Tijdloze ambachtelijkheid in de stijl van de 19e eeuw

Tijdloze ambachtelijkheid in de stijl van de 19e eeuw
Tekst: Dini Wilschut
De mooiste stoeterijen van Nederland
Friso Woudstra van het gelijknamige bureau Friso Woudstra Architecten bna in Vorden heeft
veel affiniteit met paarden. Hij rijdt paard sinds zijn twintigste, vooral als jachtruiter. Het lag
dan ook in de lijn der verwachtingen dat de liefde voor de ruiterij op enig moment tot uiting zou
komen in zijn werk als architect. Inmiddels zijn er drie stoeterijen van zijn hand, elk met een eigen
discipline. De eerste - in 2006 - was een springstal in Velp, in 2010 gevolgd door een K.I. station voor
Friese paarden in Lunteren. Stoeterij nummer drie is in aanbouw, een dressuurstal in Oosterbeek.
Ontwerp: Friso Woudstra Architecten bna
Velp
Bouwstijl en werkwijze
Friso Woudstra staat bekend als retro-architect. Hij ontwerpt en bouwt vooral in de stijl van de 19e eeuw: onder
meer neoklassiek. Een stijl die refereert aan elementen uit de oude stijl van de Grieken, mooie timpanen,
Ontwerp: Friso Woudstra Architecten bna
zuilen en kolommen. Een extraverte stijl ook, die zich kenmerkt door rijke en bijzondere details in de bouw Lunteren
en een tijdloos karakter. Tevens ontwerpt hij in Jugendstil en Amerikaanse nieuwe stijl (Frank Lloyd Wright).
Alle ontwerpen worden ambachtelijk uitgevoerd met authentieke detaillering, materiaal, indeling en kleuren. De stoeterijen in beeld
Woudstra: “Geen weggooi-architectuur, maar gebouwen die met de jaren alleen maar mooier worden.”
De extraverte stijl van de 19e eeuw is heel goed toepasbaar voor
stoeterijen, vindt Woudstra. “De vaak rijke en bijzondere details in
Leven in de sfeer van verleden, met het comfort van heden.
de bouw komen er goed tot uiting en geven het geheel een
Door ambachtelijk, innovatief en milieubewust te bouwen, met de technische mogelijkheden
tijdloos karakter. Twintig jaar geleden was deze stijl ‘not done’,
maar het wordt nu weer gewaardeerd. Het mooie van gebouwen
Ontwerp: Friso Woudstra Architecten bna
in deze stijl is dat ze niet gedateerd raken. Ze zijn tijdloos, over
50 jaar nog net zo mooi als nu. Want deze stijl heeft zichzelf in
het verleden al bewezen. De mooie details zijn kenmerkend,
zoals mooi metselwerk, kruisverbanden, snijvoegjes, kozijnen
met mooie profileringen, oud-Hollandse dakpannen en
geprofileerde dakgootdetails. Het straalt ambachtelijkheid en
kwaliteit uit.”
Echt in de 19e-eeuwse stijl bouwen. Als je dat doet, moet je het
goed doen, vindt Woudstra. Niet iets wat er alleen op lijkt, want
dat doet afbreuk aan het imago van de retrobouw. “Wij laten het
ambachtelijke deel uitvoeren door mensen die dat ook werkelijk
kunnen. Er is een verband tussen oud en nieuw, wij restaureren
veel en hebben dus kennis van en gevoel voor oude panden.
Deze kennis zetten we weer in bij het bouwen van nieuwe
panden.”
Een ander aspect van deze werkwijze bij de bouw is dat ze
zoveel mogelijk met prefabricage werken. “Dat heeft grote
voordelen. Alles wat je binnen kunt maken, moet je niet op de
bouwplaats doen. Wij werken alles zoveel mogelijk uit op
tekeningen, de verhoudingen, het materiaalgebruik en de
detaillering, zodat het in de werkplaatsen gemaakt kan worden.
Daarna wordt het geplaatst op de bouwplek. Geconditioneerd
bouwen noemen we dat. Zo maak je ook de tijd die op de
bouwplaats wordt doorgebracht veel korter en ben je minder
afhankelijk van de weersomstandigheden.”
Ook het casco wordt geprefabriceerd. Het VST systeem, heeft
Oosterbeek
vele voordelen ten opzichte van het traditionele bouwsysteem.
Het hele casco wordt in de fabriek gemaakt en daarna op de
bouwplaats neergezet, waarna de holle wanden worden volgestort.
“Niet alleen is dat kwalitatief hoogwaardig en kunnen ze snel bouwen, het is
DLV.................... Alg.Projectleiding
Van Hal.................. Schilder/afwerking
ook innoverend. Verwarming met aardwarmte, prima isolatie, dus ook goede
WBC..................
Daggenvoorde..... Interieurbouw
Hoofdaannemer
koeling en milieutechnisch verantwoord.”
NAP....................
VB Staircases......... Trappen
Onderaannemer
Teambuilding is voor Friso Woudstra essentieel bij het ontwerpen en realiseren
Campus.............
Biljoen Groen....... Infrastructuur
Installatietechniek
van zijn gebouwen: “Om de kwaliteit optimaal te houden moet iedereen die bij
Brunsveld.........
Anneke Dekkers... Haarden
Installatieadviseur
een bouwproject betrokken is – van architect tot en met de installateurs en de
Tomesen...........
Peppinck.............. Schilder
Houten
vloeren
schilders - goed samenwerken. Werken in teamverband om zo gezamenlijk als
bouwteam een kwalitatief hoogwaardig product te kunnen afleveren tegen een
marktconforme prijs. Goede monitoring is bij ons vanzelfsprekend.”
Bouwteam stoeterij Oosterbeek
van nu
Velp
In 2005 ging Woudstra aan de slag met zijn eerste stoeterij, een
springstal in Velp, De Hoge Oorsprong. Opdrachtgever en
gebruiker waren Rob Ehrens, de Bondscoach van het
Nederlandse team voor springruiters, en eigenaar Theo Jansen.
“Een totaalontwerp voor woonhuis en stal, met onderlinge
samenhang. Het was in 2006 klaar en ik vind het nog steeds heel
erg mooi, het geheel heeft een enorme uitstraling. Het is een
feest om daar in de rijhal te zijn.”
Lunteren
In 2010 was de tweede stoeterij klaar. Deze K.I. stal voor Friese
paarden in Lunteren is onderdeel van een totaalcomplex, De
Nieuwe Heuvel. Initiatiefnemer van deze handelsstal is Ad Both.
Woudstra: “Het Friese paard is enorm in opkomst. Het is een
paard dat je voor een rijtuig gebruikt. Het aangespannen rijden is
spectaculair, ik vind het heel mooi om daar naar te kijken.”
Saillant detail is, dat de vrouw van de beroemde Amerikaanse
schrijver Dan Brown een bezoek bracht aan de Friese
Paardenshow in Leeuwarden. Zij is een groot liefhebber van
Friese paarden, die overigens ook een rol spelen in zijn thriller
Inferno.
De Nieuwe Heuvel is een prachtig en hypermodern onderkomen,
voorzien van alle gemakken en volgens de laatste eisen voor
EU-certificering.
Oosterbeek
Medio 2013 begon Woudstra met de bouw van de derde stoeterij.
Een dressuurstal annex K.I. station, in opdracht van topruiters
Edward Gal en Hans-Peter Minderhoud. Ook hier is sprake van
een totaalontwerp voor meerdere gebouwen, rondom een te
restaureren monumentale boerderij. Het complex is enkele
hectares groot. Naast het woonhuis en de gerestaureerde
boerderij met laboratorium en dekstation, herbergt het complex een grote
rijhal, stallen voor 24 paarden, een guesthouse, een stapmolen, een ruimte
voor het longeren van de paarden, opslagruimte, plaats voor trailers en
vrachtauto’s en een smederij. Het wordt de mooiste stoeterij van Nederland,
aldus Woudstra. “Het guesthouse heeft een koninklijke sfeer met mooie grote
appartementen en een enorme rijhal van 25 bij 65 m, deze heeft een prachtige
uitstraling in de stijl van de monumentale Hollandsche Manege uit 1882 in
Amsterdam, met gebogen stalen spanten en ronde ramen.” Uiteraard voldoet
ook deze stoeterij aan de EU normen. Het totale complex wordt rond Kerst van
dit jaar in gebruik genomen.