Γονιδιακή Θεραπεία για
μονογονιδιακά νοσήματα
A΄ ΠΡΠ ΑΧΕΠΑ 05/02/2014
Evangelia Yannaki, MD
Affiliate Associate Professor
University of Washington,
Gene and Cell Therapy Center,
Hematology-BMT Unit
G.Papanicolaou Hospital
Thessaloniki
Greece
Gene therapy
Agenda
• The concept
• The tools
• The proof of principle
• Safety
• Gene therapy for thalassemia
• Beyond gene therapy
The concept
Εισαγωγή ενός φυσιολογικού γονιδίου στα κύτταρα ασθενούς
αντιστάθμιση του ελλείμματος που προκαλείται από ένα
ελαττωματικό γονίδιο ή καθυστέρηση της εξέλιξης μιας νόσου
Γιατί χρειάστηκαν >2 δεκαετίες για πραγματικές
κλινικές επιτυχίες?
Στόχος
η μεταφορά και η έκφραση του θεραπευτικού γονιδίου στα
κύτταρα-στόχος
Ιδεωδώς:
γονιδιακή διόρθωση μέσα
στο κύτταρο
Εναλλακτικά:
γονιδιακή προσθήκη
The tools : vectors
Γενετική τροποποίηση ιών ώστε να μολύνουν κύτταρα-στόχους
χωρίς να προκαλούν νόσο
Ενσωμάτωση του γενετικού τους υλικού μαζί με το
νέο γονίδιο στο γονιδίωμα του κυττάρου ξενιστή
Σταθερή, ισόβια έκφραση
Χαμηλή τοξικότητα
The tools : vectors
Ο ιδανικός φορέας….
 Εύκολη παραγωγή σε υψηλούς τίτλους
 Μακροπρόθεσμη ή/και ρυθμιζόμενη έκφραση
 Ανοσολογική αδράνεια
 Ιστική στόχευση
 Χωρίς περιορισμούς στο μέγεθος του γονιδίου που
φιλοξενεί
 Ενσωμάτωση σε συγκεκριμένη θέση στο γονιδίωμα
 Διαμόλυνση διαιρούμενων και μη κυττάρων
 Ασφαλής
……δεν κατασκευάστηκε ακόμη
ΝΟΣΗΜΑΤΑ-ΣΤΟΧΟΙ ΓΙΑ ΓΟΝΙΔΙΑΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
1.ΓΕΝΕΤΙΚΑ
 ανοσοανεπάρκειες
 αιμοφιλία
 κυστική ίνωση
 αιμοσφαιρινοπάθειες (μεσογειακή αν/δρεπανοκυτταρική αν)
 ν. Gaucher
 μεταβολικά νοσήματα
 μυικές δυστροφίες
2. EΠIKTHTA
 καρκίνος
 νευρολογικά ν. (Parkinson, Alzheimer)
 καρδιοαγγειακά ν. (επαναστένωση, αρτηριοσκλήρυνση)
 λοιμώδη ν. (AIDS)
 χρόνια ν. (ρευματοειδής αρθρίτις, οστεοαρθρίτις)
 GvHD
Gene therapy :
the proof of principle
• X-SCID
(Science, 2000)
• Chronic Granulomatous Disease (Nature Medicine, 2006)
• ADA-SCID (New England J Medicine, 2009)
• Adrenoleukodystrophy (Science 2009)
• Congenital amaurosis Leber (New England J Medicine, 2009)
• Wiscott-Aldrich Syndrome (New England J Medicine ,2010 / Science 2013)
• Thalassemia (Nature, 2010)
• Hemophilia (New England J Medicine, 2011)
• Metachromatic leukodystrophy (Science 2013)
Stem cell gene therapy :
ex vivo
ex vivo gene therapy
4. Infusion of gene-corrected
cells after conditioning
1. Mobilization-leukapheresis or
bone marrow harvest
2. Co-culture of HSCs
with the vector
3. Transduction
Ex Vivo GENE THERAPY (θαλασσαιμία, ανοσοανεπάρκειες)
•κύτταρα εύκολα προσβάσιμα :
hematopoietic stem cells, λεμφοκύτταρα, κερατινοκύτταρα
•ελεγχόμενη έκθεση στον ιϊκό φορέα
•λιγότερο πιθανή η φλεγμονώδης ή άνοση αντίδραση
Clinical trials with retroviral vectors
Σοβαρή συνδυασμένη ανοσοανεπάρκεια (X-SCID)
Ελλειψη της γ αλυσίδας του υποδοχέα της IL-2 / πλήρης λεμφοκυτταρική ανεπάρκεια
RV vector
Graft source :bone marrow Αρχέγονα αιμοποιητικά
κύτταρα
Conditioning :none
Ρετροιικός
φορέας
“Bubble boys”
X-SCID Γαλλική μελέτη
X-SCID Αγγλική μελέτη
20 ασθενείς , > 95% ποσοστό ίασης
Cavazzana-Calvo M, et al. Gene Therapy of Human Severe Combined
Immunodeficiency (SCID)-X1 Disease
Science 2000;288:669-671
Ανοσοανεπάρκεια λόγω έλλειψης ADA
RV vector
Graft source : bone marrow
Conditioning :BU 4mg/kg
• Ιταλική μελέτη
• Αγγλική μελέτη
20 ασθενείς, >90% ίαση
Wiskott-Aldrich Syndrome
Caused by mutations in the WAS gene, which codes for WASP, a protein that regulates
the cytoskeleton
• Ανοσοανεπάρκεια
• Αιμορραγίες
• Εκζεματοειδείς βλάβες
RV vector
Graft source :mPB
Conditioning : BU 8mg/kg
9/10 ασθενείς : ίαση
Clinical trials with lentiviral vectors
Metachromatic
leukodystrophy
Lysosomal storage disease
RSA gene mutation
Deficiency of arylsulfatase Α and accumulation of sulfatide
Demyelination and neurodegeneration
Progressive motor and cognitive impairment
Death within few years after onset
HCT fails to provide consistent benefits in MLD patients
3 pts with presymptomatic LI MLD
LV vector
Graft source : bm
Conditioning : BU, myeloablative dose
In vivo gene therapy
Ιn vivo gene therapy
Direct infusion
to the patient
Viral vector
In Vivo GENE THERAPY
(κυστική ίνωση, αιμοφιλία, καρκίνος)
•
κύτταρα δύσκολα προσβάσιμα :
•
ιδεώδες ιn vivo σύστημα :
αναπνευστικό επιθήλιο, αγγειακό ενδοθήλιο, νευρώνες
iv έγχυση και τροπισμός του φορέα προς το όργανο-στόχος
Clinical trials with AAV vectors
Αιμοφιλία
Επίπεδα παράγοντα IX<1%:
• συχνά αιμορραγικά επεισόδια
• βαριά αρθροπάθεια – αναπηρία
• πρώιμος θάνατος
Θεραπεία
Συχνές εγχύσεις FIX :
• Προφυλακτική παρά θεραπευτική αγωγή
• Υψηλό κόστος (20Χ10^6$ στη διάρκεια ζωής)
• Ανάπτυξη ανασταλτών
Γονιδιακή Θεραπεία :
• δυνατότητα ίασης μέσω συνεχούς ενδογενούς παραγωγής FIX μετά από εφ’απαξ
χορήγηση του θεραπευτικού φορέα
• ακόμη και μία μικρή αύξηση στην κυκλοφορία του FIX τουλάχιστον στο 1% των
φυσιολογικών επιπέδων μπορεί σημαντικά να βελτιώσει τη συμπτωματολογία
AAV8 vector : highly tropic to the liver
single iv injection
• 4 /6 διέκοψαν την προφυλακτική χορήγηση FIX
• 2/6 αραίωσαν τα διαστήματα χορήγησης FIX
dose 2X1011
dose 6X1011
dose 2X1012
FIX έκφραση : 2-11% του φυσιολογικού
Συγγενής αμαύρωση Leber
AAV vector
Mmc2.mpg
Safety
GENE THERAPY :
the best of times, the worst of times
Cavazzana-Calvo M, et al.
Gene Therapy of Human Severe Combined Immunodefiency
(SCID)-X1 Disease
Science 2000;288:669-671
X-SCID Γαλλική μελέτη
X-SCID Αγγλική μελέτη
5/20 ασθ. T-ALL
Εισχωρητική μεταλλαξιογένεση
Ογκογονίδιο
OFF
Ενσωμάτωση ιικού
φορέα
ON
Ιικός
ενισχυτής
Εισχωρητική μεταλλαξιγένεση
συνυφασμένη με την ενσωμάτωση των φορέων στο γονιδίωμα η οποία αρχικά
θεωρήθηκε τυχαία και άρα πολύ μικρού κινδύνου (~10-7- 10-2) για εισχωρητική
μεταλλαξιγένεση
η ενσωμάτωση των ιικών φορέων στο γονιδίωμα είναι τουλάχιστο ημιτυχαία
Wu X, Li Y, et al. Transcription start regions in the human genome are favored targets for MLV integration. Science 2003;300:1749-1751
Schroder AR, et al. HIV-1 integration in the human genome favors active genes and local hot-spots. Cell 2002;110:521-529
Cattoglio C, et al. Hot spots of retroviral integration in human CD34+ hematopoietic cells. Blood 2007;11096):1770-1778
Ιnsertion sites in GT trials using
lenti- vs retro-viral vectors
Aiuti A, Science 2013
Stem cell gene therapy trials
Disorder
Ιnsertion sites in GT trials using
Vector HSC
Conditioning
Efficacy
Selective
lentivsadvantage
retro-viral vectors
source
ADA- SCID
RV
BM
Yes ++
CGD
RV
mPB
No
Insertional
oncogenesis
No
No
No
BU 4mg/kg
Melphalan 140mg/m2
Yes
Yes
No (0/15pts)
No (0/5pts)
No
No
Bu 8mg/kg
Partial
Bu 10mg/kg
Partial
No
Myelodysplasia
(2/2pts)
No
Fanconi anemia
RV
mPB/BM
Yes ++
No
No
No
Gaucher’s
disease
RV
mPB
No
No
No
No
X-SCID
RV
BM
Yes +++
No
Yes
Leukemia
(5/20pts)
ALD
LV
mPB
No
Yes
No
RV
mPB
Bu 8mg/kg
Yes
Leukemia
(5/10pts)
FLU-BU-Mabthera
Yes
No
Yes
Clonal expansion
WAS
Bu 12.8+CPM 120
(mg/kg)
Yes ++
LV
mPB/BM
Thalassemia
LV
BM
No
Bu 14mg/kg
MLD
LV
BM
No
Bu 14mg/kg
Aiuti
Yes A, Science
No2013
Gene therapy
for
thalassemia
ΘΕΡΑΠΕΙΑ Μ.Α
Ι. Συμβατική θεραπεία:
μεταγγίσεις και αποσιδήρωση
ΘΕΡΑΠΕΙΑ Μ.Α.
ΙΙ. Αλλογενής μεταμόσχευση μυελού οστών
– χαμηλό ποσοστό ασθενών με συμβατό αδελφό δότη
– δυνητικά σοβαρές επιπλοκές
– μακροχρόνια ανοσοκαταστολή
ΙΙΙ. Γονιδιακή θεραπεία : αυτόλογη μεταμόσχευση γενετικά
διορθωμένων κυττάρων
Γονιδιακή έκφραση
στις αιμοσφαιρινοπάθειες:
 ρυθμιζόμενη
 ερυθροειδική
 υψηλή
 σταθερή
 ασφαλής
Chang A and Sadelain M, Mol Ther 2007
Χαρακτηριστικά ασφάλειας
στους φορείς σφαιρίνης
Ι. Λεντι-ιικοί φορείς :
ασφαλέστεροι των ρετροιικών φορέων,
λόγω της προτίμησής τους για θέσεις ενσωμάτωσης
Schroder, A.R. et al. Cell 2002;110:521-529
Wu, W. et al. Science 2003;300:1749-1751
ΙΙ. Λεντι-ιικοί φορείς
Σχεδιασμός αυτοαδρανοποίησης
Δ
Δ
Οι ενεργείς LTRs αποτελούν τον κυριότερο καθοριστικό παράγοντα γενοτοξικότητας
Montini, E. et al. Journal of Clinical Investigation 2008; 119:964-975
ΙΙΙ. Ερυθροειδική έκφραση
X-SCID
•εσωτερικοί, ερυθρο-ειδικοί υποκινητές
Thalassemia
Το γονίδιο της -σφαιρίνης
ενεργοποιείται μόνο στα τελικά στάδια
της ερυθροειδικής διαφοροποίησης,
λίγο πριν την φυσιολογική απώλεια
του πυρήνα των ερυθρών
αιμοσφαιρίων
ΙV. Εισαγωγή μονωτών χρωματίνης
(chromatin insulators)
Insulator
Enhancer
Promoter
Insulator
• Emery DW, Yannaki E, Stamatoyannopoulos G. Blood. 2002;100(6):2012-9/Yannaki E, Stamatoyannopoulos G, Emery DW. Mol
Ther. 2002;5(5 Pt 1):589-98. / Emery DW, Yannaki E, Stamatoyannopoulos G. Proc Natl Acad Sci U S A. 2000;97(16):9150-5.
• Evans-Galea M, et al. Mol Ther 2007;15: 801–809./ Li CL, et al. Mol Ther 2009;17: 716–724. / Desprat and Bouhassira, Plos
One 2009;4: e5956
VI.
H θαλασσαιμία -αντίθετα με τις
ανοσοανεπάρκειες- δεν έχει γνωστό
ογκογενετικό δυναμικό
Thalassemia : 6 years
w/o transfusions
μεταγγίσεις
αφαιμάξεις
2 patients
Graft source : BM / mPB
Conditioning : BU 14mg/kg
Thalassemia gene therapy : HMGA2 activation
Ανοιχτά ερωτήματα
Gene Therapy for β-thalassemia : the continuing challenge
E.Yannaki, DW Emery and G.Stamatoyannopoulos, Expert Reviews in Molecular Medicine 2010
i) Προπαρασκευαστικό σχήμα
Η εμφύτευση και η συμμετοχή στην αιμοποίηση των
γενετικά διορθωμένων κυττάρων απαιτεί :
 ύπαρξη επιλεκτικού – σχετιζόμενου με τη νόσο- πλεονεκτήματος
έκπτυξης των γενετικά διορθωμένων κυττάρων
 in vivo στρατηγικές επιλογής
 δημιουργία χώρου : προπαρασκευαστικό σχήμα
Disorder
ADA- SCID
CGD
Vector HSC Selective
source advantage
RV
RV
BM
mPB
Yes ++
No
Conditioning
Efficacy Insertional
oncogenesis
No
No
No
BU 4mg/kg
Melphalan 140mg/m2
Yes
Yes
No (0/15pts)
No (0/5pts)
No
No
Bu 8mg/kg
Partial
Bu 10mg/kg
Partial
No
Myelodysplasia
(2/2pts)
No
Fanconi anemia
RV
mPB/BM
Yes ++
No
No
No
Gaucher’s
disease
RV
mPB
No
No
No
No
X-SCID
RV
BM
Yes +++
No
Yes
Leukemia (5/20pts)
ALD
LV
mPB
No
Bu 12.8+CPM 120
(mg/kg)
Yes
No
RV
mPB
Bu 8mg/kg
Yes
Leukemia (3/10pts)
LV
mPB/BM
FLU-BU-Mabthera
Yes
No
LV
BM
Bu 14mg/kg
Yes
WAS
Thalassemia
Yes ++
No
Clonal
expansion
Busulfan 8mg/kg
Melphalan 140mg/m2
Πόση μυελοκαταστολή
θα χρειαστεί ??
Busulfan 14mg/kg
ii) Κύτταρα-στόχοι
Το θέμα της «κυτταρικής δόσης» στη ΓΘ της
θαλασσαιμίας
Ανάγκη για χορήγηση μεγάλου αριθμού διαμολυσμένων CD34+
κυττάρων για να :
• ανταγωνιστούν τον ενδογενή μυελό για ανεύρεση μυελικής«κόγχης» εφόσον
χρησιμοποιείται προπαρασκευαστικό σχήμα μειωμένης έντασης
• αντισταθμίσουν το έλλειμμα πλεονεκτήματος επιβίωσης των διορθωμένων
στελεχιαίων και πρώιμων προγονικών κυττάρων στη θαλασσαιμία
Προτιμώμενη πηγή HSCs για τη ΓΘ
της θαλασσαιμίας
Κινητοποιημένο περιφερικό αίμα:
Παρέχει υψηλότερους αριθμούς HSCs σε σχέση με τη συμβατική λήψη
μυελού οστών, μέσω μίας μετρίως επεμβατικής διαδικασίας
Συλλογή αιμοποιητικών στελεχιαίων
κυττάρων από το αίμα : κινητοποίηση
• εναλλακτική διαδικασία στη συλλογή μυελού των οστών
• η διαδικασία με την οποία τα στελεχιαία αιμοποιητικά
κύτταρα μεταναστεύουν από τον μυελό των οστών στο
περιφερικό αίμα, απ΄όπου μπορούμε να τα συλλέξουμε
με λευκαφαίρεση
Granulocyte-Colony Stimulating Factor (G-CSF) : η ευρύτερα
χρησιμοποιούμενη πηγή αυτόλογων HSCs για μεταμόσχευση και
εφαρμογές γονιδιακής θεραπείας
Περιορισμοί για τη χρήση G-CSF στην αυτόλογη
μεταμόσχευση / ΓΘ
• Σχετίζεται με συγκεκριμένη νοσηρότητα: θρομβώσεις– σπληνική ρήξη
(Hill JM, J Am Coll Cardiol 2005/ Falzetti, F, Lancet 1999)
• 30% των ασθενών αποτυγχάνει
να κινητοποιήσει αποτελεσματικά ή ακόμη και
φυσιολογικοί δότες υποβάλλονται σε επαναλαμβανόμενες κυτταραφαιρέσεις
(Stiff P, bone Marrow Transpl 2000 / Anderlini P, Transfusion 1997 /
Miller JP, Biol Blood Marrow Transpl 2008)
Δρεπανοκυτταρική νόσος : δυνητικά πυροδοτεί κρίση
(Adler, BK, Blood 2001 / Abboud M, Lancet 1998)
Fanconi anemia : φτωχή κινητοποίηση ακόμη και με υπερδιπλάσιες
δόσεις G-CSF (Croop Blood 2001 / Kelly P, Mol Ther 2006)
Στρατηγικές κινητοποίησης για τη ΓΘ της
θαλασσαιμίας
G.Papanicolaou Hospital –
University of Washington
Thal-001 : μελέτη για την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα της κινητοποίησης με GCSF ± Hydroxyurea σε ενήλικες με μείζονα -θαλασσαιμία
Thal-002 :
(EudraCT number 2005-000315-10, NCT00336362)
μελέτη για την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα της κινητοποίησης με
Plerixafor ± G CSF σε ενήλικες με μείζονα -θαλασσαιμία
(EudraCT number 2009-014136-37, NCT01206075)
Thal-002
Hospitalization
Plerixafor:
240μg/kgX2days
Pts who yielded <2Χ106 CD34+/kg
in Thal-001 study
2Χ106
Back up :
CD34+cells/kg
2 leukaphereses
target cell dose:
≥ 6Χ106 CD34+cells/kg
if6X106/kg
Remobilization: G-CSF+ Plerixafor
non-SPL : standard G-CSF dose
SPL
: low (adjusted) G-CSF dose
CD34+ selection
Cryostorage of the bulk
product for future gene
therapy trial
• CD34+ cell count
Cryostorage of cell aliquots
for later lenti-viral β-globin
transduction
• Sterility tests
• colony assays
CD34+cell yield - Non splenectomized patients
CD34+/2aph
Yannaki E, et al. Mol Ther 2012
Yannaki E, et al, Hum Gen Ther 2013
Days from HU stop
20
CD34+X10^6/kg
12
15
10
8
10
6
4
5
2
0
Days from HU stop
14
0
P13b
P16
P13
P12
P09
P08
P07
HU+G-CSF
P01
P24
P12
P05
P04
P23
P22
P21
P14
P13
P08
G-CSF
Plerixafor
Plrxf+G-CSF
CD34+cell yield - Splenectomized patients
20
15
10
5
P17b
P11b
P04/P25
HU+G-CSF
HU+G-CSF
P20
P19
P18
P17
P14
P11
P06
P05
P03
P02
G-CSF
P19
P18
P17
P16
P09
P06
P03
P02
P01
P25
P15
P11
P10
14
12
10
8
6
4
2
0
Days from HU stop
PlerixaforPlerixafor
Plerixafor+G-CSF
0
Plrxf+G-CSF
Days from HU stop
CD34+X10^6/kg
CD34+cell yield
Yannaki E, et al. Mol Ther 2012
Yannaki E, et al, Hum Gen Ther 2013
SPL patients -kinetics of WBCs and PB CD34+cells
CD34+PB(/μl)
WBCs(X10^3/μl)
140
90
CD34+cells/μl
70
100
60
80
50
60
40
30
40
20
20
10
0
0
d1 d2 d3 d4 d5 d6
G-CSF-only
d1 d2 d3 d4 d5 d6
HU+G-CSF-long washout
period
d1 d2 d3
Plerixafor
d1 d2 d3 d4 d5
Plrxfr+G-CSF
WBCs (X10^3/μl
80
120
Yannaki E, et al. Mol Ther 2012
Yannaki E, et al, Hum Gen Ther 2013
CD34+cells/apheresis
14
12
CD34+cellsX10^6/kg
10
**
8
6
4
2
0
G-CSF
HU+G-CSF
Plerixafor
G-CSF+Plrxf
HPLC in liquid erythroid cultures
Absorbance (mAU)
β0/β0
80
β δ
60
α
Untd: β/α=0.001
40
Td: β/α=0.66
20
Normal: β/α=0.77
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
55
60
Absorbance (mAU)
Retention time (mins)
β+/β+
80
β δ
α
Untd: β/α=0.36
60
Td: β/α=0.64
40
Normal: β/α=0.77
20
0
5
10
15
20
25
30
35
40
Retention time (mins)
45
50
55
60
Plerixafor:Υψηλότερα ποσοστά γονιδιακής
μεταφοράς σε μονήρεις αποικίες
p=0.1
Plerixafor+G-CSF: Σημαντικά χαμηλότερο VCN σε
μονήρεις αποικίες
p<0.0001
Plerixafor: Υψηλότερο VCN σε τελικώς
διαφοροποιημένα ερυθροειδικά κύτταρα
Εμφύτευση των γενετικά διορθωμένων CD34+
κυττάρων μετά από ξενομεταμόσχευση
Busulfan 100mg/kg
106 CD34+/ recipient
hCD45+ (PB)
25,00
**p=0.004
%hCD45+
20,00
p=0.1
15,00
HU+GCSF
GCSF
10,00
Mzb
Mzb+GCSF
5,00
0,00
1 month
2 months 3 months 4 months 5 months
Multilineage engraftment
hCD33+ (PB)
hCD235a+ (PB)
p=0.04
*
7,00
%hCD235a+
6,00
%hCD33+
5,00
4,00
3,00
2,00
1,00
0,20
0,18
0,16
0,14
0,12
0,10
0,08
0,06
0,04
0,02
0,00
1 month
2 months 3 months
Mzb
Mzb+GCSF
4 months 5 months
hCD3+ (PB)
hCD19+ (PB)
HU+GCSF
GCSF
16,00
Mzb
Mzb+GCSF
p=0.02
*
p=0.1
14,00
12,00
%hCD19+
%hCD3+
GCSF
1
2
3
4
5
month months months months months
0,00
10,00
9,00
8,00
7,00
6,00
5,00
4,00
3,00
2,00
1,00
0,00
HU+GCSF
10,00
p=0.1
8,00
6,00
4,00
2,00
1
2
3
4
5
month monthsmonthsmonthsmonths
0,00
1 month
2 months 3 months 4 months 5 months
ongoing and planned
clinical trials
Τhe 1st clinical trial in USA started in Jan
2013ε
M. Sadelain, MSKCC, NY
“ß-Thalassemia Major With Autologous CD34+ Hematopoietic Progenitor Cells
Transduced With TNS9.3.55 a Lentiviral Vector Encoding the Normal Human ßGlobin Gene”
• 3 patients enrolled
• Busulfan 8mg/kg
Other centers :
• Cincinnati
• Saint Jude
• TIGET, Italy
΅Ελλάδα
– New York – Seattle :
έναρξη ΓΘ 2014
Beyond gene therapy:

Genome editing
Genome editing
with
Zinc Finger Nucleases (ZFNs)
Potential outcomes of a double-strand break in DNA
generated by a pair of ZFN
CCR5 to treat HIV
all stem cell GT approaches
Hemophilia, SCD,SCID
2 κλινικές μελέτες phase 1 σε ασθενείς με HIV
1 κλινική μελέτη phase 1 σε ασθενείς με γλοιοβλάστωμα
Gene editing and Thalassemia
ASH 2013 Abstract 434
Targeted Gene Modification In Hematopoietic Stem Cells: A Potential
Treatment For Thalassemia and Sickle Cell Anemia
1Sangamo
BioSciences, Richmond, CA,
of Washington, Seattle, WA,
3George Papanicolaou Hospital, Thessaloniki, Greece,
2University
Dramatically elevated fetal globin / alpha globin ratios
following Bcl11a disruption in cRBCs from b-thal
patients
Bcl11a
exon 4: 34642 / 34678
exon 2: 39145 / 39172
AAVS1 (neg control): 30035 / 30054
Conclusions
II
Ψονψλθσιονσ Ι
 HSC gene therapy may compare favorably to
allogeneic HCT and, in selected conditions, become a
first-line treatment and a registered medicine for the
market
Conclusions II I
 Although severe AE have been observed at an alarmingly frequency in
HSC GT trials conducted with early-generation vectors, their
occurrence seems also to be influenced by the underlying disease and
transgene function
 Late-generation SIN lentiviral vectors achieve substantial levels of gene
marking with a more benign insertion pattern
Conclusions III I
 The recent developments of powerful new technologies for highly
efficient gene targeting and site-specific gene editing brings the
possibility of gene disruption, gene correction rather than gene
replacement, and targeted rather than random integration
Ευχαριστώ !