechtsaf. Houd het water aan uw linkerhand.
Jekerdalpark
Het Jekerdalpark is een jong natuurgebied langs het
riviertje de Jeker. In 2 miljoen jaar tijd heeft de Jeker dit
dal, tussen Sint-Pietersberg en Cannerberg, uitgesleten.
Het park sluit aan op het 19e eeuwse stadspark en
verbindt zo de stad met het buitengebied. Het park,
met een boomgaard, bestaat uit bloemrijke graslanden.
En op de oever en eilandjes van de Jeker is plaats voor
ruigtes met bloemen. De Jeker is verlegd en heringericht
om overstromingen in de toekomst te voor­komen. De
beverrat voelt zich hier thuis.
Asfaltweggetje oversteken. Aan het einde van het
voetpad het asfaltweggetje naar links vervolgen. Voor
enkele huizen linksaf en met bocht mee naar rechts. Bij
huisnummer 27 paadje linksaf. Volg zo veel mogelijk
de oever van de Jeker (je kunt ook over een smal
paadje langs de oever lopen) tot u bij een asfaltweg,
Wijngaardstraat komt. Hier linksaf over het pad tot bij
een drukke weg. Ga hier linksaf over de Jeker.
u
Steek bij de verkeerslichten de drukke weg over en neem
aan de overkant het rechter pad door het park. Via een
trap omlaag en rechtsaf de brug over gaan. Steek een
asfaltweg over (u kruist het Pieterpad). Rechtdoor met
de Jeker aan de linkerhand, wegwijzers Stadsomwalling/
Helpoort volgen. Verderop trap op en over de
stadsomwalling verder. Trap af. Links ziet u de Helpoort
en de Jekertoren. Voor een bezoek aan het centrum
gaat u onder de Helpoort door (verder niet beschreven).
Voor het station gaat u niet onder de poort door, maar
onderaan de trap rechtsaf, Boompjes.
i
Vervolg route naar het station:
Rechtsaf de witte trap van de Hoge Brug op en de Maas
oversteken. Na de brug de trap af en linksaf, Ruiterij.
Rechts achteraan de Ruiterij verlaten en rechtsaf,
Hoogbrugstraat.
Hoogbrugstraat
In de monumentale Hoogbrugstraat (59 monumenten!)
bevinden zich vele gevelstenen en lijstgevels uit de 17de
en 18de eeuw. De gevelstenen verraden het beroep of
de bestemming van de oorspronkelijke bezitter van het
pand. Op nummer 37 het voormalige hospitaal van St.
Gilles.
Bij verkeerslichten drukke weg oversteken en linksaf, Wilhelminasingel. Tweede weg rechtaf, Stations­­­­straat. U
komt uit bij het NS-station.
Meldpunt Wandelen
We doen er alles aan om onze routes goed te onderhouden,
maar ook Nederland is voortdurend in beweging.
Dus markering weg? Beschrijving niet langer kloppend?
Blokkade op het pad? Laat het ons weten via www.
meldpuntwandelen.nl. Met elkaar kunnen we de NSwandelingen actueel houden.
o
Alle gegevens in deze beschrijving en op de routekaart gelden onder voorbehoud van
wijzigingen en eventuele drukfouten. De route en de beschrijving van deze NS-wandeling
werden met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Stichting Wandelnet en
NS aanvaarden echter geen verantwoordelijkheid voor schade die wandelaars op enigerlei
wijze zouden kunnen ondervinden door gebruik te maken van deze routebeschrijving
en/of kaart of door het wandelen van de route. Niets uit deze uitgave mag worden
verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie,
publicatie op internet of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke
toestemming van Wandelnet.
Helpoort
De Helpoort is de oudste nog bestaande stadspoort
van Nederland. Als gevolg van het verkrijgen
van stadsrechten, kreeg Maastricht ook het recht zich
te beschermen met een stadsmuur. In 1229 verrees de
eerste ommuring, waar de Helpoort een onderdeel van
was. Deze eerste ommuring bleek al snel te krap en men
begon even ten westen van de Helpoort met de bouw
van een tweede ommuring. Eind 14e eeuw was deze
tweede ommuring voltooid. Omdat de loop van het
riviertje de Jeker zich in de loop der tijd verplaatste naar
het zuiden, werd de poort niet meer direct beschermd
door een 'gracht'. Om dit probleem te verhelpen werd
de ommuring van de Nieuwstad gebouwd, die geen
stadspoorten kende. Hierdoor verloor de Helpoort haar
verkeersfunctie en waarschijnlijk is het daar aan te
danken dat de poort tot de dag van vandaag bewaard is
gebleven.
3