klik hier voor de promotiekrant met kortingsbonnen

Door Fabian Haijenga en Harry Boersen
Business en IT
23
Visueel communiceren:
De brug slaan tussen
bedrijfsvoering en IT
HOUTEN – Al tijdenlang wordt er geprobeerd om een betere samenhang te creëren
tussen bedrijfsvoering en het gebruik van IT. Dit is nodig om de IT beter te laten
aansluiten op de bedrijfsstrategie en de dagelijkse bedrijfsvoering. Organisaties
IT maakt bovendien steeds vaker een integraal onderdeel uit van het eindproduct of
dienst; denk bijvoorbeeld aan elektronisch
bankieren, vehicle automation en RFID.
Met de huidige IT-strategie- en architectuurontwikkelmethoden, zoals TOGAF, kan
deze benodigde samenhang worden gecreeerd. Echter, deze methoden zijn niet bijzonder toegerust op de communicatie met
de diverse belanghebbenden. Ook wordt de
IT-strategie in veel gevallen nog steeds sterk
De laatste jaren hanteren organisaties
steeds vaker het zogeheten Business Model
Canvas van Alexander Osterwalder om hun
bedrijfsstrategie te communiceren. Met dit
canvas wordt de essentie van een organisatie gevisualiseerd in context van klanten
en afnemers. Het canvas wordt gebruikt
als communicatiemiddel om te zorgen dat
iedereen denkt vanuit dezelfde context en
hetzelfde beeld voor ogen heeft.
Operatingmodel
Het maken van een overzichtelijke canvas
als communicatiemiddel, kan ook worden
toegepast op het uitdragen van de samenhang tussen de bedrijfsvoering en het
gebruik van IT. Een dergelijk canvas, in
van het operatingmodel van een organisatie. Veelal terugkerende aspecten zijn
de klanten, primaire en ondersteunende
activiteiten, waardeketens en domeinen.
Waar het Business Model Canvas de nadruk
legt op elementaire strategische componenten, zoals waardepropositie, klantgroepen,
verdienmodellen en dergelijke, richt dit
Operating Model Canvas zich meer op volledigheid (onder andere de ondersteunende
processen) en bevat het meer detail. Waarin
het niet verschilt, is dat beide canvassen
vanuit een puur bedrijfskundig perspectief
worden neergezet en dat één poster genoeg
is om het bedrijf in haar essentie te beschrijven. Kenmerkend is dan ook dat het
wordt ingestoken vanuit de organisatie en
de bedrijfsvoering, niet vanuit IT.
“Het canvas
fungeert als
een brug tussen
businessoriëntatie
en IT-oriëntatie”
Op het Operating Model Canvas kunnen
verschillende aspecten op het raakvlak van
de bedrijfsvoering en IT worden gevisualiseerd. Voorbeelden van deze aspecten
zijn: de relatie tussen IT-dienstverlening,
bedrijfsactiviteiten en klanten; nieuwe ITdienstverlening en de impact op de organisatie; innovatiedomeinen – waar vinden
deze plaats in de organisatie?; projectenportfolio: de impact van projecten op de
bedrijfsactiviteiten; kerngegevens: waar
ontstaan deze, waar worden ze gebruikt en
de afhankelijkheden; leverancierslandschap
en belang van partnerships voor bedrijfsactiviteiten; IT-landschap: inzicht in het gebruik van applicaties of andere IT-middelen
binnen de bedrijfsvoering.
Samenhang
Het canvas wordt ingezet binnen een organisatie zodat organisatorische en IT-thema’s
Minderheid CIO’s
twijfelt aan
kennis en kunde
AMSTERDAM – CIO’s over de hele
wereld delen dezelfde zorgen, maar
er zijn aanzienlijke verschillen in hun
prioriteiten, zegt Gartner naar aanleiding van een uitgebreid onderzoek
onder duizenden CIO’s.
Opvallende uitkomst is dat de professionele onzekerheid erg groot is. Meer dan 40
procent geeft aan dat zijn kennis en kunde
ontoereikend is om de digitale uitdagingen
aan te gaan. Het onderzoeksbureau ondervroeg 2.339 CIO’s in 77 landen die samen
meer dan 300 miljard dollar beheren, en
komt tot de conclusie dat de issues waarmee
CIO’s geconfronteerd worden verre van
universeel zijn. Er bestaan grote verschillen
op regionaal en op landniveau. Dat komt
uiteraard deels door de grote verschillen
in economische omstandigheden. Terwijl
het gemiddelde IT-budget wereldwijd op
0,2 procent groei zit, zien CIO’s in LatijnsAmerika een gemiddelde groei van hun
budget van meer dan 7 procent. Dit is in
lijn met de macro-economische omstandigheden aldaar.
Bedreigingen
“Ons onderzoek toont duidelijk aan dat,
terwijl digitale kansen en bedreigingen elk
aspect van de business en de overheid raken,
de IT en digitale agenda voor elk land, sector
en onderneming steeds unieker worden”,
zegt Dave Aron, vice president en Gartnerfellow. “De manier waarop ondernemingen
en instellingen in de publieke sector informatie en digitale technologie gebruiken,
raakt steeds meer verweven met de context
van de lokale economie, met regulering en de
concurrentieomstandigheden – en ook met
de fase waarin een bedrijf verkeert en
de mate van digitale volwassenheid.”
in samenhang bespreekbaar en communicabel zijn. Ook hier kan het worden
gebruikt om te zorgen dat iedereen denkt
vanuit dezelfde context en hetzelfde beeld
voor ogen heeft. Op CXO-niveau bijvoorbeeld om de impact van strategische keuzen
vast te stellen. Op tactisch niveau om de
samenhang van veranderingen inzichtelijk
te maken.
Voor de totstandkoming van een canvas
moet aan de volgende voorwaarden worden
voldaan: 1. bepaal het doel van het canvas, 2. stel het op met alle betrokkenen, 3.
gebruik bestaande terminologie en documentatie, 4. visualiseer waar mogelijk en op
herkenbare wijze, 5. benoem de uitzonderingen, en 6. stel tot slot vast hoe het canvas
kan worden gehanteerd om vervolgacties te
canvas wordt hiermee een goed middel om
voor alle betrokkenen.
Een canvas is een enorm krachtig communicatiemiddel. Het fungeert als een brug
Het voorkomt dat iedereen zijn eigen
voorstelling van de werkelijkheid, doelstellingen of prioriteiten ziet. Het canvas stuurt
discussies op basis van een afgesproken
visualisatie van de werkelijkheid en voorkomt daarmee veel misverstanden, en eigen
invullingen worden voorkomen.
FABIAN HAIJENGA EN HARRY BOERSEN

Download Report