िसंचन िवभाग पजयमान व हवामान िजयात सरासर ९११.३४ मी.मी. एवढा पाऊस पडतो. मागील काह वषात पावसाया अ!नि#चततेमळ ु े रबी )पका म*ये मो+या ,माणात घट झाल आहे .दस ु -या बाजूला कधी कधी मस ु ळधार पावसामळ ु े िज6यातील काह भागात )पके न8ट होतात 9कंवा संपण ू जमीन रखडल जाते. मागील १२ वषाचा )वचार केला तर यो=य वेळी व यो=य ,माणात पाऊस पडला. मागील २५ वषात सरासर जन ू म*ये ६ इंच, १२ इंच जुलै म*ये, ८ इंच ऑगDट म*ये, ७ इंच सFटG बर व २ इंच ऑHटोबर म*ये पाऊस पडला. तसेच बाकI उवKरत मLहMयात १ इंच पेNा कमी पाऊस पडला. यवतमाळ िजहा अमरावती व अकोला िज6यांपN े ा अOधक थंड आहे परं तु बल ु ढाणा पेNा थंड नाह . येथे गरम हवेया झुळके मुले वातावरण गरम असते. Qयामुळे राR थंड असते. हवामान सामाMयपणे िज6याचे हवामान उ8ण व कोरडे असन ू Lहवाळा बराच थंड असतो. संपण ू वष चार ऋतू म*ये )वभागया जावू शकते. उ8ण ऋतू माच म*ये सुU होऊन जन ू या पLहया सFताहा पयVत राहतो. Qयानंतर लगेच दWNण-पि#चम मौसमी पाऊस लागतो व तो सFटG बर या शेवटा पयVत असतो. ऑHटोबर व नोYहG बर Zमळून उQतर य पावसाळा बनतो व शेवट थंडीचा ऋतू लगेचच येतो जो 9क फे\व ु ार या शेवट संपतो. एकूण वा)षक पावसापैकI सवाOधक पजMयमान दWNण-पि#चम मौसमी पावसा मळ ु े होते. िज6यात सवच Lठकाणी पाऊस सारखा राहत नाह . िज6याया पव ू भागातील वणी म*ये ११२५ Zममी पाऊस येतो आ^ण पि#चमेकडील दारY6या म*ये ८८९ Zममी तर म*य यवतमाळ म*ये १०९९.५ Zममी पाऊस पडतो. साधारणपणे जसजसे आपण पि#चमे कडून पव ू ` कडे जातो तस तसे पावसाचे ,माण वाढत जाते. उMहाळा ऋतू हा माच ते मे या दरaयाण असन ू Lदवस व राRीचे तापमान सतत वाढत जाते. मे हा साधारणपणे वषातील अ!तउ8ण मLहना असतो सरासर दै नंLदन तापमान ४२ अंश Zसिसअस वर पोहोचते व एकदा का दWNण-पि#चम मौसमी पाऊस सुU झाला 9क तापमानात घट होऊन वातावरण एकदम आहाददायक बनते. जसा जसा पावसाळा संपायला लागतो, तसे तसे Lदवसाचे तापमान वाढायला लागन ू राRीचे तापमान कमी होते. नोYहG बर या शेवटापासन ू Lदवस व राRीचे तापमानात एकदम घट होते. bडसGबर हा वषातील सवात थंड मLहना असन ू सरासर दै नंLदन 9कमान तापमान १३ अंश सेिसअस होते. उQतरे कडील थंड हवेया लहर मळ ु े कधी कधी िज6यातील तापमान ५ अंश सेिसअस पयVत पडते. पावसाळा ऋतूम*ये हवे म*ये आद ता येऊन आकाश काळे कुc ढगांनी Yयापले जाते. उवKरत वषात माR हवा कोरडी राहून आकाश !नरd वा थोeया फार ढगांनी अछादलेले असते कृषी व पकेखरप पके gवार , कापस ू , भुईमग ु व भात Lह िज6यात घेतया जाणार ,मुख )पके होत. • वार – gवार हे )पक िज6यातील पस ु द, नेर, महागाव, उमरखेड, मारे गाव, घाटं जी, वणी, झर जामणी इQयाद तालुHयात घेतया जाते. • सोयाबीन- हे )पक िज6यातील सवच तालH ु यात घेतया जाते. • कापस ू – घाटं जी, वणी, पुसद, उमरखेड, महागाव व नेर Lह कापस ू उQपादक ,मुख तालक ु े आहे त. • भई ु मग ु - भुईमग ु ाचे उQपादन सवाOधक पस ु द, Lदiस, दारYहा, आणj व घाटं जी तालुHयात होते. रबी पके गहू व हरभरा Lह रkबी हं गामाम*ये ,ामुlयाने घेतल जाणार )पके आहे त तसेच या )पकाबरोबर जवस सm ु ा अंतरपीक aहणन ू घेतया जाते. • गहू – मुlयQवे वधा व पैनगंगा नद या खो-यात वसलेया तालुHयाम*ये गYहाचे )पक घेतया जाते. जसे उमरखेड, पुसद, वणी, Lदiस, मारे गाव व झर जामणी हे गYहाचे )पक घेणारे मुlय तालक ु े असन ू आणj घाटं जी व यवतमाळ तालुHयाम*ये सुmा काह ,माणात गYहाचे उQपMन होते. • हरभरा (चना) – हरभ-याचे )पक उमरखेड, वणी, राळे गाव, मारे गाव, पस ु द,Lदiस, घाटं जी व बाभूळगाव तालH ु यात मुlयQवे घेतले जाते. #संचनावर आधा'रत पके ऊस, केळी, संRी, nाNे व खाoयाची पाने Lह ,ामुlयाने Zसंचनावर आधाKरत िजयात घेतल जाणार )पके होत. • • ऊस – ऊसाचे उQपादन पस ु द, उमरखेड व महागाव तालH ु यात काह ,माणात घेतया जाते. केळी व सं+ी – झाडगाव, राळे गाव, कळं ब व दाभा-पहूर (बाभूळगाव) पKरसरात केळी व ऊस पहावयास Zमळते. • ,ा-े – पस ु द व उमरखेड पKरसरात nrयाया बागा Lदसन ू येतात. • खा.याची (नागवेल) पाने – लाडखेड, दारYहा Lदiस व उमरखेड NेRात खाoयाया पानांचे मळे पहावयास Zमळतात. िज2हा प'रषद #संचन वभागाची 4न#मती सन 25.01.1971 म<ये झालेल असन ु हे कायालय राय शासनाचे जलसंधारण वभागातगत येत.े या वभागामाफत ० ते १०० हे Dटर #संचन -मतेFया योजना राबव2या जातात लघु पाटबंधारे योजना हाती घे.याक'रताची कायप<दती #संचन तलाव / पाझर तलाव / गांव तलाव / साठवण तलाव ० ते १०० हे Hटर Zसंचन Nमतेचे लघु पाटबंधारे ,कपांचे सव`Nण राgयDतर य पाटबंधारे )वभगाकडून तथा लघु पाटं धारे Dथा!नक Dतर )वभागाकडून करoयात येत,े व सव`Nणाअंती सफल झालेले ,कप अOधNक अZभंयता लघु पाटं धारे Dथा!नक Dतर यांचक े डे तांRीक अनम ु ती कKरता पाठ)वoयात येतात. सव साधारणपणे राgयDतर य पाटबंधारे )वभागास दरवषj सव`Nणाचे उLद8ठे ठरवन ु Lदलेले असतात सव`Nण )वभाग िजहयाचा, तालH ु याचा व गावांचा भौ◌ागोल क )वचार कUन संभाYय ,कपाचे Dथळाची पहाणी कUन सव`NणाकKरता Dथळ !नि#चत करतात. तसेच ,कप घेoयासंबध ं ी ,ाFत !नवेदने, मागoया ईQयाद चा )वचार कUन सव`Nणाचा ,ाधाMय uम ठर)वतात. सव`Nणा दरaयान भD ु तराचा अंदाज तथा ,कपाचे खालचे बाजूचे शेत जZमनीचा पण ू पणे अvयास करoयात येतो व ,कपाची खाल ल ,माणे वगवार ठर)वoयात येत.े ,कपाचे बbु डत NेRात जाणारा भुDतर हा पाझरायो=य नसेल व धरणाखाल ल शेत जZमन कालYयाYदारे Zसंचीत होऊ शकणार असेल अशा ,करणी ,कप Zसंचन तलाव aहणून ठर)वला जातो. अशा ,कपाया ,कपाच लाभYयय गण ु ांक १ पेNा अOधक असावा असे बंधन आहे . aहणजेच ,कपापासन े ा अOधक असावेत. अशा ,कारया ु होणारे लाभ हे खचापN ,कपापासन ू कालYयाYदारे ,QयN Zसंचन होते. ,कपाचे बbु डत NेRात जाणारा भD ु तर हा पाझरास यो=य असेल व धरणाखाल ल शेत जZमन ,QयN Zसंचन करoयापेNा पाझरामुळे भD ु तराची पाणी पातळी वाढवन ु )वLहर Yदारे Zसंचन Nमता !नमjत करoयासारखी असेल तर अशा Lठकाणी पाझर तलाव ,कप हाती घेoयात येतो. ,कप Dथळ जर गावालगत असेल आकाराने लहान असेल 9कंवा साठवण Nमता ३.३८ दलघफुटपेNा कमी असेल अशा ,कपांना गांव तलाव aहणन ु संबोधoयात येतो. असे ,कप संकपीत करतांना याम*ये गावातील गरु ाढोरांचा )पoयाचा पाoयाचा ,#न सट ु े ल, गावातील लोकांना बाहे रचे वापराकKरता पाणी उपलkध होईल, याकडे कटाN असतो. गांव तलावापासन ु कुठल ह ,QयN वा अ,QयN Zसंचन Nमता !नमाण होत नाह . ,कपाचे बड ु ीत NेRातील भुDतर पाझरायो=य नसेल धरणDथळाचे खालचा भुDतर व भस ु ंरचना जर कालYयाYदारे Zसंचन Nमता !नमाण करoयाचा नसेल तर अशा Lठकाणाचे ,कप साठवण तलाव aहणून संबोधoयात येतो.माR अशा ,कपाम*ये पाणी साठयामधन ु उपसा Zसंचन होणे अपेWNत आहे. को2हापरू प<दतीचे बंधारे :तलाव ,कपाम*ये छोटयानायावKरल पावसाळयात येणारा )वसग अडवन ु पाणी साठ)वले जाते, तर कोहापरु प*दतीचे बंधा-याम*ये मोठे नाले, नदया यांचे पाRात उघाडीचा बंधारा बांधoयात येतो. व याम*ये पावसाळयानंतर नद नायात वाहुन जाणारे पाणी अडवन ु बंधा-याचे वKरल बाजूची शेत जZमन उपसा Zसंचन योजनेYदारे ZसंOचत करoयाचे !नयोजीत असते. बंधा-याम*ये पावसाळयानंतरचे पाणी पाRातच अड)वले जात असयाने भअ ु जनाची गरज रहात नाह . लघु पाटबंधारे ,कपांचे सव`Nण होवन ु ,ाकलने ,ाFत झायानंतर Qयास ,शास9कय माMयता घेoयाची कायवाह सुU करoयात येत.े याम*ये जर ,कपाचा ,QयN पाणी वापर १५०.०० स.घ.मी. पेNा अOधक असेल तर जलसंपदा )वभागाकडून Qया ,कपाकKरता पाणी उपलkध असयाचे ,माणपR ,ाFत कUन wयावे लागते, तसेच पाझर तलावाचे बाबतीत भुजल सव`Nण यंRणेकडून तलावाची जागा पाझरायो=य असयाबाबत ,माणीत कUन wयावी लागते. ,कपाची स)वDतर तांRीक तपासणी सवच Dतरावर कUन ,कपास ,शास9कय माMयता ,ाFत कUन घेoयात येत.े Qयानंतर ,कपास तांRीक मंजुर ,दान करoयात येत.े ,शास9कय माMयतेचे अOधकार खाल ल ,माणे आहे . (महारा8x शासन iाम )वकास व जलसंधारण )वभाग शासन !नणय uमांक झेड)पए -2012/ ,. u.680/ )वQत -9/ Lदनांक 31 जानेवार 2013) 1. उप अZभयंता १.०० लN 2. कायकार अZभयंता १.०० ते ५.०० लN 3. मुlय कायकार अOधकार २०.०० लNा पयत 4. )वषय सZमती सभापती २० ते २३.०० लN 5. )वषय सZमती २३ ते ३०.०० लN 6. अ*यN Dथायी सZमती २० ते २५.०० लN 7. Dथायी सZमती २५ ते ५०.०० लN िजहा पKरषद पण ू अOधकार 1. तांRीक माMयतेचे अOधकार व ,ाOधकार खाल ल ,माणे आहे . 2. उप अZभयंता १.०० लN पयत 3. कायकार अZभयंता २५.०० लN पयत 4. अOधNक अZभयंता ६२.५० लN पयत मl ु य अZभयंता पण ू अOधकार पयत ,ाकलनास तांRीक माMयता ,दान झायानंतर भूसंपादनाची कायवाह करoयात येत.े याम*ये जर वाटाघाट ने जZमन ,ाFत होत असयास पKरZश8ट अ व भध ु ारकाचे संमतीपR ,ाFत कUन घेवन ु ,QयN कामास सU ु वात करoयाचे 8ट ने !न)वदा ,9uया कUन कंRाट !नि#चत कामे 9कंवा )वकास योजनांया !न)वदा 9कंवा कंRाट िDवकारoयाचे अOधकार खाल ल ,माणे आहे . 1. उप अZभयंता १.०० लN 2. कायकार अZभयंता १.०० ते ५.०० लN 3. मl ु य कायकार अOधकार २०.०० लNा पयत 4. )वषय सZमती सभापती २० ते २३.०० लN 5. )वषय सZमती २३ ते ३०.०० लN 6. अ*यN Dथायी सZमती २० ते २५.०० लN 7. Dथायी सZमती २५ ते ५०.०० लN 9. िजहा पKरषद पण ू अOधकार कंRाट !नि#चत झायानंतर कंRाटदारास कायारंभ आदे श दे वन ु ,QयN कामास सुUवात करoयात येत.े क् . 4नमLत साधन सामM ु ी ब Nयापासन ु होणारे #संचन िजहा पKरषद Zसंचन )वभागाचे Dथापनेपासन ू आजपयत खाल ल ,माणे Zसंचनाची साधने व Zसंचन Nमता !नमाण झालेल आहे . अ. ONय- #संचन अP योजनेचा Oकार 4नमाण योजनांची संQया 1 Zसंचन तलाव 69 5133 2 को.प.बंधारे 281 4869 3 साठवण तलाव 4 116 4 उपसा Zसंचन याजना 1 60 355 10178 एकुण #संचन -मता हे Dटर शेरा ब. अONय- #संचन अP योजनेचा Oकार 4नमाण योजनांची संQया 1 पाझर तलाव 246 12281 2 गाव तलाव 55 0 3 \Lटश काल न तलाव 49 0 एकुण 350 12281 705 22459 एकुण ONय- व अONय- #संचन -मता हे Dटर शेरा अ. भौतीक Oगती दशक माWहती 1. #संचन -मता 4नमLत पण Xकरकोळ कामे #श2लक अ.P. योजनेचा Oकार संQया #संचन Oा. झालेला 4नमLत -मता XकYमत खच #संचन -मता 1 पाझर तलाव 2 55 155.75 115.64 55 2 को. प. बMधारे 0 0 0.00 0.00 0 3 उ. Zस. योजना 0 0 0.00 0.00 0 एकुण 2 55 155.75 115.64 55 शेरा 2. Oगतीपथावरल कामे अ.P. योजनेचा Oकार संQया #संचन Oा. झालेला 4नमLत -मता XकYमत खच #संचन शेरा -मता 1 पाझर तलाव 9 361 1096.73 161.37 0 2 को. प. बMधारे 1 61 94.10 15.63 0 3 उ. Zस. योजना 2 160 82.66 61.34 60 एकुण 12 582 1273.49 238.34 60 ३. OशासXकय मायता Oा]त व भस ु Yपादन तथा 4नवदा OXPयेत असलेल कामे अ.P. योजनेचा Oकार संQया #संचन Oा. झालेला 4नमLत -मता XकYमत खच #संचन शेरा -मता 1 पाझर तलाव 9 278 804.22 37.07 0 2 को. प. बMधारे 0 0 0.00 0.00 0 3 उ. Zस. योजना 0 0 0.00 0.00 0 एकुण 9 278 804.22 37.07 0 Oगती पथावरल योजनांची माWहती तालक ु ा -मता हे Dटर अ. P. योजनेचे नाव व Oकार अंदाज प+क^य एकुण Xकं मत अ गाभा भरणी पण ु व #संचन -मता 4नमाण पण Xकरकोळ काम बाक^ असले2या योजना १ पात सातेफळ (NT) नेर 21 49.74 २ पात Oचकणी डोमगा(NT) नेर 34 106.01 55 155.75 एकुण योजना आ 2 Oगतीपथावरल योजना (पाझर तलाव) १ पात नMपरु (T) केळापरु 96 5.64 २ पात उeद (NT) पुसद 35 7.48 ३ पात झाड9कMह (T) कळaब 23 130.65 ४ पात जोगलदर (NT) Lदiस 25 34.22 ५ पात डोल २ (T) यवतमाळ 44 113.73 ६ पात घारे फळ u.२ (NT) नेर 35 87.73 ७ सात सावरगांव बं. (T) पुसद 26 83.16 ८ पात तेलगYहाण u.२ (NT) दारYहा 35 121.04 ९ पात बोरजई पात (OTSP) यवतमाळ 42 151.20 9 361 734.85 दारYहा 61 94.10 1 61 94.10 एकुण योजना इ को.प.बंधारे १ कोपब )पंपर खद ु (NT) एकुण योजना ई उपसा #संचन योजना १ उZसयो येहळा (T) पुसद 100 58.09 २ उZसयो 9कटा(कॅनाल) (T) यवतमाळ 60 24.57 160 82.66 एकुण योजना 2 उ मंजरु व भस ु Yपादन तथा 4नवदाOP^येत असले2या योजना १ पात वागद बु (NT) दारYहा 21 42.94 २ पात फुलवाडी (NT) पुसद 53 63.93 ३ पात राजीवनगर (NT) दारYहा 28 105.29 ४ पात पMहाळा u.१ (NT) पस ु द 23 71.95 ५ पात नानंद u.३ (OTSP) पुसद 31 105.36 ६ पात खानगाव (T) यवतमाळ 27 77.93 ७ पात लोहारा (T) राळे गाव 40 105.53 ८ पात शरद (T) कळaब 33 157.18 ९ पात वाकI दध ु ाना (T) यवतमाळ 22 74.11 278 804.22 एकुण योजना 9 वदभ गतीमान #संचन वकास कायPम )वदभातील कापस ु उQपादक शेतकयांया उQथानासाठ तथा )वदभातील कोरडवाहु शेती फायदयात आणoयासाठ उपाययोजना करoयाया द8ु ट ने केn शासनाने )वदभ सघन )वकास कायuम 2012 (VIIDP) हा कालब*द कायuम राब)वoयाचे धोरण !नि#चत केले आहे. Qयाबाबतया मागदशक सुचना सहसOचव (कृषी) भारत सरकार यांनी !नगZमत केले असन ु सदर कायuमाचा कालावधी 5 वषाचा आहे . या कायuमात मद ृ संधारण, जलसंधारण यासारखा उपाययोजनाबरोबरच आधु!नक प*दतीने शेती करoयासाठ Zसंचन YयवDथापन व अपारं पार क Zसंचन प*दती यासारखा ना)वoयपण ु उपाययोजनाचा समावेश आहे . कायPमाचा उaेश 1. )वदभ )वभागातील पावसाचे कमी ,माण, अ!न#चीतता व अ!नयमीतता )वचारात घेवन ु संरNीत Zसंचन YयवDथा !नमाण करणे 2. भग ु भातील पाणी पातळीत वाढ 3. पावसाचे पाoयाचे लघु Zसंचन योजनांवारे जलसंचय करणे, ,भावी Zसंचन उपाययोजना व उQतम पीक YयवDथापनाया मा*यमातन ु कोरडवाहु शेतीची उQपादकता वाढ)वणे 4. माजी मालगुजार तलाव, Zशवकाल न / \ट शकाल न तलाव तसेच कोहापरु प*तीचे बMधारे यातील गाळ काढणे, खोल करण करणे व दU ु Dती कUन Zसंचन Nमतेत वाढ करणे. 5. अDतीQवात असलेया शेततयांपासन ु परु े शी उपयोगीता !नमाण होत नसयाने उपसा Zसंचन योजनेवारे शेततयांचे पन ु भरण कUन बळकट दे णे व शा#वत संरNीत Zसंचन YयवDथा !नमाण करणे. 6. Zसंचन YयवDथापनाया सMदभात पाणी वापर संDथा Dथापन करणे व Qयाचे बळकट करण करणे व'रल उWदbटे सा<यतेक'रता खालल Oमाणे कामे Ocतावत आहे . 1. iेडड े बंbडगची कामे 2. शेततळे (FलाDट क लाई!नगसह) 3. चेकडॅक व Zसंमेट बंधा-यांची ंख ृ ला 4. नाला खोल करण व गाळ काढणे तथा पण ू झालेया बंधा-यामधील गाळ काढून Nमता वाढ)वणे. 5. सr ु म Zसंचन वाढ)वणे तथा पाणी उचल साLहQय परु )वणे 6. लघु Zसंचन ,कप घेण.े 7. लघु Zसंचन ,कपांची दU ु Dती कUन Zसंचन Nमता पन ु Dथा)पत करणे. 8. उपसा Zसंचन योजना घेण.े 9. कोहापरू बंधा-याचे बbु डत NेRात कृRीम डोह तयार करणे. 10. पाणी वापर सहकार संDथा तयार करणे. जलसंधारण वभागामाफत खालल उपPम राबव.याचे Ocतावत असन ु Nयाकरता मापदं ड असे आहे त. 1. ,गतीपथावर ल योजना पण ु करणे 2.50 लN Uपये ,ती हेHटर 2. न)वन योजना घेणे 3.00 लN Uपये ,ती हेHटर 3. Zसंचन Nमता पन थापीत करणे ु D 0.70 लN Uपये ,ती हेHटर 4. गाव तलाव / साठवण तलाव/ ल.पा.तलाव कोपबंधारे / \Lटश काल न तलाव/ पाझर तलाव Zशवकाल न तलाव ईQयाद तलावांची )वशेष दU ु Dती माजी मालगुजार तलावांचे नुतनीकरण दU ु Dती खोल करण 0.70 लN Uपये ,ती हेHटर 5. अिDतवातील शेततळे उपसा Zसंचन योजनाYदारे भरणे 15.00 लN Uपये ,ती योजना 6 न)वन शेततळयाया बाधकामासह उZसयो राब)वणे 65.00 लN Uपये ,ती 6. कोप बंधायाचे बbु डत NेRात डोह !नमाण करणे 5.00 लN Uपये ,ती योजना 7. पाणी वापर सहकार संDथा Dथापन करणे 2.00 लN Uपये ,ती500 हे . योजना िज2हाcतर 4नवड स#मती १. िजहाOधकार अ*यN २. मुlय कायकार अOधकार सह अ*यN ३. अती. मुlय कायकार अOधकार सदDय ४. कायकार अZभयंता (म.रा.)व.)व.क.) सदDय ५. व. भ.ु (भ.स.)व.य.) सदDय ६. कायकार अZभयंता िज. प. Zसंचन ७ कायकार अZभयंता Dथ!नक Dतर सदDय सदDय सOचव कायPमाची eया]ती )वदभ सघन Zसंचन )वकास कायuमाचा कालावधी 5 वषाचा ( 2012-13 ते 2016-17) राह ल. हा कायuम )वदभातील अमरावती )वभागातील अमरावती, यवतमाळ, अकोला, वाZशम, बल ु डाणा तर नागपरु )वभागातील नागपरु , वधा व चMnपरु या 8 िज6याम*ये लागु राह ल ्. अमलबजावणी स4नयं+ण यं+णा राgयDतरावर मुlय अZभयंता लघु पाटबMधारे Dथा!नक Dतर व )वभाOगय Dतरावर अOधNक अZभयंता लघु पाटबMधारे यांची राह ल ्. िज प. कडील कायuमाया ,गतीबाबत उपाअयH ु त )वकास हे समंवय करतील कामाची Oगती दशक माWहती अP ववरण मंजुर एकुण #संचन पुण एकुण डीपीआर XकYमत -मता झालेल XकYमत ् -मता पु कामे 77.93 cथापना 27 1 न)वन पाझर तलाव 1 2 Zसंचन Nमता 67 793.15 21 #संचन Oगती एक़ुण #संचन कामे XकYमत ् -मता पुन ् पु न cथापना cथापना 0 0 0 0 0 0 1746 0 0 0 0 0 0 103.72 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 16 20.00 0 0 0 0 0 0 0 105 994.80 1773 0 0 0 0 0 0 पुंDथापीत करणे 5 को.प.ब.चे पाRात डोह !नमाण करणे. 6 अिDतQवातील शेततळे उपसा Zसंचन याजना घेवुन भरणे 7 न)वन शततळे खोदन ु उपसा Zसंचन योजनाYदारे भरणे 8 पाणी वापर संDथा Dथापन करणे. एकुण
© Copyright 2024 ExpyDoc