√Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ Voice of Social Concerns √≈Ò-E, ¡ß’-B, Ó≈⁄ B@AE Email: [email protected] HARBANS SINGH 416-817-7142 Ù‘∆Á∂ ÂÈ, ¯’-¬∂-’ΩÓ ¡Â∂ ‹πfi≈± √Ø⁄ Á∂ Ó≈Ò’ √z. Ì◊ «√ßÿ Á≈ Ȫ ÒÀ∫«Á¡ª ‘∆ √≈‚≈ «√ ¿πÈ∑ª ÍzÂ∆ √«Â’≈ È≈Ò fiπæ’ ‹ªÁ≈ ˛Õ “Íæ◊Û∆ √ßÌ≈Ò ‹æ‡≈” Ò«‘ Á∂ Ï≈È∆ √z. ¡‹∆ «√ßÿ Á∂ ¡‰÷∆Ò∂ ÌÂ∆‹∂ È∂ Í«‘Ò∆ «’Ò’≈∆ «ÓÂ∆ BH.I.AI@G ¬∆. 鱧 Ïß◊∂ ⁄æ’, «˜Ò∑≈ Ò≈«¬ÒÍπ (Í≈«’√Â≈È) Á∆ ËÂ∆ ”Â∂ Ó≈∆Õ «¬√ ¥ªÂ∆’≈∆ «’Ò’≈∆ Á∂ Úæ‹«Á¡ª ‘∆ ◊Ø∆ √’≈ ¡ßÁ √«‘Ó Á∆ Ì≈ÚÈ≈ ÍÀ Á ≈ ‘Ø ◊¬∆Õ «‹√Á≈ ÍzÂæ÷ ±Í ‹«Ò∑¡ªÚ≈Ò∂ Ï≈◊ Á∆ ÿ‡È≈ ÂØ∫ Ï≈¡Á ¡ß◊∂˜∆ √’≈ È∂ ¡≈͉∆ ¡æ÷∆∫ Ú∂«÷¡≈Õ ‹Ú≈Ò≈Óπ÷∆ ’«‘ «Ú⁄ ÏÁÒ ◊¬∆Õ ¿π √ È∂ ¡ß◊∂˜∆ √’≈ Á∆¡ª ‹Û∑ª Íπ應 Ò¬∆ «√ ÂØÛ ÔÂÈ ’∆Â∂Õ Ì≈ «Ú⁄Ø ∫ ◊Ø ∆ √’≈ ȱ ß ’æ „ ‰ Ò¬∆ ’¬∆ «Ú⁄≈ª ¡Â∂ Ò«‘ª 鱧 ‹ÈÓ «ÁæÂ≈ ¡Â∂ «¬È∑ª È≈Ò Ò ’∂ ÓØ„∆ Á∆ ̱«Ó’≈ «ÈÌ≈¬∆ √z. Ì◊ «√ßÿ È∂ ¡≈͉∂ √π Í «È¡ª Á≈ Ì≈ «√‹‰ Ò¬∆ ’ج∆ ’√ Ï≈’∆ È≈ ¤æ‚∆Õ ⁄Û∑∆ ‹Ú≈È∆ «Ú⁄ ÓΩÂ È±ß ◊Ò∂ Ò◊≈, ≈‘Ø∫ ’π≈‘ ’Á≈ ÔØË≈ Á∂Ù Á∆ ¡≈˜≈Á∆ Ò¬∆ ÍÀÛª Í≈™Á≈ «‘≈Õ ◊Ø∆ √’≈ Á∂ Ò≈Ò⁄ ¡Â∂ Â√∆«‘¡ª Á∆ Íz Ú ≈‘ ’∆Â∂ «ÏȪ √Á≈ È∂ Ì≈ Ӫ ˘ æ‹Úª «Í¡≈ «ÁæÂ≈Õ ¡≈÷ AIBI ¬∆. «Ú⁄ ‘ج∆ ¡√À∫ÏÒ∆ ÏßÏ ÿ‡È≈ «‘ √z. Ì◊ «√ßÿ 鱧 ‹∂ Ò ∑ «Ú⁄ ‚æ ’ «Áæ  ≈ «◊¡≈Õ ‹∂ Ò ∑ ‹∆ÚÈ ÁΩ ≈È ’¬∆ ◊À ’≈ȱ ß È ∆ Ë≈≈Úª Ò◊≈ ’∂ ¿π√Á∆ «‘≈¬∆ Â∂ ÍzÙÈ«⁄ßÈ∑ Ò◊≈ «ÁæÂ≈Õ «Î Ú∆ ‹∂Ò∑ «Ú⁄ ÏÀ·≈ «¬‘ ‹È±ßÈ∆ ÔØË≈ ¡≈˜≈Á∆ Íz Ú ≈«È¡ª Ò¬∆ «¬’ Á∆Í Úª◊ ‹◊Á≈ «‘≈, ¬∂Ê∂ ‘∆ Ú√ È‘∆∫ ◊Ø∆ √’≈ Á∂ ’≈Ò∂ ’≈ȱßÈ Ú∆ «¬√ Á∆Í Á∆ ΩÙÈ∆ ÿæ‡ È≈ ’ √’∂Õ √Á≈ Á∂ ÷Ω¯ ÂØ∫ ‚«Á¡ª ¡ß◊∂˜∆ ‘’±Ó È∂ «¬√ È±ß Îª√∆ Á∆ √˜≈ √π‰≈ «ÁæÂ∆ Í «¬‘ √˜≈ Ú∆ ¡≈˜≈Á∆ Íz Ú ≈È∂ Á∂ Â∂Úª 鱧 ·ß‚≈ È≈ ’ √’∆Õ BC Pro-People Arts Project Media Group DEVINDER TOOR 416-902-9372 Website: www.ppapmg.com MASTER BHAJAN SINGH 403-455-4220 Registration No. BA@HCFC@@ √ßÍ≈Á’∆ AA Anger pours out on the streets of the capital against nconstitutional, anti-farmer Land Ordinance AG ‘ ËÛ’‰ Í ıΩÎ ’∂ Í«‘∂, ‘ ¡ª√± Í Í≈Ï≥Á∆! Ó≈⁄ AICA ȱ ß √z . Ì◊ «√ß ÿ È∂ ËÂ∆ Óª ¡æ◊∂ Íz‰≈Ó ’«Á¡ª ⁄≈¬∆∫⁄≈¬∆∫ Ϊ√∆ Á∂ ÎßÁ∂ 鱧 ¸ßÓ «Ò¡≈Õ Îª√∆ ⁄Û∑ È ÂØ ∫ Ï≈¡Á Ú∆ «¬‘ ÔØ Ë ≈ ¡≈˜≈Á∆ Á∂ √Ω Á ≈◊ª Ò¬∆ ⁄≈ȉ ÓπÈ≈≈ ‘Ø «ÈÏ«Û¡≈Õ «¬√ ÂØ∫ ¡æ◊∂ ¡≈˜≈Á∆ √Ω Á ≈◊ª È∂ ¡≈͉∆¡ª ‹≈Ȫ Â∂ ÷∂ ‚ ’∂ ¡≈͉∂ ÚÂÈ È± ß ¡≈˜≈Á ’Ú≈ «Ò¡≈Õ Í ¡æ‹ «¬’ ◊æÒ √≈鱧 Ú≈ Ú≈ √Â≈ ‘∆ ˛ «’ ¡≈˜≈Á∆ Á∂ FH √≈Ò Í±∂ ‘؉ Á∂ Ï≈Ú‹±Á ¡√∆∫ Ù‘∆Áª Á∂ √π Í «È¡ª Á≈ Ì≈ «√‹‰ «Ú⁄ ’≈ÓÔ≈Ï È‘∆∫ ‘ج∂? √≈‚∆¡ª √’≈ª È≈’≈Ó «’™ ‘∆¡ª? √≈‚∂ √ß«ÚË≈È «Ú⁄ ’∆ ’Ó˜Ø∆¡ª ‘È? «¬‘ √≈∂ √Ú≈Ò ¡æ ‹ Á∂ ≈‹ È∂  ≈Úª ¿π Í ¡æ÷ª ◊æ‚∆ ÷Û∑∂ ‘ÈÕ «‹‘Û∂ Á∂Ù ÍzÂ∆ ÚÎ≈Á≈∆ ‘Ø ‰ Á≈ ÎØ ’ ≈ „Ω ∫ ◊ ’’∂ √≈‚∂ Ù‘∆Áª Á≈ ¡ÍÓ≈È ’ ‘∂ ‘ÈÕ √≈‚∆¡ª √≈Ï’≈ ¡Â∂ ÓΩ‹±Á≈ √’≈ª fi±· Ó≈ Ó≈ ’∂ ÌØÒ∆ Ì≈Ò∆ ‹ÈÂ≈ ȱ ß ◊π ß Ó ≈‘ ’ ‘∆¡ª ‘È ¡Â∂ ’≈ÍØ∂‡ ÿ≈«‰¡ª Ò¬∆ ÁÒ≈Ò∆ Á≈ ’ßÓ ’ ‘∆¡ª ‘ÈÕ ’πfi √Óª Í«‘Òª «‹‘Û∆ ‹ÈÂ≈ ÓØ Á ∆ √’≈ ȱ ß «Ò¡≈¿π‰ Ò¬∆ ÂÒØÓæ¤∆ ‘Ø ‘∆ √∆Õ ¿π√ √Ó∂∫ ·ß‚∂ √≈‘ ÌÁ∆ Ș ¡≈¬∆ ‹ÁØ∫ √≈‚∂ Á∂Ù Á∂ «‘ÈπÓ≈ ÓØÁ∆ √≈«‘Ï Á∂ Í«‘≈Ú∂ Á∆ «ÈÒ≈Ó∆ D ’ØÛ CA Òæ÷ ”Â∂ ‹≈ ¤πæ‡∆ «‹√ È≈Ò ‹ÈÂ≈ Á∂ «ÁÒª «Ú⁄ Ï⁄∂ √Ì ÌÓ ÌπÒ∂÷∂ Á± ‘Ø ◊¬∂Õ¿π‘ √Ófi ◊¬∂ «’ √≈‚∂ Á∂Ù Á∆¡ª ÁÒ≈Ò √’≈ª ¡ßÏ≈È∆ ¡Â∂ ÁÒ∆Í √ªÿÚ∆ Ú◊∂ ’≈ÍØ ∂ ‡ ÿ≈«‰¡ª Á∆¡ª ’·ÍπÂÒ∆¡ª ‘ÈÕ «¬√∂ Ò¬∆ «¬È∑ª «Í¤Òæ◊± ¡Â∂ ⁄≈ÍÒ±√ È∂Â≈Úª È∂ √≈‚∆ ¡≈˜≈Á∆ Á∂ ¡Ê ÏÁÒ ’∂ æ÷ «ÁæÂ∂Õ «¬√ Á∂ È≈Ò ‘∆ ◊∆Ï∆ «Ú⁄ «Í√Á∂ Ú◊ Á∆ ¡≈√ √≈‚∂ Ù‘∆Áª Á∂ √π Í «È¡ª Úª◊ ⁄’È≈⁄± ‘Ø ◊¬∆Õ «¬√ ‡πæ‡∆ ¡≈√ ȱ ß ◊ß „ ‰ Ò¬∆ ¡æ ‹ È≈ ª √≈‚≈ ÏπæË∆‹∆Ú∆ Ú◊ ¡æ◊∂ ¡≈ «‘≈ ˛ ¡Â∂ È≈ ‘∆ È«Ù¡ª «Ú⁄ ◊’∆ ÈΩ‹Ú≈È Í∆Û∑∆Õ ¡ß √≈∆¡ª √ßÌ≈ÚÈ≈Úª È±ß ÌªÍÁ∂ ‘ج∂ «¬‘∆ «’‘≈ ‹≈ √’Á≈ ˛ «’ ¡æ‹ ÂØ∫ Ï≈¡Á √≈‚∆ ËÂ∆ Óª Á∆ ’πæ÷Ø∫ Ì◊ «√ßÿ Ú◊∂ √±Ó∂ ‹ßÓÁ∂ Ș È‘∆∫ ¡≈¿π‰◊∂Õ ¡ÀÈ≈ ’«‘ßÁ≈ ‘Ø«¬¡≈ ¡æ◊∂ ¡≈͉∂ ÚÒØ∫ ⁄≈ √æª √z. Ì◊ «√ßÿ Á∆ Ù˪‹Ò∆ «‘æ «Ò÷ «‘≈ ‘ª : ‹ÁØ∫ ˜≈ÒÓª ¡æ Ó⁄≈¬∆, √≈‚∆ ËÂ∆ Óª ’πÒ≈¬∆Õ ¿πÁØ∫ ¡≈͉∆ ¡‰÷ «Á÷≈¬∆, ˜Ø, ‹Ú≈È∆, ⁄≈Úª È∂Õ ‘π‰ È≈ Ì◊ «√ßÿ ÔØË∂, ¬∂Ê∂ ‹ßÓÈ∂ Ó≈Úª È∂Õ - ‘Ïß√ «√ßÿ BB ¡Ω ¡Í≈˪ Á∂ ÷≈ÂÓ∂ Ò¬∆ «Èæ‹∆ Ó≈Ò’∆ Á≈ ÷≈ÂÓ≈ ˜±∆ CC «ÁºÒ∆ ‘∞‰ Á» È‘∆∫ √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ Ó≈⁄ B@AE 2 Ì≈Â∆ «√¡≈√ÂÁ≈Ȫ Á∆ ÓΩ’≈Íz√Â∆ ¡Â∂ Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ «Ú⁄≈ ‹√Úß ‹∆÷ ≈‹ ◊æÁ∆¡ª ¡Â∂ ¡÷ΩÂ∆ Ë≈«Ó’ √ß√Ê≈Úª Á∂ ¡≈◊±¡ª Á∆¡ª ’π√∆¡ª ”Â∂ «Ï≈‹Ó≈È Ï≈Ï ¡Â∂ ¡Ωß◊‹∂Ï Á∂ Ú≈√ ¡≈͉∂ ¡≈Í È±ß ËÓ Á∂ ≈÷∂ ’‘≈™Á∂ ÎπæÒ∂ È‘∆∫ √Ó≈™Á∂Õ Ï≈∂ Ï≈∂ «√æ÷ª Á∆¡ª ’πÏ≈È∆¡ª Á≈ „ß‚Ø≈ «Íæ‡ ‘∂ ¡÷ΩÂ∆ «√æ÷ ¡≈◊±¡ª ÚÒØ∫ ˆÁ∆ Ï≈«Ï¡ª, Ì◊ √≈«Ì¡ª ¡Â∂ ÏæÏ ¡’≈Ò∆¡ª 鱧 ¡≈͉∂ Íπ÷∂ ’«‘ß«Á¡ª ÌØ≈ Ú∆ ÙÓ≈ È‘∆∫ ¡≈™Á∆Õ Í «¬È∑ª Á∆ ˜πÏ≈È È±ß ¿πÁØ∫ Â≈Ò≈ Òæ◊ ‹ªÁ≈ ˛ ‹ÁØ∫ «¬È∑ª Á∂ Á≈Á∂ ÍÛÁ≈«Á¡ª, È≈«È¡ª Á≈ «¬«Â‘≈√ «¬È∑ª Á∂ ӱߑ ”Â∂ ˚æ’Á≈ ˛Õ «’™«’ «¬È∑ª Á∂ Ú‚∂«¡ª Á∂ ’≈È≈Ó∂ ’ج∆ Ï‘≈Áª Ú≈Ò∂ È‘∆∫ √◊Ø∫ ◊Á≈ª Ú≈Ò∂ ‘È, «‹‘Û∂ ¡ßÁ∂˜ª Á∂ ⁄≈ÍÒ±√ ω∂ ‘ج∂ √ÈÕ ¡ß◊∂˜ª 鱧 ÷πÙ ’È Ò¬∆ ¿π‘ Íø‹≈Ï Á∂ ÷±‘ª «Ú⁄ «¬√ ’’∂ ◊Ø‘≈ ÿØÒ «ÁßÁ∂ √È Âª «’ Á∂Ù Á∆ ¡≈˜≈Á∆ Ò¬∆ «ÚÁØ‘ ’È Ú≈Ò∂ ÏæÏ, ˆÁ∆ ¿πÈ∑ª «Ú⁄Ø∫ Í≈‰∆ È≈ Í∆ √’‰Õ ‹«Ò¡ªÚ≈Ò≈ Ï≈◊ «Ú⁄ ¡È∂’ª Íø‹≈Ï∆¡ª Á∂ ’≈ÂÒ ¡ß◊∂˜ 鱧 «√ØÍ∂ Á∂ ’∂ √ÈÓ≈«È ’È Ú≈Ò∂ Ú∆ «¬È∑ª «Ú⁄Ø∫ ‘∆ √ÈÕ ¡ß◊∂˜ª Á∆ ⁄≈ÍÒ±√∆ Á∂ «¬Ú˜ ¡Â∂ Ì≈Â∆ ÒØ’ª È≈Ò ◊Á≈∆¡ª ’È ÏÁÒ∂ ‘∆ ¿πÈ∑ª ȱ ß ‹◊∆ª ¡Â∂ ‹À Ò Á≈∆¡ª Á∂ ’∂ ¡ß◊∂˜ª ÚÒØ∫ ¡≈͉∆ √∂Ú≈ Á≈ ÓπæÒ Â≈«¡≈ «◊¡≈ √∆Õ «¬√ Â∑ª È≈ ÏæÏ Â∂ È≈ ◊Á∆ ¡Â∂ È≈ ‘∆ Ì◊ «√ßÿ Â∂ √≈Ì∂ Ú◊∂ ¡È∂’ª √±Ï∆ «¬È∑ª ”⁄Ø ∫ √ÈÕ «¬È∑ ª ÔØ « Ë¡ª Á∆¡ª ’π Ï≈È∆¡ª ¡≈͉∆¡ª ◊æ Á ∆¡ª √Ò≈Ó æ÷‰ Ò¬∆ ÚÂ’∂ «√¡≈√∆ ؇∆¡ª √∂’‰ Ú≈Ò∂ ¡÷ΩÂ∆ Ò∆‚ª 鱧 ’∆ ‘æ’ ˛ «’ ¿π‘ «’Â∆ ÒØ’ª Á∆ ¡≈˜≈Á∆ Ò¬∆ ’πÏ≈È ‘؉ Ú≈Ò∂ Ù‘∆Áª Á≈ È≈Ó ¡≈͉∆ ˜πÏ≈È ”Â∂ «Ò¡≈¿π‰? ‹∂ ¡ß◊∂˜ ≈‹ √Ó∂∫ ‘æ’ Óß◊Á∂ ÒØ’ª ¿π Í Ò≈·∆¡ª, ◊Ø Ò ∆¡ª ⁄Ò≈¬∆¡ª ‹ªÁ∆¡ª √È Âª ¡æ ‹ ¡ß ◊ ∂ ˜ ª ÂØ ∫ Ï≈¡Á Ú∆ ¿πÈ∑ª Á∆¡ª ◊æÁ∆¡ª ”Â∂ ÏÀ·∂ Ì≈Â∆ ‘≈’Óª ÚÒØ∫ ¿π‘∆ ’πfi Ù∂¡≈Ó ’∆Â≈ ‹≈ «‘≈ ˛Õ ‘æ’ Óß◊Á∂ Ó˜Á±ª, «’√≈Ȫ, Ï∂π˜◊≈ª, ÓπÒ≈˜Óª 鱧 ¡≈¬∂ ؘ √Û’ª ”Â∂ ’π櫇¡≈ ‹≈ «‘≈ ˛ Â∂ ¿πÈ∑ª Á∆¡ª Íæ◊ª Â∂ ¸ßÈ∆¡ª ÍÀª ‘∂· ÒÂ≈Û∆¡ª ‹≈ ‘∆¡ª ‘ÈÕ «ÚÁ∂Ùª «Ú⁄ «√æ÷ª Á∆¡ª Íæ◊ª Á∆ Ï∂«¬æ˜Â∆ Ï≈∂ ÏØÒ‰ Ú≈Ò∂ Ë≈«Ó’ Óπ÷∆¡ª 鱧 Íø ‹ ≈Ï «Ú⁄ π Ò ‘∆¡ª Íæ ◊ ª ¡Â∂ Ë∆¡ª Á∆¡ª ¸ß È ∆¡ª È‘∆∫ «Á√ ‘∆¡ªÕ «¬‘ Ú∆ ‘’±Óª Á∆ √π «Ú⁄ √π «ÓÒ≈’∂ «¬√ ◊æÒ Á∆ ‘≈Ó∆ Ì ‘∂ ‘È «’ ¿πÈ∑ª 鱧 «’√∂ ¡√±Ò Á∆ È‘∆∫ √◊Ø∫ ‘’±Óª Á∆ ÒØÛ ˛Õ «√æ÷∆ Á∂ Ȫ Â∂ «√¡≈√ ¡Â∂ ËÓª Á∆ ◊æÒ ’È Ú≈«Ò¡ª ’ØÒ ’∆ «¬È∑ª ◊æÒª Á≈ ’ج∆ ‹Ú≈Ï ˛? «Í¤Ò∂ √Ó∂ ∫ «Ú⁄ Íø ‹ ≈Ï Á∆ ¡’≈Ò∆ √’≈ ÂØ∫ Úæ÷ ‘ج∂ √≈Ï’≈ Óß Â ∆ (ÓÈÍz ∆  «√ß ÿ Ï≈ÁÒ) ÚÒØ ∫ ¡≈͉∆ Úæ÷∆ Í≈‡∆ ω≈’∂ Ù‘∆Á Ì◊ «√ß ÿ Á≈ Ȫ ÚÂ’∂ «√√‡Ó ÏÁÒ‰ Á≈ ¡‚ß Ï «⁄¡≈ «◊¡≈Õ Íø‹≈Ï «Ú⁄ ÁØ ÷æÏ∂ Íæ÷∆ ¡÷Ú≈¿π‰ Ú≈Ò∆¡ª Í≈‡∆¡ª (√∆. Í∆. ¡≈¬∆. ¡Â∂ √∆. Í∆. ¡≈¬∆. ¡ÀÓ.) È∂ Ú∆ «¬√ Á≈ √ÓÊÈ ’∆Â≈Õ «¬√ Á≈ ¡√Ò «⁄‘≈ ¿πÁØ∫ Ú∂÷‰ 鱧 «Ó«Ò¡≈ ‹ÁØ∫ Íø‹≈Ï «Ú⁄ ´«Ë¡≈‰≈ Á∂ Íø‹≈Ï∆ ÌÚÈ «Ú÷∂ «¬È∑ª ÚÒØ∫ «¬’ ÏπæË∆‹∆Ú∆ ’≈ÈÎß√ ’∆Â∆ ◊¬∆Õ «¬√ ’≈ÈÎß√ «Ú⁄ «‹Ê∂ ‘Ø ÒØ’ª ÚÒØ∫ Ú∆ ’¬∆ Â∑ª Á∂ √Ú≈Ò √z. ÓÈÍz∆ «√ßÿ Ï≈ÁÒ È±ß ’∆Â∂ ◊¬∂, ¿πÊ∂ ÓÀ鱧 Ú∆ ¡≈͉∂ √Ú≈Ò ’È Á≈ ÓΩ’≈ «Ó«Ò¡≈Õ Ó∂≈ Í«‘Ò≈ √Ú≈Ò √∆ «’ Âπ√∆∫ «¬’ Í≈√∂ ª Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ Ú≈Ò∂ «¬È’Ò≈Ï Á∆ ◊æÒ ’’∂ «¬Ê∂ «√√‡Ó ÏÁÒ‰ Á∂ ‘≈Ó∆ ‘Ø, Í Á±‹∂ Í≈√∂ ¡«‹‘∆¡ª «ÚÁ∂Ù∆ ’ßÍÈ∆¡ª 鱧 Á∂Ù «Ú⁄ ÚÍ≈ ’È Á∂ √æÁ∂ Á∂ ‘∂ ‘Ø «‹È∑ª ”⁄Ø∫ «¬’ È∂ Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ ”Â∂ ¡È∂’ª ‘Ø Á∂Ù Ì◊ª È±ß Îª√∆¡ª ”Â∂ Ò‡’≈¿π‰ Á∆ ̱«Ó’≈ «ÈÌ≈¬∆Õ Á± ‹ ≈ √Ú≈Ò √∆ «’ Íø ‹ ≈Ï «Ú⁄ «‹‘Û∆¡ª ÷æÏ∆¡ª ¡ıÚ≈¿π‰ Ú≈Ò∆¡ª Í≈‡∆¡ª È≈Ò Âπ√∆∫ √ÓfiΩÂ≈ ’∆Â≈ ‘Ø«¬¡≈ ˛ ¿π‘ «ÚÁ∂Ù∆ ’ßÍÈ∆¡ª 鱧 Ì≈ «Ú⁄ ÏπÒ≈¿π‰ Á≈ «ÚØË ’ ‘∆¡ª ‘È, «¬‘ Ï∂ ¡ √± Ò ≈ √ÓfiΩ Â ≈ «’Ú∂∫ ‘Ø «◊¡≈? Â∆‹≈ √Ú≈Ò √∆ «’ «‹‘Û∆¡ª ’ßÍÈ∆¡ª ≈‘∆∫ Âπ√∆∫ Á∂Ù Á∆ Âæ’∆ Á∆ ◊æÒ ’ ‘∂ ‘Ø, ¿πÈ∑ª Á≈ ’ßÓ “√ÁÓ≈ «√˪” Ȫ Á∆ Íπ√Â’ «Ú⁄ Ú∂ « ÷¡≈ ‹≈ √’Á≈ ˛ «’ ¿π ‘ «’Ú∂∫ √ÁÓ∂∫ (Áπæ÷) ÍÀÁ≈ ’’∂ «Î ¿πÈ∑ª 鱧 Á± ’È Ò¬∆ ’≈ȱßÈ Ï‰≈¿π‰ Á∂ È≈Ó ”Â∂ ÒØ’ª 鱧 ´æ‡Á∆¡ª ‘ÈÕ «¬È∑ª √Ú≈Òª Á≈ ’ج∆ Â√æÒ∆Ï÷Ù ‹Ú≈Ï Á∂‰ Á∆ Ï‹≈¬∂ √z. ÓÈ‹∆ «√ßÿ «¬‘ ◊æÒ ’«‘ ◊¬∂ «’ ÓÀ∫ «’√∂ Á∂ «Í¤∂ Òæ◊ ’∂ ⁄æÒ‰ Ú≈Ò≈ È‘∆∫Õ «¬‘Ø «‹‘≈ √∆ ¿π √ Á≈ ÷æ Ï ∆¡ª ’‘≈¿π ‰ Ú≈Ò∆¡ª Í≈‡∆¡ª È≈Ò √ÓfiΩ Â ≈Õ «¬Ê∂ «¬‘ Áæ√‰ ÂØ∫ Ó∂≈ Ì≈Ú Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ Á∆ «Ú⁄≈Ë≈≈ ÂØ∫ ˛ «’ «’Ú∂∫ Ù‘∆Áª Á≈ È≈Ó ÚÂ’∂ «¬‘ «√¡≈√∆ ÒØ ’ ¡≈͉≈ ¿πµÒ± «√æË≈ ’È Ò¬∆ ÒØ’ª 鱧 ◊πßÓ≈‘ ’È ”⁄ Á∂∆ È‘∆∫ Ò≈™Á∂Õ ¡÷∆ «¬ÒÀ ’ ÙȪ «Ú⁄ ¿π √ Á≈ ‹Ø ‘√ ‘Ø«¬¡≈ ¿π‘ √Ì ‹≈‰Á∂ ‘È «’ «¬’ Ú∆ √∆‡ È‘∆∫ «‹æ √«’¡≈Õ ¡≈. ¡À√. ¡À√. Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ‘∂· ⁄Ò ‘∆ Ì≈Â∆ ‹ÈÂ≈ Í≈‡∆ (Ï∆. ‹∂ . Í∆.) ¡Â∂ «¬√ È≈Ò √Ïß Ë Â Ë≈«Ó’ «‘ßÁ± √ß√Ê≈Úª Ú∆ Ù‘∆Áª Á∆ «Ú⁄≈Ë≈≈ ȱ ß ¡≈͉∂ ß ◊ «Ú⁄ „≈Ò’∂ ÒØ’ª «Ú⁄ Íz⁄≈È ÂØ∫ «Í¤∂ È‘∆∫Õ ¿πÈ∑ª È∂ Ú∆ Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ 鱧 ¡≈∆¡≈ √Ó≈‹∆ ω≈’∂ Í∂Ù ’È Ò¬∆ ¡≈͉∂ ‘æÊ ’ß‚∂ Ú‰ ÂØ∫ ◊π∂˜ Ó≈⁄ B@AE È‘∆∫ ’∆Â≈Õ «¬È∑ª ÚÒØ∫ ’Á∆ Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ ¡Â∂ ¿π√ Á∂ √≈Ê∆¡ª Á∂ Ïπæª 鱧 ’æ⁄∆ Òæ√∆ È≈Ò È‘≈¿π‰ ¡Â∂ ’Á∆ ¿πÈ∑ª Ïπæª Á∂ ◊Òª «Ú⁄ ¡≈͉∆ «√¡≈√∆ Í≈‡∆ Á∂ ⁄؉ «ÈÙ≈Ȫ Ú≈Ò∂ ‘≈ Í«‘È≈’∂ ‘ØÙ∆ ÷∂‚ ÷∂‚∆ ‹ªÁ∆ ˛Õ «¬√ Á∆ Â≈˜≈ ¿πÁ≈‘‰ ‘π‰∂ ‘ج∆¡ª «ÁæÒ∆ ⁄؉ª ÁΩ≈È «’È Ï∂Á∆ ÚÒØ∫ Ò≈Ò≈ Ò≈‹Í ≈¬∂ Á∂ Ïπæ Èß± ¡≈͉∂ ◊Ò «Ú⁄Ø∫ ‘≈ ¿πÂ≈’∂ Ïπæ ’∂ ◊Ò «Ú⁄ Í≈™«Á¡ª Ú∂÷∆ ‹≈ √’Á∆ ˛Õ Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ Â∂ ¿π√Á∂ √≈Ê∆¡ª Á∂ ‹◊≈™ ÍπÒ ´«Ë¡≈‰≈ «Ú÷∂ Òæ◊∂ Ïπæª È≈Ò Âª «¬‘ «÷ÒÚ≈Û ¡’√ ‘∆ ‘πßÁ≈ «‘ßÁ≈ ˛Õ Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ Á∆ ËÓª ÍzÂ∆ ’∆ Í‘πß⁄ √∆, ¿π√ √ÏßË∆ «¬È∑ª ‘ «’√Ó Á∂ ËÓª Ú≈«Ò¡ª 鱧 ’ج∆ √Ø’≈ È‘∆∫Õ «¬È∑ª È∂ ª ¿π√ 鱧 «Úß◊∂ ‡∂„∂ „ß◊ È≈Ò ¡≈͉∂ ËÓ Á∆ ÚÒ◊‰ «Ú⁄ «Ò¡≈’∂ ¡≈͉∆¡ª «√¡≈√∆ ⁄Ω˪ Ò¬∆ ÚÂ’∂ ÒØ’ª Á∂ ¡æ÷∆∫ ÿæ‡≈ Í≈¿π‰≈ ‘πßÁ≈ ˛Õ ËÓª Ï≈∂ Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ Á∂ «Ú⁄≈ª Á∆ ÍπÙ‡∆ ¿πÈ∑ª Á∆ ¡≈͉∆ «Ò÷ ≈‘∆∫ √ÍÙ‡ ˛, ¿πÈ∑ª «’‘≈ √∆ «’ ““«‹‘Û≈ ËÓ «¬È√≈È È± ß «¬È√≈È ÂØ ∫ Úæ ÷ ’∂ , Óπ‘æÏ Á∆ ʪ ¿πÈ∑ª 鱧 «¬’ Á±‹∂ È≈Ò È¯Â ’È∆ «√÷≈Ú∂, ¡ßË «ÚÙÚ≈√ª 鱧 ¿πÂÙ≈«‘ ’’∂ ÒØ’ª Á∂ ÏΩ«Ë’ «Ú’≈√ ”⁄ π’≈Ú‡ ω∂, «ÁÓ≈◊ª 鱧 ÷øπ„≈ ’∂, ¿π‘ ’Á∂ Ú∆ Ó∂≈ ËÓ È‘∆∫ ‘Ø √’Á≈Õ”” ÓΩ’≈Íz√ «√¡≈√ÂÁ≈È Ù‘∆Áª Á∂ Í«Ú≈ª 鱧 Ú∆ ’¬∆ Ú≈ ¡≈͉∆ ◊ßÁ∆ «√¡≈√ Á≈ «‘æ√≈ ω≈¿π‰ «Ú⁄ ’≈ÓÔ≈Ï ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «‹Ú∂∫ «’ «Í¤Ò∂ √Ó∂∫ «Ú⁄ Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ Á∂ √≈Ê∆ Ù‘∆Á √π÷Á∂Ú ‹Ø ´«Ë¡≈‰≈ Á∂ ‹ßÓÍÒ √È, Á∂ Í«Ú≈’ ÓÀ∫Ï È±ß Ú؇ª «Ú⁄ ÷Û∑ ≈ ’’∂ Ù‘∆Á Á∆ ’π Ï≈È∆ ȱ ß Ù‘∆Áª Á∆ «Ú⁄≈Ë≈≈ Á∂ ¿π Ò ‡ ÚÂ’∂ «Èæ‹∆ Ò≈Ì ÒÀ‰ Á∆ È≈’≈Ó ’Ø«ÙÙ ’∆Â∆ ◊¬∆Õ «¬√∂ Â∑ª Ù‘∆Á √π÷Á∂Ú Á∆ Ê≈Í Ï≈Á∆ Á∂ ’πfi ⁄ΩË∆ ¿π√Á∂ È≈Ó È≈Ò Ê≈Í ‹ØÛ’∂ (Ó‘æÒ≈ ÈΩ ÿ≈ ´«Ë¡≈‰≈) Â∂ Á∂ Ù Ì◊ Ô≈Á◊≈ ’Ó∂ ‡ ∆ ‹¶Ë Á∂ «ÁÙ≈«ÈÁ∂Ùª ¡Èπ√≈ ´«Ë¡≈‰≈ Á∂ ’πfi «¬È√≈¯Í√ßÁ ¡Â∂ ‹Ó‘±∆ ÓÀ∫Ϫ Â∂ ¡≈Ë≈ «¬’ ’Ó∂‡∆ ≈‘∆∫ «¬√ Ù‘∆Á Á∆ Ô≈Á◊≈ ω≈’∂ ¿π √ Á≈ Ïπ æ  √Ê≈Í ’∆Â≈ «◊¡≈Õ «¬√ ’Ó∂‡∆ ÚÒØ∫ Ù‘∆Á √π÷Á∂Ú Á∆ Ô≈Á◊≈ Á√≈™Á≈ «¬’ ÍæÊ Ú∆ Ïπæ Á∂ ‘∂· Ò◊≈«¬¡≈ «◊¡≈, «‹√ 鱧 Ê≈Í Ï≈Á∆ Á∂ Ȫ ”Â∂ ω∂ ‡æ√‡∆ ¡≈◊±¡ª È∂ ¿π÷≈Û’∂, √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ 3 ¿π Ê ∂ ¡≈͉∂ Ê≈Í ‡æ √ ‡ Á≈ Íæ Ê Ò◊≈’∂ ¡«Â ÿ‡∆¡≈ ’≈Ú≈¬∆ ’∆Â∆ ◊¬∆, «‹√ ÂØ∫ √ÍÙ‡ ˛ «’ ¿π‘ Ù‘∆Á √π÷Á∂Ú È±ß «√¯ Â∂ «√¯ Ê≈Í Ï≈Á∆ Âæ’ ‘∆ √∆Ó ’’∂ ¿π√ Á∆ ’πÏ≈È∆ 鱧 ¡≈͉∂ ’Øfi∂ ÓßÂÚª Ò¬∆ Ú‰≈ ⁄≈‘πÁ ß ∂ ‘ÈÕ Ù‘∆Á √π÷Á∂Ú Á∂ ‹ÈÓ «ÁÈ Â∂ ͱ‹≈, Í≈· ¡Â∂ ‘ÚÈ ¡≈«Á ’’∂ Ú∆ Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ Á∂ «¬√ √≈Ê∆ Á∆ «Ú⁄≈Ë≈≈ È≈Ò «÷ÒÚ≈Û ’∆Â≈ ‹≈ «‘≈ ˛Õ ‹ÁØ∫«’ Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ ¡Èπ √ ≈ ““ͱ ‹ ≈, Í≈· Ì◊Â∆ ¡Â∂ ¡Á≈√ª ¡æ Á∆ ◊Ó∆ ‹ª ¡æ Á∆ √Á∆ ÂØ∫ È‘∆∫ Ï⁄≈¡ √’Á∆¡ªÕ”” ¿π√Á∂ «¬‘ ’«‘‰ Á≈ ¡Ê ˛ «’ «¬√ Â∑ª Á∂ «ÚÙÚ≈√ª È≈Ò √≈‚∆ «˜ßÁ◊∆ Á∂ Áπ÷ æ Á± È‘∆∫ ‘Ø √’Á∂Õ «¬È∑ ª Ù‘∆Áª Á∆ «Ú«◊¡≈È’ «Ú⁄≈Ë≈≈ 鱧 ÷Ø≈ Ò≈¿π‰ Ò¬∆ ÍæϪ Ì≈ ‘ج∆ ÓØÁ∆ √’≈ Ú∆ «Í¤∂ È‘∆∫ «‘‰≈ ⁄≈‘π ß Á ∆Õ ¿π √ ÚÒØ ∫ Ú∆ ‘π ‰ «Ú«Á¡’ «√Ò∂Ï√ «Ú⁄ Ó≈«¬‰ ¡Â∂ Ó‘ªÌ≈Â È±ß Ù≈ÓÒ ’È Á∂ ÓÈ√±Ï∂ ω≈’∂ «Ú«◊¡≈È’ «Ú⁄≈Ë≈≈ ¿πÍ ’Øfi∂ ‘ÓÒ∂ ’∆Â∂ ‹≈ ‘∂ ‘ÈÕ «¬È∑ª ÚÒØ∫ «¬‘ ’«‘‰≈ «’ ◊‰∂Ù ‹∆ Á∂ «√ ¿πÍ ‘≈Ê∆ Á≈ «√ Ò◊≈¿π‰≈ ¿π√ Ú∂Ò∂ Á∆ ÓÀ‚∆’Ò √‹∆ Á≈ «¥√Ó≈ ˛, Ú∆ «¬«Â‘≈√ 鱧 Íπæ·≈ ◊∂Û≈ Á∂‰ Á∂ Ï≈Ï ˛Õ Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ Á∆ «Ú«◊¡≈È’ «Ú⁄≈Ë≈≈ 鱧 ÷Ø≈ Ò≈¿π‰ Ò¬∆ ¡Â∂ «Í¤≈÷Û∆ «Ú⁄≈Ë≈≈ 鱧 ÍzÎπæÒ ’È Á∂ «¬‘ ’Øfi∂ ÔÂÈ ‘ÈÕ Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ Á∂ «Ò÷∂ ¡Èπ√≈ «’ ““«‹‘Û≈ Ú∆ ÓÈπ÷ æ Íz◊Â∆ Á≈ ‘≈Ó∆ ˛, ¿π√ 鱧 Ò≈˜Ó∆ ÂΩ ”Â∂ Íπ≈‰∂ «ÚÙÚ≈√ª Á∆ ‘ ◊æÒ Á∆ ¡≈ÒØ⁄È≈ ’È∆ ͬ∂◊∆, «¬‘Á∂ «Ú⁄ ¡«ÚÙÚ≈√ Íz ◊ ‡ ’È≈ ͬ∂ ◊ ≈ Â∂ «¬‘Á∂ ‘ Í«‘Ò± 鱧 Úß◊≈È≈ ͬ∂◊≈Õ Íz⁄Ò «ÚÙÚ≈√ª Á∆ «¬’æÒ∆-«¬’æÒ∆ ◊æ Ò Á∆ Ï≈ÁÒ∆Ò Íπ ‰ ¤≈‰ ’È∆ ͬ∂ ◊ ∆Õ ‹∂ ’Ø ¬ ∆ ÁÒ∆Ò È≈Ò «’√∂ «√˪ ‹ª ÎÒ√Î∂ «Ú⁄ «ÚÙÚ≈√ ’È Òæ◊Á≈ ˛ ª ¿π‘ «ÚÙÚ≈√ √≈‘π‰ÔØ◊ ˛, ¿π‘Á∆ ÁÒ∆Ò ◊Ò ‹ª ¿π’≈ ‘∆ Ï∂Ïπ«È¡≈Á ‘Ø √’Á∆ ˛, Í ¿π√ 鱧 ·∆’ ≈‘ ”Â∂ «Ò¡ªÁ≈ ‹≈ √’Á≈ ˛ «’™«’ Â’Ù∆ÒÂ≈ ¿π‘Á∆ «˜ßÁ◊∆ Á≈ ˱ Â≈≈ ‘πßÁ∆ ˛ Í «È≈ «ÚÙÚ≈√ ¡Â∂ ¡ßÈ∑≈ «ÚÙÚ≈√ ÷ÂÈ≈’ ‘πßÁ≈ ˛Õ (Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ) Ì≈ Á∂ ÈÚ∂∫ ω∂ ÍzË≈È ÓßÂ∆ È∂ ‘≈Ò ‘∆ «Ú⁄ ‘ج∆¡ª «ÁæÒ∆ «ÚË≈È √Ì≈ ⁄؉ª «‹æ‰ Ò¬∆ ’¬∆ Â∑ª Á∂ ‘æÊ’ß‚∂ Ú‰ Á∆ ’Ø«ÙÙ ’∆Â∆ «‹È∑ª «Ú⁄ «¬’ ‘æ Ê ’ß ‚ ≈ ¡≈Í È± ß È√∆Ï Ú≈Ò≈ ÍzË≈È ÓßÂ∆ ÿث٠’È Ú≈Ò≈ Ú∆ √∆Õ Á±‹∂ Í≈√∂ Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ Á∆ «Ú⁄≈Ë≈≈ ¡Èπ√≈ È√∆ÏÚ≈Á∆ («’√ÓÂÚ≈Á∆) ’Ω‰ ‘πßÁ∂ ‘È, ¿πÈ∑ª Á∆ ¡≈͉∆ «Ò÷ ¡Èπ√≈ Ú∂÷Ø ““Âπ√∆∫ ‘ ◊æÒ Ò¬∆ æÏ ÚÒ Ú∂÷Á∂ ‘Ø, «¬√ Ò¬∆ Âπ√∆∫ «’√ÓÂÚ≈Á∆ ¡Â∂ «È≈Ù≈Ú≈Á∆ ‘ØÕ «’√ÓÂÚ≈Á «Ó‘È ÂØ∫ Ì拉 Á≈ «¬’ √Â≈ ˛, ’Ó˜Ø, ’≈«¬ Â∂ Ì◊ΩÛ∂ ÒØ ’ ª Á∆ ¡≈÷∆ ÍÈ≈‘””Õ (Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ) «¬√ ÂØ∫ √ÍÙ‡ ˛ «’ √≈‚∂ Á∂Ù Á∂ «√¡≈√∆ È∂Â≈Úª Á≈ √≈‚∂ ’ΩÓ∆ Ù‘∆Áª È≈Ò ’ج∆ Ó∂Ò È‘∆∫Õ «Áæ Ò ∆ «ÚË≈È √Ì≈ Á∆¡ª Â≈˜∆¡ª ⁄؉ª ÁΩ≈È Úæ‚∆ ÍæË ”Â∂ «‹æ ‘≈√Ò ’È Ú≈Ò∆ ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ Í≈‡∆ “¡≈Í” Á∂ Óπæ÷ ¡≈◊± ¡«ÚßÁ ’∂‹∆Ú≈Ò «‹È∑ª ÚÒØ∫ ‘π‰∂ ‘π‰∂ «ÁæÒ∆ Á∂ Óπæ÷ ÓßÂ∆ Ú‹Ø∫ √‘πß ¸æ’∆ ˛, ¿πÍ ÒØ’ª È∂ Ï‘π Úæ‚∆¡ª ¿πÓ∆Áª Ò≈¬∆¡ª ‘Ø ¬ ∆¡ª ‘ÈÕ «¬È∑ ª ÚÒØ ∫ Ú∆ «‹Ê∂ ¡≈͉∆¡ª √‡∂‹ª ¿πÍ Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ ÚÒØ∫ «ÁæÂ∂ «¬È’Ò≈Ï-«‹ßÁ≈Ï≈Á Á∂ È≈¡∂ Ò◊≈¬∂ ‹ªÁ∂ ‘È, ¿πÊ∂ ‘∆ Ó‘≈ÂÓ≈ ◊ªË∆ Á∂ Ú∆ ◊π‰◊≈È ’∆Â∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ 鱧 Ú∆ ‹∂ ÓΩ’≈Íz√Â∆ È‘∆∫ ª ‘Ø ’∆ «’‘≈ ‹≈ √’Á≈ ˛? «’™«’ Ù‘∆Á Ì◊ «√ß ÿ Á∂ «¬È’Ò≈Ï ¡Â∂ Ó‘≈ÂÓ≈ ◊ªË∆ Á∂ ¡÷ΩÂ∆ √Ú≈‹ Á≈ ˜Ó∆È ¡√Ó≈È Á≈ Î’ ˛Õ «¬È∑ª ÁØ‘ª Á∆ «Ú⁄≈Ë≈≈ Á≈ ’ج∆ Ó∂Ò ‘∆ È‘∆∫ Í ’∂‹∆Ú≈Ò ‹∆ «¬È‡∑ ª ÁØ È ª ȱ ß «√√‡Ó Á∆ ÂÏÁ∆Ò∆ Ò¬∆ Ú‰ Á∆ Ú’≈Ò ’ ‘∂ ‘ÈÕ ◊ªË∆ È∂ ’Á∂ Ú∆ ¡ß◊∂˜∆ ≈‹ «ÚπæË «√√‡Ó ÏÁÒ‰ Á≈ ‘πß◊≈≈ È‘∆∫ Ì«¡≈ ‹ÁØ∫«’ Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ ¡Â∂ ¿πÈ∑ª Á∂ √≈Ê∆ ¡ß◊∂˜∆ ≈‹ Á≈ ÷π≈-÷Ø‹ ÷ÂÓ ’’∂ «¬Ê∂ ÈÚª ÍzÏßË ¿π√≈È Á∆ ÒÛ≈¬∆ ÒÛ ‘∂ √ÈÕ √Ø Ù‘∆Á Ì◊ «√ß ÿ ÚÒØ ∫ Ùπ ± ’∆Â∆ «¬È’Ò≈Ï Á∆ ÒÛ≈¬∆ 鱧 ◊ªË∆Ú≈Á È≈Ò Ò◊æ‚ ’’∂ ’∂‹∆Ú≈Ò ‹∆ «¬’ «Ó¡≈È «Ú⁄ ÁØ ÂÒÚ≈ª Í≈ ’∂ «’Ú∂∫ ¡æ◊∂ ⁄ÒÁ∂ ‘È, «¬‘ ¡≈¿π‰ Ú≈Ò≈ √Óª ‘∆ √ÍÙ‡ ’∂◊≈Õ √Ø ¡æ‹ Ú؇ª χØÈ Ò¬∆ Ò≈¬∂ ‹ªÁ∂ ÒØ’ ÒÌ≈¿± È≈¡«¡ª 鱧 Í÷‰ Á∆ Ï‘π Úæ‚∆ ÒØÛ ˛ «‹‘Û∂ «’ ÓΩ‹±Á≈ √≈∆¡ª ‘∆ «√¡≈√∆ Í≈‡∆¡ª ÚÒØ∫ ÒØ ’ ª ȱ ß Ó± ÷ ω≈¿π ‰ Ò¬∆ ÚÂ∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ ‹ÁØ∫ Âæ’ ¡≈Ó ÒØ’ «¬‘ È‘∆∫ √Ófi‰◊∂, ¿πÁØ∫ Âæ’ «¬‘ «√¡≈√∆ ÒØ’ ¡≈Ó ‹ÈÂ≈ Á∂ ¡æ÷∆∫ ÿæ‡≈ Í≈¿π‰ Ò¬∆ √¯Ò ‘πßÁ∂ «‘‰◊∂ ¡Â∂ Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ ‘ت ÚÒØ∫ «⁄ÂÚ∂ Ï≈ÏÂ≈ Ú≈Ò∂ «¬È√≈¯ Í√ß Á ¡Â∂ ‹Ó‘± ∆ ’Áª ’∆Óª Ú≈Ò∂ ≈‹ Íz Ï ß Ë È± ß √Ê≈Í ’È È≈Ò «÷ÒÚ≈Û ‘π ß Á ≈ ‘∂◊≈Õ IHAEA-FIHBE Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ √Ó≈‹ Ò¬∆ ‹»fi‰ Ú≈«Ò¡ª Á≈ ⁄≈ȉ ÓπÈ≈≈ ◊∞⁄È Íº÷Ø’Òª ‹Á Ú∆ Á∂√ Á≈ ’ج∆ ÈΩ‹Ú≈È √Ó≈‹ √πË≈ Á∆¡ª √Ø⁄ª «Úº⁄Ø∫ √Ó≈‹ «Úº⁄ «‘≥Ó Á≈ ’ج∆ ’ÁÓ Íπ‡ º Á≈ ‘À ÂÁ Ì◊ «√≥ÿ Á∆ ‹∆ÚÈ Ô≈Â≈ ¿∞√Á≈ ≈‘ ˜» ∞√È≈¿∞∫Á∆ ‘ÀÕ √Ó≈‹ √πË≈ Ò¬∆ √Ø⁄‰ Ú≈«Ò¡ª Á∂ ÍÀª Á≈ √Î ’ªÂ∆¡ª ÂØ∫ ÒÀ’∂ «’√∂ ˘ ÁØ Ú’Â Á∆ ؇∆ Á∂‰ º’ Ú∆ ‘Ø √’Á≈ ‘ÀÕ ’ج∆ Ú∆ ÈΩ‹Ú≈È ‹Á ÁπÈ∆¡ª «Úº⁄ ⁄ºÒ ‘∂ Ò∞‡ º ÷√πº‡ Á∂ Ë≥Á∂ Á∂÷Á≈ ‘À ÂÁ ‘∆ ¿∞√Á∂ ÓÈ «Úº⁄ «¬≥‘Ȫ ÍzÂ∆ «ÚÁØ‘ Á∆¡ª √Ø⁄ª √π» ‘Ø ‹ªÁ∆¡ª ‘ÈÕ «¬√ Â∑ª Á∆¡ª Ì≈ÚÈ≈Úª «√Î ’∞Á ںÒØ∫ ⁄≥◊∆ √Ø⁄ Ú≈Ò∂ Í≈«’ √≈Î «¬È√≈Ȫ «Úº⁄ ‘∆ Ì∆¡ª ‹ªÁ∆¡ª ‘ÈÕ √Ó≈‹ Á≈ «Ú◊«Û¡ª Ï∂«¬÷Ò≈’≈ ÂÏ’≈ √Á≈ ¿∞√≈» √Ø⁄ Ú≈«Ò¡ª ˘ ◊∞≥Ó≈‘ ’È Á∆ ’Ø « ÙÙ ’Á≈ ‘À Õ √Ø ⁄≥ ◊ ∆ √Ø ⁄ Ú≈«Ò¡ª ˘ ‹Á Ú∆ «¬√ √Â∂ Â∂ Â∞È Á≈ ‘Ω√Ò≈ ÍÀ∫Áª ‘À ÂÁ ˜» ‘∆ «¬º’ Ú≈ Ì◊ «√≥ÿ Ú◊∂ ÈΩ‹Ú≈È √‘∆Áª Á∆ »‘ ¡≈͉∂ ÚºÒ ˜» «÷⁄Á∆ ‘À Õ «‹‘Û≈ ÈΩ‹Ú≈È Ì◊ «√≥ÿ Ú◊∆¡ª Í≈«’ ͫں »‘ª ÂØ∫ √∂Ë≈ ÒÀ‰ Òº◊ ‹≈Ú∂ ¿∞‘ ‘∆ √≈Ï ’ÁÓ∆∫ √Ó≈‹ √∂Ú≈ Á≈ ÒßϪ Í≥Ë ÂÀ¡ ’Á≈ ‘ÀÕ ÒØ’ ÌÒ≈¬∆ Ú≈«Ò¡ª Á∂ «¬√ «Ïº÷Û∂ ÍÀ«‚¡ª Â∂ Â∞È √Ó∂∫ ÍÀª ʺÒ∂ ’≥«‚¡ª Á≈ ‘Û ¡≈¿∞∫Á≈ ‘∆ ‘À «‹√ Á∂ ’≈È Ï‘∞ √≈∂ ÈΩ‹Ú≈È ¡ºË «Ú⁄’≈ ‘∆ «¬‘Ȫ √«Â¡ª ˘ ¤º‚ ’∂ Ï‘∞ ‘∆ «ÈÚ≈‰ª Á≈ √Î ÂÀ¡ ’ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «‹È∑ª È∂ √Ó≈‹ ˘ √≈Î √πÊ≈ ’È≈ ‘∞Á ≥ ≈ ‘À ‹Á ¿∞‘ ‘∆ «ÊÛ’ ‹≈‰ ÂÁ ¿∞‘ ◊Á≈ Ú∆ Ï‘∞ ں‚∂ «√ºË ‘∞Á ≥ ∂ ‘ÈÕ ÚÂÓ≈È ≈‹√ºÂ≈ Á∂ ’≈È √Ó≈‹ ‹Ø Áπ÷ º ÌØ◊ «‘≈ ‘À «¬√Á≈ ’≈È Ú∆ «¬‘Ø ‘À «’ «’√∂ Ú’Â √Ó≈‹ √πË≈ Ú≈Ò∂ ÈΩ‹Ú≈È Ò∞‡∂∆ ≈‹√ºÂ∂ Á∂ Úº‚∂ ’∞‘≈Û∂ Á∂ Á√Â∂ ω∂ ‘ج∂ ‘È «‹≥‘Ȫ Á∂ √‘≈∂ √Ó≈‹ Á∂ «√¡≈‰∂ Ú◊ Á∆ √Ø⁄ ÷π„ ≥ ∆ ’∆Â∆ ‹≈‰∆ √Ω÷∆ ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ Ì≈ Á∆ ¡‹≈Á∆ Á∂ √≥ ÿ Ù ÁΩ ≈È Ù‘∆Á∆ Á∂ ’ ∂ Ì◊ «√≥ ÿ È∂ ÈΩ‹Ú≈Ȫ «Úº⁄ ‹Ø ’ªÂ∆ Á∆ Ò«‘ Á∂ Ï∆‹ Ï∆‹∂ √È Á∂ ’≈È ‘∆ ¡‹≈Á∆ Á≈ √≥ÿÙ Óπ’≈Ó Âº’ ¡ºÍÛ √«’¡ª √∆Õ «¬√ ≈‘ ˘ ‘Ø Ú∆ Ï‘∞ √≈∂ ÈΩ‹Ú≈Ȫ È∂ Ù‘∆Á∆¡ª Í≈’∂ ∞√È≈«¬¡≈ √∆ «‹È∑ª «Úº⁄ Ù‘∆Á ¿±ËÓ «√≥ÿ, √π÷Á∂Ú, ⁄≥Á √∂ ÷ ¡‹≈Á, ’Â≈ «√≥ ÿ √≈Ì≈ «ÚÙ∂Ù Ó∆Ò ÍºÊ ‘ÈÕ Ì◊ «√≥ÿ «¬È∑ª «Úº⁄ «¬º’ Ú’Â∆ Ù‘∆Á ‘∆ È‘∆∫ √∆ √◊Ø∫ «¬º’ «Ú⁄≈Ë≈≈ Á≈ ÍºÊ ÍzÁ√’ Ú∆ √∆ Õ ‹ÁØ∫ ¡√∆∫ Ì◊ «√≥ÿ Á∆ ‹∆ÚÈ Ô≈Â≈ Ï≈∂ ‹≈ȉ Á∆ ’Ø«ÙÙ ’Á∂ ‘ª ÂÁ ¿∞‘ ¡≈͉∆ «˜≥Á◊∆ «Úº⁄ ’Á∂ Ú∆ ‹Û ¡Ú√Ê≈ ‹ª «Ú≈Ó Á∆ √«ÊÂ∆ «Úº⁄ È‘∆∫ ¡≈«¬¡≈Õ ‘ √≥ÿÙ ÁΩ≈È ¿∞√È∂ ÈÚª «√º÷‰ ¡Â∂ «√÷≈¿∞‰ Á∆ ’Ø«ÙÙ ’∆Â∆ ‘ÀÕ ¡≈͉∂ Í«Ú≈ Á∂ Úº«‚¡ª ÂØ∫ ¿∞√È∂ Á∂Ù ¡Â∂ √Ó≈‹ Ò¬∆ ’∞ºfi ’È Á≈ ‹‹Ï≈ «Ò¡≈Õ «¬‘Ȫ ‹˜«Ï¡ª Á∂ Ò¬∆ ‹Á ¿∞√È∂ ÈΩ‹Ú≈È √Ì≈ Á∂ È≈Ò ‹∞Û’∂ √≥ÿÙ ’∆Â≈ ¡Â∂ «’√∂ Ú’Â ‹Á ¿∞√˘ «¬√ √≥◊·È ÂØ∫ «’√∂ ’≈È Úº÷ ’∆Â≈ ‹≈‰ Òº«◊¡≈ √∆ ÂÁ Ì◊ «√≥ÿ È∂ ‘ºÁ Á‹∂ Á∆ ‘Ò∆Ó∆ «ÈÓÂ≈ «Á÷≈¿∞∫«Á¡ª ‘Ø«¬¡ª ¡≈͉∂ ¿∞√ √≥◊·È È≈Ò «‘‰ «Úº⁄ ‘ ‘∆Ò≈ Ú«Á¡ª √ÎÒ ’Ø « ÙÙª ’∆Â∆¡ªÕ Ú’Â Á∂ È≈Ò ÈΩ‹Ú≈È Ì≈ √Ì≈ Á≈ ⁄Ó’Á≈ «√Â≈≈ Ì◊ «√≥ÿ ‘∆ «√ºË ‘Ø«¬¡ªÕ Ì◊ «√≥ÿ Á≈ «¬‘ ÚÂ≈≈ √≈˘ «√÷≈¿∞∫Á≈ ‘À «’ ÒØ’ √≥ÿÙ ‘Ó∂Ù≈ √≥◊·Èª Á∂ √‘≈∂ ‘∆ «‹ºÂ∂ ‹≈ √’Á∂ ‘ÈÕ ¿∞√ Ú’Â ÁπÈ∆¡ª «Úº⁄ ⁄ºÒ ‘∆ √Ó≈‹Ú≈Á ¡Â∂ Â’ Á∆ ‘È∂∆ Á≈ Ì◊ «√≥ÿ Á∆ «‹≥Á◊∆ Á∂ ¡≈Ó ÈΩ‹Ú≈Ȫ Á∆ Â∑ª Í»≈-Í»≈ ¡√ ‘Ø«¬¡≈ √∆ Í Ì◊ «√≥ÿ √Á≈ «√º÷‰ Á∆ «ÏÂ∆ Ú≈Ò≈ ÈΩ‹Ú≈È √∆ «‹√ È∂ ’Á∂ Ú∆ √Ó∂∫ Á∂ È≈Ò ÈÚª «√º÷‰ ÂØ∫ Óπ÷ º È‘∆∫ ÓØ«Û¡≈ √∆Õ ÚÂÓ≈È √Ó∂∫ Á∆¡ª ≈‹È∆Â’ Í≈‡∆¡ª, √Ó≈‹ √∂Ú∆ ¡÷Ú≈¿∞∫Á∂ ÒØ’, ËÓª Á∆ ¡≈Û «Úº⁄ ÚÍ≈ ’È Ú≈Ò∂ ÒØ’ Ì≈Ú∂∫ Ì◊ «√≥ÿ Á∆ √÷√∆¡Â ˘ Ëπ≥ÁÒª ’’∂ ¡≈͉∂ «‘ºÂª Á∆ Í»Â∆ ’È Ò¬∆ √‘∆Áª Á∆ ’∞Ï≈È∆ ˘ ÓØ‘≈ ω≈’∂ Ú‰ Á∆ ’Ø«ÙÙ ’Á∂ ‘È Í Ì◊ «√≥ÿ Á≈ ‘ »Í √Ó≈‹ Á∂ ÁºÏ∂ ’∞⁄Ò∂ ÒØ’ª Á∆ ¡Ú≈‹ Ï‰È Ú≈«Ò¡ª Á≈ ‘∆ ͺ÷ Í»Á≈ ‘ÀÕ Ì◊ «√≥ÿ Á∆ Ù÷√∆¡Â «Úº⁄∫ Ì≈Â∆ √«Ì¡≈⁄≈ ¡Â∂ Í≥‹≈Ï∆ √«Ì¡≈⁄≈ Á≈ »Í ª ÏØÒÁ≈ ‘∆ ‘À Í «’√∂ ¿∞ √ «Ú⁄≈ Á∆ ‹Ó≈È∆ È‘∆∫ ’Á≈ «‹√ «Úº ⁄ ’º‡ÛÂ≈ ‹ª «Èº‹∆ «‘ºÂª Ú≈Ò≈ «Ú⁄≈ ͉ÍÁ≈ ‘ØÚ∂Õ ¡≥ÂÒ∂ «ÁȪ «Úº⁄ «√ √‹≈¬∆ √Ø‘‰∆ ͺ◊ Í≥‹≈Ï∆ «Ú√∂ Á∆ Ï≈ Í≈¿∞ ∫ Á∆ ‘À Õ Ì◊ «√≥ ÿ «¬È√≈È∆¡Â Á∂ ËÓ Á≈ ÓπÁ¬∆ ‘∞≥Á∂ ‘Ø«¬¡ª Ë«Û¡ª Á∂ ËÓ ÂØ∫ ¿∞µÍ Á∆ √Ø⁄ ˘ ͉≈«¬¡ª ÓÈ∞÷ º √∆Õ ÈΩ‹Ú≈È∆ Á∆ ¿∞Ó «Úº⁄ ‘∆ ¿∞µ⁄∆¡ª √Ø⁄ª Ú≈Ò≈ Í»È ÓÈ∞º÷ Ú≈Ò∂ «’Á≈ Á≈ Ó≈Ò’ Ì◊ «√≥ÿ ÈΩ‹Ú≈Ȫ ˘ ¿∞µ⁄∂ ¡≈⁄‰ È≈Ò √≥ÿ√ Á≈ ≈‘∆ ω≈¿∞∫Á≈ ‘ÀÕ ‘ ÈΩ‹Ú≈È Ò¬∆ Ì◊ «√≥ÿ Á≈ ‹∆ÚÈ ¡Â∂ «Ú⁄≈ ÁÙÈ √Á≈ Í∂‰≈ √Ø ϫ‰¡ª ‘∂◊≈Õ «Í≥‚ ͺ÷Ø ’Òª «‹Ò≈ ÏÈ≈Ò≈ IDAGGBGBDE √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ Ó≈⁄ B@AE 4 «’Ú∂∫ «Ú’√ ‘ج∆ Ì◊ Á∆ ≈‹√∆ √Ó ȫÌßÁ Ì≈Â∆ «¬È’Ò≈Ï∆ «‘∆’ «Ú⁄ AIBH Ú∑≈ ÏÛ≈ Ó‘æÂÚÍ±È ˛Õ ‹∂ ’‘∆¬∂ ª AIAD-AE Á∂ √≈Òª «Í¤Ø∫ Ì≈Ú ˆÁ Í≈‡∆ Á∆¡ª √◊Ó∆¡ª ¡Â∂ ¿πÈ∑ª ¿πÂ∂ ⁄Ò∂ ≈‹È∆Â’ ’∂√ª ¡Â∂ «ÁæÂ∆¡ª Î≈√∆¡ª ¡Â∂ √˜≈Úª «Í¤Ø∫ Ì≈Â∆ «¬È’Ò≈Ï∆ Ò«‘ «Ú⁄ «¬’ ÈÚª ‹ØÙ ÈÚ∆∫ «ÁzÛÂ≈, ÈÚª √ß’ÒÍ ¡Â∂ ÈÚ∆∫ ±‘ ËÛ’‰ Òæ◊∆ √∆Õ AIAI Á∆ ‹«Ò¡ªÚ≈Ò∂ Ï≈◊ Á∆ ÿ‡È≈ ÂØ∫ ÒÀ ’∂ AIBB Âæ’ «‹‘Û∆ «¬’ Í∆Û≈ Á≈«¬’ ⁄∆√ «√ ‘∆ √∆, ¿π‘È∂ AIBH ”⁄ «¬’ ÈÚ∆∫ ’Ú‡ Ò¬∆ √∆Õ AIBH Á∂ √≈Ò È±ß Ú∂÷∆¬∂ ª √Óπ æ ⁄ ∂ Ì≈ «Ú⁄ ÈΩ ‹ Ú≈Ȫ Á∆¡ª ‡ØÒ∆¡ª Á∆¡ª ‡ØÒ∆¡ª «¬È’Ò≈Ï∆ ω ’∂ «ÚÁ∂Ù∆ ‘π’Ó≈Ȫ È≈Ò ‡æ’ ÒÀ‰ ¿πÂ∂ ¿πÂ≈± √ÈÕ Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ Á∆ «˜ßÁ◊∆ Á∂ «¬‘Ø √≈Ò AIBH ÂØ∫ ÒÀ ’∂ AICA Âæ’ √πÈ«‘∆ Ú∑∂ ‘ÈÕ «√¯ Ì◊ «√ß ÿ Á∂ ‘∆ È‘∆∫ √Óπ æ ⁄ ∆ «¬È’Ò≈Ï∆ Ò«‘ Á∂ Ò¬∆ «¬‘ √≈Ò «¬’ √ß◊≈Ó∆ (Trasitional) ’≈«¬¡≈ ’ÒÍ Á∂ √≈Ò √ÈÕ «‘ß Á Ø √ Â≈È ∆ÍÏ«Ò’ ¡À √ Ø √ ∆¬∂ Ù È Á≈ ◊·È AIBC «Ú⁄ √⁄∆∫ÁÈ≈Ê √π«È¡≈Ò Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ”⁄ ‘Ø « ¬¡≈ √∆Õ «¬‘Á∂ Í«‘Ò∂ ¡ÀÒ≈ÈÈ≈Ó∂ 鱧 ‹∂ Ú∂÷∆¬∂ ª «¬√ ¿πÂ∂ ¿π√ √Ó∂∫ Á∆¡ª «ÚÁ∂Ù∆ «¬È’Ò≈Ï∆ Ò«‘ª Á≈ ◊± Û ∑ ≈ Íz Ì ≈Ú √∆Õ Ì≈Ú √Ó≈‹Ú≈Á Á≈ ¡«√æ Ë ≈ Íz Ì ≈Ú √∆Õ «Ó√≈Ò Ò¬∆ ¡ÀÒ≈ÈÈ≈Ó∂ «Ú⁄ Á‹ ˛, ““«¬’ «¬È’Ò≈Ï∆ Í≈‡∆ «¬È∑ ª ¡Êª «Ú⁄ ’ΩÓ∆ È≈ ‘Ø ’∂ ’ΩÓªÂ∆ ˛ «’ «¬È∑ª ¡ß«ÂÓ «ÈÙ≈È≈ «ÚÙÚ «Ú⁄ Ó∂Ò‹ØÒ ¡Â∂ Ì≈¬∆⁄≈≈ √Ê≈Í ’È≈ ˛Õ «¬‘ Úæ÷-Úæ÷ ≈Ù‡ª ¡Â∂ ≈‹ª (Á∂Ùª) Á∂ «Ú⁄’≈ ÁπÙÓ‰∆¡ª Á∆ ʪ √«‘ÔØ◊ ⁄≈‘πßÁ∆ ˛ ¡Â∂ «¬È∑ª ¡Êª «Ú⁄ Ì≈ Ï∆Â∂ √πÈ«‘∆ «¬«Â‘≈√ Á∂ Ó‘≈È «Ù∆¡ª ¡Â∂ ¡æ ‹ Á∂ Ï≈ÒÙ«Ú’ ±√ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’∂◊∆Õ”” Ì≈Ú ÁØ‘ª ÂØ∫ «√æ«÷¡≈ ÒÚ∂◊∆Õ «¬‘ ◊æÒ ¡æ‹ ÂØ∫ Ò◊Ì◊ I@ √≈Ò Í«‘Òª «¬È’Ò≈Ï∆¡ª È∂ ’‘∆ ˛Õ «’√∂ Ò«‘ Á≈ ÷≈√≈ ’ΩÓ∆ È‘∆∫ ’ΩÓªÂ∆ ‘πßÁ≈ ˛ ¡Â∂ ‘؉≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛Õ Ì≈Ú ÁπÈ∆¡≈ Á∂ √≈∂ ≈Ù‡ (Á∂ Ù ) ¡≈Í√∆ Ï≈ÏÂ≈ Á∆ ÔÊ≈ÊÚ≈Á∆ ˜Ó∆È ¿πÂ∂ ÷Û∑∂ ‘Ø‰Õ ’ج∆ ≈Ù‡ «’√∂ Á∆ ´æ‡ È≈ ’∂ ª ‘∆ «ÚÙÚ Á≈ Ì≈¬∆⁄≈≈ ’≈«¬Ó ‘Ø √’Á≈ ˛Õ Á± √ ≈ √≈ȱ ß ¡≈͉∆ «¬«Â‘≈√’ «Ú≈√ ¿π  ∂ Ó≈‰ ‘؉≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛Õ Ì≈Ú «Ú≈√ Á∂ «¬È’Ò≈Ï∆ ¡ßÙ √≈‚≈ √Ó≈«¬¡≈ ‘ÈÕ ¡≈͉∂ ¡Â∆ Á∆¡ª ¡◊ª‘Ú˱ ¡Â∂ «Ú«◊¡≈È’ ’Áª-’∆Óª, «Ú⁄≈Ë≈≈Úª 鱧 «Ú’√ ’’∂ ¿πÈ∑ª 鱧 ¡≈Ëπ«È’ Ï≈ÒÙ«Ú’ ¡≈ÁÙª È≈Ò ‹Ø Û ’∂ ¡≈͉∆ «Ú⁄≈Ë≈’ Á≈Ù«È’ √Ófi «Ú’√ ’È∆ ⁄≈‘∆Á∆ ˛Õ √⁄∆∫ÁÈ≈Ê √«È¡≈Ò ÂØ∫ Ù‘∆Á Ì◊ «√ß ÿ Âæ ’ «Ú⁄≈ª Á≈ √¯ ¿πÍØ’Â Ë≈ÂÒ ÂØ∫ ‘∆ ͤ≈«‰¡≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ ‘≈Òª«’ √⁄∆∫ÁÈ≈Ê √«È¡≈Ò «√¯ ÓæËÚ◊∆ ÈΩ‹Ú≈Ȫ 鱧 ‘∆ ¡«‹‘∂ «Ú⁄≈ª Á≈ Ú≈‘’ ÓßÈÁ∂ √È Í Ì◊ «√ß ÿ «¬√ ÂØ ∫ ¡æ ’ ∂ Ó˜Á± ª «’√≈Ȫ Âæ ’ Í‘π ß ⁄ ∂ Õ √⁄∆∫ÁÈ≈Ê Á≈ Ó √∆, ““«√¯ ÓæË Ú◊ Á∂ ÈΩ‹Ú≈È ‘∆ ¡◊Ú≈¬∆ Á∂‰ Á∆ √ÓæÊ≈ æ÷Á∂ ‘È ‹ÁØ∫«’ Ó˜Á± ¡Â∂ «’√≈È «¬È’Ò≈Ï∆ ÎΩ ‹ Á∂ «√Í≈‘∆ Á∂ ÂΩ ”Â∂ ’ßÓ ’È◊∂Õ”” «¬‘ Ë≈È≈ ¿π√ «¬È’Ò≈Ï∆ Ë≈ÂÒ ”⁄Ø∫ ¿πÍ‹∆ √∆ «‹‘Û∆ Ϊ√ Á∂ «¬È’Ò≈Ï∆ ¡Â∂ Ì≈ ”⁄ ˆÁ Ò«‘ Á∆ «Ú≈√ √∆ Í Ì◊ «√ß ÿ AI ¡’± Ï AIBI ȱ ß Íø ‹ ≈Ï √‡± ‚ À ∫ ‡ ’ª◊√ Á∂ Ȫ ¡≈͉∂ √ß Á ∂ Ù «Ú⁄ ’«‘ßÁ∂ ‘È, ”” ¡æ‹ ¡√∆∫ ÈΩ‹Ú≈Ȫ 鱧 ÏßÏ ¡Â∂ «Í√ÂΩÒ ¡Í‰≈¿π‰ Ò¬∆ È‘∆∫ ’«‘ √’Á∂Õ «¬È∑ª È∂ √È¡Â∆ ÷∂ Á∆¡ª Ï√Â∆¡ª ¡Â∂ «Íø‚ª Á∂ ‡πæ‡∂ Îπæ‡∂ fiΩ∫Í«Û¡ª «Ú⁄ ’ØÛª ÒØ’ª ȱ ß ‹◊≈¿π ‰ ≈ ˛Õ”” Ì≈Ú Ïπ « È¡≈Á∆ Ú◊ª 鱧 ‹Ê∂ÏßÁ ’È Á≈ ’≈‹ ‘æÊ ÒÀ‰≈Õ ¡√∆∫ «Î AIBH Á∂ Ú∑ ∂ ¿π  ∂ «È◊≈‘ Ó≈∆¬∂Õ Á∂Ù Ì ”⁄ ¡ß◊∂˜∆ ≈‹ «ÚπæË Ò«‘ª ⁄Ò ‘∆¡ª √È ÍzÁÙÈ ‘Ø ‘∂ ‘ÈÕ “√≈¬∆ÓÈ Ú≈Í√ ‹≈˙ Á∂ È≈¡∂ Òæ ◊ ‘∂ √ÈÕ «¬√∂ ÁΩ≈È Ò≈Ò≈ Ò≈‹Í ≈¬∂ ÏÂ≈ÈÚ∆ Íπ«Ò√ Á∂ ÂÙæÁÁ È≈Ò Ó≈∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ Ì≈Ú ÏÂ≈ÈÚ∆ ‘≈’Ó Ò≈Ò≈ ‹∆ Á∆ ‘æ«Â¡≈ ’ «ÁßÁ∂ ‘ÈÕ AIBH Á≈ ‘∆ ¿π‘ «¬«Â‘≈√’ «ÁÈ ˛ Ì≈Ú H √ÂßÏ (AIBH) ‹ÁØ∫ «¬È’Ò≈Ï∆ √ß◊·È «Ú⁄ √Ó≈‹Ú≈Á ÙÏÁ ¿πÂ∂ ÌÚ∆∫ Ï«‘√ ⁄ÒÁ∆ ˛ ¡Â∂ «¬√ ÙÏÁ 鱧 ¡Í‰≈ «Ò¡≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ «¬ß‚∆¡È ∆ÍÏ«Ò’È ¡À√Ø√∆¬∂ÙÈ Á≈ Ȫ ÏÁÒ ’∂ «¬ß‚∆¡È √Ø Ù «Ò√‡ ∆ÍÏ«Ò’È ¡À √ Ø √ ∆¬∂ Ù È (H.S.R.A.) æ÷ «ÁæÂ≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ Ì≈Ú «¬È’Ò≈Ï∆ Ò«‘ Á≈ ͱ≈ ⁄«æ ‘∆ ÂÏÁ∆Ò ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛Õ «¬√ ÙÏÁ 鱧 Ë≈È ’È ÂØ∫ Í«‘Òª «¬’ ¶Ó∆ Ï«‘√ ⁄ÒÁ∆ ˛Õ «¬√ «Ú⁄≈ Âæ’ √ß◊·È «’Ú∂∫ Í‘πß«⁄¡≈ ¡Â∂ «¬ÊØ∫ Âæ’ «Ò‹≈‰ «Ú⁄ Ì◊ «√ßÿ ̱«Ó’≈ ’∆ √∆ «¬‘Ø ¡æ ‹ Á∆ «¬È’Ò≈Ï∆ Ò«‘ Ò¬∆ «√æ÷‰ÔØ◊ Ï‘πÓπæÒ≈ ¡«Ë¡≈¬∂ ˛Õ «¬√ «¬È’Ò≈Ï∆ ÁÙÈ Á∆ «Ú¡≈«÷¡≈ ’Á∆¡ª Íø‹ ¡«‘Ó Á√Â≈Ú∂˜ª ‘È «‹È∑ª Á≈ ÓπÒ¡ß’È ˜±∆ ¬∂Õ Í«‘Ò≈ ˛ Ò≈‘Ω «Ú⁄ ◊«·Â ’∆Â∆ ÈΩ‹Ú≈È Ì≈ √Ì≈ Á≈ ¡ÀÒ≈ÈÈ≈Ó≈ (¡ÍzÀÒ AIBH), Á±√≈ ¡√À∫ÏÒ∆ ÏßÏ ’ª‚ Ú∂Ò∂ Ì◊ «√ßÿ ¡Â∂ Ï∆. ’∂. Áæ ÚÒØ∫ F ‹±È AIBH 鱧 «ÁæÂ≈ «◊¡≈ «Ï¡≈ÈÕ Â∆√≈ ’ª◊√ Á≈ ‹ÁØ ∫ Ò≈‘Ω «¬‹Ò≈√ ⁄Ò «‘≈ √∆ ª «‘ßÁØ√Â≈È∆ √Ó≈‹Ú≈Á∆ «ÍÏ«Ò’È ¡À√Ø√∆¬∂ÙÈ ÚÒØ ∫ Úß « ‚¡≈ «◊¡≈ ¡À Ò ≈ÈÈ≈Ó≈ (AIBI), ⁄ΩÊ≈ BF ‹ÈÚ∆ AIC@ 鱧 Úß « ‚¡≈ «◊¡≈ Á√Â≈Ú∂ ˜ “Ïß Ï Á≈ ÁÙÈ”, Íø‹Úª ˛ B ÎÚ∆ AICA 鱧 ‹≈∆ ’∆Â≈ “«¬È’Ò≈Ï∆ ÍzØ◊≈Ó Á≈ ÷Û≈Õ «¬‘ Íø‹ ¿π‘ «¬«Â‘≈√’ Á√Â≈Ú∂˜ ‘È «‹È∑ª Á∂ ¡≈Ë≈ ¡√∆∫ ¿π√ ÁΩ Á∆ «¬È’Ò≈Ï∆ Ò«‘ «Ú⁄ ¡≈¬∆ «Ú⁄≈Ë≈’ ÂÏÁ∆Ò∆ 鱧 «⁄ßÂÈ ’ √’Á∂ ‘ªÕ ¡√À ∫ ÏÒ∆ Ïß Ï ’ª‚ ”⁄ «‹‘Û≈ «Ï¡≈È Ì◊ «√ß ÿ È∂ «Áæ  ≈ ¿π ‘ ¡«‹‘≈ «¬«Â‘≈√’ «Ï¡≈È ˛ «‹√ «Ú⁄ ¿πÈ∑ª √Ó≈‹Ú≈Á ÍzÂ∆ ¡≈͉∆ «È‘⁄≈ ¡Â∂ ÍzÂ∆ÏæËÂ≈ ‘∆ È‘∆∫ Íz◊‡ ’∆Â∆ √◊Ø∫ «‘ßÁØ√Â≈È «Ú⁄ ¿π·∆ ÈÚ∆∫ «¬È’Ò≈Ï∆ Ò«‘ Á∂ Íz∂‰≈ √ØÂ-◊π± ◊Ø«ÏßÁ «√ßÿ, «ÙÚ≈ ‹∆, ’Ó≈Ò Í≈Ù≈, «˜≈ ÷ª, Ú≈«Ùß◊‡È, ÓÀ∆ Ï≈Ò‚∆, Ò≈Ô≈Î∂‡ ¡Â∂ ÒÀ«ÈÈ È±ß ÍzÚ≈È ’∆Â≈Õ Ì≈Ú «¬È∑ ª Á∂ ÍÀ «⁄ß È ∑ ª ¿π  ∂ ⁄Ò«Á¡ª ‘∆ ¿π‘ ÏÂ≈ÈÚ∆ ‘≈’Óª «ÚπæË ‹ß◊ «Ú⁄ ’πæÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ «Ï¡≈È ”⁄ Ì◊ «√ßÿ ’«‘ßÁ∂ ‘È, ““«’™«’ Ì≈ «Ú⁄ «ÚÁ∂Ù∆ √’≈ ¡Â∂ √≈‚∂ ’ΩÓ∆ ¡≈◊± ÁØÚ∂∫ ‘∆ «¬√ ¡ßÁØÒÈ Á∂ ÍzÂ∆ ¿πÁ≈√∆È Ò◊Á∂ ‘È ¡Â∂ ‹≈‰ Ïπfi ’∂ ¿πÈ∑ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ 鱧 √π‰È Á∆ ʪ ’ßÈ ÏßÁ ’È Á∆¡ª ’Ø«ÙÙª ’ ‘∂ ‘ÈÕ ¡≈«÷ ¡√∆∫ ¡≈͉≈ Θ √Ó«fi¡≈ «’ ¡√∆∫ «¬’ ¡«‹‘∆ «⁄Â≈ÚÈ∆ Á∂ ¬ ∆¬∂ «’ «‹‘Á∂ È≈Ò ¿π È ∑ ª ȱ ß È˜-¡ß Á ≈˜ È≈ ’∆Â≈ ‹≈Ú∂Õ”” Ì≈Ú ÏßÏ √π應≈ «¬’ «ÚÙ∂Ù «¬«Â‘≈√’ ÓßÂÚ Ò¬∆ ˛-«¬‘∆ ’≈È ˛ «’ ‘æÊ Í⁄∂ ”⁄ «¬È’Ò≈Ï∆ Ú∂Òª ÏØ Ò ∂ ’ß È ª ȱ ß √π ‰ ≈¿π ‰ ”-Á≈ ‘Ø ’ ≈ «Áæ  ≈ «◊¡≈ ˛Õ Ϊ√ Á∂ Ó‘≈È «¬È’Ò≈Ï∆ Ú∂Òª ÂØ∫ Íz∂‰≈ Ò¬∆ √∆ Ì◊ «√ß ÿ È∂ Õ Ú∂ Ò ª È∂ «‹‘ȱ ß ¡≈‹’Â≈Ú≈Á∆ Ú∆ «’‘≈ ‹ªÁ≈ √∆ ¿π È ∑ ª È∂ Ϊ√∆√∆ ¡√À ∫ ÏÒ∆ ”⁄ Ïß Ï √π « ‡¡≈ √∆ ¡Â∂ È≈Ò ‘∆ ÏØ Ò ÏØ Ò ∂ √È-““ÏØ « Ò¡ª ȱ ß √π ‰ ≈¿π ‰ Ò¬∆ ËÓ≈«’¡ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ ˜±∆ ˛”” ¿πÈ∑ª Á∂ √ß◊·È Á∂ ¡«‹‘∂ ‘∆ «Ú⁄≈ª Ú≈Ò≈ Í⁄≈ Ú∆ ¡√À∫ÏÒ∆ ”⁄ √π«‡¡≈ √∆Õ «¬√ ÁΩ Âæ’ ¿π‘ «¬√ «√æ‡∂ Âæ’ Í‘πß⁄ ◊¬∂ √È «’ “È≈ «ÓÒÚÂÈ” ¡Â∂ “Ï≈¬∆’≈‡” Ú◊∂ È≈¡∂ ’ΩÓ∆ ’π’Â∆ √ßÿÙ È±ß ¡æ◊∂ «Ò‹≈‰ «Ú⁄ √‘≈¬∆ ‘؉ Ú≈Ò∂ È‘∆∫Õ «¬È∑ª È≈¡«¡ª ‘∂· «¬’ ’≈«¬Â≈ ¤πÍ∆ ‘ج∆ ˛Õ Ó≈Ó±Ò∆ ÂØ∫ Ó≈Ó±Ò∆ ÏÂ≈ÈÚ∆ ¡«Ë’≈∆ Ú∆ Ì≈Â∆ ÒØ ’ ª ¿π  ∂ ¡ß È ∑ ∂ ˜π Ò Ó „≈‘ √’Á≈ ˛Õ ¡«‹‘∆ ‘≈Ò «Ú⁄ «¬’ ¸æÍ È±ß, «¬’ Á«‘ÙÂ È±ß «¬’ ·«‘≈˙ 鱧 ÂØÛÈ Á∆ ÒØÛ ˛Õ Ò≈Ò≈ Ò≈‹Í ≈¬∂ Á∂ ’ÂÒ Á≈ ÏÁÒ≈ «¬’ ¡ß◊∂˜ ’Ó⁄≈∆ 鱧 Ó≈’∂ ÒÀ‰ «Í¤∂ «‹‘Û∆ √Ø⁄ Â∂ ÎÒ√Î≈ ’ßÓ ’ «‘≈ √∆ ¿π‘ «¬‘Ø √∆ «’ Ì≈Â∆ ÒØ ’ ª ˘ «ÚÙ∂ Ù ’’∂ ÈΩ‹Ú≈È Í∆Û∑∆ ȱß, «È≈Ù≈ ”⁄Ø∫ «’Ú∂∫ ’æ«„¡≈ ‹≈Ú∂, ¿πÈ∑ª Á∆ Ï∂◊ÀÂ∆ Á∆ ⁄≈Á «’Ú∂∫ Ò≈‘∆ ‹≈Ú∂ ¿πÈ∑ª ¡ßÁ «‘ßÓ ¡Â∂ «¬È’Ò≈Ï∆ √«Í‡ «’Ú∂∫ ÍÀÁ≈ ’∆Â∆ ‹≈Ú∂Õ «¬’ «⁄ß◊≈Û∆ √π應 Á≈ √Ó≈È √∆ ª «’ ͱ≈ ‹ß◊Ò Ëπ÷‰ Òæ◊∂Õ Á∂÷‰ 鱧 «¬‘ ¡≈‹’Â≈Ú≈Á∆ ’ÁÓ Ò◊Á∂ ‘È Í Ì◊ «√ßÿ ª ¡≈‹’Â≈Ú≈Á √ÏßË∆ ¡≈͉∂ «Ú⁄≈ Í«‘Òª ‘∆ Ó¬∆ AIBH «Ú⁄ «’Â∆ Í⁄∂ ”⁄ «¬’ Ò∂÷ «Ò÷ ’∂ √≈¯ ’ ¸æ’≈ √∆Õ ÓÈπæ÷ Á∆ Óπæ„ ’Á∆Ó∆ «¬æ¤≈ ¡≈˜≈Á∆ ‘≈√Ò ’È≈ ‘∆ ˛Õ ¡≈˜≈Á∆ ‘≈√Ò ’È Á≈ Í«‘Ò≈ ÍÛ≈¡ ˛ «ÚÁØ‘ ’È≈Õ ‹Ï ˜πÒÓ Â∂ ¡«È¡ª «Úπ æ Ë «ÚÁØ ‘ Õ ’∆ «√‹È≈ ˛ «¬‘ «⁄ßÂÈ Á≈ «ÚÙ≈ ˛Õ Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ Á∂ «’Â∆ ”⁄ ¤Í∂ ¡≈‹’Â≈Ú≈Á ¿πÂ∂ «ÂßÈ Ò∂÷ Ï‘π ‘∆ Ó‘æ  Úͱ È ‘ÈÕ Ó¬∆-‹± È Â∂ ‹πÒ≈¬∆ AIBH «Ú⁄ «Ò÷∂ «¬‘ «ÂßÈ∂ Ò∂ ÷ ¿π ‘ Á∂ ¡ß Á ¡≈ ‘∆ «¬’ «¬È’Ò≈Ï∆ ÂØ ∫ «¬’ «⁄ß Â ’ Ú≈Ò∆ ÂÏÁ∆Ò∆ ȱ ß Íz ◊ ‡ ’Á∂ ‘ÈÕ «¬‘ «¬È’Ò≈Ï∆ ¡≈͉∂ ÁΩ Á∆¡ª Ò«‘ª Á≈ «’ßÈ≈ ◊«‘≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’ ‘∂ √È «¬√∂ Ò∂ ÷ ÒÛ∆ ÂØ ∫ √ÍÙ‡ ‘π ß Á ≈ ˛Õ Ù‘∆Á Ì◊ «√ß ÿ ȱ ß ““¡≈≈‹’Â≈Ú≈Á ȱ ß Ì≈Â∆ ’Ω Ó ∆ «¬È’Ò≈Ï∆ Ò«‘ Á∂ Ò¬∆ ÔπæËÈ∆Â’ «Ú⁄≈Ë≈≈ Á∂ ± Í «Ú⁄ ‘Ó∂ Ù ≈ Íz√ß«◊’ ¡Â∂ „π’Úª Óß«È¡≈ √∆Õ”” ¿π‘ ¡≈͉∂ «¬È∑ª Ò∂÷ª ”⁄ «¬’ Ô±È≈È∆ Á≈Ù«È’ Á∂ «Ú⁄≈ª 鱧 Ú∆ ÚÂÁ≈ ˛ «‹√ ”⁄ ¿π‘È∂ «’‘≈ √∆, ““¡√∆∫ È≈ ‘≈’Ó Ï‰È≈ ⁄≈‘πßÁ∂ ‘ª È≈ ‘∆ Íz‹≈Õ”” «¬‘∆ ’≈È ˛ «’ Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ ¡Â∂ ¿πÈ∑ª Á∆ «¬È’Ò≈Ï∆ Ò«‘ È∂ Ï‘π ¤Ø‡∆ ¡Â∂ Ï⁄ÍÈ Á∆ ¡Ú√Ê≈ «Ú⁄ ‘∆ ÏÂÈ≈Ú∆ ‘≈’Óª «ÚπæË ⁄Ò ‘∂ Ì≈Â∆ ÒØ ’ ª Á∂ Óπ ’ Â∆ √ß ÿ Ù «Ú⁄ «¬’ ÈÚ∆∫ «¬È’Ò≈Ï∆ ±‘ α’ «ÁæÂ∆Õ Á∂Ù Á∆ ‹π¡≈È∆ ”⁄ ‹ØÙ, «‘ßÓÂ, «√Û ¡Â∂ Ó «Ó應 Á≈ ‹˜Ï≈ Â∂ ‘Ω √ Ò≈ ÍÀ Á ≈ ’∆Â≈Õ Ì◊ «√ß ÿ È∂ ¡≈‹’Â≈Ú≈Á ÂØ∫ Ú∆ «√æ«÷¡≈ ¡Â∂ «¬√ 鱧 ‹Ó±Á Á∆ √«ÊÂ∆ ÂØÛÈ Ò¬∆ ګ¡≈Õ «’√∂ «¬È’Ò≈Ï∆ Ò«‘ Á∂ «Ú’≈√ Ò¬∆ «’‘Û∆ Ôπ æ Ë È∆Â’ Ò≈¬∆È ’ÁØ∫ “ËÓ” ω ‹ªÁ∆ ˛ «¬‘ «¬’ «√¡≈‰∆ Á± ¡ßÁ∂Ù∆ Ò∆‚«ÙÍ ¿πÂ∂ «ÈÌ ’Á∆ ˛Õ ‘≈Òª«’ Ì◊ «√ßÿ ¡≈͉∆¡ª «Ò÷ª, «Ï¡≈Ȫ ¡Â∂ È≈¡«¡ª ”⁄ ¡≈͉∂ «Ú⁄≈Ë≈’ ‡∆⁄∂, ¿πÁ∂Ù ¡Â∂ Óß«˜Ò 鱧 ÏÛ≈ √≈¯ √≈¯ æ ÷ Á∂ ‘ÈÕ «¬’ ´æ ‡ «‘Â, Ú◊ ¡Â∂ ÚÈ «‘Â, ‘’±Ó «‘ «¬’ √Ó≈«‹’ ÍzÏßË ’≈«¬Ó ’È≈, «‹‘Û≈ √Ó≈‹Ú≈Á Á∂ ¡≈ÁÙª Á∂ ¡≈Ë≈ ‘ØÚ∂◊≈Õ Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ ¡Â∂ ¿πÈ∑ª Á∂ √≈Ê∆, ±√ Á∂ «¬È’Ò≈Ï ¡Â∂ ÒÀ«ÈÈ Á∆ «ÁzÙ‡∆ Á∂ ’≈«¬Ò √ÈÕ Ó˜Á± ª «’√≈Ȫ Á∆¡ª ‹Ê∂ Ï ß Á ∆¡ª ¿π √ ≈ ’∂ ‘ «’√Ó Á∂ √ß « ÚË≈È’ „ª«⁄¡ª Á∆ ÚÂØ ∫ ’«Á¡ª, «¬È’Ò≈Ï∆ ÒØ’ ⁄∂ÂÈ≈ ÍÀÁ≈ ’«Á¡ª «¬’ √ÓfiΩÂ≈ «‘ ÒÛ≈¬∆ ÒÛÈ Á∆ «¬æ ¤ ≈ æ ÷ Á∂ √ÈÕ «¬‘ ¿π È ∑ ª Á∆¡ª ¿π È ∑ ª Á√≈Â∂ Ú ˜ª ÂØ ∫ Ï‘π  √≈¯ fiÒ’Á≈ ˛Õ «¬‘ Á± ¡ß Á ∂ Ù ∆ «¬È’Ò≈Ï∆ AIBH ”⁄ ‘∆ ‹≈‰ ◊¬∂ √È «’ ¡ß◊∂˜∆ ‘’±Ó «¬’ «ÁÈ ˜± ¿πÈ∑ª ÒØ’ª Á∂ ‘æʪ ”⁄ √Ω∫Í ’∂ ‹≈Ú∂ ◊ ∆ «‹‘Û∂ ◊Ø ‚ ∂ ‡∂ ’ ± ‘È, √ÓfiΩÂ≈Íz√ ‘È ¡Â∂ ‚≈Úª‚ØÒ ‘ÈÕ «¬√∂ ’’∂ ¿πÈ∑ª È∂ ¡«‹‘∆ «’√∂ Ú∆ √æÂ≈ ÂÏÁ∆Ò∆ 鱧 ÍzÚ≈È È≈ ’È Á≈ Ó≈⁄ B@AE ‘Ø’≈ «ÁæÂ≈-¡ß◊∂˜ “◊Ø∂” ‘؉ ‹ª “’≈Ò∂”- ‹ÁØ∫ Âæ’ ÓÈπæ÷ ‘æÊØ∫ ÓÈπæ÷ Á∆ ´æ‡ Á≈ «√Ò«√Ò≈ ÷ÂÓ È‘∆∫ ‘πßÁ≈ ‹ß◊ ‹≈∆ «‘‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ˛Õ «¬‘Ø ’≈È ˛ «’ ¿π È ∑ ª «¬È’Ò≈Ï∆ Ò«‘ Á∂ «Ú¡≈Í’ Á∂Ù «Ú¡≈Í’∆ Í√≈∂ ¡Â∂ «ÚÁ∂ Ù ª «Ú⁄Ø ∫ ¡«‹‘∆ Ò«‘ Ò¬∆ ‘Ó≈«¬Â ‘≈√Ò Ò¬∆ ¡√À∫ÏÒ∆ ”⁄ ÏßÏ √πæ‡ ’∂ «¬’ ÈÚª ¡Â∂ «ÈÚ∂’Ò≈ ≈‘ «ÁæÂ≈Õ ‘≈Òª«’ Ì≈ «Ú⁄, Ì≈Â∆ ’«Ó¿±«È√‡ Í≈‡∆ ‘Ø∫Á ”⁄ ¡≈ ¸æ’∆ √∆ ¡Â∂ ¿π‘ Á∂ ’¬∆ ’∂∫Á Ú∆ «¬√ ÁΩ Âæ’ ¿π ¡≈¬∂ √È Í ¿π√ Á∆ ÒØ’ª ”⁄ Ù≈÷ Ï‘π Í∂ÂÒ∆ √∆ ‹ª ’‘Ø Èª Á∂ Ï≈Ï √∆Õ Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ ¡Â∂ ¿π ‘ Á∂ √≈Ê∆¡ª «Ú⁄ ¡«‹‘∆ «Ú⁄≈Ë≈’ ÂÏÁ∆Ò∆ AIBD-BH Á∂ ÁΩ≈È ¡≈¬∆Õ «¬‘ ¿π‘ ÁΩ √∆ ‹ÁØ∫ Óæ Ë Ú◊ ”⁄Ø ∫ ÏΩ « Ë’ ÂÏ’≈ «¬È’Ò≈Ï∆ «Ú⁄≈ª Úæ Ò «÷æ « ⁄¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ Ì◊ «√ßÿ 鱧 «Ò÷‰ Á∆ ⁄∂‡’ ª “ÍzÂ≈Í” ”⁄ ¤Í‰ ÂØ∫ Í«‘Òª Òæ◊ ¸æ’∆ √∆Õ Íø‹≈Ï∆ Ì≈Ù≈ ¡Â∂ «ÒÍ∆ Á∆ √Óæ«√¡≈ ¿πÂ∂ ¿πÈ∑ª AIBD «Ú⁄ ‘∆ Ò∂÷ «Ò÷ «ÁæÂ≈ √∆ ‹ÁØ∫ ¿π‘ ¡‹∂ AG √≈Òª Á∂ ‘∆ √ÈÕ Í «¬È’Ò≈Ï∆ Ò«‘ ÍzÂ∆ ◊ßÌ∆ ¡«Ë¡ÀÈ ¿πÈ∑ª È∂ ◊‰∂Ù √ß’ «Ú«Á¡≈Ê∆ Á∂ “ÍzÂ≈Í” ¡ıÏ≈, √Ø ‘ È «√ß ÿ ‹Ø Ù ÚÒØ ∫ ’æ „ ∂ ‹ªÁ∂ “«’Â∆” Í⁄∂ Ò¬∆ «Ò÷∂ Ò∂÷ª ÁΩ≈È ‘∆ Ùπ± ’∆Â≈Õ Ì◊ «√ßÿ ¡Â∂ ¿π‘Á∂ √≈Ê∆¡ª È∂ ¡≈͉∂ «¬È’Ò≈Ï∆ √ß◊·È Á∂ «Ú√Ê≈ ¡Â∂ ӘϱÂ∆ Ò¬∆ «ÚÁ∂ Ù ∆ «¬È’Ò≈Ï∆ Ò«‘ª Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈ Ùπ± ’∆Â≈ ª Í«‘Òª Í«‘Ò ¿π‘ ±√ Á∂ Ï≈’±«ÈÈ, «¬‡Ò∆ Á∂ ÓÀ«‹È∆, Ϊ√ Á∂ Á≈Ù«È’ ͱÁØ ¡Â∂ «Ízß√ ’ØÍ≈‡«’È, ¬∂Ó≈◊ØÒ‚ÓÀÈ ¡ÒÀ◊‹À∫‚ Ïz∂’ÓÀÈ ÂØ∫ ÍzÌ≈Ú ‘ج∂ √ÈÕ ÈÀÙÈÒ ’≈Ò‹ Ò≈‘Ω ”⁄ ¿πÈ∑ª Á«Ó¡≈È ÍÛ∑ È Á∆ π ⁄ ∆ «Ú’√ ‘ج∆Õ «¬Ê∂ ‘∆ √π÷Á∂Ú, Ì◊ÚÂ∆ ⁄È ÚØ‘≈ ¡Â∂ ≈‹≈ ≈Ó Ù≈√Â∆ È≈Ò Ó∂ Ò «ÓÒ≈Í Ú«Ë¡≈Õ ≈‹≈ ≈Ó Ù≈√Â∆ Ò≈‘Ω Á∆ ÁÚ≈’≈ Á≈√ Ò≈«¬Ïz ∂ ∆ Á≈ Ò≈«¬Ïz ∂ ∆¡È √∆Õ Ì◊ÚÂ∆ ⁄È ÚØ ‘ ≈ Í«‘Òª ‘∆ √Ó≈‹Ú≈Á∆ «Ú⁄≈ª ÂØ∫ ÍzÌ≈«Ú √∆Õ «¬√ ÓΩ ’ ∂ ‘∆ √ß Ô Ø ◊ Ï«‰¡≈, √Ø ‘ È «√ßÿ ‹ØÙ ÚÒØ∫ «’Â∆ Ò¬∆ Ò∂÷ «Ò÷ ’∂ Á∂‰ È≈ÒÕ Ò≈‘Ω ”⁄ ‘∆ ¿π ‘ «’Â≈Ϫ Á∂ ÈØ«‡√ ω≈ ’∂ Ï«‘√ Óπ¡≈Ï√≈ ’È Òæ◊∂ ¡Â∂ «¬™ ¿πÈ∑ª Á∂ «Ú⁄≈ª «Ú⁄ «¬’ ÍzØÛÂ≈ ¡≈¬∆Õ «¬√∂ ÁΩ≈È ¿πÈ∑ª È∂ Ó≈’√Ú≈Á √ÏßË∆ ’¬∆ «’Â≈Ϫ ÍÛ∑∆¡ª ¡Â∂ ¿πÈ∑ª Á∆ ¡≈≈‹’Â≈Ú≈Á ÂØ ∫ √Ó≈‹Ú≈Á ÚÒ «Ú⁄≈Ë≈’ ÂÏÁ∆Ò∆ ¡≈¬∆Õ Ì◊Ú≈È Á≈√ Ó‘Ω È∂ ¡≈͉∆¡ª Ô≈Áª ”⁄ «Ò«÷¡≈ ˛ «’ Ì◊ «√ßÿ È∂ ¿π‘鱧 Ï≈’±«ÈÈ Á∆, ““Á≈ ◊Ω ‚ ¡À ∫ ‚ Á≈ √‡∂ ‡ ”” Ȫ Á∆ «’Â≈Ï ÍÛ∑È È±ß «ÁæÂ∆ √∆ ¡Â∂ «Î Ó≈’√ Á∆ ’ÀÍ∆‡Ò ÍÛ∑È «Í¤Ø∫ ÓÀ鱧 (Ó‘Ω È±ß) ’ÀÍ∆‡Ò ÍÛ∑È Á∆ «√Î≈Ù Ú∆ ’∆Â∆ Í ’ÀÍ∆‡Ò Ó∂∂ ÍæÒ∂ È‘∆∫ ͬ∆Õ «¬‘ Ï‘π ◊±Û ◊zßÊ √∆ ¡Â∂ Ó∂∆ √Ófi ÂØ∫ Ï≈‘ √∆Õ Ì◊ «√ßÿ Á∂ «¬’ ‘Ø √≈Ê∆ «ÙÚ ÚÓ≈ È∂ Ô≈Áª ”⁄ «Ò«÷¡≈ ˛ «’, ““√Ó≈‹Ú≈Á Á∆ «ÁÙ≈ «Ú⁄ Ì◊ «√ßÿ ÏÛ∆ Â∂˜∆ È≈Ò ÚæË «‘≈ √∆Õ ““Ì◊ÚÂ∆ ⁄È ÚØ ‘ ≈, √π÷Á∂Ú ¡Â∂ Ì◊ «√ßÿ «’Â≈Ϫ ÍÛ∑Á∂ √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ 5 ¡Â∂ Ï«‘√ «Í¤Ø∫ «Î «’√∂ «√æ‡∂ ¿πÂ∂ Í‘πß⁄Á∂Õ ≈‹≈ ≈Ó Ù≈√Â∆ È∂ ª «¬ÊØ∫ Âæ’ «Ò«÷¡≈ ˛ «’ ““Ì◊ «√ßÿ Íπ√Â’ª ÍÛ∑Á≈ È‘∆∫ «È◊ÒÁ≈ √∆Õ «Î Ú∆ ¿π‘Á∆ «Í¡≈√ ÏπfiÁ∆ È‘∆∫ √∆Õ”” «¬‘ Á∂‰ Á∆ ÒØÛ Âª ͬ∆ ˛ «’ ‹ÁØ∫ Ò«‘ ÷ÛØ «Ú⁄ ‘ØÚ∂ ¿π√ √Ó∂∫ Ò∆‚«ÙÍ Á∆, Ò«‘ Á∂ ¡◊Ú≈ȱߡª Á∆ ’∆ «˜ß Ó ∂ Ú ≈∆ «È’ÒÁ∆ ˛Õ ¡«Ë¡ÀÈ «Î ¡«Ë¡ÀÈÕ Ò«‘ª Ó«‘˜ ’πfi ‹Ê∂ÏßÁ’ „ª⁄∂ ÷Û∑∂ ’’∂ È‘∆∫ ⁄Ò≈¬∆¡ª ‹ªÁ∆¡ª «¬√ Ò¬∆ ◊ßÌ∆ ¡«Ë¡ÀÈ Ï‘π ˜±∆ Â∂ Ò≈˜Ó∆ ‘πßÁ≈ ˛Õ AIBD ÂØ∫ AIBH Á«Ó¡≈È «¬È∑ª «¬È’Ò≈Ï∆¡ª È∂ Ϊ√ Á∂ «¬È’Ò≈Ï Á≈, ¡≈‹’Â≈Ú≈Á∆ «¬È’Ò≈Ï∆¡ª Á∂ ÁÙÈ Á≈, Ó≈’√Ú≈Á∆ ÁÙÈ ¡Â∂ √Ó≈‹Ú≈Á∆ «Ú⁄≈Ë≈≈ Á≈ «Ú¡≈Í’ ¡Â∂ ◊ßÌ∆ ¡«Ë¡ÀÈ ’∆Â≈Õ «√¯ «¬‘ ‘∆ È‘∆∫ √◊Ø ∫ ⁄Ò ‘∆ «‘ßÁØ√Â≈È «Ú⁄ ≈‹È∆Â’ Ò«‘ª, √Ó≈«‹’ Â≈‰∂ Ï≈‰∂ ¡Â∂ «¬È’Ò≈Ï Á∂ √ÏßË∆ ÓΩ«Ò’ «⁄ßÂÈ È±ß ÷Ø‹È Á≈ ’ßÓ ’∆Â≈Õ ¿π Ë «¬’ √Âß Ï AIBD ȱ ß Ì≈Â∆ ’«Ó¿± « È√‡ Í≈‡∆ Á∆ √Ê≈ÍÈ≈ ’∆Â∆ ◊¬∆ √∆ «‹√ Á≈ Á√ßÏ AIBE ”⁄ Í«‘Ò≈ ’ΩÓ∆ √ßÓ∂ÒÈ Ú∆ ‘Ø «◊¡≈Õ ¿π  ∂ «¬√ ÂØ ∫ Í«‘Òª ’«Ó¿± « È√‡ ’ª◊√ «Ú⁄ ¡Â∂ Ó˜Á± √ß ◊ ·È ¬∂ ‡ ’ «Ú⁄ «‘ ’∂ ◊πÍ ’ßÓ ’ ‘∂ √ÈÕ ¿πË ¡ÀÓ. ¡À È . ≈¬∂ È∂ Ú∆ Â≈Ù’ß Á ”⁄ «¬’ Ì≈ Á∆ ’«Ó¿±«È√‡ Í≈‡∆ ω≈¬∆ ‘Ø ¬ ∆ √∆Õ «¬√ ÁΩ ”⁄ ’≈ÈÍπ ”⁄ √«Â¡≈Ì◊Â, ‘√ ÓØ ‘ ≈È∆, ≈Ë≈ÓØ‘È ÓØ’Ò‹∆, ÏßϬ∆ ”⁄ ‚ª◊∂, ’Ò’æÂ∂ ”⁄ Óπ˜Î ¡«‘ÓÁ, ÓÁ≈√ ”⁄ «√ß◊≈≈Ú∂Ò± ⁄∂«‡Ô≈, Íø‹≈Ï ”⁄ ◊πÒ≈Ó ‘π√ÀÈ «Í¤Ø∫ «’Â∆ ◊πæÍ ¡≈«Á ’ßÓ ’ ‘∂ √È Í «¬√ ’«Ó¿±«È√‡ ¡ß Á Ø Ò È Á∆ ¡≈͉∆ ’Ø ¬ ∆ Í«‘⁄≈È È‘∆∫ ω∆ √∆Õ «’™«’ «‹√ Ó˜Á± √ß◊·È ¬∂‡’ ”⁄ «¬‘ ’ßÓ ’Á∂ √È ¿π √ ¿π  ∂ ’Ï‹≈ ’ª◊√ Á≈ √∆Õ «’√≈È √Ì≈Úª «Ú⁄ Ú∆ ’ª◊√∆ ‘∆ ¡≈◊± √ÈÕ «¬È∑ ª Á≈ ¡≈͉≈ ’Ø ¬ ∆ ¡Òæ◊ Í«‘⁄≈È Ú≈Ò≈ ¡Á≈≈ È‘∆∫ √∆Õ ‹∂ «¬‘ ’ج∆ ÓÂ∂ ’ª◊√ ”⁄ ÒÀ ’∂ Ú∆ ¡≈™Á∂ ª ¿π‘ «‚æ◊ ‹ªÁ∂ √ÈÕ «¬È∑ª Á∂ Íz⁄≈ «Ú⁄ Ú∆ ¡«‹‘∆ ’ج∆ ±‘ È‘∆∫ √∆ «’ ÒØ’ «¬È∑ª 鱧 ‘Ó≈«¬Â «ÁßÁ∂Õ ’«Ó¿±«È√‡ ¡Â∂ «¬È’Ò≈Ï∆ ÁØÚ∂∫ Ï≈Ï ⁄Ò ‘∆¡ª Ë≈≈Úª √ÈÕ «‹È∑ª ‘πß◊≈≈ «¬È’Ò≈Ï∆ Ò«‘ 鱧 «Ó«Ò¡≈ ’«Ó¿±«È√‡ª 鱧 (AICD-CI) Âæ’ ¡«‹‘≈ ‘πß◊≈≈ È‘∆∫ «Ó«Ò¡≈Õ ’ΩÓªÂ∆ ’«Ó¿±«È√‡ Ò«‘ È∂ «‹√ ¡≈ÁÓ∆-Ó≈ÈÚ∂∫Á ≈¬∂ 鱧 Ì≈ «Ú⁄ ’«Ó¿± « È√‡ Í≈‡∆ ÷Û∑ ∆ ’È Á∆ «˜ßÓ∂Ú≈∆ √Ω∫Í∆ √∆Õ ¿π√ ¿πÂ∂ «Í¤Ø∫ ¡ß◊∂˜ª È≈Ò «ÓÒ∂ ‘؉ ‹ª ¬∂‹ß‡ ‘؉ Á∂ ÁØ Ù Òæ ◊ ∂ Õ ÚÀ √ ∂ Ú∆ «¬√ ÁΩ ”⁄ ÏÂ≈ÈÚ∆ ’«Ó¿± « È√‡ Í≈‡∆ Á≈ Ì≈Â∆ ’«Ó¿± « È√‡ Í≈‡∆ ¿π  ∂ ÍzÌ≈Ú ÚË∂∂ √∆Õ Ó≈ÈÚ∂∫Á ≈¬∂ Á≈ «√˪ √∆ «’ ¡ß◊∂˜ Ì≈ «Ú⁄ «‹‘Û≈ √È¡Â∆ «Ú’≈√ ’ ‘∂ ‘È «¬‘ ‘ªÍæ÷∆ ˛Õ”” Ì≈Ú «¬‘ √È¡Â∆ «Ú’≈√ Ó˜Á± ‹Ó≈ ÍÀÁ≈ ’ «‘≈ ˛Õ ¿πÚ∂∫ ‘∆ «‹Ú∂∫ ¡æ‹ ’æÒ∑ ’πfi Ï≈ϱ «’√Ó Á∂ ’≈Ó∂ ‚ ¡÷Ú≈™Á∂ ÒØ ’ ¡‹Ø’∂ ’≈ÍØ∂‡∆ ͱߋ∆Ú≈Á ÚÒØ∫ ÒØ’ª Á∂ ¿π‹≈Û∂ 鱧 ‘ªÍæ÷∆ ÚÂ≈≈ ’«‘‰ Âæ’ Í‘πß⁄∂ ‘ج∂ ‘ÈÕ Ì≈Ú «¬‘ «’ ¿πÁØ∫ ’«Ó¿± « È√‡ Í≈‡∆ Á∂ ◊·È Á∂ Ï≈Ú‹±Á «¬È’Ò≈Ï∆ Ò«‘ «Ú⁄ ‘Ø ‘∆ √Ó≈‹Ú≈Á∆ ’≈«¬¡≈ ’ÒÍ Á≈ ¡≈Í√∆ Â≈ÒÓ∂Ò «’™ È‘∆∫ ÏÀ·≈ «¬‘ ÷Ø‹ Á≈ «ÚÙ≈ ˛Õ Ì◊ «√ß ÿ Á∂ ÁΩ «Ú⁄ «‘ßÁØ√Â≈È∆ √Ó≈‹Ú≈Á∆ Íz‹≈Âß √ßÿ È∂ ’«Ó¿±«È√‡ Í≈‡∆ È≈Ò Â≈ÒÓ∂Ò «Ï·≈¿π‰ Á∆ ’Ø«ÙÙ ’∆Â∆ Í «¬‘ «√∂ È‘∆∫ ⁄Û∑ √’∆Õ «¬‘Á∂ ’¬∆ ’≈È ‘Ø √’Á∂ ‘È Í «¬’ ’≈È ¿π√ √Ó∂∫ Á∆ Ì≈Â∆ ’«Ó¿±«È√‡ Í≈‡∆ Á∂ «¬’ Á√Â≈Ú∂ ˜ ”⁄Ø ∫ «ÓÒÁ≈ ˛ «‹‘Û≈ Í≈‡∆ Í⁄∂ ÚÀÈ◊≈‚ Á∂ AE Á√ßÏ AIBD Á∂ ¡ß’ ”⁄ ¤«Í¡≈ √∆, ““◊πÍ √ß◊·Èª ÚÒØ∫ ’∆Â∂ ‹≈‰ Ú≈Ò∂ Îπæ‡Íπæ‡ ¡æÂÚ≈Á∆ ’≈È≈Ó∂, ’πfi ÿæ‡ ÍzÌ≈Ú Ú≈Ò∂ È‘∆∫ ‘ÈÕ «¬’ ÷≈√ √Ó≈«‹’ ÍzÏßË È±ß ‹ª ≈‹È∆Â’ √ß√Ê≈ ¿π‘Á∂ ⁄ßÁ √ÓÊ’ª 鱧 Ó≈’∂ ’Á∂ ÷ÂÓ È‘∆∫ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈Õ «¬‘ ª ‘Ø Ú∆ È≈ Óπ Ó «’È ˛ «’ ÊØ Û ∑ ∂ ‹∂ ‘ ∂ √’≈∆ ¡¯√ª ȱ ß Ó≈’∂ ‹ª «Ïz « ‡Ù Í≈Ò∆ÓÀ∫‡ ÂØ∫ Ï‘π √≈∂ √πË≈ Í≈√ ’Ú≈ Á∂Ù Á∆ ¡≈˜≈Á∆ ‘≈√Ò ’∆Â∆ ‹≈ √’Á∆ ˛Õ”” «¬Ê∂ ‘∆ Î’ √∆ ÁØ ‘ ª Ò«‘ª «Ú⁄’≈, A «¬È’Ò≈Ï∆ «‘∆’ AHEG Á∂ ˆÁ, «Î ˆÁ Í≈‡∆ ¡Â∂ Á∂Ù Ì «Ú⁄ «¬È∑ª E@-F@ √≈Òª ÁΩ ≈È ÏÂ≈ÈÚ∆ ‘’± Ó Â «Úπ æ Ë ¿π·∆¡ª Ò«‘ª ÂØ∫ ÍzÌ≈«Ú ‘∆ È‘∆∫ √È √◊Ø∫ ¿πÈ∑ª Ò¬∆ «¬‘ Ó≈◊ÁÙÈ √ÈÕ Á±√∂ Í≈√∂ «√˪ÂÚ≈Á∆-¿πË≈∆ «ÁzÙ‡∆’ØÈ ◊Ò Ò≈¬∆ ÏÀ·∂ √ÈÕ ¿πÈ∑ª Ò¬∆ EF@@@ ¡ß ◊ ∂ ˜ ¡«Ë’≈∆¡ª ÚÒØ ∫ ’∆Â∂ ‹ªÁ∂ «Ì¡≈È’ ˜π Ò Ó ¡«Â¡≈⁄≈ È‘∆∫ √ÈÕ «¬È’Ò≈Ï∆¡ª ÚÒØ∫ «¬’ ¡æË «Ò¡≈ ÏÁÒ≈ Á«‘ÙÂ∆ ’≈Ú≈¬∆ ’«‘‰≈ ¡Â∂ “«Ïz « ‡Ù Í≈Ò∆ÓÀ ∫ ‡ ÂØ ∫ √π Ë ≈ª Á∂ «Ïæ Ò Í≈√ ’Ú≈¿π ‰ È≈Ò ¡≈˜≈Á∆ ‘≈√Ò ’È≈”” «¬‘ ÁØÚ∂∫ Úæ÷-Úæ÷ «ÁzÙ‡∆¡ª √ÈÕ «¬«Â‘≈√ Á∂ Ú’∂ ÎØÒ ’∂ ‘∆ ÁØ ‘ ª Ë≈≈Úª-«¬È’Ò≈Ï∆ ¡Â∂ ’«Ó¿± « È√‡ª Á∆ ÁÚß Ë Ú≈Á∆ Í‘π ß ⁄ Íz  ∆ ’Ø ¬ ∆ √ÍÙ‡ Ș∆¡≈ ¡Í‰≈«¬¡≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ ™fi Ï‘π «Í¤Ø∫ ‹ÁØ∫ ¡‹À ÿØÙ ’«Ó¿±«È√‡ Í≈‡∆ Á∂ √À ’ ‡∆ ω∂ ª ¿π È ∑ ª È∂ Ì◊ «√ßÿ Ï≈∂ «Ò«÷¡≈ ˛, ““«¬‘ ¿π‘ «¬’ √È ‹ÁØ∫ ¡√∆∫ «¬È’Ò≈Ï Á∂ √πÍÈ∂ Ú∂÷Á∂ ‘πßÁ∂ √ªÕ Óπß«‚¡ª Ú◊∂ √πÍÈ∂, Ò◊Á≈ √∆ «¬È’Ò≈Ï ‘π‰ Á± È‘∆∫Õ”” Ì◊ «√ß ÿ Ò¬∆ «¬È’Ò≈Ï ’Ø ¬ ∆ ¡‰‹≈‰∆ ⁄∆˜ È‘∆∫ √∆Õ ¿π ‘ Á∂ ÁØ ⁄≈⁄∂ «¬È’Ò≈Ï∆ «˜ß Á ◊∆ ’’∂ ÂÙæÁÁ √«‘ ‘∂ √ÈÕ «¬’ ‹Ò≈ÚÂÈ ’ «ÁæÂ≈ «◊¡≈ √∆Õ Á±√≈ ‹∂Ò∑ ”⁄ √Û «‘≈ √∆Õ Ì◊ «√ß ÿ Á≈ ͱ ≈ Í«Ú≈ ≈Ù‡Ú≈Á∆ √∆Õ «¬‘ ª ¿πÈ∑ª 鱧 ‹ßÓÈÿπ‡∆ ”⁄ «Ó«Ò¡≈ √∆Õ √Ó≈‹Ú≈Á √Ïß Ë ∆ «¬È∑ ª «¬È’Ò≈Ï∆¡ª Á∂ «Ú⁄≈ «¬’ «¬«Â‘≈√’ Íz«’«¡≈ ”⁄Ø∫ «Ú’«√ ‘ج∂ √ÈÕ AIBI ”⁄ Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ È∂ Ù‘∆Á √π÷Á∂Ú ˘ «¬’ ÷ «Ò«÷¡≈ √∆ «‹√ ”⁄ «’‘≈ √∆, ““√Ó≈‹Ú≈Á (’«Ó¿± « È√‡) Á≈ ‹ÈÓÁ≈Â≈, Ó≈’√, ‘’∆’ ”⁄ «¬È∑ª «Ú⁄≈ª 鱧 ‹ÈÓ Á∂‰ Ú≈Ò≈ È‘∆∫Õ ¡√Ò «Ú⁄ Ô±Í «Ú⁄ ‘ج∂ ¿πÁÔØ«◊’ «Ú’≈√ ‹ª «¬È’Ò≈Ï È∂ ‘∆ «¬’ «ÚÙ∂Ù «Ú⁄≈ª Ú≈Ò≈ «Ú¡’Â∆ ÍÀÁ≈ ’∆Â∂ √ÈÕ ¿πÈ∑ª «Ú⁄ Ó≈’√ Ú∆ «¬’ √∆Õ ¡≈͉∆ ʪ ¿πÂ∂ Ó≈’√ Ú∆ «È√ßÁ∂‘ ’πfi √∆Ó≈ Âæ’ √Ó∂∫ Á∂ ⁄æ’ È±ß «¬’ «ÚÙ∂Ù Â∑ª Á∆ ◊Â∆ Á∂‰ «Ú⁄ ÒØÛ∆∫Á≈ √‘≈«¬’ «√æË ‘Ø«¬¡≈ ˛Õ ÓÀ∫ ‹ª Âπ√∆∫ Ú∆ «¬√ Á∂Ù «Ú⁄ ’«Ó¿±«È˜Ó ‹ª ’«Ó¿±«È√‡ «Ú⁄≈ª 鱧 ‹ÈÓ Á∂‰ Ú≈Ò∂ È‘∆∫ ‘ª, «¬‘ ª √≈‚∂ ¿πÂ∂ √Ó∂∫ ¡Â∂ ‘≈Òª Á∂ Íz Ì ≈Ú Á≈ «√æ ‡ ≈ ˛Õ”” «’ß È ≈ ·Ø √ ÔÊ≈ÊÚ≈Á∆ ¡Â∂ ÁÚß Ë Ú≈Á∆ «ÁzÙ‡∆’ØÈ ˛ Ì◊ «√ßÿ Á≈Õ ¡≈͉∆ ÓΩ ÂØ∫ DE «ÁÈ Í«‘Òª B ÎÚ∆ BICA 鱧 Ì◊ «√ßÿ È∂ «‹‘Û≈ «¬È’Ò≈Ï∆ ÍzØ◊≈Ó Á≈ ÷Û≈ Íz ’ ≈«Ù ’Ú≈«¬¡≈ ¿π √ ÂØ ∫ √≈¯ ˜≈«‘ ‘π ß Á ≈ ˛ «’ ¿π ‘ Á∆ ¡≈√Ê≈ Ó≈’√Ú≈Á «Ú⁄ ‘Ø «ÁzÛ ‘ج∆ √∆Õ ±√∆ «¬È’Ò≈Ï Á∂ √Ó≈‹Ú≈Á∆ ‡∆⁄∂ ÂØ∫ ¿π‘ ‘Ø ÍÍæ’ Â∂ «ÁzÛ∑ ‘ج∂ √ÈÕ ¿πÈ∑ª ÷πÁ 鱧 ’Á∂ Ú∆ ¡æÂÚ≈Á∆ ‹ª ¡≈≈‹’Â≈Ú≈Á∆ ÍzÚ≈È È‘∆∫ ’∆Â≈Õ ¿π ‘ ’«‘ß Á ≈ ˛-““ÓÀ ∫ «¬’ ¡æ  Ú≈Á∆ Úª◊± ß ’ß Ó ’∆Â≈ ˛, Í ÓÀ ∫ Á«‘ÙÂÍ√ßÁ È‘∆∫ ‘ªÕ ÓÀ∫ ª ¡«‹‘≈ «¬È’Ò≈Ï∆ ‘ª, «‹‘Á∂ ’ØÒ «¬’ ¶Ó≈ ÍzØ◊≈Ó ˛ ¡Â∂ ¿π‘Á∂ √ÏßË «Ú⁄ «¬’ ·Ø√ «Ú⁄≈ ‘ÈÕ ÓÀ∫ ͱ∆ Â≈’ È≈Ò Áæ √ ‰≈ ⁄≈‘π ß Á ≈ ‘ª «’ ÓÀ ∫ «¬’ Á«‘ÙÂÍøÁ È‘∆∫ ‘ª ¡Â∂ ’Á∂ Ú∆ È‘∆∫ √ªÕ ’πfi Óπ„Ò∂ «ÁȪ 鱧 ¤æ‚ ’∂ ‹ÁØ∫ ÓÀ∫ «¬È’Ò≈Ï∆ «˜ßÁ◊∆ Á∆ Ùπ±¡≈ ’ «‘≈ √ª, ““Á√ßÏ AIBI ”⁄ Ò≈‘Ω ’ª◊√ ”⁄ «‹‘Û≈ Í⁄≈ Úß « ‚¡≈ «◊¡≈ √∆, ¿π√ «Ú⁄ ÷πæÒ∑≈ ¡ÀÒ≈È √∆““«ÚÁ∂Ù∆¡ª Á∆ ◊πÒ≈Ó∆ ÂØ∫ Ì≈ Á∆ Óπ’Â∆ Á∂ Ò¬∆ «‘ßÁØ√Â≈È∆ √Ó≈‹Ú≈Á∆ Íz‹≈Âß √ßÿ, ‘«Ê¡≈ÏßÁ √ß◊·È «Ú⁄ «¬È’Ò≈Ï Á∂ Ò¬∆ «ÁzÛ∑ «ÚÙÚ≈√ æ÷Á≈ ˛Õ ¡√∆∫ «‘ß√≈ «Ú⁄ «ÚÙÚ≈√ æ÷Á∂ ‘ª ¡≈͉∂ ¡≈Í «Ú⁄ ¡ß«ÂÓ ‡∆⁄∂ Á∂ ±Í «Ú⁄ È‘∆∫ √◊Ø∫ «¬’ È∂’ «√æ‡∂ Âæ’ Í‘πß⁄‰ Á∂ Ò¬∆ ¡Í‰≈¬∂ ◊¬∂ ÂΩ Â∆’∂ Á∂ È≈Â∂Õ”” Ì◊ «√ßÿ ¡Â∂ ¿π√Á∂ √≈Ê∆¡ªÈ∂ «’√∂ Ú∆ Ò«‘ Á∆ È’Ò È‘∆∫ ’∆Â∆ √◊Ø ∫ Ï‘π  ’π fi ¡≈͉≈ «Ú’«√ ’∆Â≈Õ «¬‘∆ ’≈È «’ ¿π È ∑ ª Á∆ ¡≈͉∆ «¬’ «¬«Â‘≈√’ Í«‘⁄≈‰ ω∆ ’ª◊√ ¡Â∂ ’«Ó¿±«È√‡ ÁØ‘ª ‘∆ ÷∂«Ó¡ª È≈ÒØ∫ ¡Òæ◊ «¬’ ÓΩ«Ò’ «¬È’Ò≈Ï∆ √Ó≈‹Ú≈Á∆ Ò«‘ Á∆ Í«‘⁄≈È” «¬‘ Úæ ÷ ∆ ◊æ Ò «’ ÏÂ≈ÈÚ∆ ‘≈’Óª È∂ Â≈’ È≈Ò ’π⁄Ò «ÁæÂ≈ Í ¿πÈ∑ª È∂ «¬È’Ò≈Ï∆ Ò«‘ 鱧 ‹Ø ’πfi «ÈÚ∂’Ò≈ «¬«Â‘≈√ «Áæ  ≈ ¿π ‘ ¡æ ‹ Ú∆ ’«Ó¿± « È√‡ «¬È’Ò≈Ï∆¡ª Á∂ Ò¬∆ «√æ÷‰ Ú≈Ò≈ ˛Õ «‹‘È∂ Ú∆ Ì≈Â∆ «¬È’Ò≈Ï È±ß Óπ’ßÓÒ ’È Á∆ Ú⁄ÈÏæËÂ≈ Í≈Ò‰∆ ˛ ¿π‘Á∂ Ò¬∆ Ì◊ «√ßÿ Úª◊±ß «ÚÙ≈Ò ¡«Ë¡À È ’È≈ ¡Â∂ ÁÚß Ë Ú≈Á∆ «ÁzÙ‡∆ «Ú’«√ ’È≈ ˜±∆ ˛Õ BC Ó≈⁄ «¬‘Ø √ßÁ∂Ù «ÁßÁ≈ ˛Õ ICHDD-C@BAA √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ Ó≈⁄ B@AE 6 Ù‘∆Á ≈‹◊π± Á≈ ‹∆ÚÈ ¡Â∂ ¡≈ÁÙ Ó≈√‡ Ì‹È «√ßÿ ’ÀÒ◊∆ HD Ú∑∂ Í«‘Òª BC Ó≈⁄ AICA 鱧 √À∫‡Ò ‹∂Ò∑ Ò≈‘Ω «Ú⁄ Ì≈Â∆ ÒØ’ª Á∂ Ó‘≈È «ÂßÈ √ͱª ≈‹◊π±, √π÷Á∂Ú ¡Â∂ Ì◊ «√ßÿ 鱧 ˜≈ÒÓ ¡ß◊∂˜ √’≈ ÚÒØ∫ Ϊ√∆ Ò≈ «ÁæÂ≈ «◊¡≈ √∆Õ Ì ‹Ú≈È∆ ”⁄ ¡≈Í≈ ’πÏ≈È∆ ’È Ú≈Ò∂ , Ò≈√≈È∆ ’π Ï≈È∆ Á∂ Íz  ∆’, ÈΩ‹Ú≈Ȫ ¡Â∂ √Ó≈«‹’, ¡≈«Ê’ ¡Â∂ ≈‹È∆Â’ ÂÏÁ∆Ò∆ Ò¬∆ ‹±fi ‘∂ ÒØ’ª 鱧 √Á≈ ‘πÒ≈≈, ‘Ω√Ò≈ ¡Â∂ ¡◊Ú≈¬∆ «ÁßÁ∂ «‘‰◊∂Õ √∆’ ÂΩ ”Â∂ Ì≈Ú∂∫ √≈‚∂ «Ú⁄ È‘∆∫ Ízß± √Á≈ Ò¬∆ ¡Ó ‘Ø ◊¬∂ ‘ÈÕ Ì≈Ú∂∫ Ì≈Â È±ß ¡≈˜≈Á ’Ú≈¿π‰ Ò¬∆ ‘Ø Òæ÷ª ÒØ’ª È∂ ¿π√ √ßÿÙ ”⁄ ÔØ◊Á≈È Í≈«¬¡≈ ˛ Ízß± ◊π ÍÂÚ≈√ √ß ’ ‡Ó¬∆ ‘≈Òª ”⁄ ‘«Ê¡≈ÏßÁ √ßÿÙ ”⁄ ÈΩ‹Ú≈È Ú◊ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ «‹√ √±fi ϱfi È≈Ò «¬È∑ª ’∆Â∆ ¿π √ ÂØ ∫ Ì≈Â∆ ÒØ ’ ‘Ó∂ Ù ≈ ¡◊Ú≈¬∆ ÒÀ∫Á∂ «‘‰◊∂Õ Ì◊ «√ßÿ Ï≈∂ ¡√∆∫ √≈«¡ª È∂ Ï‘π  ’π fi Í«Û∑¡≈-√π«‰¡≈ ˛Õ BC Ó≈⁄ È≈Ò Ì≈Ú∂∫ Ì◊ «√ßÿ, ≈‹◊π± ¡Â∂ √π÷Á∂Ú Á≈ Ȫ ‹πÛÚª ˛Õ ‘ÊÒ∆ «Ò÷ «Ú⁄ ≈‹◊π± Á∂ ‹∆ÚÈ ¡Â∂ ¡≈˜≈Á∆ Á∂ √ßÿÙ ”⁄ ¿πÈ∑ª ÚÒØ∫ Í≈¬∂ ÔØ◊Á≈È Ï≈∂ Í≈·’ª È≈Ò √ªfi Í≈Úª◊≈Õ Ó‘ª≈Ù‡ Á∂ Íz«√æË Ù«‘ ͱÈ≈ Á∂ ’ØÒ “⁄≈’È” Ȫ Á≈ «¬’ ¤Ø‡≈ «‹‘≈ «Íø‚ ˛ «‹√ √Ó∂∫ ¤ÂÍÂ∆ «ÙÚ‹∆ Ó‘≈≈‹ È∂ ¡≈͉≈ “«‘ßÁ± ≈‹” √Ê≈Í ’∆Â≈ √∆, ¿π√ Ú∂Ò∂ Âæ’ “⁄≈’È” ¿π√ ≈‹ Á∆ ≈‹Ë≈È∆ √∆Õ «ÙÚ≈ ‹∆ Á∂ ÍÛÍØÂ∂ √z∆ Ù≈‘± ‹∆ Á∂ ≈‹ ’≈Ò «Ú⁄ “⁄≈’È” Á∂ ’⁄∂ Ù Ú È≈™ Á∂ «¬’ Ïz≈‘Ó‰ È∂ ⁄≈Ø∫ Í≈√∂ ¡≈͉∂ ‹Ø«ÂÙ Á≈ «√æ’≈ ‹Ó≈ æ«÷¡≈ √∆Õ «¬’ Ú≈ ≈‹ Á∂ «’√∂ ’ßÓ √≈‘± ‹∆ 鱧 “⁄≈’È” ¡≈¿π‰≈ «Í¡≈Õ ¿πÊ∂ ¿πȪ∑ Á∆ ’Ò∂ÙÚ ‹∆ È≈Ò ÓπÒ≈’≈ ‘ج∆Õ ¿π‘ ’⁄∂ÙÚ ‹∆ Á∆ ÏπË æ ∆ ÂØ ∫ ¡À È ∂ Íz Ì ≈«Ú ‘Ø ¬ ∂ «’ ¿π È ∑ ª ȱ ß ¡≈͉≈ ◊π± ÓßÈ «Ò¡≈ ¡Â∂ ¿πÈ∑ª 鱧 ≈‹◊π± Á∆ ¿πÍ≈Ë∆ È≈Ò √ÈÓ≈«È¡≈Õ ¿π√ √Ó∂∫ ÂØ∫ ‘∆ ≈‹◊π± «¬È∑ª Á∂ ÚßÙ Á∆ ¿πÍ≈Ë∆ ‘Ø ◊¬∆Õ ’⁄∂ÙÚ Íø‚ Á∂ ÁØ Íπæ √È «‹È∑ª «Ú⁄Ø∫ ¤Ø‡∂ ª ¿πÊ∂ ‘∆ Ú√ ◊¬∂ ¡Â∂ Úæ‚∂ √z∆ ‘∆ È≈«¬‰ ≈‹◊π± ͱÈ∂ ’ØÒ ÷∂Û≈ «Íø‚ «Ú⁄ ¡≈ ’∂ Ú√ ◊¬∂Õ ‘∆ È≈«¬‰ Á∂ ÁØ «Ú¡≈‘ ‘ج∂ √ÈÕ Á± √ ∆ ÍÂÈ∆ Á∂ ÁØ Íπ æ  ‘Ø ¬ ∂ √z ∆ «ÁÈ’ ‘∆ ≈‹◊π± ¡Â∂ «ÙÚ≈Ó ‘∆ ≈‹◊πÕ± «ÙÚ≈Ó ‘∆ ≈‹◊π± Á≈ ‹ÈÓ «¬√∂ ÷∂Û≈ «Íø‚ «Ú⁄ BD ¡◊√ AI@H 鱧 ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ ‹ÁØ∫ ¿π‘ ¤∂ √≈Ò Á∂ √È Âª ¿πÈ∑ª Á∂ «ÍÂ≈ Á∆ ÓΩ ‘Ø ◊¬∆Õ ¿π√ ÂØ∫ Ï≈¡Á ¿πÈ∑ª Á∆ Á∂÷Ì≈Ò Á≈ Ì≈ ¿πÈ∑ª Á∂ Úæ‚∂ Ì≈ √z∆ «ÁÈ’ ‘∆ ≈‹◊π± Â∂ ÍÀ «◊¡≈Õ «ÁÈ’ ‹∆ ¿πÈ∑ª «ÁȪ ”⁄ ͱÈ∂ ÈΩ’∆ ’Á∂ √È ¡Â∂ ¿πÊ∂ ‘∆ «‘‰ Òæ◊ ◊¬∂ √ÈÕ ¿πÈ∑ª Á∆ Óπ„Ò∆ «√æ«÷¡≈ Ò¬∆ ≈‹◊π± 鱧 «¬’ Ó≈·∆ √’±Ò «Ú⁄ Ì∂‹ «ÁæÂ≈Õ √’±Ò «Ú⁄ ≈‹◊π± Á≈ ÍÛ∑È «Ò÷‰ ”⁄ ÓÈ È‘∆∫ √∆ Òæ◊Á≈Õ ¡≈͉≈ «˜¡≈Á≈ √Óª ¿π ‘ ¡≈͉∂ ‹Ó≈Â∆¡ª È≈Ò ÷∂ ‚ ‰ ““ÚÂÈ ’∂ È≈Ó Í, ÷πÙ∆ √∂, ‹Ø ‘π¬∂ ˛∫ Ï∂ÚÂÈ ¿πÈ‘∆∫ ’∆ ¡≈‘ Ï∂¡√, ¿πÈ‘∆∫ ’∆ Ò≈Ù Ï∂’¯È”” ’πæÁ‰ «Ú⁄ ‘∆ «ÏÂ≈™Á∂ √ÈÕ «¬’ «ÁÈ Úæ‚∂ Ì≈ «ÁÈ’ ‘∆ ≈‹◊π± È∂ ‚ª«‡¡≈ «’ ÷∂Ò‰≈ ’πæÁ‰≈ ¤æ‚ Á∂ ÍÛ∑È ”⁄ ‹∆¡ Ò◊≈Õ «¬√ Á∂ Ï≈¡Á Ú∆ ≈‹◊π± È∂ ÷∂‚‰ ÚÒ ‘∆ «Ë¡≈È æ«÷¡≈ ª Ì≈ È∂ ◊πæ√∂ ”⁄ «’‘≈ «’ ‹∂ ÍÛ∑È≈ È‘∆∫ ª ÿØ∫ «È’Ò ‹≈Õ ¿π‘∆ ‘Ø«¬¡≈Õ ≈‹◊π± «ÏȪ Áæ√∂ I ÍÀ√∂ È≈Ò ÿØ∫ «È’Ò ◊¬∂Õ ≈ ͱÈ∂ √‡∂ÙÈ ”Â∂ ’æ‡∆Õ ÍÀÁÒ ÂπÁ∂ ’¬∆ ªÂ≈ ÓßÁ, ÷±‘ Á∂ ⁄ϱÂ∂ ¡≈«Á Â∂ ’؇ ’∂ F «ÁȪ ”⁄ AC@ «’ÒØÓ∆‡ √¯ ’’∂ È≈√’ Íπæ‹ ◊¬∂Õ ’πfi «ÁȪ ÂØ∫ Ï≈¡Á fiª√∆ ‘πßÁ∂ ‘ج∂ «ÏȪ «‡’‡ ’≈ÈÍπ Íπ æ ‹ ‰≈Õ ’Á∂ ÍÀ Á Ò ¡Â∂ ’Á∂ «ÏȪ «‡’‡ ∂Ò ◊æ‚∆ ≈‘∆∫ ’ª√∆ Í‘πß⁄ ◊¬∂Õ ’ªÙ∆ ”⁄ «¬’ √ß √ «¥Â √’± Ò «Ú⁄ Á≈÷Ò≈ ÒÀ ’∂ Ì≈ 鱧 √±⁄È≈ «ÁæÂ∆ Â∂ Ì≈ È∂ Íø‹ πͬ∂ Ó‘∆È≈ Ì∂‹‰∂ Ùπ± ’ «ÁæÂÕ∂ ÷≈‰∂ ¡Â∂ «’Â≈Ϫ Á≈ ÷⁄≈ ͱ≈ Ó√ª ‘πÁ ß ≈ √∆Õ Î∆√ Á≈ ÍzÏË ß «’Ú∂∫ ‘ØÚ? ∂ ◊ππ ‹∆ 鱧 ÈΩ’ Á∆ Ì≈Ò √∆Õ ¿π√È∂ ≈‹◊π± 鱧 ¡≈͉∂ ’ØÒ æ÷ «Ò¡≈Õ ’ßÓ √∆ ÷≈‰≈ Í’≈¿π ‰ ≈, ̪‚∂ Óª‹‰≈, ’æÍÛ∂ Ë؉≈, fi≈Û± ÍØ⁄≈ ’È≈, Ï≈˜≈ ÂØ∫ √Ó≈È ÒÀ ’∂ ¡≈¿π‰≈, ◊π± ‹∆ Á∂ ÍÀ ÁÏ≈¿π‰≈ ¡≈«ÁÕ «¬ßÈ∂ ’ßÓ ÏÁÒ∂ ≈‹◊π± 鱧 «ÓÒÁ∆ √∆ ؇∆ ¡Â∂ «ÏȪ Î∆√ «Áæ  ∂ ‹Ó≈ «Ú⁄ ÏÀ · ‰ Á≈ ¡«Ë’≈Õ ◊π± È≈Ò ¡‰Ï‰ ‘Ø ◊¬∆ ≈‹◊π± È∂ ÍÛ∑≈¬∆ ¡Â∂ ÈΩ’∆ ÁØ‘ª 鱧 ·Ø’ Ó≈ «ÁæÂ∆Õ ÍÛ∑≈¬∆ ¤æ‚‰ ÂØ∫ Ï≈¡Á «¬Ë ¿πË Á∆¡ª ·Ø’ª ÷≈ ’∂ ¿π‘ «¬’ Íz≈«¬Ó∆ √’±Ò «Ú⁄ ‚«æÒ Ó≈√‡ Òæ◊ ◊¬∂Õ ¿πÊ∂ ¿πÈ∑ª Á∂ √ßÍ’ ◊Ø÷Íπ ÂØ ∫ «È’ÒÁ∂ √ÚÁ∂ Ù √ÍÂ≈«‘’ Á∂ √‘≈«¬’ √ß Í ≈Á’ √z ∆ Óπ È ∆ÙÚ ¡Ú√Ê∆ È≈Ò ‘Ø « ¬¡≈ ¡Â∂ ¿π ‘ «¬È’Ò≈Ï∆ ÁÒ Á∂ ÓÀ∫Ï Ï‰ ◊¬∂Õ «ÍÂ≈ Á∂ «Í¡≈ ÂØ∫ ≈‹◊π± Ï⁄È ÂØ∫ ‘∆ Ϫfi∂ ‘Ø ◊¬∂ √ÈÕ ¿π√ ÂØ∫ Ï≈¡Á ¿π È ∑ ª ȱ ß ÿ «Ú⁄ ‘ÓÁÁ∆ ¡Â∂ «Í¡≈ ÿæ‡ ‘∆ È√∆Ï ‘Ø«¬¡≈Õ AE √≈Ò Á∆ ¿πÓ «Ú⁄ ¿πÈ∑ª ÿ ¤æ‚ «Áæ  ≈Õ √ß √ «¥Â «Ú«Á¡≈Ê∆ Á∆ ˛√∆¡Â «Ú⁄ Ú∆ ÏÈ≈√ Á≈ ‹∆ÚÈ ¡Ω’Ûª Ì«¡≈ √∆Õ «¬√ ‹∆ÚÈ ÁΩ≈È ÁØ√Â∆, «Í¡≈, ¡≈Á, «¬æ˜Â ÿæ‡ Â∂ ·æ◊∆, Íz∂Ù≈È∆¡ª, «È≈Á, Ï∂«¬æ˜Â∆ «˜¡≈Á≈ √∆Õ ‘≈Òª Á∂ «¬√ ◊∂Û È∂ ¿π È ∑ ª Á∂ Ï⁄ÍÈ Á∆ ’Ø Ó ÒÂ≈ ¡Â∂ ‹Ú≈È∆ Á∂ ß ◊ Ò∂ Í ‰ ȱ ß ¿π Ì È ÂØ ∫ Í«‘Òª ‘∆ ÁÏ≈¡ «ÁæÂ≈ √∆Õ Ízß± ÁÒ «Ú⁄ ¡≈¿π ‰ È≈Ò ¿π √ ȱ ß ÈÚª ‹∆ÚÈ «ÓÒ «◊¡≈ √∆Õ √≈Ë≈È ‚∆Ò ‚ΩÒ, ’≈Ò≈ ß◊, Ï∂„Ï≈ ¶Ó≈ «⁄‘≈, «Í⁄’∆¡ª ◊æÒª, ¿πÈ∑ª ¿πÍ ¿πÌ∆¡ª ‘æ‚∆¡ª Ú≈Ò≈ «¬‘ √π«‘Á ÈΩ‹Ú≈È ÁÒ ÚÒØ∫ Ò≈¬∆¡ª «‚¿±‡∆¡ª 鱧 «÷Û∂ ÓæÊ∂ «ÈÌ≈¿π‰ Ò¬∆ ÂÂÍ ‘Ø «◊¡≈Õ ’≈ÈÍπ ’≈Ò‹ Á∂ √≈«¬ß√ ÏÒ≈’ ”⁄ ’¬∆ «ÁÈ ◊π‹≈È∂ ͬ∂Õ ◊±Û∆ È∆∫Á ”⁄ ◊π¡≈⁄ ‹≈‰ Ú≈Ò∂ ≈‹◊π± Á∂ ⁄≈ √≈Òª Á∂ «¬√ Â؇∂ «‹‘∂ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ «‘‰-√«‘‰, √πÌ≈¡, «Ú⁄≈, ÷≈‰≈ Í∆‰≈ ¡Â∂ «Ú‘≈ ”⁄ Ï‘π ÂÏÁ∆Ò∆ ¡≈ ¸æ’∆ √∆Õ Ì◊ «√ßÿ, ≈‹◊π± ¡Â∂ «ÙÚ ÚÓ≈ ◊Ø÷Íπ ”⁄ √’≈∆ ÷˜≈È∂ Á∆ Ì≈Ò ”⁄ ‹≈ ‘∂ √ÈÕ Íø‹ πͬ∂ Ó‘∆È∂ Â∂ «¬’ Íπ≈‰∆ Áπ’≈È ≈ ’應 Ò¬∆ ÒÀ Ò¬∆Õ ¤∂Â∆ ‘∆ ’≈ÈÍπ 鱧 ⁄≈Ò∂ Í≈ Ò¬∂Õ AE «ÁÈ ·«‘È ”Â∂ Ú∆ Á±‹∂ «Í√ÂΩÒ Á≈ ÏßÁØÏ√ È≈ ‘Ø √«’¡≈Õ «ÁæÒ∆ ‹≈ ’∂ √ª ”⁄ ·«‘∂Õ ¡À’ÙÈ ’È Ò¬∆ Ò≈‘Ω ÂØ∫ «Í√ÂΩÒ Á≈ ÍzÏË ß ’∆Â≈ «◊¡≈Õ ÍzÂ ß ± ≈‹◊π± È∂ √≈Ê∆¡ª 鱧 ¿π‚∆’‰ ÂØ∫ Í«‘Òª ‘∆ ¡À’ÙÈ ’ «ÁæÂ≈Õ ¡ıÏ≈ª Á∆ ıÏ ÍÛ∑ ’∂ Ï≈’∆ √≈Ê∆¡ª È∂ «Áæ Ò ∆ ¤æ ‚ ‰≈ «Ï‘ √Ó«fi¡≈Õ Ì≈Ú∂∫ Íπ«Ò√ ¤∂Â∆ ‘∆ ÿ‡È≈ √Ê≈È ”Â∂ Í‘π⁄ ß ◊¬∆ ÍzÂ ß ± ≈‹◊π± Íπ«Ò√ 鱧 fi’≈È∆ Á∂ ’∂ ∂ÒÚ∂ Ò≈¬∆È Á∂ √‘≈∂ Ó˚≈ ÚÒ È±ß Âπ «Í¡≈Õ Íπ«Ò√ ‘Ò‘Ò ’Á∆ √⁄ Ò≈¬∆‡ª È≈Ò «Í¤≈ ’ ‘∆ √∆Õ ·ß‚ Á≈ ˜Ø, ≈Â È±ß ÷∂ª ”⁄ √≈‘ Ø’∆, «⁄æ’Û È≈Ò «ÒÏ«Û¡≈ ≈‹◊π± Óπ√∆Ϫ ”⁄Ø∫ ◊π‹Á≈ ‘Ø«¬¡≈ ’≈ÈÍπ Íπ‹ æ ’∂ Ï‘π ÷πÙ ‘Ø«¬¡≈ «’ ÓÀ∫ Í≈‡∆ Á≈ ’ßÓ «ÈÌ≈ ¡≈«¬¡≈ ‘ªÕ ÍzÂ ß ± ‹Á ÍÂ≈ Òæ◊≈ «’ ’≈‘Ò͉∂ ¡Â∂ ‘È∑∂ ∂ «Ú⁄ ÓÀ∫ ‘Ø «Ú¡’Â∆ Á≈ ’ÂÒ ’ «ÁæÂ≈ ˛ ª ¿π√ È±ß Ï‘π Áπ÷ æ ‘Ø«¬¡≈ ¡Â∂ √≈Ê∆¡ª Á∂ ◊Ò Òæ◊’∂ Ï‘π ث¬¡≈Õ ¿π√È∂ «’‘≈ «’ ““ÓÀ∫ ¡≈͉∂ ¡≈Í È±ß Í≈‡∆ Á∂ ¡ÔØ◊ √≈Ï ’∆Â≈ ˛Õ”” ““ÓÀ∫ ¡Í≈Ë∆ ‘ªÕ”” ÁÒ √ÓfiÁ≈ √∆ «’ ¿π√È∂ ’ج∆ ¡Í≈Ë È‘∆∫ ’∆Â≈Õ ‘È∑∂∂ ¡Â∂ ‹ÒÁÏ≈˜∆ «Ú⁄ «’√∂ ÂØ∫ Ú∆ ¡«‹‘∆ ◊ÒÂ∆ ‘Ø √’Á∆ ˛Õ «Î ’≈’Ø∆ ÂØ∫ Ï≈¡Á √≈‚∆ Í∆Û∑∆ «Ú⁄Ø∫ ’ßÓ Á∂ ÓÀÁ≈È «Ú⁄ √≈‘√ «Ú÷≈¿π ‰ Ú≈Ò≈ ¿π ‘ Í«‘Ò≈ «Ú¡’Â∆ √∆Õ ÁÒ È∂ ≈‹◊π± Á∂ ÓπæÒ È±ß Í«‘⁄≈«‰¡≈ ¡Â∂ ≈‹◊π± ÁÒ Á≈ ¡«Èæ÷ÛÚª ¡ß◊ ω «◊¡≈Õ «¬È’Ò≈Ï∆ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ ≈‹◊π± ‹∂’ «’√∂ 鱧 ¡≈͉≈ √Ì ÂØ∫ Úæ‚≈ «ÚØË∆ √ÓfiÁ≈ √∆ ª ¿π‘ √∆ Ì◊ «√ßÿÕ «¬‘ ’ΩÓ Á∆ ¡≈˜≈Á∆ Á∂ √ßÿÙ ÁΩ≈È «¬’ Á±‹∂ ÂØ∫ ¡æ◊∂ ÚË’∂ ÓΩÂ È±ß ÒÒ’≈È Á≈ Óπ’≈ÏÒ≈ √∆Õ «’Â∂ «¬√ ÁΩÛ «Ú⁄ Ì◊ «√ßÿ Í«‘Òª Ù‘∆Á È≈ ‘Ø ‹≈Ú∂-«¬√ ◊æÒ Á≈ ¿π√鱧 ‘Ó∂Ùª «Î’ Òæ«◊¡≈ «‘ßÁ≈Õ Í≈‡∆ √≈‘Ó‰∂ ¿π√Á∆ ‘Ó∂Ù≈ «¬’Ø ‘∆ Óß◊ «‘ßÁ∆ √∆ «’ ““‘ ’ßÓ «Ú⁄ ¡æ◊∂ ÚË ’∂ Í«‘Ò∆ ◊ØÒ∆ ⁄Ò≈¿π‰ Á≈ ÓΩ’≈ ¿π√ 鱧 ‘∆ «ÓÒ‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛Õ”” Ò≈‘Ω «Ú⁄ √ª‚√ ¿πÍ Ú∆ Í«‘Ò∆ ◊ØÒ∆ ¿π√ È∂ ‘∆ ⁄Ò≈¬∆ √∆ Â∂ ¿π√Á≈ «ÈÙ≈È≈ ¡ÀÈ≈ Íæ’≈ ÏÀ«·¡≈ «’ ‹∂ Ï≈’∆ ◊ØÒ∆¡ª È≈ Ú∆ Ò◊Á∆¡ª ª ◊æ‚∆ ª ¿π√ È∂ ⁄Û∑ ‘∆ ‹≈‰≈ √∆Õ Ì◊ «√ßÿ È≈Ò Òæ◊∆ ÁΩÛ «Ú⁄ ¿π√ 鱧 ¡ÀÈ≈ Ú∆ ÓȘ± È‘∆∫ √∆ «’ «’√∂ ’ßÓ ÷≈ Ì◊ «√ßÿ ‹≈Ú∂ ¡Â∂ ¿π√ 鱧 È≈ Ì∂«‹¡≈ ‹≈Ú∂Õ «Áæ Ò ∆ ¡√À ∫ ÏÒ∆ ”⁄ Ïß Ï √π æ ‡ ‰ ÷≈ Ì◊ «√ßÿ È≈Ò Áæ ‹ª «’√∂ ‘Ø È±ß Ì∂‹‰ Á∆ Ï‹≈¬∂ ¿π√ 鱧 ‘∆ Ì∂«‹¡≈ ‹≈Ú∂, «¬√ 鱧 ÒÀ ’∂ ¿π√È∂ Ï‘π «˜æÁ ’∆Â∆Õ ¿π√ Á≈ ’«‘‰≈ √∆ «’ «¬√ ’ßÓ Ò¬∆ Ì◊ «√ßÿ È≈Ò ¿π√ 鱧 ‘∆ ‹≈‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛Õ Ì◊ «√ßÿ ¡Â∂ ’∂∫Á∆ ’Ó∂‡∆ Á∂ Á±√∂ ÓÀ∫Ϫ 鱧 ‹ÁØ∫ ¿π‘ ¡≈͉∂ ◊æÒ ÓÈÚ≈¿π‰ «Ú⁄ √¯Ò È≈ ‘Ø«¬¡≈ ª ¿π‘ Ìæ«‹¡≈Ìæ « ‹¡≈ ¡≈˜≈Á ’Ø Ò fiª√∆ Í‘π ß ⁄ «◊¡≈Õ ¿π √ È∂ ¡≈˜≈Á Á∂ √≈‘Ó‰∂ ¡≈͉≈ Íæ÷ æ«÷¡≈Õ «‹ßÈ∆¡ª ÁÒ∆Òª ¿π‘ ¡≈͉∂ Íæ÷ È±ß Ó˜Ï±Â ’È Ò¬∆ Á∂ √’Á≈ √∆ «ÁæÂ∆¡ªÕ ¡≈˜≈Á È∂ ¿π√ 鱧 √Ófi≈«¬¡≈, ““«¬√ «Ú⁄ «Ï¡≈È Á∂‰ Á≈ √Ú≈Ò ¡≈Ú∂◊≈Õ Âπ√∆∫ ¡ß◊∂˜∆ È‘∆∫ ‹≈‰◊∂Õ ÎÛ∂ ‹≈‰ ¿πÍß Âπ‘≈˘ Ì◊ «√ßÿ ÂØ∫ Úæ÷∂ ’ «ÁæÂ≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ ¿π√ ‘≈Ò «Ú⁄ ‹∂ ’ Âπ √ ∆∫ Ïß Ï √π æ ‡ ‰ Á∂ ≈‹È∆Â’ Ó‘æÂÚ È±ß «¬’ ⁄ß◊∂ «Ï¡≈È ≈‘∆∫ È≈ √Ófi≈ √’∂ ª ’∂√ Á≈ √≈≈ Ó‘æÂÚ ÷ÂÓ ‘Ø ‹≈Ú∂◊≈Õ”” ¡≈˜≈Á Á∆ «¬√ ÁÒ∆Ò Á∂ ‹Ú≈Ï «Ú⁄ ¿π‘ ’«‘‰ Òæ«◊¡≈, ““Âπ√∆∫ Ì◊ «√ßÿ 鱧 ’«‘ ’∂ Ó∂∆ ÷≈ ¡ß◊∂˜∆ «Ú⁄ «Ï¡≈È «Ò÷Ú≈ Á∂ÚØÕ ÓÀ∫ ¿π√ 鱧 ’≈Ó≈, ÎπæÒ √‡≈Í √≈«‘ ‡ ÒÚª◊≈Õ «¬’ Ú∆ ◊ÒÂ∆ È‘∆∫ ‘ØÚ◊ ∂ ∆Õ Ï∂Ù’ æ Âπ√∆∫ √π‰ ÒÀ‰≈ ¡◊ «¬’ Ú∆ ’≈Ó≈ ÌπæÒ ‘Ø ‹≈Ú∂ ª Ï∂ Ù æ ’ È≈ Ì∂ ‹ ‰≈Õ”” ¡≈͉∆¡ª √≈∆¡ª ÁÒ∆Òª Á∂ Ï≈Ú‹±Á Ú∆ ‹Á ¿π‘ ¡≈˜≈Á ÂØ∫ ¡≈͉∆ Óß◊ ͱ∆ È‘∆∫ ’Ú≈ √«’¡≈ ª ◊πæ√∂ ‘Ø ’∂ ͱÈ∂ ⁄«Ò¡≈ «◊¡≈Õ ÏÛÏØÒ≈ ‘؉ ’≈È ≈‹◊π± È∂ ◊πÍ ‹Ê∂ÏßÁ∆ Á∂ «ÈÔÓª Á∆ ÷πæÒ∑∂ ÂΩ ”Â∂ ¿π ¶ ÿ‰≈ ’∆Â∆ ¡Â∂ ¡≈͉∆ ◊≈ÒÛ∆Íπ‰∂ Á∆ ¡≈Á Á≈ «Ù’≈ ‘Ø «◊¡≈Õ ¿π‘ ‹ÒÁ∆ ÂØ∫ ‹ÒÁ∆ ͱÈ∂ «Ú⁄ Í≈‡∆ Á∆ ‹Ê∂ÏßÁ∆ ÷Û∑∆ ’È≈ ⁄≈‘πßÁ∂ √È ¡Â∂ ¿π√∂ ËπÈ «Ú⁄ ‹Ø Ú∆ ¿π√Á∂ √ß Í ’ ”⁄ ¡≈«¬¡≈, ¿π √ ∂ ’Ø Ò ‘∆ √ª‚√ Á∆ ‘æ«Â¡≈ Á≈ Ì∂Á ÷ØÒ∑Á∂ ‘∂Õ ¡ß «Ú⁄ «¬’ √∆. ¡≈¬∆. ‚∆. Á∂ ¬∂‹ß‡ Á∆¡ª ⁄≈Òª ”⁄ Î√ ’∂ Íπ«Ò√ Á∂ ’≈ϱ ¡≈ ◊¬∂Õ ÒØ ’ ª ȱ ß ÍÀ √ ≈, ¡‘π Á ≈, Ó≈‰ √ÈÓ≈È Á∂ Ò¬∆ ‘ØÛ Ò≈™«Á¡ª ª Á∂«÷¡≈ ˛ Í fi͇ ’∂ ÓΩÂ È±ß ’Ω‰ ◊Ò∂ «ÓÒÁ≈ ˛, «¬√ Á∆ ‘Ø Û Âª «¬’ «¬Ó≈ÈÁ≈ «¬È’Ò≈Ï∆ ‘∆ Ò◊≈ √’Á≈ ˛Õ Ì◊ «√ß ÿ ¿π √ ÂØ ∫ Í«‘Òª È≈ ⁄«Ò¡≈ ‹≈Ú∂, «’Â∂ ¿π√ ÂØ∫ Í«‘Òª Ù‘∆Á∆ Íz≈Í È≈ ’ ‹≈Ú∂, «¬‘ ¿π√ Á∆ √Ì ÂØ∫ Úæ‚∆ «¬æ¤≈ √∆ ¡Â∂ ‘≈Ò≈ È∂ ¿π√Á∆ «¬‘ «¬æ¤≈ Ú∆ ͱ∆ ’ «ÁæÂ∆Õ ‹∂Ò∑ «Ú⁄ Ìπ÷ æ ‘ÛÂ≈Òª ”⁄ ÓØ‘∆, Íπ«Ò√ È≈Ò Ó≈ ’π‡≈¬∆ ’È ¡Â∂ ’π‡ æ ÷≈‰ ”⁄ Ú∆ ¡æ◊∂Õ ¿π√Á≈ ‡æ͉≈, Á±«‹¡ª Á∂ ’πÂ’πÂ≈∆¡ª ’愉≈, ¤∂Û÷≈È∆¡ª, ◊≈Ò∑ª ’æ„’∂ «Í¡≈ ’È≈, ÓΩÂ È±ß ¸‰ΩÂ∆ Á∂‰ Ï≈Ï √∆Õ √ª‚√ 鱧 Ó≈ ’∂ Ì◊ «√ßÿ ¡Â∂ ≈‹◊π± ‹ÁØ∫ Ò≈‘Ω «Ú⁄Ø∫ «È’Ò∂ √È Âª Ì◊ «√ßÿ Í«‘Ò∂ Á‹∂ «Ú⁄ √Î ’È Ú≈Ò≈ ¡«Ë’≈∆ ¡Â∂ ≈‹◊π± ¿π√Á≈ ÈΩ’Õ Ì∂√ ÏÁÒ ’∂ Íπ«Ò√ 鱧 fi«’¡≈È∆ Á∂‰∆ ª ¿πÈ∑ª Á∆ ’Ó≈Ò √∆Õ ’«Ó¿±«È˜Ó ‹ª √Ó≈‹Ú≈Á Á≈ ≈‘ ‘∆ Á∂Ù Á∂ Ì«Úæ÷ Á≈ ≈‘ ˛ «¬√ ¿πÍ ≈‹◊π± È±ß Í±≈ «ÚÙÚ≈√ √∆Õ «¬√ Á≈ «¬‘ ÓÂÒÏ È‘∆∫ «’ ¿π√È∂ √Ó≈‹Ú≈Á Á∂ «√ËªÂ È±ß √Ófi «Ò¡≈ √∆Õ √Ó≈‹Ú≈Á ’∆ ˛? ¿π √ Á∆ √Ê≈ÍÈ≈ «’È∑ª ‘∆«Ò¡ª È≈Ò √ßÌÚ ‘Ø √’Á∆ ˛? Ì«Úæ÷ «Ú⁄ √Ó≈‹Ú≈Á∆ √Ó≈‹ Á∆ ’∆ ±Í ∂÷≈ ‘ØÚ◊ ∂ ∆? ¡≈«Á √Ú≈Òª Á∆ Ï‘πÂ∆ ‹≈‰’≈∆ ¿π√ ’ØÒ È‘∆∫ √∆Õ ¿π‘ «¬ßÈ≈ ˜± ‹≈‰Á≈ √∆ «’ ͱߋ∆Ú≈Á∆ ÍzÏßË «Ú⁄ «Ó‘È ’È Ú≈«Ò¡ª Á∆ ’Ó≈¬∆ ’π fi ÊØ Û ∑ ∂ «‹ß È ∂ ͱߋ∆ÍÂ∆¡ª Á∂ ‘æÊ «Ú⁄ ⁄Ò∆ ‹ªÁ∆ ˛Õ «¬√ Á∂ ¿πÒ‡ √Ó≈‹Ú≈Á∆ √Ó≈‹ «Ú⁄ È≈ ’ج∆ «˜¡≈Á≈ ¡Ó∆ ‘ØÚ∂◊≈ È≈ ’ج∆ «¬ßÈ≈ ◊∆Ï «’ ¿π√ 鱧 ‹∆ÚÈ Á∆¡ª Óπ„Ò∆¡ª ÒØÛª ͱ≈ ’È ‹Ø◊≈ Ú∆ È≈ «ÓÒ∂Õ ’ج∆ «’√∂ Á∆ ´æ‡ È‘∆∫ ’ √’∂◊≈ È≈ ‘∆ ’ج∆ «¬’ Á∂Ù Á±√∂ Á∂Ù È±ß ◊πÒ≈Ó Ï‰≈ ’∂ æ÷ √’∂◊≈Õ Ó≈’√Ú≈Á ¡Â∂ ’«Ó¿± « È˜Ó Á∆ Ó≈⁄ B@AE «√˪’ ‹≈‰’≈∆ È≈ ‘π ß « Á¡ª Ú∆ «‹√ È∂ ¡≈͉∆ «˜ßÁ◊∆ Á∂ «Ú⁄ ◊∆Ï∆ Á∂ «ÁÈ Á∂÷∂ ‘È, ¿π√ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ «’ßÈ≈ ¡ÍÓ≈È, «’ßÈ∆ ’ÛÚ≈‘‡ ¡Â∂ ÍÀ ÍÀ Â∂ «’ßÈ∆¡ª ·Ø’ª ‘È, «¬√ Á≈ ¡Èπ Ì Ú ’∆Â≈ ˛Õ ¿π √ «Ú⁄ √Ó≈‹Ú≈Á Íz  ∆ «ÚÙÚ≈√ ¡Â∂ ÍzÂ∆ÏæËÂ≈ «¬È∑ª ‹«Ï¡ª ’≈È ‘∆ ¡≈¬∆ √∆Õ «˜ßÁ◊∆ Á∂ ¡≈÷∆ «ÁȪ ”⁄ «ÙÚ ÚÓ≈ ¡Â∂ ¡≈«◊¡≈ ≈Ó ¡≈«Á √≈Ê∆¡ª È≈Ò Ï«‘√ ’Á∂ √Ó∂∫ ≈‹◊π± Á∂ ’‘∂ ÙÏÁ ““Ó∂∆ «˜ßÁ◊∆ Á≈ ‘ ÍÒ √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ 7 «¬’ ÏØfi √∆, ¿π√ ÏØfi Ú≈Ò∆ ¡ÍÓ≈È «˜ßÁ◊∆ «Ú⁄ Ó∂∂ È∂Û∂ Á∆ «¬‘ ÁπÈ∆¡≈ «¬’ È’ ÂØ∫ Ú∆ ÌÀÛ∆ √∆Õ «Î «¬È∑ª «ÂßȪ √≈Òª «Ú⁄ ‘∆ ÍÂ≈ È‘∆∫ «’‘Ø «‹‘≈ ’∆ ‹≈Á± ‘Ø «◊¡≈ «’ «¬‘ √Ì ’πfi «¬ßÈ≈ ‘π√∆È Òæ◊‰ Òæ◊ «Í¡≈Õ ¡æ‹ «¬‘ √Ì ¤æ‚ ’∂ ‹≈‰ Ï≈∂ √Ø⁄ ’∂ Áπ÷ æ ‘πÁ ß ≈ ˛Õ”” ““’∆ ÓΩ ’ØÒ∫Ø ‚ ‘∂ ‘Ø? ‹Ø ’πfi ’∆Â≈ ˛, ’∆ ¿π√ ”Â∂ ͤÂ≈Ú≈ Ó«‘√±√ ’ ‘∂ ‘Ø? ¿πȪ∑ √Ú≈Òª ’∆Â≈Õ ≈‹◊π± È∂ «’‘≈, ““Âπ√∆∫ ‹≈‰Á∂ ‘Ø, ÓÀ∫ ÓΩ ’ØÒØ∫ ‚Á≈ È‘∆∫Õ ÓÀ∫ ¡≈͉∂ ‹Ï∂ Á∆ ◊æÒ Âπ‘≈鱧 Áæ√ «‘≈ ‘ªÕ ◊∆Ï∆ √≈Í ˛ Â∂ «Í¡≈ Á∆ ¡‰‘Ø∫Á È’ ˛Õ «¬‘ Ó∂∆ BB √≈Òª Á∆ «˜ßÁ◊∆ Á≈ «È⁄ØÛ ˛Õ ’πfi ÒØ’ √≈鱧 ◊∆Ï Ï‰≈™Á∂ ‘È Â∂ «Í¡≈ È≈Ò Ú∆ «‘‰ È‘∆∫ «ÁßÁ∂Õ È‘∆∫ ª ¡≈͉∂ ¡≈Í ”⁄ «¬‘ Áπ È ∆¡≈ Ï‘π  ‘π √ ∆È ˛, ÏÛ∆ ÷±Ï√±Â ˛Õ «¬√ Â∑ª Á∆ ‘π√∆È Â∂ ÷±Ï√±Â ÁπÈ∆¡≈ «Ú⁄ «Í¡≈ Á∂ ÁØ ÍÒ ‘Ø «ÓÒ ‹≈‰ «¬‘ ’Ω‰ È‘∆∫ ⁄≈‘πßÁ≈Õ «¬√ √πÌ≈«Ú’ «¬æ¤≈ 鱧 ’∆ ÓΩ ÂØ∫ ‚È≈ ’‘Ø◊? ∂ ‹Ø ’πfi Ú∆ ÓÀ∫ ’∆Â≈ ˛ ¿π√ ¿πÂ∂ ÓÀ˘ Îı ˛Õ «¬√ Â∑ª Á∆ ‘π√∆È ÓΩ Â∂ ͤÂ≈¿π‰ Ú≈Ò∂ È±ß Ó±÷ ‘∆ «’‘≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ «¬È’Ò≈Ï∆¡ª Ò¬∆ ª «¬‘ ӱߑ Óß«◊¡≈ ÚÁ≈È ˛Õ”” ‘ΩÒ∆ ‘ΩÒ∆ ÎÀ√Ò∂ Á≈ «ÁÈ Ú∆ ¡≈ «◊¡≈Õ Îª√∆ Á∆ √˜≈ «¬È∑ª «ÂßȪ √Ó∑≈ Á∂ ÍÚ≈«È¡ª 鱧 √π‰≈ «ÁæÂ∆ ◊¬∆Õ Ïπ¶Á ‘Ω√Ò∂ ¡Â∂ ÷πÙ∆-÷πÙ∆ «¬‘ ÍÚ≈È∂ ÓΩÂ È±ß Ó˜≈’ ’Á∂ ¡ßϪ «Ú⁄ ¿π‚≈∆ Ó≈ ◊¬∂Õ √ ÎØÙ∆ ’∆ ÂÓßÈ≈ ¡Ï ‘Ó≈∂ «ÁÒ Ó∂∫ ˛Õ Á∂÷È≈ ˛ ˜Ø «’ÂÈ≈ Ï≈‹± ¬∂’≈ÂÒ Ó∂∫ ˛Õ Á∆ Ïπ ¶ Á ¡≈Ú≈˜ È≈Ò √≈ÊØ ∫ √Á≈ Ò¬∆ «ÚÁ≈¬∆ ÒÀ ◊¬∂Õ ¡æ‹ √≈‚∂ √Ì Ì≈Â∆ ÒØ’ª Ò¬∆ «¬‘ √Ø⁄‰ Á≈ √Ú≈Ò ˛ «’ ““’∆ ≈‹◊π±, Ì◊ «√ßÿ ¡Â∂ √π÷Á∂Ú Á∂ ¡≈Á٠ͱ∂ ‘Ø ◊¬∂ ‘È? ¡√∆∫ ¿πÈ∑ª Ó‘≈È ’ªÂ∆’≈∆¡ª Á∂ √πÍ«È¡ª Á≈ √Ó≈‹ «√‹‰ Ò¬∆ ’∆ ’ √’Á∂ ‘ª? ¡≈˙ «√ ‹Ø Û ∆¬∂ , √Ø⁄∆¬∂, «Ú⁄≈∆¬∂ Ù‘∆Áª Á∂ √πÍ«È¡ª 鱧 √≈’≈ ’È Ò¬∆ ˜ØÁ≈ ÔÂÈ Â∂˜ ’∆¬∂Õ (Ù‘∆Áª Á∂ ¡ß◊-√ß◊ - «ÙÚ ÚÓ≈ ”⁄Ø∫ ËßÈÚ≈Á √≈«‘Â) √≈«¬ß√ Á≈ √Ó≈‹ Á∆ Âæ’∆ ”⁄ Óπ÷ æ ÔØ◊Á≈È Ó≈√‡ Ì‹È «√ßÿ ’ÀÒ◊∆ ‹ÁØ∫ ¡√∆∫ «¬«Â‘≈√ ÚÒ È˜ Ó≈Á∂ ‘ª ª √Ó∂ ∫ √Ó∂ ∫ Ë≈«Ó’ Ó±ÒÚ≈Á∆¡ª ÚÒØ∫ «Ú«◊¡≈È’ ÷Ø‹ª ≈‘∆∫ √æ⁄ ÒØ’ª Á∂ √≈‘Ó‰∂ «Ò¡≈¿π‰ Ú≈«Ò¡ª √≈«¬ß√Á≈Ȫ 鱧 Â√∆‘∂, Á∂Ù «È’≈Ò∂ ¡Â∂ ÓΩ ¡≈«Á Á∆¡ª √˜≈Úª «ÁæÂ∆¡ª ◊¬∆¡ª Ízß± «¬‘ Ë≈«Ó’ ±Û∆Ú≈Á∆¡ª Á∆ «Í¤ª‘«÷æ⁄± √Ø⁄ È±ß È’≈ ’∂ √æ⁄ ÒØ’ª √≈‘Ó‰∂ «Ò¡≈¿π‰ Ú≈Ò∂ «Ú«◊¡≈È∆¡ª Á∆ ‘Ó∂Ù≈ «‹æ ‘πÁ ß ∆ ‘∆ ˛Õ «¬‘ ÍzÂ÷ æ ˛ «’ √Ó≈‹ Á∆ Âæ’∆ ”⁄ Óπ÷ æ ÔØ◊Á≈È √≈«¬ß√ Á∆ ¿πÍÒÏË∆¡ª ’≈È ‘∆ ˛Õ Íπ ‹ ≈∆Ú≈Á«√¡≈√ÂÁ≈Ȫ ¡Â∂ ͱ‹ ß ∆ÍÂ∆¡ª Á∆ «¬‘ «Â’Û∆ ¡æ‹ √≈«¬ß√ Á∂ Ôπæ◊ ”⁄ Ú∆ √Ó≈‹ ȱ ß Ë≈«Ó’ ± Û ∆Ú≈Á, «Î’≈Íz√Â∆ ¡≈«Á ≈‘∆∫ ÒØ’ª 鱧 Úß‚’∂ √Ó≈‹ 鱧 Íπ≈ÂÈÚ≈Á ÚæÒ Ëæ’ ‘∆ ˛Õ √æ⁄ ÏØÒ‰ Ú≈«Ò¡ª 鱧 Í≈Í∆, ‹πÒÓ∆, ≈÷ÙÙ, ’π æ ≈, È∆⁄ ¡Â∂ È≈√Â’ ’«‘ ’∂ Ìß«‚¡≈ ‹≈ «‘≈ ˛Õ «Ú«◊¡≈È∆¡ª È∂ Úæ÷-Úæ÷ ÷Ø‹ª ≈‘∆∫ Ïz«‘Óß‚ Ï≈∂ ÁÒ∆Òª √≈«‘ √≈Ï ’∆Â≈ «’ ⁄ßÈ, Â≈∂, √±‹ ¡Â∂ ‘Ø ◊z«‘, ’ج∆ Á∂Ú∆Á∂ÚÂ∂ È‘∆∫, È≈ ‘∆ ¿πÍ ’ج∆ √Ú◊È’ ˛Õ «¬È∑ ª √≈«¬ß √ Á∆ ÷Ø ‹ ª È∂ ’æ‡ÛÍøÊ∆¡ª Á∆ È∆∫Á ¿π‚≈ «ÁæÂ≈Õ √Óπæ⁄≈ Íπ‹≈∆Ú◊ √≈«¬ß√Á≈Ȫ Á≈ ÁπÙÓ‰ ω «◊¡≈Õ «’™«’ ¿πÈ∑ª Á∂ ÓÈÿÛ ¡Â∂ «Ó«Ê‘≈√’ ◊z ß Ê «Ú«◊¡≈È ¡æ◊∂ ÷Û∑ È‘∆∫ √’∂Õ J D ‹ÈÚ∆ Íz«√æË «Ú«◊¡≈È∆ ¡≈¬∆˜’ «‡¿±‡È Á≈ ‹ÈÓ AFDC J H ‹ÈÚ∆ ¿π ÿ ∂ ÌΩ « Â’ «Ú«◊¡≈È∆ √‡∆ÎÈ ‘≈«’ß◊ Á≈ ‹ÈÓ AIDB J AG ‹ÈÚ∆ «Ï‹Ò∆ «Ú«◊¡≈È∆ Á∂ ÓØ„∆ ÏÀ∫‹≈«ÓÈ ÎÀ’«ÒÈ Á≈ ‹ÈÓ AG@F J AI ‹ÈÚ∆ Ì≈Î «¬ß‹‰ Á∂ ÷Ø‹∆ ‹∂Ó˜ Ú≈‡ Á≈ ‹ÈÓ AGCF J G ÎÚ∆ √≈«¬‰’ Âæª Á≈ Ú◊∆’È ’È Ú≈Ò∂ «Ú«◊¡≈È∆ Á«ÓæÂ∆ ÓÀ∫‚Ò∆Ú Á≈ ‹ÈÓ AHCD J AB ÎÚ∆ ‹∆Ú «Ú’≈√ «√˪ Íz  ∆Í≈Á ’È Ú≈Ò∂ «Ú«◊¡≈È∆ ⁄≈Ò√ ‚≈«ÚÈ Á≈ ‹ÈÓ AHHI J AE ÎÚ∆ ÷◊ØÒ «Ú«◊¡≈È∆ ◊ÒÀÒ∆˙ ◊ÀÒ∆Ò∆ Á≈ ‹ÈÓ AEFD J AG ÎÚ∆ «Ú«◊¡≈È∆ ϱÈØ Á∆ «¬√≈¬∆ Ë≈«Ó’ ¡≈◊±¡ª ÚÒØ∫ «‹™Á≈ √≈Û’∂ Ù‘≈Á AF@@ J AH ÎÚ∆ : √±‹ Óß‚Ò Á∂ ÈΩÚ∫∂ ◊z«‘ ÍÒ±‡Ø Á∆ ÷Ø‹ AIC@ J AI ÎÚ∆ : Â≈≈ «Ú«◊¡≈È∆ «È’ØÒ≈¬∆ ’ØÍÈ∆’√ Á≈ ‹ÈÓ ADGC J BF ÎÚ∆ : ≈‚≈ Á∆ ÷Ø‹ Á≈ ÍzÁÙÈ AICE J BH ÎÚ∆ : «Ú«◊¡≈È «ÁÚ√ («Ú«◊¡≈È∆ √∆Ú∆ ÓÈ È±ß “ÓÈ ÍzÌ≈Ú” Á∆ ÷Ø‹ Â∂ ÈΩÏÒ Íz≈¬∆˜) J B Ó≈⁄ : ∂ ‚ ∆˙ ¡À’‡∆«Ú‡∆ Á∆ ÷Ø‹ AHIF J C Ó≈⁄ : ‡ÀÒ∆ÎØÈ Á∂ ÷Ø ‹ ∆ ◊≈‘Ó ÏÀ µ Ò Á≈ ‹ÈÓ AHDG J AD Ó≈⁄ : Ó‘≈È «Ú«◊¡≈È∆ ¡Òχ ¡≈¬∆È √‡≈¬∆È Á≈ ‹ÈÓ AHGI J B@ Ó≈⁄ : ¡≈¬∆È √‡≈¬∆È È∂ “√≈Í∂÷Â≈Ú≈Á” Á≈ «√˪ Í∂Ù ’∆Â≈ AIAF J BE Ó≈⁄ : √±‹ ◊z«‘‰ Á∆ Í«‘Ò∆ ÎØ‡Ø «÷æ⁄∆ ◊¬∆ AHEG J BF Ó≈⁄ : ‚≈. ‹ØȘ√≈’ È∂ ÍØÒ∆˙ ϱÁ ß ª Á∆ ÷Ø‹ ’∆Â∆ AIEC ’≈ÍÈ∆’√ AI ÎÚ∆ ADGC 鱧 ’≈ÍÈ∆’√ Á≈ ‹ÈÓ ‘Ø«¬¡≈Õ «¬√ «Ú«◊¡≈È∆ È∂ «¬‘ √≈Ï ’∆Â≈ «’ √≈∂ √Ω Óß‚Ò Á≈ ’∂∫Á ËÂ∆ È‘∆∫, √±‹ ˛Õ √«Ê √±‹ ˛ ¡Â∂ ËÂ∆ ◊Â∆Ù∆Ò ˛ ‹Ø Ï≈’∆ ◊z«‘¡ª Úª◊ ‘∆ «¬’ ◊z«‘ ˛ ¡Â∂ Ùπ’ ¡Â∂ Óß◊Ò Á∂ «Ú⁄≈Ò∂ «¬’ «È√«⁄ Ó≈◊ ¿πÂ∂ √±‹ Á∆ Íz’Ó≈ ’Á∆ ˛Õ ’≈ÍÈ∆’√ Á∆ Íπ√Â’ 鱧 ËÓ ¡Â∂ √Ó≈‹ «ÚØË∆ ’«‘ ’∂, «¬√ ¿πÂ∂ Í≈ÏßÁ∆ Ò◊≈ «ÁæÂ∆ ◊¬∆ «‹√ «’√∂ ’ØÒ Ú∆ «¬‘ «’Â≈Ï ‘πÁ ß ∆, ¿π√ 鱧 √˜≈ Ìπ◊‰∆ ÍÀ∫Á∆Õ «¬√ Ò¬∆ ’≈ÍÈ∆’√ 鱧 √ı √˜≈ Ìπ◊‰∆ ͬ∆Õ BD Ó¬∆ AEDC 鱧 «¬√ Ó‘≈È «Ú«◊¡≈È∆ Á∆ ÓΩ ‘Ø ◊¬∆Õ «‹¿πÁ≈ÈØ Ï±ÈØ : «¬√ ÈΩ‹Ú≈È ÷◊ØÒ «Ú«◊¡≈È∆ (AEDH-AF@@) Á≈ «Ú⁄≈ √∆ «’ ËÂ∆ ‘∆ È‘∆∫ √◊Ø∫ √±‹ Ú∆ ¡≈͉∂ Ëπ∂ Áπ¡≈Ò∂ ÿπÓ ß Á≈ ˛Õ ϱÈØ Á∆ «¬‘ Ú∆ Ë≈È≈ √∆ «’ ¡‰«◊‰Â Ïz « ‘Óß ‚ ‘ÈÕ Ïz « ‘Óß ‚ ¡Ê≈‘ ‘ÈÕ Ë≈«Ó’ ÒØ’ª È∂ ϱÈØ Á∂ «¬È∑ª «Ú⁄≈ª Á≈ «ÚØË ’∆Â≈Õ «’™«’ «¬‘ Ï≈¬∆ÏÒ Á∂ , «√z Ù ‡∆ Á∂ ‘Ø ∫ Á «Ú⁄ ¡≈¿π ‰ Á∂ «√˪ Á∂ «ÏÒ’πÒ ¿πÒ‡ √∆Õ Ï±ÈØ Á∂ Óπ¡≈¯∆ È≈ Óß◊‰ ”Â∂, ’æ‡ÛÍøÊ∆¡ª È∂, AG ÎÚ∆ AF@@ ȱ,ß ¿π√ Â∂ ¡‰ÓÈπ÷ æ ∆ ¡Â∂ Ω∫◊‡∂ ÷Û∑∂ ’È Ú≈Ò≈ ‹Ï ‹πÒÓ ’∆Â≈Õ ØÓ Á∂ «¬’ Ù«‘ «Ú⁄, ϱÈØ È±ß ÷øÌ∂ È≈Ò ÏßÈ∑ ’∂ ¿π√ ¿πÍ «Óæ‡∆ Á∂ Â∂Ò Í≈ ’∂ ¿π√ 鱧 «‹ßÁ≈ √≈Û «ÁæÂ≈ «◊¡≈Õ ◊ÒÀÒ∆˙ : «¬‘ Ó‘≈È «Ú«◊¡≈È∆ (AEFD-AFDB) È∂ Ú∆ √≈Ï ’∆Â≈ «’ ËÂ∆ È‘∆∫, √±‹ «¬√ √≈∂ Ïz«‘Óß‚ Á≈ ’∂∫Á ˛Õ ËÂ∆ ”Â∂ ‘Ø ◊z«‘ ¿π√ Á∂ ⁄≈∂ Í≈√∂ ⁄æ’ Ò≈™Á∂ ‘ÈÕ «¬√ ÷Ø‹ Óß«È¡≈ ‹ªÁ≈ √∆Õ «¬È∑ª Á≈ ’∂∫Á ËÂ∆ 鱧 Óß«È¡≈ ‹ªÁ≈ √∆Õ «¬’ Ë≈È≈ «¬‘ Ú∆ √∆ «’ √≈∂ ◊Ø Ò ¡’≈ Íæ Ê , «Í¡≈‹ Á∂ «¤Ò«’¡ª Úª◊, «¬’ Á±‹∂ È≈Ò ‹πÛ∂ «‘ßÁ∂ ‘ÈÕ Â≈«¡ª Á∂ «¬√ È∂ √Ó≈‹ ”⁄ ‘Ò⁄Ò ÍÀÁ≈ ’ «ÁæÂ∆Õ Í≈Á∆ Ï‘π ◊πæ√∂ «Ú⁄ ¡≈ ◊¬∂ ¡Â∂ ◊ÒÀ Ò ∆˙ Á∂ «Í¤∂ ÍÀ ◊¬∂ Õ «’™«’ Ï≈¬∆ÏÒ ¡Â∂ ÒØ’ª ”⁄ Íz⁄Ò ÓÈΩª ȱ,ß ◊ÒÀÒ∆˙ Á∆ «¬√ ÷Ø‹ È≈Ò √æ‡ Í‘π⁄ ß ‘∆ √∆Õ «¬√ È≈Ò Ï≈¬∆ÏÒ fi±·∆ ÍÀ ‘∆ √∆Õ ËÓ ¡Èπ√≈, ËÂ∆ Áπ¡≈Ò∂ Úæ÷Úæ÷ ◊z«‘¡ª 鱧 ‘∆, Úæ÷-Úæ÷ √Ú◊ √Ó±‘ 鱧 ‘∆ ÈΩÚª √Ú◊ «’‘≈ ‹ªÁ≈ √∆Õ ¿π√ ÂØ∫ ¿πÂ∂ Á√Úª ÍzÓ≈ÂÓ≈ Á≈ «ÈÚ≈√ √Ê≈È Óß«È¡≈ ‹ªÁ≈ √∆Õ «¬√ ÷Ø‹ 鱧 Ï≈¬∆ÏÒ Á≈ ÷πÒ æ ≈∑ «ÚØË Óß«È¡≈ «◊¡≈Õ ÍØ Í ¡Â∂ Í≈Á∆¡ª È∂ , ◊ÒÀÒ∆˙ Â∂ Óπ’æÁÓ≈ ⁄Ò≈ ’∂ ¿π√ 鱧 ‹∂Ò∑ ”⁄ √π‡ æ «ÁæÂ≈Õ ¡È∂’ª Â√∆‘∂ «ÁæÂ∂ «‹√ ’≈È ¡÷∆ H ‹ÈÚ∆ AFDB 鱧 ¿πȪ∑ Á∆ ÓΩ ‘Ø ◊¬∆Õ ËÓ È∂ «¬È∑ª «Ú«◊¡≈È∆¡ª Á∂ √⁄ ¿πÂ∂ Ø’ ª Ò◊≈¬∆ ‘∆√∆, ’ÀÊ«Ø Ò’ ⁄⁄ Â∂ ØÓ Á∂ ÍØÍ È∂ «¬’ ÎÂÚ≈ Ú∆ ‹≈∆ ’ «Áæ  ≈Õ «¬√ ÎÂÚ∂ «Ú⁄ ’≈ÍÈ∆’√ Á∂ √ÓÊÈ Ú≈Ò∂ «Ú⁄≈ª Á∆¡ª Íπ√Â’ª ¤≈͉ ¡Â∂ ÍÛ∑È Ú≈«Ò¡ª 鱧 Ú∆ √÷ ÂØ∫ √÷ √˜≈ Á∂‰ Á∆ «ÚÚ√Ê≈ ’∆Â∆ ◊¬∆Õ ¡ßÂ È±ß «¬√ ◊ÒÂ∆ ’≈È ’≈¯∆ Á∂ Ï≈¡Á ÍØÍ È∂ ⁄⁄ ÚÒØ∫ Óπ¡≈¯∆ Óß◊∆Õ √æ⁄ √ß √ ≈ √≈‘Ó‰∂ ¡≈ «◊¡≈Õ Ë≈«Ó’ ’æ‡ÛÍøÊ∆¡ª Á≈ ˜πÒÓ, «‹È∑ª È∂ √æ⁄ 鱧 ÁÏ≈¿π‰ Ò¬∆ ’ÂÒ∂¡≈Ó ’∆Â≈Õ Ì≈Ú∂∫ ‘≈ ¸æ’∂ ‘È Ízß± ¡æ‹ Ú∆ Ì≈ ¡Â∂ √ß √ ≈ Á∂ ‘Ø Èª Á∂ Ù ª ”⁄ «Î’≈Íz √  ¡Â∂ ’æ ‡ ÛÍø Ê ∆ Ù’Â∆¡ª ÓÈπ æ ÷ Â≈ «ÚØ Ë ∆ ’≈È≈Ó∂ ’ ‘∆¡ª ¡Â∂ ÓÈπ÷ æ Â≈ Á≈ ’ÂÒ∂¡≈Ó ’ ‘∆¡ª ‘ÈÕ «Ú«◊¡≈È Á≈ √Á≈ ‘∆ ÓÈπæ÷Â≈Ú≈Á∆ ÔØ◊Á≈È «‘≈ ˛ Â∂ ‘∂◊≈Õ «Ú«◊¡≈È Á∆ ‘Ó∂Ù≈ «‹æ ‘ØÚ∂◊∆Õ √ß√≈ Ì Á∂ ÒØ’ ¿πÈ∑ª Ó‘≈È «Ú«◊¡≈È∆¡ª ”Â∂ Ó≈‰ Ó«‘√± √ ’’∂ ‘È «‹È∑ ª È∂ ¡≈͉∆¡ª ‹≈Ȫ Ú≈ ’∂ √æ⁄ 鱧 ¡ª⁄ È∆ ¡≈¿π‰ «ÁæÂ∆Õ D@C-DEE-DBB@ CE@ «Íø‚ª Âæ’ ÒØ’-’Ò≈ Á≈ √πÈ‘ ∂ ∂ ÒÀ ’∂ Íæ‹ π ∆ ÍzØ. ¡‹Ó∂ «√ßÿ ¡ΩÒ÷ √ÈÓ≈È √ÏßË∆ Óπ«‘ßÓ ‹¶Ë : Íø ‹ ≈Ï ¡ß Á È◊ Í≈«Ò’≈Úª Á∆¡ª ⁄؉ª Á∂ ΩÒ∂ æÍ∂ ÂØ ∫ «¬Ò≈Ú≈ Ù«‘ª, ’√«Ï¡ª, «Ú«Á¡’ √ß√Ê≈Úª, «Íø‚ª ÷≈√ ’’∂ «’√≈Ȫ, ’ßÓ∆¡ª Á∂ «Ú‘«Û¡ª ¡Â∂ ◊∆Ï Ï√Â∆¡ª ¡ß Á Íz Ø . ¡‹Ó∂ «√ßÿ ¡ΩÒ÷ Á∂ «¬È’Ò≈Ï∆ ‹ÈÂ’ √ÈÓ≈È ¡Â∂ √Ò≈Ó √Ó≈Ø ‘ Á∆ «Â¡≈∆ Óπ«‘ßÓ È∂ «ÈÚ∂’Ò≈ ÍzÌ≈Ú «√«‹¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ˛Õ «¬√ Óπ«‘ßÓ Á≈ È≈ ’ج∆ ⁄؉ «ÈÙ≈È ˛ ¡Â∂ È≈ ‘∆ ’ج∆ ¿πÓ∆ÁÚ≈ ÷Û∑≈ ˛Õ «¬‘ Óπ«‘ßÓ Á√ª È‘πß¡ª Á∆ «’ ’Á∂ Ì≈¬∆ Ò≈ÒØ¡ª ˘ ÍzØ. ¡‹Ó∂ «√ßÿ ¡ΩÒ÷, ◊π ÙÈ «√ß ÿ ¡Â∂ ‘Ø ÒØ ’ -Íæ ÷ ∆ È≈‡’’≈ª Á∂ È≈‡’ª ≈‘∆∫ ‹≈◊±’ ’ ‘∆ ˛Õ ‹¶Ë, ÈÚª Ù«‘, È’Ø Á , ÒØ ‘ ∆¡ª, Ù≈‘’Ø ‡ , «ÏÒ◊≈, Ïß ◊ ≈ ¡≈«Á ÂØ∫ ÒÀ ’∂ Áπ¡≈Ï≈, Ó≈fi≈ ¡Â∂ Ó≈ÒÚ≈ ÷∂ Á∂ CE@ ÂØ∫ Ú∆ ÚæË «Íø‚ª ”⁄ Á‹‰ª È≈‡’, ◊∆Â-√ß ◊ ∆ Óß‚Ò∆¡ª ¡Â∂ ‹ÈÂ’ ÏπÒ≈∂ ÒØ’ª ˘ H Ó≈⁄ ˘ æÒ≈ «Ú÷∂ ÍzØ. ¡‹Ó∂ «√ßÿ ¡ΩÒ÷ Á∂ ‘Ø ‘∂ «¬«Â‘≈√’ √ÈÓ≈È ”⁄ Ù≈ÓÒ ‘؉ Á≈ √æÁ≈ Á∂ ‘∂ ‘ÈÕ “◊πÙÈ «√ßÿ ÒØ’ ’Ò≈ √Ò≈Ó ’≈¯Ò≈” Ȫ¡ Á∆ √ß √ Ê≈ «Ú⁄ ‹π Û ∂ È≈ÓÚ «ÚÁÚ≈È, Ò∂ ÷ ’, √≈«‘Â’≈, ’Ú∆, ◊∆Â’≈, È≈‡’’≈, «ÈÁ∂ Ù ’, ◊∆Â’≈, ◊≈«¬’, √ß ◊ ∆Â’≈, Â’Ù∆Ò‹Ó‘±∆ ’≈Ó∂ ¡Â∂ «Ó‘ÈÂ’Ù ÒØ’ª Á∂ √ßÿÙª «Úæ⁄ ¡◊Ú≈¬∆ ’È Ú≈Ò∂ «ÈËÛ’ ÒØ’-‹ÈÀÒ ‹Ø‡∆ Í≈ ’∂ «¬√ Óπ«‘ßÓ «Úæ⁄ ‹π‡∂ ‘ج∂ ‘ÈÕ ÍzØ. ¡‹Ó∂ «√ßÿ ¡ΩÒ÷ ˘ √ÓÍ “√Ò≈Ó” Íæ«Âz’≈ Á≈ «ÚÙ∂Ù ¡ß’ ‘æÊØ∫ ‘æÊ∆ ‹≈ «‘≈ ˛ ¡Â∂ ‘Ø Íz’≈«Ù √Óæ◊∆ “’Ò≈ ÒØ’ª Ò¬∆”, “’ÒÓ ’Ò≈ ¡Â∂ √ß ◊ ≈Ó Á∆ «Èæ ÿ ∆ Ïπ æ ’ Ò Á∆ ӘϱÂ∆ Ò¬∆” ÿ ÿ √πÈ∂‘≈ Úß‚ ‘∆ ˛Õ «¬√ Óπ « ‘ß Ó ”⁄ «ÚÙ∂ Ù ’’∂ ÈΩ ‹ Ú≈È ÒÛ’∂ ÒÛ’∆¡ª «ÚÙ∂ Ù ¿πÂÙ≈‘ È≈Ò ’πæÁ∂ ‘ج∂ ‘ÈÕ Íø‹≈Ï Á∆¡ª ‹≈‰∆¡ª-Í«‘⁄≈‰∆¡ª √ß√Ê≈Úª «¬æ’ ‹πæ‡ ‘Ø’∂ ÍzØ. ¡‹Ó∂ «√ß ÿ ¡Ω Ò ÷ ˘ Ó≈¬∆ Ì≈◊Ø ◊Ò˜ ’≈Ò‹ æÒ≈ «Ú÷∂ H Ó≈⁄ «ÁÈ∂ “Ì≈¬∆ Ò≈ÒØ ’Ò≈” √ÈÓ≈È È≈Ò √ÈÓ≈È ’È Ò¬∆ Úæ‚∆ «◊‰Â∆ ”⁄ ’≈¯Ò∂ Ïß È ∑ ’ ∂ ‹≈‰ Ò¬∆ Òæ ’ -Ïß È ∑ Ú ∆∫ «Â¡≈∆¡ª ”⁄ ‹π‡∆¡ª ‘ج∆¡ª ‘ÈÕ ¿π µ ÿ∂ È≈‡’’≈ ’∂ Ú Ò Ë≈Ò∆Ú≈Ò Á∆ «ÈÁ∂ÙÈ≈ ”⁄ Óß⁄ ß◊ Óß‘ ¡ß«ÓzÂ√ ¡Â∂ ‘«ÚßÁ Á∆Ú≈È≈ Á∆ «ÈÁ∂ÙÈ≈ ”⁄ ⁄∂ÂÈ≈ ’Ò≈ ’∂∫Á ÏÈ≈Ò≈ Úæ Ò Ø ∫ ’ÓÚ≈ ¡ß « Óz  √ ¡Â∂ ÏÈ≈Ò≈ «Ú÷∂ Ú’Ù≈ͪ Òæ◊ ‘∆¡ª ‘È Âª ‹Ø æÒ≈ √Ó≈◊Ó ”⁄ «Ó¡≈∆ ’Ò≈ «’ª Á∆ Í∂Ù’≈∆ ‘Ø √’∂Õ √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ Ó≈⁄ B@AE 8 Bramptonians reject Austirity in Health secotor : People's Voice Forum hold seminar "Health Under Attack" Researcher and board member of Ontario Health Coalition Dough Allan said that globalization of finance capital since late eighties and early nineties has created havoc worldwide which accelerated privatization of public sector. Private Capital has targeted Health sector in a very systematic way and created a deliberated crisis so that hospitals and all related health facilities could be handed over to corporate. Liberals and Tories both have collaborated to create a mess in health sector, precisely in Ontario province of Canada. He said that these changes started under social democrat’s regime. Provincial and Federal governments are consistently working to withdraw various medical facilities from public hospitals and shifting them to Private For Profit Hospitals where users has to pay hefty fees to obtain these medical facilities. The ruling class created a conscious atmosphere to defame workers unions so that they could implement all those anti people policies to benefit big corporates. He said, they tried to cut MRI and CT scan facilities from Public hospitals but they had to restore same services when Ontario Health Coalition and related unions resisted furiously against this move. Dough Allan said, unfortunately Trade Union movement is not as strong as it used to be in 60s, 70s, and 80s, the offence of the Capital has to be confronted with strong Unions and Unions have to devise new strategies by combining their efforts with community. Trade Union has to find ways to relate its activities with the communities and create a broad mass support so that general masses and working people could be educated about the danger of massive privatization plan of the ruling elite. Addressing the seminar, conducted under People’s Voice forum in Brampton on February 15 Shamshad Elahee Shams explained the economic scenario of Ontario which plays a vital role in Canadian economy. 38% population of Canada (33.48 million) resides in Ontario. 6.55 million people out of 12.55 million Ontario’s population reside in GTA area only . Ontario produces 37% ($695 billion) of the total Canadian GDP of $1.893 trillion. GTA is witnessing rapid growth of population which is over 9%, above from national population growth of 5.7%, overall growth of Ontario is expanding at the rate of 5.9% every year but Ontario is on the lowest in terms of what it gets in the name of services. 0% rise in Health Budget in last three years is a testimonial of the Government that they don’t want to carry social responsibility by the state. Over 18500 bed were cut from its public hospitals since 1990s. Public Hospital spending in Ontario is only $1372 in 2012 which is way less in comparison with New Foundlander $2519. Overall Public Health care in Ontario has reached to its dismal level, Ontario stand at eighth position in the list of Canadian list of ten province, an average Ontarian gets $ 3963 whereas New Foudlander gets $5399. Ontario is not getting what it deserves. He called upon people of Ontario to fight for their basic human right since health is state subject. No mature civil society can tolerate this passive attitude of government. Community and communist leader Harinder Hundal explained in details by giving example of recently built hospital in Brampton when Govt. promised to give 600 bed hospital but ended up in 300+ beds only, cost of hospital was way exceeded from its budget projection but the result was disappointing. He announced that workers of Communist Party of Canada and other like minded organizations, Indo Canadian Workers Association, Rationalist Society of Ontario in particular will hold a demonstration on April 12 in Brampton to draw people’s and Government attention that people of Brampton will no longer tolerate austerity measures of ruling elite. We will teach them a lesson as the Greek did in recent elections. Human right activist from Nepal, Govinda Shivakoti said there will be no difference between a third world country and Canada if the education, health and social welfare facilities are withdrawn. Canada became welfare state by the hard work and sacrifices made by working class, this hard earn achievement can not be compromised and accepted. Political activist Harparminder Gadri gave his personal accounts and experiences how he is billed for some blood tests which were earlier covered with OHIP. Now people are made to pay for those facilities which were available to them for free. He said, even the sun glasses were covered in 1960s by OHIP but now vision care is left at the mercy of private clinics where people are forced to pay over $200 for their reading glasses. He said, Finance capital is on high horses since the demise of USSR, they have created havoc in every third world country. He cited examples from India where new economic policies of various governments at the center systematically destroyed government school sysyem in order to pursue the interest of private school system. They have almost dismantled government hospitals which were very reputed in 1970s, 80s but health sector is left for private hospitals who are making money by mindless killing of the masses. Shamshad Elahee Shams read out a memorandum also to be sent to Health Minister of Canada Dr Eric Hoskins and Health Minister of Ontario; Rona Ambrose, approved by attendees of the seminar. More than 37 people came to the venue, Brampton Soccer Center Room No 2 when temperature was – 40, lowest in the month of February. Shamshad Elahee Sham Ó≈⁄ B@AE √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ 9 ¡Ó∆’≈-«’¿±Ï≈ Á«Ó¡≈È √π÷≈Ú∂∫ √Ïß˪ Á∆ Ï‘≈Ò∆ ÁÏ≈≈ «√ßÿ ’≈‘ÒØ∫ «ÚÙÚ Ó‘ªÙ’Â∆ ¡Ó∆’≈ ¡Â∂ ◊π¡ª„∆ ’ÀÏ ∂ ∆¡È ’«Ó¿±«È√‡ ¤Ø‡∂ «‹‘∂ Á∂Ù «’¿±Ï≈ Á«Ó¡≈È ’∆Ï ED √≈Ò ⁄Ò ‘∂ ·ß‚∆ ‹ß◊ Ú◊∂ ’ÛÚ≈‘‡ Ì∂ √Ïß˪ «Ú⁄ AG Á√ßÏ B@AD 鱧 ¡≈¬∆ ¡⁄≈È’ √π÷≈Ú∆∫ ÂÏÁ∆Ò∆ È∂ ͱ∂ «ÚÙÚ Ì≈¬∆⁄≈∂ 鱧 ˛≈È ’’∂ æ÷ «ÁæÂ≈Õ «¬’ «ÁÈ Í«‘Òª ¡Ó∆’∆ ÍzË≈È Ï≈’ ˙Ï≈Ó≈ ¡Â∂ «’¿±Ï≈¬∆ ÍzË≈È ≈¿πÒ ’≈√ÂØ Á«Ó¡≈È ‘≈‡ Ò≈¬∆È ¡Â∂ Ú≈Â≈Ò≈Í Ï≈¡Á √z∆ ˙Ï≈Ó≈ È∂ «’¿±Ï≈ È≈Ò √ßÈ AIF@ Á∂ ‹ÈÚ∆ Ó‘∆È∂ ÂØ∫ ÂØÛ∂ «‚ÍÒØÓÀ«‡’ √ÏßË ÓπÛ ÂØ∫ ⁄≈Ò± ’È, «’¿±Ï≈ Á∆ ≈‹Ë≈È∆ ‘Ú≈È≈ «Ú⁄ ¡Ó∆’∆ ¡ßÏ∫À √∆ ÷ØÒ‰ ∑ , ÚÍ≈’ √Ïß˪ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ≈‹È∆Â’, √Ó≈«‹’ ¡Â∂ √«Ì¡≈⁄≈’ √ÏßË Ï‘≈Ò ’È Á≈ ¡ÀÒ≈È ’∆Â≈Õ ÁØ «Âæ÷∂ «Ú⁄≈Ë≈’, ¡≈«Ê’, «‚ÍÒØÓÀ«‡’, ÎΩ‹∆, √«Ì¡≈⁄≈’ Íæ÷Ø∫ «ÚØË∆ Á∂Ùª «Ú⁄ √π÷≈Ú∂∫ √Ïß˪ Á∆ Ï‘≈Ò∆ ‘’∆’ «Ú⁄ ¡⁄≈È’ È‘∆∫ ˛Õ «¬√ Ò¬∆ ÍØÍ Îª«√√ Á∂ Ó≈«Ë¡Ó È≈Ò «Í¤Ò∂ B √≈Òª ÂØ∫ ’ÀÈ‚ ∂ ≈ ¡ßÁ ¡Ó∆’∆ «’¿±Ï≈¬∆ ¿π⁄ ¡«Ë’≈∆¡ª Á«Ó¡≈È Ú≈Â≈Ò≈Í ◊πÍ ÂΩ ”Â∂ ’ÀÈ‚ ∂ ≈ ¡ßÁ ¡Ó∆’∆ «’¿±Ï≈¬∆ ¿π⁄ ¡«Ë’≈∆¡ª Á«Ó¡≈È Ú≈Â≈Ò≈Í ◊πÍ ÂΩ ”Â∂ ‹≈∆ √ÈÕ «¬√ ÁΩ≈È G ÁΩª «Ú⁄ ◊πÍ ◊æÒÏ≈ ¿πÍß ÁØÚ∂∫ Á∂Ùª È∂ ¡≈ı Úæ‚∂ ¡«Û«’¡ª 鱧 Á± ’Á∂ ¡≈Í√∆ «ÓÒÚÂÈ Ì∂ √π÷≈Ú∂∫ √ÏßË ‹ØÛÈ Á≈ «È‰≈ «Ò¡≈Õ Íz Ë ≈È ˙Ï≈Ó≈ È∂ «¬√ ◊π Í Â «‚ÍÒØÓ√ ∂ ∆ È≈Ò ¿π‘∆ ’πfi ’ «Ú÷≈«¬¡≈ ‹Ø «Í¤Ò∆ √Á∆ Á∂ G@Ú∂∫ Á‘≈’∂ «Ú⁄ ÍzË≈È «⁄‚ «È’√È È∂ ¡≈͉∂ «ÚÙ∂Ù √¯∆ ˛È∆ «’«√ß‹ Á∂ Ó≈«Ë¡Ó È≈Ò ⁄∆È∆ ÍzË≈È ¡Â∂ «¬È’Ò≈Ï∆ Ó≈˙ ˜∂ Âπ ß ◊ È≈Ò ¡Ó∆’∆-⁄∆È∆ √π ÷ ≈Ú∂ ∫ «‚ÍÒØÓÀ«‡’ √ÏßË Ï‘≈Ò ’’∂ ’ «Ú÷≈«¬¡≈ √∆Õ «¬√∂ Â∑ª Á∂ ÔÂÈ ÍzË≈È «ÏÒ ’«¶‡È È∂ ’À ∫ Í ‚∂ « Ú‚ Ú≈Â≈Ò≈ͪ ≈‘∆∫ «¬√≈¬∆Ò∆ ÎÒ√Â∆È∆ Ó√Ò∂, ‹≈‹ ÏπÙ È∂ Ô±Í∆È «¬’‹π‡Â≈ √ÏßË∆ ’∆Â∂ √È, «¬‘ Úæ÷∆ ◊æÒ ˛ «’ «¬È∑ª ¿πÍ≈«Ò¡ª 鱧 ÍzË≈È «È’√È ¡Â∂ ˙Ï≈Ó≈ Ú◊∆¡ª ’≈Ó Ô≈Ï∆¡ª Íz≈Í ȑ∆∫ ‘ج∆¡ªÕ «ÚÙÚ Á∂ Ï‘π √≈∂ ≈‹√∆ Íø‚ ¡Â∂ «‚ÍÒØÓÀ«‡’ Ó≈Ó«Ò¡ª Á∂ ÿ≈◊ «ÚÙÒ∂Ù‰’≈ ˛≈È ‘È «’ ¡Ó∆’≈ ¡Â∂ «’¿±Ï≈ √π÷≈Ú∂∫ √Ïß˪ Ò¬∆ ≈˜∆ «’Ú∂∫ ‘ج? ∂ ¡Ó∆’≈ ¡≈͉∆ ’È∆¡ª ¡Â∂ ’ÊÈ∆¡ª «Ú⁄ Úæ‚≈ Î’ ‘؉ ’’∂ ͱ∂ «ÚÙÚ ¡ß Á ÏÁÈ≈Ó ˛ Í Ó‘ª ¡≈«Ê’ ¡Â∂ ÎΩ‹∆ Ù’Â∆ ‘؉ ’’∂ Úæ÷-Úæ÷ Á∂Ùª ’ØÒ «¬√ 鱧 √«‘‰ ’È Ï◊À ’ج∆ ⁄≈≈ È‘∆∫ ‘πÁ ß ≈Õ ¡Ó∆’≈ Á∂ ͱ ∂ «ÚÙÚ ¡ß Á ÔπË æ È∆Â’ Ê≈Úª Â∂ ’∆Ï AE@ ÎΩ‹∆ ¡æ‚∂ ’≈«¬Ó ‘ÈÕ È≈‡Ø ÏÁÈ≈Ó ÎΩ‹∆ √ß◊·È Á≈ «¬‘ √Á≈ ˛Õ Ô±. ¡ÀÈ. √ß√Ê≈ «¬Ò≈Ú≈, «ÚÙÚ ÏÀ∫’ ¡Â∂ ’ΩÓªÂ∆ ÓπÁ≈ ’ØÙ Â∂ «¬√ Á≈ ◊ÒÏ≈ ’≈«¬Ó ˛Õ «Î «¬’ ’ØÛ, A@ Òæ÷ Á∆ ¡Ï≈Á∆ Ú≈Ò∂ ¤Ø‡∂ «‹‘∂ ’«Ó¿±«È√‡ Á∂Ù «’¿±Ï≈ È≈Ò «¬√ 鱧 √π÷≈Ú∂∫ √ÏßË Ï‘≈Ò ’È Á∆ ’∆ ÒØÛ ÍÀ ◊¬∆? Á±√∂ Í≈√∂ «’¿±Ï≈, «‹√ Â∂ √ßÈ AIEI 鱧 Î∆ÁÒ ’≈√ÂØ «¬È’Ò≈Ï∆ ÔØË∂ È∂ ⁄∆ ◊Ú∂ ≈ Ú◊∂ ‹ªÏ≈˜ «¬È’Ò≈Ï∆¡ª È≈Ò «ÓÒ ’∂ ¡Ó∆’∆ «Íæ·± Ù≈√’ ÎπÒ‹À∫√∆˙ Ï«Â√Â≈ 鱧 √æÂ≈ ÂØ∫ Ï≈‘ Ú◊≈‘ Ó≈«¡≈ √∆, √ßÈ AIF@ ÂØ∫ ¡Ó∆’≈ ÚÒØ∫ ¿π√ «ÚπæË ¡ÀÒ≈È∆ ¡≈«Ê’ È≈’∂ÏÁ ß ∆ ÂØ∫ ¡‹∂ Âæ’ È‘∆∫ √∆ fiπ«æ ’¡≈, √ßÈ AIFA «Ú⁄ ¡Ó∆’≈ ÚÒØ∫ ¿π√ È≈Ò ÂØÛ∂ «‚ÍÒØÓ«À ‡’ √Ïß˪ ¡Â∂ √≈Ï’≈ √ØÚ∆¡Â Ô±È∆¡È Á∆ ‘Ó≈«¬Â ’’∂ √ßÈ AIFB «Ú⁄ ¿π√ ÍzÂ∆ √∂Ë ÏÒ≈√«‡’ «ÓÙ≈«¬Òª Á∆ ÍzÚ≈‘ È‘∆∫ ’∆Â∆ √∆, ¡≈ı ¡Ó∆’≈ È≈Ò √π÷≈Ú∂∫ √Ïß˪ Ò¬∆ «’™ «Â¡≈ ‘Ø«¬¡≈? ¡Ó∆’≈ Á∂ ÒØ’ «⁄ª ÂØ∫ «’¿±Ï≈ È≈Ò √π÷≈Ú∂∫ √Ïß˪ Ò¬∆ ˜Ø Í≈ ‘∂ √ÈÕ «¬Ú∂∫ ‘∆ ¡‹Ø’∆ ÷πÒ æ ∆∑ ¡≈«Ê’Â≈ Á∂ Ôπ◊ æ «Ú⁄ ¡Ó∆’∆ ◊À √’≈∆ √ß◊·È ¡Â∂ √È¡Â’≈ ÚÍ≈∆ Ú◊ ˜Ø Í≈ ‘∂ √ÈÕ √Á∆¡ª «Ú⁄ «’¿±Ï≈¬∆ Ï∆⁄ª ¡Â∂ ‡±«√‡ √Ê≈Ȫ Á∂ Ș≈«¡ª ÂØ∫ ¡Ó∆’∆ «Í¤Ò∂ ED √≈Ò ÂØ∫ Úªfi∂ Ó«‘√±√ ’ ‘∂ √È «‹ÊØ∫ Á∆ ¡≈ÏØ ‘Ú≈ ◊Ó Â ‘πÁ ß ∆ ˛Õ √Ì ÂØ ∫ Úæ ‚ ∆ «÷æ ⁄ «‹√ ’’∂ ¡Ó∆’∆ Ï‘π-≈Ù‡∆ ’ßÍÈ∆¡ª Á∂ Ó±‘ ß «Ú⁄Ø∫ ≈Òª «‚æ◊ ‘∆¡ª ‘È ¿π‘ ˛ «’¿±Ï≈ ¡ßÁ ’∆Ï B@ «ÏÒ∆¡È ÏÀÒ ∂ Â∂Ò Á≈ «ÓÒ‰≈, ¿π√ Á≈ Â∂Ò ’愉 Ú≈Ò∂ B@ Á∂Ùª Á∆ Ò∆◊ «Ú⁄ Ù≈ÓÒ ‘Ø ‰ ≈, ¡≈«Ê’ ÂΩ ”Â∂ Â∂ ˜ ∆ È≈Ò ¡Ó∆’≈ Á∂ Ï≈Ï «Ú’√ ‘؉ ÚæÒ Úˉ≈, Ï«’√ Á∂Ùª ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ È≈Ú∂, √Í∂È, ÚÀÈ‹πÚÒ ∂ ≈, Ú∆¡ÂÈ≈Ó ÚÒØ∫ Â∂Ò ÏÒ≈’ª Á≈ Ò∆˜ ”Â∂ ÒÀ‰≈Õ «¬√ ıϪ ‚≈Ò Á∂ ÚÍ≈, «’¿± Ï ≈¬∆ Ï∆⁄ª, ‘Ø ‡ Òª, ‘≈È∆‚∂ ¡ «˜≈‡ª ÂØ ∫ ¡Ó∆’∆ Ï‘π ≈Ù‡∆ ’ßÍÈ∆¡ª «’√∂ Ú∆ Â∑ª «Í¤∂ È‘∆∫ «‘‰≈ ⁄≈‘πßÁ∆¡ªÕ «¬√ ’’∂ «¬‘ ¡Ó∆’∆ √’≈ Â∂ «’¿±Ï≈ È≈Ò √π÷≈Ú∂∫ √Ïß˪ Ò¬∆ ÁÏ≈¡ ω≈ ‘∆¡ª √ÈÕ ¡Ó∆’∆ ÒØ’ ¡≈«Ê’ È≈’∂ÏÁ ß ∆ Á∂ Ï≈Ú‹± Á «’¿± Ï ≈¬∆ ÒØ ’ ª Á∆¡ª Íz ≈ ÍÂ∆¡ª, √Ó≈«‹’ «¬È√≈¯ Á∆ ¡ÁÌπ æ Íz≈ÍÂ∆, √ØÚ∆¡Â Ô±È∆¡È ‡π‡ æ ‰ Á∂ Ï≈Ú‹±Á «’¿±Ï≈ Á∂ ¡≈«Ê’ ÂΩ ”Â∂ √«Ê «‘‰ ÂØ∫ ÍzÌ≈«Ú ‘ÈÕ «’¿±Ï≈ ≈Ù‡ ¡Â∂ ÒØ’ª ÚÒØ∫ ¡Î∆’∆ ≈Ù‡ª Á∂ È√ÒÚ≈Á «ÚπæË ÿØÒ «Ú⁄ √≈Ê Á∂‰, Ò≈Â∆È∆ ¡Ó∆’≈ Ò¬∆ ØÒ Ó≈‚Ò Ú‹Ø∫ «Ú⁄‰, Á∂Ù È±ß ¡ßÁ±È∆ «÷æ⁄Â Ø ≈‰, ÈÙ∆Ò∂ ÍÁ≈ʪ Á∂ «ÚÙÚ«Ú¡≈Í∆ Ó≈± ÍzÌ≈Ú ÂØ∫ Ï⁄≈¡ ’∂ æ ÷ ‰, ¡«ÂÚ≈Á∆ ◊Â∆«ÚË∆¡ª Á≈ ’ÀÏ ∂ ∆¡È, Ò≈Â∆È∆ ¡Ó∆’∆ ¡Â∂ ‘Ø «¬Ò≈«’¡ª «Ú⁄ «ÚØË ’È, ‚≈’‡∆ √∂Ú≈Úª «Ú⁄ «ÚÙÚ ÍæË ”Â∂ ˛≈È’πÈ ß √∂Ú≈Úª ÍzÁ≈È ’È ’’∂ «¬√ È∂ ͱ∂ «ÚÙÚ «Ú⁄ Úæ‚∆ Ú≈‘ØÚ≈‘∆ ÷æ‡∆ ˛Õ ¡Ó∆’≈ Ó«‘√±√ ’Á≈ ˛ «’ ¿π‘ Î∆‚Ò ’≈√ÂØ È±ß √æÂ≈ ÂØ∫ ÒªÌ∂ ’È ¡Â∂ ÓÚ≈¿π‰ «Ú⁄ Ïπ∆ Â∑ª È≈’≈Ó «‘≈, ¿π√ Á≈ Úæ‚≈ ˜Ø «’¿±Ï≈ ˘ «¬È’Ò≈Ï Ò≈Â∆È∆ ¡Ó∆’∆ Á∂Ùª «Ú⁄ ÎÀÒ≈¿π‰ ÂØ∫ Ø’‰ Ò¬∆ Ò◊Á≈ «‘≈, ˛ÒÓ˜ Ï‡È ¡À’‡ ¡Ë∆È √Ò≈È≈ ’∆Ï D@ «ÓÒ∆¡È ‚≈Ò «’¿±Ï≈ «Ú⁄ ¿πÊÒ ÍπæÊÒ Ó⁄≈¿π‰ Ò¬∆ ÷⁄‰ Á∂ Ï≈Ú‹± Á ¿π ‘ ¡√¯Ò «‘≈Õ ÓÈπ æ ÷ ∆ ¡«Ë’≈ª ¡Â∂ «Ú⁄≈ Íz◊‡ ’È Á∆¡ª ¡≈˜≈Á∆¡ª Á∂ ÓπæÁ∂ ¸æ’‰ Á∂ Ï≈Ú‹±Á ‹ÈÂ’ «ÚØË È≈ ¿π’√≈ √«’¡≈Õ «’¿±Ï≈ È∂ ¡Ó∆’≈ ”⁄ «¬ÏØÒ≈ Ó≈± Ï∆Ó≈∆ Á∂ «¬Ò≈‹ Ò¬∆ BEF ‚≈’‡ª ¡Â∂ È√ª, B@@ Á∂ ’∆Ï Ú¶‡∆¡ª 鱧 Ì∂«‹¡≈Õ «¬√ Ï∆Ó≈∆ È≈Ò ‘π‰ Âæ’ F@@@ ÒØ’ Ó≈∂ ¸æ’∂ ‘ÈÕ «¬√ ’≈˜ ’’∂ ¡Ó∆’≈ ¡Â∂ Ô±. ’∂. È∂ ¿π√ 鱧 ÙπÌ «¬æ¤≈Úª È≈Ò «ÈÚ≈«‹¡≈Õ D √≈Ò Í«‘Òª ˛Â∆ ̱⁄≈Ò Ú∂Ò∂ D@ ÍzÂ∆Ù Í∆Û ÒØ’ª 鱧 «’¿±Ï≈¬∆ ‚≈’‡ª-È√ª È∂ Ï⁄≈«¬¡≈Õ √ßÈ B@@E «Ú⁄ Í≈«’√Â≈È ¡ßÁ ̱⁄≈Ò Í∆Û G@ ÍzÂ∆Ù ÒØ’ª 鱧 «ÚÙÚ Á∂ √Ì Á∂Ùª ÂØ∫ «¬√ Á∆ BD@@ ÓÀ∫Ï∆ ÓÀ‚∆’Ò ‡∆Ó È∂ Ï⁄≈«¬¡≈Õ ¡æ‹ «ÚÙÚ Á∂ F@ Á∂Ùª «Ú⁄ «’¿±Ï≈ Á∂ E@,@@@ ‚≈’‡ √∂Ú≈ ’ ‘∂ ‘ÈÕ «’¿±Ï≈ Á∆¡ª Íz≈ÍÂ∆¡ª ¡æ◊∂ ¡Ó∆’≈ Ú◊∆ Ó‘ª-Ù’Â∆ ÏΩ‰≈ Ó«‘√±√ ’Á∆ ˛Õ «’¿±Ï≈ È∂ «ÚÙÚ ÙªÂ∆, Ì≈¬∆⁄≈’ √ªfi, «¬Ò≈’≈¬∆ «¬’‹π‡Â≈, √Ó≈«‹’ «¬È√≈¯ Á∂ «√˪ª 鱧 Óπ÷ æ æ÷Á∂ ¡Ó∆’≈ È≈Ò √π÷≈Ú∂∫ √Ïß˪ Á≈ ϱ‘≈ ÷Ø«Ò∑¡≈ ˛Õ «’¿±Ï≈ Úæ‚∂ «‹◊∂ Ú≈Ò≈ ≈Ù‡ ˛Õ «Ó√≈Ò Ú‹Ø ∫ «¬√ Á∂ ‚≈’‡ª È∂ ÏØÒ∆Ú∆¡È Ó≈‹À∫‡ Ó≈∆˙ Â∂È È±ß ¡æ÷ª Á∆ ΩÙÈ∆ Ï÷Ù∆ «‹√ È∂ AIFG ”⁄ Ó‘≈È «¬È’Ò≈Ï∆ ⁄∆ ◊Ú∂≈ 鱧 √∆. ¡≈¬∆. ¬∂. ‘π’Óª ’’∂ Ó≈ «ÁæÂ≈ √∆Õ ≈¿πÒ ’≈√ÂØ È∂ √ÍÙ‡ ’∆Â≈ ˛ «’ ¡√∆∫ «‚ÍÒØÓ«À ‡’ √Ïß˪ Ò¬∆ ˜± ÓßÈ∂ ‘ª Í ¡≈«Ê’ È≈’≈ÏßÁ∆ Á≈ ÓπæÁ≈ ’≈«¬Ó, ‹Ø ¡Ó∆’≈ 鱧 ÷ÂÓ ’È≈ ‘Ø Ú ∂ ◊ ≈Õ «¬√ ’’∂ «’¿± Ï ≈ ȱ ß A.A «‡z∆Ò∆¡È ‚≈Ò Á≈ Èπ’√≈È ‘Ø«¬¡≈ ˛Õ Úæ‚∂ ¡«Ûæ’∂ ˙Ï≈Ó≈-’≈√‡Ø ¡ÍÀÒ B@AE ÍÈ≈Ó≈ «ÓÒ‰∆ Ú∂Ò∂ ıÂÓ ‘؉◊∂Õ Î∆ÁÒ ’≈√ÂØ Á∆ ‚≈’‡ Íπ æ ∆ Ó≈∆Ò≈ ’≈√ÂØ È∂ «’‘≈ ˛ «’ «¬√ ˜˜∆≈ ’ΩÓ È±ß ¡Ó∆’∆ Â≈’ÂÚ «ÚæÂ∆ ◊πÍ æ ª Á∂ ⁄ΩË≈¬∆ «‘æª Á∂ ◊πÒ≈Ó È‘∆∫ Ï‰È «ÁæÂ≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ ¡Ó∆’∆ ÍzË≈È ˙Ï≈Ó≈ 鱧 ’ª◊√ È≈Ò «ÓÒ ’∂ «’¿± Ï ≈ Á∆ ¡≈«Ê’ È≈’∂ÏÁ ß ∆, Ó≈± ‘∂ÒÓ˜-Ï‡È ¡À’‡ ¡Â∂ ‘Ø Í≈ÏßÁ∆¡ª Ú≈Í√ ÒÀ‰∆¡ª ÍÀ‰◊∆¡ªÕ «’¿±Ï≈ ¡ßÁ «Ó√, «ÒÏ∆¡≈, √∆∆¡≈, Ô±’∂È, ’√ØÚØ Ú◊∆¡ª ÌßÈ ÂØÛ ¡Â∂ √’≈ª ÍÒ‡‰ Á∆¡ª ’≈Ú≈¬∆¡ª ÂØ∫ ◊π˜ ∂ ’È≈ ÍÚ∂◊≈Õ ’∆Ï E Òæ÷ «’¿±Ï≈¬∆ ÚÍ≈∆’≈ØÏ≈∆, ‘Ø‡Ò ÓÀÈ∂‹ÓÀ∫‡, «Î≈¬∆È∆ √È¡Â, ÷∂Â∆, ‚≈’‡∆ √∂Ú≈Úª È≈Ò √ÏßË ÒØ’ «È√«⁄ ÂΩ ”Â∂ «¬√ ÈÚ∆∫ Ùπ ± ¡ ≈ ÂØ ∫ ≈Ù‡∆, Ó≈ÈÚ∆ ¡Â∂ ¡≈«Ê’ «‘æª Ò¬∆ Ò≈Ì ¿π·≈¿π‰ Á≈ Ìͱ ÔÂÈ ’È◊∂Õ √≈∂ «ÚÙÚ Á∆¡ª ¡æ÷ª «¬È∑ª ÁØ‘ª Úæ÷-Úæ÷ «Ú⁄≈Ë≈≈Úª Ú≈Ò∂ ◊π¡ª„∆¡ª Á∂ Ì«Úæ÷ «Ú⁄ ÙªÂ∆ ¡Â∂ «ÓÒÚ‰ È≈Ò «‘‰ Íz  ∆ «‡æ’∆¡ª ‘ج∆¡≈ ‘ÈÕ √≈Ï’≈ ≈‹ √±⁄È≈ ’«ÓÙÈ, Íø‹≈Ï ÏÀ∫͇È, ’ÀÈ‚ ∂ ≈ @@A-DAF-HEG-GFFE Íπ√Â’ ««Ú¿± Í∞√Â’- Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ ¡Â∂ ¿∞‘Ȫ Á∂ √≈Ê∆¡ª Á∆¡ª «Ò÷ª √≥Í≈Á’†: ‹◊ÓØ‘È «√≥ÿ ÍÃ’≈Ù’ : ⁄∂ÂÈ≈ ÍÃ’≈ÙÈ, Í≥‹≈Ï∆ ÌÚÈ Ò∞«Ë¡≈‰≈ Í≥È∂ : CIB ’∆Ó : DE@ ∞ͬ∂ Í∞√Â’†√Ó∆«÷¡≈ : ◊∞Ó∆ ÍÒ≈‘∆ Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ ÷ؘ ’Ó∂‡∆ Á∆ ’Ø«Ù√ È≈Ò «¬’º·∆¡ª ’∆Â∆¡ª Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ ÿ ¡Â∂ ¿∞ È ∑ ª Á∂ √≈Ê∆¡ª Á∆¡ª «Ò÷ª ˘ «¬’ºÂ ’È Á≈ Ó∞÷ º Ó≥ÂÚ Ì◊ «√≥ÿ Á∂ «Ú⁄≈Ë≈’ ¡Â∂ «Ú«◊¡≈È’ ¡√±Òª ˘ Í«‘⁄≈ȉ≈ ¡Â∂ √Ófi‰≈ ‘ÀÕ Í∞√Â’ ±Í «Úº⁄ «¬‘ «Ò÷ª Í«‘Ò∆ Ú∂ Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ ¡Â∂ ¿∞È∑ª Á∂ √≈Ê∆¡ª Á∆¡ª «Ò÷ª Á∂ È≈Ó ‘∂· C Ó≈⁄ AIHE ˘ ‹◊ÓØ‘È «√≥ÿ Á∆ √≥Í≈ÁÈ≈ “⁄ ¤≈Í∆¡ª ◊¬∆¡ª ¡Â∂ ‘ÊÒ≈ ÈΩÚª √≥√’‰ BH √Â≥Ï B@AD ˘ ¤≈«Í¡≈ «◊¡≈ ‘À Õ «¬È∑ª «Ò÷ª «Úº⁄,Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ È∂ Á∂Ù Á∂ «¬«Â‘≈√, «¬√ Á∆¡ª ‘≈Òª ¡Â∂ ¡≈ÁÙª Á∆ «Ú«◊¡≈È’ ¡√±Òª Á∆ Ì≈∆ √Ófi «¬º’ ◊≥Ì∆ , «Ó‘ÈÂ∆ ¡Â∂ «¬Ó≈ÈÁ≈ «Ú«Á¡≈Ê∆ Ú‹Ø∫ √ªfi∆ ’∆Â∆ ‘ÀÕ Ì≈Â∆ √Ó≈‹ Á∆ «¬Â‘≈√’ ÒØÛ «¬È’Ò≈Ï √∆, ‹Ø ÒØ’ª Ò¬∆ ‘ØÚ∂ ¡Â∂ ÒØ’ª ≈‘∆∫ «Ò¡ªÁ≈ ‹≈Ú∂Õ «‹√˘ Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ È∂ Ï‘∞  ‘∆ √ͺ Ù ‡Â≈ È≈Ò √≈‘Ó‰∂ «Ò¡≈’∂ √≈Ó≈‹Ú≈Á∆¡ª ˘ ◊ºÁ∆¿∞∫ Ò≈‘∞ ‰ Ò¬∆ Ì≈ Á≈ «¬º ’ Ø - «¬º ’ ‘«Ê¡≈ «’Â∆ «¬È’Ò≈Ï Ú‹Ø∫ Í∂Ù ’∆Â≈Õ «¬√ Í∞√Â’”⁄ «‹Ê∂ √≥Í≈Á’ È∂ Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ Á∂ ‹∆ÚÈ «Ú’≈√ Ï≈∂ ⁄≈ȉ≈ Í≈«¬¡≈ ‘À , ¿∞Ê∂ Ì◊ «√≥ÿ Á∆ BB-@G-AIAH ˘ Ò≈‘Ω ÂØ∫ ¡≈͉∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ ˘ «Ò÷∆ Í«‘Ò∆ «⁄º·∆ ÂØ∫ ¡≈≥Ì ’’∂ ’∞fi ÿ∂Ò± «⁄º·∆¡ª Á≈ Úȉ ’«Á¡ª, Ì◊ «√≥ ÿ Á∂ √≈Ê∆¡ª ˘ «Ò÷∆¡ª «⁄º · ∆¡ª ˘ √≥Ì≈Ò‰ Á≈ ¿∞Í≈Ò≈ ’∆Â≈ ‘À Õ Ì◊ «√≥ÿ Á∂ ¿∞‘ Ò∂÷ ‹Ø √Ó∂∫ √Ó∂∫ ¡÷Ï≈ª «Úº⁄ ¤ÍÁ∂ ‘∂, ‹ª ¿∞‘ ◊∞Í √≥ÁÙ ∂ «‹‘Û∂ ¿∞‘ ¡≈͉∂ √≈Ê∆¡ª ˘ Ì∂‹Á≈ «‘≈, ¿∞‘ Í∞√Â’ «Úº⁄ ¡≥«’ ‘ÈÕ ‘ØÒ∆ Á∂ «ÁÈ ÷±È Á∂ «¤º‡,∂ ÏºÏ ¡’≈Ò∆ Ϊ√∆ Â∂ , ’≈’Ø ∆ Á∂ Á∂ Ù Ì◊ª Á∆ ‹≈‰ ͤ≈‰, Ù‘∆Á «‹≥Á Ò«‘∆ Á≈ ıÂ, Ù‘∆Á ≈Ó ÍÃÙ≈Á «Ï√«ÓÒ Á≈ ¡≥ Â Ó √≥ Á ∂ Ù , Ù‘∆Á ¡ÙÎ≈’ Á≈ Ϊ√∆ Â÷Â∂ ÂØ∫ √≥Á∂Ù, ’≈’Ø∆ Á∂ Ù‘∆Áª Á∂ Ϊ√∆ Á∂ ‘≈Ò≈ , ’≈’Ø∆ Á∂ Ù‘∆Áª Ò¬∆ ÍÃ∂Ó Á∂ ‘≥fi± ’∞fi Ù‘∆Áª Á∂ «¬‘Ø «‹‘∂ ¡‰Ó∞Ò º ∂ ı ‘È, «‹È∑ª ˘ √≥Ì≈Ò‰ Á≈ ¿∞Í≈Ò≈ ’∆Â≈ «◊¡≈ ‘À Õ √Ó’≈Ò∆ Ó√«Ò¡ª, Ì≈Â∆ «¬È’Ò≈Ï∆ Ò«‘ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ, ¡≥ ≈Ù‡∆ «¬È’Ò≈Ï∆ Ò«‘ª Á≈ ¡«Ë¡À È , Úº ÷ Ø Úº ÷ ∂ √Ó≈‹’ Â∂ ≈‹È∆Â’ Ó√«Ò¡ª Ï≈∂ Ì◊ «√≥ÿ Â∂ √≈Ê∆¡ª Á∂ «Ú⁄≈ª ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ÈΩ‹Ú≈È Ì≈ √Ì≈, ¡√≥ÏÒ∆ Ï≥Ï ’ª‚ √Ï≥Ë∆ √∞«‡¡≈ Í⁄≈ ¡Â∂ Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ Á∂ «¬È’Ò≈Ï √Ï≥Ë∆ ÍÃ◊‡ ’∆Â∂ «Ú⁄≈ Í∞√Â’ Á≈ «‘º√≈ ‘ÈÕ Í∞√Â’ Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ ¡Â∂ ¿∞√Á∂ √≈Ê∆¡ª Á∂ «Ú⁄≈ª Á≈ √‘∆ Ó≈¡«È¡ª «Úº⁄ «Ï≥Ï Í∂Ù ’È Á∂ È≈Ò È≈Ò ¿∞ È ∑ ª Ï≈∂ Í≈¬∂ ◊¬∂ ÌÓ Ì∞Ò«∂ ÷¡ª ¡Â∂ ’±Û ÍÃ⁄≈ ˘ Á± ’È Á≈ «¬º’ ÔÂÈ ‘ÀÕ √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ Ó≈⁄ B@AE 10 Quality of Education, in general, is at Stake High fees cause mutual fund investors to work longer or retire with less: study Prof. B. S. Brar In reference to Editorialnote, entitled "Faculty crunch at IIT's", (6th Dec., 2014)[The Tribune], respected Editor has rightly projected disturbing aspect of shortage of teachers in IIT's, NIT's, and IIIT's; and how this aspect is related to lowering of standards of higher technical education. I think that not only this, but entire education system, including Medical Institutions, Universities and Colleges of all types, and Schools, is suffering from this disease. The generally accepted teacher-taught ratio 1:25, has not been implemented, not to speak of moving towards having ratio 1:5 of Stanford and ratio 1:7 of Harvard. The system of recruiting temporary teachers, on consolidated salary, contract, guest-faculty, is wide-spread; thereby exploiting teachers, closing academic-advancement, and darkening future. Why system of permanentrecruitment is thrown to winds? Why, instead of eradicating disturbing-aspects of examination-system and improving it, instead of improving quality of teaching and education; the degrees are doubted and a plethora of Eligibility-Tests is being implemented? Development of teacher is a continuous process, it should be planned collectively. There should be thorough review of all these aspects, correct lessons must be learnt and honestly implemented. Get Rid of Plethora of Eligibility-Tests Punjab Govt. has decided to organize its own medical entrance test. Reason?Because, majority of students has not qualified the all-India medical entrance test, as a result of which so many seats in Medical Colleges of Punjab have not filled. So, we have admitted low-level of our students. Real-path to tackle the obtaining situation is that we must eradicate faulty-aspects of examination-system, improve it, improve the quality of teaching and education; the system of permanent-recruitment of teachers should be implemented. By doing so, we will not require eligibility-test of any sort, and can admit students on the basis of merit with respect to marks obtained in +2 examinations. If anyone has the view that marks in practical examination do not reflect the real level of the students, then merit-list may be made basing upon the marks obtained in Theory, especially in Biology, Chemistry, and Physics.Ultimately, we will not need a plethora of EligibilityTests. If we move in this light in all the spheres, then there will be no need of eligibility-tests in any field. Religious Conversions Everyone has a right to adopt or not to adopt any religion and any religious-faith. It is, and it should be a question of personal freedom. But one should not fanatic in his or her religion and religious-faith, and should not understand and propagate that his or her religion and religious-faith is supreme and religion and religious-faith of others is inferior. Anybody can change his or her religion and religious-faith of his/her own. But if there are religious conversions organized with force and coercion, or by providing some financial-temptation, then it is condemnable, it will amount to attacking personal religiousfreedom. Moreover, since nature of freedom of religion and religious-faith, is personal, so organizing religious-conversions, is also condemnable. Bathinda, Punjab, India, Ex -student of Govt. College of Science Education and Research Jagraon (Ludhiana) OTTAWA : High management fees will cause Canadians relying on mutual funds for their retirement income to work into their 70s or retire with 20-40% less compared to pension plans, says a study released today by the Canadian Centre for Policy Alternatives (CCPA). The study, by CCPA Senior Economist David Macdonald, compares the management fees charged by mutual funds and pension plans. He finds that in 2014 annual average pension plan fees were 0.38% of assets while comparable mutual fund fees were 2.1%. “Canada has the highest equity mutual fund fees in the world,” says Macdonald. “They’re so high that in order to offset those fees the average mutual fund investor will have to work until age 72 to match what a pension plan holder made by age 65, even with identical contributions,” says Macdonald. The study finds a large variation in fees among mutual fund families. Across major fund families, Canadians can expect to work two to 11 years beyond age 65 to make up for higher mutual fund fees. High fees in fund families like Investors Group, AGF, and IA Clarington would force investors to work past age 75 to match pensions. MD Management, Beutel Goodman and Phillips Hager & North also have higher fees than pension plans, but their holders would have to work to age 68 or 69 to overcome the difference. The RRSP system has been a dismal failure at encouraging Canadians to save for retirement. Even today, most Canadians nearing retirement do not have nearly enough in RRSPs to rely on them for retirement income. At the same time, only 27% of Canadians have a workplace pension plan, down from 43% in 1977. The study recommends an expansion of inexpensive workplace pension plans or public pension plans, like the CPP. As a stopgap measure, trailers fees—the portion of mutual fund fees that go back to the advisor—could be capped or banned entirely. “The anxiety that Canadians feel in RRSP season about whether they’ve saved enough, whether they’ve picked the ‘right’ mutual fund and whether their savings will be wiped out in a down market are features of the RRSP retirement system,” concludes Macdonald. “A retirement system requiring high fees and delayed retirement is not a foregone conclusion. There are plenty of viable alternatives available to policy makers that would improve the system for all Canadians. ” Flawed funding formula behind Toronto school board woes: study TORONTO – The political drama that's been unfolding at the Toronto District School Board (TDSB) over school closures and tight funding is totally avoidable, says the author of a new study from the Canadian Centre for Policy Alternatives' Ontario office (CCPA-Ontario). Economist Hugh Mackenzie has been tracking the performance of Ontario's education funding formula for 18 years and finds students across the province, but especially in Toronto, have been shortchanged by the province for almost two decades. "Talk about shutting down schools and penalizing school board trustees makes for good political drama but it's overshadowing the root source of the problem: Ontario's education system is still suffering from a Mike Harris-era funding formula hangover," says Mackenzie. "The formula was designed not to support students but to force school boards to cut back on programs," says Mackenzie. "Key features of a modern education system generate no funding at all; others are funded at less than their cost." Mackenzie's study, Harris-era Hangovers: Toronto School Trustees' Inherited Funding Shortfall, details how chronic funding pressures have played out in TDSB schools since 1997, including: Province-wide uniformity makes funding unresponsive to differences in the cost of providing the same services. In school operations, the TDSB is shortchanged by $174 for every elementary student and $228 for every secondary student; Funding makes no allowance at all for uses of schools other than for classroom instruction; The foundation grant doesn't generate enough funding to support basic services like libraries and guidance; the library shortfall alone shortchanges the TDB by $179 million; Funding for programs to support students whose first language isn't French or English amounts to at least a $55 million shortfall; the shortfall in needed funding for at-risk students is another $60 million; The TDSB's declining enrolment grant falls far short of what's needed to cushion the cost impact. "The province talks about problems of accountability at the TDSB", says Mackenzie. "The real accountability problem is at the province, with the lack of any accountability for the adequacy of the funding of the system as a whole. Even Mike Harris recognized that provincial funding created an accountability gap, and committed to a five-year review cycle. Eighteen years later, the Eves government's 2002 review is the only one we've had." – For more information please contact: Trish Hennessy CCPA-Ontario: Ó≈⁄ B@AE √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ 11 Anger pours out on the streets of the capital against unconstitutional, anti-farmer Land Ordinance Over 350 organizations, twenty thousand farmers-workers from across country threaten intensified stir Delhi: Fury and frustration rocked the capital today, as nearly twenty thousand farmers, adivasis, workers, fisher people and others dependent on land for their livelihood converged from the length and breadth of the country and warned the Narendra Modi-led NDA Government that they shall intensify their stir, if the unconstitutional Ordinance amending the Land Acquisition and Rehabilitation Act, 2013 Act is not dropped in toto. From amidst songs and slogans, flags and banners, representing the diversity of the social movements from across the country, the voice that emerged was clear and united – Drop the Ordinance: Stop Land Acquisition, Ensure Land Rights. More than 350 organizations and networks of farmers, workers, tribals from all the states of the Country including National Alliance of People’s Movements (NAPM), All Indian Union of Forest Working People (AIUFWP), All India Kisan Sabha (36 Canning Lane), All India Kisan Sabha (Ajoy Bhavan), Ekta Parishad, Kisan Sagharsh Samiti, Narmada Bachao Andolan, Yuva Kranti, Campaign for Survival and Dignity, Chhattisgarh Bachao Andolan, All India Agricultural Workers’ Union, Bharatiya Khet Mazdoor Union, Sanyukt Kisan Sangharsh Samiti, INSAF, Delhi Solidarity Group, Ghar Bachao Ghar Banao Andolan, Agragami Kisan Sabha, Jan Sangharsh Vahini, National Fish workers Forum, Punjab Kisan Union participated in the protest action today. The farmers questioned the Prime Minister as to what kind of “Ache din” does he envisages for the millions of small agriculturalists of the country if lakhs of farmers are displaced by mega projects, thousands of hectares of land is handed over to private companies and corporates and the foodsecurity is threatened by acquisition of multi-cropped farmland. Despite a roaring protest at the Parliament Street by thousands of farmers, the Govt. has introduced a Bill in the Lok Sabha to legislate this Ordinance. This, the farmers said is condemnable and undemocratic. Anna Hazare, who sat all day along with the activists of the different movements said that farmers and workers will have to prepare for a long term struggle and be prepared to even go to jail. He called for a nation-wide movement against the corporate loot of the land, which feeds the whole country. Government must withdraw the ordinance is what we all demand and they must do it. Addressing the massive gathering, Medha Patkar challenged the ‘electoral promises’ of the ruling party, which was part of the parliamentary process leading to enactment of the Land Acquisition and Rehabilitation Act, 2013. Now in ‘power’ it is seeking to sniff away the soul of the Act, by removing the key provisions of “consent” & “social impact assessment” and manipulating the definitions of “private entities” and “public purpose”, purely to promote business interests. Stating that the interests of farmers is supreme in a agricultural economy like India, Anna Hazare gave a clarion call to the farmers that this is nothing less than a Do-or-die’ battle, it is the second war of independence, a war for freedom from repressive government, oppressive laws and corporate control over natural resources. Hannan Mollah, spoke about the need for united movement and said that the BJP-led NDA Government had brought the draconian Ordinance to suit the interests of the Corporates and Land Mafia. He said the BJP Government’s move will be defeated and struggles will be launched at all sites of unjust land acquisition. Atul Anjaan, said this Protest Rally is just the beginning and there will be need to launch a prolonged struggle. He said the BJP Government which is a Government of the Corporates, land mafia and builders’ lobby has dared to bring an Ordinance worse than the British Colonial Act of 1894. He said it was a political battle and also emphasized the need to speak to all Political Parties to defeat the Government move in Parliament too. Representatives of numerous farmers organizations, tribal rights groups, workers movements vented their rage at the Modi Govt’s anti-people agenda and open invitation to profit-makers and looters to plunder the country’s resourcesland, coats, rivers, fish, minerals etc. Thousands of farmers also shouted out slogans that they do not need “crumbs of compensation”. The Ordinance nullifies the most significant provisions of the 2013 Act and takes it back to the pre-1994 days. The same is unacceptable, they said. NDA government has only been launching schemes for the corporates and private businesses but nothing of significance for farm sector and farmers, it was felt. Speakers also said that similar to the British, the present Government is trying to “divide” the farmers and rulers in the interests of the Adanis and Ambanis, who have fuelled the election campaign of the BJP. However, we shall stay united in our demand for a complete revocation of the Ordinance, they said. If Ambani, Adani are your side, Birsa, Munda are on our said, roared an adivasi woman leader. All the protestors expressed a common resolve that “We will not let Modi-Govt. snatch our rights and take India back to pre-independence days”. Various speakers condemned the unparliamentarily ‘Ordinance Raj’ in every sector, be it land, coal, mining, insurance, motor vehicles and derided the Governance through Ordinance mechanism, by-passing both the Parliament and the People. Leaders and representatives of various political parties and their affiliated organizations also expressed their solidarity with the demands of the farmers and demanded that the Ordinance be revoked. Retd. Jst. Rajinder Sacher, Adv. Sanjay Parikh and many other academicians, advocates, activists visited the dharna site and expressed solidarity. Protest actions to continue through the Budget Session: Various Farmers Organizations including Akhil Bhartiya Kisansabha, Agragami Kisan Sabha, All India Agricultural Workers’ Union, Bharatiya Khet Mazdoor Union etc. and People’s Movements have resolved that the struggle against the Ordinance shall continue, rather intensify in the days to come in every state and every district. While hundreds of Gram Sabhas across the country have already passed resolutions, thousands more shall do so shortly. “We will not allow NDA Govt. to legislate this Black Ordinance by brute force, “they resolved. Delegation Meets President: The farmers leaders also said that while President’s statement in his budget speech that his “government attaches paramount importance to safeguard the interest and wellbeing of farmers and families affected by land acquisition”, is welcome, his ‘approval’ of the Ordinance, which is fundamentally anti-farmer is unacceptable. In the same speech, he has liberally endorsed the “Make in India”, “Single-Window Clearance” and “Ease of Business” and “Smart City Programme” as hallmarks of ‘his Government’. All these approaches will sound the deathknell of the farming and working classes of this country and destroy our natural resources, to the detriment of generations. A delegation including Hannan Mollah, Atul Kumar Anjaan, Medha Patkar, Sunilam, Roma Malik, Rakesh Rafik, Vijoo Krishnan and Harpal Singh met the President today evening and exhorted him to resolve the ongoing impasse in the interests of the toiling peasants of the country and use his “highest constitutional office” to ensure that the Ordinance is not legislated. The President expressed sympathies for the Farmers in distress and said he would send the Memorandum to the Government (Copy of the Memorandum is attached). The protest also witnessed the participation of a large number of young people and women, small farmers and tribals signaling that this movement shall be led by these people in the coming days Simultaneous protests and demonstrations, burning of the Ordinance etc. were organised across the country in Patna, Lucknow, Ludhiana, Bhubaneshwar and many other places. For details contact : 9958797409, 9810423296, 9818905316, 9911955109 | email : [email protected] √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ Á≈ ‹ºÁ∆ ÿ Ó≈⁄ B@AE 12 √ÚÀ-’Ê≈ √π‰≈ «‘À ÷‡’Û ’Òª, Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ Á∂ ‹ºÁ∆ ÿ ÍzÂ∆ Íπ≈ÂÂÚ «ÚÌ≈◊, ÍzÙ≈√È ¡Â∂ ‘∞’Ó≈È≈ Á≈ ‹∂ Ï∂∞ı∆ Ì«¡≈ Úº¬∆¡≈ «‘≈ ª Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ ¡Â∂ ¿∞√˘ «¬È’Ò≈Ï∆ «Ú⁄≈ª Á∆ ◊∞ÛÂ∆ Á∂‰ Ú≈Ò∂ Ó≈«Í¡ª, Á≈Á≈ ¡‹‰ «√≥ÿ ¡Â∂ ⁄≈⁄≈ ¡‹∆ «√≥ÿ Ú«◊¡ª Á∆ «¬‘ Íz∂È≈Ó¬∆ ’ΩÓ∆ Ô≈Á◊≈ ÓˇÏ∂ Á≈ „∂ ω’∂ «‘ ‹≈¬∂◊∆Õ Dilapidated walls of the memorial at Khatkar Kalan ¡ÓØÒ’ «√≥ÿ AIDG ÂØ∫ ¡º‹ º’ ’ج∆ ÍΩ‰∆ √Á∆ Á≈ ¡√≈ Ï∆ ‹≈‰ Â∂ «¬√ Ô≈Á◊≈ Á∆ «√º’∂ Ï≥Á √ªÌ-√≥Ì≈Ò Á≈ ’≥Ó ¡‹∂ √’≈∆ Î≈¬∆Òª Á∆ Í’Ó≈ º ’ √∆Ó ‘ÀÕ «’√∂ «ÁÈ ‹ºÁ∆ ÿ Ê∂‘ ω ‹≈‰ Á∆ √πı∆ ¡ıÏ≈∆ Í≥«È¡ª ”Â∂ ÍÛÈ ˘ «ÓÒ √’Á∆ ‘ÀÕ «¬º‡ª ÷π ¡Â∂ Ì∞ ‘∆¡ª ‘ÈÕ ’Ó«¡ª Á∂ ¡≥ÁÒ∂ Ï≥È∂ ◊≈∂ Á∆ «⁄‰≈¬∆ Ú≈Ò∆¡ª ’≥˪ ÂØ∫ ÷Ò∂ÍÛ «‚◊ ‘∂ ‘ÈÕ Ï≈«Ò¡ª, ÙÂ∆∆¡ª ¡Â∂ ÁÚ≈«˜¡ª ˘ «√¿∞∫’ ÷≈ ‘∆ ‘ÀÕ «√Ò∑, Ï√≈ª, Â∂‹ ËπºÍ, Â∂‹ ·ß„ ¡≈«Á ÂØ∫ ¡√∞º«÷¡Â ÿ Á∆ ‘ ÍÒ ¿∞ Ó Ï∆ÂÁ∆ ‹≈ ‘∆ ‘À Õ ’Ó«¡ª ˘ ¡’√ Â≈Ò∂ Òº◊∂ «‘≥Á∂ ‘ÈÕ ’Ó«¡ª ¡≥Á ËπºÍ ¡Â∂ ‘Ú≈ º’ È‘∆∫ ‹≈ ‘∆Õ Èß◊∆¡ª ¤ºÂª ¿∞Í ‘ ÓΩ√Ó ¡≈͉≈ ’«‘ „≈¡ «‘≈ ‘ÀÕ “È∂Û∂ ¡≈¬∆ ‹≥È, «Ú≥È∑Ø ’∞Û∆ Á∂ ’≥È” Á∆ ’‘≈Ú ¡È∞√≈ ‘∞‰ ‹ÁØ∫ BC Ó≈⁄ Ù‘∆Á∆ «Á‘≈Û≈ Ï»‘ª Â∂ ‘À ª «◊ºÒ∆ ±Û∆ «Óº‡∆ Á≈ ÒºÊ∂ ÷Ò∂ÍÛª ¿∞µÍ ÍØ⁄≈ Î∂ «ÁºÂ≈ ‘À ª ‹Ø √’≈∆, ◊À √’≈∆ √Ó≈◊Óª ÓΩ’∂ ¡≈¬∂ ÒØ’ª Ò¬∆ «¬‘ „’∆ «ºfiÁ∆ ‘∂Õ ¡‹Ø’∂ Ô∞º◊ ¡≥ Á «’≥ È ∂ ‘∆ «⁄ √Ê≈¬∆ «Ú«◊¡≈È’ Â∆’∂ √ªÌ √≥Ì≈Ò Ò¬∆ ¿∞ Í ÒÏË ‘È, ¿∞ ‘ ¡ÈÍ≈¿∞ ‰ Á∆ Ï‹≈¬∂ ÏπºÂ≈ √≈«¡≈ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕ ¡‹∂ Ú∆ Ù≈«¬Á Ú∂Ò≈ ‘À «’ ‚≥◊‡Í≈¿± ¡Â∂ Ï∂∞ı∆ Ì«¡≈ Úº¬∆¡≈ ¤º‚ ’∂, ÔØ◊ «¬≥‹È∆¡ª Á∂ ÍÀÈÒ ≈‘∆∫ Í»∂ ÿ ˘ Óπ’≥ÓÒ ÂΩ Â∂ ¡‹∂‘∂ «ÚÙ∂Ù ÙÀ‚ Á∆ ¤ºÂ È≈Ò √≥Ì≈«Ò¡≈ ‹≈¬∂ ª ‹Ø ÒØÛ∆∫Á∆ ËπºÍ, ØÙÈ∆ ¡Â∂ ‘Ú≈‘≈≈ Ú∆ Ï«‰¡≈ ‘∂ ¡Â∂ Ú≥È-√πÚ≥È∂ ÓΩ√Óª Á∆ Ó≈ ÂØ∫ Ú∆ ÿ ˘ √πº«÷¡Â º«÷¡≈ ‹≈Ú∂Õ «¬√Á∂ Óπº÷ Áπ¡≈ ¡Â∂ ’Ó«¡ª Á∂ Óº«Ê¡ª Ú≈Ò≈ Í≈√≈ «¬¿∞∫ √≥Ì≈«Ò¡≈ ‹≈¬∂ «’ ¡≈¿∞ ‰ Ú≈Ò∂ ÒØ ’ ª Ò¬∆ ’Ó«¡ª ¡≥Á «Í¡≈ √Ó≈È ¡≈Ó È≈Ò «Á÷≈¬∆ Ú∆ Á∂Ú∂ ¡Â∂ ’ج∆ ÷≈Ï Nobody opens the monument to clean it. It is stinking inside Ú∆ È≈ ’ √’∂Õ ÒØ ’ Ì∂ ÓÈ È≈Ò «Ù’Ú≈ Ú∆ ’Á∂ ‘È «’ Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ È◊ (ÈÚª Ù«‘)-Î◊Ú≈Û≈ Óπ º ÷ √Û’∆ Ó≈◊ Â∂ √«Ê ¡‹≈«¬Ï ÿ ¡Â∂ Ì◊ «√≥ÿ Á≈ ÏπºÂ Ú∂÷ ’∂ ÒØ’ Ú≈Í√ Í ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ ¿∞‘Ȫ ˘ «¬ÊØ∫ ÷‡’Û ’Òª ”⁄ Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ Á∂ ‹ºÁ∆ ÿ ÚºÒ ‹≈‰ Á∆ ‹≈‰’≈∆ «Á≥Á∂ ‘ج∂ √≥’∂ «Á÷≈¬∆ È‘∆∫ «Á≥Á∂Õ «Í¤Ò∂ «ÁÈ∆∫ Óπº÷ Ó≈◊ ¿∞Í ’¬∆-’¬∆ «’ÒØÓ∆‡ º’ “Á≈‰≈ Í≈‰∆ Á∂ ÏØ‚ ª Ò◊≈¬∂ ◊¬∂ ‹Ø «’ ¡‹≈«¬Ï ÿ Á∆ ⁄≈ Á∆Ú≈∆ ¡≥Á ω∆ ’≥‡∆È ˘ Ȫ¡ «ÁºÂ≈ «◊¡≈ Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ Á∂ «Í≥‚ Ï≈∂ ÏØ‚ È‘∆∫ Ò◊≈¬∂ ◊¬∂Õ ’∆ Ù‘∆Á Á∂ ‹º Á ∆ «Í≥ ‚ È≈ÒØ ∫ ‘Ø ‡ Òª Á∆ «¬«Â‘≈√’ Ó‘ºÂÂ≈ ÚË∂∂ √Ófi∆ ‹≈ ‘∆ ‘À ‹ª ÚÍ≈’ «‘ºÂª ˘ Í«‘Ò «ÁºÂ∆ ‹≈ ‘∆ ‘À?? ÿØ ÷ Ú∆¡ª Șª Ò¬∆ «Ë¡≈È «÷º⁄Úª «¬º’ ͺ÷ ‘Ø Ú∆ ‘ÀÕ «¬º’ Ï≥È∂ A monument of neglect ‹ºÁ∆ ÿ Ó≥ÁÛ∂ ‘≈Ò ‘À, Á»‹∂ Ï≥È∂ √Û’ Â∂ Í«‘Òª ω∂ ¡‹≈«¬Ï ÿ ˘ „«‘ „∂ ∆ ’’∂ , ¡≈Ëπ « È’Â≈ ¡Â∂ ÈÚ∆È∆’‰ Á∂ Ȫ¡ ‘∂· Úº‚-¡≈’≈∆ «‚˜≈«¬È ˘ ¡ÓÒ∆ ‹≈Ó≈ Í«‘È≈¿∞‰ Ò¬∆ ’≥Ó ⁄≈Ò» ‘ÀÕ «¬‘ «‚˜≈«¬«Èß◊ Ó»≥‘Ø∫ ÏØÒÁ∆ ‘À «’ ¡‹≈«¬Ï ÿ ª ¡‰√Á∂ ˘ º÷‰≈ ‘∆ ÍÀ‰≈ ‘À ¡√Ò ”⁄ Â≈‹≈ ◊z « ‘‰ ’∆Â∆ ˜Ó∆È Á∂ «ÚÙ≈Ò ’Ï∂ «Ú⁄ À√‡ØÀ∫‡ ¿∞√≈«¡≈ ‹≈¬∂ ◊ ≈Õ È’Ù∂ Á≈ Ï«‰¡≈ Ó≈‚Ò «¬√Á∆ ◊Ú≈‘∆ ÌÁ≈ ‘ÀÕ Ï‘∞ ‘∆ ¡¤ØÍÒ∂ «‹‘∂ ¡≥Á≈˜ «Ú⁄ «¬«Â‘≈√’ Íz√≥◊’ ‘Ø ‘∆ ‘À ¿∞√˘ ’∂∫Á «Ú⁄ «Ò¡≈¿∞‰ Á∆ Ï‹≈¬∂ «¬√Á∆ «¬«Â‘≈√’ Ó‘ºÂÂ≈ ÷Ø’∂ «¬√˘ √À◊≈‘ Á∂ »Í «Ú⁄ ÂÏÁ∆Ò ’È Á∂ ÓÈÙ∂ ÍÒ ‘∂ ‘ÈÕ ¡‹∂‘≈ ‘∆ ÔÂÈ ‹«Ò¡ªÚ≈Ò≈ Ï≈ˆ «Ú⁄ ’∆Â≈ «◊¡≈Õ Ù‘∆Á ÓÁÈ Ò≈Ò „∆∫◊≈ Á≈ ÿ Ú∂⁄ ’∂, ÓÒÏ∂ ”⁄ ÏÁÒ ’∂ ’∆Â≈ «◊¡≈Õ Ò≈‘Ω ’∂∫Á∆ ‹∂‘Ò Á≈ È≈ÓØ «ÈÙ≈È «Ó‡≈ ’∂ ¿∞√˘ «¬’ ⁄Ω∫’ ”⁄ ÏÁÒ «ÁºÂ≈ «◊¡≈Õ ¬∂‘∆ «ÈÙ≈È≈ ÍÒÁ≈ ‘À √Ê≈ÍÂ∆ Á∆ ¡º÷ «Ú⁄Õ È‘∆∫ ª ÈÚ∂∫ À√‡ØÀ∫‡ª, fi∆Òª, ‘؇Ҫ ÂØ∫ Í«‘Ò «ÍzÊÓ∂∫ ‹ºÁ∆ ÿ ˘ Ô≈Á◊≈ Á≈ ÍzÌ≈Ú ÍÁ∂ «Íº ¤ ∂ ’È, Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ ‘ت Á∆ «Ú⁄≈Ë≈≈ ‹Ø ¡‹Ø’∂ √Ó∂∫ ”⁄ ¡≈¬∂ «ÁÈ ‘Ø Ú∆ Amolak Singh & companions - feeling aghast at the neglect Ó≈⁄ B@AE √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ 13 Electric wires hanging loose - an invitation to accident Amolak Singh & companions - discussing some point at the monument This is how the present SAD-BJP Govt of Punjab is treating our national hero Dry Fountations at the Memorial √≥Ì≈Ò‰ Á≈ ’≥Ó «√ ⁄Ûï ÏØÒÁ≈ ‘À ¿∞‘ «’¿∞∫ «Ú√≈«¡≈ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕ Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ ÿ Á∂ ¡‹≈«¬Ï ÿ Á∆ Î؇Ø◊≈¯∆ ÂØ∫ «ÏȪ Ú‹≈‘ Ø«’¡≈ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕ Ó’√Á √≈Î ‘À «’ ‘ΩÒ∆-‘ΩÒ∆ «¬«Â‘≈√’Â≈ ˘ ÷Ø«Á¡ª «Í’«È’ ʪ ”⁄ ÂÏÁ∆Ò ’ «Áº  ≈ ‹≈Ú∂ Õ «¬‘ «È¡Ë≈ «¬Ò‹≈Ó È‘∆∫Õ ·Ø√ ÍzÓ≈‰ Â∂ ¡Ë≈ ‘ÀÕ «¬«Â‘≈√’ Ê≈Úª ¡Â∂ «¬«Â‘≈√’ È≈«¬’ª Á∆ ‘’∆’∆ Ó‘ºÂÂ≈ Á≈ Óπ‘ªÁ≈ ÏÁÒ‰ Á≈ ¡≈͉≈ «¬’ «¬«Â‘≈√ ‘ÀÕ √≈‚∆ ÈÚ-Í∆‘Û∆ ˘ «¬√ «ÁÙ≈ ÚºÒ ‘∆ Ë»«‘¡≈ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕ √Ê≈ÍÂ∆ Óπ º ¤ ˘ Ú‡≈ Á∂ ‰ Ú≈Ò∂ , Ó≈Ë≈Û Ú≈Ò∂, ‡∆ Ù‡ª ¡Â∂ ͺ◊ª º’ √∆Ó ’È Ú≈Ò∂ Ì◊ «√≥ÿ È≈Ò Âª ‹≈‰-Í«‘⁄≈‰ ’≈¿∞ ‰ º ’ «ÁÒ⁄√Í∆ ÒÀ∫Á∆ ‘À Í «¬’ «⁄≥ÂÈÙ∆Ò «¬È’Ò≈Ï Á∂ «⁄≥È Ì◊ «√≥ÿ È≈Ò ¡‹Ø’∆ ÈΩ‹Ú≈È Í∆Û∆ «’Â∂ ¡º÷ ¡Â∂ ‘ºÊ È≈ «ÓÒ≈ ÒÚ∂ «¬√ ÂØ∫ Ï‘∞ ‘∆ ıÏÁ≈ «‘ ‘∆ ‘ÀÕ Ï∆Â∂ √≈Ò ⁄Ø ‰ ª ’≈È Ú≥ È √πÚ≥È∆¡ª ‘≈’Ó «Ëª «Í≥‚ ”⁄ Ó∂Ò∂ Ò◊≈ ‘∆¡ª √È «Óº‡∆ ÓºÊ∂ È≈Ò Ò◊≈ ‘∆¡ª √È ‘∞‰ ÿ Á∆ ‘≈Ò Ú∆ «Á÷≈¬∆ È‘∆∫ «Á≥ Á ∆Õ ‹º Á ∆ ÿ Á∆ √πº«÷¡≈ Á∂ È≈Ò È≈Ò «¬√ È≈Ò ‹∞ÛÚ∂∫ ’∞fi ‘Ø Íº÷ Ú∆ «ÚÙ∂Ù «Ë¡≈È «÷º⁄Á∂ ‘ÈÕ ‹ºÁ∆ ÿ Á∂ È≈Ò ◊≥Á◊∆ Ì«¡≈ ¤º Í Û ‘Ø « ¬¡≈ ’Á≈ √∆Õ Íz À √ , «¬È’Ò≈Ï∆ ‹º Ê ∂ Ï ≥ Á ∆¡ª ¡Â∂ È◊ «ÈÚ≈√∆¡ª Á∂ ¿∞µÁÓ È≈Ò «¬‘ ¤ºÍÛ Í» ’∂ ı»Ï√»Â Í≈’ ω≈«¬¡≈ «◊¡≈Õ «¬√˘ ‹ºÁ∆ ÿ È≈Ò ‹Ø«Û¡≈ «◊¡≈Õ Îπ ¡ ≈∂ ¡Â∂ Îπ º Ò Ï» ‡ ∂ Ò◊≈¬∂ ◊¬∂ Õ ¡º‹’ºÒï Îπ¡≈≈ Ï≥Á ‘ÀÕ Í≈‰∆ Óπº«’¡≈ ‘ÀÕ ÎπÒ º Ï»‡≈ √㮧 ’¡≈ ‘ÀÕ ÿ≈‘ ¡Â∂ Ï»‡∆ ‹ØÏÈ Â∂ ‘ÀÕ ÷≈√ ’’∂ Ò≈«¬Ï∂∆ Á∆¡ª Ï≈∆¡ª Á∂ ÓØ«„¡ª º’ Ï»‡∆ ÷Û∆ ‘ÀÕ Ò≈«¬Ï∂∆ Ó≥◊Ú∂∫ √≈‘ª Â∂ ⁄Ò ‘∆ ‘ÀÕ ÁØ Á∆ ʪ ‘∞‰ ÓπÒ≈‹Ó «¬’ ’ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ ¿∞‘ Ï≥«◊¡ª ÂØ∫ ¡≈¿∞∫Á≈ ‘Ø«¬¡≈ «’√∂ ÿØ∫ ‹≈Â∆ ÂΩ Â∂ «¬º’ ÁØ ¡ıÏ≈ª ⁄πº’ «Ò¡≈¿∞∫Á≈ ‘ÀÕ ÁØ ÿ≥‡∂ Ò≈«¬Ï∂∆ ÷ØÒ’ ï ∂ ‹ªÁ≈ ‘Ø«¬¡≈ ¡ıÏ≈ª È≈Ò «Ò‹≈ ’∂ Ï≥◊∆∫ ¿∞√∂ ÿ Ú≈Í√ ’ «Á≥Á≈ ‘ÀÕ Óπº÷ √Û’ ”Â∂ √«Ê ¡‹≈«¬Ï ÿ ÂØ∫ ‹∂ «Í≥‚ ÷‡’Û ’Òª Ú≈Ò∂ ‹ºÁ∆ ÿ ˘ ¡≈¬∆¬∂ ª «ÏÈ Î≈‡’ ∂ Ò Ú∂ ’≈«√≥◊ ‘ÀÕ «¬√ Ø‚∂ Î≈‡’ ’≈È «’√∂ Ú∂ Ò ∂ Ú∆ «‘Á∂ Ú∂ Á ’ ‘≈Á√≈ Ú≈Í √’Á≈ ‘ÀÕ «¬√ Î≈‡’ Â∂ ‘Ó∂Ù≈ ‘∆ ¡≈Ú≈‹≈¬∆ ω∆ «‘≥Á∆ ‘ÀÕ ÷≈√ ’’∂ ‹ºÁ∆ ÿ Ú∂÷‰ Ò¬∆ Í≥‹≈Ï Á∂ Á» Áπ≈‚∂ ÷∂ª ÂØ∫ √’»Ò∆ Ϻ⁄∂ ÚÀȪ ”⁄ ¡≈¿∞∫Á∂ «‘≥Á∂ ‘ÈÕ Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ Á∂ ‹ÈÓ ¡Â∂ Ù‘∆Á∆ «Á‘≈Û∂ ÓΩ’∂ ª «ÚÙ≈Ò Ó∂Ò≈ ‘∆ Òº«◊¡≈ «‘≥Á≈ ‘ÀÕ Íz Ë ≈È Ó≥  ∆ «¬≥ Á ≈ ◊ªË∆ È∂ ÷‡’Û ’Òª ”⁄ Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ Á∆ Ô≈Á ”⁄ A@@ «Ï√«¡ª Á≈ ‘√ÍÂ≈Ò Ï‰≈¿∞‰ Á≈ ¡ÀÒ≈È ’∆Â≈ √∆Õ ¡º‹ ’ºÒï «¬‘ E «Ï√Â∂ Á≈ ω ’∂ «‘ «◊¡≈Õ ÁÚ≈¬∆¡ª ¡Â∂ √≈‹Ø √≈Ó≈È Á≈ “’≈Ò «Í¡≈ ‘ÀÕ √ØÒ ÍÒª‡ ÷‡’Û ’Òª Á∆ «Ï‹Ò∆ √ÍÒ≈¬∆ Á∆ Ú∆ √‘»Ò «¬√ ‘√ÍÂ≈Ò ˘ È‘∆∫Õ ‹ÁØ∫ «’ «Í≥‚ Ú≈√∆¡ª È∂ √ØÒ ÍÒª‡ Ò¬∆ √≈∆ ˜Ó∆È Ì∂‡ ’∆Â∆ ‘ÀÕ «¬’ Ï≥ È ∂ ’Â≈Íπ Ò≈◊∂ ¡≈˜≈Á∆ √≥◊≈Ó∆¡ª Á∆ Ô≈Á ”⁄ Ó‘ª ¡‹≈«¬Ï ÿ ω≈¿∞ ‰ Á∂ Í≥ ‹ ≈Ï √’≈ ÚºÒØ∫ Á≈¡Ú∂ ’∆Â∂ ‹≈ ‘∂ ‘ÈÕ Á»‹∂ Ï≥È∆ Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ Á∂ ‹ºÁ∆ ÿ, Í≈’, Ò≈«¬Ï∂∆, Í≥‹≈Ï Ó≈Â≈ Á∂ «÷Â≈Ï È≈Ò «ÈÚ≈‹∆ Óª «Ú«Á¡≈ÚÂ∆ Ô≈Á◊≈∆ Í≈’, ‘√ÍÂ≈Ò ¡Â∂ Î≈‡’ Á∆ «¬‘ ‘≈Ò ‘À «¬‘ √Ì ’∞ fi ¡È∂ ’ ª √π ¡ ≈Òª ˘ ‹ÈÓ «Á≥ Á ≈ ‘À Õ «¬«Â‘≈√ ˘ ’Ø ¬ ∆ ¡≈͉∆ Óπº·∆ ”⁄ ’ÀÁ È‘∆∫ ’ √’Á≈Õ È≈ ‘∆ ’Ø ¬ ∆ Ï∂ Û ∆¡ª Í≈ √’Á≈ ‘À Õ «ÚÙ∂Ù ’’∂ ¡‹Ø’∂ √Ó∂∫ ¡≥Á Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ Á∆ «Ú⁄≈Ë≈≈ ¿∞Í ÍÁ∂ Í≈¿∞‰ Á∂ √≈∂ ÔÂÈ È≈’≈Ó «‘‰◊∂Õ Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ È∂ ÷πÁ Ú∆ ¡‹∂‘∂ «Ú⁄≈ª Á∆ ÍπÙ‡∆ ’«Á¡ª ¡≈͉∆ ‹∂ ‘ Ò ‚≈«¬∆ ”⁄ ¡Ó∆’È ’Ú∆ Ú≈Ò‡ «Ú‡ÓÀÈ Á∆ ’«ÚÂ≈ Á≈ «¬’ ‡Ø‡≈ Á˜ ’∆Â≈ ‘À : Á¯È È‘∆∫ ‘∞≥Á∂ ¡≈˜≈Á∆ Ò¬∆ ÓÈ Ú≈Ò∂ ÍÀÁ≈ ’Á∂ È∂ Óπ’Â∆-Ï∆‹ ‘Ø Ï∆‹ ÍÀÁ≈ ’È Ò¬∆ «‹√˘ Á» ÒÀ ‹ªÁ∆ ‘À ‘Ú≈ «Î Ï∆‹Á∆ ‘À «¬√˘ Í≈Ò‰ ÍØ√‰ ’Á∂ È∂ Úı≈, ‹Ò ¡Â∂ ·ß„’ Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ Á∂ ‹ºÁ∆ ÿ Á∆¡ª ÷πÁ∆¡ª ’≥˪ ¿∞Í ¿∞µ’∂ ¡Â∂ ÍΩ‰ª ”⁄ «Ò÷∂ Ù‘∆Á Á∂ ÏØÒ «’√∂ Ú∆ Ï∂-∞÷∆ Á∂ Ï≈Ú‹»Á ’Á∂ ÓÒÚ≈ È‘∆∫ ωÈ◊∂ Õ ¿∞ ‘ Ȫ ¯ª√∆ Á∂ Â÷Â∂ ÂØ ∫ «’‘≈ √∆ó ‘Ú≈ Ó∂∫ ‘∂◊∆ ‘Ó≈∂ «÷¡≈Ò ’∆ «Ï‹Ò∆¡ª Ô‘ ÓπÙÂ∂ ı≈’ ‘À ¯≈È∆ ‘∂ ‘∂, È≈ ‘∂Õ IDAG@-GFGCE √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ Ó≈⁄ B@AE 14 Annual meeting of Alumni Association were also elected for performing various duties for this session. According to this, D r. A r u n Kumar (President), Manjinder Singh, Prof. Savita Sharma, Jarnail Singh (Vice The old students of S. Govt College of Science Education and Research amassed to attend annual meeting of Alumni Association in the College campus. The director of the college, Dr.MohinderKaur Grewal welcomed the guests and appreciated that the old students of the college are serving at respectable positions bringing good name to the institution. Some of them have really touched the epochs of glory. She felt proud of them and asked them to take active interest in the progress of their alma mater. The former Director, Mohinder Singh Jassal, Prof. B a l w i n d e r S i n g h B r a r, Dr.Arun Kumar Sharma, S. Gulzar Singh and Prof. Jagdev Singh Gill nostalgically shared their valuable moments spent in the college and also stressed upon the role of the Alumni Association in the progress of the college.Prof. B a l w i n d e r S i n g h B r a r, Alumnus of the College shared that he would have been uneducated if this college was not there. In this meeting, members of Association President), Prof. Jagdev Singh Gill (Secretary and Financial Secretary), Prof. Nirmal Singh (Assistant Secretary), Prof. Balwinder Singh Brar, Kamaljeet Singh, Gulzar Singh, Harpreet Singh and SumitSoni ( Executive members) were elected. Prof. Savita Sharma presented vote of thanks to the guests and Prof. Rakesh Raman conducted the whole programme. Ó≈⁄ B@AE √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ 15 B@AE «Ú⁄ ’∆ ’∆ ‘ØÚ∂◊≈? ¶‚È ÂØ∫ ÈÍ≈Ò «√ßÿ Ù∂«◊æÒ ‹ÈÚ∆ B@AE «Ú⁄ √≥√≈ Á∂ G Ù’Â∆Ù≈Ò∆ Á∂ Ù ª Á∆ ’Ω Ó ªÂ∆ ‹Ê∂Ï≥Á∆, ‹∆-G, Á∆ ÍzË≈È◊∆ ‹ÓÈ∆ ’ØÒ ¡≈ ◊¬∆ ‘À ¡Â∂ BG ÓÀ∫Ï Á∂Ùª Á∂ Ô»Í∆ √≥ÿ Á∆ F Ó≈√’ ⁄º’ÚÂ∆ ÍzË≈È◊∆ ÒÀ‡Ú∆¡≈ ’ØÒ ¡≈ ◊¬∆ ‘ÀÕ ‹ÈÚ∆ «Ú⁄ Ì≈ Á∂ FFÚ∂ ∫ ◊‰Â≥ÂÂ≈ «ÁÚ√ ”Â∂ «‹ºÊ∂ ¡Ó∆’∆ ≈Ù‡ÍÂ∆, Ï≈’ ˙Ï≈Ó≈ Óπ º ÷ Ó«‘Ó≈È ÂΩ ”Â∂ ¡≈¬∂ √È, ¿∞µÊ∂ ÁØ «ÁȪ ·«‘ ÁΩ≈È Ì≈ Á∂ ÍzË≈È Ó≥Â∆ È«≥Á ÓØÁ∆ È≈Ò ’¬∆ ¡«‘Ó ÁØ Á∂Ù∆ «¬’≈È≈Ó∂ ’∆Â∂ ◊¬∂ ‘ÈÕ ÎÚ∆ ÁΩ ≈È «‹º Ê ∂ Ì≈ Á∆ ≈‹Ë≈È∆ «ÁºÒ∆ Á∆¡ª «ÚË≈È √Ì≈ ⁄؉ª ‘؉◊∆¡ª, ¿∞µÊ∂ ¡Î∆’≈ «Ú⁄ √Ì ÂØ ∫ Úº Ë ¡≈Ï≈Á∆ Ú≈Ò∂ Á∂ Ù , È≈¬∆‹∆∆¡≈ «Ú⁄ ¿∞ÊØ∫ Á∆ Í≈Ò∆ÓÀ∫‡ ¡Â∂ ≈Ù‡ÍÂ∆ Á∆¡ª ⁄؉ª ‘ج∆¡ªÕ Ó≈⁄ «Ú⁄ B@ Â≈∆÷ ˘ Ô»Í ¡Â∂ ‘Ø Á∂ Ù ª «Ú⁄ Í» È √» ‹ ◊z « ‘‰ Òº◊∂◊≈Õ «¬√∂ Ó‘∆È∂ «¬≥◊ÒÀ∫‚ Á∂ «¬’ √Ú◊Ú≈√∆ Ï≈ÁÙ≈‘, «⁄‚ Â∆‹≈ «‹√ Á∂ √∆ Á∂ ’∞ºfi «‘º√∂ «¬’ ’≈ Í≈’ «Ú⁄Ø∫ B@AB «Ú⁄ «ÓÒ∂ √È, ˘ ÒÀ √ ‡ Á∂ «◊‹∂ «Ú⁄ Áπ Ï ≈≈ ÁÎÈ≈«¬¡≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ ¡ÍzÀÒ «Ú⁄ «√º÷ª ÚºÒØ∫ ÷≈Ò√≈ √≈‹È≈ «ÁÚ√ ¡Â∂ «Ú√≈÷∆ Á≈ «Â¿∞ ‘ ≈ √≥ √ ≈ «Ú⁄ ÓÈ≈«¬¡≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ Ëπ ͺ¤Ó «Ú⁄ √≈∂ ¡Ó∆’∆ Á∂Ùª Á∆ √ºÂÚ∆∫ ’ÈÚÀÈÙÈ Í≈È≈Ó≈ «Ú÷∂ ¡≈ÔØ«‹Â ’∆Â∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ Ó¬∆, B@AE «Ú⁄ ÏÂ≈È∆¡≈ Á∆ Í≈Ò∆ÓÀ∫‡, ‘≈¿±√ ¡≈Î ’≈ÓȘ, Ò¬∆ ¡≈Ó ⁄Ø ‰ ª ‘Ø ‰ ◊∆¡ªÕ «¬È∑ ª ⁄Ø ‰ ª «Ú⁄ ’¬∆ Ì≈Â∆ Ó»Ò Á∂ ÍÚ≈√∆, Ì≈Â∆ È≈◊«’Â≈ ¤º‚ ’∂ ÏÂ≈ÈÚ∆ È≈◊«’ª Á∂ ÂΩ ”Â∂ ¡≈͉∂ ÈÚ∂ ∫ ¡Í‰≈¬∂ Á∂Ù Á∆ √≥√Á Á∂ ÓÀ∫Ï Ï‰È Ò¬∆ Úº ÷ Ø - Úº ÷ ∆¡ª ≈‹È∆Â’ Í≈‡∆¡ª Á∆¡ª «‡’‡ª ”Â∂ ⁄Ø ‰ ÒÛ‰◊∂Õ ‹» È «Ú⁄ Â∞ ’∆ Á∆¡ª ¡≈Ó ⁄؉ª ‘؉◊∆¡ªÕ «¬√∂ Ó‘∆È∂ ‹ÓÈ∆ Á∆ ⁄ª√Ò ¡À∫‹Ò≈ Ó«’Ò √Ì ÂØ∫ ¡Ó∆ Á∂ Ù ª Á∂ Óπ ÷ ∆¡ª Á≈ «√÷ √≥ Ó ∂ Ò È ¡≈ÔØ « ‹Â ’∂ ◊ ∆Õ ‹∂ » √ ∆ ≈Ù‡ÍÂ∆, ÚÒ≈Á∆Ó∆ Íπ « ÂÈ ˘ √ºÁ≈ «ÁºÂ≈ «◊¡≈ ª «¬‘ ‹∆-G Á∂Ùª Á∆ ‹Ê∂Ï≥Á∆ ‹∆-H Ù’Â∆Ù≈Ò∆ Á∂Ùª Á∂ Óπ÷∆¡ª Á∆ «ÓÒ‰∆ ‘ØÚ∂◊∆Õ ‹∞Ò≈¬∆ «Ú⁄ Ô»Í∆ √≥ÿ Á∂Ùª Á∆ ⁄º’ÚÂ∆ F-Ó≈«√’ ÍzË≈È◊∆ √Ì ÂØ ∫ ¤Ø ‡ ≈ ¡Â∂ ÿº ‡ ¡≈Ï≈Á∆ Ú≈Ò≈ Ò’√ÓÏ◊ √≥Ì≈Ò ÒÚ∂◊≈Õ ¡◊√ «Ú⁄ ABG ’ØÛ Ì≈Â∆, Ì≈ ¡Â∂∂ ’Ω Ó ªÂ∆ ͺ Ë ”Â∂ √Ê≈«Í ¡≈͉∂ Á»  Ú≈√ª «Ú÷∂ «Â≥ ◊ ≈ Ò«‘≈ ’∂ √≥ √ ≈ Ì «Ú⁄ √π  ≥  Â≈ «ÁÚ√ ÓÈ≈¿∞‰◊∂Õ √Â≥ Ï «Ú⁄ ÏÂ≈È∆¡≈ Á∆ Ó‘≈≈‰∆ ¡«Ò˜ÏÀ Ê (Á» ‹ ∆) √≥ √ ≈ «Ú⁄ √Ì ÂØ∫ ÚºË, FC √≈Ò G Ó‘∆È∂ ¡Â∂ C «ÁÈ, ≈‹ ’È Ú≈Ò∆ ÏÂ≈ÈÚ∆ ÓÒ’≈ «Ú’Ø ‡ Ø ∆¡≈ Á≈ «’≈‚ ÂØ Û ∂ ◊ ∆Õ ¡’± Ï «Ú⁄ ’À È ∂ ‚ ≈ Á∆¡ª ¡≈Ó ⁄Ø ‰ ª ‘Ø ‰ ‹≈ ‘∆¡ª ‘ÈÕ «ÚÙÚ Á∂ √Ì ÂØ∫ Úº‚∂ ¡≈«Ê’ ¡Á≈∂, ¡≥Â≈Ù‡∆ ÓπÁ≈ Î≥‚ ¡Â∂ «ÚÙÚ ÏÀ∫’, Í∆» «Ú⁄ Ò∆Ó≈ «Ú÷∂ ¡≈͉∆ √≈Ò≈È≈ ’≈ÈÎ≥ √ ’È◊∂Õ AA ÈÚ≥Ï ˘ Ì≈Â∆¡ª Á≈ √Ì ÂØ ∫ Úº ‚ ≈ Ø Ù È∆¡≈ Ú≈Ò≈ Á∆Ú≈Ò∆ «Â¿∞ ‘ ≈ Ì≈ ¡Â∂ «ÚÁ∂ Ù ª «Ú⁄ Ú√Á∂ ’ØÛª Ì≈Â∆ ÓÈ≈¿∞‰◊∂Õ «¬√∂ Ó‘∆È∂ Â∞’∆ √≥√≈ Á∂ √Ì ÂØ∫ ¡Ó∆ B@ Á∂Ùª Á∆ ◊∞‡Ï≥Á∆, ‹∆-B@, Á∆ √Ò≈È≈ ’≈ÈÎ≥ √ Á∆ Ó«‘Ó≈È «ÈÚ≈‹∆ ’∂◊∆ ¡Â∂ BA-ÓÀ∫Ï Á∂Ù∆ ““¬∂ Ù ∆¡≈-ÍÀ √ «Î’ ¡≈«Ê’ Ì≈¬∆Ú≈Ò∆U ◊∞ ‡ Ï≥ Á ∆ Á≈ √Ò≈È≈ √≥Ó∂ÒÈ «ÎÒÍ∆È «Ú⁄ ÓÈ∆Ò≈ «Ú÷∂ ¡≈ÔØ«‹Â ’∆Â≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ Á√≥Ï «Ú⁄ √Í∂È Á∆¡ª ¡≈Ó ⁄Ø ‰ ª ‘Ø ‹≈‰◊∆¡ªÕ «¬√∂ Ó‘∆È∂ ¬∆√≈¬∆ ËÓ Á≈ √Ì ÂØ∫ Úº‚≈ √≈Ò≈È≈ «Â¿∞ ‘ ≈, «’z √ Ó√, √≥ √ ≈ Ì «Ú⁄ ÓÈ≈«¬¡≈ ‹≈Ú∂◊≈ ¡Â∂ ¬∆√≈¬∆ ËÓ Á∂ Óπ÷∆ «¬‡Ò∆ «Ú⁄ ØÓ «Ú÷∂ ÚÀ‡∆’È ⁄Ω’ «Ú⁄ «¬’ºÂ Òº÷ª ¬∆√≈¬∆¡ª ¡Â∂ ◊À-¬∆√≈¬∆¡ª ˘ √≥√≈ «Ú⁄ ¡ÓÈÙªÂ∆ Ï’≈ º÷‰ ¡Â∂ ’È Á≈ «¬«Â‘≈√’ √≥Á∂Ù Á∂‰◊∂Õ Á«‘ÙÂÚ≈Á∆ ⁄π ‰ Ω Â ∆¡ª : «¬√ Ú∑∂ Á∆ Ù∞»¡≈ ‘∆ Ϊ√ «Ú⁄ ÍÀ«√ «Ú÷∂ Ú≈Í∆ «¬’ ¡«‹‘∆ Á«‘ÙÂÚ≈Á∆ ÿ‡È≈ È≈Ò ‘Ø ¬ ∆ ‘À , «‹º Ê ∂ «¬’ ¡÷Ï≈ Á∂ √≥ Í ≈Á’ √Ó∂  √≈∂ √≥Í≈Á’∆ «ÚÌ≈◊ Á∂ ’Ó⁄≈∆¡ª ˘ ◊ØÒ∆¡ª È≈Ò ¿∞‚≈ «ÁºÂ≈ «◊¡≈ √∆Õ «¬√Ò≈Ó∆ Á«‘ÙÂÚ≈Á∆¡ª ÚºÒØ∫ ’∆Â∆ «¬√ ¡Î√Ø √ È≈’ ÿ‡È≈ «Ú⁄ AB «Ú¡’Â∆ Ó≈∂ ◊¬∂ ¡Â∂ ¿∞√ ÂØ∫ Ï≈¡Á Ò◊≈Â≈ ÁØ «ÁÈ ‘Ø Ê≈Úª ”Â∂ Ú∆ Ï∂◊∞È≈‘∂ È≈◊«’ Ó≈∂ ◊¬∂Õ ’ΩÓªÂ∆ ͺ Ë ”Â∂ B@AE «Ú⁄ √Ì ÂØ ∫ Úº ‚ ∆ ⁄π‰ΩÂ∆ «¬√Ò≈Ó∆ Á«‘ÙÂÚ≈Á ‘À, ‹Ø ¡Ó∆’≈ Á∆ «ÍÏÒ∆’È Í≈‡∆ Á∂ ÁØ «Í˙-Íπ º Â ¡Â∂ Ïπ Ù Í«Ú≈ Á∂ ≈Ù¡ÍÂ∆¡ª È∂ ¬∆≈’ ˘ ÂÏ≈‘ ’È ¡Â∂ ¿∞√ Á≈ ’ج∆ √Ê≈¬∆ ¡ÓÈ Í√≥ Á ‘º Ò È≈ ’È ÏÁÒ∂ √≈∂ ¡Ó∆’∆ ÒØ’ª Ò¬∆ √≥√≈ Ì «Ú⁄ ’≥‚∂ Ï∆‹ «ÁºÂ∂ ‘È, «‹È∑ª ˘ «ÚØË∆ ‚ÀÓØ’∂«‡’ Í≈‡∆ Á∂ Í«‘Ò∂ ◊À-◊Ø∂ ’≈ÏÒ ≈Ù‡ÍÂ∆, Ï≈’ ˙Ï≈Ó≈ ˘ ¡≈͉∂ ’≈‹’≈Ò Á∂ H √≈Ò Ò◊≈Â≈ ⁄π ◊ ‰∂ ͬ∂ ‘∂ ‘È ¡Â∂ ¡Ó∆’∆ Á»ÂÚ≈√ª Á∂ ’Ó⁄≈∆¡ª, ¡Ó∆’∆ ͺ’≈ª ¡Â∂ √ÀÒ≈È∆¡ª ˘ √Ó∂∫-√Ó∂∫ ¡≈͉∆ ’∞Ï≈È∆ Á∂ ’∂ ⁄π◊‰∂ ÍÀ ‘∂ ‘ÈÕ ¬∆≈’ Á∂ Í∆Û «¬√Ò≈Ó∆ ¤Ø ’ «¡ª Á∂ È≈Ò ‘∞ ‰ √∆∆¡≈, «ÒÏ∆¡≈, Â≈«ÒÏ≈È, ¡Î◊≈«È√Â≈È, Í≈«’√Â≈È-’ÙÓ∆∆ «¬≥‘≈¡ Í√≥Á «¬√Ò≈Ó∆ Á«‘ÙÂÍ√≥Á ‘∞‰ √Ó∂∫-√Ó∂∫ Í≈«’√Â≈È, Ì≈Â, ’∆È∆¡≈, ÂȘ≈È∆¡≈, ¡≈√‡z∂Ò∆¡≈ ¡Â∂ Ϊ√ ¡≈«Á Á∂Ùª «Ú⁄ ¡≈͉∆ «¬√Ò≈Ó∆ ÂÛ∆ ·Ø√‰ Ò¬∆ Ï∂◊∞È≈‘ ÒØ’ª ˘ ÏÒ∆ Á∂ Ϻ’∂ ω≈¿∞∫Á∂ Ú∂÷∂ ‹ªÁ∂ ‘∂ ‘ÈÕ ≈‹È∆«Â’ ⁄π‰ΩÂ∆¡ª : «¬√ Ú∑∂ «Ú⁄ Ì≈ Á∆ ≈‹Ë≈È∆ «ÁºÒ∆ Úª◊ Ô»Í Á∂ ÏÂ≈È∆¡≈ ¡Â∂ √Í∂È «Ú⁄, ¡Â∂ ¿∞µÂ∆ ¡Ó∆’≈ Á∂ ’ÀÈ∂‚≈ «Ú⁄ √≥√Á∆ ⁄؉ª ‘؉◊∆¡ªÕ ÏÂ≈È∆¡≈ ¡Â∂ ’ÀÈ∂‚≈ «Ú⁄ «¬√ Ú∂Ò∂ ‡Ø∆ ‹ª ’ȘÚ∂«‡Ú Í≈‡∆ Á∂ ‘≈’Óª Á∆¡ª √’≈ª ‘È, «‹È∑ ª ˘ ÏÂ≈È∆¡≈ «Ú⁄ Á»‹∆ Úº‚∆ Í≈‡∆ Ò∂Ï Í≈‡∆ ¡Â∂ ’ÀÈ∂‚≈ «Ú⁄ «ÒÏÒ Í≈‡∆ Á∂ Ò∆‚ª Á∆¡ª «√ºË∆¡ª ⁄π‰ΩÂ∆¡ª Á≈ √≈‘Ó‰≈ ’È≈ ÍÀ «‘≈ ‘ÀÕ ’ÀÈ∂‚≈ «Ú⁄ Ï‘∞  √÷ Óπ ’ ≈ÏÒ≈ ‘Ø ‰ Á∆ √≥ Ì ≈ÚÈ≈ ‘À , «’¿∞ ∫ «’ ’À È ∂ ‚ ≈ Á∆ «ÒÏÒ Í≈‡∆ Á∂ ÚÂÓ≈È ¡≈◊» «Í¤Ò∂ Á‘≈«’¡ª ÁΩ≈È Ò◊≈Â≈ AE Ú∑∂ ÍzË≈È Ó≥Â∆ ‘∂, Í∆∆ ‡»‚Ø¡ Á∂ Íπ º Â ‹√«‡È ‡» ‚ Ø ¡ ‘È, ‹Ø ¡≈͉∂ «ÍÂ≈ Á∆ «Ú≈√ Á≈ Ò≈Ì ¿∞·≈¿∞∫Á∂ ‘ج∂ ’ÀÈ∂‚≈ Á∂ ÷≈ÈÁ≈È∆ ‹ª Ú≈«¬Â∆ «ÒÏÒ Ú؇ª ¡Â∂ √≈Ê∆¡ª Á≈ ÌÍ» √«‘ÔØ ◊ Íz ≈ Í ’’∂ √‡∆ÎÈ ‘≈Í Á∆ Í≈‡∆ «Ú∞ º Ë ÎÀ√Ò≈’∞≥È ÒÛ≈¬∆ «‹ºÂ √’Á∂ ‘ÈÕ Ì≈ ¡Â∂ B@AE : Ì≈ √Ì ÂØ∫ ÚºË ABG ’ØÛ Ú√Ø∫ Ú≈Ò≈ «ÚÙ≈Ò ÒØ’≈‹∆ Á∂Ù ‘À, «‹√ ˘ √Ì ÂØ∫ ÚºË ’Ω Ó ∆ ¡Â∂ ’Ω Ó ªÂ∆ ⁄π ‰ Ω Â ∆¡ª ‘ÈÕ «‹º Ê ∂ Á«‘ÙÂÚ≈Á∆, ¡«ÂÚ≈Á∆, Úº÷Ú≈Á∆, Ó≈˙Ú≈Á∆, È’√ÒÚ≈Á∆, ’ÙÓ∆∆ ¡Â∂ «¬√Ò≈Ó∆ ÿ‡È≈Úª È≈Ò AIDG ÂØ∫ Ò◊≈Â≈ ‹»fi ‘∆¡ª Ì≈Â∆ ÎΩ ‹ ª ¡Â∂ √π º « ÷¡≈ ÁÒª ˘ B@AE «Ú⁄ ¿√∂ Â∑ ª ÷ÏÁ≈ «‘‰≈ ÍÚ∂◊≈Õ «Í¤Ò∂ Ú∑∂ ““¡º¤∂ «ÁÈ ¡≈È∂ Ú≈Ò∂ ‘À∫U Á∂ Íz⁄≈ È≈Ò A@ √≈Ò ÂØ∫ ⁄ºÒ ‘∆ «ÌzÙ‡ ¡Â∂ «È’≥Ó∆ ’ª◊√ √’≈ ˘ «⁄ºÂ ’’∂ Ì≈Â∆ ‹ÈÂ≈ Í≈‡∆ Á∆ ÓΩÁ∆ √’≈ ’∂∫Á «Ú⁄ ¤≈ ◊¬∆ ‘À, Í «Í¤Ò∂ I Ó‘∆È∂ ÂØ∫ Ì≈Â∆ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ «‘≥ Á » ÍÏÒ Â≈È≈Ù≈‘∆, ÁØ ÈßÏ Á≈ ’ΩÓ∆ ÚÍ≈, «ÙÚÂ÷Ø ∆, «ÓÒ≈Ú‡÷Ø ∆ ¡Â∂ ÍzÙ≈√È’ «ÌzÙ‡≈⁄≈ ‘ «ÁÈ Í«‘Òª ÂØ∫ Ú∆ ÚºË Ì≈Â∆ «Ó‘ÈÂ’Ù ‹È‹∆ÚÈ ˘ ÍzÌ≈«Ú ’Á∂ Ú∂÷∂ ‹≈ ‘∂ ‘ÈÕ BF ‹ÈÚ∆ Á∂ ◊‰Â≥ «ÁÚ√ ”Â∂ √Ì ÂØ ∫ Ù’Â∆Ù≈Ò∆ Á∂ Ù Á∂ ≈Ù‡ÍÂ∆ Ï≈’ ˙Ï≈Ó≈ Á∂ Óπ º ÷ Ó«‘Ó≈È∆ √Ú≈◊ ¡Â∂ ÁØ - Á∂ Ù ∆ ◊ºÒÏ≈ È≈Ò Ì≈ Á∆ «ÚÁ∂Ù∆ È∆Â∆ ¡Â∂ Íz Ë ≈È Ó≥  ∆ È«≥ Á ÓØ Á ∆ ˘ Ú’Â∆ ÂΩ ”Â∂ ’Ω Ó ∆ ¡Â∂ ’Ω Ó ªÂ∆ ͺ Ë ”Â∂ √’≈∆ √Íz √ Â∆ Ú≈Ò≈ Íz ⁄ ≈’ ¡Â∂ Úº ’ ≈∆ ‘∞ Ò ≈≈ ª «Ó«Ò¡≈ ‘À Í Ïπ º Ë ∆‹∆Ú∆¡ª ¡Â∂ «Èͺ÷ ÒØ’ª, Ó∆‚∆¡≈ ¡Â∂ ÚÍ≈’ ¡Á≈«¡ª ”Â∂ «’√∂ «’√Ó Á≈ √Ê≈¬∆ Íz Ì ≈Ú È‘∆∫ ÍÀ √’∂ ◊ ≈ ¡Â∂ È≈ ‘∆ ¡≈Ó Ì≈Â∆ Á∂ Ø ˜ ≈È≈ ‹∆ÚÈ ‹ª ÍºË ”Â∂ ¡√ ÍÚ∂◊≈Õ ’∂∫Á «Ú⁄ ÓØÁ∆ √’≈ «’‘Û∆¡ª ‹ÈÂ≈-ͺ÷∆, «Ú’≈√Ù∆Ò ¡Â∂ «Ìz Ù ‡≈⁄≈ Óπ ’ Â ÔØ ‹ È≈Úª ˘ ’∂ ∫ Á ¡Â∂ ¡≈͉∆¡ª Ì≈¬∆Ú≈Ò∆ ‹ª Ì≈‹Í≈ ≈‹ √’≈ª Á∂ «ÌzÙ‡ ¡≈◊»¡ª ¡Â∂ ¡«Ë’≈∆¡ª ÂØ∫ Ì≈Â∆ ÒØ’ª ˘ Óπ’ ’Ú≈ ’∂ √Óπº⁄∂ Ì≈ Ú≈√∆¡ª ˘ √π÷Á≈«¬’, √π  ≥  ¿∞ È Â∆Ù∆Ò, «Ú’≈√Ù∆Ò, «ÙÚÂ÷Ø∆ ¡Ë∆È Ò◊≈Â≈ «Ú’√ ‘Ø ‘∂ ÁØ ÈßÏ Á∂ Ë≥Á∂ ÂØ∫ Óπ’ ’Ú≈ ’∂ ’∆ ¿∞µ⁄∆-ͺË∆ «Ú«Á¡’, «√‘ ¡Â∂ ÍzÏ≥Ë’∆ √∂Ú≈Úª Óπ‘º¬∆¡≈ ’Ú≈ √’Á∆ ‘À? «¬‘∆ Ì≈ ¡Â∂ Ì≈Â∆¡ª ˘ ؘ≈È≈ ‹È‹∆ÚÈ Á∆ ⁄π‰ΩÂ∆¡ª ÂØ∫ Óπ’ ’Ú≈ ’∂ Á∂Ù ¡Â∂ Á∂ÙÚ≈√∆¡ª ˘ ““¡º¤∂ «ÁȪU Á∆ fiÒ’ «Ú÷≈ √’Á∂ ‘È, È‘∆∫ ª B@AE «Ú⁄ Ú∆ «Í¤Ò∂ Ú«¡ª Úª◊ «Ó‘ÈÂ’Ù ¡Â∂ ’≈ÏÒ Ì≈Â∆ ÈΩ ‹ Ú≈È ÚË∆¡≈ ¡≈«Ê’ ÏÁÒ Á∆ ÂÒ≈Ù «Ú⁄ «ÚÁ∂ Ù ∆ Á»ÂÚ≈√ª Á∂ Ï»‘∂ ·ØÁ∂ ‘ج∂ ÒßÓ∆¡ª ’Â≈ª Ï≥È ’∂ ÷Û∑∂ Ú∂÷∂ ‹≈‰◊∂Õ ÓØÏ≈«¬Ò : @GI@-CAI@-HCH Email: [email protected] √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ «Ú’≈√ Á∂ Ȫ ”Â∂ «ÚÈ≈Ù È«ßÁ ’πÓ≈ ‹∆ Ó≈⁄ B@AE 16 Òº÷ª ‘À’‡∂¡ ˜Ó∆È ”Â∂ ‚≈’≈ ÷∂ª ¡Â∂ ‹≥◊Òª Á∂ ’ØÛª Íπ º ª Á≈ ¿∞‹≈Û≈ È«≥Á ÓØÁ∆ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ‘∂·Ò∆ Ì≈‹Í≈ √’≈ ÚºÒØ∫ B@AC Á∂ ˜Ó∆È ¡«Ë◊z«‘‰ ’≈˘È «Úº⁄ CA Á√≥Ï B@AD ˘ ¡≈‚∆ÈÀ∫√ ≈‘∆∫ ’∆Â∆¡ª ◊¬∆¡ª √Ø Ë ª ¡√Ò «Úº ⁄ Ì≈ Á∂ ’ØÛª «’√≈Ȫ ¡Â∂ √Á∆¡ª ÂØ∫ ‹≥◊Òª Á∆ Ïπº’Ò «Úº⁄ «‘≥Á∂ ¡≈«ÁÚ≈√∆¡ª Á∂ «√ª ”Â∂ Ó≥‚≈ ‘∆¡ª Á∂√∆-«ÚÁ∂Ù∆ «◊fiª ˘ ¿∞‘Ȫ Á≈ Ó≈√ ÈØ⁄‰ Á∆ ‘ºÒ≈Ù∂∆ ‘ÀÕ «Ú’≈√ Á∂ Ȫ ”Â∂ Òº÷ª ‘À’‡∂¡ ˜Ó∆È ‘ۺ͉; ÷∂ª ¡Â∂ ‹≥◊Òª Á∂ ’ØÛª ÍπºÂª Á≈ ÁπÈ∆¡ª «Úº⁄ √Ì ÂØ∫ Úº‚≈ ¿∞‹≈Û≈ ’È; ÓπÒ’ Ì Á∂ ’∞ÁÂ∆ Ó≈Ò ÷˜≈È∂ó ‹Ò, ‹≥◊Ò, ˜Ó∆È, ÷«‰‹ ÍÁ≈Ê, «’Â-Ù’Â∆ ¡≈«Á Á∂√∆-«ÚÁ∂Ù∆ ’≥ÍÈ∆¡ª Á∆ ÓπÈ≈Î∂ Á∆ ‘Ú√ Á∂ Ì∂ ‡ ⁄Û∑ ≈ ¿∞ ‰ Á≈ ≈‘ ͺ Ë ≈ ’È ≈‘∆∫ó «¬‘ Ì≈ Á∂ ’ØÛª ◊∆Ï ¡Â∂ «Ó‘ÈÂ’Ù ÒØ’ª «Ú∞ºË ⁄∆ ¡«Â ◊≥Ì∆ ÷»È∆ √≈«‹Ù ‘ÀÕ «¬√ √≈«‹Ù «Úº⁄ ’ª◊√ ¡Â∂ Ô» . Í∆.¬∂ . √’≈ «Úº ⁄ ¿∞ √ Á∆¡ª √«‘ÔØ ◊ ∆ Í≈‡∆¡ª, Ì≈‹Í≈ ¡Â∂ ¡À È .‚∆.¬∂ √’≈ «Úº ⁄ ¿∞ √ Á∆¡ª Ì≈¬∆Ú≈Ò Í≈‡∆¡ª, √∆. Í∆. ¡ÀÓ., √∆.Í∆.¡≈¬∆ ¡Â∂ «¬‘Ȫ Á≈ ÷ºÏ≈ ÓØ⁄≈, ¡’≈Ò∆ ÁÒ Ï≈ÁÒ, √Ó≈‹Ú≈Á∆ Í≈‡∆, ‚∆.¡ÀÓ.’∂., ¡≥È≈ ‚∆.¡ÀÓ.’∂, Â∂ Ò ◊» Á∂ √ Ó Ú◊∆¡ª «¬Ò≈’≈¬∆ Í≈‡∆¡ªó◊ºÒ ’∆ Òº◊̺◊ √≈∆¡ª Í≈Ò∆Ó≈È∆ Í≈‡∆¡ª Ù≈ÓÒ ‘ÈÕ √≥√≈ ÏÀ∫’, ’ΩÓªÂ∆ ÓπÁ≈ Î≥‚ ¡Â∂ √≥√≈ ÚÍ≈ √≥√Ê≈ Á∆ √≈Ó≈‹ Ì◊ ÙÀÂ≈È∆ «Â’Û∆ «¬√ √≈«‹Ù Á∂ Ï«Ò¿±«Íz≥‡ «Â¡≈ ’Á∆ ‘ÀÕ ¬∂Ù∆¡È «Ú’≈√ ÏÀ∫’ (¬∂.‚∆.Ï∆.) ¡Â∂ Á∂√∆-«ÚÁ∂Ù∆ ∂«‡≥◊ √≥√Ê≈Úª (√‡À∫‚‚ ¡À∫‚ Í»¡, ’»Í, ’∆«√Ò ¡≈«Á) «¬√ Ï«Ò¿±-«Íz≥‡ Á∂ ¡≈Ë≈ ”Â∂ Úº÷ Úº÷ ÓπÒ’ª Á∂ «Ú’≈√ Á∂ Ó≈Í-Á≥‚ «‘ ’Á∆¡ª ‘ÈÕ «’√∂ ÓπÒ’ «Úº⁄ «’≥È∂ ÒØ’ª ˘ ÁØ ‚≥◊ Á∆ ؇∆ ‹∞ÛÁ∆, «’≥È∂ ÒØ’ª Á∂ «√ ”Â∂ ¤ºÂ È‘∆∫, «’≥ È ∂ ÒØ ’ «Ú«Á¡≈, «√‘ √‘»Òª ¡Â∂ Í∆‰ Ú≈Ò∂ √≈Î Í≈‰∆ ÂØ∫ Úªfi∂ ‘È, «¬‘ ¿∞‘Ȫ Á∆ «⁄≥Â≈ Á≈ «ÚÙ≈ È‘∆∫Õ ¿∞‘Ȫ Á∆ «⁄≥Â≈ ‘À- √º‡≈ Ï≈˜≈, ÈÚ∆¡ª √È¡ºÂª Ò≈¿∞‰ ¡Â∂ Ï≥Á ’È Á∆ ¡≈˜≈Á∆, «’Â∆¡ª ˘ ÈΩ’∆ ”Â∂ º÷‰ ¡Â∂ ’º„‰ (‘≈«¬ ¡À∫‚ Î≈«¬) Á∆ ¡≈˜≈Á∆, «ÚÁ∂ Ù ∆ Í» ≥ ‹ ∆ «ÈÚ∂Ù ¡Â∂ ÓπÈ≈Î∂ ’Ó≈¿∞‰ Á∆ Óπ’≥ÓÒ ¡≈˜≈Á∆, ‡À ’ √ ¤Ø ‡ ª, √≥ ⁄ ≈ ¡Â∂ „Ø¡≈-„∞¡≈¬∆ Á∆¡ª √√Â∆¡ª √‘»Òª ¡≈«ÁÕ ‘ «Èº’∆ Ó؇∆ ◊ºÒ ”Â∂ ‹∞ºÂØ ‹∞ºÂ∆ ‘؉ Ú≈Ò∆¡ª ’ª◊√, Ì≈‹Í≈ ¡Â∂ ‘Ø Í≈Ò∆Ó≈È∆ Í≈‡∆¡ª «Úº⁄ ÒØ’ª Á∂ ¿∞ ‹ ≈Û∂ ¡Â∂ ¿∞ ‘ Ȫ ˘ √≈ËÈ-‘∆‰ ω≈¿∞‰ Ï≈∂ Óπ’≥Ó ¡Â∂ Ò≈«Ó√≈Ò ¬∂’Â≈ ‘ÀÕ ’ª◊√ Á∆ «ÚÙ∂Ù ¡≈«Ê’ ÷∂Â, ’ΩÓ∆ √È¡ºÂ∆ ¿∞ÂÍ≈ÁÈ ˜ØÈ (¡À È .¡≈.¡À Ó .˜À µ ‚) ¡Â∂ √È¡º  ∆ ◊«Ò¡≈∂ ω≈¿∞‰ Á∆¡ª ÔØ‹È≈Úª, «ÚÁ∂Ù∆ Í»‹ ≥ ∆ «ÈÚ∂Ù ˘ ¿∞ÂÙ≈‘ ’È≈ ¡Â∂ Á∂√∆ «ÚÁ∂Ù∆ ËÈ-’∞Ï∂ª ˘ ÚºË ÂØ∫ ÚºË ‡À’√ «¡≈«¬Âª Á∂‰ Á∆¡ª ÒØ’-Ó≈» È∆Â∆¡ª ”Â∂ Ì≈‹Í≈ ˘ ’ج∆ Â’Ò∆Î È‘∆∫, √◊Ø∫ «¬‘Ȫ È∆Â∆¡ª ˘ ‘Ø ˜Ø √Ø È≈Ò Ò≈◊» ’∆Â∂ ‹≈‰ Á∂ ≈‘ ͬ∆ ‘ج∆ ‘ÀÕ Ì≈‹Í≈ √’≈ Á∂ “Ó∂ ’ «¬È «¬≥ ‚ ∆¡≈“ Íz Ø ◊ ≈Ó ≈‘∆∫ √≈Ó≈‹∆ «ÚÁ∂Ù∆ ’≥ÍÈ∆¡ª ˘ Ì≈ «Úº⁄ ’≈÷≈È∂ Ò≈¿∞‰ Á∆ ÷πºÒ∑ Á∂‰ ”Â∂ ’ª◊√ ˘ ’ج∆ «¬Â≈‹ È‘∆∫Õ √≈Ò B@AC Á∂ ̱Ó∆ ¡«Ë◊z«‘‰ ’≈˘È «Úº⁄ ÓØÁ∆ √’≈ ÚºÒ∫Ø ’∆Â∆¡ª √Ø˪ Á∆ «¬‘ Í≈‡∆¡ª ¿∞ µ ÍØ ∫ ⁄≈‘∂ «‹≥ È ∆ Ó˜∆ È∞’Â≈⁄∆È∆ ¡Â∂ «ÚØË ’È Í «„º‚Ø∫ ÷πÙ ¡Â∂ Ï≈◊ØÏ≈◊ ‘ÈÕ ÓØÁ∆ √’≈ «¬‘Ȫ √Ø˪ ≈‘∆∫ «’√≈Ȫ ¡Â∂ ’Ï≈«¬Ò∆ ÒØ’ª ÂØ∫ Òº÷ª ‘À’‡∂¡ ˜Ó∆È ÷Ø‘ ’∂ Á∂√∆ «ÚÁ∂Ù∆ Úº‚∂ Í»≥‹∆ÍÂ∆¡ª Á∂ ‘Ú≈Ò∂ ’È Á∆ ÔØ‹È≈ ÿÛ∆ ÏÀ·∆ ‘ÀÕ «ÚÙ∂Ù ¡≈«Ê’ ÷∂Â, ’Ω Ó ∆ √È¡º  ∆ ¿∞  Í≈ÁÈ ˜Ø È ¡Â∂ √È¡ºÂ∆ ◊«Ò¡≈∂ «¬√∂ ÔØ‹È≈ Á≈ ‘∆ «‘º √ ≈ ‘ÈÕ «’√≈Ȫ, ÷∂  ӘÁ» ª, ’Ï≈«¬Ò∆ ÒØ’ª ¡≈«Á Á≈ √Ì ÂØ∫ Úº‚≈ ¿∞‹≈Û≈ ‘؉ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕ ⁄≈ª «ÁÙ≈Úª ”⁄ √È¡ºÂ∆ ◊«Ò¡≈∂¿∞‹≈Û∂ Á∆¡ª Ò∆’ª Ì≈Â∆ ‘≈’Óª È∂ √≈Ó≈‹∆ √≥√Ê≈Úª È≈Ò «ÓÒ ’∂ Á∂Ù Á∆¡ª ⁄≈ª «ÁÙ≈Úª ”⁄ Òº÷ª «’ÒØÓ∆‡ ÷∂ «Úº⁄ ÎÀÒ∂ √È¡ºÂ∆ ◊«Ò¡≈∂ ’≈«¬Ó ’’∂, ’Ø Û ª «’√≈Ȫ, ÷∂  ӘÁ» ª ¡Â∂ ’Ï≈«¬Ò∆ ÒØ’ª ˘ ¿∞‹≈ÛÈ Á∆ √’∆Ó «Â¡≈ ’ Ò¬∆ ‘À Õ «¬‘Ȫ ◊«Ò¡≈«¡ª ”⁄Ø∫ Í«‘Ò≈ «ÁºÒ∆-Óπ≥Ϭ∆ √È¡º  ∆ ◊«Ò¡≈≈ ‘À , ‹Ø ADHC «’ÒØÓ∆‡ ÒßÏ≈ ‘ÀÕ Á»‹≈ ¡≥«ÓzÂ√’ΩÒ’≈Â≈ Ú∆ Òº◊̺◊ «¬≥È≈ ‘∆ ÒßÏ≈ ‘ÀÕ Â∆√≈ EF@ «’ÒØÓ∆‡ ÒßÏ≈ ⁄∂Ȭ º ∆ÏÀ ∫ ◊Ò» » - «⁄ÂÁπ ◊ √È¡º  ∆ ◊«Ò¡≈≈ ‘ÀÕ ⁄ΩÊ≈, ÏÀ∫◊Ò»»-Óπ≥Ϭ∆ ¡≈«Ê’ ◊«Ò¡≈≈ ‘ÀÕ Í≥‹Úª Í»Ï∆ º ‡ ¡≈«Ê’ ◊«Ò¡≈≈ ‘À , ‹Ø «’ ’ΩÒ’≈Â≈ ÂØ∫ ‡»‡∆’ΩÈ Âº’ ÎÀ«Ò¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ «¬‘Ȫ ”⁄Ø∫ «ÁºÒ∆-Óπ≥Ϭ∆ √È¡ºÂ∆ ◊«Ò¡≈∂ ”Â∂ ’≥Ó Ù∞» ‘Ø ⁄πº«’¡≈ ‘ÀÕ ‹Í≈È Á∂ Í»≥‹∆ √«‘ÔØ◊ È≈Ò Ï‰≈¬∂ ‹≈ ‘∂ «¬√ ◊«Ò¡≈∂ Á∂ Í«‘Ò∂ ÍÛ≈¡ ”Â∂ Ò◊Ì◊ A@ ‘˜≈ ’ØÛ ‚≈Ò ÷⁄ ¡≈¿∞‰ Á≈ ¡È∞Ó≈È ‘ÀÕ «¬√ √È¡º  ∆ ◊«Ò¡≈∂ «Úº ⁄ Ò≈¬∆¡ª ‹≈‰ Ú≈Ò∆¡ª √È¡ºÂª Ò¬∆ ÒØ Û ∆∫Á≈ ’º ⁄ ≈ Ó≈Ò «Ò¡≈¿∞ ‰ ¡Â∂ «Â¡≈ Ó≈Ò ÒÀ ’∂ ‹≈‰ Ò¬∆ ADHC «’ÒØ Ó ∆‡ Òß Ï ≈ «ÚÙ∂ Ù ∂ Ò Òªÿ≈ Á≈Á∆ ÂØ ∫ Óπ ≥ Ï ¬∆ Á∆ ‹Ú≈‘ Ò≈Ò È«‘» Ï≥ Á ◊≈‘ º ’ ω≈«¬¡≈ ‹≈Ú∂◊≈ «‹√ ”Â∂ ¡«Â ¡Ëπ«È’ ¡Â∂ Ï∂‘ºÁ Â∂‹ Ó≈Ò ◊º‚∆¡ª ⁄ºÒ‰◊∆¡ªÕ «¬√ ˘ Á∂Ù Á∂ ‘ØȪ «‘º«√¡ª È≈Ò ‹ØÛÈ Ò¬∆ I ÈÚ∂∫ ∂Ò ‹≥’ÙÈ Ï‰≈¬∂ ‹≈‰◊∂Õ «¬√ √’∆Ó ˘ Ò≈◊» ’È Ò¬∆ √’≈ ¡Â∂ «Èº‹∆ ’≥ÍÈ∆¡ª È∂ «ÓÒ ’∂ “«ÁºÒ∆-Óπ≥Ϭ∆ √È¡ºÂ∆ ◊«Ò¡≈≈ «Ú’≈√ ’≈ÍØ∂ÙÈ“ (‚∆. ¡ÀÓ. ¡≈¬∆. √∆. ‚∆. √∆.) ω≈¬∆ ‘ÀÕ «¬‘ ’≈ÍØÙ ∂ È ¿∞‘Ȫ F ≈‹ª «Úº⁄ «‹ºÊØ∫ Á∆ «¬√ ◊«Ò¡≈∂ È∂ Òßÿ‰≈ ‘À- ‘«¡≈‰≈, «Áº Ò ∆, ≈‹√Ê≈È, ¿∞ µ  Íz Á ∂ Ù , ◊∞ ‹ ≈ ¡Â∂ ≈‹√Ê≈Èó ÒØ Û ∆∫Á∆ ˜Ó∆È ◊z«‘‰ ’È Á≈ ’≥Ó Ù∞» ’∂◊∆Õ √È¡ºÂ∆ ◊«Ò¡≈≈, «ÚÙ∂Ù ∂Ò Òªÿ∂ Á∂ ÁØ‘∆∫ Í≈√∆∫ AE@ «’ÒØÓ∆‡ º’ Á∂ «¬Ò≈’∂ «Úº⁄ ¿∞√≈«¡≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ «¬√ ◊«Ò¡≈∂ Ò¬∆ ’∞ º Ò √≈„∂ «Â≥È Òº÷ ‘À’‡∂¡ (H,FD,HE@ ¬∂’Û) ˜Ó∆È ‹Ï∆ ◊z«‘‰ ’∆Â∆ ‹≈‰∆ ‘ÀÕ «¬’ºÒ∂ Ó‘ª≈Ù‡ Á∂ H «˜«Ò∑¡ª «Úº⁄ Í«‘Ò∂ ¡Â∂ Á»‹∂ ÍÛ≈¡ ÁΩ≈È EE@@@ ‘À’‡∂¡ (A,CE,I@E ¬∂’Û) ˜Ó∆È ◊z«‘‰ ’∆Â∆ ‹≈‰∆ ‘ÀÕ «¬√ Â∑ ª ◊z « ‘‰ ’∆Â∆ ˜Ó∆È «Úº⁄ ’∞ºÒ BG Ó‘ªÈ◊ «Ú’√ ’∆Â∂ ‹≈‰∂ ‘È, «‹‘Ȫ «Úº ⁄ Ø ∫ G Í«‘Ò∂ ÍÛ≈¡ «Úº ⁄ ¿∞ √ ≈∂ ‹≈‰◊∂ Õ Í«‘Ò∂ ÍÛ≈¡ «Úº⁄ «¬‘Ȫ √ºÂª Ù«‘ª Ò¬∆ ’∞Ò º AGE@@ ’ØÛ ∞ͬ∂ (‘ Ù«‘ Ò¬∆ BE@@ ’Ø Û ∞ Í ¬∂ ) º ÷ ∂ ◊¬∂ ‘ÈÕ «¬‘Ȫ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ I Úº‚∂ √È¡ºÂ∆ ˜ØÈ (ÓÀ◊≈ «¬≥‚√‡∆¡Ò ˜ØȘ), F ‘Ú≈¬∆ ¡º ‚ ∂ , F Ó≈◊∆ ‹ÈÀ Ò ∆ √Û’ (¡À’√ÍzÀ√ Ú∂¡), F «Ï‹Ò∆ ÍÒª‡, I ∂ÒÚ∂ ‹≥’ÙÈ, ’¬∆ √È¡ºÂ∆ ’∂∫Á (‘ºÏ˜), ÎÀ’‡∆¡ª ¡Â∂ ’≈÷≈È∂ Ò≈¬∂ ‹≈‰◊∂ Õ ¿∞ µ  Íz Á ∂ Ù Á∂ Á≈Á∆ÈΩ«¬‚≈-◊≈˜∆¡≈Ï≈Á ‘«¡≈‰≈ «Úº⁄ Ó≈È∂ √ -Ï≈ÚÒ, ≈‹√Ê≈È «Úº ⁄ ÷πÙ÷∂Û≈-«ÂÚ≈Û∆-È∆Ó≈‰≈, ◊∞‹≈ «Úº⁄ ¡«‘ÓÁ≈Ï≈Á-ËØÒ,∂ ÓºË ÍzÁÙ ∂ «Úº⁄ Í∆ÂÓÍπ-Ë≈-Óπ‘» ¡Â∂ Ó‘ª≈Ù‡ «Úº⁄ «Áºÿ∆ Í؇ ¡Â∂ √∂∫Á≈ «Úº⁄ H ’ΩÓ∆ √È¡ºÂ∆ ¿∞ÂÍ≈ÁÈ ˜ØÈ Ï‰≈¬∂ ‹≈‰◊∂Õ ¡≥«ÓzÂ√-’Ò’ºÂ≈ √È¡ºÂ∆ ◊«Ò¡≈≈ ‹ÈÚ∆ B@AD «Úº ⁄ ’∂ ∫ Á∆ √’≈ È∂ ¡≥ « Óz  √-’Ω Ò ’≈Â≈ √È¡ºÂ∆ ◊«Ò¡≈∂ ˘ «√˪’ »Í «Úº⁄ ÍzÚ≈È◊∆ Á∂ «ÁºÂ∆ ‹Ø Í»Ï∆ «ÚÙ∂Ù ∂Ò Òªÿ∂ Á∂ ÁØ‘∆∫ Í≈√∆∫ AE@-B@@ «’ÒØÓ∆‡ ÷∂ «Úº⁄ ÎÀ«Ò¡≈ ‘ØÚ∂◊≈ ¡Â∂ «ÁºÒ∆-ÓπÏ ≥ ¬∆ √È¡ºÂ∆ ◊«Ò¡≈∂ Á∂ Ï≈Ï ‘∆ ÒßÓ≈-⁄ΩÛ≈ ‘ØÚ∂◊≈Õ «¬‘ F ≈‹ªó Í≥‹≈Ï, ‘«¡≈‰≈, ¿∞µÂ≈÷≥‚, ¿∞ µ  Íz Á ∂ Ù , «Ï‘≈, fi≈÷≥ ‚ ¡Â∂ ͺ¤Ó∆ Ï≥◊≈Ò «Úº⁄Ø∫ Á∆ Òßÿ∂◊≈Õ «¬√ ˘ ω≈¿∞ ‰ Ò¬∆ ’∂ ∫ Á √’≈ È∂ “¡≥ « Óz  √-’Ω Ò ’≈Â≈ √È¡º  ∆ ◊«Ò¡≈≈ «Ú’≈√ ’≈ÍØ ∂ Ù È” (¬∂.’∂.¡≈¬∆.√∆.‚∆.√∆.) ω≈¿∞‰ Á∆ ÓÈ‹»∆ Á∂ «ÁºÂ∆ ‘ÀÕ ‘Ø √È¡ºÂ∆ ◊«Ò¡≈∂ ó√’≈ È∂ EF@ «’ÒØÓ∆‡ ÒßÏ∂ ⁄∂Ⱥ¬∆-ÏÀ∫◊Ò»»-«⁄ÂÁπ◊ √È¡ºÂ∆ ◊«Ò¡≈∂- ‹Ø ’È≈‡’, ¡ªË≈ ¡Â∂ Â≈«ÓÒÈ≈‚± ≈‹ª «Úº⁄ ÎÀ«Ò¡≈ ‘ØÚ∂◊≈, Ò¬∆ Ú∆ ÍzÚ≈È◊∆ Á∂ «ÁºÂ∆ ‘ÀÕ «¬√ ◊«Ò¡≈∂ Á∆ Ó≈√‡ ÍÒÀÈ Ï‰≈¿∞‰ Ò¬∆ ‹Í≈È Á∆ ’Ω Ó ªÂ∆ √«‘ÔØ ◊ ¬∂‹≥√∆ (‹∂.¡≈¬∆.√∆.¬∂.) È∂ ’≥Ó Ù∞» ’ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ óÌ≈ √’≈ È∂ ÏÂ≈ÈÚ∆ ‘≈’Óª È≈Ò «ÓÒ ’∂ ÏÀ∫◊Ò»»-Óπ≥Ϭ∆ ¡≈«Ê’ ◊«Ò¡≈≈ √Ê≈Í’ ’È Ò¬∆ √«‘ÓÂ∆ ͺ “Â∂ Á√Â÷ ’∆Â∂ ‘ÈÕ Óπ„Ò≈ √Ú∂÷‰ Ù∞» ’ «ÁºÂ≈ ‘À, ‹Ø «¬√ √≈Ò Í»≈ ‘Ø ‹≈‰ Á∆ ¿∞Ó∆Á ‘ÀÕ «¬‘ √Ú∂÷‰ Í»≈ ‘Ø ‹≈‰ ÂØ∫ Ï≈¡Á, ÁØ‘ª ÓπÒ’ª Á≈ «¬º’ √ªfi≈ √‡∆¡«≥◊ ◊∞ºÍ «¬√ ÍzØ‹À’‡ ˘ «√∂ ⁄≈Û∑È Ò¬∆ ’≈«¬Ó ’∆Â≈ ‹≈Ú∂ ◊ ≈Õ ó¬∂ Ù ∆¡È «Ú’≈√ ÏÀ∫’ ÚºÒØ∫ “Í»Ï∆ º‡ ¡≈«Ê’ ◊«Ò¡≈≈” (¬∆√‡ ’Ω√‡Ò «¬’È≈«Ó’ ’Ω ∆‚Ω ) ’≈«¬Ó ’È Ò¬∆ «¬º ’ √≥’ÒÍ-È؇ (’≈È√À͇ È؇) «Â¡≈ ’∆Â≈ ‘ÀÕ «¬‘ ◊«Ò¡≈≈ ’ΩÒ’≈Â≈⁄∂ È º ¬ ∆-‡» ‡ ∆’Ω È «Ú⁄’≈ ‘Ø Ú ∂ ◊ ≈Õ ¬∂Ù∆¡È «Ú’≈√ ÏÀ∫’ Á∆ ÓºÁÁ È≈Ò «¬√ ◊«Ò¡≈∂ Á∆¡ª √≥Ì≈ÚÈ≈Úª Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’∆Â≈ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕ ¡ªË≈ ÍzÁ∂Ù ÍπÈ◊·È ’≈˘È-B@AD «‘ ’∆Â∆ Ú⁄ÈϺËÂ≈ «‘Â, «¬√ ÔØ‹È≈ Á∂ Í«‘Ò∂ ÍÛ≈¡ ÁΩ ≈È ⁄∂ È º ¬ ∆«ÚÙ≈÷≈͇ÈÓ √À’ÙÈ «Úº⁄ ◊«Ò¡≈≈ ω≈¿∞‰ “Â∂ ˜Ø Ò≈«¬¡≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ ’ΩÓ∆ √È¡ºÂ∆ ¿∞ÂÍ≈ÁÈ ˜ØÈ (¡ÀÈ.¡ÀÓ.¡≈¬∆.‹Àµ‚.) ‹∞Ò≈¬∆ B@AD º’ ’∂∫Á √’≈ È∂ AF ’ΩÓ∆ √È¡ºÂ∆ ¿∞ÂÍ≈ÁÈ ˜ØÈ √Ê≈Í ’È Á∆ ÓÈ‹»∆ Á∂ «ÁºÂ∆ √∆Õ ÔØ‹È≈ ’«ÓÙÈ ÚºÒØ∫ «ÈË≈ √∂ Ë ª ¡È∞ √ ≈ ‘∂ ’ ’Ω Ó ∆ √È¡º  ∆ ¿∞ÂÍ≈ÁÈ ˜ØÈ Ò¬∆ E@@@ ‘À’‡∂¡ (ABCEE ¬∂’Û) ˜Ó∆È ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ «ÁºÒ∆-Óπ≥Ϭ∆ √È¡ºÂ∆ ◊«Ò¡≈∂ «Úº⁄ √Ê≈Í ‘؉ Ú≈Ò∂ H ’ΩÓ∆ √È¡ºÂ∆ ¿∞  Í≈ÁÈ ˜Ø È ª ÂØ ∫ «¬Ò≈Ú≈, Ó‘ª≈Ù‡ «Úº ⁄ È≈◊Íπ , ¡ªË≈ «Úº⁄ «⁄ºÂ± ¡Â∂ Íz’≈ÙÓ, Â∂Òß◊≈È≈ «Úº⁄ Ó∂‚’, ’È≈‡’≈ «Úº⁄ ‡∞Ó’», ’ØÒ≈, «ÏÁ ¡Â∂ ◊∞ÒÏ◊≈ «Úº⁄ «¬‘ ˜ØÈ √Ê≈Í ’∆Â∂ ‹≈‰◊∂Õ ACCOUNTANT Corporate & Personal Business Attends: CRA Audits and Appeals SUKHDEV SINGH CPA, CGA TEL: (905) 793-0909 FAX: (905)-450-2165 10-2084 STEELES AVE EAST, BRAMPTON, L6T 5A6 EMAIL: [email protected] Ó≈⁄ B@AE ’ΩÓªÂ∆ ¡Ω «ÁÚ√ ÓΩ’∂ √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ 17 ‘ ËÛ’‰ Í ıΩÎ ’∂ Í«‘∂, ‘ ¡ª√± Í Í≈Ï≥Á∆! ’∞ÒÁ∆Í «¬«Â‘≈√ ◊Ú≈‘ ‘À «’ √≥√≈ Á∂ Ì≈Ú∂ ∫ «’√∂ Ú∆ «‘º √ ∂ ”Â∂ «Î’± Î≈√∆Ú≈Á∆ Â≈’ª ‹Á Ú∆ ¿∞µÌ∆¡ª ‘È Âª ¿∞‘Ȫ È∂ ¡≈Ó «’Â∆ ÒØ’ª Â∂ ¡◊ª‘Ú˱ ÒØ’ª Á∂ È≈ˇ ‘∆ Ó∞º÷ ÂΩ ”Â∂ ¡Ωª ˘ Ú∆ Ò≈˜Ó∆ ‘∆ ¡≈͉≈ «ÈÙ≈È≈ ω≈«¬¡≈ ‘ÀÕ Í±∂ √≥√≈ «Úº⁄ Ò◊Í◊ ‘ Î≈√∆Ú≈Á∆ Â≈’ ‹Á Ú∆ ¿∞Ì≈ ‹ª √ºÂ≈ «Úº⁄ ¡≈¬∆ ª ¿∞√È∂ ¡≈͉∂ √Ó∂∫ Á∂ ‘Ò≈ª ¡È∞√≈ ¡Ω (ı≈√ ÂΩ ”Â∂ ¡≈Ó «’Â∆ ¡Ωª) Á∆ ¡˜≈Á∆, ÷∞ Ù ∆, «¬º ¤ ≈Úª, ‹˜Ï∂ , ¡Ó≈Ȫ ¡≈«Á Á≈ ◊ˇ ÿ∞º‡‰ ÂØ∫ ’Á∂ Ú∆ ◊∞∂˜ È‘∆∫ ’∆Â≈ ¡Â∂ Í∞≈ÂÈ √Ó-«Ú≈‹ ¿∞ ‘ Ȫ ”Â∂ ÊØ Í Á∂ ‘Ø ¬ ∂ Â∑ª-Â∑ª Á∂ ¯ÂÚ∂ ‹≈∆ ’∆Â∂ ‘È «‹‘Ȫ Á≈ ¿∞Á∂Ù ¡Ω Á∆ ¡˜≈Á∆ ”Â∂ Ø ’ ª Ò≈ ’∂ ¿∞ √ ˘ ÿ Á∆ ⁄≈Á∆Ú≈∆ ”⁄ Ï≥Á º÷‰≈ √∆Õ «¬‡Ò∆ Á∂ Î≈√∆Ú≈Á∆ ¿∞Ì≈ ÂØ∫ ÒÀ ’∂ ¡‹Ø’∂ Ì≈Â∆ √≥ÿ∆ Ò≈‰∂ ¡Â∂ «¬√Ò≈«Ó’ √‡∂‡ Ú◊∂ ’º‡ÛÍ≥Ê∆ Î≈√∆Ú≈Á∆¡ª «Úº⁄ ¡√∆∫ «¬‘ ◊ºÒ Ï≈÷±Ï∆ Á∂÷ √’Á∂ ‘ªÕ ’«‘ √’Á∂ ‘ª «’ ¡Ω  ˘ ÁÏ≈¿∞‰≈ Î≈√∆Ú≈Á∆¡ª Á∆ «¬º’ ¡≈Ó È∆Â∆ ‘∆ ‘ÀÕ ‘∞‰ ¡√∆∫ ÊØÛ∑≈ ºʪ √«‘ «¬√ «ÚÙ∂ ”Â∂ ¡≈͉∆ ◊º Ò º÷ª◊∂Õ Ó∞ √ Ø « ÒÈ∆, «‘‡Ò, √≈Ò≈˜≈, ÎÀ∫’Ø ¡≈«Á Á∂ √Ó∂∫ ÂØ∫ ÒÀ ’∂ ¡‹Ø’∂ Ì≈Â∆ √≥ÿ∆¡ª º’ ¡Ω Á∂ Ó≈ÓÒ∂ «Úº⁄ √≈∂ Î≈«√√‡ª Á∆ «¬‘ “Ó≈È’” (Standared) È∆Â∆ ‘∆ ‘À «’ ¡Ω ˘ Ú≈«¬Â∆ Ó«¡≈Á≈ ”⁄ «‘≥Á∂ ‘ج∂, ÍÂ∆ Á∆ √∂Ú≈ ’Á∂ ‘ج∂, Ϻ⁄∂ ÍÀÁ≈ ’È∂ Â∂ ÿ Á∆ √ªÌ-√≥Ì≈ˇ ’È∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ Ì≈Ú∂∫ Úº÷-Úº÷ «Î’± Î≈√∆Ú≈Á∆¡ª È∂ «¬‘ ◊ºÒ Úº÷∂-Úº÷∂ „≥◊ È≈ˇ ’‘∆ Í √≈«¡ª Á≈ √≈º «¬‘∆ √∆Õ Ì≈Ú∂∫ «’ ˆ∞Ò≈ÓÁ≈∆ ‹ª ‹◊∆Á≈∆ √Ó≈‹ «Úº⁄ ¡Ω Á∆ ‘≈Ò ϑ∞ ‘∆ «Ì¡≥’ Â∂ Â√ÔØ◊ √∆ «‹ºÊ∂ Úº÷-Úº÷ √Ó≈‹ª «Úº⁄ ËÓª ≈‘∆∫ ‹ª ‘Ø ’¬∆ √Ó∆ Ï≥ Ë ∂ ‹ ª È≈ˇ ¡Ω ª ”Â∂ Í≈Ï≥ Á ∆¡ª Ò◊≈¬∆¡ª ‹ªÁ∆¡ª √È, Í √Ó≈¬∂Á≈∆ √Ó≈‹ ÓÈ∞º÷∆ «¬«Â‘≈√ Á≈ Í«‘Ò≈ ¡«‹‘≈ ÍÃÏ≥Ë √∆ «‹√È∂ Í«‘Ò∆ Ú≈ (ÈÚ-‹≈◊È, «◊¡≈È Íà √ ≈ ÁΩ ≈È) ¡Ω  Á∆ ¡˜≈Á∆ («‹√Á∂ «‘ «Í¡≈ ’È Á∆ ¡˜≈Á∆, «Ú¡≈‘ ’≈Ú≈¿∞‰ Â∂ ÂÒ≈’ Á∂‰ Á∆ ¡˜≈Á∆), «Èº ‹ Â≈ ¡≈«Á Á≈ Ó√Ò≈ ¿∞·≈«¬¡≈ √∆Õ Í √Ó≈¬∂Á≈≈ ÍÃÏ≥Ë È∂ Ú∆ ¡Ω Á∆ ¡˜≈Á∆ Á∆ ‹Ø ◊ºÒ ’∆Â∆ ¿∞‘ ¿∞µÊØ∫ º’ ’∆Â∆ «‹√ È≈ˇ «’ ¡Ω Á∆ √√Â∆ «’ ْÂ∆ ˘ Ò∞º«‡¡≈ ‹≈ √’∂ Â∂ ¿∞√Á∂ √∆ ˘ Ó≥‚∆ Á∂ «‘ºÂª Ò¬∆ ګ¡≈ ‹≈ √’∂, «¬√ ÂØ∫ ÚºË √Ó≈¬∂Á≈≈ √Ó≈‹ «Úº⁄ ¡Ω Á∆ ¡˜≈Á∆ Á≈ ’Ø ¬ ∆ ÓÂÒÏ È‘∆∫ «‹√Á∂ «‘ ¿∞‘ Ó≥‚∆ «Úº⁄ «Ú’‰ Ò¬∆ ¡˜≈Á ‘Ø ◊¬∆, Ì≈Ú∂∫ «’ ¿∞Í¿∞ÂÍ≈Á Ú‹Ø∫ ¡Ω √Ó≈¬∂Á≈≈ √Ó≈‹ «Úº⁄ ‹◊∆Á≈∆ Á∂ Ó∞’≈ÏÒÂÈ ’∞fi ÷∞ºÒ∑ª Ú∆ Ó≈‰ ‘∆ ‘ÀÕ ¡≈Ë∞ « È’ √Ó≈¬∂ Á ≈≈ √Ó≈‹ «Î’±-Î≈√∆Ú≈Á∆¡ª Á∆ ¡Ωª «ÚØË∆ ¡≈Ó È∆Â∆ ‘È ‹Ø «’√∂ √Ó≈‹ «Úº⁄ √≥’‡ Á∂ √Ó∂ ∫ ”⁄ Î≈√∆Ú≈Á∆ ¿∞ Ì ≈ Á∂ ’≈‰ ωÁ∂ ‘ÈÕ «‘‡Ò, Ó∞ √ Ø « ÒÈ∆, √≈Ò≈˜≈, ÎÀ∫’Ø Ú∆ ¿∞‘Ȫ «ÚÙ∂Ù «ÚØËÂ≈¬∆¡ª Á∆ ‘∆ ¿∞ Í ‹ √ÈÕ «¬√∂ ’’∂ ‘∆ Î≈√∆Ú≈Á∆ ¿∞Ì≈ Á∆ Ù∞ ± ¡ ≈ «¬≥ ◊ ÒÀ ∫ ‚ Â∂ Ϊ√ ”⁄ È≈ ‘Ø ’∂ ‹ÓÈ∆ Â∂ «¬‡Ò∆ «Úº ⁄ ‘∞≥Á∆ ‘À ¡Â∂ ¿∞ √ ÂØ ∫ Ï≈¡Á ‹Á Ú∆ «’√∂ «Úº⁄ ¡Ω ”Â∂ ÓºËÔ∞◊∆ Í≈Ï≥Á∆¡ª ÊØ͉ Á≈ «√Ò«√Ò≈ ÔØ‹È≈ÏºË Â∂ ‹Ê∂ Ï ≥ Á ’ „≥ ◊ È≈ˇ √Ì ÂØ ∫ Í«‘Òª «¬‡Ò∆ «Úº ⁄ Î≈√∆Ú≈Á∆ Â≈È≈Ù≈‘ Ó∞ √ Ø « ÒÈ∆ (AIBB ”⁄ √ºÂ≈ ”⁄ ¡≈¿∞‰ ÂØ∫ Ï≈¡Á) È∂ Ò≈◊± ’∆Â≈ √∆, Ï≈¡Á «Úº ⁄ √≥ √ ≈ Ì «Úº⁄ «‹ºÊ∂ Ú∆ Î≈√∆Ú≈Á∆ Â≈’ª √º  ≈ ”⁄ ¡≈¬∆¡ª ª ¿∞ ‘ Ȫ È∂ ¡≈͉∆ «¬√ ¡Ω «ÚØË∆ È∆Â∆ ˘ √Ó∂∫-√Ó∂∫ ”Â∂ Ò≈◊± ’∆Â≈Õ Í «¬√Á≈ ÓÂÒÏ «¬‘ Ú∆ È≈ «Ò¡≈ ‹≈Ú∂ «’ «¬√ ◊ºÒ ˘ √≈∂ √≥√≈ Á∂ Î≈√∆Ú≈Á∆¡ª È∂ Ó∞√Ø«ÒÈ∆ ÂØ∫ ÒÀ «Ò¡≈ Â∂ ¿∞ÁØ∫ ÂØ∫ ‘∞‰ º’ ¡≈͉∆ «Ú≈√ √ÓfiÁ∂ ‘ج∂ Ò≈◊± ’Á∂ ¡≈ ‘∂ ‘ÈÕ È‘∆∫ «¬‘ «Ú«◊¡≈È’ «ÚÙÒ∂Ù‰ È‘∆∫ ‘À, «¬√Á≈ ÓÂÒÏ ‘ØÚ∂◊≈ √Ó≈‹ Á∆¡ª √Ó≈«‹’¡≈«Ê’ «ÚØËÂ≈¬∆¡ª Á∂ «ÚÙÒ∂Ù‰ ˘ Á«’È≈ ’’∂ «¬«Â‘≈√’ ◊Â∆ Á∆ Ò◊≈Ó ’∞fi ÓÈ∞º÷ª Á∆¡ª «¬º¤≈Úª Á∂ ‘º Ê ÎÛ≈¿∞ ‰ ∆Õ «¬√ √Ú≈Ò Á∂ «ÚÙÒ∂ Ù ‰ Ò¬∆ √≈˘ «¬«Â‘≈√ ”⁄ ‹≈‰≈ ÍÚ∂◊≈Õ √≥√≈ «Úº⁄ Ó∞º÷ ÂΩ ”Â∂ √Ó≈¬∂ Á ≈≈ «Ú’≈√ ÁØ „≥ ◊ ª È≈ˇ ‘Ø « ¬¡≈ ‘À : «¬º ’ «¬È’Ò≈Ï∆ „≥ ◊ «‹√È∂ ÓºËÔ∞◊∆ ’Áª-’∆Óª È≈ˇ √ÓfiΩÂ≈‘∆‰ Â∂ Ï∂«’’ ÿØˇ ⁄Ò≈«¬¡≈ ¡Â∂ «¬«Â‘≈√ Á∂ ≈‘ ”⁄Ø∫ ‘ ÓºËÔ∞◊∆ ’±ÍÂ≈ Â∂ ÏÏÂ≈ ˘ ‘±≥fi ’∂ ’±Û∂Á≈È «Úº⁄ Ú◊∑≈ Ó≈«¡≈ («‹Ú∂∫ Ϊ√ «Úº⁄), Á±‹≈ „≥◊ √∞Ë≈ª ≈‘∆∫ ¿∞µÍØ∫ ÊØ«Í¡≈ ‘Ø « ¬¡≈ Ô∞ ≥ ’ ∆ „≥ ◊ √∆ «‹√ «Úº ⁄ ‹◊∆Á≈∆ È≈ˇ √Ó≈¬∂Á≈∆ È∂ ◊≥„Â∞ º Í ’∆Â∆ ¡Â∂ ¡«‹‘∂ Á∂ Ù ª «Úº ⁄ √Ó≈¬∂Á≈≈ «Ú’≈√ ‘؉ Á∂ Ï≈Ú‹±Á ÓºËÔ∞◊∆ ‹◊∆± ’Áª-’∆Óª ÿº‡ÚºË ±Í «Úº⁄ ÓΩ‹±Á ‘∆¡ª (‹ÓÈ∆, √Í∂È ¡Â∂ ¬∂Ù∆¡≈, ¡¯∆’≈ Â∂ ÒÂ∆È∆ ¡Ó∆’≈ Á∂ Ï‘∞ √≈∂ Á∂Ù)Õ √Ø «‹‘Ȫ Á∂Ùª «Úº⁄ Á±‹∂ „≥◊ È≈ˇ √Ó≈¬∂Á≈≈ «Ú’≈√ ‘Ø«¬¡≈ ¿∞µÊ∂ √≥’‡ª Á∂ √Ó∂∫ «Úº⁄ Î≈√∆Ú≈Á Á∂ ͉͉ Ò¬∆ ˜Ó∆È «˜¡≈Á≈ ‹ı∂˜ √∆ «’¿∞∫«’ «¬‘Ȫ Á∂Ùª «Úº⁄ √Ó≈¬∂Á≈≈ «Ú’≈√ Ï∞‹±¡≈ ‹Ó‘±∆ «¬È’Ò≈Ϫ ≈‘∆∫ È≈ ‘Ø ’∂ √∞Ë≈ª ≈‘∆∫ ‘Ø«¬¡≈ √∆ ¡Â∂ «‹ºÊ∂ Ï∆Â∂ Á∆ ‘∂’ Ó«¡≈Á≈ Â∂ ’Áª-’∆Óª ˘ «¬È’Ò≈Ϫ ≈‘∆∫ Ï∂«‘Ó∆ Â∂ Ï∂«’’∆ È≈ˇ Í∞º‡ ’∂ È‘∆∫ √∞º«‡¡≈ «◊¡≈ √∆ Â∂ ‹◊∆± «‘≥Á-÷±«‘≥Á Ï⁄∆ ‘∆Õ «¬√ ’’∂ √≥’‡ª Á∂ √Ó∂∫ «¬‘Ȫ Á∂Ùª «Úº⁄ ¡«‹‘∆¡ª Î≈√∆Ú≈Á∆ Â≈’ª ¡≈͉∂ ͱ ∂ ‹ÒΩ ¡ ”Â∂ ¡≈¬∆¡ªÕ «’¿∞ ∫ «’ √Ó≈¬∂Á≈≈ ÍÃÏ≥Ë «¬º’ ¡«‹‘≈ ÍÃÏ≥Ë ‘À ‹Ø ¡≈͉∆ ¡≥Á±È∆ ◊Â∆ ¡Â∂ Ó∞º÷ «ÚØ Ë Â≈¬∆ («’ √Ó≈‹∆«’à  Â∂ «ÈӺ‰ «Èº‹∆) Á∂ ’’∂ √Ó∂∫-√Ó∂∫ ”Â∂ √≥’‡ª Á≈ «Ù’≈ ‘∞≥Á≈ «‘≥Á≈ ‘ÀÕ Úº÷Úº÷ Á∂Ùª «Úº⁄ √Ó≈¬∂Á≈≈ √≥’‡ Á∂ √Ó∂ ∫ Ó∞ º ÷ ÂΩ ”Â∂ «Â≥ È Â∑ ª Á∆¡ª Â≈’ª √◊Ó ‘∞≥Á∆¡ª ‘È, «¬º’ ‹Ø ÔÊ≈√«ÊÂ∆Ú≈Á∆ ‘∞≥Á∆¡ª ‘È, Á±‹∆¡ª Î≈√∆Ú≈Á∆ Â≈’ª ‹Ø Ï∆Â∆¡ª ÓºËÔ∞◊∆ ’Áª-’∆Óª ¡≈Ó ÒØ’ª ”Â∂ ÊØÍ ’∂, Á±‹∂ ËÓ, «Î’∂, È√Ò Á∂ ÒØ’ª ˘ √≥’‡ Ò¬∆ «‹≥Ó∂Ú≈ ·«‘≈¿∞∫Á∆¡ª ‘È Â∂ ‚≥ ‚ ∂ Á∂ ˜Ø È≈ˇ «’Â∆¡ª ˘ «È⁄ØÛ‰ Á≈ ‘ºÒ Í∂Ù ’Á∆¡ª ‘ج∆¡ª ¡≈͉∂ „≥ ◊ È≈ˇ √Ó≈¬∂ Á∆ √∂ Ú ≈ ’Á∆¡ª ‘È ¡Â∂ Â∆‹∆¡ª ¡◊ª‘Ú˱ «¬È’Ò≈Ï∆ Â≈’ª ‹Ø √Óº«√¡≈Úª Á≈ ‘ºÒ Ì«Úº÷ ”⁄ Ú∂÷Á∆¡ª ‘ÈÕ √Ó≈‹ Á∆ ¡≥Á±È∆ ◊Â∆ Â∂ «ÚØËÂ≈¬∆¡ª, Ï‹± ¡ ≈ ‹Ó‘± ∆ «¬È’Ò≈Ϫ Á∆ ¡‰‘Ø∫Á, «¬È’Ò≈Ï∆ Â≈’ª Á∆ √≥’‡ Á∂ √Ó∂∫ ¡‰‘Ø∫Á ‹ª √≥’‡ ˘ «¬È’Ò≈Ï ”⁄ ÏÁÒ‰ Á∆ ¡√¯ÒÂ≈ ¡≈«Á ’≈È «¬º’ Á∂Ù Á∆ ‹ª √≥√≈ √Ó≈¬∂Á≈∆ √≥’‡ «Úº⁄ Î√∆ ª Î≈√∆Ú≈Á Ú∆ Úº ÷ -Úº ÷ Á∂ Ù ª «Úº ⁄ ¿∞ ‘ Ȫ Á∆ «¬«Â‘≈√’ ◊Â∆ Â∂ ¡≥ Á ± È ∆ «ÚØËÂ≈¬∆¡ª ¡È∞√≈ Úº÷-Úº÷ ±Íª «Úº⁄ ¿∞µÌÁ≈ «‘≈ ‘À «‹Ú∂∫ AIB@C@ Á∆ Ó‘ªÓ≥Á∆ ÂØ∫ Ï≈¡Á ‹ÓÈ, «¬‡Ò∆ Â∂ √Í∂È «Úº⁄ Î≈√∆Ú≈Á Á≈ Úº‚≈ ıÂ≈ √Ó≈‹ Ò¬∆ ¿∞µÌ«¡≈ ¡Â∂ ¡º‹ «Î - B@@G ÂØ∫ Ù∞± ‘ج∆ √≥√≈ Ó≥Á∆ ÂØ∫ Ï≈¡Á ‹Ø Ò≈◊Â≈ «Ì¡≥’ ‘∞≥Á∆ ‹≈ ‘∆ ‘À- Úº÷-Úº÷ Á∂Ùª «Úº⁄ Î≈√∆Ú≈Á∆ Â≈’ª Ó∞Û «√ ⁄∞’ º ‘∆¡ª ‘È «‹‘Ȫ «Úº ⁄ ¡≈¬∆¡À √ √Ì ÂØ ∫ «Ì¡≥’ ‘ÀÕ «¬√ Â∑ª ¡√∆∫ ’«‘ √’Á∂ ‘ª «’ Î≈√∆Ú≈Á∆ √ºÂ≈ Ï∞‹±¡≈ √ºÂ≈ Á≈ ¡«‹‘≈ ±Í ‘À ‹Ø ¡≈Ó «’Â∆ ÒØ’ª ”Â∂ ÓºËÔ∞◊∆ ’Áª-’∆Óª ÊØÍÁ∆ ‘ج∆ √Óº«√¡≈Úª Á≈ ‘ºÒ ’È≈ ⁄≈‘∞≥Á∆ ‘À ¡Â∂ «¬«Â‘≈√ Á∂ ⁄º’∂ ˘ Í∞º·≈ ◊∂Û≈ Á∂‰ Á∆ ’Ø«ÙÙ ’Á∆ ‘ج∆ «’Â∆¡ª ˘ «È⁄Ø Û ‰ Á≈ ‚≥ ‚ ∂ Á∂ ˜Ø Ú≈ˇ≈ ÏÏ ‘ºÒ Í∂Ù ’Á∆ ‘ÀÕ «¬√∂ ’’∂ ‘∆ Î≈√∆Ú≈Á∆-«Î’± Â≈’ª ÿØ ¡Ω «ÚØ Ë ∆ ‘∞ ≥ Á ∆¡ª ‘È «’¿∞ ∫ «’ ¿∞ ‘ ¡≈͉≈ ÷≈Á-Í≈‰∆ Ï∆Â∂ ÂØ∫ ÒÀ∫Á∆¡ª ‘È ‹Ø ÿØ ¡Ω  «ÚØ Ë ∆ √∆, √Ø Ó∞√Ø«ÒÈ∆ ‹ª «‘‡Ò Á∞¡≈≈ «¬«Â‘≈√ ”⁄ ¡Ω «ÚØË∆ ’≈ˇ∂ Í≥È∂ «Ò÷‰≈ Î≈√∆Ú≈Á∆¡ª Á∆ ¡≈Ó È∆Â∆ Á≈ √∞ Ì ≈«Ú’ ÈÂ∆‹≈ √∆Õ Î≈√∆Ú≈Á Á∂ «¬«Â‘≈√ ”Â∂ √≥ ÷ ∂ Í ◊º Ò ’È ÂØ ∫ Ï≈¡Á ¡√∆∫ ¡≈͉∂ «ÚÙ∂ ÚºÒ Ó∞ÛÁ∂ ‘ج∂ Á∂÷Á∂ ‘ª «’ «’Ú∂∫ Úº÷-Úº÷ Á∂Ùª «Úº⁄ ‹Á Ú∆ Î≈√∆Ú≈Á ¡≈«¬¡≈ ª ¡Ωª ”Â∂ ’∆-’∆ ˜∞ÒÓ „≈¬∂Õ Ó∞√Ø«ÒÈ∆ È∂ «¬º’ Ú≈ «’‘≈ √∆, T«¬‡Ò∆ Á∆ ‘ ‹Ú≈È ’∞Û∆ ˘ ‹ÒÁ∆ ÂØ∫ ‹ÒÁ∆ «Ú¡≈‘ ’≈ ’∂ Ϻ⁄∂ ÍÀÁ≈ ’È Á∂ ’≥Ó «Úº⁄ ‹∞‡ ‹≈‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À Õ U «’¿∞ ∫ «’ Ó∞ √ Ø « ÒÈ∆ ˘ ¿∞ √ √Ó∂ ∫ ¡≈͉∂ ÒØ’ª Á∆ ÿº‡-Ú√Ø∫ Á∆ T«⁄≥Â≈U √Â≈ ‘∆ √∆Õ Ó∞√Ø«ÒÈ∆ ⁄≈‘∞≥Á≈ √∆ «’ AIE@ «Úº⁄ «¬‡Ò∆ Á∆ Ú√Ø∫ F ’ØÛ ‘Ø ‹≈Ú∂ ‹Ø «’ AIB@ ”⁄ C ’ØÛ G@ Òº÷ √∆Õ «¬√ ÂØ∫ «ÏȪ Ó∞√Ø«ÒÈ∆ È∂ √Ó∂∫√Ó∂∫ ”Â∂ ¡Ω «ÚØË∆ ’˘È Í≈√ ’∆Â∂ «‹‘Ȫ ¡È∞√≈ «’ ¡Ωª ÿ Á∆ √ªÌ-√≥Ì≈Ò ’È◊∆¡ª ¡Â∂ ÚºË ÂØ∫ ÚºË Ïº⁄∂ ÍÀÁ≈ ’’∂ «¬‡Ò∆ Á∆ Ú√Ø∫ ÚË≈¿∞ ‰ ◊∆¡ª, ¡Ω ª ˘ Í∞ ≈ÂÈ Ó«¡≈Á≈ ˘ ¿∞Ò≥ÿ‰≈ È‘∆∫ ⁄≈‘∆Á≈ ¿∞‘ Ó«¡≈Á≈ ‹Ø ¡Ω Á∆ ‘Ø∫Á ˘ ÓÁ Á∂ ÌØ◊ Á∆ «¬º’ Ú√ ”⁄ ÏÁÒÁ∆ ‘À Â∂ ¿∞ √ ˘ «¬º ’ ¡˜≈Á «¬È√≈È È≈ Ó≥ÈÁ∂ ‘ج∂ Ϻ⁄∂ ÍÀÁ≈ ’È Á∆ ÓÙ∆È √ÓfiÁ∆ ‘À- ¡Â∂ Í«Ú≈ √≥Ì≈Ò‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ «‘‡Ò È∂ Ú∆ Ò◊Í◊ «¬√∂ Â∑ª Á∆¡ª ÓºËÔ∞◊∆ ’Áª-’∆Óª ¡Ωª ”Â∂ ÊØÍ∆¡ªÕ Î≈√∆Ú≈Á ¡≈͉∆ ÷∞≈’ ÓºË Ôº◊ ∞ ∆ ’Áª-’∆Óª ÂØ∫ ÒÀ∫Á≈ ‘À , «¬√∂ ’’∂ ‘∆ Ò◊Í◊ √≈∂ Î≈√∆Ú≈Á∆ (Ì≈Ú∂∫ «’√∂ ËÓ, «Î’∂ ‹ª È√Ò Á∂ ) ÿØ -¡Ω  «ÚØ Ë ∆ Â∂ ÂÏÁ∆Ò∆ «ÚØË∆ ‘∞≥Á∂ ‘ÈÕ «¬√∂ Â∑ª È≈˜∆ Î≈√∆Ú≈Á∆¡ª È∂ Ú∆ ¡Ωª ˘ ÿª Á∆¡ª Ú◊Ò‰ª ”⁄ ’ÀÁ «‘‰ Â∂ Ϻ⁄∂ ÍÀÁ≈ ’È Á≈ «¬‘ ¡Ω «ÚØË∆ «√˪ ¡Í‰≈«¬¡≈Õ AICF ”⁄ ‹ÓÈ∆ «Úº⁄ «¬‘ ’ȱ≥È Í≈√ ‘Ø«¬¡≈ «’ ¡Ωª «È¡ª Â∂ «√‘ «ÚÌ≈◊ª «Úº ⁄ ¿∞ µ ⁄∂ ¡‘∞ « Á¡ª ”Â∂ È‘∆∫ ‹≈ √’Á∆¡ª «‹√ ÁΩ≈È Ï‘∞ √≈∆¡ª ¡Ω ‚≈’‡ª ˘ ÍÃÀ’«‡√ ÂØ∫ Ø«’¡≈ «◊¡≈Õ «‘‡Ò Á∂ √ºÂ≈ ”⁄ ¡≈¿∞‰ ÂØ∫ Í«‘Òª ‹ÓÈ «Úº⁄ A@@,@@@ ¡Ωª ¡«Ë¡≈Í’, C@@@ ¡Ω ª ‚≈’‡ ¡Â∂ AC,@@@ ¡Ω ª ’Ò≈’≈, √≥◊∆Â’≈ ¡≈«Á √È Í Á±‹∆ √≥√≈ ‹≥◊ √Ó∂∫ ‹ÓÈ∆ «Úº⁄ Ï‘∞ ‘∆ ÊØÛ∆∑ ¡ª ¡Ωª ÿØ∫ Ï≈‘ ’≥Ó ”Â∂ ‹ªÁ∆¡ª √È, Ì≈Ú ¡Ω ˘ ‘ ¿∞√ ÎÀ√Ò≈ ÒÀ‰ ÂØ∫ Ø « ’¡≈ - ‹Ø ¿∞ √ ˘ ÊØ Û ∑ ≈ «‹‘≈ Ú∆ √∆’ Ó≈È«√’ √’±È «Á≥Á≈ √∆ ‹∂’ «’√∂ ◊ºÒ Ò¬∆ ¿∞√˘ ¿∞ÂÙ≈«‘ ’∆Â≈ ª Ϻ √ Ϻ ⁄ ∂ ÍÀ Á ≈ ’È, ÓÁ ˘ √≥  ∞ « Ù‡ ’È Â∂ Í«Ú≈ √≥ Ì ≈Ò‰ Ò¬∆Õ «¬√∂ Â∑ª √Í∂È «Úº⁄ ÎÀ∫’Ø Á∆ ’À Ê Ø « Ò’ ’Ω Ó ∆ Î≈√∆Ú≈Á∆ √º  ≈ ‹Ø «ÍϫҒȪ ˘ ‘≈ ’∂ √º  ≈ «Úº ⁄ ¡≈¬∆, È∂ Ú∆ ¡Ωª ˘ ÿ ‹ª «Èº‹∆ ʪ ”Â∂ ¡Òº ◊ «‘‰ Ò¬∆ «ÈÔÓ Ï‰≈«¬¡≈Õ Ï‘∞ √≈∂ «ÈÔÓ Ì≥◊ ’∆Â∂ ◊¬∂ «‹Ú∂∫ Í«‘Òª ¡Ω ÂÒ≈’ Á∂ ’∂ ‘Ø «Ú¡≈‘ ’Ú≈ √’Á∆ √∆ Í ÎÀ∫’Ø È∂ ÂÒ≈’ª ”Â∂ Í≈Ï≥Á∆ Ò≈¬∆, Ì≈Ú ‘∞‰ ¡Ω ˘ «‹√ È≈ˇ ¿∞‘ «Ú¡≈‘∆ √∆ - ¿∞‘ «¬È√≈È Á∆ ÷ºÒ «Úº⁄ ◊Ë≈, Ì∂Û∆¡≈ ’∞fi Ú∆ ‘ØÚ∂- ¿∞√ È≈ˇ ‘∆ «‘‰≈ ÍÀ‰≈ √∆Õ ¡Ωª Á∂ ’˘È∆ ‘º’ «ÍÂ≈ ‹ª ÍÂ∆ Á∂ ¡Ë∆È √È, ¡Ωª Á∂ ’≥Ó ’È ”Â∂ Í≈Ï≥Á∆ Ò◊≈¬∆ ¡Â∂ ‹Ø ÊØÛ∑≈ Ï‘∞ ’≥Ó ’Á∆¡ª √È ¿∞‘ √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ ωÁ∆¡ª √Ï«√‚∆¡ª Â∂ √‘±Òª È‘∆∫ ÒÀ √’Á∆¡ª √È √◊Ø∫ ÍÂ∆ ˘ ¿∞‘ ‘º’ √∆Õ ÎÀ ∫ ’Ø √’≈ È∂ AICH ”⁄ Ï‘∞Â∆¡ª ¡Ωª ˘ ’≥Óª ÂØ∫ «Ú‘Ò≈ ’’∂ ÿ ”Â∂ Ϻ«⁄¡ª Á∆ √≥Ì≈Ò ’È Ò¬∆ «’‘≈ «‹√Á∂ Ò¬∆ ¿∞‘∆ Í∞≈‰≈ ’ÀÊ«Ø Ò’Ú≈Á∆ ‹∞ÓÒ≈ Á∞‘≈«¬¡≈ «◊¡≈ «’ Í«Ú≈ √Ó≈‹ Á≈ Ó∞º„Ò≈ √ÀÒ ‘À ¡Â∂ «¬√Á∆ √≥Ì≈Ò Á∆ «‹≥Ó∂Ú≈∆ ¡Ω Á∆ ‘ÀÕ ¿∞‘∆ ‹ÈÓ Á ÚË≈¿∞‰ Â∂ ÚºË Ïº⁄∂ ÍÀÁ≈ ’È Á≈ «‘‡Ò∆-Ó∞√Ø«ÒÈ∆ Ú≈Ò≈ ≈◊ ¡Ò≈«Í¡≈ «◊¡≈, «Ú¡≈‘∆¡ª ¡Ωª ˘ ’≥Ó ¤º‚‰ Ò¬∆ Әϱ ’∆Â≈ «◊¡≈Õ «¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ÊØ Û ∑ ∂ Ï‘∞  Β È≈ˇ «¬‘∆ ‘≈Ò Ò◊Í◊ ‘ ¿∞√ Á∂Ù ”⁄ ¡Ωª Á∆ ‘∆ ‘À ‹ª ‘À , «‹º Ê ∂ Ú∆ Î≈√∆Ú≈Á∆ Â≈’ª √º  ≈ ”⁄ ‘∆¡ª ‹ª ‘ÈÕ «¬‡Ò∆, ‹ÓÈ∆, √Í∂ È «¬√Á∆¡ª ÍÃÂ∆«ÈË ¿∞Á≈‘Ȫ ‘È Í «¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ Í∞ Â◊≈Ò, ‘≥ ◊ ∆, ¡≈√‡∆¡≈, ∞ Ó ≈«È¡≈, ’Ø Ù ∆¡≈ ¡≈«Á Á∂Ùª «Úº⁄ Ú∆ ’∞fi √Ó∂∫ Ò¬∆ Î≈√∆Ú≈Á∆ ¿∞ Ì ≈ ”⁄ ‘∂ ‘È Âª ¿∞‘Ȫ È∂ Ú∆ ÿº‡-ÚºË ±Í «Úº⁄ ¡≈͉∂ √Ó∂∫ Á∆¡ª √Ó≈«‹’-¡≈«Ê’ ‘≈Òª ¡È∞√≈ «¬‘ È∆Â∆¡ª Ò≈◊± ’∆Â∆¡ªÕ «¬√ Ò¬∆ ‘À≈È∆ Á∆ ◊ºÒ È‘∆∫ ‹ÁØ∫ √≈‚∂ √Ú≈Ó∆ ¡Áº«Â¡≈È≈Ê Â∂ Ï≈ϱ Ï‹≥◊∆ Ú◊∂ √≥ÿ∆ ¡Ωª ˘ ÿª ”⁄ «‘‰, √∆ „º’ ’∂ º÷‰, ÍÂ∆ Á∆ √∂Ú≈ ’È «‹‘∆¡ª È√∆‘ª «Á≥Á∂ ‘ÈÕ ¡≈∆¡È È√Ò Á∆ Ù∞ºË∆ ”Â∂ ˜Ø Á∂‰ ≈‘∆∫ Ú∆ Î≈√∆Ú≈Á∆ ¡Ωª Á∆ «Í¡≈, «Ú¡≈‘, ¡≈͉≈ ‹∆ÚÈ √≈Ê∆ ⁄∞‰È Á∆ ¡˜≈Á∆, «Èº‹∆ ÎÀ√Ò∂ ÒÀ‰ Á∆ ¡˜≈Á∆ ¡≈«Á ”Â∂ Í≈Ï≥Á∆ Ò≈¿∞∫Á∂ ‘È ¡Â∂ ¿∞√Á∆ Á∂‘, Ϻ⁄∂ ‹‰È Á∂ ’∞ÁÂ∆ ◊∞‰ º’ ˘ Ú∆ ¡≈͉∂ Úº√ «Úº⁄ º÷‰ Á∆¡ª ◊≥Á∆¡ª ÷∂‚ª ÷∂‚Á∂ ‘ÈÕ «¬‡Ò∆, ‹ÓÈ∆ Â∂ √Í∂È «Úº⁄ Ú∆ «‘‡Ò-Ó∞ √ Ø « ÒÈ∆ Á∂ √Ó∂ ∫ «¬‘ Íà ⁄ ≈«¡≈ ‹ªÁ≈ √∆ «’ TÔ‘± Á ∆ √≈‚∆¡ª TÌØÒ∆¡ª-Ì≈Ò∆¡ªU ¡Ωª ˘ ¡≈͉∂ «Í¡≈ ‹≈Ò «Úº⁄ Î√≈¿∞∫Á∂ ‘È ¡Â∂ «Ú¡≈‘ ’Ú≈ ’∂ ¿∞‘Ȫ Á≈ ËÓ ÏÁÒ «Á≥ Á ∂ ‘ÈÕ «¬√ È≈ˇ ¿∞ ‘ «¬‘Ȫ Á∆¡ª ’∞º÷ª ˘ ¡Í«ÚºÂ ’Á∂ ‘ÈÕU Í È≈˜∆ ‹Á Ô‘±Á∆ ¡Ωª Á∂ ÏÒ≈Â’≈ ’Á∂ √È Âª ¿∞ÁØ∫ ¿∞‘Ȫ Ò¬∆ «¬‘ ◊ºÒ ’ج∆ Ï‘∞Â∆ Ó‘ºÂÚ È‘∆∫ º÷Á∆ √∆Õ Ô‘±Á∆ ¡Ωª È≈ˇ √∆’ √Ï≥Ë Ï‰≈¿∞‰ ‹ª ÏÒ≈Â’≈ ’È Ú≈ˇ∂ ˘ È≈«¬’ √Ó«fi¡≈ ‹ªÁ≈ √∆Õ «¬‘∆ ◊ºÒª √≈‚∂ √≥ÿ∆ Ú∆ ’Á∂ ‘È ‹Á “ÒÚ-«‹‘≈Á” Á≈ ∂Û’≈ Í≈¿∞∫Á∂ ‘È, Ó∞√ÒÓ≈È ’∞Û∆ È≈ˇ ‹Á «‘≥Á± Ó∞≥‚≈ «Ú¡≈‘ ’Ú≈¿∞∫Á≈ ‘À ª ¿∞√˘ È≈«¬’ ω≈ ’∂ Í∂Ù ’Á∂ ‘ÈÕ «¬ºÊØ∫ º’ «’ “◊Á”, “Ú∆-˜≈≈, “Ï≥Ï∂” ¡≈«Á «ÎÒÓª Ú∆ ‹Á ¡≥Â-ËÓ∆ ∞Óª√ «⁄ÂÁ∆¡ª ‘È Âª ¿∞‘ Ó∞√«ÒÓ ¡Ω Â∂ «‘≥Á± Ó∞≥‚∂ «Ú⁄’≈ ‘∞≥Á≈ ‘ÀÕ Ì≈Ú ‹Á Ó∞√«ÒÓ Ó∞≥‚≈ «‘≥Á± ¡Ω È≈ˇ «Í¡≈ «Ú¡≈‘ ’≈¿∞∫Á≈ ‘À ª ¿∞ √ ˘ “ÒÚ-«‹‘≈Á” Á≈ Ó∞ º Á ≈ ω≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ‘À Í ‹Á «‘≥Á± Ó∞≥‚≈ Ó∞√ÒÓ≈È ¡Ω È≈ˇ «Ú¡≈‘ ’Á≈ ‘À ª √≥ÿ∆ ¿∞√˘ “ÒÚ «‹‘≈Á” Á≈ Ȫ «Á≥Á∂ ‘ÈÕ ‘À È≈ Ì≈Â∆ √≥ÿ∆¡ª Á≈ √Ì ’∞fi ¡≈͉∂ Ó≈Ò’ª Ú≈ˇ≈Õ Á±‹≈ «Î’±-Î≈√∆Ú≈Á∆¡ª Á∞¡≈≈ √Ì √º « √¡≈Úª Á∆ ‹Û∑ Á± ‹ ∆ ‹≈Â, Ó≈⁄ B@AE 18 È√Ò ‹ª «Î’∂ Á∂ ÒØ’ª ˘ √Ó«fi¡≈ ‹ªÁ≈ ‘À ¡Â∂ ¿∞ ‘ Ȫ ˘ Ó≈È≈ Ë≈«Ó’ TÍ«ÚºÂU ’≥Ó √Ó«fi¡≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ «¬‘ TÏÁÒ≈U ¿∞√ ‹≈Â, È√Ò, «Î’∂, ËÓ Á∆¡ª ¡Ωª ”Â∂ ˜∞ÒÓ „≈‘ ’∂ ÒÀ ‰ ≈ Ú∆ ¿∞ ‘ Ȫ Á≈ «¬º ’ √≥√≈-«Ú¡≈Í∆ Á√± ‘ÀÕ «¬√∂ ’’∂ ‘ Ú≈ ‹Á Ú∆ «Î’± - Î≈√∆Ú≈Á∆ ˜Ï Á∆ ‘È∂∆ fi∞ºÒ∆ ª ¿∞√È∂ ¡Ωª ˘ ‘Ó∂Ù≈ ‘∆ «˜¡≈Á≈ È≈√± «ÁºÂ∂ ‘ÈÕ «‘‡Ò, Ó∞ √ Ø « ÒÈ∆ Á∂ √Ó∂ ∫ Ú∆ Òº ÷ ª Ô‘±Á∆, ÍØ«ÒÙ ¡≈«Á ¡Ωª Á∂ ‘ج∂ ÏÒ≈Â’≈ Â∂ ’ÂÒ «¬√ ◊ºÒ Á∆ ⁄∆’⁄∆’ ’∂ ◊Ú≈‘∆ ÌÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ‹Á Ú∆ √Ó∂∫-√Ó∂∫ ”Â∂ «Î’±Î≈√∆Ú≈Á∆ Â≈’ª Á≥ ◊ ∂ - Î√≈Á Â∂ ’ÂÒ∂¡≈Ó ’È ‹ª ’Ú≈¿∞‰ «Úº⁄ ’≈ÓÔ≈Ï ‘ج∆¡ª ‘È Âª ¿∞‘Ȫ Á≈ Ó∞ºÒ Ú∆ ¡Ωª È∂ ’ÂÒ∂¡≈Ó, ¿∞‹≈Û∂ , ¿∞Ë≈Ò∂ Â∂ ÏÒ≈Â’≈ Ú◊∂ ÿ‰Ω‰∂ ˜Ï-˜∞ÒÓª ˘ fiºÒ ’∂ Â≈«¡≈ ‘ÀÕ Ì≈Ú ‹Á Ú∆ «Î’± ¿∞Ì≈ ¡≈«¬¡≈ ¿∞‘È∂ ¡Ωª ˘ √∆’ Â∂ Ó≈È«√’ ÂΩ ”Â∂ ’Ø«‘¡≈ Â∂ ÚÒßË ± «¡≈ ‘ÀÕ ¡‹Ø’∂ ÁΩ «Úº⁄ ¬∆≈’ «Úº⁄ ¿∞µÌ∆ ¡≈¬∆¡À√ Á≈ Ú∆ «¬‘∆ ¡Ω «ÚØË∆ ¬∂‹≥‚≈ ‘ÀÕ «¬µÊ∂ Ú∆ ’º ‡ ÛÍ≥ Ê ∆ Î≈√∆Ú≈Á∆¡ª Á∞¡≈≈ ˆÀ Ó∞√«ÒÓ (Ô˜∆Á∆, «¬√≈¬∆) Â∂ ‘Ø ’¬∆ ’ΩÓª Á∆¡ª ¡Ωª ”Â∂ ˜∞ÒÓ „≈¬∂ ‹≈ ‘∂ ‘ÈÕ ¡Ωª Á∆¡ª ˆ∞Ò≈Óª Á∆ Ú∂⁄ Ú≈ˇ∆¡ª Ó≥‚∆¡ª ω ‘∆¡ª ‘ÈÕ ‹Ú≈È ’∞Û∆¡ª Á∂ ÏÒ≈Â’≈ ‘Ø ‘∂ ‘È ¡Â∂ ¿∞√ ÂØ∫ Ï≈¡Á ¿∞‘Ȫ ˘ Ó≥ ‚ ∆¡ª «Úº ⁄ Ú∂ « ⁄¡≈ ‹≈ «‘≈ ‘À Õ ¿∞‘Ȫ Á∂ «Í¿∞¡ª, Ì≈Úª Â∂ ÍÂ∆¡ª ˘ Ó≈ ’∂ ¿∞‘∆ Í∞≈‰≈ Î≈√∆Ú≈Á∆ „≥◊ Á∞‘≈«¬¡≈ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕ «¬‡Ò∆ «Úº⁄ Î≈√∆Ú≈Á∆¡ª È∂ Ò◊Í◊ A@@@@@ ¡Ω ª Á∂ ÏÒ≈Â’≈ ’∆Â∂ Õ Í È≈˜∆¡ª Á∂ ˜∞ Ò Óª Â∂ ÏÒ≈Â’≈ª Á∆¡ª «Ù’≈ Ô‘± Á ∆, ÍØ « ÒÙ ¡≈«Á ¡Ωª Á∆ √≥«÷¡≈ ª Ò◊Í◊ BB Òº÷ ‘ÀÕ √Í∂È Á∆ ÎÀ∫’Ø √’≈ Á∂ √Ó∂∫ ¡Â∂ √≈‚∂ Á∂Ù «Úº⁄ ”DG Á∆ Ú≥‚, ”HD Á≈ «√º÷ ’ÂÒ∂¡≈Ó, B@@B Á≈ ◊∞‹≈ ’ÂÒ∂¡≈Ó «¬√Á∆¡ª ’∞fi ⁄؉Ú∆¡ª ¿∞Á≈‘‰ª ‘ÈÕ ¬∆≈’ Â∂ «√∆¡≈ «Úº⁄ ˆÀ-Ó∞√«ÒÓ ËÓ Á∆¡ª ¡Ωª Á∆ ‹Ø ‘≈Ò ‘À ¿∞‘ ª Úº÷∂ ÂΩ ”Â∂ «¬º’ Ò∂÷ Á≈ «ÚÙ≈ ‘À Í ‘∞‰ º’ ¿∞µÊ∂ ¡≈¬∆¡À√ Á∞¡≈≈ Ò◊Í◊ A@@@@AB@@@ ¡Ωª Á∂ ÏÒ≈Â’≈ Â∂ ’ÂÒ ‘؉ Á∆ ıÏ ‘ÀÕ «‘‡Ò-Ó∞ √ Ø « ÒÈ∆ Á∆ Ì≈Â∆ ¡ΩÒ≈Á √≈‚∂ Á∂Ù Á≈ √≥ÿ∆ Ò≈‰≈ Ú∆ ¿∞‘∆ ı±È Á∆ ¡≈∆¡È Ù∞ºËÂ≈ Á∆¡ª ◊ºÒª ’ «‘≈ ‘ÀÕ «‹√Á∂ ¡≈Ë≈ ”Â∂ “ÒÚ-«‹‘≈Á” Á≈ ͱ≈ „’Ú≥‹ ÷Û∑≈ ’∆Â≈ ‘Ø « ¬¡≈ ‘À Õ «¬√Á∂ ¡È∞ √ ≈ Ó∞√ÒÓ≈È Ó∞≥‚∂ ÌØÒ∆¡≈-Ì≈Ò∆¡ª «‘≥Á± ’∞ Û ∆¡ª ˘ ¡≈͉∂ Íà ∂ Ó ‹≈Ò «Úº ⁄ Î√≈¿∞∫Á∂ ‘È Â∂ ¿∞‘Ȫ Á≈ ËÓ ÏÁÒ «Á≥ Á ∂ ‘È ¡Â∂ ¡≈͉∆¡ª ¡Ω Ò ≈Áª Á∆¡ª ÓªÚª ω≈¿∞∫Á∂ ‘È «‹√ È≈ˇ ¿∞ ‘ Ȫ Á∆ ’∞ º ı ¡Í«Úº  ‘∞ ≥ Á ∆ ‘À Õ Í«‘Ò∆ Ú≈ B@@I «Úº⁄ ’È≈‡’ √±Ï∂ «Úº⁄ «¬√ Ó∞ºÁ∂ ˘ ¿∞¤≈«Ò¡≈ «◊¡≈ √∆Õ Í ‹Á ’È≈‡’ Á∆ ¡Á≈Ò È∂ «¬√ Ó√Ò∂ Á∆ ‹ª⁄-ÍÛÂ≈Ò ’∆Â∆ ª Í≈«¬¡≈ «’ BBI ’∞Û∆¡ª È∂ ¡≥ÂËÓ∆ «Ú¡≈‘ ’∆Â∂ √È «‹‘Ȫ «Úº⁄ ’¬∆ ËÓª Á∂ Ó∞≥‚∂-’∞Û∆¡ª Á∂ ¡≥ÂËÓ∆ «Ú¡≈‘ ‘ج∂ √ÈÕ CA Á√≥Ï, B@@I ˘ ’È≈‡’ √∆¡≈¬∆‚∆ Á∂ ‚∆‹∆Í∆ ◊∞±ÍÃ√≈Á È∂ ¡≈͉∆ «Í؇ «Úº ⁄ «’‘≈, T «’√∂ Ï≥ Á ∂ ‹ª √Ó± ‘ Á∞¡≈≈ «‘≥Á± ’∞Û∆¡ª ˘ Ï«‘Ò≈¡ ’∂ Ó∞√«ÒÓ Ó∞≥«‚¡ª È≈ˇ «Ú¡≈‘ ‹ª ËÓ ÏÁÒ∆ È‘∆∫ ‘ج∆ÕU «¬√ ÂØ∫ Ï≈¡Á ‹Á ’ج∆ ÂºÊ È≈ «Ó«Ò¡≈ ª B@AB «Úº⁄ ’È≈‡’ √’≈ È∂ “ÒÚ-‹‘≈Á” Á∆ ¤≈‰Ï∆È ’’∂ ’∂√ Ï≥Á ’ «ÁºÂ≈ √∆Õ «¬√ ÂØ∫ Ï≈¡Á Ô±Í∆, «Ï‘≈ ¡≈«Á ’∞fi √±«Ï¡ª «Úº⁄ “ÒÚ-«‹‘≈Á” Á≈ Ó√Ò≈ √≥ÿ∆¡ª È∂ ⁄∞º«’¡≈ «‹√ «Úº⁄ Ú∆ ’ج∆ ÂºÊ ‘≈Ò∂ º’ È‘∆∫ «Ó«Ò¡≈Õ «‘≥Á± √≥ÿ∆¡ª Á∞¡≈≈ «¬‘ fi±· ˘ √Ó∂∫-√Ó∂∫ ”Â∂ Á∞‘≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ «‘≈ ‘ÀÕ AIB@C@ «Úº⁄ Ú∆ «‘≥Á±-Î≈√∆Ú≈Á∆¡ª È∂ Ó∞√ÒÓ≈È ◊∞≥«‚¡ª Á∞¡≈≈ «‘≥Á± ¡Ωª Á∂ ËÓ ÏÁÒ≈¿∞‰ Á∂ ¤Ø¤∂ ¤º‚∂ √È Í ¿∞ÁØ∫ “ÒÚ-«‹‘≈Á” ÙÏÁ Á∆ ÚÂØ∫ È‘∆∫ ‘ج∆ √∆Õ AIB@-C@ «Úº⁄ Ú∆ ‹Ø «‘≥Á± ¡Ωª È∂ Ó∞√ÒÓ≈È ‹ª ‘Ø ËÓª Á∂ Ó∞≥«‚¡ª È≈ˇ «Ú¡≈‘ ’∆Â∂ √È, ¿∞‘ ¡Ωª √È ‹Ø «‘≥Á± √Ó≈‹ «Úº⁄ ‘≈Ù∆¬∂ ”Â∂ √È Ì≈Ú «ÚËÚ≈Úª, Á«Ò ¡Ωª Â∂ Ú∂ÙÚ≈Úª ¡≈«Á Í ¿∞‘Ȫ È∂ Ú∆ ¡≈͉∆ Ó˜∆ È≈ˇ «Ú¡≈‘ ’Ú≈¬∂ √ÈÕ ¿∞ÁØ∫ «‘≥Á±¡ª «Úº⁄ «ÚËÚ≈ «Ú¡≈‘ Ú«‹Â √∆Õ ¿∞ Á Ø ∫ Ú∆ «¬‘Ȫ ‹Ê∂Ï≥Á∆¡ª È∂ Ï‘∞ ‘∆ ÌÛ’≈¿± Ì≈Ù‰ «ÁºÂ∂ √ÈÕ Í ¿∞ÁØ∫ Ú∆ ¡«‹‘∂ ’∂√ Á≈ ’ج∆ ÂºÊ È‘∆∫ «Ó«Ò¡≈ √∆ «‹√ «Úº⁄ ‹Ï∆ ËÓ ÏÁÒ∆ ‘ج∆ ‘ØÚ∂Õ «¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ Ó∞√ÒÓ≈Ȫ Á∆ Ú√Ø∫ Úˉ Â∂ «‘≥Á±¡ª Á∆ Ú√Ø∫ ÿ‡‰ Á∂ ‹Ø ¤Ø¤∂ ¤º‚∂ ◊¬∂ √È ‹Ø «’ ‘∞‰ Ú∆ ¤º‚∂ ‹≈ ‘∂ ‘ÈÕ ¿∞ ‘ B@AA Á∆ ‹È◊‰È≈ Á∂ ¡≥’Û∂ Á∂÷ ’∂ ’ج∆ Ú∆ Ï≥Á≈ «¬‘Ȫ Á∂ fi±· ˘ √Ófi √’Á≈ ‘ÀÕ √≥ÿ∆¡ª Á∂ «¬‘ fi±· ¡º‹ Ù∂¡≈Ó È≥◊∂ ‘Ø ⁄∞º’∂ ‘ÈÕ «¬√ Â∑ª ¡√∆∫ Á∂÷ √’Á∂ ‘ª «’ «‹ºÊ∂ Ú∆ «Î’±-Î≈√∆Ú≈Á∆ √ºÂ≈ ”⁄ ¡≈¬∂ ‘È Âª ¿∞‘Ȫ È∂ ÿº‡-«◊‰Â∆¡ª ˘ ‘Ó∂Ù≈ «ÈÙ≈È≈ ω≈«¬¡≈ ‘ÀÕ «¬√ ÂØ∫ «ÏȪ √≥ÿ∆ ‹Ø “¡Ωª ˘ ÿ ”⁄ «‘‰≈ ⁄≈‘∆Á≈”, “ÍÂ∆ Á∆ T√∂ Ú ≈U ’È∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘À ” , “Ϻ ⁄ ∂ √≥Ì≈Ò‰∂ ⁄≈‘∆Á∂ ‘È”, “Ó«¡≈Á≈ ”⁄ «‘‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À” ¡≈«Á √Ó∂∫-√Ó∂∫ ”Â∂ «Ï¡≈È ‹≈∆ ’Á∂ ‘È ¿∞‘ ¿∞‘∆ Í∞≈‰∂ ÿ√∂ ‘ج∂ «‘‡Ò∆ ≈◊ ‘È ‹Ø ¡º‹ Ú∆ ¡Ò≈Í∂ ‹≈ ‘∂ ‘ÈÕ Í≥‹≈Ï «Úº⁄ Ú∆ ‹Á «√º÷ ’º‡ÛÍ≥Ê∆ «Î’± Î≈√∆Ú≈Á ¿∞µÌ«¡≈ √∆ ª ¿∞‘Ȫ È∂ Ú∆ ¡Ω ”Â∂ ¡«‹‘∆¡ª ‘∆ Í≈Ï≥Á∆¡ª Á∂ «ÈÔÓ ÿÛ∂ √ÈÕ «¬‘Ȫ ÂØ∫ ÍÃÌ≈«Ú ‘Ø ’∂ ’¬∆ Ú≈ ª Ò’ÙÓ∆ ’ªÂ≈ ⁄≈ÚÒ≈ Ú◊∆ Ú∆ ¡Ω ª ˘ Ó«¡≈Á≈ Á∂ T¿∞ÍÁ∂ÙU Á∂‰ Òº◊ ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ «¬√ ÂØ∫ «ÏȪ √≥ÿ∆ Î≈√∆Ú≈Á∆¡ª Á∆ «’√∂ Ú∆ ‹Ê∂Ï≥Á∆ «‹Ú∂∫ ¡≈¡À√¡À√ ¡≈«Á Á∆ ’Ø ’Ó∂‡∆ «Úº⁄ ’Á∂ Ú∆ ¡Ωª ‹ª Á«Òª ˘ È‘∆∫ «Ò¡≈ ‹ªÁ≈Õ «¬‘ È∆Â∆ «¬‘Ȫ Á∆ Ó∞ º ÷ ‹Ê∂ Ï ≥ Á ∆ ¡≈¡À√¡À√ Á∂ Ï‰È Á∂ √Ó∂∫ ÂØ∫ ‘∆ ‘∆ ‘À ‹Ø ¡º ‹ Ú∆ ‹≈∆ ‘À Õ Ì≈Ú √≥ ÿ ∆ Î≈√∆Ú≈Á∆ «√˪’ ÂΩ ”Â∂ ‘∆ ¡Ωª ˘ ÁØ«¬Ó Á‹∂ Á≈ Ù«‘∆ √ÓfiÁ∂ ‘ÈÕ «¬º’ «¬‘ ◊ºÒ Ú∆ √Ófi‰ Ú≈ˇ∆ ‘À «’ Î≈√∆Ú≈Á (⁄≈‘∂ «’√∂ Ú∆ ËÓ, È√Ò ‹ª «Î’∂ Á≈) Ú∆ Ï∞‹±¡≈ √ºÂ≈ Á≈ «¬º’ ±Í ‘À ‹Ø ¡≈Ó «’Â∆ ÒØ’ª ˘ ˜Ï Â∂ ‚≥‚∂ Á∂ ˜Ø È≈ˇ Ò∞º‡‰ Â∂ «È⁄ØÛ‰ Á≈ √≥Á ‘À ¡Â∂ ËÓ, ‹≈Â, È√Ò, «Î’∂ ¡≈«Á Á∆ ¡≈Û «Úº ⁄ «‹√Á≈ ¡√Ò «ÈÙ≈È≈ ¡≥«ÂÓ ÂΩ ”Â∂ ¡≈Ó-«’Â∆ ÒØ’ ‘∆ ‘∞Á ≥ ∂ ‘È, Á≥«◊¡≈, ËÓ-ÏÁÒ∆, È√Ò Ù∞ µ Ë∆ ¡≈«Á ‹∞Ó«Ò¡ª Á∆ ¡≈Û «Úº⁄ ¡√Ò «Úº⁄ ‘≈’Ó ‹Ó≈ª ¡≈͉∂ ‹Ó≈Â∆ «‘ºÂ ‘∆ √≈ËÁ∆ ‘ÀÕ «¬√ ÍÃ’≈ ¡√∆∫ Á∂÷Á∂ ‘ª «’ «Î’± - Î≈√∆Ú≈Á (Ì≈Ú∂ ∫ «’√∂ ËÓ, «Î’∂, ‹≈ ‹ª È√Ò Á≈ ‘ØÚ∂) ¿∞‘ ‹Ø’ ‘À ‹Ø ¡Ω ”⁄Ø∫ «Èº‹Â≈, ¡˜≈Á∆ ¡≈«Á ‘ Â∑ª Á∂ ‹Ó‘±∆¡Â Á∂  ˘ ⁄±√ ’∂ ¿∞√˘ ÓºËÔ∞◊∆ Ó«¡≈Á≈ Á∆ ¿∞ ‘ T√∆Ò Á∂ Ú ∆U ω≈ Á∂ ‰ ≈ ⁄≈‘∞≥Á≈ ‘À ‹Ø ÿ Á∆ ⁄≈Á∆Ú≈∆ ”⁄ ’ÀÁ «‘≥Á∆ ‘ج∆ ÍÂ∆ Á∆ √∂Ú≈ ’∂Õ Ì≈Ú∂∫ «’ «¬√ «Î’±-Î≈√∆Ú≈Á∆ ‹Ø’ª ÂØ ∫ ¡Ω  Á∆ ¡˜≈Á∆ √Ó∞ º ⁄ ∂ √Ó≈¬∂Á≈≈ ÍÀÁ≈Ú≈∆ √Ï≥˪ Á∂ ı≈ÂÓ∂ È≈ˇ ‹∞Û∆ ‘ج∆ ‘À ‹Ø ¡Ω Á∆ √√Â∆ «’ ْÂ∆, ¿∞ √ Á∂ «‹√Ó≈È∆ √∞ ‘ º Í ‰, ¿∞ √ Á∆ ∞ ⁄ ∆¡ª, ı≈‘Ùª, ¿∞ Ó ≥ ◊ ª, √˪, ⁄≈Úª-ÓÒ≈ª, «Èº‹Â≈, «Í¡≈, ‹∆ÚÈ √≈Ê∆ ⁄∞‰È Á∆ ¡˜≈Á∆ ¡≈«Á ‘ ⁄∆˜ Á≈ «‹‰√∆’È ’Á≈ ‘À ¡Â∂ ¡÷Ω Â ∆ ¡˜≈Á∆ Á∆ ◊ºÒ ’Á∂ ‘ج∂ ¡√ˇ∆¡Â Á∂ ÍºË ”Â∂ ¿∞√˘ Á∞ÚºÒ∂ Á‹∂ Á∆ Ù«‘∆ ω≈¬∆ º÷‰ Á≈ ͺ÷Í≈Â∆ ‘À; Í ÎΩ ∆ ÂΩ ”Â∂ ¡Ω ª ˘ «¬‘Ȫ «Î’± ‹Ø’ª ÍÃÂ∆ ‹Ê∂Ï≥Á ‘؉≈ ÍÚ∂◊≈Õ «Î’±-Î≈√∆Ú≈Á∆ √ºÂ≈ Á∂ ±Íª ’˘È, ’⁄«‘∆¡ª ¡≈«Á ÂØ∫ ¡≈√ª ‘‡≈ ’∂ ¡≈͉∆ º«÷¡≈ Ò¬∆ ÷∞ºÁ ¡º◊∂ ¡≈¿∞‰≈ ÍÚ∂ ◊ ≈ ¡Â∂ Óº Ë Ô∞ ◊ ∆ ÏÏÂ≈ Â∂ ¡Ω «ÚØË∆ Ó≈È«√’Â≈ Â∂ «ÈÔÓª ˘ Ú≥◊≈‰≈ ‘ØÚ∂◊≈ ‹Ø ¡Ω ˘ «¬º’ ¡˜≈Á ÓÈ∞º÷∆ ‘Ø∫Á Ó≥ȉ ÂØ∫ «¬È’≈∆ ‘∞≥Á∂ ‘ج∂ ¿∞√˘ “ÓÁ Á∆ ˆ∞Ò≈Ó” Â∂ “Ϻ ⁄ ∂ ÍÀ Á ≈ ’È Á∆ ÓÙ∆È” «Úº ⁄ ÏÁÒ‰≈ ⁄≈‘∞≥Á∂ ‘ÈÕ ÈÚ-‹≈◊‰, «◊¡≈È Íà √ ≈ Á∆¡ª È≈«¬’ª ÂØ ∫ Íà ∂ ‰≈ ÒÀ ∫ Á∂ ‘Ø ¬ ∂ ¡º ◊ ∂ Úº Ë ’∂ «¬√ ¡Ω  «ÚØ Ë ∆ Ó≈È«√’Â≈, «Íº  √º  ≈, Â∂ Î≈√∆Ú≈Á∆ √º  ≈ ˘ Ò«‘ª ω ’∂ Ú≥◊≈ Á∂‰∆ ‘ØÚ∂◊∆Õ ‹Ø ¡Ωª ¡≈͉∂ ‘º’ª ÍÃÂ∆ √∞⁄∂ ‘È ¿∞‘Ȫ ˘ ‘ت ¡Ωª Á∆ ˆ∞Ò≈Ó∆ ˘ ÂØÛ‰ Ò¬∆ ’≥Ó ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À Õ «¬√ ÂØ ∫ «ÏȪ ¡Ω ª Á∆ «¬√ ÒÛ≈¬∆ «Úº ⁄ ¡◊ª‘Ú˱, √≥Ú∂ÁÈÙ∆Ò ÈΩ‹Ú≈Ȫ Â∂ ‘ ¿∞√ «¬È√≈È ˘ Ì≈¬∆Ú≈Ò Ï‰È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À ‹Ø «¬√ Ï≈ÏÂ≈ ÂØ ∫ ÓÈ∞º÷Â≈ ˘ ¡˜≈Á Á∂÷‰≈ ⁄≈‘∞≥Á≈ ‘ÀÕ ¡Ω ª ˘ ’∂ Ú Ò «¬º Ê ∂ ‘∆ È≈ ∞ ’ Á∂ ‘ج∂, Í∞È‹≈◊È Â∂ ÍÃÏØËÈ ÂØ∫ Ú∆ ¡º ◊ ∂ Úº Ë ’∂ ¡≈͉∆ ÒÛ≈¬∆ ˘ «’Â∆ ÒØ’ª Á∆ ÒÛ≈¬∆ È≈ˇ ‹ØÛ‰≈ ‘ØÚ∂◊≈ ¡Â∂ «¬√ √≈Ó≈‹∆ ÁΩ «Úº⁄ Î≈√∆Ú≈Á∆ Â≈’ª Á∞¡≈≈ ¡Ωª ”Â∂ ÊØ Í ∆¡ª ‹≈ ‘∆¡ª Óº Ë Ô∞ ◊ ∆ÏÏÂ≈Úª Á∆ ’Ï «Úº ⁄ ¡≈͉∆ ¡˜≈Á∆ Á≈ fi≥ ‚ ≈ ◊º ‚ Á∂ ‘Ø Ú ∂ √≥ √ ≈ «Úº⁄ ÷∆¡ª ÓÈ∞º÷∆ ’Áª-’∆Óª ˘ Ï‘≈Ò ’È≈ ‘ØÚ∂◊≈ «‹‘Ȫ Á≈ ‘ «’È’≈ ¡º‹ Ó≥‚∆ Á∆ Ï∂Ò◊≈Ó Â≈’ Á∂ ‘ºÊ ‘ÀÕ Ó≈⁄ B@AE √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ 19 ˙Ï≈Ó≈ Á∆ Ì≈ Î∂∆ ÏÒ«‹ßÁ «√ßÿ ÚÛÀ⁄ AB Ó≈ÿ «ÁÈ ¡ÀÂÚ≈ 鱧 ÓØÁ∆˙Ï≈Ó≈ Á∆ ͬ∆ ‹æÎ∆ È∂ «‹Ê∂ ◊π¡ª„∆ ÓπÒ’ª 鱧 ’ßω∆ ⁄≈Û∑ «ÁæÂ∆, ¿πÊ∂ ‘∆ ÏπË æ ∆‹∆Ú∆ Ú◊ 鱧 √Ø⁄‰ Ò¬∆ Әϱ ’ «ÁæÂ≈ «’ ¡≈÷ «¬ßÈ∆ «Èæÿ∆ ‹æ¯∆ Á≈ ≈˜ ’∆ ‘Ø √’Á≈ ˛? «ÁæÒ∆ ⁄؉ª ‹ª ¡Ó∆’∆, ⁄æ Ò Ø ¤æ ‚ Ø ‹Ø Ú∆ ‘Ø Ú ∂ Í √≈ȱ ß √≈‚∂ «Ú’≈√Ù∆Ò Á∂Ù Ì≈ Â∂ Ó≈Û≈ ¡√ «Í¡≈ ˜± Ș ¡≈ «‘≈ ˛Õ «‹Ê∂ √≈‚∂ Á∂Ù Á∆ ÚËÁ∆ Ó«‘ß◊≈¬∆ È∂ ¡≈Ó ‹ÈÂ≈ Á≈ Òæ’ ÂØÛ æ«÷¡≈ ˛, ¿πÊ∂ ‘∆ √≈‚∂ Á∂Ù Á∂ ÓØÁ∆ √≈«‘Ï «ÚÁ∂Ù∆ Ó«‘Ó≈Ȫ ¡Â∂ ¿πÈ∑ª Á∂ ’πæ«Â¡ª ”Â∂ «ÁÒ ÷ØÒ∑ ’∂ ÷⁄ ’ ‘∂ ‘ÈÕ ˙Ï≈Ó≈ Á≈ Ì≈ Î∂∆ ÁΩ≈È Úæ ‚ ∆ Ó≈Â≈ «Ú⁄ ¡≈͉∆ √π æ « ÷¡≈ ¤æÂ∆ «Ú⁄ ◊æ‚∆¡ª, ¡≈ÁÓ∆ ¡Â∂ ’πæÂ∂ ÒÀ ’∂ ¡≈¿π‰≈ Ì≈¬∆⁄≈∂ Á≈ ÍzÂ∆’ ª È‘∆∫ √◊Ø∫ ¡«ÚÙÚ≈√∆ Á∆ Ì≈ÚÈ≈ ˜± «Á÷≈ «‘≈ ˛Õ ‹ÁØ ∫ «’ √≈‚∂ Á∂ Ù Á∂ È∂Â≈Úª ¡Â∂ ‹Ú≈Ȫ È∂ ˙Ï≈Ó≈ Á∆ Î∂∆ √ÏßË∆ B Ó‘∆È∂ Í«‘Òª ÂØ∫ ‘∆ «Â¡≈∆¡ª Ùπ± ’«ÁæÂ∆¡ª √ÈÕ «ÁæÒ∆ ÂØ∫ ¡≈◊∂ Âæ’ Á≈ √¯ √π‘≈Ú‰≈ ω≈¿π‰ Ò¬∆ «‹Ê∂ √’≈ È∂ ’ØÛª πͬ∂ Ï‘≈ «ÁæÂ∂ ¿πÊ∂ ‘∆ ¡≈Ó ‹ÈÂ≈ Ò¬∆ «¬È∑ª ÁØ «ÁȪ Ò¬∆ Òæ◊∆ Í≈ÏßÁ∆ È∂ ÒØ’ª Á∂ √≈‘ √±Â «ÁæÂ∂, «¬È∑ª «ÁȪ «Ú⁄ ¡≈◊∂ Á∂ ÒØ’ª Á≈ Â≈‹ Ó«‘Ò È∂Û∂ ÿπÓ ß ‰≈ È-Ú≈‹Ï ‘∆ È‘∆∫ √◊Ø∫ ◊À ’≈ȱßÈ∆ Ú∆ √Ó«fi¡≈ «◊¡≈Õ «¬√ È≈Ò «‹Ê∂ ÒØ’ª 鱧 «ÁÒ∆ ·∂√ Í‘πß⁄∆ ¿πÊ∂ ÒØ’Âß ¡≈˜≈Á∆ Â∂ Ú∆ √Ú≈Ò∆¡≈«⁄ßÈ∑ Òæ◊ «◊¡≈Õ «¬√ ÂØ∫ Ú∆ Ì≈∆ ·∂√ ¿π√ √Ó∂∫ Òæ◊∆ ‹ÁØ∫ ¡ÀÈ∂ Íπ÷Â≈ ÍzÏßË Á∂ Ï≈¡Á Ú∆ ˙Ï≈Ó≈ È∂ ≈‹ Î∂∆ æÁ ’«ÁæÂ∆ Â∂ ÓØÁ∆ Á∆ ’∆Â∆ «Ó‘È Á∆ α’ ’æ„ «ÁæÂ∆Õ «¬√ Â∑ª √ß√≈«’ Ù’Â∆ ¡Ó∆’≈ ¡Â∂ ¿π √ Á∂ Óπ ÷ ∆ ˙Ï≈Ó≈ Á∂ ÏÁÒÁ∂ «÷¡≈Òª ÂØ∫ ¿π√Á∆ ËÈ≈„ Íz«ÚÂ∆ ÒÛ ÷Û≈™Á∆ Ș ¡≈ ‘∆ ˛Õ «Í¤Ò∂ ’¬∆ √≈Òª ÂØ∫ ‹ß◊ª «Ú⁄ ¿πÒfi∂ ¡Â∂ ¡≈«Ê’ Íæ÷Ø∫ ’ß◊≈Ò ‘ج∂ ¡Ó∆’≈ È∂ «¬‘ Ë≈È≈ Ë≈∆ Ș ¡≈ ‘∆ ˛ «’ ““‘Ó ÂØ∫ ‚±æÏ∂ ˛∫ √ÈÓ, ÂπÓ∂ Ú∆ ÒÀ ‚±Ï∂∫◊∂”Õ «¬‘ ◊æÒ √ØÒ∑ª ¡≈È∂ √æ⁄∆ ˛ «’ ˙Ï≈Ó≈ Á∆ «¬√ Î∂∆ Á≈ Ì≈Â, Í≈«’, ⁄∆È ¡Â∂ ±√ Á∂ ’±‡È∆Â’ √Ïß˪ Â∂ ¡√ ˜± ÍÚ∂◊≈Õ ¡Ó∆’≈ Á∆ «¬√ Î∂ ∆ Á∂ √≈«¡ª Í«‘Ò± ¡ ª ȱ ß ÿØ ÷ ‰ ÂØ ∫ Ï≈¡Á «¬√ ÈÂ∆‹∂ ”Â∂ Í‘πß«⁄¡≈ ‹≈ √’Á≈ ˛ «’ √ß√≈«’ Ù’Â∆ ¡Ó∆’≈ ¡Â∂ «¬ß◊ÒÀ∫‚ ˘ ⁄Ò≈¿π‰ Ú≈Ò∂ ⁄ΩÊ Ò≈«¬Ò‚ «‹‘∂ ÏÀ’ª Á≈ ’≈Ò≈ ͤ≈Úª ‘π‰ Ì≈ Â∂ ÍÀ∫Á≈ Ú∆ Ș ¡≈ «‘≈ ˛Õ ‹Ø √≈∂ √ß√≈ Á∆ «¬’ ’ß√∆ Á≈ ≈◊ ¡Ò≈Í ‘∂ ‘È Âª «’ √≈≈ ÓπÒ’ ¿πÈ∑ª Á∆ Óπæ·∆ «Ú⁄ ¡≈ √’∂Õ ⁄ÒØ ÓßÈ ÒØ «’ √ÀÂ≈È È∂ ª ¡≈͉∆ Í≈∆ Ùπ± ’È∆ ‘∆ ‘πßÁ∆ ˛ Í ‹∂ ¡æ◊∂ ’ج∆ ¡È≈Û∆ ‘ØÚ∂ ª «‹æ √ÀÂ≈È Á∆ Í ‹∂ «÷‚≈∆ ‘ØÚ∂ ª Í≈√≈ ÍÒ‡ ‹ªÁ≈ ˛Õ ’«‘‰ Á≈ ÓÂÒÏ «¬‘ ˛ «’ √≈ȱ ß ¡È≈Û∆ È‘∆∫ «÷‚≈∆ ωÈ≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛ ª «’ Í≈∆ ÷∂‚‰ ÂØ∫ Í«‘Òª ‘∆ √ÀÂ≈È È±ß ÈæÍ Ò¬∆¬∂, È≈Ò∂ √≈‚∂ Ì≈ Á∂Ù «’√∂ Â√ Á≈ Í≈ ȑ∆∫ √◊Ø∫ ¡≈͉∆ Úæ÷∆ Í«‘⁄≈‰ æ÷Á≈ ˛Õ «¬√ Ò¬∆ ÓØÁ∆ √≈«‘Ï È±ß Óß◊‰ Á∆ È‘∆∫ √◊Ø∫ Á∂‰ Á∆ È∆Â∆ ¡Í‰≈¿π‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ˛Õ √≈‚∆ ¡Â∂ √≈‚∂ Á∂ Ù Á∆ «Á÷ «Ú⁄ ⁄Ó’ «Ò¡≈¿π ‰ ∆ ⁄≈‘∆Á∆ ˛Õ «Ó‘È Â∂ «ÁzÛ∑ «¬≈Á∂ È≈Ò ¡æ ◊ ∂ ÚËÁ∂ ‘Ø ¬ ∂ «¬’ Ò≈‹Ú≈Ï Ù∂ ¡ Á∆¡ª Íø’Â∆¡ª Â∂ ¡ÓÒ ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛ «’ ““÷πÁ∆ ’Ø ’ Ïπ¶Á «¬ÂÈ≈ «’ ıπÁ≈ ÷πÁ Í≈√ ¡≈ ’ ͱ¤∂, ‘∂ ÓÈπæ÷! ÏÂ≈ Â∂∆ ˜≈ «’¡≈ ˛Õ”” «¬√ Íz’≈ Á∆ √Ø⁄ È≈Ò «‹Ê∂ √≈‚∆ ¡≈«Ê’ Ò«‘ 鱧 ‘πÒ≈≈ «ÓÒ∂◊≈ ¿πÊ∂ ‘∆ √≈‚∂ Á∂Ù Á∆ «’√Ó Ú∆ ⁄Ó’ ¿π·◊ ∂ ∆Õ IBAFG-BIEIH √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ Ó≈⁄ B@AE 20 Ô»È∆Ú«√‡∆ ¡≈Î ’ÀÒ◊∆ «Ú⁄ «ÁÒ Á∆¡ª «ÏÓ≈∆¡ª ¡Â∂ ÷Ø‹ Ò¬∆ ⁄∂¡ √Ê≈Í ‚≈. ¡ÈÓØÒ ’Í» ¡Â∂ «ÁÒ Ú≈’ Î≈¿±‚∂ÙÈ Á∂ ÔÂÈ √ÎÒ ‘ج∂ ÏÒ«‹≥Á √≥ÿ≈ Í≥‹≈Ï∆ ’«Ó¿±È‡∆ Ò¬∆ ¿∞ÁØ∫ Ó≈‰ Ú≈Ò∆ ◊º Ò ‘Ø ¬ ∆ ‹ÁØ ∫ «ÁÒª Á∆¡ª «ÏÓ≈∆¡ª Á∂ ‚≈’‡ ¡Â∂ √Ó≈‹√∂Ú∆ ‚≈’‡ ¡ÈÓØÒ ’Í» ¡Â∂ «ÁÒ Ú≈’ Î≈¿±∫‚∂ÙÈ ’ÀÒ◊∆ Á∂ ÔÂȪ È≈Ò ¬∂Ù∆¡È Ì≈¬∆⁄≈∂ ˘ ͺ¤Ó∆ Á∂Ùª «Ú⁄ «ÁÒ Á∆¡ª «ÏÓ≈∆¡ª Úº Ë ‘Ø ‰ Á∂ ’≈Ȫ Ï≈∂ ÷Ø‹ ’È ¡Â∂ «√º«÷¡Â ’È Ò¬∆ ◊∞» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á∂ È≈Ó ¿∞ µ Í «¬º ’ ‘≈‡ «√⁄ ⁄∂ ¡ √Ê≈«Í ’È ˘ ÓÈ‹»∆ «ÓÒ ◊¬∆Õ ‚≈’‡ ¡ÈÓØÒ ’Í» È∂ «¬√ √Ï≥Ë «Ú⁄ º÷∂ ÍzØ◊≈Ó ÁΩ≈È Áº«√¡≈ «’ Í≥‹≈Ï∆ ’«Ó¿±È‡∆ Ò¬∆ «¬‘ Ó≈‰ Ú≈Ò∆ ◊º Ò ‘À «’ ¡È∂ ’ ª ‘Ø ÒØ ’ ª Úº Ò Ø ∫ Ô»È∆Ú«√‡∆¡ª «Ú⁄ Úº÷-Úº÷ ÷∂ª È≈Ò √Ï≥Ë ÷Ø‹ √Ï≥Ë∆ ⁄∂¡ √Ê≈«Í ’È Ò¬∆ Ï‘∞ ÔÂÈ ’∆Â∂ ‹ªÁ∂ ‘È Í √ÎÒÂ≈ ‘ «¬º’ ˘ È‘∆∫ «ÓÒÁ∆Õ «¬√ «√⁄ ⁄∂¡ Á≈ È≈Ó Ú∆ √Ϻ Á≈ ÌÒ≈ ⁄≈‘∞≥‰ Ú≈Ò∂ «√º÷≈ Á∂ Í«‘Ò∂ ◊∞ » È≈È’ Á∂ Ú ‹∆ Á∂ È≈Ó ¿∞ µ Í º÷‰ Á≈ ÓÂÒÏ Ú∆ «¬‘∆ ‘À «’ «¬‘ ‘≈‡ «√⁄ ⁄∂¡ Á≈ Óπ÷ º ¿∞ÁÙ ∂ «ÁÒª Á∂ Ø ◊ ª Á∆ ÷Ø ‹ ¡Â∂ ’≈Ȫ ≈‘∆∫ ÓÈ∞ º ÷ Â≈ Á≈ ÌÒ≈ ‘À Â∂ ı≈√ ’’∂ √≈¿±Ê-¬∂Ù∆¡È ’«Ó¿±È‡∆ «Ú⁄ ‹Ø «¬Ê∂ ‘ØȪ Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂ C ÂØ∫ E ◊∞‰ª ÚºË «ÁÒ Á∂ Ø◊ª Á≈ «Ù’≈ ‘∞≥Á∂ ‘ÈÕ «˜’ÔØ◊ ‘À «’ ‚≈’‡ ¡ÈÓØÒ ’Í» ¡Â∂ ÓÈ ’Í» ¡≈͉∆ √«‘ÔØ◊∆ ‡∆Ó È≈Ò «¬’ «ÁÒ Ú≈’ Î≈¿±‚∂ÙÈ È≈Ó Á∆ «ÏȪ Ò≈Ì √≥√Ê≈ ⁄Ò≈ ‘∂ ‘È ‹Ø ’ÀÒ◊∆ Ù«‘ ÂØ∫ Ù∞» ‘Ø’∂ ‘∞‰ ’ÀÈ‚ ∂ ≈ Á∂ ‘Ø Ù«‘ª «Ú⁄ Ú∆ «¬’ºÒ∂ Í≥‹≈Ï∆¡ª ‘∆ È‘∆∫ ÏÒ«’ √≈∂ Ì≈¬∆⁄≈«¡ª ˘ «¬‘Ȫ Á∂Ùª «Ú⁄ «ÁÒ Á∆¡ª «ÏÓ≈∆¡ª Íz  ∆ ‹≈◊» ’ ’Á∆ ‘Ø ¬ ∆ «¬‘ Ú∆ ‹≈‰’≈∆ «Á≥Á∆ ‘À «’ ̱◊Ø«Ò’ ¡Â∂ ÷≈‰-Í∆‰ Á∆¡ª Úº÷-Úº÷ Íz√«ÊÂ∆¡ª «Ú⁄Ø∫ ¡≈¬∂ ¬∂Ù∆¡È «’√ ª ¡≈͉∂ ¡≈Í ˘ «√‘ÂÓ≥Á º÷Á∂ ‘ج∂ «ÁÒ Á∆¡ª «ÏÓ≈∆¡ª ÂØ∫ Ï⁄ √’Á∂ ‘ÈÕ ¿∞‘Ȫ ¡È∞√≈ «¬‘ ⁄∂¡ √Ê≈«Í ‘؉ È≈Ò √≈˘ √Ì ÂØ∫ Úº‚≈ Î≈«¬Á≈ «¬‘ ‘ØÚ◊ ∂ ≈ «’ ‘∞‰ ¬∂Ù∆¡È Ì≈¬∆⁄≈∂ ˘ «ÁÒª Á∂ Ø◊ª ÍzÂ∆ ‹≈◊∞’ ’È Á∂ È≈Ò-È≈Ò ÷Ø‹ ’È Á≈ ≈‘ Ú∆ ͺË≈ ‘Ø ‹≈Ú∂◊≈ «’ «Ú«◊¡≈«È’ ¡Â∂ Ï≈∆’∆ Á∂ ÂΩ Â∂ ¿∞‘ «’‘Û∂ ’≈È ‘È «‹√ È≈Ò ¬∂Ù∆¡È ÒØ’ª «Ú⁄ «ÁÒ Á∂ Ø◊ª Á∂ ’∂√ ÚºË ‘È Â∂ ¿∞‘ ¡≈͉∂ «‘‰-√«‘‰ ¡Â∂ ÷π≈’ «Ú⁄ «¬‘Ȫ Á∂Ùª Á∆¡ª Ì∞◊Ø«Ò’ ¡Â∂ ‘Ø √«ÊÂ∆¡ª ¡È∞√≈ «’√ Â∑ª Á∆ ÂÏÁ∆Ò∆ ’ÈÕ «¬√ Í≥‹ √≈Òª ⁄∂¡ Ò¬∆ ‘∞‰ ¡◊Ò≈ ’ÁÓ «¬√ Ò¬∆ ’«Ó¿± È ‡∆ Áπ ¡ ≈≈ Î≥ ‚ ‹‡≈¿∞‰≈ ‘ØÚ◊ ∂ ≈Õ «’¿∞∫«’ «¬√Á≈ ’∞Ò º «¬’ «ÓÒ∆¡È ‚≈Ò Á≈ ¡ºË≈ ÷⁄ Ô»È∆Ú«√‡∆ ÚºÒ∫Ø ’∆Â≈ ‹≈‰≈ ‘À ¡Â∂ Ï≈’∆ Î≥‚ Á≈ ÍzÏ≥Ë Á≈È∆ ÒØ’ª ¡Â∂ √Ó≈‹√∂ Ú ∆ √≥ √ Ê≈Úª Úº Ò Ø ∫ ‹‡≈¿∞ ‰ ≈ ‘ØÚ◊ ∂ ≈Õ «‹√ Ò¬∆ ‚≈’‡ ¡ÈÓØÒ ’Í» È∂ «’‘≈ «’ «¬√ Ò¬∆ «¬’º·≈ ‘Ø«¬¡≈ Î≥‚ «√ºË≈ «¬√ ¿∞Á∂Ù Á∂ ÷≈Â∂ «Ú⁄ ‹≈Ú∂◊≈ ¡Â∂ ‡À’√ ¤Ø‡ Ò¬∆ ÔØ◊ ‘ØÚ◊ ∂ ≈Õ «¬√ √Ó∂∫ Ô»È∆Ú«√‡∆ ¡≈Î ’ÀÒ◊∆ ¡Â∂ «ÁÒ Á∂ Ø◊ª È≈Ò √Ï≥Ë ‘√Â∆¡ª È∂ √≥ÏØËÈ ’∆Â≈Õ ‚≈’‡ ¡ÈÓØÒ ’Í» ˘ ¿∞‘Ȫ Á∂ √Ó≈‹√∂Ú∆ ’≥Óª Ò¬∆ ‘∞‰ º’ Á∂Ù-«ÚÁ∂Ù «Ú⁄ ’¬∆ √ÈÓ≈È «ÓÒ ⁄π’ º ∂ ‘ÈÕ Ó≈⁄ B@AE √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ 21 „ø‚≈∆ ÏÒ≈Â’≈ ¡Â∂ ’ÂÒ ’ª‚ «√¡≈√∆ Ù«‘ ÍÃ≈Í ◊π‚ ø ≈ «◊Ø‘ Á∆ «Ù’≈ Â∂ ˜πÒÓª ¡æ◊∂ ¬∆È È≈ Óøȉ Ú≈Ò∆ Ï‘≈Á Ù«‘È≈˜ ˘ «¬È√≈¯ Áπ¡≈¿π‰ Ò¬∆ ◊πø‚≈-ÍπÒ∆√-«√¡≈√∆ ◊·‹ØÛ «÷Ò≈¯ «ÚÙ≈Ò Ò≈ÓÏøÁ∆, ‹πfi≈» ÿØˇ Ò÷«ÚøÁ ´«Ë¡≈‰∂ Á∂ „ø‚≈∆ «¬Ò≈’∂ «Úæ⁄ «‘‰ Ú≈ˇ∂ «¬æ’ √Ë≈È Í«Ú≈ Á∆ AF √≈Òª Ë∆ ¡Â∂ ABÚƒ ‹Ó≈ Á∆ «Ú«Á¡≈ʉ Ù«‘È≈˜ ˘ «¬æ ’ «√¡≈√∆ Ù«‘ Íà ≈ Í ◊π ø « ‚¡ª Úæ Ò Ø ∫ ¡◊Ú≈ ’∆Â∂ ‹≈‰, √Ó» « ‘’ ÏÒ≈Â’≈ ’È, ¡Á≈ÒÂ∆ ’∂ √ Ú≈Í√ ÒÀ‰ Ò¬∆ ‚≈¿π‰-ËÓ’≈¿π‰, ’π應-Ó≈È ¡Â∂ ¡≈÷ ÿ «Úæ⁄ ÚÛ∑ ’∂ «ÁÈ-«Á‘≈Û∂ «Óæ‡∆ Á≈ Â∂Ò Í≈ ’∂ √≈Û∂ ‹≈‰ Á∂ ‘Ω Ò È≈’ ÿ‡È≈¥Ó «÷Ò≈¯ «Í¤Ò∆ «Áȃ ÒØ’ª, ÷≈√’ √È¡Â∆ Ó˜Á»ª, Á≈ Ø‘ Îπæ‡ «Í¡≈Õ «¬È√≈¯Í√ø Á ‹æ Ê ∂ Ï ø Á ∆¡ª Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ «Úæ⁄ Ò≈ÓÏøÁ ‘Ø ’∂ ÒØ’ª È∂ ˜ÏÁ√ ‹πfi≈» ÿØˇ Ò«Û¡≈ ˛ ¡Â∂ ÁØ Ù ∆ ◊π ø ‚ ≈ «◊Ø ‘ È» ø √Ò≈÷ª «Íæ ¤ ∂ Í‘π ø ⁄ ≈«¬¡≈ ˛Õ ÁØ Ù ∆ ◊π ø « ‚¡ª ˘ √˜≈Úª Áπ¡≈¿π‰ Ò¬∆ ÍπÒ∆√-√’≈ «÷Ò≈¯ ÒØ’ ÿØˇ ¡‹∂ Ú∆ ‹≈∆ ˛Õ Ù«‘È≈˜ ¡Â∂ ¿π √ Á∂ Í«Ú≈ È≈ˇ Ú≈Í«¡≈ «¬‘ ‘Ω Ò È≈’ ÿ‡È≈¥Ó √Ó≈‹ «Úæ⁄ ¡Ωª ¡Â∂ ¡≈Ó ÒØ’ª Á∆ «Èæ ÿ ∆ ‘Ø ¬ ∆ ‘≈Ò Á∆ «¬æ ’ È∞ Ó ≈«¬≥ Á ≈ ¿π Á ≈‘‰ ˛Õ ‹» fi ≈» ‹æÊ∂ÏøÁ∆¡ª Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ «Úæ⁄ ‘˜≈ª ÒØ’ª ÚæÒØ∫ √Û’ª ”Â∂ ¿πµÂ ’∂ ‹∞fi≈» ÿØ ˇ Ò«Û¡≈ ‹≈‰≈ Â∂ ’¬∆ ¡«‘Ó ÍÃ≈ÍÂ∆¡ª ’È≈ ÒØ’-Óπ’Â∆ Ò«‘ Ò¬∆ «¬æ’ ÙπÌ √ø’∂ ˛Õ ¡◊Ú≈, ÏÒ≈Â’≈ ¡Â∂ ’ÂÒ Á≈ ‘ΩÒÈ≈’ ÿ‡È≈¥Ó : Ù«‘È≈˜ ¡Â∂ ¿π√Á∂ Í«Ú≈ È≈ˇ ‹Ø Ï∆«Â¡≈ ¿π‘ √π‰’∂ Ω∫◊‡∂ ÷Û∂ ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ ¿π√˘ «¬æ’ «√¡≈√∆ Ù«‘ ÍÃ≈Í ◊πø‚≈ «◊Ø‘ È∂ BE ¡’Â»Ï ˘ √’»Ò ‹ªÁ∂ √Ó∂∫ «Ò÷∆ Ú∆ ◊¬∆ ª ÏÒ≈Â’≈ Á∆ Ë≈≈ È‘ƒ Ò≈¬∆ ◊¬∆Õ Ù«‘È≈˜ ¡Â∂ ¿π√Á∂ ¡◊Ú≈ ’∆Â≈Õ Ù«‘È≈˜ ¡Â∂ ¿π√Á≈ Í«Ú≈ ÍπÒ∆√ ’Øˇ ÒÛ’∆ Á∂ ◊≈«¬Ï ‘؉ Á∆ «Í؇ Á˜ ’≈¿π‰ ◊¬∂ ª ¿πÈ∑ª ˘ ÍπÒ∆√ Á∂ Ï∂‘æÁ ¡‰ÓÈπæ÷∆ Úæ ¬ ∆¬∂ Á≈ √≈‘Ó‰≈ ’È≈ «Í¡≈Õ ÍπÒ∆√ Ú≈«ˇ¡ª È∂ «’‘≈ «’ «Í؇ Á˜ ’Ú≈ ’∂ «’™ ÏÁÈ≈Ó∆ ÷æ‡Á∂ ‘Ø, ’πÛ∆ «’√∂ È≈ˇ Ìæ‹ ◊¬∆ ‘ØÚ∂◊∆, ¡≈Í∂ Ú≈Í√ ¡≈ ‹≈Ú∂ ◊ ∆Õ ÁØ «ÁÈ Ï≈¡Á ◊πø«‚¡ª È∂ Ù«‘È≈˜ ˘ ¤æ‚ «ÁæÂ≈Õ √Ó»‘’ ÏÒ≈Â’≈ Á≈ «Ù’≈, Ù∆’ Â∂ Ó≈È«√’ ÂΩ ”Â∂ Ï∂‘æÁ Ïπ∆ ‘≈Ò «Úæ⁄ Ù«‘È≈˜ BG ¡’Â»Ï Á∆ ≈ Ï≈ª Ú‹∂ ÿ ÍÂ∆Õ ¡◊Ò∂ «ÁÈ Ó≈Â≈-«ÍÂ≈ Ù«‘È≈˜ ˘ ÒÀ ’∂ ÍπÒ∆√ ’Øˇ ◊¬∂ ª «Î ¿π‘∆ È√∆‘ª Â∂ ‡≈ˇ-Ó‡ØÒÕ «¬æ’ ⁄Ω∫’∆ «¬ø⁄≈˜ È∂ ª ¿π‘Ȫ ÂØ∫ Í≥‹≈‘ ‘˜≈ πͬ∂ «ÙÚ Âæ’ Óø◊ Ò¬∆Õ ¿π‘Ȫ ˘ «¬æ’ ⁄Ω∫’∆ ÂØ∫ Á»‹∆ ⁄Ω∫’∆ ÁΩÛ≈«¬¡≈ «◊¡≈Õ Ï‘π Ìæ‹-Èæ· ÂØ∫ Ï≈¡Á ¡ÀÎ.¡≈¬∆.¡≈. Ó≈«Í¡ª È∂ Íπ«Ò√ È∂ Ï‘π «’‘≈ «’ ¿π√Á≈ ÓÀ‚∆’Ò ’Ú≈«¬¡≈ ‹≈Ú∂Õ Í Íπ«Ò√ Ú≈ˇ∂ ¡æ‹-’æÒ ’’∂ ‡≈ˇÁ∂ ‘∂ ¡Â∂ ‘¯Â≈ Òø ÿ ≈ «Áæ  ≈Õ ‘ÎÂ∂ Ï≈¡Á ‘ج∂ ÓÀ‚∆’Ò «Úæ⁄ ÏÒ≈Â’≈ ‘؉ Á∆ ÍπÙ‡∆ ‘؉ Á∆¡ª Ï‘π ÿæ‡ √øÌ≈ÚÈ≈Úª ‘∞≥Á∆¡ª ‘ÈÕ ¿π‘Ȫ Á≈ Ú’∆Ò Ú∆ ÷∆Á «Ò¡≈ «◊¡≈Õ Ïπ‘ ‘∆ ⁄Ò≈’∆ È≈ˇ ‹æ ‹ √≈‘Ó‰∂ Ù«‘È≈˜ Á≈ «¬‘ «Ï¡≈È ’Ú≈ «ÁæÂ≈ «◊¡≈ «’ ¿π√ È≈ˇ ÏÒ≈Â’≈ ’È Á∆ ’Ø«ÙÙ ‘ج∆ ˛Õ ¿π‘ «¬‘ È‘ƒ √Ófi √’∆ «’ ““’Ø«ÙÙ”” ’«‘‰ È≈ˇ ¿π√Á∂ «Ï¡≈È Á∂ ¡Ê ‘∆ ÏÁÒ ‹≈‰◊∂Õ ⁄≈ ◊πø«‚¡ª ¿πµÂ∂ ¡ÀÎ.¡≈¬∆.¡≈. Á˜ ‘ج∆ √∆Õ «ÂøÈ «◊ÃÎÂ≈ ‘ج∂Õ ◊π ø ‚ ≈ «◊Ø ‘ Á∂ Ï≈’∆ ◊π « ‚ø ¡ ª È∂ Ù«‘È≈˜ ¡Â∂ ¿π√Á∂ Í«Ú≈ ˘ ’∂√ Ú≈Í√ ÒÀ ‰ Ò¬∆ ‚≈«¬¡≈ËÓ’≈«¬¡≈Õ Ù«‘È≈˜ ‹ÁØ ∫ CA ¡’» Ï ˘ ÿ «Úæ ⁄ «¬’æ Ò ∆ √∆ ◊πø«‚¡ª È∂ ÿ «Úæ⁄ ÚÛ ’∂ ¿π√Á∂ ‘æÊ «Íæ¤Ø∫ ÏøÈ∑ ’∂, Ó»ø‘ «Úæ⁄ ’æÍÛ≈ ÂπøÈ ’∂ ’π櫇¡≈-Ó≈«¡≈Õ ¡·≈ª «ÁÈ ‹∂Ò∑ ”⁄ «‘‰ ÂØ∫ Ï≈¡Á ÏÒ≈Â’≈ ¡Â∂ ¡◊Ú≈ ’È Á∂ «Âø È ÁØ Ù ∆ Ú∆ ˜Ó≈È ”Â∂ «‘≈¡ ’ «ÁæÂ∂ ◊¬∂Õ Ù«‘È≈˜ ¡Â∂ ¿π√Á∂ Í«Ú≈ ˘ ‹≈È ÂØ∫ Ó≈È Á∆¡ª ËÓ’∆¡ª «ÁæÂ∆¡ª ‹≈ ‘∆¡ª √È Í ¿πÈ∑ª Ó∞’ºÁÓ≈ Ú≈Í√ È‘ƒ «Ò¡≈Õ ¿π‘ ÍπÒ∆√-ÍÃÙ≈√È ’Øˇ √πæ«÷¡≈ Óø◊‰ ◊¬∂Õ ÍÃË≈È ÓøÂ∆ ÓØÁ∆ ˘ «⁄æ·∆ «Ò÷’∂ ÓÁÁ Óø◊∆Õ Úæ÷-Úæ÷ «√¡≈√∆ Í≈‡∆¡ª ÂØ∫ ÓÁÁ Óø◊∆Õ Í «’ÂØ∫ ÓÁÁ È‘ƒ «Óˇ∆Õ ⁄≈ Á√øÏ ˘ Ó≈Â≈-«ÍÂ≈ «¬√∂ Ó√Ò∂ Á∂ √ÏøË «Úæ⁄ ’«⁄‘∆ ◊¬∂ √ÈÕ «Íæ¤Ø∫ ◊πø‚≈«◊Ø ‘ ◊∞ ¡ ª‚ ÿ Á∆ ¤æ  ÂØ ∫ Ù«‘È≈˜ Á∂ ÿ «Úæ⁄ Ú«Û¡≈ ¡Â∂ ¿π√˘ «Óæ‡∆ Á≈ Â∂Ò Í≈ ’∂ ¡æ◊ Ò≈ ’∂ √≈Û «ÁæÂ≈Õ D Á√ø Ï ˘ ¿π √ ˘ √≈Û∂ ‹≈‰ Á∆ ÿ‡È≈ ÂØ ∫ Ï≈¡Á Ú∆ Íπ Ò ∆√ÍÃÙ≈√È Á∆ ’≈Ú≈¬∆ ÁØÙ∆¡ª Á≈ √≈Ê Á∂‰ Ú≈ˇ∆ ‘∆Õ √≈ÛÈ Á∆ ÿ‡È≈ ÂØ∫ Ï≈¡Á Ù«‘È≈˜ Á∂ Ó≈Â≈ «ÍÂ≈ ¿π√˘ ÓØ ‡ -√≈¬∆’Ò ”Â∂ «Ï·≈ ’∂ ÎØ ’ Ò Íπ¡ª«¬‡ Ê≈‰∂ ÒÀ ◊¬∂Õ ¿πµÊ∂ Íπ«Ò√ Ú≈«ˇ¡ª È∂ ¿πÈ∑ª Á∆ ’ج∆ Ú∆ ◊æÒ √π‰È ¡Â∂ ÓÁÁ ’È ÂØ∫ «¬È’≈ ’ «ÁæÂ≈Õ Ó≈Â≈-«ÍÂ≈ ˘ Ù«‘È≈˜ ˘ ÓØ ‡ -√≈¬∆’Ò ”Â∂ «Ï·≈ ’∂ ‘∆ √’≈∆ ‘√ÍÂ≈Ò «Ò‹≈‰≈ «Í¡≈Õ Ù«‘È≈˜ È∂ ‘√ÍÂ≈Ò «Úæ ⁄ ‹æ ‹ √≈‘Ó‰∂ «ÁæÂ∂ «Ï¡≈È «Úæ⁄ √≈Û∂ ‹≈‰ √Ïø Ë ∆ √æ  ◊π ø « ‚¡ª (¡◊Ú≈ÏÒ≈Â’≈ ’∂√ √Ó∂ ’πæÒ ¡æ· ÁØÙ∆ ‘È) Á≈ Ȫ «Ò¡≈Õ ⁄≈∂ Í≈«√˙∫ Ê»‘Ê»‘ ‘؉ ÂØ∫ Ï≈¡Á ⁄≈ ◊πø«‚¡ª ˘ Ϋۡ≈ «◊¡≈Õ Ï≈’∆ ¡˜≈Á ÿπøÓÁ∂ ‘∂Õ «¬Ò≈˜ Ò¬∆ ÍπÒ∆√-ÍÃÙ≈√È ‹ª √’≈ È∂ ˜≈ Ú∆ ÓÁÁ È‘ƒ ’∆Â∆Õ I@ Î∆√Á∆ √Û∆ Ù«‘È≈˜ ˘ ´«Ë¡≈‰∂ √’≈∆ ‘√ÍÂ≈Ò ÂØ ∫ Í«‡¡≈Ò∂ «‹ø Á ≈ ‘√ÍÂ≈Ò À ¯ ’ «Áæ  ≈ «◊¡≈Õ «‹øÁ≈ ‘√ÍÂ≈Ò ÂØ∫ ⁄ø‚∆◊Û∑ CB √À’‡ ‘√ÍÂ≈Ò «Úæ⁄ À¯ ’ «ÁæÂ≈ «◊¡≈Õ Ù«‘È≈˜ ˘ «√æË≈ ‘∆ ⁄ø ‚ ∆◊Û∑ CB √À ’ ‡ ‘√ÍÂ≈Ò, Í∆.‹∆.¡≈¬∆. ‹ª «’√∂ ‘Ø ‘√ÍÂ≈Ò Í‘πø⁄≈¿π‰ ¡Â∂ «¬Ò≈‹ ’≈¿π‰ «Úæ⁄ Í«Ú≈ Á∆ ÓÁÁ ’È «Úæ⁄ ÍπÒ∆√ÍÃÙ≈√È È∂ ÒØÛƒÁ∆ Ì»Ó∆’≈ «Á÷≈¬∆ ‘πÁ ø ∆ ª Ù≈«¬Á Ù«‘È≈˜ Ï⁄ ‹ªÁ∆Õ ⁄≈ «ÁÈ Âæ’ Ù«‘È≈˜ ÓΩ È≈ˇ ‹»fiÁ∆ ‘∆Õ ¡æ· Á√øÏ Á∆ ≈ ’∆ÏÈ A Ú‹∂ ¿π√Á∆ ÓΩ ‘Ø ◊¬∆Õ ÓΩ ÂØ∫ ’πæfi Á∂ Í«‘Òª ¿π√È∂ ¡≈͉∂ Ó≈Â≈-«ÍÂ≈ ˘ ¡≈÷∆ «¬æ¤≈ ÍÃ◊‡≈™Á∂ ‘ج∂ «’‘≈ - ÓÀ˘ «¬È√≈¯ ⁄≈‘∆Á≈ ˛...Õ Ù«‘È≈˜ - ¡Ωª ”Â∂ ˜Ï-˜πÒÓ Â∂ ◊πø‚≈◊Á∆ «÷Ò≈¯ √øÿÙ Á≈ «¬æ’ ÍÃÂ∆’ : Ù«‘È≈˜ ¡Ωª ”Â∂ ˜πÒÓª «÷Ò≈¯ ÒÛ≈¬∆ Á≈ «¬æ’ ÍÃÂ∆’ ˛Õ ¿π‘ √ÌȪ ¡Ωª √≈‘Ó‰∂ «¬æ’ «Ó√≈Ò ’≈«¬Ó ’’∂ ◊¬∆ ˛Õ «˜¡≈Á≈ ¡Ω ª ¡Â∂ ¿π È ∑ ª Á∂ Í«Ú≈ ÏÒ≈Â’≈, ¡◊Ú≈, ¤∂Û¤≈Û ¡≈«Á ÿ‡È≈Úª ˘ √Ó≈«‹’ ÏÁÈ≈Ó∆, ’π æ ‡ Ó≈, ‹≈ÈÒ∂ Ú ≈ ‘ÓÒ∂ Á∂ ‚, «È¡ª «ÓÒ‰ Á∆ È≈¿π Ó ∆Á ¡≈«Á ’≈Ȫ ’’∂ Ò∞ ’ ≈ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ Í (Ï≈’∆ √¯≈ BF ”Â∂) √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ Ó≈⁄ B@AE 22 ¡Ω ¡Í≈˪ Á∂ ÷≈ÂÓ∂ Ò¬∆ «Èæ‹∆ Ó≈Ò’∆ Á≈ ÷≈ÂÓ≈ ˜±∆ È«ÌßÁ Á∂Ù Á∆ ¡≈Ï≈Á∆ Á≈ ¡æË È∂ ¡Ωª«’ «Ú⁄ «‘æ√Á ∂ ≈∆ ¡æË ÂØ∫ ÚæË Ì≈Ú F@ ÂØ∫ FE Î∆√Á∆ Í Î∂ Ú∆ ÓæË Ôπ◊ æ ∆ √ßÂ≈Í ÂØ∫ Óπ’ ȑ∆∫Õ ¡‹∂ Ú∆ Á±√∂ Á‹∂ Á∂ È≈◊«’ Á∂ ÂΩ”Â∂ «Ú¿πÍ≈ ‘πÁ ß ≈ ˛ ¡Ωª È≈ÒÕ Ó«‘‹ ÌØ◊ Á∆ Ú√± Á∂ ±Í ”⁄ Ú∂÷∆ Â∂ Í∂Ù ’∆Â∆ ‹≈ ‘∆ ˛ Ì≈Â∆ ¡ΩÂÕ Ì≈Â∆ √Ó≈‹ Á∆ ω ‘∆ È‘∆∫ √ß«ÚË≈È Ú∆ ¿πȪ∑ 鱧 Ï≈Ï Á∂ È≈◊«’ ‘؉ Á∆ ◊߇∆ È‘∆∫ «ÁßÁ≈Õ √Ú≈Ò «¬‘ «’ ¡Ω  È≈Ò ¡«‹‘∂ √Ó≈«‹’ «Ú¿πÍ≈ Á∂ «ÁzÙ‡∆’ØÈ Á∆ ‹Û∑ «’Ê∂ ˛? «¬‘ ‹Û∑ ͬ∆ ˛ Ó鱧 «√ÓÂ∆ «Ú⁄Õ Ì≈Â∆ √Ó≈‹ Á∆ Ïπ«È¡≈Á «¬Ê∂ Ë≈«Ó’ ◊zÊ ß ¿πÂ∂ «‡’∆ ˛Õ Ó鱧 «√ÓÂ∆ Á≈ «¬’ √ÒØ’ ˛ : ̬∆¡≈, ÍπÂ√⁄, Á≈ÙÙ⁄, ÂÀÔ Á∂Ú≈ËÈ≈, √«ÓzÂ≈Õ ÔæÂØ √Ó«Ë≈⁄ ȫ Ô√Ô ÂÀ Â√≈Ô ÂÁËÈÓÀ® √ß√«¥Â∆ Á∂ «¬√ √ÒØ’ Á≈ Ì≈Ú ¡Ê ˛-¡ΩÂ, ÍπÂ æ ¡Â∂ Á≈√ (◊πÒ≈Ó) Á∆ ¡≈͉∆ ’ج∆ ËÈ √ßÍÂ∆ È‘∆∫ ‘πÁ ß ∆Õ ‹Ø ’πfi ¿π‘ ’ßÓ ’Á∂ ‘È ¿π‘ ¿πȪ∑ Á≈ È≈ ‘Ø ’∂ Ó≈Ò’ [«ÍÂ≈, ÍÂ∆ ‹ª √π¡≈Ó∆] Á≈ Óß«È¡≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ Ó鱧 «√ÓÂ∆ ¡Â∂ ¡«‹‘∂ «‘ßÁ± Ë≈«Ó’ ◊zÊ ß ª «Ú⁄ ¡«‹‘∂ ’¬∆ √ÒØ’ «ÓÒ‰◊∂ «‹È∑ª ”⁄ ¡Ω ¡Â∂ Á≈√ Ì≈Ú ◊πÒ≈Ó È±ß «¬’ ‘∆ Ú◊ ”⁄ æ«÷¡≈ «◊¡≈ ˛Õ Ì≈Ú ¡Ω «Ú⁄ Á«Ò ˛ ÂπÒ√∆ Á∆ Ó≈«¬‰ «Ú⁄ Ú∆ Âπ√∆∫ «¬‘Ø È˜∆¬∂ «¬Ú∂∫ Á∂÷Ø◊∂ «‹‘Û≈ «¬’ ÒØ’ Óπ√Ú∂ Á∂ ±Í «Ú⁄ Ú∆ Íz⁄Ò ˛ : „ØÒ, ◊Ú≈, Ù±Á ¡Ω È≈∆, Ô‘ √Ì Â≈Û‰ Á∂ ¡«Ë’≈∆Õ «‹√ Á∂Ù Á∂ Ë≈«Ó’ ◊zÊ ß ª ”⁄ ¡ΩÂ È±ß Á«Ò ¡Â∂ ÍÙ± Á∂ √Ó≈È Á‹≈ «ÁæÂ≈ «◊¡≈ ‘ØÚ∂ ¿π√ √Ó≈‹ Á∆ ¡Ω «ÚØË∆ Ó≈È«√’Â≈ Á∆ Í«‘⁄≈È √«‘‹∂ ‘∆ ’∆Â∆ ‹≈ √’Á∆ ˛Õ «¬‘Ø ’≈È ˛ «’ ¡Ωª «ÚπË æ √Ì ÂØ∫ Úæ÷∂ ¡Â∂ √Ì ÂØ∫ «Ì¡≈È’ ¡Í≈Ë Ì≈ «Ú⁄ ‘∆ Ú∂÷‰ 鱧 «ÓÒÁ∂ ‘ÈÕ «‘ßÁ± Ë≈«Ó’ ◊zßʪ, Ó‘ªÌ≈ Ó≈«¬‰ Ó鱧 «√ÓÂ∆ ¡Â∂ ¡«‹‘∂ ‘Ø ◊zÊ ß ª «Ú⁄ ¡Ωª Ò¬∆ «’√∂ ÍzÓ≈ÂÓ≈ Á∆ ¿πÍ≈√È≈ Âæ’ Á∆ ÓÈ≈‘∆ ˛, ¿πȪ∑ Ò¬∆ «√¯ ÍÂ∆ ‘∆ «¬’Ø «¬’ ÍÓ∂ÙÚ ˛Õ Ú∂Á «Ú¡≈√, Í≈Ù, Ú«Ù√·, Ó≈’ß‚,∂ Ô≈◊ÚÒ’Ô ¡Â∂ Ï≈ÒÓ∆’∆ √≈«¡ª È∂ ¡Ωª ÍzÂ∆ Ó鱧 Á∆ Í‘π⁄ ß ‘∆ ¡Í‰≈¬∆ ˛Õ √À∫’Û∂ È‘∆∫ ‘˜≈ª √≈Òª Á∂ Ì≈Â∆ √Ó≈‹ Á∂ √¯ ÂØ∫ «Í¤Ø∫ Ú∆ ¡Â∂ ¡È∂’ª Ë≈«Ó’, √πË≈’, «¬È’Ò≈Ï∆ ¡Â∂ Óπ’Â∆ Á∆¡ªÒ«‘ª ⁄Ò‰ Á∂ «Í¤Ø∫ Ú∆ ¡Ωª ÍzÂ∆ «¬√ Ó≈È«√’Â≈ 鱧 ÂØÛÈ «Ú⁄ √¯ÒÂ≈ È‘∆∫ «ÓÒ∆ √◊Ø∫ ¡‹Ø’∂ ͱ‹ ß ∆Ú≈Á∆ ÁΩ È∂ ª «¬√ Ó≈È«√’Â≈ Á∂ È≈Ò ¡ΩÂ È±ß Óß‚∆ Á∂ Ó≈Ò Á∆ Ú√± Ú‹Ø∫ Í∂Ù ’’∂ √«ÊÂ∆ 鱧 ‘Ø Í∂⁄∆Á≈ ω≈ «ÁæÂ≈ ˛Õ ¡ΩÂ È±ß Ï≈Ï Á≈ ÓÈπ÷ æ ÍzÚ≈È ’È Á≈ ‘Ø’≈ Ì◊Â∆ Ò«‘ √Ó∂∫ ¿π«·¡≈ √∆Õ Ì◊Â∆ Ò«‘ ”⁄ ÚÀ√∂ ª √≈∂ Ì◊ª È∂ ‘∆ Í ◊π± È≈È’ È∂ “√Ø «’™ ÓßÁ≈ ¡≈÷∆¬∂ «‹Â ‹ßÓ∂ ≈‹≈È” ’«‘ ’∂ Ú«‚¡≈«¬¡≈ Ú∆Õ Í «¬√ Á∂ Ï≈Ú‹±Á ¡Ωª ÍzÂ∆ √Ó≈«‹’ Ó≈È«√’Â≈ «Ú⁄ ÂÏÁ∆Ò∆ ȪÓ≈ ‘∆ ¡≈¬∆ ˛Õ Á¡√Ò √Ó≈‹ Á∆¡ª ÍzßÍ≈Úª ¡ÀÈ∆¡ª ‹«‡Ò ¡Â∂ ◊«‘∆¡ª ‘πßÁ∆¡ª ‘È «‹È∑ª 鱧 ÂØÛÈ Òæ«◊¡ª √≈Ò È‘∆∫ Á‘≈’∂ ‘∆ È‘∆∫ ’¬∆ Ú≈∆ ÙÂ≈ÏÁ∆¡ª Òæ◊ ‹ªÁ∆¡ª ‘ÈÕ «Ó√≈Ò Ò¬∆ ÍzßÍ≈ ”⁄ √∆Â≈ 鱧 ¡≈ÁÙ ¡Ω Óß«È¡≈ «◊¡≈ ˛ Í √∆Â≈ Á∆ ¡◊È∆ Íz∆«÷¡≈ ÓÈπ÷ æ ∆ √ΩÛ∆ √Ø⁄ Á∆¡ª ‹ß‹∆ª ”⁄ ‹’Û∆ ‘ج∆ ˛Õ ÍzßÍ≈ Á∆ Ó«¡≈Á≈ ≈÷∆ ¡Ω Ҭ∆ ‘∆ «’™ ˜±∆ ˛? «’™«’ ¡Ω «¬’ √∆ ˛ «¬‘ ‘˜≈ª √≈Ò Í«‘Òª Ú∆ √∆ √∆ ¡æ‹ Ú∆ √∆ ‘∆ ˛Õ ‘≈Òª«’ ¡Ω «√¯ √∆ ‘∆ È‘∆∫ ‘∆Õ ÓÈπ÷ æ ∆ «’ Á∂ «¬«Â‘≈√ Á∂ «Ú’≈√ «Ú⁄ «‹ßÈ∆ ̱«Ó’≈ ÓÁ Á∆ ‘∆ ˛ ¿π√ ÂØ∫ «’Â∂ ÚË∂∂ ¡Ω Á∆ ‘∆ ˛Õ Óπ„Ò∂ ’Ï∆«Ò¡ª Ôπ◊ æ ”⁄ ‹ÁØ∫ ÓÈπ÷ æ ‹ß◊Òª ”⁄ «‘ßÁ≈ √∆ ÒÀ ’∂ ‹◊∆Á≈∆ Ôπ◊ æ ¡Â∂ ¡≈Ëπ«È’ ͱߋ∆Ú≈Á∆ Ôπæ◊ ”⁄ ¡Â∂ ‘ ÷∂ Á∆ «’ «Ú⁄ ¡Ω Á∆ ̱«Ó’≈ ÓÈπ÷ æ È≈ÒØ∫ «’Â∂ ÚË∂∂ ˛Õ ÓæË Ôπ◊ æ ÂØ∫ Í«‘Òª «¬’ ÁΩ ¡«‹‘≈ Ú∆ «‘≈ ˛ ‹ÁØ∫ ¡Ω ÍzË≈È √Ó≈‹ «‘≈ «¬‘∆ ÁΩ ˛ ‹ÁØ∫ Á∂Ú∆¡ª Á∆ ͱ‹≈ ‘؉ Òæ◊∆Õ ÓæË Ôπ◊ æ «Ú⁄ «ÚÙ∂Ù ’’∂ ÏπË æ ËÓ Á∂ Íz√≈ ÂØ∫ «Í¤Ø∫ «‘ßÁ± ËÓ Á∂ ’æ‡ÛÚ≈Á∆¡ª Á∂ ÓØ‘∆ Ó鱧 È∂ ¡Ω Ú◊ ÍzÂ∆ «‹‘Û∂ √ı «ÈÔÓ «Ò¡ªÁ≈ ¿π È ∑ ª Á≈ √Ó≈«‹’, ¡≈«Ê’ ¡≈Ë≈ √∆Õ ¿π√ «Î¿±‚Ò (‹◊∆±) ÍzÏË ß Á≈ ¡≈¿π‰≈ «‹√ È∂ «Èæ‹∆ Ó≈Ò’∆ Á∂ ÍzÏË ß Á∆ ¡≈Ë≈«ÙÒ≈ æ÷∆ ¡Â∂ «¬√ È±ß Ó˜Ï±Â ’∆Â≈Õ «¬√∂ ÁΩ ”⁄ ¡ΩÂ È±ß Ú∆ «¬’ ‹≈«¬Á≈Á Á∂ ±Í «⁄ßÈ ’∆Â≈ «◊¡≈Õ ‚∆.‚∆. ’Ø√Ï ß ∆ «‹È∑ª È∂ Ì≈Â∆ «¬«Â‘≈√ Á≈ ◊«‘≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’∆Â≈, È∂ «¬’ ʪ ‘Ø √ÍÙ‡ ’∆Â≈ ˛ «’ ““Ì◊Ú ◊∆Â≈ «Ú⁄ «¥ÙÈ È∂ «‹‘Û∆ «¬’ (¡) «√æ«÷¡≈ «ÁæÂ∆ ¿π√ «Ú⁄ ¡Ωª È±ß Ú‰ «ÚÚ√Ê≈ Á∂ ‘∂·Ò∂ Ú‰ª «‹È∑ª ”⁄ ÚÀÙ ¡Â∂ Ù±Á ¡≈™Á∂ √È ¡ΩÂ È±ß «¬√ ’’∂ Ù≈ÓÒ ’∆Â≈ «’ ¿π‘ ¡À√≈«¶◊’ (ÔØÈ∆) Ú÷∂Úª æ÷Á∆ ˛ «‹‘Û≈ Í≈Í ’È ÚæÒ Íz«∂  ’Á≈ ˛Õ”” ¡Ω ÍzÂ∆ ¡‹Ø’∆ ȯ ÔØ◊ Ì≈ÚÈ≈ Á≈ ÌΩ«Â’ ¡≈Ë≈ «¬‘Ø ‹◊∆± ÍzÏË ß ˛ «‹‘Û≈ ͱ‹ ß ∆Ú≈Á∆ ÁΩ «Ú⁄ ¡≈ ’∂ Ú∆ ¡≈͉∆ ‘Ø∫Á ω≈¬∆ ÏÀ·≈ ˛ ‹ª ’«‘ Ò¬∆¬∂ «’ Ì≈Â∆ ͱ‹ ß ∆Ú≈Á «‹‘Û≈ ‹ÈÓØ ‘∆ «Ú’Òª◊ ˛ «¬È∑ª ◊Ò∆¡ª √Û∆¡ª ¡Â∂ ‹ß◊Ò∆ Ó≈ÈÂ≈Úª 鱧 ¿πÚ∫∂ ‘∆ ω≈¬∆ ÏÀ·≈ ˛ «’™«’ «¬‘ ¿π‘Á∆ ¶Ó∂∆ ¿πÓ Á∆¡ª √‘≈«¬’ ‘ÈÕ Ó鱧 Á∆ «¬√ √Ø⁄ Á≈ «ÁzÛ ‹Û∑ª ‹Ó∑ª ‹≈‰≈ «¬√ ’’∂ Ú∆ ÚË∂∂ ‘Ø«¬¡≈ «’ Ì≈Â∆ ËÂ∆ ¿πÂ∂ «‹ßÈ∂ ‘ÓÒ≈Ú ¡≈¬∂ ¿πȪ∑ Á≈ Í«‘Ò≈ «ÈÙ≈È≈ ‹≈«¬Á≈Á Â∂ Ú√∆«Ò¡ª Á∆ ´æ‡ ÂØ∫ «Í¤Ø∫ ¡Ω ‘∆® ◊Ø∆ ÂØ∫ ÒÀ ’∂ Óπ◊Ò ’≈Ò Âæ’ ¡Â∂ «Î ¡ß◊∂˜ª ÂØ∫ ÒÀ ’∂ ¡æ‹ ÂæÊ ≈‹’È Ú≈Ò∆ «Ë Á∆ ÎΩ ‹ Â∂ Íπ « Ò√ ÚÒØ ∫ ¡Ωª«ÚπË æ «‹ßÈ∂ ¡Í≈Ë ‘ج,∂ 鱧 ‹≈‰∆¬∂ ª Ω∫◊‡∂ ÷Û∑∂ ‘Ø ‹ªÁ∂‘ÈÕ ¡≈˜≈Á∆ Á∆ ÒÛ≈¬∆ ”⁄ ¡Ωª Á∆ ̱«Ó’≈ ÓÁª È≈ÒØ∫ ÿæ‡ È‘∆∫ ‘∆ «¬‘Ø ’≈È «’ «¬√ √Ó∂∫ ‘∆ ¡Ωª Á∆ Óπ’Â∆ Á≈ √Ú≈Ò Ú∆ «¬’ ¡Òæ◊ ±Í «Ú⁄ ¿πÌ«¡≈Õ Í«‘Ò∂ ÁΩ ”⁄ «ÚËÚ≈ «Ú¡≈‘ 鱧 Ó≈ÈÂ≈ Á∂‰ Á∂ ±Í «Ú⁄ ¡Â∂ «Î ≈‹È∆Â∆ «Ú⁄ ¡Â∂ ÒÛ≈¬∆ ”⁄ «‘æ√≈ ÒÀ‰ Á∂ ±Í «Ú⁄Õ AHEG ”⁄ ≈‰∆ ª √∆ Â∂ fiÒ’≈∆ Ï≈¬∆ ÂØ∫ ÒÀ Á∂ Áπ◊≈ Ì≈Ï∆ ¡Â∂ ◊Á∆ ◊πÒ≈Ï ’Ω Âæ’ ‹ª«Î ¡≈˜≈Á «‘ßÁ ÎΩ‹ Á∆ ’Óª‚ Ò’ÙÓ∆ √«‘◊Ò Âæ’ ÚÒØ∫ «ÈÌ≈¬∆ ̱«Ó’≈ È∂ «¬’ «ÓÊ ˜± ÂØ«Û¡≈ Í √Ó≈‹ «Ú⁄ Í√≈∆ ÓÈ±Ú ß ≈Á∆ Ó≈È«√’Â≈ «‹™ Á∆ «Â™ ω∆ ‘∆Õ «¬√ ÁΩ ”⁄ ≈‹≈ ≈Ó ÓØ‘È ≈¬∂ ÂØ∫ ÒÀ ’∂ ◊ªË∆ Âæ’ ¡ßÏÁ ∂ ’ ÂØ∫ ÒÀ ’∂ Ù‘∆Á Ì◊ «√ßÿ ¡Â∂ √πÌ≈Ù ⁄ßÁ ÏØ√ Âæ’ È∂ ¡Ωª ÍzÂ∆ √Ó≈«‹’ Ș∆¬∂ ¡Â∂ ¿πȪ∑ È≈Ò Á±√∂ Á‹∂ Á∂ È≈◊«’ Ú≈Ò∂ «Ú˙‘≈ Á∆ «Âæ÷∆ ¡≈ÒØ⁄È≈ Ú∆ ’∆Â∆ ¡Â∂ «¬√ ‘æ’ ”⁄ ‡À◊Ø ÂØ∫ ÒÀ ’∂ ÍzÓ ∂ ⁄ßÁ Âæ’ ¡Â∂ Á∂Ù Á∂ ‘ ÷∂ «Ú⁄ ’ßÓ ’Á∂ √≈«‘Â’≈ª È∂ ¡Ωª Á∂ √π¡≈Òª 鱧 ¤±«‘¡≈ ¡Â∂ ¿πȪ∑ Á∂ ‘æ’ «Ú⁄ ¡≈Ú≈˜ Ú∆ ¿π·≈¬∆ Í Ì≈Â∆ √Ó≈‹ Á∆ Í∆‚∆ ‹’Û È±ß ÂØÛÈ ÂØ∫ ¡√ÓÊ ‘∂Õ «¬‘∆ ’ª‚ ˛ ‹ÁØ∫ √È¡Â∆ ÷∂ «Ú⁄ «Ú’≈√ È∂ ¡Ω Ҭ∆ ÷πæÒ∑∂ ’ßÓ ’È Á∂ ÓΩ’∂ «ÁæÂÕ∂ «¬√ ÂØ∫ Í«‘Òª ‹◊∆± ÍzÏË ß «Ú⁄ ¡Ω ÿ∂Ò± ¡Â∂ ÷∂Â∆ Á∂ ’ßÓª «Ú⁄ ’±ß‹∆Ú ̱«Ó’≈ «ÈÌ≈™Á∆ √∆Õ √È¡Â∆ Â∂ Â’È∆’∆ «Ú’≈√ Á≈ «√æ‡≈ ‘∆ √∆ «’ ¡Ω «Ú«Á¡≈ Á≈ √π¡≈Ò Ú∆ ¿πÌ«¡≈Õ ‹◊∆± Ôπ◊ æ ”⁄ ª ¡Ωª 鱧 Ë≈«Ó’ «Ú«Á¡≈ Âæ’ ÓÈ≈‘∆ √∆Õ Ï∂Ù’ æ Ì◊Â∆ ’Ω È∂ «¬√ «ÓÊ È±ß ÂØÛ‰ Á≈ Í«‘Ò≈ ¿πÍ≈Ò≈ ’∆Â≈ Í AHÚ∆∫ √Á∆ ”⁄ Ì≈ ”⁄ ¡Ω «Ú«Á¡≈ Á≈ √π¡≈Ò ¿πÌ«¡≈Õ AIÚ∆∫ √Á∆ ”⁄ ’πfi √’±Ò Ú∆ ÷πÒ æ Õ∂∑ «¬‘Á∂ Ï≈Ú‹±Á «’ B@@ √≈Ò Âæ’ Ú∆ Ì≈ «Ú⁄ ’πÛ∆¡ª Á∆ ÍÛ∑≈¬∆ √Ì ÂØ∫ Ó≈Û∆ ‘≈Ò «Ú⁄ ˛Õ ¡‹∂ Ú∆ Íπ≈ÂÈ ÍzßÍ≈Úª Á∆ Ó≈È«√’Â≈ ’πÛ∆¡ª 鱧 ÍÛ∑≈¿π‰ Á∂ ‘∆ ‘æ’ ”⁄ È‘∆∫Õ ÍÛ∑≈¿π‰≈ ª ’∆ ’πÛ∆ ‹ßÓÈ È±ß ‘∆ ’¶’ √Ó«fi¡≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ «’™«’ ’πÛ∆¡ª È≈Ò ÏÒ≈Â’≈, Á≈‹ ¡Â∂ √Ó≈«‹’ Ó≈‰ Ó«¡≈Á≈ Á∂ √Ú≈Ò ‹πÛ∂ ‘ÈÕ «¬‘ √Ú≈Ò Âª Í«‘Òª Ú∆ √È Í Í±‹ ß ∆ ÚÒØ∫ ÍzÏË ß È±ß ⁄π«οπ ¡≈͉∆ ‹’Û ”⁄ ÒÀ‰ «Í¤Ø∫ «¬‘ ‘Ø ˜≈«‘≈ ±Í «Ú⁄ √≈‘Ó‰∂ ¡≈¬∂ ‘ÈÕ Ô±Í∆È √Ó≈‹ Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂ Ì≈Â∆ √Ó≈‹ ͱ‹ ß ∆ Á∂ ÁΩ ”⁄ Á≈÷Ò ‘Ø ’∂ Ú∆ Íπ≈ÂÈ Ú∂Ò≈«Ú‘≈ ¸æ’∆¡ª ÍzÍ ß ≈Úª ÂØ∫ Óπ’ ȑ∆∫ ‘Ø«¬¡≈Õ «¬√ «Í¤∂ ’≈È «¬‘ «’ Ì≈ Á≈ ◊π Ò ≈ÓÁ≈∆ Ôπ æ ◊ Ú∆ Ô±Í∆È √Ó≈‹ª «ÚÙ∂Ù’’∂ ØÓ ¡Â∂ Ô±È≈È È≈ÒØ∫ «ÌßÈ √∆Õ ‹◊∆± ÍzÏË ß Á∆¡ª Ú∆ ¡≈͉∆¡ª ¡Òæ◊ «ÚÙ∂ÙÂ≈¬∆¡ª √ÈÕ Ú‰ «ÚÚ√Ê≈ Á∂ „ª⁄∂ ¡ß Á Ú∆ ’Ï∆«Ò¡≈¬∆ √Ó≈‹ª Á∆ Íπ≈ÂÈ ’πÁÂ∆ ¡Ê Íz‰≈Ò∆ ‹≈∆ ‘∆Õ «‹‘Á∂ ¡ÚÙ∂√ ¡√∆∫ ¡æ‹ Ú∆ Ì≈Â∆ ¡≈«ÁÚ≈√∆ ÷∂ª, ’Ï«Ò¡ª ‹ª ¡≈«ÁÚ≈√∆ ¡Óß Â z ’Ï∆«Ò¡ª Á∂ √«Ì¡≈⁄≈ «‘‰ √«‘‰ ’Áª ’∆Óª «Ú⁄ Ú∂÷ √’Á∂ ‘ªÕ ͱ‹ ß ∆ Á∂ «¬√ ÁΩ «Ú⁄ ¡Ωª ÍzÂ∆ «‘ß√≈ Á∆ Ó≈È«√’Â≈ Á≈ √Ú≈Ò Ú≈Ú≈ ¿πÌ «‘≈ ˛Õ Á√ßÏ B@AB «Ú⁄ Ó≈⁄ B@AE «ÁæÒ∆ ”⁄ «¬’ «Ú«Á¡≈ʉ È≈Ò ‹ª◊Ò∆ ÍæË Á∂ √Ó±«‘’ ÏÒ≈Â’≈ ¡Â∂ ’ÂÒ «Í¤Ø∫ «¬‘ Ï«‘√ ¡‹∂ Âæ’ Ì÷∆ ‘ج∆ ˛Õ «¬‘ «¬’ ’∂√ È‘∆∫ Á∂Ù «Ú⁄ AII@ ÂØ∫ ÒÀ ’∂ B@AA ÂæÊ ¡Í≈˪ Á∆ «◊‰Â∆ Áπ◊‰∆ ‘ج∆ ˛Õ ‹∂ AIGC «Ú⁄ ¡Ωª È≈Ò ÏÒ≈Â’≈ Á∂ BIAI ’∂√ Á‹ ‘ج∂ √È Âª B@AA «Ú⁄ ÚË ’∂ BDB@F Í‘πß⁄ ◊¬∂ ‘ÈÕ B@@H ÂØ∫ B@AC Á∂ Á«Ó¡≈È A@IIGI ’∂√ «√¯ ÏÒ≈Â’≈ª Á∂ √ÏßË∆ ‘∆ Á‹ ‘جÕ∂ √’≈∆ ¡ß’«Û¡ª ÓπÂ≈Ï’ ‘ BB «Ó߇ª ”⁄ «¬’ ÏÒ≈Â’≈ Á≈ ’∂√ ‘πßÁ≈ ˛Õ «¬‘ √’≈∆ ¡ß’Û∂ ‘ÈÕ ◊∆Ï ¡Â∂ ¡≈«ÁÚ≈√∆ ÷∂ª ‹ª Á«Òª Á∆¡ª ¡Ωª ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ Úæ‚∆ «◊‰Â∆ ”⁄ ÓæËÚ◊∆ Í«Ú≈ª «Ú⁄ Ú≈Í∂ ‹ª Ú≈Í ‘∂ ¡«‹‘∂ Úæ‚∆ «◊‰Â∆ Á∂ ’∂√ Íπ«Ò√ ’ØÒ Á‹ ‘∆ È‘∆∫ ‘πÁ ß ∂ ‹ª ÁÏ≈ «ÁæÂ∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ Ï‘π  ∂ √Ó≈‹ Ù≈√Â∆ «¬√ ȱ ß ÔØ È «‘ß √ ≈ (Sexual Voilence) ’«‘ßÁ∂ ‘È, Í «¬√ «Í¤∂ «‹‘Û∆ Ó≈È«√’Â≈ ˛ ¿π‘ «¶◊’ «‘ß√≈ (Gender Voilence) ˛Õ √À’√ «‘ß√≈ «ÚπË æ √ı ’≈È±È ß Ï‰ √’Á∂ ‘ÈÕ «‹‘Á∆ Óß◊ Ú∆ ¿π·Á∆ ˛Õ √˜≈Úª ‘Ø √’Á∆¡ª ‘È ¡Â∂ ÁØÙ∆ 鱧 √˜≈ «ÓÒ √’Á∆ ˛ Í √Ó≈‹ «Ú⁄Ø∫ √À’√ «‘ß√≈ ≈‹ Á∆ Á«‘Ù ¡Â∂ ÁÏ≈¡ È≈Ò ÷ÂÓ È‘∆∫ ’∆Â∆ ‹≈ √’Á∆ √◊Ø∫ «¬‘ Ò◊≈Â≈ ÚËÁ∆ ˛ ¡Â∂ ¡«‹‘≈ Ú≈Í Ú∆ «‘≈ ˛Õ √Ú≈Ò Âª «¶◊’ «‘ß√≈ ÷ÂÓ ’È Á≈ ˛Õ «¶◊’ «‘ß√≈ Á≈ ÓÂÒÏ ¡ΩÂ È±ß Ï≈Ï Á≈ È≈◊«’ Á≈ Á‹≈ ‘؉≈Õ «¶◊’ «‘ß√≈ (Gender Voilence) ÷ÂÓ ‘؉ Á≈ Ì≈Ú «¬‘ ˛ «’ ÓÁ Á∆ √Á≈∆ 鱧 ⁄À«¶‹ ‘؉≈Õ ÓÁ Á∆ √Á≈∆ ¿π√ ‹≈«¬Á≈Á È≈Ò Ïæfi∆ ˛ «‹‘Û∆ «Èæ‹∆ √ßÍÂ∆ ¡÷Ú≈™Á∆ ˛Õ ‹∂ ‹◊∆± ÍzÏË ß È∂ ¡ΩÂ È±ß «Èæ‹∆ ‹≈«¬Á≈Á «Ú‘±‰∆ ’∆Â≈ √∆ ª ͱ‹ ß ∆Ú≈Á∆ ÍzÏË ß Ú∆ ª «¬‘Ø ’ «‘≈ ˛Õ ¬∂∫◊Ò˜ ¡≈͉∆ «’Â≈Ï ”⁄ «Ò÷Á∂ ‘È : ““¡≈Ëπ « È’ «Ú¡’Â∆◊ ͫÚ≈ ¡Ωª Á∆ ÷πÒ æ ∆∑ ¡Â∂ ÿ∂Ò± Á≈√Â≈ (◊πÒ≈Ó∆) ¿πÂ∂ ¡≈Ë≈ ˛ ¡Â∂ ¡≈Ëπ«È’ √Ó≈‹ ¿π‘ √Ó±‘ ˛ «‹‘Û≈ «Ú¡’Â∆◊ ͫÚ≈ª Á∂ ¡È±ß¡ª (¡ß√ª) È≈Ò «ÓÒ’∂ Ï«‰¡≈ ˛Õ ¡æ‹ «˜¡≈Á≈ ͫÚ≈ª «Ú⁄, ÿæ‡Ø ÿæ‡ «ÓÊ’∆¡≈ Ú‰≈ «Ú⁄ ¡≈ÁÓ∆ 鱧 «˜ßÁ◊∆ Â∂ Í«Ú≈ ⁄Ò≈¿π‰ Ò¬∆ ‹ß◊ ’È≈ ÍÀÁ≈ ˛ ¡Â∂ Í«Ú≈ Á≈ «„æ‚ ÌÈ≈ ÍÀ∫Á≈ ˛Õ «¬√ È≈Ò Í«Ú≈ ¿πÂ∂ ¿π‘Á∆ √Á≈∆ ’≈«¬Ó ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛ ¡Â∂ ¿π‘Á∂ Ò¬∆ «’√∂ ’≈È±È ß ∆ «ÚÙ∂Ù ¡«Ë’≈ Á∆ ÒØÛ È‘∆∫ ÍÀ∫Á∆ Í«Ú≈ «Ú⁄ ÍÂ∆ (ÓÁ) Ïπ‹±¡≈ ‘πßÁ≈ ˛ ¡Â∂ ÍÂÈ∆ √Ú‘≈≈ Á∆ ‘≈Ò «Ú⁄ ‘πÁ ß ∆ ˛Õ”” «Èæ‹∆ Ó≈Ò’∆ Á≈ ÁÏÁÏ≈ ‘∆ ˛ «‹‘Û≈ «¶◊’ Ì∂ÁÌ≈Ú È±ß ‹ÈÓ «ÁßÁ≈ ˛Õ «¬‘∆ ’≈È ˛ «’ Ó≈’√ ¬∂∫◊Ò˜ ÂØ∫ ÒÀ ’∂ ÒÀ«ÈÈ Ó≈¿± Âæ’ È∂ ¡Ω ¡≈˜≈Á∆ ¡Â∂ ‘’∆’∆ ¡Êª «Ú⁄ ¡Ωª Á∂ Ï≈Ï ¡«Ë’≈ª 鱧 «Èæ‹∆ ‹≈«¬Á≈Á Á∆ Ó≈Ò’∆ È≈Ò ‹πÛ∂ Ú∂«÷¡≈ ¡Â∂ «¬‘Á∂ ÷≈ÂÓ∂ Á∆ ◊æÒ ’‘∆Õ √Ó≈‹ «Ú⁄Ò≈ ’ª◊‹Ò∆Íπ‰≈ ¡ΩÂ È±ß Ï≈Ï Á≈ «¶◊’ πÂÏ≈ Á∂‰ È≈Ò ‘∆ ÷ÂÓ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ˛ ¡Â∂ «¬‘Á≈ Ó±Ò ‘ ÍæË Á∆ ‹≈«¬Á≈Á Á∆ Ó≈Ò’∆ Á≈ ÷≈ÂÓ≈Õ «‹√ ”⁄Ø∫ ¡≈ÁÓ∆ ¡Â∂ ¡Ω Á∆ √π¡≈Ó∆ Ú≈Ò∆ ‘√Â∆ Á≈ ¡ßÁØ∫ Ï∆‹ È≈Ù ’È≈Õ ¿π‘ ÍÂ∆ Á∂ ±Í ”⁄ ˛ «ÍÂ≈ Á∂ ±Í ”⁄ ˛ ‹ª Ó≈Ò’ Á∂ ±Í «Ú⁄ ˛Õ ¬∂∫◊Ò˜ ’«‘ßÁ∂ ‘È-““«Ú¡≈‘ «Ú⁄ Í±È ¡≈˜≈Á∆ «√¯ ¿π√ √Ó∂∫ ¡≈Ó ÂΩ ”Â∂ ¡ÓÒ∆ ’≈‹ ±Í ÒÀ √’∂◊∆ ‹ÁØ∫ ͱ‹ ß ∆Ú≈Á∆ ¿πÂÍ≈ÁÈ ¡Â∂ ¿π√ È≈Ò ÍÀÁ≈ ‘ج∂ Ó≈Ò’≈È≈ √ÏßË «Ó‡ ‹≈‰◊∂ «‹‘Û∂ ¡æ‹ Ú∆ ‹∆ÚÈ √≈Ê∆ Á∆ ⁄؉ ¿πÂ∂ Ï‘π «˜¡≈Á≈ Ì≈∆ ÍzÌ≈Ú Í≈™Á∂ ‘ÈÕ”” ¡æ‹ Á∂ ÁΩ ”⁄ ¡Ω «ÚπæË ¡Í≈˪ Á∂ «ÚπË æ «‹‘Û∆ ¡Ω Óπ’Â∆ Á∆ ¡≈Ú≈˜ ¿π· ‘∆ ˛ ¿π‘ «√¯ ÔØÈ ¡≈˜≈Á∆ Âæ’ √∆Ó ’ «ÁæÂ∆ ◊¬∆ ˛Õ Á¡√Ò ¡æ ‹ «¬’ Í≈√∂ ͱ ∂ Íz Ï ß Ë Á≈ ¡≈Ò‹Ò≈Ò (Ì≈Ú Í±‹ ß ∆ Á≈ Óß‚∆¡ª ”Â∂ ¿π‘Á∆¡ª ‘Ø √ß√Ê≈Úª) ¡ΩÂ È±ß «¬’ √À’√ Ó≈‚Ò Á∂ ÂΩ ”Â∂ Í∂Ù ’ «‘≈ ˛ ¡Â∂ «¬‘ Íz⁄≈ ÈΩ‹Ú≈È Í∆Û∑∆ √Ó∂ ͱ∂ √Ó≈‹ «Ú⁄ ¡ΩÂ È±ß ÌØ◊È Ú≈Ò∆ «¬’ Ó≈È«√’ «ÁzÙ‡∆ ÍÀÁ≈ ’È ¿πÂ∂ Òæ◊≈ ‘Ø«¬¡≈ ˛Õ Á±√∂ Í≈√∂ Ì≈ Ú◊∂ Á∂Ù ”⁄ Íπ≈ÂÈ ÍzÍ ß ≈Ú≈Á∆ √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ 23 ’æ‡ÛÍøÊ∆¬∂ ¡ΩÂ È±ß ◊πÒ≈Ó (Á≈√∆) Á∆ «È◊≈‘ È≈Ò Ú∂÷«Á¡ª ¿π√ ¿πÂ∂ ÓæË Ôæπ◊∆ ’Áª ’∆Óª ·Ø√‰ ¿πÂ∂ ¿πÂ≈± ‘ÈÕ «‹Ê∂ ͱ‹ ß ∆Ú≈Á ¡Ω Á∆ ¡≈˜≈Á∆ È≈Ò √√Â∆ «’ ‘«Ê¡≈¿π‰ ¡Â∂ √Ó≈‹ «Ú⁄ ¿πÍÌØ◊ √«Ì¡≈⁄≈ ÍÀÁ≈ ’È ¿πÂ∂ Òæ◊≈ ‘Ø«¬¡≈ ˛, ¿πÊ∂ «Í¤≈÷Û∆ √Ø⁄ √ÚÀ«¬æ¤≈ È≈Ò «Ú¡≈‘ ’≈¿π‰ Á∂ ¡Ω Á∂ ¡«Ë’≈ 鱧 Íπ≈ÂÈÂ≈ Á∂ ÍπÛª ”⁄ Á∂‰ ¿πÂ∂ ¿πÂ≈± ‘ÈÕ «¬√ √Ì «Ú⁄ Ó≈Û∆ √«ÊÂ∆ ˛ Á«Ò ¡Ωª Á∆ «‹‘Û∆ ÁØ‘∆ Â∆‘∆ ◊πÒ≈Ó∆ Á≈ «Ù’≈ ‘ÈÕ ¿π‘ Í«Ú≈ª Á∆ ¡≈«Ê’Â≈ ⁄Ò≈¿π‰ «Ú⁄ Ú∆ ÍzÓπæ÷ ̱«Ó’≈ ¡Á≈ ’ ‘∆¡ª ‘È ¡Â∂ ¿π⁄ Ú◊ª ÚÒØ∫ √∆’ √ØÙ‰ Á≈ Ú∆ «Ù’≈ ‘πÁ ß ∆¡ª ‘È ¡Â∂ ÍÂ∆ (√π¡≈Ó∆) Á∆ √Â≈ Á≈ Ú∆ «Ù’≈ ‘ÈÕ «‹Ú∂∫ ¡√∆∫ Í«‘Òª «’‘≈ √∆ «’ ¡Ωª Á∆ ’πæÒ «’ ْÂ∆ «Ú⁄ «‘æ√∂Á≈∆ ÓÁª È≈ÒØ∫ «˜¡≈Á≈ ˛Õ ¿π√ «Ú⁄ «¬√ Ú◊ 鱧 ‘∆ «◊«‰¡≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ Í «¬‘Á∂ È≈Ò ‘∆ «¬’ ‘Ø Íæ÷ ˛ ¿π‘ ˛ ¡Ωª Á∆ ¿π‘ «’ «‹‘Á≈ ’Á∂ ¡≈«Ê’ «◊‰Â∆¡ª «Ó‰Â∆¡ª ”⁄ «˜’ ‘∆ È‘∆∫ ¡≈™Á≈Õ «Ó√≈Ò Ò¬∆ «¬’ ÿ∂Ò± ¡Ω È∂ √Ú∂ ÂØ∫ ÒÀ ’∂ ≈ √Ω‰ Âæ’ ÿ Á∆ ⁄≈Á∆Ú≈∆ «Ú⁄ «‘ß«Á¡ª «‹‘Û∆ ̱«Ó’≈ «¬’ «’Â∆ Ú‹Ø∫ «ÈÌ≈¬∆ ¿π√ È≈Ò ¿π‘Á∆ ’∆ Әϱ∆ ω∆, Á∆ «◊‰Â∆ ’Á∂ Ú∆ È‘∆∫ ’∆Â∆ ◊¬∆Õ ¡√∆∫ ¡ΩÂ È±ß ’Ó˜Ø √À’√ Á∂ ÂΩ ”Â∂ ‘∆ Ú∂÷Á∂ ‘ªÕ «¬√ ’Ó˜Ø √À’√ («¶◊) Á∆ ̱«Ó’≈ ¡√∆∫ ‹∂ ¡≈͉∂ ‘∆ ÿ ÂØ∫ Ùπ± ’∆¬∂ ª ¿π‘Á∆ ’∆Ó «’ßÈ∆ ωÁ∆ ˛Õ «Ó√≈Ò Ò¬∆ «¬’ ¡Ω √Ú∂∂ ¿π·Á∆ ˛ ⁄≈‘ ω≈™Á∆ ˛ ¡Â∂ √≈∂ Í«Ú≈ ˘ «ÁßÁ∆ ˛Õ «¬√ ’ßÓ Á∆ ’∆ÓÂ+Í«Ú≈ È±ß È‘≈¿π‰ Ò¬∆ Ïæ⁄∂ «Â¡≈ ’È Á∆ ̱«Ó’≈ Á∆ ’∆Ó B. + Í«Ú≈ 鱧 Ï≈‘ ÌØ‹È «Ú⁄ ؇∆ ω≈¿π‰ «Ú⁄ ̱«Ó’≈, C. ÿ Á∆ √¯≈¬∆ ≈ Á∂ «Ï√«¡ª Á∆ √ßÌ≈Ò, D. +’æÍ«Û¡ª Á∆ Ëπ¡≈¬∆ Â∂ Íz√ À , E. ÿ 鱧 √≈¯ ’È≈ Â∂ ‘ ⁄∆˜ 鱧 √π‘‹ È≈Ò √π¡≈È «Ú⁄ Í≈¬∆ «’Â, F. Ïæ«⁄¡ª Â∂ ÍÂ∆ 鱧 √’±Ò Â∂ ’ßÓ ¿πÂ∂ ÂØÈ √Ó∂∫ «ÁæÂ∆ Óπ√’≈‘‡ Á∆ «’ ’∆Ó G. ÷πÁ Á¯Â ‹ª ’ßÓ Â∂ ‹≈ ’∂ ’ßÓ ’È≈, H. ÿ Á∆ √ßÌ≈Ò Á∆ «’Â, I. ÿ∂ Ú≈Í√ ¡≈ ’∂ ÍÂ∆ ¡Â∂ Ïæ«⁄¡ª 鱧 ÓπÛ √ßÌ≈ÒÈ≈ Â∂ ÷π≈’ Á∂‰≈, A@. ≈ Á∆ ؇∆ Â∂ √Ω‰ Á∂ ÍzÏË ß «Ú⁄ ’∆Â∆ «’ÂÕ Ïæ«⁄¡ª 鱧 √Ò≈¿π‰ «Í¤Ø∫, AA. ÍÂ∆ Á∂ Ò¬∆ ÓÈØß‹È ‹ª √À’√ «ÂzÍÂ∆ «Ú⁄ «’ Á≈ ÔØ◊Á≈È, AB. ÁØÚ∫∂ √Ó∂∫ ‹±·∂ ÏÂÈ Óª‹‰ Á∆ «’Â, AC. √Ì «˜ßÓÚ ∂ ≈∆¡ª «ÈÌ≈ ’∂ Ïæ«⁄¡ª Á∆ ÍÛ∑≈¬∆ Â∂ ÿ Á∆ ‘ «˜ßÓÚ ∂ ≈∆ ÍzÂ∆ «Î’ÓßÁ∆ Ì≈Ú ÿ ÓÀÈ‹ ∂ Ó∫‡ «Ú⁄ Í≈¬∆ «’ Á∆ ̱«Ó’≈Õ ’πÒ «ÓÒ≈ ’ «¬’ Í«Ú≈ Á ◊·È ¡Â ⁄Ò≈¿π‰ «Ú⁄ ¡Ωª ÚÒØ∫ Í≈«¬¡≈ ÿ∂Ò± «’ Á≈ ÔØ◊Á≈È ’Á∂ «’√∂ ¡Ê ◊‰È≈ «Ú⁄ È‘∆∫ ¡≈™Á≈ ¡Â∂ √Ì ÂØ∫ ¡«‘Ó ÓÈπ÷ æ ∆ ’πÁÂ∆ √Ó≈«‹’ «Ú’≈√ (ÍÀÁ≈Ú≈) «Ú⁄ «ÈÌ≈¬∆ ̱ « Ó’≈Õ Ì≈Ú Ïæ ⁄ ∂ ÍÀ Á ≈ ’’∂ Õ Ì≈Ú Social Preduction Á∂ ±Í «Ú⁄Õ «¬‘Á∂ Ï≈Ú‹±Á Ú∆ ¡Ω Á∆ «¬’ Í«Úæ «’Â∆ Á∂ ÂΩ ”Â∂ √Ó≈‹ «Ú⁄ ͱ‹≈ È‘∆∫ ¿π‘ «√¯ ÌØ◊ Á∆ Ú√± ˛ ¡Â∂ ÁØÓ Á‹∂ Á∆ È≈◊«’ «¬‘Ø ◊πÒ≈Ó∆ ˛ «‹√ ÂØ∫ ¡ΩÂ È±ß Óπ’ ‘؉≈ ÍÚ∂◊≈Õ «¬‘∆ ◊πÒ≈Ó∆ ˛ «‹‘Û∆ ¡Ωª «ÚπË æ ¡Í≈˪ 鱧 ‹ÈÓ «ÁßÁ∆ ˛Õ ‘≈Òª«’ ⁄≈‘∆Á≈ ª «¬‘ ˛ «’ ¡«‹‘∆ «’ Á∆ Á∂Ú∆ ¡Ω Á∆ ͱ‹≈ ‘ØÚ∂ Í ¿π‘ √Ì ÂØ∫ «ÒÂ≈«Û¡≈ ‘Ø«¬¡≈ Ó˜Á± ˛ ¡Â∂ ¿π‘Á∂ ÍzÂ∆ √Ó≈‹ Á∆ Ó≈È«√’Â≈ «¬’ Á«Ò ÍæË Á∆ ˛Õ «‹Ú∂∫ ¡√∆∫ ’«‘ ¡≈¬∂ ‘ª «¬√ ’πß·Â ÓÈπæ÷ Ó≈È«√’Â≈ Á≈ ¡Í≈Ë «Èæ‹∆ Ó≈Ò’∆ Á∂ ¡≈Ë≈ ”⁄ «Í¡≈ ˛Õ ‹ÁØ∫ Âæ’ √Ó≈‹ «Ú⁄Ø∫ ÍÀÁ≈Ú≈∆√≈ËȪ ¿πÂ∂ Ó≈Ò’∆ Á∆ «Èæ‹∆ √Á≈∆ ÷ÂÓ È‘∆∫ ‘πÁ ß ∆ ¡Â∂ √Óπ⁄ æ ∆ Ó≈Ò’∆ √Ó±‘’ √Ó≈‹ Á∆ È‘∆∫ ‘πÁ ß ∆, ¡ΩÂ È±ß Ï≈Ï Á≈ È≈◊«’ ‘؉ Á≈ ¡«Ë’≈ «ÓÒ‰≈ ¡√ßÌÚ ˛ «‹√ √Ó≈‹ «Ú⁄ ÓÁ ¡Â∂ ¡Ω Ï≈Ï Á∂ È≈◊«’ «◊‰∂ ‹≈‰◊∂ ¿π√ √Ó≈‹ «Ú⁄Ø∫ ‘∆ ¡Ωª «ÚπË æ ¡Í≈Ë ÷ÂÓ ‘Ø ‰ Á∆ ÌØ «Â¡≈ ‘Ø Ú ∂ ◊ ∆ Ì≈Ú «¶◊’ ¡√Ó≈ÈÂ≈ Á∂ ÷≈ÂÓ∂ Ò¬∆ «Èæ‹∆ Ó≈Ò’∆ ÂØ∫ Óπ’ √Ó≈‹ Â∂ ÍzÏßË Á∆ «√‹È≈ ’È È≈Ò ‘∆ «¬’ ¡Í≈Ë «‘ √Ó≈‹ «√«‹¡≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ ICEDD-C@BAA ÓØÁ∆ ‘’»Ó ںÒ∫Ø ˜Ó∆Ȫ, ‹≥◊Ò ”Â∂ fi͇‰ Ò¬∆ ’≈˘È∆ «Ù’≥‹≈ ‘Ø ’«√¡≈ (√¯≈ CI Á∆ Ï≈’∆) ’Ú≈¿∞‰, ÌØ‹È √㮧 ÷¡≈ Ô’∆È∆ ω≈¿∞‰ ¡≈«Á Ô’∆È∆ ω≈¿∞ ‰ Á∆¡ª ÓÁª È‘∆∫ Ò≈◊» ‘؉◊∆¡ªÕ «¬‘ Í≥‹ «’√Óª Á∂ Íz‹ Ø ’ À ‡ ‘È: A. ¡«‹‘∂ Íz‹ Ø ’ À ‡ ‹Ø ’ΩÓ∆ √㮧 ÷¡≈ (ÈÀÙÈÒ √«’¿±«‡∆), Ì≈ ‹ª «¬√Á∂ «’√∂ «‘º√∂ Á∆ ≈÷∆ (‚∆ÎÀ ∫ √), ≈÷∆ Á∆ «Â¡≈∆ ¡Â∂ º « ÷¡≈¿∞ÂÍ≈ÁÈ Ò¬∆ ˜»∆ ‘ÈÕ B. Í∂∫‚± Ïπ«È¡≈Á∆ „ª⁄≈ √Ó∂ «Ï‹Ò∆’È Á∂; C. Ó’≈È (Íπº◊ ÔØ◊ ¡Â∂ ◊∆Ï ÒØ’ª Ò¬∆) ¿∞√≈∆Õ D. √È¡ºÂ∆ ◊«Ò¡≈∂Õ E. Ïπ«È¡≈Á∆ „ª⁄∂ È≈Ò √Ï≥Ë ÍzØ‹À’‡ «‹√ «Úº⁄ ‹ÈÂ’«Èº‹∆ Ì≈¬∆Ú≈Ò∆ Á∂ ¡«‹‘∂ ÍzØ‹À’‡ Ú∆ Ù≈ÓÒ ‘؉◊∂, «‹‘Ȫ «Úº⁄ ˜Ó∆Ȫ Á∆ Ó≈Ò’ ’∂∫Á∆ √’≈ ‘ØÚ◊ ∂ ∆Õ F. Ïπ«È¡≈Á∆ „ª⁄∂ Á∂ ¿∞ÍØ’Â ÍzØ‹À’‡ª Á∆ «Ò√‡ «Úº⁄ Í«‘Òª «Èº‹∆ ‘√ÍÂ≈Ò ¡Â∂ «Ú«Á¡’ √≥√Ê≈Úª Ù≈ÓÒ È‘∆∫ √È, ‘∞‰ «¬‘ Ú∆ Ù≈ÓÒ ’ Ò¬∂ ◊¬∂ ‘ÈÕ ¿∞∫fi ÊØÛ∑≈ ◊‘∞ È≈Ò Á∂«÷¡ª «¬‘ ◊ºÒ √ÍÙ‡ ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘À «’ ’ª◊√ √’≈ ÚºÒØ∫ Í≈√ ’∆Â∂ B@AC Á∂ ˜Ó∆È ¡«Ë◊z«‘‰ ’≈˘È Á∆ Ë≈≈ D@ Ú∆ √’≈ ˘ «ÏÒ’∞ºÒ ¡«‹‘∂ ¡«Ë’≈ «Á≥Á∆ √∆Õ «¬√ Ë≈≈ «‘ √’≈ «’√∂ Ú∆ ÍzØ‹À’‡ ˘ ““¡«Â ˜»∆““ ’«‘ ’∂ ¿∞√ Ò¬∆ ◊z«‘‰ ’∆Â∂ ‹≈‰ Ú≈Ò∆ ˜Ó∆È ˘ Â∞≥ ’Ϙ∂ ‘∂· ÒÀ √’Á∆ √∆ ¡Â∂ «¬√ Ò¬∆ “√Ó≈«‹’ Íz Ì ≈Úª Ï≈∂ ‹≈«¬˜≈ ¡Â∂ Íz Ï ≥ Ë È «ÍØ ‡“ «Â¡≈ ’È≈, ‹È-√π‰Ú≈¬∆ ’È, ’∞ÒÀ’‡ ÚºÒØ∫ ÒØ’ª Á∂ «¬Â≈˜ √π‰È, ÌØ‹È √πº«÷¡≈ √Ï≥ Ë ∆ ÓÁ Á∆ Í≈Ò‰≈ ’È ‹ª «È√«⁄ Î∆√Á∆ Ó≈Ò’ª Á∆ ¡◊≈¿± ∫ ˜≈Ó≥ Á ∆ ‘≈√Ò ’È Á∆¡ª Ùª Á∆ Í≈Ò‰≈ ’È Á∆ ’ج∆ ÒØÛ È‘∆∫ √∆Õ «Í¤Ò∂ «Â≥È-⁄≈ Á‘≈«’¡ª Á∂ ‹Ï∂ ÂØ∫- ‹ÁØ∫ ÂØ∫ √’≈ È∂ AHID Á∂ ˜Ó∆È ¡«Ë◊z « ‘‰ ’≈˘È «Úº ⁄ √Ø Ë ’’∂ «Èº ‹ ∆ ’≥ÈÍ∆¡ª Ò¬∆ ˜Ó∆È ◊z«‘‰ ’È Á≈ ‘º’ ‘≈√Ò ’∆Â≈ ‘À, «¬‘ ◊ºÒ √ÍÙ‡ ‘À «’√∂ Ú∆ ÍzØ‹À’‡ ˘ ““¡«Â ˜»∆”” ¡ÀÒ≈È∂ ‹≈‰ Á≈ ’ج∆ «‘Ù∞Á≈ ÍÀÓ≈È≈ È‘∆∫ ‘ÀÕ «¬√ Â∑ª ¡ÀÒ≈È∂ ◊¬∂ ÍzØ‹À’‡ √Ó≈«‹’ ‹ª ¡≈«Ê’ ¡≈Ë≈ ”Â∂ √º⁄∆ Óπº⁄∆∫ ÒØ’ª Ò¬∆ ˜»∆ È‘∆∫ ‘∞≥Á∂Õ Ï‘∞Â∂ Ú≈∆ «¬‘ ÍzØ‹À’‡, Ó≈Ò’ª Á∆ «√¡≈√∆ ¡Â∂ «ÚºÂ∆ Í‘∞≥⁄ Á∂ «√ ”Â∂ ‘∆ ““¡«Â ˜»∆““ ¡ÀÒ≈È∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ ’≈˘È ¡È∞√≈ «¬‘ Ó≈ÓÒ≈ Ì≈ Á∆ ¡≈Í≈-Ù≈‘ ≈‹-Ì≈◊ ¡Â∂ «ÌzÙ‡ ¡Î√Ù≈‘∆ Á∆ ¡≥ÂÓπ÷∆ √≥Â∞Ù‡∆ (√Ï‹À’«‡Ú √À«‡√ÎÀ’ÙÈ) ”Â∂ «ÈÌ ’Á≈ ‘ÀÕ ◊z«‘‰ ’∆Â∆ ˜Ó∆È Á∆ «È√«⁄ √Ó∂∫ «Úº⁄ ÚÂØ∫ ˜»∆ È‘∆∫ B@AC Á∂ ’≈˘È Á∆ Ë≈≈ A@A «Úº ⁄ Á‹ ’∆Â≈ «◊¡≈ √∆ «’ ‹∂ ◊z « ‘‰ ’∆Â∆ ˜Ó∆È Á≈ ’Ϙ≈ Ò¬∂ ‹≈‰ ÂØ∫ Ï≈¡Á E √≈Òª Á∂ ¡≥Á ¡≥Á «¬√Á∆ ÚÂØ∫ È‘∆∫ ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ ª «¬‘ Í«‘Ò∂ Ó≈Ò’ª ‹ª ¿∞‘Ȫ Á∂ ’≈˘È∆ Ú≈√ª ˘ Ú≈Í√ ’ «ÁºÂ∆ ‹≈Ú∂◊∆ ‹ª √Ï≥Ë √’≈ Á∂ “˜Ó∆È ÏÀ∫’” ˘ Á∂ «ÁºÂ∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ ÓØÁ∆ √’≈ ÚºÒØ∫ ‹≈∆ ’∆Â∂ ¡≈‚∆ÈÀ∫√ ≈‘∆∫ «¬‘ √Óª ¡«È√«⁄ ’≈Ò Âº’ ÚË≈ «ÁºÂ≈ «◊¡≈ ‘À ¡Â∂ √Óª √∆Ó≈ «‘ ’È Á≈ ’≥Ó √’≈ Á∆ Ó˜∆ ”Â∂ ¤º‚ «ÁºÂ≈ «◊¡≈ ‘ÀÕ ≈‹Íπ ≈ «Úº ⁄ √z ∆ ≈Ó «¬≥ ‚ √‡∆¡Ò ¡À∫‡Íz≈¬∆‹˜ «ÒÓ«‡‚ (¡À√. ¡≈¬∆. ¬∆. ¡ÀÒ.) Á∂ Ó≈ÓÒ∂ «Úº⁄ ¿∞√ ’≥ÍÈ∆ ˘ A@ √≈Òª «Úº⁄ «Ú’≈√ ’È ¡Â∂ D@@@@ ÒØ’ª ˘ ∞˜◊≈ Óπ‘º¬∆¡≈ ’Ú≈¿∞‰ Á∆ Ù ”Â∂ AAAI ¬∂’Û ˜Ó∆È √Ú≈ Òº÷ ∞ͬ∂ ÍzÂ∆ ¬∂’Û Á∂ «‘√≈Ï ◊z « ‘‰ ’’∂ «Áº  ∆ ◊¬∆ √∆Õ «¬‘ √ÓfiΩ Â ≈ AIID «Úº⁄ ‘Ø«¬¡≈ √∆ ¡Â∂ ‹Ó∆È Ú∆ ¿∞ÁØ∫ ‘∆ Á∂ «ÁºÂ∆ ◊¬∆ √∆Õ BA √≈Ò Ï∆ ‹≈‰ ÂØ∫ Ï≈¡Á ’≥ÍÈ∆ È∂ «√Î IH ¬∂’Û ‘∆ ÚÂ∆ ‘À ¡Â∂ «√Î F@@ ÒØ’ª ˘ ∞˜◊≈ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ ‹ÁØ∫ ÒØ’ ¿∞’ √ÓfiΩÂ∂ Á∆ ¿∞Òßÿ‰≈ Á∂ ¡≈Ë≈ ”Â∂ ¡≈͉∆ ˜Ó∆È Ú≈Í√ Ó≥◊ ’ ‘∂ ‘È Âª √’≈ È∂ ’≥ÍÈ∆ ˘ ¡≈͉≈ ’≥Ó Í»≈ ’È Ò¬∆ √≈Ò B@BA º’ Á≈ √Óª Á∂ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ «¬√ Â∑ª √’≈ ¡≈͉∆ Ó˜∆ È≈Ò ’≥ÍÈ∆ Á∂ ’«‘‰ ”Â∂ √Óª ÚË≈¿∞∫Á∆ ‘∂◊∆Õ ◊Ò ‹≈‰’≈∆ ‹ª fi»·∂ Á√Â≈Ú∂˜ Í∂Ù ’’∂ ‹Ï∆ ˜Ó∆È ◊z«‘‰ ’Ú≈¿∞‰≈ ‘∞‰ ‹∞Ó È‘∆∫ óB@AC Á∂ ’≈˘È Á∆ Ë≈≈ HG «‘ ‹∂ ˜Ó∆È ◊z«‘‰ √Ï≥Ë∆ ’≈Ú≈¬∆ ÁΩ≈È «’√∂ √’≈∆ «ÚÌ≈◊ ÚºÒØ∫ ◊Ò ‹≈‰’≈∆ «ÁºÂ∆ ‹ªÁ∆ ‘À ‹ª ’ج∆ fi»·≈ Á√Â≈Ú∂˜ Í∂Ù ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ‘À, ‹ª ’ج∆ ’≈Ú≈¬∆ ÁπÌ≈ÚÈ≈ «‘ ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ ‘À ª √Ï≥Ë «ÚÌ≈◊ Á∂ Óπ÷∆ ˘ ÁØÙ∆ Ó≥È ’∂ ¿∞√Á∂ «÷Ò≈Î Óπ’ºÁÓ≈ ⁄Ò≈«¬¡≈ ‹≈ √’Á≈ √∆Õ «¬‘ Óπ’ºÁÓ≈ √Ï≥Ë ’∞ÒÀ’‡ Á∆ «Ù’≈«¬Â ”Â∂ ⁄Ò≈«¬¡≈ ‹≈‰≈ √∆ ¡Â∂ ÁØÙ «√ºË ‘؉ ”Â∂ F Ó‘∆È∂ Á∆ ’ÀÁ ‹ª «¬º’ Òº÷ ∞Í«¬¡≈ ‹∞Ó≈È≈ ‹ª ÁØÚ∂ √˜≈Úª «ÁºÂ∆¡ª ‹≈ √’Á∆¡ª √ÈÕ «ÚÌ≈◊ Á∂ Óπ÷∆ Á∆ ÷Ò≈√∆ «√Πª ‘∆ ‘Ø √’Á∆ ‘À ‹∂ ¿∞‘ «√ºË ’∂ «’ ◊Ò ‹≈‰’≈∆ ‹ª fi»·≈ Á√Â≈Ú∂˜ ¿∞√ ˘ Áº√∂ ÂØ∫ «ÏÈ≈ Í∂Ù ’∆Â≈ «◊¡≈ ‘À ‹ª ¿∞√ ÚºÒØ∫ ‘ √≥ÌÚ ⁄Ω’√∆ Ú‰ Á∂ Ï≈Ú‹»Á Ú∆ ¡«‹‘≈ ‘؉ ÂØ∫ Ø«’¡≈ È‘∆∫ ‹≈ √«’¡≈Õ «ÚÌ≈◊ Óπ÷∆ Á∂ «÷Ò≈Î ¡«‹‘∆ ’≈Ú≈¬∆ «√Î ’∞Ò’ À ‡ Á∆ «Ù’≈«¬Â ”Â∂ ‘∆ Ù∞» ’∆Â∆ ‹≈ √’Á∆ ‘ÀÕ ÓØÁ∆ √’≈ ÚºÒØ∫ ‹≈∆ ’∆Â∂ ¡≈‚∆ÈÀ∫√ «Úº⁄ «¬‘ «ÚÚ√Ê≈ Í»∆ Â∑ª È≈Ò ÏÁÒ «ÁºÂ∆ ◊¬∆ ‘ÀÕ ÈÚ∆∫ «ÚÚ√Ê≈ ¡È∞√≈ ’≈Ú≈¬∆ «√Î ¿∞√ ¡«Ë’≈∆ Á∂ «÷Ò≈Î ’∆Â∆ ‹≈Ú∂◊∆ «‹√ È∂ ◊Ò ‹≈‰’≈∆ ‹ª Á√Â≈Ú∂‹ Í∂Ù ’∆Â≈ ‘ÀÕ ¡Â∂ ’ج∆ Ú∆ ’≈Ú≈¬∆ ’È ÂØ∫ Í«‘Òª «ÚÌ≈◊ Á∂ √ÓºÊ ¡«Ë’≈∆ Á∆ ¡◊≈¿±∫ ÍzÚ≈È◊∆ ˜»∆ ‘ØÚ◊ ∂ ∆Õ «¬√ È≈Ò Í«‘Òª ‘∂·Ò∂ ¡«Ë’≈∆¡ª ÂØ∫ √º  ≈Ë≈∆ «√¡≈√∆ ¡≈◊» ¡ ª ¡Â∂ ¿∞ µ ⁄¡«Ë’≈∆¡ª Á∆¡ª ‘Á≈«¬Âª ”Â∂ ◊Ò ‹≈‰’≈∆ ¡Â∂ fi»·∂ Á√Â≈Ú∂˜ Í∂Ù ’Ú≈¿∞‰ ¡Â∂ Ï≈¡Á «Úº⁄ ‹∂ «’Â∂ ’ج∆ ΩÒ≈ ÍÀ ‹≈Ú∂ ª ’ج∆ Ó≈Ó»Ò∆ ’≈Ú≈¬∆ ’’∂ ÍØ⁄≈-Í≈⁄∆ ’È ¡Â∂ ÒØ’ª Á∆¡ª ¡º÷ª Í»fi ≥ ‰ Á≈ ≈‘ ÷πÒ º ∑ «◊¡≈ ‘ÀÕ ˜Ó∆È ◊z«‘‰ ’È Ò¬∆ «Èº‹∆ ’≥ÍÈ∆¡ª Á≈ ÿ∂≈ ‘Ø ÚË≈«¬¡≈ Í«‘Ò∂ ’≈˘Èª «Úº⁄ √’≈ «√Î ¿∞‘Ȫ «Èº‹∆ ’≥ÍÈ∆¡ª Ò¬∆ ‘∆ ˜Ó∆È ‹Ï∆ ◊z«‘‰ ’ √’Á∆ √∆, ‹Ø ’≥ÍÈ∆ ’≈˘È AIEF Á∂ «‘ «‹√‡ ‘Ø‰Õ ‘∞‰ ‹≈∆ ’∆Â∂ ¡≈‚∆ÈÀ∫√ «Úº⁄ “«Èº‹∆ ’≥ÍÈ∆“ (Íz≈¬∆Ú∂‡ ’≥ÍÈ∆) Á∆ ʪ Â∂ “«Èº‹∆ ¡Á≈≈“ (Íz≈¬∆Ú∂‡ ¡ÀÈ«‡‡∆) ÙÏÁ ګ¡≈ ‘ÀÕ «¬√ È≈Ò ‘∞‰ √’≈ √≈∂ «Èº‹∆ ¡Á≈«¡ª«‹‘Ȫ «Úº ⁄ «Èº ‹ ∆ ’≥ Í È∆¡ª Á∂ È≈Ò Í≈‡È«ÙºÍ ÎÓª, «’√∂ «¬’ºÒ∂ «Ú¡’Â∆ Á∆ Ó≈Ò’∆ Ú≈Ò∆¡ª ÎÓª, ’≈ÍØÙ ∂ Ȫ, √Ó≈‹-√∂Ú∆ √≥√Ê≈Úª, √Ì≈Úª, √π√≈«¬‡∆¡ª, ‡√‡ª ¡Â∂ «’√∂ Ú∆ ‘Ø ’≈˘È «‘ ω≈¬∆¡ª ◊¬∆¡ª √≥√Ê≈Úª Ò¬∆ ˜Ó∆È ◊z«‘‰ ’ √’Á∆ ‘ÀÕ «¬√ ÂÓ∆Ó È≈Ò √’≈ È∂ «’√∂ √Ì≈, √π√≈«¬‡∆ ‹ª ‡√‡ ÚºÒ∫Ø ⁄Ò≈¬∂ ‹≈ ‘∂ Ó≥Á, ◊∞Áπ¡≈∂, ◊¿±Ù≈Ò≈ ¡≈«Á ¡≈Û∑Â∆¡ª Á∆ Í≈‡È«ÙºÍ ÎÓ ‹ª «¬’ºÒ∂ «Ú¡’Â∆ Á∆ Ó≈Ò’∆ Ú≈Ò∆ ÎÓ ÚºÒØ∫ ⁄Ò≈¬∂ ‹≈‰ Ú≈Ò∆ «Ú«Á¡’ √≥√Ê≈ ‹ª ‘√ÍÂ≈Ò, √«‘’≈∆ √≥√Ê≈Úª ¡≈«Á Ò¬∆ ‹Ï∆ ˜Ó∆Ȫ ◊z«‘‰ ’È Á≈ ‘º’ ‘≈√Ò ’ «Ò¡≈ ‘ÀÕ (Courtsey : SURKH REKHA) √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ Ó≈⁄ B@AE 24 Ì≈¬∆ Ò≈ÒØ ’Ò≈ √ÈÓ≈È Á∂ ‘Ú≈Ò∂ È≈Ò ¡‹Ó∂ ¡ΩÒ÷ Á∆ √≈«‘Â’ ÿ≈Ò‰≈ Á≈ Ó‘ºÂÚ Í≈Ú∂Ò ’∞º√≈ «¬È≈Ó √ÈÓ≈È √≈«‘ ’Ò≈ ‹◊ Á∂ È≈Ò È≈Ò ⁄ÒÁ∂ ‘ÈÕ Í≥‹≈Ï∆ √≈«‘ ’Ò≈ ‹◊ ”⁄ Ú∆ Ò∂ ÷ ’ª ’Ò≈’≈ª Á∂ «¬È≈Óª √ÈÓ≈Ȫ Á≈ «√Ò«√Ò≈ ⁄ÒÁ≈ ¡≈ «‘≈ ‘ÀÕ «¬È∑ª √ÈÓ≈Ȫ Á∆¡ª Ú≥È◊∆¡ª Úº÷-Úº÷ ‘ÈÕ √ÈÓ≈È ¿∞ ‘ Ú∆ ‘È, «‹È∑ ª Ï≈∂ √π‹∆ Í≈ È∂ ¡≈͉∆ ’«ÚÂ≈ Ïπ„ º ∆ ‹≈Á»◊È∆ «Úº⁄ «’‘≈ √∆: ÓÀ∫ «‹√ Ï≥Á∂ Á∂ ◊ˇ ‘≈ Í≈«¬¡≈ ‘À ¿∞‘ Ïπ º ω «◊¡≈ ‘À ÓÀ∫ «‹‘Û∆ «‘º’ ”Â∂ ÂÓ◊≈ √‹≈«¬¡≈ ‘À ¿∞‘∆ «¬º’ ÿÛ∆ ω ’∂ «‘ ◊¬∆ ‘À ÓÀ∫ «‹√ ˘ ¡≈͉≈ Íπ º ¡≈«÷¡≈ ‘À ¿∞√∂ ˘ ¡≈͉∆ Óª Á≈ Ȫ Ì∞«º Ò¡≈ ‘À Í √≈«‘Â’≈ª ˘ √«Â’≈È Á∆ «¬º’ Ú≥È◊∆ «¬√ÂØ∫ «ÏÒ’∞Ò Úº÷∆ ‘À ‹∆‘Á∂ ”⁄ È≈ «’√∂ Úº‚∆ ’Ó Ò¬∆ ʪ ‘À È≈ ≈‹Ì≈◊ Á∂ «’√∂ ¡≥◊ Á∆ √ºÁÍπ º ¤ Õ ¡«‹‘≈ ‘∆ √ÈÓ≈È ¿∞ µ ÿ∂ È≈‡’’≈ ¡‹Ó∂ «√≥ÿ ¡ΩÒ÷ ˘ Í≥‹≈Ï Á∆ «¬È’Ò≈Ï∆ ‹Ó‘»∆ Ò«‘ ¯Ø∫ «Áº  ≈ ‹≈ «‘≈ ‘À Õ ¡º ‹ ÂØ ∫ I Ú∑ ∂ Í«‘Òª «Í≥‚ ’∞√ º ≈ (ÓØ◊≈) ”⁄ ¿∞µÿ∂ Ó‘»Ó È≈‡’’≈ ◊∞ÙÈ «√≥ÿ ˘ «ÚÙ≈Ò «¬’º· ”⁄ “«¬È’Ò≈Ï∆ «È‘⁄≈ √ÈÓ≈È“ Ì∂∫‡ ’∆Â≈ «◊¡≈ √∆Õ «¬√ √ÈÓ≈È Ï≈∂ «¬¿∞∫ «‡ºÍ‰∆ ‘ج∆ √∆: ±≥ Ï≈Ï∆ Á∂ √πÍÈ∂ ‹◊≈¬∂ √≈‚∂ ’≈¯Ò∂ √Ò≈Ó ÒÀ ’∂ ¡≈¬∂ ¬∂√∂ Ú≈«¬Â ˘ ‹≈∆ º÷«Á¡ª ‘∞‰ ¡‹Ó∂ «√≥ÿ ¡ΩÒ÷ ˘ “Ì≈¬∆ Ò≈ÒØ ’Ò≈ √ÈÓ≈È È≈Ò √«Â’≈«¡≈ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕ «¬‘ √ÈÓ≈È ÒØ’ª Á∂ ËÛ∂ ÚºÒØ∫ «ÁºÂ≈ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕ «¬√ √ͺه √Øfi∆ È≈Ò «ÁºÂ≈ ‹≈ «‘≈ ‘À «’ √≈‚≈ √Ó≈‹ ÁØ Ë«Û¡ª ”⁄ Ú≥«‚¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ «¬º’ Í≈√∂ ≈‹ Ì≈◊ Á∆¡ª Ó≈Ò’ Ò∞‡∂ ∆¡ª ‹Ó≈ª ‘È Â∂ Á»‹∂ Í≈√∂ «’Â∆ ’Ó≈¿± ÒØ’ ‘ÈÕ √≈«‘Â’≈ Â∂ ’Ò≈’≈ Ú∆ «¬‘Ȫ Ë«Û¡ª ¡È∞√≈ ‘∆ Ú≥‚∂ ‘ج∂ ‘ÈÕ «¬º’ Í≈√∂ ¿∞‘ √≈«‘Â’≈-’Ò≈’≈ ‘È «‹È∑ª Á∆ ’Ò≈ √π⁄∂ ‹ª ¡⁄∂ Ò∞‡∂ ∆¡ª ‹Ó≈ª Á∂ «‘ª ”⁄ Ì∞◊ÂÁ∆ ‘ÀÕ ¿∞‘ ’Ò≈ Ò∞‡∂ ∂ «È˜≈Ó Á∆ ¿∞Ó ‘Ø ÒßÓ∆ ’È Á∂ ‘≈’Ó ‹Ó≈ª Á∂ «‘ª Á∆ √∂Ú≈ ’Á∆ ‘ÀÕ ÒØ’ª Á∂ ÓȪ ”⁄ «¬√ Ò∞‡∂ ∂ «È˜≈Ó Â∂ √Ó≈‹ Á∂ ¡ÏÁÒ ‘؉ ¡Â∂ «¬¿∞∫ ‘∆ «ÁÈ ’‡∆ ’È Á∂ «Ú⁄≈ª/√≥√’≈ª Á≈ Í√≈ ’Á∆ ‘À, ÒØ’ª Á∆¡ª ¡º÷ª Â∂ ͺ‡∆ Ï≥È∑ ’∂ «˜≥Á◊∆ Á∆ ‘’∆’∆ Â√Ú∆ Â∂ ÍÁ≈ Í≈¿∞‰ Á≈ Øˇ ¡Á≈ ’Á∆ ‘ÀÕ Á»‹∂ Í≈√∂ ÒØ’ª Á∂ ËÛ∂ Á∂ √≈«‘Â’≈, ’Ò≈’≈ ‘È «‹‘Û∂ ÒØ’ª √≈‘Ó‰∂ ‹∆ÚÈ Á∆ ¡√Ò Â√Ú∆ Í∂Ù ’Á∂ ‘ÈÕ ¿∞‘ ÒØ’ª Á∆ «˜≥Á◊∆ ˘ Ï∂‘ Â∂ ÷πÙ‘≈Ò Ï‰≈¿∞‰ Á≈ √πÍÈ≈ ÒÀ ’∂ ⁄ÒÁ∂ ‘ÈÕ ¡«‹‘∂ √≈«‘Â’≈-’Ò≈’≈ ÒØ’ª Á∂ ËÛ∂ Á∆ √∂Ú≈ ’Á∂ ‘È Â∂ ¿∞‘ ÒØ’ª Á∂ √ÈÓ≈È √«Â’≈ Á∂ ‘º’Á≈ ωÁ∂ ‘ÈÕ ÒØ’ª Á∂ ËÛ∂ Á≈ «¬‘ ¯˜ ωÁ≈ ‘À «’ ¿∞‘ ¡≈͉∂ √≈«‘Â’≈ª-’Ò≈’≈ª ˘ √ªÌ‰ Â∂ ¿∞‘Ȫ Á∆ √≈«‘Â’ ÿ≈Ò‰≈ Á≈ ÓπÒ º Í≈¿∞‰Õ «¬√ √ÈÓ≈È ≈‘∆∫ ÒØ’ Ò«‘ «¬‘∆ ¯˜ «ÈÌ≈¡ ‘∆ ‘ÀÕ ¡‹Ó∂ «√≥ÿ ¡ΩÒ÷ Í≥‹≈Ï∆ √≈«‘ ’Ò≈ ‹◊ Á∆¡ª ¿∞‘Ȫ È≈ÓÚ Â∂ ÓØ‘∆ ‘√Â∆¡ª ”⁄ Ù∞Ó≈ ‘È «‹È∑ª Á≈ ÈÚ∂∫ √Ó≈‹ Á∆ ¿∞√≈∆ Á≈ √πÍÈ≈ ‘Ó∂Ùª ’≈«¬Ó «‘≈ ‘ÀÕ √≥√≈ Ì ”⁄ ¡Â∂ ÓπÒ’ ”⁄ Ú∆ ¡«‹‘≈ ÌØ√≈ «‘ºÒ ‹≈‰ Á∂ ’¬∆ ÁΩ ¡≈¬∂ ‘È, ÓΩ‹Á » ≈ Ò∞‡∂ ∂ «È˜≈Ó Á∂ ¡«‹ºÂ ‘؉ Á∂ ÙØ∆Ò∂ ¡ÀÒ≈È ‘ج∂ ‘È, Í «’ Á∆ √Á≈∆ Ú≈Ò∂ ÈÚ∂∫ Ô∞◊ º Á∆ ¿∞√≈∆ Á≈ ¿∞‘Ȫ Á≈ «ÚÙÚ≈√ ’Á∂ «ÂÛ«’¡≈ È‘∆∫ ‘ÀÕ «’Â∆¡ª-«’√≈Ȫ Â∂ «Ó‘ÈÂ’Ù ÂÏ«’¡ª Á∂ √Ø‘‰∂ Ì«Úº÷ Á∆ ¡≈√ √Á≈ ’≈«¬Ó ‘∆ ‘À Â∂ ¿∞‘Ȫ Á∆¡ª √≈«‘Â’ ’Ò≈ «’zª ”⁄ Íz◊‡ ‘∞Á ≥ ∆ ¡≈ ‘∆ ‘ÀÕ ¡‹Ó∂ «√≥ÿ ¡ΩÒ÷ È∂ Ì≈Ú∂∫ ¡≈͉∂ È≈‡’ª Á≈ √¯ ’≈Ò‹ª Â∂ Ô»È∆Ú«√‡∆¡ª Á∂ Ô∞Ú’ Ó∂«Ò¡ª ÂØ∫ Ù∞» ’∆Â≈ Í Ï‘∞ ¤∂Â∆ ‘∆ ¿∞‘Ȫ È∂ È≈‡’ ˘ Ô»È∆Ú«√‡∆ Â∂ ’≈Ò‹ª Á∂ √∆Ó Á≈«¬∂ ”⁄Ø∫ ’º„ ’∂ «Ó‘ÈÂ’Ù Í∂∫‚± «’Â∆ ÒØ’ª º’ Í‘∞≥⁄≈«¬¡≈Õ ¿∞‘Ȫ ¡≈͉∂ ≥◊Ó≥⁄ Á∆ ’Ó Ì±Ó∆ «Í≥‚ª ˘ ω≈ «Ò¡≈ Â∂ Ó˜Á»ª «’√≈Ȫ Á∆ «˜≥Á◊∆ ˘ ¡≈͉∂ È≈‡’ª Á∂ «ÚÙ∂ Ú‹Ø∫ ⁄π‰ «Ò¡≈Õ ¿∞‘ ¡«‹‘≈ ª ’ √’∂ «’¿∞∫«’ ¿∞‘ ‘Ó∂Ùª “’Ò≈ ÒØ’ª Ò¬∆” Á∂ «Ú⁄≈ Á∂ Ë≈È∆ ω ’∂ ⁄ºÒ∂ ‘ÈÕ ’Ò≈ ˘ √Ó≈«‹’ ÂÏÁ∆Ò∆ Á∂ Úº ‚ ∂ ¿∞Á∂Ù Á∆ Í»Â∆ Á≈ √≈ËÈ Ï‰≈«¬¡≈ ‘ÀÕ ¿∞‘Ȫ ‘≈’Ó ‹Ó≈ª Á∂ ¡«‹‘∂ «Ú⁄≈ª ˘ ºÁ ’∆Â≈ ‘À «’ ’Ò≈ ª «√¯ ÓÈØ≥‹È Á≈ √≈ËÈ ‘∞≥Á∆ ‘À Â∂ «˜≥Á◊∆ Á∂ ◊≥Ì∆ Ó㮧 Á¡ª Á≈ ’Ò≈ Á∂ ÷∂ ”⁄ ’ج∆ √Ê≈È È‘∆∫ ‘∞≥Á≈ ‘ÀÕ ¿∞ ‘ Ȫ Ò¬∆ ’Ò≈ ª «’Â∆¡ª Á∂ ‹∆ÚÈ Á∆ ¡√Ò Â√Ú∆ ¿∞ÿ≈ÛÈ Á≈ ˜∆¡≈ ‘À Â∂ «¬‘Á∂ ’Ø‘‹ ˘ √≥Ú≈È Á∆ ªÿ ÍÀ Á ≈ ’ Á∂ ‰ Á≈ ¡«‘Ó ‘«Ê¡≈ ‘ÀÕ ¡≈͉∂ ¡«‹‘∂ «ÈÙ≈È∂ Á∆ Í»Â∆ Ò¬∆ ‘∆ ¿∞‘Ȫ È∂ ÒØ’ Óπ÷∆ ≥◊Ó≥⁄ Á∆ «√‹‰≈ ’∆Â∆ ‘ÀÕ ¿∞‘Ȫ È∂ ◊∞ÙÈ «√≥ÿ Á∆¡ª ≥◊Ó≥⁄ «Íª Á∂ ‘Ó√¯ «‘≥«Á¡ª, ¡«‹‘∂ „≥◊ Â∆’∂ ÷Ø‹∂ Â∂ «√‹∂ ‘È «‹‘Á∂ È≈Ò √Ë≈È «’Â∆ ÒØ’ª º’ Í‘∞⁄ ≥ ’∆Â∆ ‹≈ √’∂Õ ¬∂√∂ ÒØÛ ”⁄Ø∫ ‘∆ ¿∞‘Ȫ È∂ ¿∞µ⁄ ͺË∆¡ª Í Ó«‘≥◊∆¡ª Â’È∆’ª Â∂ È≈‡-‹∞◊ª ˘ «Â¡≈«◊¡≈Õ ÿº‡ ÂØ∫ ÿº‡ ÷⁄∆Ò∂ Â∂ ‹È-√≈Ë≈È Á∆ Í‘∞≥⁄ Ú≈Ò∂ Í≥‹≈Ï∆ ≥◊Ó≥⁄ Á≈ Óπ‘ªÁª ÿÛÈ ”⁄ ¿∞‘Ȫ Á≈ ¡«‘Ó ØÒ ‘ÀÕ ¿∞‘Ȫ È∂ G@ «Ú¡ª Á∂ Á‘≈’∂ ”⁄ ¿∞ÁØ∫ ¡≈͉∆ ÍÂÈ∆ Â∂ Ë∆¡ª ˘ ≥◊Ó≥⁄ ’Ò≈’≈ª Ú‹Ø∫ ÂØ«¡≈ ‹ÁØ∫ ¡Ωª Á∂ √‡∂‹ª ”Â∂ ¡≈¿∞‰ ˘ ¡≈Ó Í∂∫‚± ÒØ’ª Á∆¡ª Șª ”⁄ Ó≈‰«¬º˜Â Ú≈Ò≈ ’≥Ó È‘∆∫ √∆ «◊«‰¡≈ ‹ªÁ≈Õ «¬¿∞∫ ¿∞‘ ◊∞ÙÈ «√≥ÿ Á∆ “ÊÛ∑≈ Ê∆¬∂‡“ Á∆ Ú≈«¬Â Á∂ Ú≈«√ Ú∆ ‘ÈÕ ¡≈«Ê’ ÷∂ ÂØ∫ ÒÀ ’∂ √Ó≈«‹’ ÷∂ ”⁄ Í√∂ √≥’‡ Á≈ √≥Â≈Í ¡‹Ó∂ ¡ΩÒ÷ Á∂ È≈‡’ª ”⁄Ø∫ √ͺه ¿∞µÿÛÁ≈ ‘ÀÕ ¿∞‘Ȫ ¡≈͉∂ Ó’Ï»Ò È≈‡’ “Ï∂◊≈È∂ ÏØ ‘ Û Á∆ ¤ª” ”⁄ ÏØ ‘ Û ˘ ¡«‹‘∂ ¡≈«Ê’ √Ó≈«‹’ «È˜≈Ó Á≈ «⁄≥È∑ Á√≈«¬¡≈ ‘À ‹Ø ÒØ’ «ÚØË∆ ‘À Â∂ «‹√Á∆ ¤ª ʺÒ∂ ÒØ’ ’Á∂ Ú∆ √π÷ º ª Ì∆ «˜≥Á◊∆ È‘∆∫ ◊∞˜≈ √’Á∂Õ «˜≥Á◊∆ Á∆ ‘’∆’ «¬√ È≈‡’ ”⁄ Ï‘∞  ‘∆ ’Ò≈Ó¬∆ „≥◊ È≈Ò Í∂Ù ‘∞Á ≥ ∆ ‘À ‹Á «¬‘ √ª ◊»‹ ≥ Á∆¡ª ‘È ‹ÈÓ Ë≈«¡≈ «„º‚ Á∆ ÒØÛ «Úº⁄∫Ø Ó ‹≈‰◊∂ «„º‚ Á∆ ÒØÛ ÊºÒ∂ ÿÛ∆ √π÷ º Á∆ Ì≈ÒÁ∂ ÌÒ≈ «’ºÊ∫Ø «‹‘Û∂ «‘‰◊∂ Ï∂◊≈ÈÛ∂ ÏØ‘Û ÊºÒ∂ ¡ΩÒ÷ Á∂ È≈‡’ª Á≈ ’∂∫Á∆ √≥ÁÙ ∂ ‘À «’ √Ó≈‹ ”⁄ Í√∆¡ª √Óº«√¡≈Úª Á∆ ‹Û∑ ÓΩ‹»Á≈ ÍÀ√≈ ÍzË≈È √Ó≈‹ ‘À ‹∆‘Á∂ ”⁄ ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ Á∆ Ú∞’ º  «¬º’ ÷؇∂ ÍÀ√∂ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ È‘∆∫ ‘ÀÕ (±Û∆ Ú≈Ò≈ ’Ø·≈) ¿∞√È∂ ¡≈͉∂ È≈‡’ª ”⁄ ◊∆Ï «’√≈Ȫ, ÷∂  -Ó˜Á» ª, ¡Ω ª Â∂ Ó˜Ò»Ó ‹≈ª Á∂ √≥Â≈Í ˘ «⁄«¡≈ ‘ÀÕ ¿∞‘Ȫ Á∂ Áπ÷ º Â’Ò∆¯ª, ¡Ë»∆¡ª ÷≈«‘Ùª-¿∞Ó◊ ≥ ª ˘ «Á÷≈«¬¡≈ ‘À, «¬‘Ȫ Á∂ ÁÓ ÂØÛÈ Á≈ ‘≈Ò Íz◊‡≈«¬¡≈ ‘ÀÕ «¬‘ Â√Ú∆ ÁÙ’ ˘ ‘Ò»‰Á∆ ‘À Â∂ ’∞ºfi ⁄≥◊≈ ’È Ò¬∆ Íz∂Á∆ ‘ÀÕ ¿∞‘Á∂ È≈‡’ª ”⁄ «Ó‘ÈÂ’Ù ÒØ’ª Á∆ «√¯ Áπ÷ º ÁÁ Á∆ √≥Â≈Í∆ «˜≥Á◊∆ ‘∆ È‘∆∫ «Á÷Á∆ √◊Ø∫ «¬‘Á∂ ”⁄Ø∫ ÍÀÁ≈ ‘∞Á ≥ ≈ ◊∞√ º ≈ Â∂ Ø‘ Ú∆ fiÒ’Á≈ ‘ÀÕ «¬‘Ȫ √«ÊÂ∆¡ª ”⁄Ø ∫ ‹ÈÓ ÒÀ ∫ Á∆ √≥ ÿ Ù ⁄∂  È≈ Á∂ fiÒ’≈«¡ª È≈Ò «˜≥Á◊∆ Á∂ ‘Ø √Ø‘‰∆ ‘Ø √’‰ Á∆ ¡≈√ Ú∆ Ï≥È∑≈¿∞∫Á≈ ‘ÀÕ ¿∞‘Á∆ √Óπ⁄ º ∆ È≈‡ ⁄È≈ ”⁄ «’ Á∆ Ú«‚¡≈¬∆ Â∂ ¿∞‘Á∆ ≈÷∆ Á≈ √πÈ∂‘≈ «⁄¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ ¡‹Ó∂ «√≥ÿ ¡ΩÒ÷ È∂ Íz⁄«Ò √Ó≈«‹’ Ë≈È≈Úª Á∂ «Íº¤∂ ¤∞Í∆ ’» ‘’∆’ ˘ Ï‘∞ ‘∆ ’Ò≈ÂÓ’ „≥◊ È≈Ò ¿∞ ÿ ≈«Û¡≈ ‘À Õ ¡≈ÁÓ∆ Á≈ ¡‰«Ú¡≈«‘¡≈ «‘ ‹≈‰≈ ¡ΩÒ÷ Ò¬∆ Ó˜≈’ Á≈ ÓπºÁ≈ È‘∆∫ √◊Ø∫ ◊∞˜≈∂ Á∂ √≈ËȪ Á∆ ÂØ ‡ ”⁄Ø ∫ ¿∞ Í ‹∆ ˆ∆Ï ¡≈ÁÓ∆ Á∆ Âz≈√Á∆ ‘ÀÕ ◊∆Ï «’√≈È∆ ”⁄ ¡‰«Ú¡≈‘∂ ¡≈ÁÓ∆¡ª Á∆ Âz≈√Á∆ Â∂ ¿∞√∂ ÿ Á∆¡ª ¡Ωª Á∂ ‹∆ÚÈ ‘≈Òª ˘ ¡ΩÒ÷ È∂ «¬¿∞∫ Í∂Ù ’∆Â≈ ‘À «’ √Ë≈È «Á÷Á∂ ¡«‹‘∂ √Ó≈«‹’ ÚÂ≈∂ Û’‰ Òº◊ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ ¿∞‘Á∂ È≈‡’ ¡«‹‘∂ √≥√’≈ª Â∂ √Ø⁄ª Á∂ ¡√ª ˘ ÷ØÈ ”⁄ √‘≈¬∆ ‘∞Á ≥ ∂ ‘È «‹‘Û∆¡ª √Ø⁄ª ÓΩ‹Á » ≈ Ò∞‡∂ ∂ √Ó≈«‹’ «È˜≈Ó ˘ Â≈’ Ï÷ÙÁ∆¡ª ‘È Â∂ «¬‘Á∆ «¬È’Ò≈Ï∆ ÂÏÁ∆Ò∆ Ò¬∆ √≥ÿÙ ’Á∂ ÒØ’ª Á∆ «Â¡≈∆ ˘ Ȫ‘-ͺ÷∆ ∞ı Íz Ì ≈«Ú ’Á∆¡ª ‘ÈÕ √Ó≈«‹’ «Ú’≈√ ”⁄ ¡«Ûº’≈ ωÁ∆ ‹◊∆» ⁄ΩË, ÓÁ≈Úª √Ó≈«‹’ Á≈Ï≈ Â∂ ‹≈ÂÍ≈Â∆ √Ó≈‹’ Á≈Ï≈ «ÚÂ’≈ ¿∞√Á∆ ’Ò≈ Á≈ «ÚÙ∂Ù ⁄؇-«ÈÙ≈È≈ ‘ÈÕ ¿∞√Á∆ ’Ò≈ Á≈ fi≥ ‹ Ø Û ≈ «Í¤ª‘-«÷º ⁄ » √Ø ⁄ ª √≥√’≈ª ˘ «Â¡≈◊‰ Â∂ ÈÚª √Ó≈‹ ω≈¿∞‰ Á≈ «¬È’Ò≈Ï∆ ¿∞µÁÓ ‹∞‡≈¿∞‰ Ò¬∆ Íz∂ Á≈ ‘ÀÕ ¡÷ΩÂ∆ È∆Ú∆¡ª ‹≈ª Ò¬∆ ¿∞‘Á∂ È≈‡’ª ”⁄ Â√ Á∆ Ì≈ÚÈ≈ Á∆ ʪ Ó≈‰ È≈Ò «√ ¿∞ ∞ º ⁄ ≈ ’’∂ «‹¿∞‰ Á∆ ¡«Ë’≈ ‹Â≈¬∆ fiÒ’Á∆ ‘ÀÕ ¡‹Ó∂ ¡ΩÒ÷ Á≈ È≈‡’ Â∂ ≥◊Ó≥⁄ ÒØ’ Ò«‘ Á∂ È≈Ò È≈Ò Â∞«¡≈ ‘ÀÕ H@ «Ú¡ª Á∂ Ù∞» ”⁄ «Ò÷∂ ¿∞√Á∂ È≈‡’ª ”⁄ ¡≈Û∑Â∆¡ª Ù≈‘»’≈ª Á∆ Ò∞º‡ Á∆ √Â≈¬∆ ◊∆Ï «’√≈È∆ Â∂ ÷∂Â-Ó˜Á»ª ”⁄ ¿∞Ï≈Ò∂ Ó≈Á∂ ◊∞º√∂ Á∆ Â√Ú∆ ‘ÀÕ «¬√ ◊∞√ º ∂ Á∂ ˆÒ Ò∆‘ Â∂ ⁄Û∑ ‹≈‰ Â≈ ÂΩıÒ≈ Ú∆ ‘À Â∂ √‘∆ Ò∆‘ Â∂ ÂØÈ Ò¬∆ Úº‚∂ √ªfi∂ ÁπÙÓ‰ «÷Ò≈¯ √≥ÿÙª Á∆ Ë≈ √∂Ë ’È Á∆ «ÁÙ≈ Ú∆ ‘ÀÕ ÓΩ‹»Á≈ «Èº‹∆’È √≥√≈∆’È Á∂ ‘ºÒ∂ Á∂ ÁΩ ”⁄ ¿∞ √ È∂ ˜Ó∆È∆ ÿØ Ò ˘ ¡≈͉∆¡ª ’Ò≈-«’z  ª Á≈ «ÚÙ≈ ω≈«¬¡≈ ‘ÀÕ ¡ΩÒ÷ È∂ ◊Ø«Ï≥ÁÍπ∂ ”⁄ ⁄ºÒ∂ ÿØ Ò È≈Ò Ï‘∞  ◊«‘≈ √Ø ’ ≈ «Á÷≈¿∞∫«Á¡ª È≈‡’ “¡À«¬≥ È∆∫ ‘∞‰ √È≈” «Ò÷ ’∂, ‘’»ÓÂ∆ Â∂ ’≈ÍØ∂‡ Ò≈‰∂ Á∆¡ª ÒØ ‡ » «Ú¿∞ ∫ ª Á≈ Í≈‹ ¿∞ÿ∂Û«Á¡ª, «’√≈È∆ √≥ÿÙ Á∆ ÒØÛ ˘ ¿∞Ì≈«¡≈ ‘ÀÕ “√Ó≈¬∂Á≈ª ˘ «⁄ºÂ ’È Ò¬∆“ ‘ ‘«Ê¡≈ Ú‰ Á≈ √≥ Á ∂ Ù «Áº  ≈ ‘À Õ ÷≈«Ò√Â≈È∆ Á«‘ÙÂ◊Á∆ Á∂ ÁΩ ”⁄ ¡ΩÒ÷ ¡≈͉∂ È≈‡’ “¡≥È∑∂ «ÈÙ≈È⁄∆” ≈‘∆∫ «¯’» «√¡≈√ Á≈ Í≈‹ ¿∞ ÿ ∂ Û «Á¡ª, Ì≈¬∆⁄≈’ ¬∂’Â≈ Á≈ √≥ÁÙ ∂ «Á≥Á≈ «‘≈ ‘ÀÕ ÒØ’ ÓȪ ”Â∂ ͺ√∆ ¡≥Ë«ÚÙÚ≈√ª Á∆ Ëπ≥Á ˘ Á» ’È Ò¬∆ Â’Ù∆Ò Ò«‘ Á∆ Ó‘ºÂÂ≈ ˘ ¿∞Ì≈Á≈ È≈‡’ ““⁄≈ȉ Á∂ Ú‰‹≈∂ ” ” «Ò«÷¡≈ Â∂ ÷∂«‚¡≈ ‘ÀÕ ◊Á ÙÂ≈ÏÁ∆ ÓΩ’∂ ◊Á Ò«‘ Á∆ «Úª◊‰ ◊∞Ò≈Ï ’Ω Á∆ ’È∆ ≈‘∆∫ Ò«‘ Á∆ Á∂‰ Á√≈¿∞∫Á≈ È≈‡’ “”±≥ ⁄÷≈ ÿ∞’Á≈ º÷ «‹≥Á∂““ ÒØ’ª ˘ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ ¬∂È∆ Ï∆’∆ ”⁄ «Ó‘ÈÂ’Ù ÒØ’ª Á∆ «˜≥Á◊∆ «⁄ √’‰ ”⁄ ¿∞‘Á∆ «¬È’Ò≈Ï∆ «ÁzÙ‡∆ Á∂ È≈Ò È≈Ò ¿∞‘Á≈ ¡≈͉≈ Í∂∫‚± «’√≈È∆ ‹∆ÚÈ Á≈ «√ºË≈ ¡È∞ÌÚ Ú∆ ‘ÀÕ «¬º’ ˆ∆Ï «’√≈È Óπ‹≈∂ Í«Ú≈ ”⁄ ‹ÈÓ∂ ¡‹Ó∂ ¡ΩÒ÷ È∂ ◊∆Ï «’√≈È∆ Á∆¡ª ÓπÙ«’Òª ˘ ¡≈͉∂ «Í≥‚∂ Â∂ ‘≥„≈«¬¡≈ ‘À ‹◊∆Á≈ª Á∂ ‹Ï Á≈ √∂’ fiº«Ò¡≈ ‘ÀÕ ÊπÛ-˜Ó∆È∂ «’√≈È Í«Ú≈ Á∆¡ª ÂØ ‡ ª Ì∆ «˜≥Á◊∆ ”⁄ Ï⁄ÍÈ ◊∞˜≈«¡≈ ‘ÀÕ «Èº’∂ ‘∞«≥ Á¡ª ¡ΩÒ÷ ÚºÒ∫Ø ¡≈͉∆ Óª ÂØ∫ Óº’∆ Á∆ ¤ºÒ∆ Ó≥◊‰ Â∂ Óª ÚºÒØ∫ ÷∂ÂØ∫ ¤ºÒ∆ «Ò¡≈¿∞‰ ÓΩ’∂ ‹◊∆Á≈ª Á∂ ◊∞≥«‚¡ª ÚºÒØ∫ Í≥‚ Á∆ ÂÒ≈Ù∆ ÒÀ‰ Â∂ Óª ÚºÒØ∫ ◊∞º√∂ ”⁄ ¤ºÒ∆ Ú◊∑≈ Ó≈È Á∆ ÿ‡È≈ ¿∞‘Á∂ ⁄∂«Â¡ª ”⁄ ‚±ÿ ≥ ∆ Â∑ª ¿∞µ’∆ ͬ∆ ‘ÀÕ «¬¿∞∫ ‘∆ Ó◊Ø∫ ⁄Û∑Á∆ ‹Ú≈È∆ Ú∂Ò∂ ‹◊∆Á≈ ÚºÒ∫Ø ¿∞‘Á∆ «Íº· ”Â∂ Ó≈∂ ·∞‚ º ∂ Á∆ Í∆Û ¡‹Ó∂ ¡Ω Ò ÷ ˘ ¡‹∂ Ú∆ Ó«‘√»√ ‘∞Á ≥ ∆ ‘ÀÕ ¿∞‘È∂ «’√≈Ȫ Á∆ Ò∞‡ º Á≈ √≥Â≈Í Á∂«÷¡≈ Â∂ ÷∂ª Á∆ ≈÷∆ Ò¬∆ ¿∞µ·Á∂ «’√≈È ¿∞Ì≈ Á∂ «ÁȪ ”⁄ ‘∆ ͡ ’∂ Úº‚≈ ‘Ø«¬¡≈Õ ¿∞‘Á∂ ÓÈ ”⁄ ÍÀÍ√» Á∆ ‹∞fi≈ Óπ‹≈≈ Ò«‘ Á∆ ⁄Û∑ Á∂ «ÁȪ Á∆¡ª Ô≈Áª √ªÌ∆¡ª ͬ∆¡ª ‘ÈÕ Ï⁄ÍÈ ”⁄ «’√≈È √≥ÿÙª Á∆¡ª √‡∂‹ª ÂØ∫ ¡≈͉∂ ⁄∂ ◊∆ ◊≈¿∞∫«Á¡ª ¿∞‘È∂ ¡≈͉≈ √≈«‘Â’ √¯ Ù∞» ’∆Â≈Õ «¬¿∞∫ ¿∞‘ «’√≈È √≥ÿÙª Á∆ ◊∞Û∑Â∆ ÒÀ ’∂ √≈«‘Â’ «ÍÛ ”⁄ ¡≈«¬¡≈Õ ¿∞µÿ∂ «’√≈È ¡≈◊» ËÓ «√≥ÿ κ’ ÚºÒ∫Ø ¿∞‘Á∂ ◊∆ ÏÁÒ∂ «ÁºÂ∆ ‘ºÒ≈Ù∂∆ Â∂ «¬º’ ∞ͬ∂ Á≈ «¬È≈Ó ¡º‹ Ú∆ ¡‹Ó∂ ¡ΩÒ÷ ˘ «’√≈È Ó˜Á» «‘ª Ò¬∆ ’ÒÓ ⁄Ò≈¿∞‰ Â∂ È≈‡’ ÷∂‚‰ Á∆ Íz∂È≈ «Á≥Á≈ ‘ÀÕ ’Ò≈ Â∂ √≈«‘Â’ ÷∂  Á∆ ÿ≈Ò‰≈ Á∂ È≈Ò ¡‹Ó∂ «√≥ÿ ¡ΩÒ÷ È∂ ÒØ’ ‘º’ª Á∆ Ò«‘ ”⁄ «¬º’ ‹Ó‘»∆ ’≈’∞≥È Ú‹Ø∫ Ú∆ ØÒ ¡Á≈ ’∆Â≈ ‘ÀÕ ¿∞‘ ¡«‹‘∂ ÁΩ ”⁄ ¡º◊∂ ¡≈«¬¡≈ ‹ÁØ∫ Úº‚∆¡ª Ï‘∞’Ó Ω ∆ ’≥ÍÈ∆¡ª Á∆ ¡≥È∆∑ Ò∞‡ º Ò¬∆ Á∂Ù Á∂ «’Â∆ ÒØ’ª Â∂ ‘’»ÓÂ∆ ‹Ï Á≈ ’∞‘≈Û≈ Â∂˜ ’∆Â≈ «◊¡≈Õ ‹≥◊Òª Â∂ ˜Ó∆Ȫ Á∆ ≈÷∆ Ò¬∆ ‹»fiÁ∂ ¡≈«ÁÚ≈√∆¡ª Á≈ «Ù’≈ ÷∂‚‰ Ò¬∆ “¡Íz∂ÙÈ ◊∆È ‘≥‡” Ù∞» ’∆Â≈ «◊¡≈ ª Í≥‹≈Ï ”⁄ “¡ÍzÙ ∂ È ◊∆È ‘≥‡ «ÚØË∆ ‹Ó‘»∆ Î≥‡ Í≥‹≈Ï” Ȫ Á∂ ÍÒ∂‡Î≈Ó È∂ «¬√ ‘’»ÓÂ∆ ‹Ï «÷Ò≈¯ ˜ØÁ≈ ¡≈Ú≈˜ ¿∞·≈¬∆Õ ¡‹Ó∂ ¡ΩÒ÷ «¬√ Ó≈⁄ B@AE Î≥‡ Á∆¡ª ÓØ‘∆ ’Â≈ª ”⁄ ÷Û∑≈ ‘ÀÕ ¿∞‘ ‹Ó‘»∆ ¡«Ë’≈ √Ì≈ Á≈ Í≥‹≈Ï Á≈ ÍzË≈È Ï«‰¡≈Õ ¡º‹ ’ºÒ∑ ¿∞‘ ÒØ’ª ”⁄ ‹Ó‘»∆ ‘º’ª Á∆ √Øfi∆ Á≈ Í√≈≈ ’È Â∂ ‘’»ÓÂ∆ ‹Ï Á≈ «ÚØË ’È Á∆¡ª √◊Ó∆¡ª Á≈ ÓØ„∆ ‘ÀÕ ¿∞‘ Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ ‹ÈÓ ÙÂ≈ÏÁ∆ ÓΩ’∂ ⁄ºÒ∆ “≈‹ ÏÁÒØ, √Ó≈‹ ÏÁÒØ“ Ȫ Á∆ «ÚÙ≈Ò ‹ÈÂ’ Óπ«‘≥Ó Á≈ ¡≥◊ «‘≈ ‘ÀÕ ¡‹Ó∂ ¡ΩÒ÷ Á∂ √ÈÓ≈È ≈‘∆∫ Í≥‹≈Ï Á∆ «¬È’Ò≈Ï∆ Ò«‘ ¿∞‘Ȫ √ÌȪ √≈«‘Â’≈ª, ’Ò≈’≈ª ˘ √Ò≈Ó ’ ‘∆ ‘À «‹È∑ª È∂ ÒØ’ª Á∂ √Ø‘‰∂ Ì«Úº÷ Á≈ √πÍÈ≈ «Ò¡≈ ‘ÀÕ Í≥‹≈Ï∆ √≈«‘ Á∆ «¬‘ ÒØ’ ͺ÷∆ «ÁzÙ‡∆ Ô∞◊ º ª Ô∞◊ º ª ÂØ∫ ⁄ºÒÁ∆ ¡≈¬∆ ‘ÀÕ √≈‚∂ Á∂Ù ”⁄ Íπ≈ÂÈ √«Ó¡ª ÂØ∫ ‘∆ √≈«‘ Á≈ ÓÈØÊ √º⁄ Íz◊‡≈¿∞‰≈ Áº«√¡≈ ‹ªÁ≈ «‘≈ ‘ÀÕ Í≥‹≈Ï∆ √≈«‘ ≈‹∂ Ó‘≈≈«‹¡ª Á∂ ‹Ï ˘ ÒÒ’≈Á≈ ¡≈«¬¡≈ ‘ÀÕ Ï≈Ï∂ È≈È’ ÚºÒ∫Ø ¡≈͉∂ √πÈ‘ ∂ ∂ Ò¬∆ √≈«‘ ’Ò≈ Á∂ ‘«Ê¡≈ Á∆ ÚÂØ∫ Á≈ ‘∆ ’Ó≈Ò ‘À «’ ¿∞‘Á≈ ‘Ø’≈ Ì≈¬∆ Ò≈ÒØ¡ª ˘ ‹≈«◊z ’Á≈ ¡≈ «‘≈ ‘ÀÕ √≈«‘ ’Ò≈ Á≈ ÷∂ ÒØ’ª Á∆ Óπ’Â∆ Ò¬∆ √≥ÿÙ Á≈ ¡«‘Ó ‘«Ê¡≈ ωÁ≈ «‘≈ ‘ÀÕ Í≥‹≈Ï ”⁄ «’√∂ Ú∂Ò∂ ⁄ºÒ∆ «¬Í‡≈ Ò«‘ Á∂ È≈‡’ª Â∂ ˙Í∂«¡ª È∂ «Ó‘ÈÂ’Ù ‹ÈÂ≈ ˘ ’Ò≈ È≈Ò ‘Ò»‰ ‹◊≈¿∞‰ Á≈ ØÒ «ÈÌ≈«¬¡≈ √∆Õ ◊∞ÙÈ «√≥ÿ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ”⁄ ⁄ºÒÁ∆ ‘∆ È≈‡’ Ò«‘ È∂ ‘Ó∂Ùª ‘∆ Í≥‹≈Ï Á∆ ÒØ’ Ò«‘ Á≈ ¡«‘Ó ÓØ⁄≈ √≥Ì≈Ò∆ º«÷¡≈ ‘ÀÕ √≈«‘ ’Ò≈ Á∆ Â≈’ √≈‚≈ «Ú√≈ Ú∆ Á√≈¿∞∫Á≈ ‘À, ⁄≥‚∆ Á∆ Ú≈ √»«Ó¡ª «Úº⁄ ÓÀÁ≈È-¬∂-‹≥◊ ”⁄ ‹≈‰ Á≈ ‹ØÙ ÌÁ∆ ‘∆ ‘ÀÕ √≈«‘ Â∂ ’Ò≈ ’Áª ’∆Óª Â∂ √≥√’≈ª Á∂ ÷∂ ”⁄ ‘≈’Ó ‹Ó≈ª ˘ ‡º’ Á∂‰ ͺ÷∫Ø Ï‘∞ ӑºÂÚÍ»È ‘ÀÕ ‘≈’Ó ‹Ó≈ª ÚºÒ∫Ø ÒØ’ ÓȪ ”Â∂ Í≈¬∆ ËπÁ ≥ Á∆ ⁄≈Á ˘ Á» ’È ”⁄ «¬√ ÷∂ Á≈ ¡«‘Ó ØÒ ‘ÀÕ ÒØ’ ͺ÷∆ √≈«‘ ’Ò≈ Á∆ Â≈’ ÂØ∫ ‘≈’Ó ÿÏ≈¿∞∫Á∂ ¡≈¬∂ ‘ÈÕ ¿∞‘ ÒØ’ ͺ÷∆ ’Ò≈’≈ª √≈«‘Â’≈ª ˘ ’ÂÒ ’Ú≈¿∞Á∂, ‹∂Ò∆∫ ‚º’Á∂ Â∂ ‹Ï „≈‘∞Á ≥ ∂ ‘∂ ‘ÈÕ ¿∞µÿ∂ ’Ú∆ Í≈Ù Á≈ ’ÂÒ, ÒØ’ ͺ÷∆ È≈‡’’≈ √¯Á ‘≈ÙÓ∆ Á∂ ’ÂÒ ÂØ∫ ÒÀ ’∂, ÒØ’ª ˘ ‹◊≈¿∞∫Á∂ È≈‡’ª ◊∆ª Â∂ Í≈Ï≥Á∆¡ª ÓÛ∑Á∂ ¡≈¬∂ ‘ÈÕ ‹«ÂÈ Óª‚∆ ˘ ¯ª√∆ Á∆ √˜≈ Á∂ ÎπÓ≈Ȫ Â∂ ’Ï∆ ’Ò≈ Ó≥⁄ Á∂ ’Ò≈’≈ª ”Â∂ Á‹ ‘ج∂ ’∂√ ≈‘∆∫ «¬‘ ÚÂ≈≈ ‘Ø Â∂˜ ‘Ø «‘≈ ‘ÀÕ «¬‘ √ÈÓ≈È ‘’» Ó Âª Á∂ √Ø ‘ Ò∂ ◊≈¿∞ ‰ Ú≈Ò∂ ÁÏ≈∆ √≈«‘Â’≈ª ÂØ∫ «È÷∂Û∂ Á∆ Ò’∆ «÷º⁄ ’∂ «ÁºÂ≈ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕ «¬‘ ¿∞‘Ȫ Á≈ √ÈÓ≈È È‘∆∫ ‘À «‹È∑ª È∂ º’∆¡ª ’Á≈ Á∂Ù «Á÷≈ ’∂, √≈‚∂ ÷∂ª Â∂ ÿª ”⁄ Ï‘≈ª Á√≈ ’∂ ÒØ’ª Á∆¡ª ¡º÷ª Â∂ ͺ‡∆ Ï≥ȉ ∑ Á≈ ÔÂÈ ’∆Â≈ ‘ÀÕ È≈ ¿∞‘Ȫ Á≈ √ÈÓ≈È ‘À «‹È∑ª È∂ √Ó≈¬∂Á≈ª Á∂ ÚÍ≈’ «‘ª Ò¬∆ ¡≈͉∆ ’Ò≈ Á≈ ÓπÒ º Úº«‡¡≈ ‘ÀÕ ÈΩ‹Ú≈È Í∆Û∑∆ ˘ Òº⁄Â≈, ¡ºÔ≈Ù∆ Â∂ ÎØ’∆ ÙØ‘Â Á∂ ‚±≥ÿ∂ √ÓπÁ ≥ ª ”⁄ ‚∞ω Ø Á≈ ÔÂÈ ’∆Â≈ ‘ÀÕ Ó≥‚∆ Á∂ Ô∞◊ º ”⁄ √≈«‘Â’≈ª ’Ò≈’≈ª Ò¬∆ Úº‚∆¡ª ⁄π‰Â Ω ∆¡ª Á≈ √≈‘Ó‰≈ ‘ÀÕ Í»‹ ≥ ∆ Á∂ ÏØÒÏ≈Ò∂ Á∂ ÁΩ ”⁄ √Ì ’∞fi «Ú’≈¿± ‘ÀÕ ‘≈’Ó ‹Ó≈ª ÚºÒ∫Ø ÍØ√∂ ‹≈ ‘∂ Ò≈Ò⁄ √≈«‘Â’≈ª ’Ò≈’≈ª Á∂ ÍÀ ¿∞÷≈Û ‘∂ ‘È Â∂ ÒØ’ª Á∂ ’≈˜ ÍzÂ∆ Ú¯≈Á≈∆ Â∂ √Ó≈‹ ÏÁÒ∆ Á∆ «È‘⁄≈ Á∆ Í÷ ‘Ø ‘∆ ‘À ª ¡‹Ó∂ ¡ΩÒ÷ «¬√ ÁΩ ”⁄ ÍÀ ◊º‚ ’∂ ÒØ’ª Á∆ «Ë È≈Ò ÷Û∑∂ ‘È Â∂ Ú¯≈ «ÈÌ≈¬∆ ‘ÀÕ ¿∞‘ Úº‚∆¡ª ’Ó≈¬∆¡ª Â∂ Ùؑª Ò¬∆ ’Ò≈ ˘ Ú∂⁄‰ Á∂ ≈‘ È‘∆∫ ͬ∂Õ √È B@@H ”⁄ ¿∞‘Ȫ ˘ «⁄≥ÏÛ∆ ’À∫√ Á∆ «ÏÓ≈∆ ˘ ÒÀ ’∂ √≥ÿÙÙ∆Ò ÒØ’ª ”⁄ ¿∞µ·∆ «¯’Ó≥Á∆ Â∂ ◊«‘∂ √Ø’≈ Á≈ Íz◊‡≈Ú≈ ¿∞‘Ȫ Á∂ «¬Ò≈‹ Ò¬∆ ¡≈«Ê’ √‘≈«¬Â≈ ‹∞‡≈¿∞‰ Á∆ Óπ«‘≥Ó ≈‘∆∫ ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ «Ï√ Â∂ «Í¡ª ÒØ’ª Á∆ «¬√ Á∂‰ Á≈ “’˜≈” ⁄π’≈¿∞‰ Á≈ ¡ÀÒ≈È ¿∞‘Ȫ «¬º’ ’«ÚÂ≈ ≈‘∆∫ ’∆Â≈ √∆Õ «‹‘Á∂ «Úº⁄ ÓΩ ˘ Ú≥◊≈«Á¡ª ¿∞‘Ȫ «’‘≈ √∆ ÓÀ∫ Áº√ª◊≈ ¿∞√˘ «’ «’Â, «√‹‰≈ Â∂ «˜≥Á◊∆ Ó∂∂ √≥◊ È∂ ’∞fi È‘∆∫ «Ú◊≈Û √’Á∆ ±≥ Ó∂≈ ¿∞‘Ȫ ¡ÀÒ≈È ’∆Â≈ ‘∂ «˜≥Á◊∆ ÓÀ∫ ¡≈ «‘À∫ Ó∂∂ «√ ⁄«Û∑¡≈ Â∂≈ ’˜≈ ¿∞Â≈È Ú≈√Â∂ «¬‘ ¡ÀÒ≈È ÒØ’ ͺ÷∆ √≈«‘ ’Ò≈ «√‹‰≈ Á∂ ÷∂ ”⁄ ‘Ø «ÙºÁ Â∂ Ò◊È È≈Ò ““¡≈͉∆ ʪ““ Á∆ ªÿ Á≈ Íz◊‡≈Ú≈ √∆ ¡Â∂ ÒØ’ª Á∆¡ª ¡≈√ª ˘ ‘∞◊ ≥ ≈≈ √∆Õ ◊≥Ì∆ «ÏÓ≈∆ Á∆ ‘≈Ò ”⁄ ¡«‹‘∆ ÿ≈Ò‰≈ È≈ «√¯ ÒØ’ ͺ÷∆ ’Ò≈’≈ª Ò¬∆ «¬º’ Ù≈È≈ÓºÂ∆ «Ó√≈Ò ‘À √◊Ø∫ ÒØ’ ÿ∞Ò≈‡∆¡ª Ò¬∆ Ú∆ Íz∂ È≈ ω ‘∆ ‘ÀÕ ÒØ’ ≥◊Ó≥⁄ Á∂ ÓØ⁄∂ Â∂ ‚‡∂ ‹∞fi≈ Á∆ √≈«‘Â’ ÿ≈Ò‰≈ ˘ √Ò≈Ó ’È Ò¬∆ H Ó≈⁄ ˘ «Í≥‚ ºÒ≈ (Ó≈È√≈) ”⁄ ‘˜≈ª «’Â∆ «’√≈È, Ó˜Á», ÓπÒ≈˜Ó, «Ú«Á¡≈Ê∆, ÈΩ‹Ú≈È, ¡Ωª, ’Ò≈’≈, ‹Ó‘»∆ ‘º’ª Á∂ ’≈’∞≥È Â∂ ÏπºË∆‹∆Ú∆ «¬’º·∂ ‘؉◊∂Õ «¬‘ √ÈÓ≈È √Ó≈Ø‘ ÒØ’ ‘º’ª Á∆ Ò«‘ Â∂ √≈«‘Â-’Ò≈ Á∂ «ÙÂ∂ ˘ ◊»Û≈∑ ’«Á¡ª ÈÚ∂∫ √Ó≈‹ Á∆ ¿∞√≈∆ Ò¬∆ ⁄ºÒ ‘∂ √≥◊≈Óª Á∂ ’≈¯Ò∂ ˘ ‘Ø Â’Û≈ ’È Á≈ √≥ÁÙ ∂ ω∂◊≈Õ √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ 25 Ï≈ˆ∆ «Ú⁄≈’ Â∂ «Ú«◊¡≈È∆ Ï»ÈØ ¡º ‹ ÂØ ∫ DAE √≈Ò Í«‘Òª «¬‡Ò∆ ¡≥Á È∂ÍÒ˜ Á∂ È∂Û∂ ÈØÒ≈ Ȫ Á∂ «Í≥‚ Á∂ ‹≥ Ó ÍÒ ‹∆¡ ‚À È Ø Ï» È Ø ˘ ÂÎÂ∆Ù∆ √»‘∆¡ª Ú‹Ø∫ ÷≥Ì∂ È≈Ò Ï≥È∑ ’∂ «‹¿±∫Á∂ √≈Û «Áº  ≈ «◊¡≈ √∆Õ Ï» È Ø ¿∞ È ∑ ª Í«‘Ò∂ Á≈Ù«È’-«Ú⁄≈Ú≈Ȫ «Úº ⁄ Ø ∫ «¬º ’ √∆ «‹È∑ ª È∂ «Ú«◊¡≈È’ ¡Â∂ ÁÙ«È’ «Ú⁄≈ Á∂ √ ∆ Ì≈Ù≈ «Úº ⁄ Ï«‘√ ¡Ë∆È «Ò¡ªÁ∂ √ÈÕ ¿∞ È ∑ ª √«Ó¡ª ”⁄ ÏΩ « Ë’ Ú≈Â≈Ò≈Í Á∆ Ì≈Ù≈ Ò≈Â∆È∆ √∆Õ «¬√ ’’∂ Ï»ÈØ ˘ «Ú«◊¡≈È Á∂ Óπº„Ò∂ ÒØ’Íz ⁄ ≈’ª «Úº ⁄ «◊«‰¡≈ ‹≈ √’Á≈ ‘À Õ Ï»ÈØ Á≈ Ȫ ¿∞È∑ª Óπº„Ò∂ «Ú«◊¡≈È∆¡ª «Úº⁄Ø∫ «¬º’ ¿∞µÌÚ∆∫ «Ó√≈Ò Ú‹Ø∫ «Ò¡≈ ‹ªÁ≈ ‘À «‹È∑ª È∂ AFÚ∆∫ Â∂ AGÚ∆∫ √Á∆ ÁΩ ≈È Ë≈«Ó’ √º  ≈Ë≈∆¡ª ‘º Ê Ø ∫ Ì≈∆ Â√∆‘∂ fiºÒ∂Õ Ï»ÈØ Á≈ ‹∆ÚÈ-’≈Ò ¿∞‘ √Óª √∆ ‹ÁØ∫ ¡‹Ø’≈ «Ú«◊¡≈È ¡‹∂ ¿∞µÌ «‘≈ √∆Õ ¿∞‘ «¬º’ ‹ØÙ∆Ò≈ ‹ÈÂ’-ÏπÒ≈≈ √∆, ◊Ó «ı¡≈Ò∆ «Ú⁄≈Ú≈È ¡Â∂ √º ⁄ ≈, «√Û∆-«√Á’∆ Ï≥Á≈ √∆Õ ¿∞‘ √⁄≈¬∆ ˘ √≈Ï ’È Ò¬∆ Â’ ¡Â∂ ÁÒ∆Ò «Úº⁄ Ô’∆È º ÷ Á≈ √∆ Â∂ «¬√ Á∆ ˜Ø Á≈ Ú’≈Ò Ú∆ ’Á≈ √∆Õ ¿∞ √ È∂ √≈Ò AEIA «Úº ⁄ ¡≈͉∆ «¬º ’ Íπ √ Â’ «Úº ⁄ «Ò«÷¡≈,“«‹‘Û≈ Ú∆ Á≈Ù«È’ ωÈ≈ ⁄≈‘∞≥Á≈ ‘À, ¿∞√ ˘ √Ì ÂØ∫ Í«‘Òª √ÌȪ «Ú⁄≈ª ”Â∂ «’≥±-Íz≥± ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ ¿∞√ ˘ «’√∂ Ú∆ Ú≈Á-«ÚÚ≈Á ¡≥Á Úº÷Úº÷ ÁÒ∆Òª √π‰È ¡Â∂ ‘º’ Â∂ «ÚØË «Úº⁄ «ÁºÂ∆¡ª ÁÒ∆Òª ¿∞µÍ «Ú⁄≈ ’È ÂØ∫ «ÏÈ≈ ¡≈͉∆ ͺ’∆ ≈«¬ È‘∆∫ ω≈¿∞‰∆ ⁄≈‘∆Á∆Õ ¿∞√ ˘ «√¯ √π‰∆-√π‰≈¬∆ ◊ºÒ ¿∞ µ Í ÌØ √ ≈ ’’∂ ‹ª Ï‘∞ - «◊‰Â∆ Á∆ ≈«¬ Á∂ ¡≈Ë≈ ”Â∂ ‹ª ÏØÒ‰ Ú≈Ò∂ Á∆ ¿∞Ó, ÔØ◊Â≈ ‹ª Ù∞‘ Á∂ ¡≈Ë≈ ”Â∂ ’Á∂ Ú∆ ¡≈͉≈ ÓÈ È‘∆∫ ω≈¿∞ ‰ ≈ ⁄≈‘∆Á≈Õ √◊Ø∫ ¿∞√ ˘ «¬º’ ‹∆«Ú «√˪ Á∆ √∂Ë ÓπÂ≈Ï’ ⁄ºÒ‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À «‹‘Û≈ ‘’∆’ ¡Â∂ √⁄≈¬∆ È≈Ò Ó∂Ò ÷ªÁ≈ ‘ØÚ∂ ¡Â∂ Â’ Á∆ ’√Ω ‡ ∆ ”Â∂ ÷≈ ¿∞ µ ÂÁ≈ ‘ØÚ∂Õ“ ¡≈Ó ’’∂ «¬‘ «ÚÙÚ≈√ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ‘À «’ Ï»ÈØ ˘ ÂÎÂ∆Ù∆ √»‘∆¡ª ÚºÒØ∫ «¬√ Ò¬∆ ÷≥ Ì ∂ È≈Ò Ï≥ È ∑ ’∂ «‹¿± ∫ Á∂ √≈«Û¡≈ «◊¡≈ «’ ¿∞ ‘ ’≈ÍÈ∆’√ Á∂ “√» ‹∆ ’∂∫Á’ Ïz«‘Ó≥‚“ Á∂ «Ú⁄≈ª Á∆ Ú’≈Ò ’Á≈ √∆ ¡Â∂ ¿∞‘ ËÂ∆ Ú◊∂ ‘Ø ¡Èß Ú√Á∂ √≥√≈ª ”⁄ Ô’∆È º÷Á≈ √∆Õ «¬‘ ’≈ÍÈ∆’√ ‘∆ √∆ «‹√ È∂ «¬‘ «¬È’Ò≈Ï∆ ÓÈΩ Í∂Ù ’∆Â∆ «’ “√≈∂ ◊ØÒ≈’≈ «Í≥‚ √»‹∆ ’∂∫Á Áπ¡≈Ò∂ ÿ∞≥ÓÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ Ò¬∆ √»‹ ‘∆ Ïz«‘Ó≥‚ Á≈ ’∂∫Á ‘ÀÕ“ «¬√ Á∆ ÍπÙ‡∆ ◊ÀÒ∆Ò∆˙ Á∆¡ª ÷Ø‹ª ≈‘∆∫ ¿∞√ È∂ «Á÷≈«¬¡≈ «’ «ÍzÊÚ∆ ª √»‹ Áπ¡≈Ò∂ Â∂ ¡≈͉∂ Ëπ∂ Áπ¡≈Ò∂ ÿ∞≥Ó‰ Ú≈Ò∂ ◊z«‘¡ª Ú◊≈ ‘∆ «¬º’ ◊z«‘ ‘ÀÕ Ï» È Ø Á∆¡ª «Ò÷ª ”⁄ Ì≈Ú∂ ∫ ’≈ÍÈ∆’√ √Ú≈Á Á∆ Ú’≈Ò ’∆Â∆ ◊¬∆ «Á√Á∆ ‘À Í ¿∞‘ Â≈≈ «Ú«◊¡≈È∆ È‘∆∫ √∆Õ ¿∞ ∫ ‹ ¿∞ √ È∂ «Ú«◊¡≈È Á∂ ¡≈Ë≈ ˘ «ÚÙ≈Ò ¡Â∂ Әϻ ω≈¿∞‰ Ò¬∆ «¬º’ «ÈÙ«⁄ ̱«Ó’≈ «ÈÌ≈¬∆Õ ¿∞√ È∂ ’∞Á «Ú«◊¡≈È∆¡ª ¡Â∂ Á≈Ù«È’ª ˘ ’≈ÍÈ∆’√ Á∂ «√˪ª Á∆¡ª Á»-√ ¡Ê-√≥Ì≈ÚÈ≈Úª ÍzÂ∆ √Ø⁄‰ Ò¬∆ Ó‹Ï» ’∆Â≈ «‹√ È∂ ¡‹Ø’∂ «Ú«◊¡≈È Á∂ Ï»‘∂ ”Â∂ Á√Â’ Á∂‰ «Úº⁄ ÓÁÁ ’∆Â∆Õ Ï»ÈØ È∂ √Ì «’√Ó Á∂ »Û∆Ú≈Á ˘ ⁄π ‰ Ω Â ∆ «Áº  ∆Õ Ì≈Ú∂ ∫ ¿∞ √ È∂ ¡≈͉≈ «˜≥ Á ◊∆ Á≈ Ï‘∞  ≈ «‘º √ ≈ Áπ Ù Ó‰ ¡Â∂ «ÚØË∆ ÓπÒ’ª ¡≥Á «¬ºË-¿∞µË ÿ∞≥Ó-«Î ’∂ ‘∆ ◊∞˜≈«¡≈ «Î Ú∆ ¿∞√ È∂ B@ Á∂ Ò◊Í◊ Íπ √ Â’ª «Ò÷∆¡ªÕ ¿∞ ‘ ÙÏÁÙ≈√ «Úº⁄ ∞⁄∆ º÷Á≈ √∆Õ ¿∞√ ˘ «¬º’ ÓØ„∆ ÙÏÁ≈Ê «Ú«◊¡≈È∆ Ú∆ «’‘≈ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ Ï»ÈØ Á∂ Ïz«‘Ó≥‚ «Ú«◊¡≈È Ï≈∂ «Ú⁄≈ ¿∞√ Á∆¡ª «Â≥È «Ò÷ª «Úº⁄ Á‹ ‘ÈÕ A. ÏπËÚ≈∆ ≈Â∆ ÌØ‹, B. ’≈È, «√˪ Â∂ ¬∂’Â≈ Ï≈∂, C. ¡√∆Ó Ïz«‘Ó≥‚ Â∂ ¡Èß √≥√≈ª Ï≈∂Õ “ÏπËÚ≈∆ ≈Â∆ ÌØ‹ «Úº⁄ Ï»ÈØ È∂ ’≈ÍÈ∆’√ Á∂ “√»‹∆ ’∂ ∫ Á’ Ïz « ‘Ó≥ ‚ “ «Ú⁄≈ª Á∆ Ú’≈Ò ’∆Â∆ ‘ÀÕ “’≈È, «√˪ Â∂ ¬∂’Â≈ «Úº⁄ ¿∞√ È∂ «Ò«÷¡≈ ‘À “«¬√ √Óπº⁄∂ ̱Ó≥‚Ò Á∆ «¬√ Â≈∂ Á∆ «’ «’¿∞∫«’ È≈ ÓΩ ¡Â∂ È≈ ‘∆ ÂÏ≈‘∆ ‘Ø √’Á∆ ‘À ¡Â∂ «ÚÈ≈Ù ’∞Á «Úº⁄ «’Â∂ Ú∆ √≥ÌÚ È‘∆∫ ‘À, «¬√ Ò¬∆ «¬‘ ̱Ó≥‚Ò ¡≈͉∂ √Ì ¡≥Ùª Á∆ ¡ÁÒ≈ÏÁÒ∆ ¡Â∂ »ÍªÂ’ ≈‘∆∫ √Ó∂∫-√Ó∂∫ «√ ¡≈͉∂-¡≈Í ˘ È«Ú¡≈¿∞∫Á≈ «‘≥Á≈ ‘ÀÕ «ÈØÒ ¡Ó»Â “¿∞Í-‘∂·ª“ ’∞fi Ú∆ È‘∆∫ ‘∞≥Á≈ («‹Ú∂∫ «’ ¡√± Á∆ «√º«÷¡≈ Íz⁄ºÒ √∆) √◊Ø∫ «’√∂ Ú√± Á∆ √«ÊÂ∆ Á»‹∆¡ª Ú√ª Á∆ √«ÊÂ∆ Á∂ Â∞ÒÈ≈ÂÓ’ ‘∆ ‘∞≥Á∆ ‘ÀÕ √≈∂ Ïz«‘Ó≥‚ ¡≥Á ‘ ‹◊∑≈ Ò◊≈Â≈ √≥ ÷ ∂ Í Í«ÚÂÈ ‘∞ ≥ Á ≈ «‘≥ Á ≈ ‘À ¡Â∂ «È∆÷‰ ‘Ó∂Ùª ’∂∫Á ”⁄ ‘∞≥Á≈ ‘ÀÕ“ ¡≈͉∆ «Ò÷ “¡√∆Ó Ïz«‘Ó≥‚ Â∂ ¡Èß √≥√≈“ «Úº⁄ Ï»ÈØ È∂ ÁÒ∆Ò «ÁºÂ∆ ‘À «’ “Ïz«‘Ó≥‚ ¡√∆Ó ‘ÀÕ «¬√ ¡≥Á ¡≈Èß √≥√≈ ‘È ¡Â∂ «¬È∑ ª ¡≈Èß Â √≥ √ ≈ª ”Â∂ √» fi Ú≈È «Ú¡’Â∆¡ª Á∆ ‘Ø∫Á ‘ÀÕ“ ‹∆˙ ‚À È Ø Á≈ ¡√Ò∆ Ȫ «ÎÒ∆ÍØ Ï»ÈØ √∆Õ ¿∞√ Á∂ ¯Ω‹∆ «ÍÂ≈ ‹∆˙ÚÀÒ∆ Ï»ÈØ È∂ ¿∞√ ˘ È∂ÍÒ˜ Á∂ “√∂∫‡ ‚ØÓ∆È∆’Ø Óº·“ «Úº⁄ Á≈ıÒ ’Ú≈ «ÁºÂ≈Õ «¬‘ «¬º’ Ó‘≈È Óº· √∆ «‹ºÊ∂ «’√∂ √Ó∂∫ «¬‡Ò∆ Á≈ «ÚÁÚ≈È-Á≈Ù«È’ Â∂ ¡«Ë¡≈ÂÓ≈Ú≈Á∆ √∂∫‡ Ê≈Ó√ ¬∂’Ș (ABBE-ABGD) «‘≈ ’Á≈ √∆ ¡Â∂ ÍÛ∑≈«¬¡≈ ’Á≈ √∆Õ Ï»ÈØ Á∂ Óº · «Úº ⁄ Ù≈ÓÒ ‘Ø ‰ ÂØ ∫ Ï≈¡Á Ȫ ‹∆¡‚ÀÈØ ÍÀ «◊¡≈Õ √≈Ò AEGB «Úº⁄ ¿∞√ ˘ Í≈Á∆ «ÈÔ∞’ ’ «ÁºÂ≈ «◊¡≈Õ «¬√ ‚ØÓ∆È∆’È ÓºÂ Á≈ Óπº÷ ¿∞Á∂Ù Íz⁄≈ ¡Â∂ «√º « ÷¡≈ √∆Õ «¬√ Á∂ Í⁄≈’ »Û∆Ú≈Á Á∂ ÍzÓπº÷ ÓπÁ¬∆ √ÈÕ «¬√ Ӻ Á∆ ÂÎÂ∆Ù∆ √»‘∆¡ª Íz‰≈Ò∆ √Ó∆ ÂΩ ”Â∂ ÍØÍ ◊Ø◊∆ ÚºÒØ∫ √≈Ò ABCA «Úº⁄ ’≈«¬Ó ’∆Â∆ ◊¬∆ √∆Õ «¬√ Á≈ Óπº÷ Ó≥ÂÚ ÚË ‘∂ “È≈√«’’Â≈ Á∂ ıÂ∂“ Á≈ Óπ’≈ÏÒ≈ ’È≈ √∆Õ ÂÎÂ∆Ù∆ √»‘∆¬∂ ÍØÍ Áπ¡≈≈ «ÚÙ∂Ù ÂΩ ”Â∂ «ÈÔ∞’ ’∆Â∂ ‹ªÁ∂ √ÈÕ ¿∞È∑ª Á∂ ‘ºÊ ”⁄ ’≈¯∆ Â≈’ ‘∞≥Á∆ √∆Õ √≈Ò ABEB «Úº⁄ ÂÙºÁÁ Á∆ ÚÂØ∫ ‹≈«¬˜ ’≈ Á∂ «ÁºÂ∆ ◊¬∆Õ Óπ’ºÁÓ∂ ◊∞Í ÂΩ ”Â∂ ⁄Ò≈¬∂ ‹ªÁ∂ √ÈÕ «‹‘Û∂ «Ú¡’Â∆ ¡≈͉≈ ÁØÙ √Ú∆’≈ ’ ÒÀ ∫ Á∂ √È, ÂÎÂ∆Ù∆ √» ‘ ∆¬∂ ¿∞ È ∑ ª ÂØ ∫ ÍÙ⁄≈Â≈Í ’Ú≈¿∞ ∫ Á∂ √È ¡Â∂ Óπ ¡ ≈¯∆ Ó≥◊Ú≈¿∞∫Á∂ √ÈÕ «‹‘Û∂ ¡≈͉≈ ÁØÙ √Ú∆’≈ È‘∆∫ √∆ ’Á∂, ¿∞È∑ª ˘ ‹∂Ò∑ «Úº⁄ ‚º’ «ÁºÂ≈ ‹ªÁ≈ √∆ Â∂ «‹¿±∫«Á¡ª √≈Û «ÁºÂ≈ ‹ªÁ≈ √∆Õ Ï»ÈØ ¡≈͉∂ «Ú«Á¡≈Ê∆ ‹∆ÚÈ «Úº⁄ Ú∆ ¡≈͉∂ ÓΩ « Ò’ «Ú⁄≈ª ’’∂ ¡Â∂ Í≥Í≈◊ ¡«Ë¡≈«Ӓ «√˪ª Á∆ Ï∂Ï≈’ ¡≈ÒØ⁄È≈ ’È ’’∂ ÷≈√≈ ⁄«⁄ √∆Õ √≈Ò AEGF «Úº⁄ ¿∞√ ˘ ÂÎÂ∆Ù∆ √»‘∆¡ª ÚºÒØ∫ √Ó∆ ÂΩ ”Â∂ È≈√«Â’Â≈ Á≈ ÁØÙ∆ ·«‘≈«¬¡≈ «◊¡≈Õ ¿∞‘ «◊z¯Â≈∆ ÂØ∫ Ï⁄‰ Ò¬∆ È∂ÍÒ˜ ˘ ¤º‚ ’∂ ØÓ ⁄Ò≈ «◊¡≈, Í ¿∞√ Á∂ «Ú⁄≈ª ”⁄ ’ج∆ ÂÏÁ∆Ò∆ È≈ ¡≈¬∆Õ «¬√ Ò¬∆ ¿∞√ «Ú∞ºË ÁØÙ ÓπÛ ÈÚ∂∫ «√«˙∫ ÓÛ∑ «ÁºÂ∂ ◊¬∂Õ «¬√ ÓΩ’∂ ¿∞√ È∂ “‚Ø Ó ∆È∆’∆È “ È≈ÒØ ∫ ¡≈͉≈ È≈Â≈ ÂØ Û «Ò¡≈ ¡Â∂ ØÓ Ù«‘ Ú∆ ¤º‚ «ÁºÂ≈Õ Ï»ÈØ «¬‡Ò∆-Ϊ√, «¬≥◊ÒÀ∫‚ ¡Â∂ ‹ÓÈ∆ √≈∂ ÿ∞≥«Ó¡≈Õ Îª√ «Úº⁄ ¿∞√ ˘ ≈‹≈ ‘ÀÈ∆C (AEEA-HI) È∂ Ê≈͉≈ «ÁºÂ∆ «‹√ È∂ ¿∞√ Á∆ “’≈Ò‹ ¡≈ΠΪ√ «Úº⁄ «ÈÔ∞’Â∆ ’∆Â∆Õ Ï» È Ø √≈Ò AEHC «Úº ⁄ Òß ‚ È Í‘∞≥«⁄¡≈ ¡Â∂ ¿∞µÊ∂ «Â≥È √≈Ò Â’ «‘≈Õ «¬≥◊ÒÀ∫‚ «Úº⁄ ¿∞√ Á∆ ·«‘ ¿∞√ Á∂ ‹∆ÚÈ Á∂ √Ì ÂØ∫ ÚºË √¯Ò √«Ó¡ª «Úº⁄Ø∫ «¬º’ √∆Õ «¬ºÊ∂ ¿∞√ È∂ Í«‘Ò∆ Ú≈ ¡≈͉∂ Á≈Ù«È’ «Ú⁄≈ª Á∆ «Ú√Ê≈Â≈ «Ú¡≈«÷¡≈ Ú≈Ò∆¡ª «Â≥ È Íπ √ Â’ª, «¬‡Ò∆ Á∆ Ì≈Ù≈ ”⁄ «Ò÷∆¡ªÕ «ÚÒ∆¡Ó «◊Ò◊‡ (AEDDAF@C) ¡Â∂ Ê≈Ó√ ‘À∆¡‡ (AEF@-AFBA) Ú◊∂ ¿∞µÿ∂ «Ú«◊¡≈È∆ Ï»ÈØ Á∂ Ïz«‘Ó≥‚∆ «Ú⁄≈ª Á∂ Ó» ‘ Ò∂ ‘Ó≈«¬Â∆ ω ◊¬∂ Õ «◊Ò◊‡ È∂ Ï»ÈØ Á∂ Ïz«‘Ó≥‚∆ «Ú⁄≈ª Á∆ Ø Ù È∆ «Úº ⁄ Í«‘Ò∆ Ó‘≈È «Ú«◊¡≈È’ ”⁄π≥Ï’, ⁄π≥Ï’∆ Ú√ª Â∂ Ó‘≈È ËÂ-⁄π≥Ï’“ √≈Ò AF@@ «Úº⁄ ¤ÍÚ≈¬∆Õ ‘À∆¡‡ È∂ √≈Ò AF@H «Úº⁄ Ï»ÈØ Á∂ ¡√∆Ó Ïz«‘Ó≥‚ «Ú⁄≈ª ”Â∂ Ï«‘√ ’È Ò¬∆ ‹Ø‘È ’ÀÍÒ (AEGAAFC@) È≈Ò ıÂØ-«÷Â≈Ï ’∆Â≈Õ √≈Ò AEIA «Úº ⁄ Ï» È Ø ‹∞ ¡ ≈ÈØ ÓØ√∆È∆◊Ø Èª Á∂ Í≈Á∆ Á∂ √ºÁ∂ ”Â∂ «¬‡Ò∆ Ú≈Í√ ¡≈ «◊¡≈Õ «’√∂ È≈ «’√∂ Â∑ ª ÓØ√∆È∆◊Ø È∂ ¿∞√ ˘ Ú∆È√ «Úº⁄ ÂÎÂ∆Ù∆ √»‘∆¡ª ¡º◊∂ ÁØÙ∆ ·«‘≈ «ÁºÂ≈ ¡Â∂ Ï»ÈØ ˘ √≈Ò AEIB «Úº⁄ «◊z¯Â≈ ’ «Ò¡≈ «◊¡≈Õ «Î ¿∞ √ ˘ Ø Ó «Úº ⁄ ÂÎÂ∆Ù∆ √»‘∆¡ª ˘ √Ω∫Í «ÁºÂ≈ ¡Â∂ ‹∂Ò∑ «Úº⁄ √πº‡ «Áº  ≈ «◊¡≈Õ √º  √≈Òª Á∂ Óπ ’ º Á Ó∂ ÂØ ∫ Ï≈¡Á ÂÎÂ∆Ù∆ √» ‘ ∆¡ª È∂ B@ ‹ÈÚ∆ AF@@ ˘ ¡≈͉≈ ¯À√Ò≈ √π‰≈«¬¡≈Õ √˜≈ √π‰≈¿∞‰ ÂØ∫ Ï≈¡Á Ú∆ ¿∞√ ˘ ÍÙ⁄≈Â≈Í ’È Â∂ Óπ¡≈¯∆ Ó≥◊‰ Ò¬∆ ¡º· «ÁÈ «ÁºÂ∂ ◊¬∂ Í ¿∞ ‘ «Î Ú∆ È‘∆∫ fi∞ « ’¡≈Õ AF ÎÚ∆ AF@@ ˘ Ï»ÈØ ˘ ØÓ «Úº⁄ ÷≥Ì∂ È≈Ò Ï≥È∑ ’∂ «‹¿±∫Á∂ √≈Û «ÁºÂ≈ «◊¡≈Õ ÓÁ∂ ÁÓ Â’ Ï»ÈØ «ÚÁØ‘∆ «‘≈Õ - ÔÙÍ≈Ò ÓØÏ≈¬∆Ò: IHADE-CE@@E √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ Ó≈⁄ B@AE 26 «√¡≈√∆ Ù«‘ ÍÃ≈Í ◊π‚ ø ≈ «◊Ø‘ Á∆ «Ù’≈ Â∂ ˜πÒÓª ¡æ◊∂ «‘øÓÂ∆ Ó˜Á» Í«Ú≈ ¡Â∂ ¿π√Á∆ Ï‘≈Á Ë∆ Ù«‘È≈˜ È∂ ¡«‹‘≈ È‘ƒ ’∆Â≈Õ ¿π‘ ‚‡∆ ‘∆, ÒÛÁ∆ ‘∆, ‘≈ ’∂ ¸æÍ È‘ƒ ÏÀ·∆Õ ÒÛÁ∂-ÒÛÁ∂ ¿π√È∂ ÓΩ ˘ ◊ˇ∂ Ò◊≈ «Ò¡≈Õ √Øˇ∑ª Ú«∑¡ª Á∆ ¿π‘ Ï‘≈Á ’πÛ∆ √≈∆¡ª ¡Ωª, Áæ«Ï¡ª-’π⁄«Ò¡ª, ◊∆Ϫ, ¡≈Ó ÒØ’ª Ó»‘∂ «¬æ’ Ó‘≈È «Ó√≈Ò ’≈«¬Ó ’ ◊¬∆Õ Ù«‘È≈˜ ˘ «¬È√≈¯ Áπ¡≈¿π‰ Ò¬∆ ◊πø‚≈-ÍπÒ∆√«√¡≈√∆ ◊º·‹ØÛ «÷Ò≈¯ ‹πfi≈» ÿØˇ Á∂ ≈‘ ÍÀ ’∂ «¬È√≈¯Í√øÁ ÒØ’ª È∂ ¿π√˘ √æ⁄∆ Ù˪‹Ò∆ «ÁæÂ∆ ˛Õ ◊π ø ‚ ≈-Íπ Ò ∆√-«√¡≈√∆ È≈Í≈’ ◊·‹ØÛ «÷Ò≈¯ ‹πfi≈» ÒØ’ ÿØˇ : H Á√øÏ ˘ ’≈÷≈È≈ Ó˜Á» Ô»È∆¡È, Í≥ ‹ ≈Ï È∂ Íà ∂ Ó È◊, „ø ‚ ≈∆ «Úæ ⁄ ÒØ’ª Á∆ Úæ‚∆ Ó∆«‡ø◊ ÏπÒ≈ ’∂ Ù«‘È≈˜ Â∂ ¿π √ Á∂ Í«Ú≈ ˘ «¬È√≈¯ Áπ ¡ ≈¿π ‰ Ò¬∆ ÒØ ’ -ÿØ ˇ ÒÛ∑ È Á≈ ¡ÀÒ≈È ’ «ÁæÂ≈Õ «¬√ Ó∆«‡ø◊ «Úæ⁄ Ò◊Ì◊ «¬æ’ ‘˜≈ √È¡Â∆ Ó˜Á», Áπ’≈ÈÁ≈, ∂‘Û∆-ÎÛ∆ Á≈ ’øÓ ’È Ú≈ˇ∂ ¡≈«Á ÒØ’ Ù≈ÓÒ √ÈÕ ’≈÷≈È≈ Ó˜Á» Ô»È∆¡È Á∂ ¡≈◊»¡ª ¡Â∂ Óπ‘æÒ∂ Á∂ ’πæfi ÒØ’ª ˘ Ù≈ÓÒ ’’∂ ““„ø‚≈∆ ÏÒ≈Â’≈ ¡Â∂ ’ÂÒ ’ª‚ «ÚØË∆ √øÿÙ ’Ó∂‡∆”” ω≈¬∆ ◊¬∆Õ «¬‘ ÂÀ¡ ’∆Â≈ «◊¡≈ «’ ¡◊Ò∂ «ÁÈ Ô≈È∆ I Á√øÏ ˘ ÍπÒ∆√ ’«ÓÙÈ Á∂ ÁΠ”Â∂ Úæ‚≈ ËÈ≈-Óπ‹≈‘≈ ’∆Â≈ ‹≈Ú∂ ¡Â∂ Óø◊ ’∆Â∆ ‹≈Ú∂ «’ √≈∂ ÁØÙ∆¡ª ˘ Âπø «◊ÃÎÂ≈ ’∆Â≈ ‹≈Ú∂, ‹ÒÁ ÂØ∫ ‹ÒÁ ⁄Ò≈È Í∂Ù ’’∂ ’∂√ Î≈√‡ ‡z À ’ ’Ø ‡ «Úæ ⁄ ⁄Ò≈«¬¡≈ ‹≈Ú∂ Õ ÏÒ≈Â’≈ ¡Â∂ ’ÂÒ Á∂ √≈∂ ÁØÙ∆¡ª ˘ Î≈‘∂ Ò≈«¬¡≈ ‹≈Ú∂ Õ «¬√ ◊π ø ‚ ≈ «◊Ø‘ Á∆ ÓÁÁ ’È Ú≈ˇ∂ ÁØÙ∆ √≈∂ ÍπÒ∆√ ¡Î√ª ˘ ‹∂Ò∑ƒ ‚æ«’¡≈ ‹≈Ú∂ ¡Â∂ ¡Í≈«Ë’ Ó∞’ºÁÓ≈ ⁄Ò≈ ’∂ √÷ ÂØ ∫ √÷ √˜≈ «Áæ  ∆ ‹≈Ú∂ Õ Í∆Û ͫÚ≈ ˘ Úæ Ë ÂØ ∫ Úæ Ë Óπ ¡ ≈Ú‹≈ «ÁæÂ≈ ‹≈Ú∂Õ ¡≈Ó ÒØ’ª ÷≈√’ ¡Ωª Á∆ √πæ«÷¡≈ Á∆ ◊ø‡∆ ’∆Â∆ ‹≈Ú∂Õ ◊πø‚≈-ÍπÒ∆√-«√¡≈√∆ È≈Í≈’ ◊·‹ØÛ ˘ ÂØ«Û¡≈ ‹≈Ú∂Õ «¬√∂ ≈ ’∆ÏÈ «¬æ ’ Ú‹∂ Ù«‘È≈˜ Á∆ ÓΩ ‘Ø ◊¬∆Õ ¡◊Ò∂ «ÁÈ Íπ Ò ∆√ ’«ÓÙÈ Á∂ Á¯Â ”Â∂ Óπ‹≈‘≈ È‘ƒ ‘Ø √«’¡≈ Í Ù«‘È≈˜ Á∂ ÿ ¡æ◊∂ ‘˜≈ª ÒØ’ª Á≈ Óπ˜≈‘≈ ‘Ø«¬¡≈Õ ’≈÷≈È≈ Ó˜Á» Ô»È∆¡È Á∂ È≈ˇ ‡À ’ √‡≈¬∆Ò-‘Ω ˜ ∆ ’≈Ó◊≈ Ô»È∆¡È, Í≥‹≈Ï √‡»‚À∫‡√ Ô»È∆¡È, ÈΩ ‹ Ú≈È Ì≈ √Ì≈ ¡Â∂ «Ï◊π Ò Ó˜Á» Á√Â≈ Ú∆ ÿØˇ Á∆ ‘Ó≈«¬Â «Úæ ⁄ ¡≈ ◊¬∂ Õ «¬Ò≈’∂ Á∂ ÒØ ’ ª ˘ ¡Í∆Ò ’∆Â∆ «’ Ó˜Á» ’øÓª ”Â∂ È≈ ‹≈‰, Áπ’≈ÈÁ≈ ’øÓ-ËøÁ∂ ÏøÁ æ÷‰ ¡Â∂ Ù«‘È≈˜ ”Â∂ ˜Ï-‹π Ò Ó Á∂ ÁØÙ∆¡ª ˘ √˜≈Úª ’≈¿π‰ Ò¬∆ ÿØˇ «Úæ⁄ Ù≈ÓÒ ‘Ø‰Õ ‘˜≈ª ÒØ’ª È∂ «¬√ √æÁ∂ Á≈ ÌÚª ‘πø◊≈≈ «ÁæÂ≈Õ ÍÃÙ≈√È È∂ «¬Ò≈’∂ ˘ Íπ Ò ∆√ ¤≈¿π ‰ ∆ «Úæ ⁄ ÏÁÒ «ÁæÂ≈Õ ÒØ’ª ˘ Óπ˜≈‘≈ ÏøÁ ’È Ò¬∆ «’‘≈ «◊¡≈, Í ÒØ’ ‚‡∂ ‘∂Õ ◊ˇ∆-◊ˇ∆ «Úæ⁄ È≈’∂ Ò≈¬∆ ÷Û∆ ÍπÒ∆√ È∂ Ï‘π Úæ‚∆ «◊‰Â∆ Ó˜Á»ª ˘ Óπ ˜ ≈‘∂ Ú≈ˇ∆ ʪ Í‘π ø ⁄ ‰ È‘ƒ «ÁæÂ≈Õ Í Ï‘π Úæ‚∆ «◊‰Â∆ ¡«‹‘∂ Ó˜Á»ª Á∆ √∆, «‹‘Ȫ «Úæ⁄ ¡Ωª Ú∆ Ù≈ÓÒ √È ‹Ø ÍπÒ∆√ È≈ˇ fi◊Û ’∂ ËÈ≈ √Ê≈È ¿πµÂ∂ Í‘πø⁄∂Õ Á«‘Ù ≈‘ƒ Óπ˜≈‘∂ ˘ «÷‚≈¿π‰ «Úæ⁄ È≈’≈Ó «‘‰ ÂØ∫ Ï≈¡Á ÍπÒ∆√ È∂ Ú؇-χػ Í≈‡∆¡ª Á∂ ¤Ø‡∂-Úæ‚∂ ÁÒ≈Ò Ò∆‚ª ¡Â∂ ÁÒ≈Ò Ë≈«Ó’ ¡≈◊± ¡ ª Á≈ √‘≈≈ «Ò¡≈Õ Íπ Ò ∆√-√’≈ Á∂ ÁÒ≈Ò Ò∆‚ª Á≈ «¬æ ’ Úæ ‚ ≈ fiπ ø ‚ Óπ˜≈‘∂ ˘ ‘‡Ú≈¿π‰ Á∆ ’Ø«ÙÙ ’È Òæ«◊¡≈Õ «¬‘Ȫ Á≈ Í»≈ ˜Ø √∆ «’ Ò≈Ù ¡≈¿π ‰ ÂØ ∫ Í«‘Òª-Í«‘Òª Óπ˜≈‘≈ ÏøÁ ‘Ø ‹≈Ú∂Õ Ù«‘È≈˜ Á∆ Óª ¡Â∂ Ì≈ Í«‘Òª Ú≈Í√ ¡≈ ◊¬∂ √ÈÕ ÍπÒ∆√ ¡Â∂ ÁÒ≈Ò Ò∆‚ª È∂ Í«Ú≈ ¡Â∂ Óπ‘æÒ∂ Á∂ ‘Ø ÒØ’ª ”Â∂ ˘ ÌÓ≈¿π‰ Á∆ Ï‘π ’Ø«Ù√ ’∆Â∆ Í ’≈ÓÔ≈Ï È‘ƒ ‘ج∂Õ ¡’≈Ò∆-Ì≈‹Í≈ È∂ ª ‹Ø ’È≈ √∆ ¿π‘ ’∆Â≈ ‘∆ Í ’ª◊√ Á∂ «¬æ ’ Óπ √ «ÒÓ Ò∆‚ È∂ «¬√˘ ¡≈͉∆ ’Ω Ó Á≈ Ó√Ò≈ ’«‘ ’∂ Óπ˜≈‘≈ ÏøÁ ’È Ò¬∆ «’‘≈Õ ¿π√È∂ Óª È»ø «’‘≈ «’ Ô»È∆¡È Ú≈«ˇ¡ª ˘ ’«‘‰ «’ ËÈ≈ ¸æ’ ÒÀ‰Õ Í Óª È∂ ¿π √ ˘ ·Ø ’ ’∂ ‹Ú≈Ï «Áæ  ≈ «’ Óπ˜≈‘≈ ÏøÁ È‘ƒ ‘ØÚ∂◊≈Õ ÁÒ≈Òª È∂ Ó˜Á» ¡≈◊»¡ª ˘ ◊À-√Ó≈«‹’ ÂæÂ, Á«‘ÙÂ◊Á ¡≈«Á ’«‘ ’∂ ÏÁÈ≈Ó ’È Á∆ ’Ø«ÙÙ ’∆Â∆Õ Ù«‘È≈˜ Á∆ ÓΩ Ҭ∆ Í∆Û ͫÚ≈ ˘ ‘∆ ÁØÙ∆ ·«‘≈¿π ‰ Á∆¡ª ’Ø « ÙÙª ‘Ø ¬ ∆¡ªÕ Ï≈¡Á «Úæ⁄ «¬‘Ȫ Ò∆‚ª È∂ «ÏȪ Ȫ ÂØ∫ ¡÷Ï≈ª «Úæ⁄ Ú∆ «¬‘ ◊Ò «Ï¡≈ÈÏ≈˜∆ ’∆Â∆Õ «¬‘Ȫ Áæ«Ò¡ª ˘ Ó»ø‘ ÂØÛ ‹Ú≈Ï «ÁøÁ∂ ‘ج∂ ÒØ’ ÙøÿÙ ”Â∂ ‚‡∂ ‘∂ Õ Íπ Ò ∆√ Íà ٠≈√È ÚØ ‡ Í≈‡∆¡ª ¡Â∂ Ë≈«Ó’ ‹æÊ∂ÏøÁ∆¡ª Á∂ ÁÒ≈Ò Ò∆‚ª Á∆ ÓÁÁ È≈ˇ Ò≈Ù ˘ ÒØ ’ ª Á∂ ’Ϙ∂ «Úæ ⁄ ¡≈¿π ‰ ÂØ ∫ Ï⁄≈¿π‰ «Úæ⁄ ’≈ÓÔ≈Ï «‘≈Õ «¬æ’ Úæ ‚ ∂ Ë≈«Ó’ Ò∆‚ Úæ Ò Ø ∫ Ë≈«Ó’ ∆Â∆ «Ú≈‹ª Á≈ Ï‘π  «˜¡≈Á≈, Ú≈-Ú≈, Ú≈√Â≈ Í≈¬∂ ‹≈‰ ’≈È Í«Ú≈ ˘ ≈ [email protected]@ Ú‹∂ Ù«‘È≈˜ Á∆ Ò≈Ù Á¯È≈¿π‰ Ò¬∆ Әϻ ‘؉≈ «Í¡≈Õ Í Íπ Ò ∆√ ÒØ ’ ª Á≈ Ø ‘ ¡Â∂ “√øÿÙ ’Ó∂‡∆” Â∂ Ô»È∆¡È ¡≈◊»¡ª Á≈ √÷ Úæ¬∆¡≈ Ú∂÷ ¸æ’∆ √∆Õ I Á√ø Ï Á∂ ËÈ∂ - Óπ ˜ ≈‘∂ ÂØ ∫ Ï≈¡Á ‘Ø Èª ◊π ø « ‚¡ª ˘ «◊à ΠÂ≈ ’∆Â≈ «◊¡≈Õ «¬√ ÂØ∫ Ï≈¡Á ‘Ø ◊πø‚∂ Ú∆ ÎÛ Ò¬∂ ◊¬∂Õ Í √’≈ ¡Â∂ ÍπÒ∆√ Úæ Ò Ø ∫ ÁØ Ù ∆¡ª ˘ Ï⁄≈¿π ‰ Á∆¡ª √≈«˜Ùª ÏøÁ È‘ƒ ‘ج∆¡ªÕ Í≥‹≈Ï Á≈ ¿πÍ Óπæ÷ ÓøÂ∆ ¡Â∂ ◊ë‘ ÓøÂ∆ √π÷Ï∆ Ï≈ÁÒ AB Á√ø Ï ˘ Ó∆‚∆¡≈ ˘ «Ï¡≈È «Áø Á ≈ ˛ «’ ““Ó≈ÓÒ∂ Á∆ √æ⁄≈¬∆ ’πæfi ‘Ø ˛””Õ «¬√ «Ï¡≈È Á≈ ¡Ê ˛ ÈæÏ∂ Î∆√Á∆ √Û ¸æ’∆, «˜øÁ◊∆ ÓΩ Á∆ ÒÛ≈¬∆ ÒÛ ‘∆ Ù«‘È≈˜ Á≈ ‹æ‹ √≈‘Ó‰∂ «ÁæÂ≈ «Ï¡≈È fi»·≈ ˛, «’ Ù«‘È≈˜ Á∂ Ó≈Â≈, «ÍÂ≈, ÌÀ‰Ì≈ Ú∆ fi»· ÏØÒ ‘∂ ‘ÈÕ ‚∂„ Ó‘∆È∂ ÂØ∫ √πæ«÷¡≈ ¡Â∂ «¬È√≈¯ Ò¬∆ ‹»fi ‘∂, ÈΩ‹Ú≈È Ë∆ Á∆ «Ì¡≈È’ ÓΩ Á≈ √ÁÓ≈ fiæÒ ‘∂ Í∆Û ͫÚ≈ Á∂ ‹ıÓª ”Â∂ √π÷Ï∆ Ï≈ÁÒ Á∂ «Ï¡≈È È∂ ¨‰ «¤Û’ «ÁæÂ≈Õ √ÍæÙ‡ ‘Ø ¸æ’≈ √∆ «’ «ÌzÙ‡ Í≥‹≈Ï √’≈ Ó√Ò∂ ˘ ◊Ò ø ◊  Á∂ ’∂ ’≈ÂÒª, ÏÒ≈Â’≈∆¡ª Á∂ ◊π ø ‚ ≈ «◊Ø ‘ ¡Â∂ ¿π√Á∆ «Íæ· Ê≈ÍÛÈ Ú≈ˇ∂ Ò∆‚ª ˘ Ï⁄≈¿π‰≈ ⁄≈‘πøÁ∆ ˛Õ ˜≈ÒÓ-«ÌzÙ‡ ‘≈’Ó «ÿ‰≈¿π‰∆¡ª ⁄≈Òª ⁄æÒ ‘∂ √ÈÕ √’≈ «¬√ Ó≈ÓÒ∂ ˘ ◊Ò ø ◊  Á∂ ’∂ Ó≈Û∂ ≈‹ ÍÃ Ï ø Ë ˘ ¤πÍ≈¿π‰≈ ⁄≈‘πøÁ∆ √∆Õ √π÷Ï∆ Ï≈ÁÒ Á∂ «Ï¡≈È «÷Ò≈¯ AD Á√ø Ï ˘ ´«Ë¡≈‰∂ Á∂ «ÂøÈ ‘˜≈ ÂØ∫ ÚË∂∂ ÒØ’ª È∂, «‹È∑ª «Úæ⁄ Óπæ÷ ÂΩ ”Â∂ Ó˜Á» Ù≈ÓÒ √È, È∂ “√øÿÙ ’Ó∂‡∆” ¡Â∂ Ó˜Á»-ÈΩ‹Ú≈È-«Ú«Á¡≈Ê∆ ‹æÊ∂ÏøÁ∆¡ª Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ «Úæ⁄ ÈÀÙÈÒ ‘≈¬∆Ú∂-A (‹∆.‡∆. Ø‚) ”Â∂ ¡≈Ú≈‹≈¬∆ ÁØ-„≈¬∆ ÿø‡∂ Ò¬∆ Í»∆ Â∑ª ·æÍ ’ «ÁæÂ∆Õ „ø‚≈∆ «¬Ò≈’≈ «Î ÂØ∫ ÍπÒ∆√ ¤≈¿π ‰ «Úæ ⁄ ÏÁÒ «Áæ  ≈ «◊¡≈Õ ≈¬∆ÎÒª, ‚ø«‚¡ª ¡≈«Á ‘«Ê¡≈ª È≈ˇ ÒÀ √ Íπ Ò ∆√ Á√Â∂ Óπ ˜ ≈‘∂ √≈‘Ó‰∂ ÂÀÈ≈ ’ «ÁæÂ∂ ◊¬∂Õ ÍπÒ∆√ Á«‘Ù ≈‘ƒ ËÈ≈ «÷‚≈¿π‰≈ ⁄≈‘πøÁ∆ √∆Õ Í ÒØ’ «‘æÒ∂ È‘ƒÕ ÍÃÙ≈√È ÚæÒØ∫ «¬È√≈¯ Á∂ ‰ Á∆ ◊ø ‡ ∆ ’È ÂØ ∫ Ï≈¡Á ‘∆ ÈÀÙÈÒ ‘≈¬∆Ú∂ ÷≈Ò∆ ’∆Â≈ «◊¡≈Õ «¬‘ √’≈ ¡Â∂ Íπ Ò ∆√Íà ٠≈√È ˘ «¬æ ’ «⁄Â≈ÚÈ∆ √∆ «’ ‹∂’ ÁØÙ∆¡ª ˘ Ï⁄≈¿π‰ Á∆ ÌØ≈ Ú∆ ’Ø«ÙÙ ‘ج∆ ª ÒØ’ ‘≈’Óª Á∆ «¬æ‡ È≈ˇ «¬æ ‡ ÷Û’≈ Á∂ ‰ ◊∂ Õ «¬√ ÂØ ∫ Ï≈¡Á √’≈ ÚæÒØ∫ «¬‘ √ÎÀÁ fi»· ÏØ«Ò¡≈ «◊¡≈ «’ √π÷Ï∆ Ï≈ÁÒ Á≈ «Ï¡≈È «’√∂ ‘Ø Ó√Ò∂ √ÏøË∆ √∆Õ «¬√ ÂØ∫ Ï≈¡Á ¡˜≈Á ÿπøÓ «‘≈ «¬æ’ ‘Ø ÁØ Ù ∆ Ú∆ ÎÛ «Ò¡≈ «◊¡≈Õ «Ïø Á , ¡ÈÚ, ¡Ó‹∆Â, «È¡≈˜, Ïæ Ò ∆, Ù«‘˜≈Á, ÏæÏ» ¡Â∂ «Úæ’∆ ‹∂Ò∑ «Úæ⁄ ‘ÈÕ ¿π Í Ø ’  ÁØ Ù ∆¡ª ÂØ ∫ «¬Ò≈Ú≈ ÍπÒ∆√ È∂ ÁØ ‘Ø «Ú¡’Â∆ «◊ÃÎÂ≈ ’∆Â∂ ◊¬∂ ‘ÈÕ ÍπÒ∆√ ‘π‰ «¬‘ ‘∆ ˛ «’ «¬‘Ȫ «Úæ⁄Ø∫ «¬æ’ √πÒÂ≈È Èª Á≈ ÒÛ’≈ «¬‘ ’«‘ «‘≈ ˛ «’ BE ÂØ∫ BG ¡’Â»Ï Âæ’ ÒÛ’∆ ¿π√Á∂ È≈ˇ √∆ È≈ «’ ¡◊Ú≈ ‘Ø ¬ ∆ √∆Õ √ÍæÙ‡ ˛ «’ ◊πø‚≈-ÍπÒ∆√-«√¡≈√∆ ◊º·‹ØÛ ‘π‰ fi»·∂ ◊Ú≈‘ ÷Û∂ ’ «‘≈ ˛Õ Ó√Ò∂ «Úæ⁄ «Î ÂØ∫ ◊Ò ø◊ Á∂ ‰ Á∆ ’Ø « ÙÙ ’∆Â∆ ‹≈ ‘∆ ˛Õ ‹ª⁄-ÍÛÂ≈Ò ˘ ÁØÙ∆¡ª ˘ Ï⁄≈¿π‰ Á∆ «ÁÙ≈ «Úæ⁄ ⁄Ò≈«¬¡≈ ‹≈ «‘≈ ˛ È≈ «’ ÁØÙ∆¡ª ˘ √‹≈Úª Á∂‰ Ò¬∆Õ √’≈ ¡◊Ú≈, ÏÒ≈Â’≈ ¡Â∂ ’ÂÒ Á∂ ¡‰ÓÈπæ÷∆ ’≈∂ ÍÃÂ∆ ÒØ’ Ø‘ ˘ ÿæ‡ ’È Ò¬∆ «¬√˘ ÍÃ∂Ó ’‘≈‰∆ ω≈¿π‰ Á∆ ’Ø«Ù√ ’ ‘∆ ˛Õ √øÿÙ ’Ó∂‡∆ Á≈ ÓπÛ-◊·È ¡Â∂ Ù˪‹Ò∆ √Ó≈◊Ó Ò¬∆ «ÚÙ≈Ò Ò≈ÓÏø Á ∆ : ÿØ ˇ Á∆¡ª ˜» ª ˘ Ú∂÷Á∂ ‘ج∂ “ÙøÿÙ ’Ó∂‡∆” ˘ ÈÚª »Í «Áæ  ≈ «◊¡≈Õ ’≈÷≈È≈ Ó˜Á» Ô» È ∆¡È, Í≥ ‹ ≈Ï È∂ ‡À ’ √‡≈¬∆Ò‘Ω ˜ ∆ ’≈Ó◊≈ Ô» È ∆¡È, Í≥ ‹ ≈Ï; Í≥ ‹ ≈Ï √‡» ‚ À ∫ ‡√ Ô» È ∆¡È, Í≥ ‹ ≈Ï; ÈΩ ‹ Ú≈È Ì≈ √Ì≈; ¡Â∂ «Ï◊π Ò Ó˜Á» Á√Â≈ ˘ È≈ˇ ÒÀ ’∂ “„ø‚≈∆ ÏÒ≈Â’≈ ¡Â∂ ’ÂÒ ’ª‚ «ÚØË∆ √øÿÙ ’Ó∂‡∆” ˘ ÓπÛ-◊«·Â ’∆Â≈Õ BH Á√øÏ ˘ ◊πø‚≈◊Á∆ «÷Ò≈¯ ‹»fiÁ∂ ‘Ø ¬ ∂ Ó-«Ó‡‰ Ú≈ˇ∆ Ù«‘È≈˜ ˘ √Ó«Í «ÚÙ≈Ò Ù˪‹Ò∆ ’È Á≈ ¡ÀÒ≈È ’∆Â≈ «◊¡≈Õ ´«Ë¡≈‰∂ √Ó∂ ‘ØȪ «‹«Ò∑¡ª Á∂ Ù«‘ª-«Í≥‚ª «Úæ⁄ √ø ÿ ‰∆ Óπ « ‘≥ Ó ⁄Ò≈ ’∂ ÒØ ’ ª Á∆ Ò≈ÓÏø Á ∆ ’∆Â∆ ◊¬∆Õ Ù«‘È≈˜ ˘ Ù˪‹Ò∆ Á∂ ‰ Ò¬∆ ¡Â∂ ◊π ø ‚ ≈ÍπÒ∆√-«√¡≈√∆ ◊·‹ØÛ Á≈ Ó»ø‘ Ìøȉ Ò¬∆ ¡æ · ‘˜≈ ÂØ ∫ ÚË∂ ÒØ ’ Ù˪‹Ò∆ √Ó≈◊Ó «Úæ⁄ Í‘πø⁄∂Õ «¬√ «ÁÈ √’≈ È∂ „ø‚≈∆ «¬Ò≈’∂ «Úæ⁄ Í«‘Òª È≈ˇØ∫ Ú∆ «’Â∂ ÚË∂∂ ÍπÒ∆√ Ò◊≈ ’∂ «¬æ’ Á«‘Ù Á≈ Ó≈‘ΩÒ ÷Û≈Õ Á«‘Ù Á∂ «¬√ Ó≈‘ΩÒ ¡Â∂ ’Û≈’∂ Á∆ ·ø„ Á∂ Ï≈Ú‹»Á ·≈·ª Ó≈Á≈ «¬’æ· ‘Ø « ¬¡≈Õ ÒØ ’ Áπ Ù Ó‰ª ˘ Ó» ø ‘ «Úæ ⁄ ™◊Òª Í≈¿π‰ ”Â∂ Әϻ ‘؉≈ «Í¡≈Õ ÒØ’ ¡≈◊»¡ª È∂ √’≈ ˘ «Î ÂØ∫ √ı «⁄Â≈ÚÈ∆ «Áæ  ∆ «’ ‹∂ ’ ÁØÙ∆¡ª ˘ Ï⁄≈¿π‰ Á∆ ’Ø«ÙÙ ‘ج∆ ª ÒØ’ ‘≈’Óª Á∆ «¬æ‡ È≈ˇ «¬æ‡ ÷Û’≈ Á∂‰◊∂Õ ÿØ ˇ Á∆¡ª ¡«‘Ó Íà ≈ ÍÂ∆¡ª : ¡æ‹ √Ó≈‹ «Úæ⁄ ¡Ωª ¿πµÂ∂ ˜πÒÓ ÚæËÁ∂ ‹≈ ‘∂ ‘ÈÕ ÏÒ≈Â’≈, ’ÂÒ, ¤∂ Û ¤≈Û, ’π æ ‡ Ó≈, Â∂ ˜ ≈Ï √π æ ‡ ‰, ¡◊Ú≈ ’È ¡≈«Á ˜π Ò Óª È≈ˇ ÷Ω ¯ È≈’ ‘Ò≈ ÍÀ Á ≈ ‘Ø ¸æ ’ ∂ ‘ÈÕ ¡Ω «ÚØË∆ Ú«‘Ù∆ ÓÁ Ó≈È«√’Â≈ ‘ ’ÁÓ ¿πµÂ∂ ¡Ωª ˘ «Ù’≈ ω≈ ‘∆ ˛Õ «ÚÙ∂Ù ÂΩ ”Â∂ «√¡≈√∆-ÍπÒ√∆ÍÃÙ≈Ù«È’ √ÍÃ√Â∆ ‘∂· ͡‰ Ú≈ˇ∂ Ï∂÷Ω¯ ◊πø‚≈ «◊Ø‘ ¡Ωª ˘ ‘ÚÙ Á∂ ÷»È∆ Í≥«‹¡ª È≈ˇ Ò‘»-´‘≈‰ ’ ‘∂ ‘ÈÕ ◊ˇ∆-◊ˇ∆, Óπ ‘ æ Ò ∂ - Óπ ‘ æ Ò ∂ ”⁄, √’» Ò ª-’≈Ò‹ª Á∂ ◊∂ ‡ ª ”Â∂ Ì»  ∂ ◊πø‚≈ «◊Ø‘ Á«‘Ù ÎÀÒ≈ ‘∂ ‘È, ¡Ω ª ˘ ¡≈͉∆ ‘Ú√ Á≈ «Ù’≈ ω≈ ‘∂ ‘ÈÕ ¡«‹‘∂ √Ó∂∫ «Úæ⁄ ¡Ωª √Ó∂ √ÌȪ ¡≈Ó ÒØ’ª Á∆ √πæ«÷¡≈ Ò¬∆ ‘≈’Óª ”Â∂ fi≈’ È‘ƒ ’∆Â∆ ‹≈ √’Á∆Õ ¡Ω ª ¡Â∂ ¡≈Ó ÒØ ’ ª ˘ ¡≈͉∆ ≈÷∆ Ò¬∆ ¡≈Í ¡æ◊∂ ¡≈¿π‰≈ ÍÚ∂◊≈Õ «¬’Óπæ· ‘Ø ’∂ √≈˘ ˜Ï≈˜≈ÒÓ ‘≈’Óª, «ÌzÙ‡ «√¡≈√∆ Ò∆‚ª ¡Â∂ ¿πÈ∑ª Á∂ Í≈ˇ∂ ‘ج∂ Ì»Â∂ ◊πø‚≈ «◊Ø‘ª ˘ ÒÒ’≈È≈ ‘ØÚ∂◊≈Õ ‹æÊ∂ÏøÁ ¡Â∂ ‹π fi ≈» ÒÛ≈¬∆ ÒÛÈ∆ ‘Ø Ú ∂ ◊ ∆Õ Ï∂«¬È√≈¯ Á∆¡ª È∆‘ª ”Â∂ «‡’∂ «¬√ ´‡∂∂ ‹≈ÒÓ ÍÃÏøË «÷Ò≈¯ ÿØˇ ÒÛ∑ ’∂ ÒØ’ Ù«‘È≈˜ Â∂ ¿π√Á∂ Í«Ú≈ ˘ «’√ Íæ Ë Âæ ’ «¬È√≈¯ Áπ ¡ ≈¿π ‰ «Úæ⁄ ’≈ÓÔ≈Ï ‘Ø Í≈¿π‰◊∂ «¬‘ ª ¡≈¿π ‰ Ú≈ˇ≈ √Óª ‘∆ Áæ √ ∂ ◊ ≈Õ Í «¬√ ÿØ ˇ È∂ ‘π ‰ Âæ ’ ’¬∆ ¡«‘Ó ÍÃ≈ÍÂ∆¡ª ’∆Â∆¡ª ‘ÈÕ «¬√ ÿØ ˇ È∂ Ù«‘È≈˜ Á∂ √≈∂ ÏÒ≈Â’≈∆¡ª-’≈ÂÒª ˘ ‹∂Ò∑ ”⁄ ÏøÁ ’≈¿π‰ ”⁄ ’≈ÓÔ≈Ï∆ ‘≈√Ò ’∆Â∆ ˛Õ Íπ Ò ∆√-Íà ٠≈√È-√’≈ ˘ ¡Í≈Ë∆¡ª Á∆ Èø ◊ ∆-«⁄æ ‡ ∆ ÓÁÁ ’È ÂØ∫ ÍÀ «Íæ¤∂ «÷æ⁄‰ Ò¬∆ Әϻ ’∆Â≈ ˛Õ ‹∂’ «¬‘ ÿØˇ È≈ ¤∂«Û¡≈ «◊¡≈ ‘πøÁ≈ ª «◊ÃÎÂ≈ ◊πø‚∂ ‹ÒÁ ‘∆ ˜Ó≈Ȫ ’≈ ’∂ Ï≈‘ ¡≈ ‹ªÁ∂, Í∆Û ͫÚ≈ ”Â∂ «Î ÂØ ∫ ’«‘ „≈‘πøÁ∂, ÒØ’ª ˘ ◊πø‚≈◊Á∆ Á≈ «Ù’≈ ω≈™Á∂Õ ‹∂ ’ «¬‘ ÿØ ˇ È≈ ‘π ø Á ≈ ª Ù«‘È≈˜ ¡Â∂ ¿π √ Á∂ Í«Ú≈ È≈ˇ Ú≈Í«¡≈ «¬‘ ‘ΩÒÈ≈’ ÿ‡È≈¥Ó ÁÏ (√¯≈ BA Á∆ Ï≈’∆) ’∂ «‘ ‹≈‰≈ √∆Õ ÒØ’ ÿØˇ È∂ «¬√ ÿ‡È≈¥Ó Úæˇ «Ú¡≈Í’ ÒØ’≈¬∆ Á≈ «Ë¡≈È «÷æ«⁄¡≈ ˛Õ «¬√ ÿØˇ È∂ ¡≈Ó ÒØ ’ ª ”Â∂ , ÷≈√’ ¡Ω ª ”Â∂ ‘π ø Á ∂ ˜πÒÓª Á∂ ◊øÌ∆ ÓπæÁ∂ ˘ ¿πÌ≈ ’∂ Í∂Ù ’∆Â≈ ˛Õ Ù«‘È≈˜ ˘ «¬È√≈¯ Áπ ¡ ≈¿π ‰ Ò¬∆ ˜≈∆ «¬√ ÿØ Ò È∂ ◊πø‚≈-ÍπÒ∆√-«√¡≈√∆ ◊·‹ØÛ ˘ ÒØ’ª «Úæ⁄ Èø◊≈ ’∆Â≈ ˛ ¡Â∂ «¬√ «÷Ò≈¯ «¬’Óπæ· ‘Ø ’∂ ÒÛ∑È Á∆ ˜»Â ˘ ÒØ’ ÓȪ «Úæ⁄ √Ê≈Í ’∆Â≈ ˛Õ «¬√ ÿØˇ Á∆ «¬æ’ Ï∂‘æÁ ¡«‘Ó ÍÃ≈ÍÂ∆ ÒøÓ∂ √Ó∂∫ ÁΩ≈È ÒØ’ ÓȪ «Úæ⁄ ÍÀ Á ≈ ‘Ø ¬ ∆ Íπ Ò ∆√ ¡Â∂ ◊π ø « ‚¡ª Á∆ Á«‘Ù ˘ ÂØ « Û¡≈ ‹≈‰≈ ˛Õ ÒØ ’ ÁπÙÓ‰ª «Úæ⁄ ÒØ’ ¬∂’∂ Á∆ Â≈’ Á∆ Á«‘Ù ÍÀ Á ≈ ‘Ø ¬ ∆ ˛Õ ÚÀ √ ∂ ª Í» ∂ √Ó≈‹ «Úæ⁄ ‘∆ ◊πø«‚¡ª Â∂ ÍπÒ∆√ Á∆ Á«‘Ù ¡≈Ó ˛ Í √È¡Â∆ Ó˜Á» ¡Ï≈Á∆ Ú≈ˇ∂ „ø ‚ ≈∆ «¬Ò≈’∂ «Úæ ⁄ Íπ Ò ∆√ ¡Â∂ ◊π ø « ‚¡ª Á∆ Ï‘π  «˜¡≈Á≈ Á«‘Ù ω∆ ‘ج∆ √∆Õ Á√øÏ B@A@ «Úæ⁄ Ú≈Í∂ „ø‚≈∆ ’ª‚ ÁΩ≈È ÒØ’ª ˘ ◊πø«‚¡ª ¡Â∂ ÍπÒ∆√ Á∂ ÏÏ ˜Ï Á≈ √≈‘Ó‰≈ ’È≈ «Í¡≈ √∆Õ ´æ ‡ ª-÷Ø ‘ ª, ’π æ ‡ -Ó≈, ’ÂÒª Á≈ «Ù’≈ Ó˜Á» ¡Â∂ ‘Ø ¡≈Ó ÒØ’ ‹ÁØ∫ √Û’ª ”Â∂ ¿π µ Â∂ √È ÂØ ∫ Íπ Ò ∆√ È∂ ◊π ø « ‚¡ª ˘ È≈ˇ ÒÀ ’∂ ÒØ ’ ª ˘ ◊Ø ˇ ∆¡ª È≈ˇ Ìπ ø « È¡ª √∆, ÏÏ Ò≈·∆⁄≈‹ ’∆Â≈ √∆Õ ‚ª◊ª, «’Í≈Ȫ ‘æ Ê ª ÎÛ∆ ◊π ø « ‚¡ª ’Ø ˇ Ø ∫ ÍπÒ∆√ È∂ Ó˜Á»ª Á∂ ÿª ˘ Úæ‚∂ ÍæË ”Â∂ √≈«Û¡≈ √∆Õ ¡Ω ª È≈ˇ ÏÒ≈Â’≈ ’∆Â∂ √ÈÕ Úæ‚∆ «◊‰Â∆ Ó˜Á»ª ˘ ‹∂Ò∑ª «Úæ⁄ √πæ‡ «ÁæÂ≈ «◊¡≈ √∆Õ „ø‚≈∆ ’ª‚-B@A@ Á∂ ‹ıÓ ¡‹∂ Ì∂ È‘ƒ √ÈÕ ÍπÒ∆√ ¡Â∂ ◊πø«‚¡ª Á∆ Á«‘Ù ¡‹∂ ◊¬∆ È‘ƒ √∆Õ ¡«‹‘∆¡ª ‘≈Òª «Úæ⁄ Ù«‘È≈˜ ˘ «¬È√≈¯ Áπ¡≈¿π‰ Ò¬∆ ◊πø‚≈-ÍπÒ∆√«√¡≈√∆ ◊·‹Ø Û «÷Ò≈¯ ÿØ ˇ Á∆ Ùπ»¡≈ ‘ج∆ ¡Â∂ ÒØ’ª Á∆ «ÚÙ≈Ò Ò≈ÓÏøÁ∆ ’È «Úæ⁄ ’≈ÓÔ≈Ï∆ «ÓÒ∆Õ ÿØˇ Á≈ «¬‘ Íæ÷ Úæ‚∂ √È¡Â∆ Ù«‘ ´«Ë¡≈‰∂ «Úæ⁄ Ó˜Á»ª ¡Â∂ ‘Ø ÒØ’ª Á∆ ‘æ’∆ Ò«‘ Á∆ «¬æ’ ¡«‘Ó ÍÃ≈ÍÂ∆ ˛Õ «¬√ ÿØ ˇ ÁΩ ≈È Úæ ÷ -Úæ ÷ ÚØ ‡ Í≈‡∆¡ª Á∂ ÁÒ≈Ò Ò∆‚ª √Ó∂ ÿØˇ ˘ √≈ÏØ Â ≈˜ ’È Á∆ ’Ø « ÙÙ ’È Ú≈ˇ∆¡ª ’¬∆ ø◊ª Á∆¡ª Â≈’ª ˘ «È÷∂ÛÈ «Úæ⁄ ¡Â∂ «¬Ò≈’∂ «Úæ⁄ ÷∆¡ª «¬È’Ò≈Ï∆ Â≈’ª Á∂ ¡æ◊∂ Úæˉ Á≈ ≈‘ ÍæË≈ ’È «Úæ⁄ ’≈¯∆ ’≈ÓÔ≈Ï∆ ‘≈«√Ò ’∆Â∆ ˛Õ ÒØ ’ ‹ÁØ ∫ «¬’Óπ æ · ‘Ø ’∂ «¬Ó≈ÈÁ≈, ‹π fi ≈» Â∂ √ÓfiÁ≈ ¡◊Ú≈¬∆ ‘∂· ÔØ‹È≈ÏæË „ø◊ È≈ˇ ÒÛÁ∂ ‘È Âª Úæ ‚ ∂ ÂØ ∫ Úæ ‚ ∂ ÒØ ’ ÁπÙÓ‰ª ˘ Ó»Ë∂ Ó»ø‘ ‚∂◊ √’Á∂ ‘ÈÕ Ù«‘È≈˜ Á∂ ÏÒ≈Â’≈ Â∂ ’ÂÒ Á∂ ÁØ Ù ∆¡ª ˘ √‹≈ ’Ú≈¿π ‰ Ò¬∆ √ø ÿ Ù ’È Ò¬∆ ª ‹π fi ≈» ¬∂ ∂ ’ ≈ ’≈«¬Ó æ÷‰≈ ‘∆ ‘ØÚ∂◊≈ √◊Ø∫ ¡Ωª √Ó∂ √Óπæ⁄∂ ÒØ’ª ”Â∂ ’≈«¬Ó ◊πø‚≈ ≈‹ ÂØ∫ æ«÷¡≈ ¡Â∂ Óπ’Â∆ Á∆ ÒÛ≈¬∆ ˘ ˜≈∆ æ÷‰∆ Ò¬∆ Ú∆ ¬∂’∂ ˘ ‘Ø «ÚÙ≈Ò ¡Â∂ Әϻ ω≈¿π‰≈ ‘ØÚ∂◊≈Õ J Ó≈⁄ B@AE √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ 27 «Ú⁄≈ª Á≈ «Ú’≈√ ¡Â∂ »Û∆Ú≈Á∆ Ë≈È≈Ú≈ ◊∞⁄È È±Íπ ‘ Ô∞º◊ ¡≈͉∂ ‘≈‰ Á∂ Ò∂÷’ Â∂ √≈«‘Â’≈ ÍÀ Á ≈ ’Á≈ ‘À Õ √≈«‘Â’≈ ¿∞‘ «Ú«◊¡≈È∆ ‘∞≥Á≈ ‘À ‹Ø √Ó≈‹ Ò¬∆ ÈÚ∂∫ «Ú⁄≈ ¬∆‹≈Á ’Á≈ ‘ÀÕ «¬√ Â∑ª ¡√∆∫ ’«‘ √’Á∂ ‘ª «’ ‘ Ô∞º◊ Á∂ ¡≈͉∂ «Ú⁄≈ ‘∞≥Á∂ ‘ÈÕ ’Á∂ √Óª √∆ ‹ÁØ∫ ÓÈ∞º÷ Ú∆ Á»‹∂ ‹≈ÈÚª «‹‘≈ ‘∆ «¬º’ ‹≈ÈÚ √∆Õ ÓÈ∞º÷∆ «Ú’≈√ √Ï≥Ë∆ ’≥Ó ’Á∂ ¡≈ ‘∂ «Ú«◊¡≈È∆¡ª Á≈ «Ú⁄≈ ‘À «’ Òº÷ª √≈Ò Í«‘Òª ¡Î∆’≈ Á∆ «Î‡ ÚÀÒ∆ «Úº⁄ Ú‰Ó≈‰√ª ÂØ∫ «Ú’√ ‘ج∆ ÓÈ∞º÷∆ È√Ò ÁπÈ∆¡ª Á∂ Úº÷Úº÷ «÷º«Â¡ª º’ ÎÀÒ∆ ¡Â∂ ¡≈͉∆ È√Ò Á≈ ¡◊ª‘ Ú≈Ë≈ ’È Òº◊∆Õ ¿∞√ √Ó∂∫ Ú∆ Ï‘∞ √≈∂ ‹≥◊Ò∆ ‹∆Ú √È ‹Ø ÓÈ∞ º ÷ È≈ÒØ ∫ «’Â∂ Úº Ë Â≈’ÂÚ √ÈÕ «¬‘ ¿∞‘ √Óª √∆ ‹ÁØ∫ ËÂ∆ ”Â∂ ‹∆Úª Á∆¡ª ’¬∆ È√Òª ÍÀÁ≈ ‘ج∆¡ª ¡Â∂ ÒßÓ∂ ‹∆Ú √≥ÿÙª ”⁄Ø∫ ’¬∆¡ª Á≈ ÷≈ÂÓ≈ Ú∆ ‘Ø«¬¡≈Õ ‹∆Úª Á∂ «¬√ ’∞ÁÂ∆ √≥ÿÙ ”⁄Ø∫ ÓÈ∞ º ÷ È≈Ó Á≈ ‹∆Ú ‹∂  ± ‘Ø ’∂ «È’«Ò¡≈Õ √∆’ ͺ÷Ø∫ «¬√ Á≈ Ï‘∞ √≈∂ ‹≥ ◊ Ò∆ ‹∆Úª È≈Ò ’Ø ¬ ∆ Óπ’≈ÏÒ≈ Ì≈Ú∂∫ È‘∆∫ √∆ Í «ÁÓ≈◊∆ ͺ÷Ø∫ «¬‘ Á»‹∂ ‹∆Úª È≈Ò ’∞fi ÚºË ⁄∂ÂÈ √∆Õ «¬‘Ø «ÁÓ≈◊∆ √»fi È∂ ‘∆ «¬√ ˘ ËÂ∆ Á≈ √Ì ÂØ∫ √z∂Ù· ‹∆Ú Ï‰≈ «ÁºÂ≈ ¡Â∂ «¬‘ Á»‹∂ ‹≈ÈÚª Á≈ Ú∆ Ó≈Ò’ ω «◊¡≈Õ ¿∞√ √Ó∂∫ ËÂ∆ ”Â∂ ÓÈ∞º÷ª Á∆ «◊‰Â∆ Ì≈Ú∂∫ Ï‘∞ ÊØÛ∑∆ √∆ Í √»fi-√Ófi È∂ «¬√ ˘ ¡≈͉∆ È√Ò Á≈ Â∂ ˜ ∆ È≈Ò Ú≈Ë≈ ’È «Úº⁄ ÓÁÁ ’∆Â∆Õ ÓÈ∞º÷ Á∆ √Ófi ‘Ø ÚË∆ ª «¬√ È∂ Ï‘∞ √≈∂ ‹∆Úª ˘ Í≈Ò± ω≈ «Ò¡≈ ¡Â∂ «¬È∑ª ÂØ∫ ’¬∆ Â∑ª Á∂ ’≥Ó Ú∆ ÒÀ‰ Òº◊ «Í¡≈Õ ÓÈ∞ º ÷ ’Ø Ò «Ú⁄≈ª, Îπ «È¡ª ¡Â∂ √πÍ«È¡ª Á∆ ¡ÁÌ∞ºÂ Â≈’ √∆, «‹√ √Á’≈ ÓÈ∞º÷∆ √«Ì¡Â≈ «Ú’≈√ ’Á∆ ’Á∆ ¡º‹ Á∂ ’≥«Í¿±‡ Ô∞º◊ º’ Í‘∞≥⁄∆ ‘ÀÕ Úº÷-Úº÷ √Ó∂∫ ÁΩ≈È Áπ È ∆¡ª «Úº ⁄ Ï‘∞  √≈∂ «Ú⁄≈’, «ÚÁÚ≈È ¡Â∂ «¯Ò≈√Î ÍÀ Á ≈ ‘Ø ¬ ∂ «‹È∑ª Á∂ «Ú⁄≈ª È∂ ÁπÈ∆¡ª ˘ ÈÚ∆∫ «ÁÙ≈ «ÁºÂ∆Õ √π’≈Â, ÍÒÀ‡Ø, ¡√±, ’ȫο±Ù∆¡Ù, ◊ΩÂÓ ÏπºË, ◊∞» È≈È’ Á∂ Ú ‹∆, È∆ÂÙ∂ , Ó≈’√, Î≈«¬‚ ¡≈«Á Ù÷√∆¡Âª È∂ ¡≈͉∆ «ÈÚ∂’Ò∆ √Ø⁄ È≈Ò ÁπÈ∆¡ª ˘ ÍzÌ≈«Ú ’∆Â≈Õ »Û∆Ú≈Á∆ Ë≈È≈Úª ˘ ÂØ«Û¡≈ ¡Â∂ ÁπÈ∆¡ª ˘ ÈÚ∂∫ «Ú⁄≈ «ÁºÂ∂Õ √Ó∂ ∫ Á∂ ‘ ÁΩ «Úº ⁄ ÓÈ∞ º ÷ Á∂ √Ø ⁄ ‰-«Ú⁄≈È Á≈ „≥ ◊ ÏÁÒÁ≈ ¡≈«¬¡≈ ‘ÀÕ «Ú«◊¡≈È’ ÷Ø‹ª ¡Â∂ Â’È∆’∆ «Ú’≈√ È≈Ò «‹ºÊ∂ ÓÈ∞º÷ Á≈ «‘‰-√«‘‰ ¿∞ µ ’≈ ‘∆ ÂÏÁ∆Ò ‘Ø «◊¡≈, ¿∞µÊ∂ √Á∆¡ª Íπ≈‰∆¡ª «ÓºÊª Ú∆ ‡∞º‡ ‘∆¡ª ‘ÈÕ √Á∆¡ª ÂØ∫ ÓÈ∞º÷∆ √∆ √Ï≥Ë∆ √≈‚∆ ÒØ’Ë≈≈ ’«‘≥Á∆ ¡≈¬∆ ‘À «’ ”Â∂≈ ⁄≥Ó È‘∆∫ «’√∂ ’≥Ó ¡≈¿∞ ‰ ≈ ÍÙ» ¡ ª Á∂ ‘º ‚ «Ú’Á∂ “ “Í ¡º ‹ √«ÊÂ∆ ÏÁÒ ◊¬∆ ‘À Õ ÓÈ∞ º ÷ ∆ ¡≥◊ Á»«‹¡ª Á∂ ’≥Ó ¡≈¿∞‰ Òº◊ ͬ∂ ‘ÈÕ ÓÈ∞º÷ Á≈ ÷»È, ¡º÷ª, ◊∞Á∂, Î∂ÎÛ∂ ¡«Á Á»«‹¡ª Á∂ ’≥Ó ¡≈ √’Á∂ ‘ÈÕ «¬√ «ÚÙ∂ ”Â∂ ‘Ø Ú∆ ÷Ø‹ Ò◊≈Â≈ ‹≈∆ ‘ÀÕ ‘∞‰ º’ ¡√∆∫ ¡≈͉∂ Ë≈«Ó’ ◊zÊ ≥ ª Ù≈√ª «Úº⁄ ÍÛ∑Á∂ ¡≈¬∂ ‘ª «’ “Óª Á∆ ’∞º÷ «¬º’ Â∑ª Á≈ ’∞≥Ì∆ È’ ‘∞≥Á∆ ‘À «‹√ «Úº⁄ Íπº·≈ Ò‡«’¡≈ ‹∆Ú ºÏ ¡º◊∂ ¡‹Ø¬∆¡ª ’Á≈ ‘À «’ ÓÀ˘ «¬√ ’∞≥Ì∆ È’ ”⁄Ø∫ Ï≈‘ ’º„ ÓÀ∫ Ï≈‘ ¡≈ ’∂ Â∂≈ È≈Ó ‹Íª◊≈Õ Í ‹ÈÓ ÒÀ‰ ¿∞ Í ≥  ‹∆Ú Áπ È ∆¡ª Á∂ ≥ ◊ ÂÓ≈«Ù¡ª «Úº⁄ ◊ÒÂ≈È ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ“ «Ú«◊¡≈È È∂ ¡º‹ √≈˘ Áº«√¡≈ ‘À «’ Óª Á∆ ’∞º÷ «‹√ ”⁄Ø∫ ◊∞», Í∆, ÍÀ◊≥Ï ¡Â∂ Ó‘ªÈ≈«¬’ ‹ÈÓ∂ ¿∞‘ ’∞≥Ì∆ È’ È‘∆∫ ÏÒ«’ ͫں ‘ÀÕ Óª Á∆ ’∞÷ º «Úº⁄ Ϻ⁄≈ Ó≥Á-Ó≥Á Óπ√’≈¿∞∫Á≈ ‘ÀÕ ¡≈͉∂ ¡≈Í ˘ Ï∂‘ºÁ √πº«÷¡Â Ó«‘√»√ ’Á≈ ‘ÀÕ ¿∞‘Á∂ Áπ¡≈Ò∂ «¬º’ «fiºÒ∆Á≈ ÍÁ≈ ‘ÀÕ ¿∞‘Á∂ Ó»‘ ≥ «Úº⁄ ◊≥Á-Ó≥Á È‘∆∫ ‹ªÁ≈ ÏÒ«’ ¿∞‘ È≈Û»¬∂ ≈‘∆∫ ¡≈͉∆ ÷π≈’ ÒÀ «‘≈ ‘∞≥Á≈ ‘ÀÕ ‘∞‰ Óª Á∂ ◊Ì «Úº⁄ Ϻ⁄∂ ˘ «Ú⁄«Á¡ª Á∂«÷¡≈ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ «¬√ Â∑ª ÓÈ∞º÷∆ √«Ì¡Â≈ Ô∞º◊ª ÂØ∫ Ò◊≈Â≈ «Ú’≈√ ’Á∆ ¡≈¬∆ ‘ÀÕ «¬‘ ◊Â∆ ‘∞‰ Í«‘Òª Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂ Ï∂‘ºÁ Â∂˜ ‘Ø ◊¬∆ ‘ÀÕ √Ó≈«‹’ ÚÂ≈«¡≈ «Úº ⁄ Íπ ≈ÂÈ » Û ∆Ú≈Á∆ Ë≈È≈Úª ‡∞º‡Á∆¡ª ‘ÈÕ ’∞fi ÈÚ∆∫ Â∑ª ¡≥Ë«ÚÙÚ≈√ Ú∆ ‹ÈÓ ÒÀ ‘∂ ‘ÈÕ «Ó√≈Ò Ú‹Ø∫ ¡º‹ Úº÷-Úº÷ ’≥ÍÈ∆¡ª ’≈Ó≈Â∆ Ô≥ ÍzØ‚’‡ ω≈ ’∂ ÌØÒ∂-Ì≈Ò∂ ÒØ’ª ˘ Ò∞ º ‡ ‘∆¡ª ‘ÈÕ «Ú«◊¡≈È’ «Ú’≈√ Á∂ È≈Ò ÓÈ∞º÷ Á∂ «Ú⁄≈ª Á≈ «Ú’≈√ ‘؉≈ Ú∆ ÏÛ≈ ˜»∆ ‘À Í ’º‡Û »Û∆Ú≈Á∆ Â≈’ª ÈÚ∂∫ «Ú⁄≈ª ˘ ÏÁ≈Ù ȑ∆∫ ’Á∆¡ªÕ ‹∂ ’ «Ú’≈√ Á∂ È≈Ò-È≈Ò ÓÈ∞º÷ Á∆ √Ø⁄«Ú⁄≈ Á≈ «Ú’≈√ È‘∆∫ ‘∞ ≥ Á ≈ ª «Ú«◊¡≈È’ ÷Ø ‹ ª Ú∆ √Ó≈‹ Ò¬∆ «ÚÈ≈Ù’≈∆ √≈Ï ‘Ø √’Á∆¡ªÕ ˆÒ √Ø⁄ Ú≈Ò∂ ÓÈ∞º÷ª Á∂ ‘ºÊª «Úº⁄ ‹≈‰ È≈Ò «¬È∑ª Á∆ ˆÒ ÚÂØ∫ ‘؉∆ Ù∞» ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ ÈÚ∂∫ «Ú⁄≈ª Á≈ ‘ Ô∞º◊ «Úº⁄ «ÚØË ‘∞≥Á≈ ¡≈«¬¡≈ ‘ÀÕ Áπ È ∆¡ª Á∂ «‹‘Û∂ «÷º « ¡ª «Úº ⁄ »Û∆Ú≈Á∆ Â≈’ª ÚË∂∂ Ù’Â∆Ù≈Ò∆ ‘∆¡ª, ¿∞µÊ∂-¿∞µÊ∂ ‹∆ÚÈ Í¤Û «◊¡≈Õ ¿∞ ‘ √Ó≈‹ Ï‘∞  ں ‚ ∂ «Ú⁄≈’, «ÚÁÚ≈È, Ò∂÷’ ¡Â∂ «Ú«◊¡≈È∆ È‘∆∫ ÍÀÁ≈ ’ √’∆¡ªÕ «¬√ Á∂ ¿∞Ò‡ «‹ºÊ∂«‹ºÊ∂ Íπ≈‰∂ Ú∂«Ò¡ª «Úº⁄ Ú∆ ¡≈͉∂ «Ú⁄≈ Í◊‡ ’È Á∆ ’∞fi ¡≈˜≈Á∆ √∆, ¿∞µÊ∂ ÏÛ∂ ¿∞ÂÓ Á‹∂ Á≈ √≈«‘ «⁄¡≈ «◊¡≈Õ «Í¤Ò∂ ’∞fi ¡√∂ ÁΩ≈È Ô»Í∆È Á∂Ùª «Úº⁄ ‘ج∆¡ª «Ï‹Ò∆, ‡ÀÒ∆ÎØÈ, «√È∂Ó≈, ‡∆.Ú∆. ¡Â∂ ÓØÏ≈¬∆Ò ÎØÈ ¡≈«Á «Ú«◊¡≈È’ ÷Ø‹ª È∂ ÓÈ∞º÷∆ ‹∆ÚÈ Á≈ Ó» ≥ ‘ -Óπ ‘ ªÁ≈ ‘∆ ÏÁÒ «ÁºÂ≈Õ ÓÈ∞º÷ Á∂ √Ø⁄‰-«Ú⁄≈È ¡Â∂ ËÂ∆ Á∂ «Ú⁄‰ Á≈ „≥◊ ÏÁ«Ò¡≈ ‘ÀÕ «¬√ Â∑ª ⁄≈‘∆Á≈ ª «¬‘ ‘À ÓÈ∞º÷∆ «Ú’≈√ Á∂ È≈Ò-È≈Ò ÓÈ∞º÷ Á∆ √Ø⁄«Ú⁄≈ Á≈ Ú∆ «Ú’≈√ ‘؉≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À Í ÓÈ∞ º ÷ ˘ ‘È∂ ∂ «Úº ⁄ º ÷ ‰ Ú≈Ò∆¡ª »Û∆Ú≈Á∆ Â≈’ª √Á∆¡ª ÂØ∫ ÓÈ∞º÷∆ √Ø⁄ ˘ Íπ≈ÂÈ Ë≈È≈Úª Á∂ √≥◊Òª È≈Ò Ï≥È∑ ’∂ º÷‰ Á∆ ’Ø«ÙÙ ’Á∆¡ª ¡≈¬∆¡ª ‘ÈÕ ÁπÈ∆¡ª Ì «Úº⁄ «‹ºÊ∂-«‹ºÊ∂ ÓÈ∞º÷∆ √Ø⁄ »Û∆Ú≈Á∆ Ë≈È≈Úª ÂØ∫ Óπ’ ȑ∆∫ ‘∞≥Á∆ ª ¿∞µÊ∂ «Ú’≈√ Ú∆ «¬º’ Â∑ª È≈Ò «ÚÈ≈Ù ‘∆ √≈Ï «√º Ë ‘∞ ≥ Á ≈ ‘À ¡Â∂ «¬√ Á≈ Î≈«¬Á≈ ‘Ó∂Ù≈ Óπ· º ∆ Ì ÒØ’ª ˘ ‘∆ ‘∞Á ≥ ≈ ‘À √◊Ø∫ ≈‹ ’Á∆¡ª Â≈’ª ÒØ’ª Ò¬∆ «Ú’≈√ Á∂ “‘Ú≈¬∆ Ó«‘Ò“ ¿∞√≈ ’∂ ¿∞ È ∑ ª Á∆¡ª √Óº « √¡≈Úª ÂØ ∫ Ú∆ ’Ó≈¬∆¡ª ’ ‹ªÁ∆¡ª ‘ÈÕ ËÓ ¡√Ê≈Ȫ ¡Â∂ ‚∂«¡ª ”Â∂ Ò◊≈Â≈ ÚË ‘∆¡ª Ì∆Ûª Áº√Á∆¡ª ‘È «’ √Ó≈‹ Á∆ Ï‘∞«◊‰Â∆ ÏΩ«Ë’ ͺ ÷ Ø ∫ Ò◊≈Â≈ ’≥ ◊ ≈Ò ‘Ø ‘∆ ‘À Õ ⁄≥◊∆¡ª «’Â≈Ϫ, ÓÀ◊˜∆È, ¡÷Ï≈ ¡Â∂ ‡À Ò ∆«Ú˜È Á∂ ⁄≥ ◊ ∂ Íz Ø ◊ ≈Ó Íz √ ≈«Â ’’∂ √Ó≈‹ Á∆ √Ø ⁄ ˘ ÏÁ«Ò¡≈ ‹≈ √’Á≈ ‘À Õ √≥ ’ ∆È Á≈«¬«¡ª ˘ ÂØÛ ’∂ Ï‘∞-«◊‰Â∆ ÒØ’ª Á∆ √Ø⁄ ˘ Ó≈ÈÚÚ≈Á∆ √Ø⁄ ω≈«¬¡≈ ‹≈ √’Á≈ ‘À Õ ⁄≥ ◊ ∂ ¡Â∂ ÈÚ∂ ∫ -ÈÚ∂ ∫ «Ú⁄≈ ◊z « ‘‰ ’Á∂ «‘‰ È≈Ò «˜≥Á◊∆ ÚË∂∂ Ó≈ȉÔØ◊ ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ «¬√ Ò¬∆ √≈˘ √Ì ˘ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À «’ ¡≈͉∂ «ÁÓ≈◊ª Á∂ Á ÷πºÒ∑∂ º÷ ’∂ ÈÚ∂∫ «Ú⁄≈ª ˘ ÍzÚ∂Ù ‘؉ Á∂¬∆¬∂Õ ÈÚ∂∫ «Ú⁄≈ª Á∆ ØÙÈ∆ «Úº⁄ »Û∆Ú≈Á∆ Ë≈È≈Úª Á∆ Ëπ ≥ Á ¡≈͉∂ ¡≈Í «Ï÷‰ Òº◊ ÍÀ∫Á∆ ‘ÀÕ ÈÚ∂∫ «Ú⁄≈ √≈‚∆¡ª √Ø⁄ª ˘ «ÚÙ≈ÒÂ≈ Ï÷ÙÁ∂ ‘ÈÕ √≈‚∂ «Ú‘≈ ˘ ÂÏÁ∆Ò ’Á∂ ‘ÈÕ √≈˘ ‘ ÚÂ≈∂ ˘ Á∂ ÷ ‰, √Ófi‰ ¡Â∂ Í÷‰ Á∆ «ÁzÙ‡∆ «ÓÒ ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ √≈‚∆ √Ø⁄ ËÓª, Ó˜∑Ϫ ¡Â∂ √≥ Í Á≈Úª Á∂ Á≈«¬«¡ª ˘ ¿∞Òßÿ ’∂ ÓÈ≈ÚÚ≈Á∆ √Ø⁄ ω ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ Ó≈ÈÚÚ≈Á∆ ÎÒ√Î≈ ÓÈ∞º÷ ‹≈Â∆ Á∂ ‘ Â∑ ª Á∆¡ª Óπ Ù ’Òª, √Óº«√¡≈Úª Á≈ ‘ºÒ ‘ÀÕ «¬‘Ø ÎÒ√Î≈ √≈‚∂ √«Ó¡ª Á∆ √Ì ÂØ∫ Úº‚∆ ÒØÛ Ú∆ ‘ÀÕ IHEE@-EA@I@ √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ Ó≈⁄ B@AE 28 ’zªÂ∆’≈∆ ’Ú∆ Í≈Ù ‚≈. √π«≥Á Ë≥‹Ò ? Í≈Ù ’Ω‰ √∆ ? - Ï‘∞ √≈∂ ’Ú∆ ’ ë zªÂ∆í È≈Ò ¿∞√ √Ó∂∫ ‹∞ÛÁ∂ È∂ ‹ÁØ∫ ¿∞‘ Í’ΩÛ ¿∞Ó «Ú⁄ ¡≈¿∞∫Á∂ È∂Õ Í Í≈Ù ¤Ø‡∆ ¿∞Ó «Ú⁄ ‘∆ ¡≈͉∂ Í«‘Ò∂ ’≈«Ú √≥◊z«‘ È≈Ò ‘∆ ’z ª Â∆’≈∆ ’Ú∆¡ª «Ú⁄ Ù≈«ÓÒ ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘À, AIE@ «Ú⁄ ‹ÈÓ ÒÀ‰ «Íº¤∫Ø ⁄Û∑Á∆ ‹Ú≈È∆ «Ú⁄ ‘∆ ¿∞‘ ’ ë ªz Â∆’≈∆í ‘Ø «◊¡≈ √∆Õ Ì≈Ú ¡Ê ‘À «’ ë ’ z ª Â∆í Á ∆ «Ú⁄≈Ë≈≈ Á∆ Ó‘ºÂÂ≈ ˘ ¿∞‘ ◊Ì»‡ ¿∞Ó∂ ‘∆ √Ófi ⁄πº«’¡≈ √∆Õ ¡≈͉∂ ’ÂÒ ‘؉ º’ ¿∞‘ ’ ë ªz Â∆í È≈Ò ‹∞«Û¡≈ «‘≈Õ ÏÛ∆ «ÙºÁ È≈Ò Ø‘-«ÚÁØ‘ «Ú⁄ Ù≈«ÓÒ «‘≈Õ B@Ú∆∫ √Á∆ Á≈ ’ج∆ Ú∆ ‘Ø Í≥‹≈Ï∆ ’Ú∆ Í≈Ù «‹ºÈ∆ ¤Ø‡∆ ¿∞Ó «Ú⁄ ’zªÂ∆’≈∆íÙÏÁ È≈ˇ «¬’-«Ó’ È‘∆∫ ‘Ø √«’¡≈Õ √Ø Í≈Ù Óπ º ÷ ÂΩ í  ∂ ’z ª Â∆’≈∆ ’Ú∆ √∆Õ ¿∞ √ «Ú⁄ «Ú⁄≈Ë≈≈ ¡Â∂ ÓΩ«Ò’Â≈ Á≈ √πÓ∂Ò √∆, ≈‹È∆Â∆ ¡Â∂ ’«ÚÂ≈ Á≈ «ÙºÁ ÌÍ» √πÓÒ ∂ ¿∞√ ¡≥Á Ì«¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ «¬√ ’’∂ ¿∞‘ Í≥‹≈Ï∆ Á∂ ÈΩ∫ ÓØ„∆ ’Ú∆¡ª «Ú⁄Ø∫ «¬º’, ¡Â∂ Ï‘∞ ¤Ø‡∆ ¿∞Ó «Ú⁄ ’zªÂ∆’≈∆ «Ú⁄≈Ë≈≈ Ú≈Ò≈, ¡≈’zØÙ Ì∆ ’«ÚÂ≈ «Ò÷‰ Ú≈Ò≈ ’Ú∆ ω «◊¡≈Õ Í≥ ‹ ≈Ï∆ ’zªÂ∆’≈∆ ’«ÚÂ≈ Á∂ ÈΩ∫ ÓØ„∆ ’Ú∆ Í≈Ù, Ò≈Ò «√≥ ÿ «ÁÒ, √≥  ≈Ó ¿∞Á≈√∆, ‘Ì‹È ‘ÒÚ≈Ú∆, ◊∞Á∆Í ◊∂Ú≈Ò, ÁÙÈ ÷‡’Û, ¡Ó‹∆ ⁄≥ÁÈ, Ú«¡≈Ó √≥Ë,» ¡Â∂ √≥ √≥Ë» AIG@«Ú¡ª Á∂ ¡≥Ì Á∆ √≈‚∆ Ò∂÷’Í∆Û∑∆ Á∂ È≈«¬’ √ÈÕ Í≈Ù ’zªÂ∆’≈∆ «’¿∞∫ Ï«‰¡≈? - ‹ÁØ∫ ¡≈͉∂ ¡≈Ò∂-Áπ¡≈Ò∂ Ï≈∂ ’ج∆ «ÙºÁ È≈ˇ «¬‘ Ó«‘√»√ ’∂ «’ «‹‘Û∆ «˜≥Á◊∆ ¿∞‘ «‹¿∞∫ ‘∂ È∂, ¿∞‘ «‹¿∞ ∫ ‰ ÔØ ◊ È‘∆∫ ‘À , ≈‹È∆Â’√Ó≈«‹’-¡≈«Ê’ „ª⁄≈ Â∞ ‘ ≈‚∂ √πÍ«È¡ª, ’ÒÍÈ≈ Á∆¡ª ¿∞‚≈‰ª ˘ Ïπ∂ Â∆’∂ È≈Ò ¡≈͉∆ Ó≥«˜Ò  í ∂ Íπ‹ º ‰ ÂØ∫ Ø’ «‘≈ ‘À, ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ ˘ ¿∞√ Á≈ ‘º’ È‘∆∫ «ÓÒÁ≈, «Î ı≈‘Ù ‘∞Á ≥ ∆ ‘À «’ ‹ª «¬√ „ª⁄∂ ˘ √Ú∆’≈ ’ Ò˙ ‹ª «¬√ Á∂ «Ú∞ºË √≥ÿÙ ’ØÕ «‹ºÈ∆ ¤∂Â∆ ¡Â∂ «ÙºÁ È≈Ò ’ج∆ «ÚÁØ ‘ ¡Â∂ √≥ ÿ Ù Á≈ √Â≈ ¡Í‰≈¿∞ ∫ Á≈ ‘À , ¿∞ È ∑ ª ¤∂  ∆ ¿∞ ‘ ’zªÂ∆’≈∆ ω ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ Í≈Ù Ú∆ «¬≥‹ ‘∆ ’zªÂ∆’≈∆ ω «◊¡≈Õ ’∆ H@«Ú¡ª Á∂ Á‘≈’∂ Á∂ ‘≈Ò≈ ¿∞√ Á∆ ’zªÂ∆’≈∆ √Ø⁄ Á≈ ’≈È Ï‰∂? - È‘∆∫, Í≥‹≈Ï Á∆ H@«Ú¡ª Á∂ Á‘≈’∂ Á∆ Á«‘Ù Í≈Ù Á∂ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ ÈÚª ÓØÛ Á∂‰ Ú≈Ò∆ Á»‹∆ Úº‚∆ ÿ‡È≈ √∆ ‹ª Í≈Ù Á∂ ’zªÂ∆’≈∆ ‘؉ Á≈ Á»‹≈ ’≈È √∆, Í«‘Ò≈ È‘∆∫ √∆Õ Í≈Ù ¡√Ò «Ú⁄ ‘’»ÓÂ∆ ¡Â∂ «Î’» Á«‘ÙÂ◊Á∆ ÁØÚª Á≈ «ÚØË∆ √∆Õ ‹∂ ’∂ÚÒ «¬‘ «’‘≈ ‹≈Ú∂ «’ ¿∞‘ √‡∂‡ ‡À«∂ ˜Ó ‹ª ‘’»ÓÂ∆ Á«‘ÙÂ◊Á∆ Á≈ «ÚØË∆ √∆, ª «¬‘ ¿∞√ Á∆ Ùı√∆¡Â Á≈ ¡Ë»≈ ͺ÷ ‘ÀÕ «¬‘ ◊º Ò ‹≈‰∂ - ¡‰‹≈‰∂ , «Î’» (BA Ó≈⁄ B@AD ˘ [email protected] Àµ‚ ¡ÀµÎ ¡ÀµÓ ∂‚∆˙ ’ÀÒ◊∆ Á∂ √≥⁄≈Ò’ «Ù∆ È≈◊ È≈Ò ‘ج∆ ◊ºÒÏ≈  í ∂ ¡≈Ë≈«Â) Á«‘ÙÂ◊Áª Á∂ ‘º’ «Ú⁄ Ì∞◊ÂÁ∆ ‘ÀÕ ‹∂ ’∂ Ú Ò «¬‘ ’‘Ø ∫ «’ Í≈Ù «Î’» Á«‘ÙÂ◊Á∆ Á∂ «Ú∞Ë º √∆, ª «Î «¬‘ ◊º Ò ‘’» Ó Â∆ Á«ÙÂ◊Áª ˘ ͺ · ∂ Í≈¿∞∫Á∆ ‘ÀÕ Í»∂ √º⁄ Á≈ «Í¤Ø’Û «¬‘ ‘À «’ Í≈Ù Í«‘Ò∂ ’≈«Ú-√≥◊z«‘ ÒØ‘ ’Ê≈íÈ≈Ò ‹ÁØ∫ √≈‚∂ √≈‘Ó‰∂ ¡≈¿∞∫Á≈ ‘À ª AIG@ «Ú⁄ ¿∞√ √Ó∂∫ ¿∞‘ B@ √≈Ò ÂØ∫ ÿº‡ ¿∞Ó Á≈ √∆ Â∂ ‹∂Ò∑ «Ú⁄ √∆Õ ¿∞‚Á∂ Ï≈˜ª Ó◊í(AIGD) ¿∞√ Á≈ Á» ‹ ≈ ’≈«Ú-√≥ ◊ z « ‘ √∆, ¡Â∂ √≈‚∂ √«Ó¡ª «Ú⁄í Â∆‹≈, ‹Ø √Â≥Ï AIGH «Ú⁄ ¿∞√Á∂ «‹¿∞∫Á∂ ‹∆¡ ¤«Í¡≈ √∆Õ √Ø Í≈Ù ˘ ’zªÂ∆’≈∆ ’«ÚÂ≈ Á∂ È≈Ò ‹ØÛÈ Ú≈Ò≈ «Î’» Á«‘ÙÂÚ≈Á È‘∆∫ √∆, √◊Ø∫ ‘’»ÓÂ∆ Á«‘ÙÂÚ≈Á √∆Õ «¬√ Ï≈∂ «¬‘ Áº√‰≈ ‹»∆ ‘À «’ ‹ÁØ∫ Í≈Ù Í≥‹≈Ï∆ ’«ÚÂ≈ Á∂ «ÁzÙ ¿∞µÍ Ș ¡≈¿∞∫Á≈ ‘À ª ¿∞√ √Ó∂∫ È’√ÒÏ≈Û∆ ÒØ’ Ò«‘ ⁄ºÒ ‘∆ √∆, «¬√∂ ’’∂ ¿∞√Á∆ ’«ÚÂ≈ «Ú⁄ «¬√∂ ÁΩ Á≈ ‹ÒΩ¡ Ș ¡≈¿∞∫Á≈ ‘ÀÕ ‹ÁØ∫ G@«Ú¡ª Á∂ ¡≥ «Ú⁄ Â∂ H@«Ú¡ª Á∂ Ù∞» «Ú⁄ «Î’» Á«‘ÙÂÚ≈Á Í≥‹≈Ï «Ú⁄ ¡≈¿∞∫Á≈ ‘À, ¡Â∂ ÒØ’ «Î’» Â∂ ‘’»ÓÂ∆ Á«‘ÙÂÚ≈Á Á∂ ÁØ ÍπÛª «Ú⁄’≈ Í∆√∂ ‹≈‰ Òº◊Á∂ ‘È, ¿∞ √ √Ó∂ ∫ Í≈Ù È∂ «Ùº Á  È≈Ò Ó«‘√»√ ’∆Â≈ «’ «¬√ Â∑ª Á∂ «Î’» Á«‘ÙÂÚ≈Á Á∂ «ÚØË «Ú⁄ ‚‡ ‹≈‰≈ Ú∆ ‹≈◊Á∆ ˜Ó∆ Ú≈Ò∂ ’Ú∆ Á≈ ‘º’ ¡Â∂ ¯˜ ‘∞Á ≥ ≈ ‘À, ¡Â∂ Í≈Ù È∂ ¡≈͉≈ «¬‘ ¯˜ Í» ∆ ÂÈÁ∂ ‘ ∆ È≈Ò «ÈÌ≈«¬¡≈Õ Í≈Ù Á∂ ¡≈ÒØ⁄’ ’«‘≥Á∂ È∂ ¿∞√ ˘ Ï≈¡Á «Ú⁄ ÏØ⁄ «Ò¡≈ «◊¡≈, ‹ª ‹∂Ï «Ú⁄ Í≈ «Ò¡≈ «◊¡≈! - «¬º’ «Ë Á≈ Ù‘∆Á Á»‹∆ «Ë Ò¬∆ ¡ºÂÚ≈Á∆ ‘∞≥Á≈ ‘ÀÕ Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ, ≈‹◊»», √π÷Á∂Ú «‘≥Á√Â≈È Á∆ ‹ÈÂ≈ Ò¬∆ ‘∆Ø È∂, Í √ª‚√ Á∂ Í«Ú≈ ’ØÒØ∫ ¿∞‘Ȫ Ï≈∂ Íπº¤Ø «’ ’∆ ¿∞ ‘ Ì◊ «√≥ ÿ ˘ Ù‘∆Á∂ - ¡≈˜Ó ’«‘‰◊∂? «¬√∂ Â∑ ª Í≈Ù Á∂ «ÚØ Ë ∆ «Ú⁄≈Ë≈≈ Ú≈«Ò¡ª Ò¬∆ Í≈Ù È≈ ’Á∆ √∆, È≈ ‘∆ ‘À, Â∂ È≈ ‘∆ ’Á∆ ‘ج◊ ∂ ≈Õ ¿∞‘Ȫ Á∆¡ª ¡º÷ª «Ú⁄ ª Í≈Ù «¬≥Ȫ Û’Á≈ √∆ «’ ¿∞‘Ȫ ˘ ¿∞√ Á∂ ı»È Á∆ Ú∆ ÒØÛ Í¬∆Õ √ÍÙ‡ ‘À «’ ’Ω‰ ’«‘ «‘≈ Í≈Ù ’∆ √∆, ‹ª ’Ω‰ √∆! Á»√≈, Í≈Ù ˘ ¡≈͉∆ ‹∂Ï «Ú⁄ Í≈¿∞‰ Ú≈Ò∂ ÓπÁ º ∂ Á∆ ◊ºÒ ÂØ∫ Í«‘Òª «¬‘ Ú∆ Á∂÷Ø «’ Ì◊ «√≥ÿ ˘ ’ª◊√∆¡ª, ‹È√≥ ÿ ∆¡ª, ¡≈∆¡≈ √Ó≈‹∆¡ª, ¡’≈Ò∆¡ª ÂØ∫ ÒÀ ’∂ ‘∂’ È∂ ‘∆ ¡≈͉∆ ‹∂Ï «Ú⁄ Í≈¿∞‰ Á∆ ’Ø«ÙÙ ’∆Â∆ ‘À, Í ÒØ’ ‹≈‰Á∂ È∂ «’ AICA «Ú⁄ Ó‘≈ÂÓ≈ ◊ªË∆ ¡Â∂ ’ª◊√∆¡ª È∂ ’∆ ̱ « Ó’≈ «ÈÌ≈¬∆ √∆! «’√∂ Ú∆ Úº ‚ ∆ Ùı√∆¡Â ˘ ‹∂Ï «Ú⁄ Í≈¿∞‰ Ú≈Ò∂ ÓΩ’≈Íz√ª Á∆ ’Á∂ ’ج∆ ’Ó∆ È‘∆∫ ‘∞Á ≥ ∆Õ Í Í≈Ù Ï≈∂ √ÍÙ‡ ‘À «’ ¿∞√Á∂ ÍÀ’ Ø ≈ Í«‘Òª Ú∆ Í≈Ù Á∆ «Ú⁄≈Ë≈≈ Á∂ √ÓÊ’ √È ¡Â∂ ¡º‹ Ú∆ ‘È, ’ºÒ∑ Ú∆ «‘‰◊∂Õ Ó∂∆ ◊ºÒ ’Á∂ ‘Ø∫ ª √π«≥Á Ë≥‹Ò AIG@ «Ú⁄ Ú∆ Í≈Ù Á≈ ÁØ√ √∆, ¡º‹ Ú∆ ‘ÀÕ Í≈Ù Á∂ «‹¿∞∫Á∂ ‹∆ Ú∆ ¿∞√ È≈Ò «ÓÒÁ≈ «‘≈ Â∂ ‘∞‰ Ú∆ ¿∞√Á∆ «Ú⁄≈Ë≈≈ È≈Ò «Í¡≈ ’Á≈ ‘ªÕ «Ú⁄≈ª Á∆ «È≥ÂÂ≈ ¡Â∂ Ò◊≈Â≈Â≈ Ò¬∆ Ú¯≈Á≈∆ Á≈ ‘؉≈ ˜»∆ ‘ÀÕ ? Â∞‘≈‚∂ Í≈Ù È≈Ò «Èº‹∆ √Ï≥˪ Ï≈∂ Áº√!Ø - Ó∂∂ ¿∞√ Á∂ È≈Ò «Èº‹∆ ¡Â∂ «Ú⁄≈Ë≈’ √Ï≥Ë √È, È∂ÛÂ≈ √∆, ¡Â∂ ‘ÀÕ «Èº‹∆ √Ï≥˪ Ï≈∂ Í≈Ù ‡z√‡ «ÏÒ’∞Ò º √ÍÙ‡ ‘ÀÕ Ï‘∞ ÒØ’ È∂ «‹‘Û∂ Í≈Ù Á≈ È≈Ó ÚÂ’∂ Úº‚≈ Ï‰È Á∆ ’Ø«ÙÙ ’ ‘∂ È∂, ÓÀ∫ «√¯ «¬≥È≈ ‘∆ ’‘ª◊≈ «’ ‹ÁØ ∫ AIHF Â∂ AIHG «Ú⁄ ¿∞ ‘ ’ÀÒ∆ÎØÈ∆¡≈ ¡≈«¬¡≈, ÓÀ∫ ÁØ Ú≈ ¿∞√ ˘ «ÓÒ‰ «◊¡≈ √∆Õ ’¬∆-’¬∆ «ÁÈ ¡√∆∫ Í«‘Òª Ú∆ «¬’º·∂ «‘≥Á∂ ‘∂ ‘ªÕ ë ‹ º Ê ∂ Ï ≥ Á ∆í Â∂ ë « √¡≈Ûí «Ú⁄ Ú∆ ÓÀ ∫ ¤ÍÁ≈ «‘≈ ‘ªÕ «¬‘ ÁØÚ∂∫ Í⁄∂ Í≈Ù ’º„Á≈ ‹ª ’„Ú≈¿∞∫Á≈ «‘≈ ‘À, AIG@ ÂØ∫ Ù∞» ‘ج∆ √≈‚∆ È∂ÛÂ≈ ¿∞√Á∂ ¡≥ º’ «ÈÌ∆ ‘ÀÕ √Ì ÂØ∫ Ó‘ºÂÚÍ»È ◊ºÒ √ªfi∆ ’È Ú≈Ò∆ «¬‘ ‘À «’ Ó∂ ∆ «¬’ÒΩÂ∆ Ï∂‡∆ √ ë ÓÂ≈í Á≈ ‹ÈÓ B@ Ó¬∆ AIHG ˘ ‘Ø«¬¡≈ √∆, ‹ÁØ∫ ¡◊√ AIHG «Ú⁄ ÓÀ∫ Í≈Ù ˘ «ÓÒ‰ «◊¡≈ ª ¿∞√È∂ ¿∞Ҫ̪ «ÁºÂ≈ «’ Ï∂‡∆ ˘ È‘∆∫ «Ò¡≈«¬¡≈Õ Ïº⁄∆ ¤Ø‡∆ √∆ Â∂ ÓÀ∫ ¿∞√ ˘ È≈Ò È‘∆∫ ÒÀ’∂ «◊¡≈ √∆, Í ¡◊√ AIHG «Ú⁄ ÓÀ∫ ¿∞√ Ò¬∆ ¡≈͉∆ Ï∂‡∆ Á∆ ÎØ‡Ø ÒÀ «◊¡≈ √∆Õ √Ó∂∫ Á≈ «’º‚≈ Úº‚≈ Ëz‘ Ø ‘À, ÓÀ∫ «’Ú∂∫ Áº√ª! ‹ÁØ∫ BC Ó≈⁄ AIHH ˘ Í≈Ù ˘ ÂÒÚ≥‚∆ √Ò∂Ó «Ú⁄ ◊Øˇ∆¡ª Ó≈∆¡ª ◊¬∆¡≈ ª ¿∞√ Ú∂Ò∂ Ó∂∆ «¬’ÒΩÂ∆ Ϻ⁄∆ Á∆ Â√Ú∆ ¿∞√Á∆ ‹∂Ï «Ú⁄ √∆Õ ¿∞‘Á∂ ¿∞µÍ Í≈Ù Á∂ √∆ «Ú⁄Ø ∫ Á∆ «È’ˇ∆ ÷≈«Ò√Â≈È∆ Á«‘ÙÂ◊Áª Á∆ «¬º’ ◊ØÒ∆ ¡Â∂ Í≈Ù Á∂ ı»È Á∂ «ÈÙ≈È Ú∆ Òº◊∂ ‘ج∂ ‘ÈÕ ÓÀ˘ «¬’ Â∑ª È≈Ò «¬‘ Ó«‘√»√ ‘∞Á ≥ ≈ ‘À «’ ‘Ó∂Ùª Ò¬∆ «Ú¤ÛÈ ÂØ∫ Í«‘Òª Í≈Ù È∂ √πÈ‘ ∂ ≈ «ÁºÂ≈ ‘À, «‹Ú∂∫ ’zªÂ∆’≈∆ ’Ú∆ √≥ ≈Ó ¿∞Á≈√∆ Á∆¡ª √ª ‘È: ““‹∂ ’ ¡º ‹ È≈ ‘º ’ ª Á∆ ◊º Ò ’∆Â∆, √≈∂ Ϻ«⁄¡ª Á∂ «Ú‘ÈÀ∫ ⁄Ø‘Ò ‹ÒÁ∂Õ ÷∂ª «Ú⁄ «’√≈È Á∂ ÏØ‘Ò ‹ÒÁ∂, Ó∂∂ ◊∆ ‹ÒÁ∂, Ó∂∂ ÿØÒ ‹ÒÁ∂®U √πÈ∂‘≈ «¬‘ √∆ «’ «‹¿∞∫Á∂ «‘‰ Ú≈«Ò˙! ‹∂ ¡≈͉∂ ‘º’ª ¿∞µÍ Í«‘≈ È≈ «ÁºÂ≈ ª Á«‘ÙÂ◊Á∆ Â∞‘≈‚∂ Ϻ«⁄¡ª Á≈ «¬‘ ‘≈Ò ’∂◊∆Õ Í≈Ù Á∆ ÌÀ‰ Í≥Ó∆ √≥Ë» «◊ºÒ È∂ Í≈Ù Á∂ ¡≥ √Ó∂∫ Á≈ √≈≈ ¡≈÷∆ √Ó≈È ¡≈͉∂ ’ØÒ √πº«÷¡Â º«÷¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ ‹ÁØ∫ ¿∞√È∂ ÓÀ˘ Í«‘Ò∆ Ú≈ «¬‘ Â√Ú∆ «Á÷≈¬∆ ª ¡√∆∫ ÁØÚ∂∫ ÌÀ‰-Ì≈ «‹√ ¡Ú√Ê≈ «Ú⁄Ø∫ Òßÿ∂ ‘ØÚª◊∂, Â∞√∆∫ ı∞Á ¿∞√Á≈ ¡≥Á≈˜≈ Ò◊≈ √’Á∂ ‘ØÕ Í≈Ù Ô≈Á◊≈∆ ’ΩÓªÂ∆ ‡z√‡ Á∂ Ï‰È Ï≈∂, «¬√ Á∆ ¡‹Ø’∆ ω Ï≈∂ ’∞fi ‘Ø √ÍÙ‡ ’Ø! - BC Ó≈⁄ AIHH ˘ ¡≈͉∂ «ÓºÂ ‘≥√ ≈‹ √Ó∂ ‹ÁØ∫ Í≈Ù ’ÂÒ ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘À ª √Óπº⁄∂ Í≥‹≈Ï Á∂Ù Á∂ ’zªÂ∆’≈∆ ÷∂Ó∂ «Ú⁄ ◊∞º√∂ Â∂ √Ø◊ Á≈ Ó≈‘Ω Ò √∆Õ √≈‚∂ Íz « √º Ë È≈‡’’≈ ◊∞ÙÈ «√≥ÿ È∂ ë√ÓÂ≈í Í⁄∂ «Ú⁄ ¡ÀÒ≈È ’∆Â≈ «’ «¬º’ ’ΩÓªÂ∆ ‡z√‡ ω≈ ‘∂ ‘ÈÕ ¿∞√ÂØ∫ ÓÀ˘ ÍÂ≈ Òº«◊¡≈ «’ ¿∞√Á∂ ÓÀ∫Ï ◊∞ÙÈ «√≥ÿ, ‹Ó‘»∆ ¡«Ë’≈ √Ì≈ Á∂ ÍzË≈È Ó«‘≥Á «√≥ÿ √≥Ë» «‹‘Û∂ Í«‘Òª ‹ ë ºÊ∂Ï≥Á∆í Í⁄∂ Á∂ √≥Í≈Á’ √È, Í≈Ù Á∂ «ÍÂ≈ √Ø‘‰ «√≥ÿ √≥ Ë » Ô» . ¡À µ √. ¬∂ . ÂØ ∫ , «¬≥ ◊ ÒÀ ∫ ‚ ÂØ ∫ «¬≥ ‚ ∆¡È Ú’˜ ¡À √ Ø √ ∆¬∂ Ù È Á∂ ‹ÈÒ √’ºÂ ¡ÚÂ≈ «√≥ÿ ‹Ω‘Ò, ¡Â∂ Í≥ ‹ Úª Â∂ ¡≈÷∆ ÓÀ ∫ ñ√π « ≥ Á Ë≥‹Ò-’ÀÈ∂‚≈ ÂØ∫ ω≈¬∂ ◊¬∂ ‘ÈÕ «Î Á√≥Ï AIHH «Ú⁄ √Ï-√≥ÓÂ∆ È≈Ò ’ÈÚ∆È ÓÀ˘ ω≈«¬¡≈ «◊¡≈ Â∂ ¿∞ÁØ∫ ÂØ∫ ÒÀ∫’∂ ‘∞‰ º’ «˜≥Ó∂Ú≈∆ «ÈÌ≈ «‘≈ ‘ªÕ Í«‘Ò∂ «Â≥È ÓÀ∫Ϫ (◊∞ÙÈ «√≥ÿ, Ó«‘≥Á «√≥ÿ √≥Ë», √Ø‘‰ «√≥ÿ √≥Ë») Á∂ √Á∆Ú∆ «Ú¤ØÛ≈ Á∂‰ ÂØ∫ Ï≈¡Á, Ï‘∞ √≈∂ ¿∞Â≈Úª «Ú⁄Ø∫ Òßÿ ’∂ ¡º‹’Ò Í≈Ù Ô≈Á◊≈∆ ’ΩÓªÂ∆ ‡z√‡ Á∂ A@ ÓÀ∫Ï ‘È: Ì≈ ÂØ∫ ‚≈. Í«Ó≥Á «√≥ÿ, ’‘≈‰∆’≈ ¡Â‹∆Â, ’≈Ó∂ ‚ ◊∞Ó∆ (Á∂Ù Ì◊ Ô≈Á◊≈ ’Ó∂‡∆ ‹ÒßË), ◊∞ÙÈ Ì≈¡ ‹∆ Á∆ Ï∂‡∆ ‚≈. ¡∆Â, ¡Â∂ ‹◊∆ ‹Ø√‰ ‘È; Ô» . ’∂ . ÂØ ∫ √π ÷ Á∂ Ú «√º Ë » («¬≥ ‚ ∆¡È Ú’˜ ¡À √ Ø √ ∆¬∂ Ù È) ¡Â∂ Ì≈ ̱ÙÈ; Ô».¡Àµ√.¬∂. ÂØ∫ Í≈Ù Á∆ ÌÀ‰ Í≥Ó∆ √≥Ë» «◊ºÒ ¡Â∂ √π÷«Ú≥Á ’≥ÏØ‹; ’ÀÈ∂‚≈ ÂØ∫ √π«≥Á Ë≥‹ÒÕ ’∞fi ÓÀ∫Ï ‘Ø ÒÀ‰ Á≈ «Ú⁄≈ ‘ÀÕ «¬‘ ‘À Í≈Ù Ô≈Á◊≈∆ ’ΩÓªÂ∆ ‡z√‡ Á∆ ÓΩ‹»Á≈ ωÂ! AIIG «Ú⁄ Â∞√∆∫ «Í≥‚ ÒªÏÛ≈ ¡≈¬∂ √∆Õ ¿∞ Á Ø ∫ Í≈Ù Ï≈∂ Â∞ ‘ ≈‚∆¡ª «’Ú∂ ∫ Á∆¡ª ◊ºÒª ‘∞Á ≥ ∆¡ª √È ? - Ó«‘≥ Á «√≥ ÿ √≥ Ë » (‹Ó‘» ∆ ¡«Ë’≈ √Ì≈ Í≥‹≈Ï Á∂ ¿∞√ √Ó∂∫ Á∂ ÍzË≈È √È), Ó≈√‡ √πÁÙÈ ’∞Ó≈ ÒªÏÛ≈ √≈‚∂ ‡z√‡ Á∆ Í≥‹≈Ï ’Ó∂‡∆ Á∂ √’º  √È, ‹∞ Ò ≈¬∆-¡◊√ AIIG Á≈ √Óª √∆, ¡√∆∫ √≈∂ «¬º’ «ÁÈ √À  í ∂ «È’Ò∂ √∆Õ Â∞√∆∫ Ú∆ √≈‚∂ È≈Ò √∆- ¡√∆∫ ‡z √ ‡ ÚÒØ ∫ ‚≈. ‹◊Â≈ Á≈ √ÈÓ≈È ’È≈ √∆ Â∂ «¬√∂ «√Ò«√Ò∂ «Ú⁄ √Ò≈‘ ’È ÓÀ∫ ÒªÏÛ≈ «◊¡≈ √∆Õ Íπº¤‰≈ ª ÓÀ˘ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À «’ «Ù∆ ‹∆, Â∞√∆∫ ¿∞√ √Ó∂∫ ’∆ √π«‰¡≈ √∆ Â∂ «’‘Û∆¡ª ◊ºÒª Â∞‘≈˘ Ô≈Á È∂, Í Â∞‘≈‚∂ ͺ∞¤‰  í ∂ ÓÀ∫ Áº√‰≈ ⁄≈‘ª◊≈ «’ √≈‚∆¡ª ◊ºÒª Í≈Ù Ï≈∂, ’zªÂ∆ Ï≈∂, Í≈Ù Á∂ «Î’ª Ï≈∂ , ¡≈Ê’-√≈«‘Â’-√Ó≈‹’≈‹È∆Â’ «Î’ª Ï≈∂ √È, ¡√∆∫ È≈ ª Òº⁄ ◊∆ª Â∂ Ì≥◊Û∂ Í≈ ‘∂ √∆, È≈ ¡√∆∫ «’√∂ ÒØ’ «ÚØË∆ ‘’»Ó Á≈ ◊∞‰◊≈‰ ’ ‘∂ √∆- ¡√∆∫ ª «‹‘Ø «‹‘∆¡ª ◊ºÒª ¡º‹ ’Á∂ ‘ª, ¿∞‘Ø «‹‘∆¡ª ¿∞√ √Ó∂∫ ’Á∂ √∆Õ ¿∞√ √Ó∂∫ ‘ج∆ Í≈Ù Á∆ ’«ÚÂ≈ Á∆ ⁄⁄≈ Ï≈∂ «Ú√Ê≈ È≈Ò Áº√Ø ! Í≈Ù ¡≈͉∆ ’«ÚÂ≈ ’’∂ ‘∆ Ó‘ºÂÚÍ»È Ï«‰¡≈ ‘ÀÕ Í≈Ù Á∂ √≈«‘ «Ú⁄ ¡Ê≈‘ ◊∞√ º ≈ √∆-¡≈’zÙ Ø √∆Õ ¿∞‘ «’√∂ Ú∆ ÙÏÁ Á∂ Íz⁄ºÒ ¡Êª ˘ ÏÁÒ’∂ Í∂Ù ’Á≈ ‘Ø«¬¡≈ Í≈·’ ˘ ¡«‹‘≈ fi‡’≈ «Á≥Á≈ √∆ «’ Í≈·’ Á≥◊ «‘ ‹ªÁ∂ √ÈÕ ’¬∆ Ú ë ‚ º ∂ ’Ú∆í ‘À≈È ‘∞Á ≥ ∂ √È «’ ¿∞‘Ȫ ˘ «¬‘ ◊ºÒ «’¿∞∫ È‘∆∫ √πºfi∆! ¡≈Ó «’‘≈ ‹ªÁ≈ ‘À «’ «¬≥ ‚ ∆¡≈ ‹ª Ì≈ Á≈ È≈Ó ≈‹≈ ÁπÙÔ≥ Á∂ Íπ º Ì ¿∞µÂ∂ «Í¡≈ √∆¡≈ÍØ ¡≈͉∆ «Ú¡≈«÷¡≈ ‘À- Í Í≈Ù «¬√ Ï≈∂ ¡≈͉∂ Í«‘Ò∂ ’≈«Ú-√≥◊«z ‘ Á∆ Í«‘Ò∆ ’«ÚÂ≈ Ì ë ≈Âí «Ú⁄- Í≈Ù Á∆ ¿∞Ó ¿∞Á∫Ø B@ √≈Ò ÂØ∫ Ú∆ ÿº‡ √∆’∞fi ‘Ø ’«‘≥Á≈ ‘À: Ó≈⁄ B@AE Ì≈ÂÓ∂∂ √«Â’≈ Á≈ √Ì ÂØ∫ Ó‘≈È ÙÏÁ «‹ºÊ∂ «’Â∂ Ú∆ ګ¡≈ ‹≈¬∂ Ï≈’∆ √≈∂ ÙÏÁ ¡Ê-‘∆‰ ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ ÙÏÁ Á∂ Ì≈Ú, ÷∂ª Á∂ ¿∞‘Ȫ Íπ º ª ÂØ∫ ‘È «‹‘Û∂ ¡º‹ Ú∆ ∞÷ º ª Á∂ Íz¤≈«Ú¡ª È≈Ò, Ú’Â «Ó‰Á∂ ‘ÈÕ ¿∞Ȫ∑ ’ØÒ «„º‚ ÂØ∫ «ÏȪ, ’ج∆ √Óº«√¡≈ È‘∆∫Õ Â∂ ¿∞‘ Ì∞÷ º Òº◊‰  í ∂ ¡≈͉∂ ¡≥◊ Ú∆ ⁄Ï≈ √’Á∂ ‘ÈÕ «¬√∂ Â∑ ª «¬√ ’«ÚÂ≈ «Ú⁄ ¡÷∆  í ∂ ¿∞‘ ’«‘≥Á≈ ‘À: ‹Á Ú∆ ’ج∆ √Óπ⁄ º ∂ Ì≈ Á∆ ’ ë Ó Ω ∆ ¬∂’Â≈í Á∆ ◊ºÒ ’Á≈ ‘À ª Ó∂≈ «⁄ºÂ ’Á≈ ‘À¿∞√Á∆ ‡ØÍ∆ ‘Ú≈ ⁄ í ¿∞¤≈Ò «Á¡ªÕ ¿∞√˘ Áº√ª «’ Ì≈ Á∂ ¡Ê «’√∂ ÁπÙÔ≥ È≈Ò √Ï≥Ë ȑ∆∫ √◊Ø∫ ÷∂ª «Ú⁄ Á≈«¬ ‘ÈÕ «‹ºÊ∂ ¡≥È ¿∞µ◊Á≈ ‘À «‹ºÊ∂ √≥Ȫ∑ Òº◊Á∆¡ª ‘È... ... «¬‘ ‘È ¿∞√Á∂ ÓÈ «Ú⁄ Ì≈ Á∂ ¡ÊÕ Í≈Ù Á∆¡ª ¡≈÷∆ «Â≥È ’«ÚÂ≈Úª AIHE-HG «Ú⁄ Íz’≈«Ù ‘ج∆¡ª √ÈÕ ¿∞‘Ȫ «Ú⁄Ø∫ ÁØ ‘ÈÏ ë Á ∂ ıÒ∆ Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺÂí ¡Â∂ Ë ë Ó Á∆’Ù≈ Ò¬∆ «ÏÈÀ - ͺ  í Õ «¬‘Ȫ ’«ÚÂ≈Úª Á≈ Ó‘ºÂÚ «¬‘ ‘À «’ «¬‘Ȫ «Ú⁄Ø∫ «¬º’ ‘’»Ó Á«‘ÙÂ◊Á∆ Á∂ «Ú∞ º Ë ‘À Â∂ Á» ‹ ∆ È˜Ó «Î’» Á«‘ÙÂ◊Á∆ Á∂ ¿∞Ò‡ ‘ÀÕ Ï ë ∂ÁıÒ∆ Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺÂí Á≈ «¬º’ «‘º√≈ ‘À: ÓÀ∫ ¿∞Ó Ì ¿∞√Á∂ «÷Ò≈¯ √Ø«⁄¡≈ Â∂ «Ò«÷¡≈ («¬Ù≈≈ Íz Ë ≈È Ó≥  ∆ «¬≥Á≈ ◊ªË∆ ÚºÒ ‘À) ‹∂ ¿∞√Á∂ √Ø◊ «Ú⁄ √≈≈ ‘∆ Á∂Ù Ù≈«ÓÒ ‘À ª «¬√ Á∂Ù í⁄Ø∫ Ó∂≈ È≈Ó ’º‡ Á∂ÚÕØ ... ... ... ... ÓÀ∫ √Á≈ ‘∆ ¿∞√ ˘ ’ÂÒ ’∆Â≈ ‘À ‘ Ú≈«’¯ ‹≈‰∂ Á∆ «‘º’ ⁄ í Ø ÒºÌ ’∂, ‹∂ ¿∞√Á∂ ’≈ÂÒª ˘ «¬≥‹ ‘∆ √Û’ª Â∂ «√º‡‰≈ ‘À ª ωÁ∆ √˜≈ ÓÀ˘ Ú∆ «ÓÒ∂Õ... ... ¿∞‘ Ò∞’ º Á≈ È‘∆∫ ‘À, «¬√ ’«ÚÂ≈ Á∂ ¡÷∆  í ∂ Í≈Ù «Ò÷Á≈ ‘À: «¬√Á≈ ‹Ø Ú∆ Ȫ ‘À - ◊∞ ≥ « ‚¡ª Á∆ √ÈÂÒ Á≈ √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ 29 ÓÀ∫ ¿∞√Á≈ È≈◊«’ ‘؉ Â∂ Êπ’ º Á≈ ‘ªÕ ÓÀ∫ ¿∞√ Í≈«¬Ò‡ Á∆¡ª Ó∆√‰∆¡ª ¡º÷ª «Ú⁄ Û’Á≈ Ì≈ ‘ªÕ ‘ª, ÓÀ ∫ Ì≈ ‘ª Û’Á≈ ‘Ø « ¬¡≈ ¿∞‘Á∆¡ª ¡º÷ª «Ú⁄, ‹∂ ¿∞√Á≈ ’ج∆ ¡≈͉≈ ı≈ÈÁ≈È∆ Ì≈ ‘À ª Ó∂≈ È≈Ó ¿∞√ ⁄ í ∫Ø ‘∞‰∂ ’º‡ Á∂ÚÕØ Í«‘Ò∆ «’Â≈Ï Ò ë ‘ Ø ’Ê≈í «Ú⁄ Ú∆ Í≈Ù Ì≈ ÙÏÁ Á∆ «Ú¡≈«÷¡≈ ’Á≈ ‘À Â∂ Ï ë Á ∂ ıÒ∆ Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺÂí «Ú⁄ Ú∆ «’º‚≈ Úº‚≈ √πÈ‘ ∂ ≈ √≈˘ Á∂ «◊¡≈ ‘À «’ «ë ¬‘ Ì≈ «’√∂ ı≈ÈÁ≈È∆ ◊∞«≥ ‚¡ª Á∆ √ÈÂÒ ȑ∆∫ ‘ÀÕ «¬‘ ª ÒØ’ª Á≈ Ì≈ ‘ÀÕí Á»√∆ È˜Ó Ë ë Ó Á∆’Ù≈ Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺÂí ‹Ø «Î’» Á«‘ÙÂÚ≈Á Á∂ «÷Ò≈Î ‘À, ¿∞√ «Ú⁄ «¬’ Ï∂Ï√ º ¡Ω ¡≈͉∂ ËÓ-◊∞» ˘ ¡≈͉≈ ‘Ò¯∆¡≈ «Ï¡≈È «Á≥Á∆ ‘À: Ó∂≈ «¬’Ø ‘∆ Íπ º ‘À ËÓ-◊∞» ÓÁ «Ú⁄≈≈ «√  í ∂ È‘∆∫ «‘≈Õ Â∂∂ «¬√ ª∑ ◊‹‰ ÂØ∫ Ï≈¡Á ÓÁ ª Á»-Á» º’ «’Â∂ È‘∆∫ Ï⁄∂ ‘∞‰ «√¯ Â∆Ú∆¡ª ‘È... ... Â∂ ¡÷∆ «Ú⁄ Í≈Ù Á∆ «√‹∆ Ï∂Ϻ√ ¡Ω ’«‘≥Á∆ ‘À: ÓÀ∫ Â∂∂ Áº√∂ ‘ج∂ ‘∆ «¬Ù‡ Í»‹ª◊∆ ÓÀ Â∂∂ Í≈√ ’∆Â∂ Ì‹È ‘∆ ◊≈Úª◊∆ ÓÀ∫ ‘Ø √≈∂ ËÓª ˘ «È◊»‰∂ «’‘≈ ’»≥ Ó∂∆ Í «¬’Ø «¬’ ˜∞Ï≈È Ï⁄∆ ‘À ËÓ◊∞» ! Ó∂∂ Ϻ⁄∂ Á∆- Â∂ ÓÁ «Ú⁄≈≈ «√Â∂ È‘∆∫ «‘≈Õ «¬‘ ¿∞‘Ȫ «ÁȪ Á∂ ‘≈Ò≈ √È, «’Ú∂∫ Ϻ«⁄¡ª ˘ Әϻ ’∆Â≈ ‹≈ «‘≈ √∆, ¿∞ ‘ Ȫ Á∂ ‘º Ê ª «Ú⁄ ¬∂ ’∂ DG ÎÛ≈¬∆¡ª ‹≈ ‘∆¡ª √È «’ ¿∞‘Ȫ ˘ ‹≈ ’∂ Ó≈ «Á˙ «‹‘Ȫ ÒØ’ª È≈Ò Â∞‘≈‚∆ ’ج∆ ÁπÙÓ‰∆ È‘∆∫ ‘ÀÕ √Ø ¿∞‘Ȫ «ÁȪ «Ú⁄ (Ì≈Ú AIIG) Ú∆ ¡√∆∫ «¬‘ ◊º Ò ª ’Á∂ ‘∞ ≥ Á ∂ √∆, ‘∞ ‰ ª «¬‘ Á«‘ÙÂÚ≈Á √≈‚∂ ÿª Â∆’ ¡≈ Íπ‹ º ≈ ‘ÀÕ ¿∞√ √Ó∂∫ º’ √πÓ∆ Á≈, «ÚÙÚ≈È≈Ê «ÂÚ≈Û∆ Á≈ ’ÂÒ ‘Ø ⁄π’ º ≈ √∆, ÁÙÈ «√≥ÿ ’ÀÈ‚ ∂ ∆¡È Á≈ ’ÂÒ ‘Ø ⁄π’ º ≈ √∆, ‹ÀÓÒ Íº‚≈, ‚≈. «Ú≥Á «√≥ÿ Ú∆ ¡Â∂ ‘Ø ¡È∂ ’ ª «√¡≈√∆-√Ó≈‹’√º « Ì¡≈⁄≈’ ’≈’∞ ≥ È , √≈«‘Â’≈, ͺ º ’≈ «Î’» ‹˘È Á∆ Ì∂∫‡ ⁄Û∑∂ √Ø∂ ¡√∆∫ ¿∞√ «ÁÈ Ú∆ «¬‘∆ ◊ºÒª ’ ‘∂ √∆ «’ ‹∂ ¡√∆∫ ‘∞‰ Ú∆ È≈ ¿∞µ·∂ ª «¬√Á≈ ‘Ù ÌÀÛ≈ ‘∆ ‘ØÚ◊ ∂ ≈Õ Í≈Ù Ï≈∂ «Ò÷∆¡ª ¡≈͉∆¡ª ’«ÚÂ≈Úª Ï≈∂ Áº√,Ø «’√∂ ⁄È≈ √Ó∂ ! - ÓÀ∫ Á¡√Ò «¬º’ ’≈«Ú-√≥◊«z ‘ ëÍ≈Ù Á∆ Ô≈Á «Ú⁄: Á√ ’«ÚÂ≈Úªí «Ò«÷¡≈ ‘ÀÕ «¬‘ Ó∂∆ ‘ºÊ «Ò÷ «Ú⁄ ‘∆ Ó≈⁄ AIHH «Ú⁄ ¤«Í¡≈ √∆Õ «Î ¡√∆∫ Í≈٠ª √»‹ √∆í È≈Ó Á∆ Íπ√Â’ Í≈Ù Ô≈Á◊≈∆ ’ΩÓªÂ∆ ‡z√‡ ÚºÒØ∫ Íz’≈«Ù ’∆Â∆ √∆, ¿∞√ «Ú⁄ Ú∆ Ó∂∆¡ª ’¬∆ ’«ÚÂ≈Úª ‘ÈÕ «¬’ ‘Ø Íπ√Â’ Í≈Ù Á∂ ¡≥◊-√≥◊í¡◊Ò∂ √≈Òª «Ú⁄ √≥Í»È ’È Á∆ ’Ø«ÙÙ ’ «‘≈ ‘ªÕ Í≈Ù Ï≈∂ Ó∂∆¡ª «¬’ Á‹È ÂØ∫ ¿∞µÍ ȘӪ ‘ÈÕ Ó∂ ∂ ÈÚ∂ ∫ ’≈«Ú-√≥ ◊ z « ‘ ’«ÚÂ≈ Á∆ Ò≈‡í«Ú⁄ Ú∆ ÁØ ’«ÚÂ≈Úª Í≈Ù Ï≈∂ Ù≈«ÓÒ ‘ÈÕ ¿∞‘Ȫ «Ú⁄Ø∫ «¬’ ’«ÚÂ≈ «ë ÓºÂí-‘≈˜ ‘À: «ÓºÂ Í≈Ù ¡Â∂ ¿∞Á≈√∆ Á∂ Ȫ ® Í∂Ù È∂ Í≈Ù Á∆¡ª ’πfi ’«ÚÂ≈Úª Â∞√∆∫ ‘À≈È È≈ ‘ØÚØ Â∞√∆∫ ‘À≈È ‘∞≥Á∂ ‘Ø Â∂ Ó∂∂ ’ØÒØ∫ Ó∂∂ «√Á’ Á≈ √ÏºÏ Íπ¤Á∂ ‘Ø ? Ó∂≈ ‘∞‰ ’«‘‰ È‘∆∫ ωÁ≈ÌÒ≈ ’ج∆ ’≈√ ˘ Ó≈»ÊÒª Á∂ «Ú⁄ √ÛÁ≈ ‘À Â∂ ’≈‘ÂØ∫ ÎÛ’∂ Â∂√≈ ÍϪ ”⁄Ø∫ È«‘ ’º„Á≈ ‘À ? Â∞√∆∫ Ï∂ËÛ’ ‘Ø’∂ ¡≈ÚØ Â∂ «¬’ Ï∂ÚÎ≈ Ó≈Ù»’ Á∂ Úª◊» Óπ‘ºÏ Á≈ √≈˘ ¡≥‹≈Ó Á∂ ‹≈ÚØ Á∂÷Ø-Â∞‘≈‚∂ “«ÁÒ¯∂Ï“ ‘∞√È ˘ «È‘≈Á∂ ‘Ø«¬¡ª ÓÀ∫ BAF ÿ≥‡∂ ‹≈◊ ’∂ ’º‡∂ ‘È Â∂ «Ï‹Ò∆ Á∆ Èß◊∆ Â≈ ¿∞µÂ∂ ‘ºÊ º«÷¡≈ ‘À Â∂ √∆∂ ”⁄ «Ò͇∂ ¡≥◊ ’∆«Û¡ª Á∂ ÌΩ‰ ¿∞µÂ∂ √πº‡ ¤º‚∂ ‘È Ó«‘’ Â∂∆ ’«ÚÂ≈ Á∆ «‹√ «ÁÈ, ¡∆ ËÈ◊∂ «ÓºÂ ÎπÒ º ¡Â∂ ’≥‚∂ Á∆ ’ í · º ∆, Í∆Û ‹È◊∂ «ÓºÂ Â∞‘≈‚∂ «⁄ºÂ ”⁄ ‘ØÚ∂◊≈ ‘∞‰ ÓÀ∫ «◊Û«◊Û≈Úª◊≈ ¡√∆∫ Ó≥◊Â∂ È‘∆∫√≈˘ ª ¡À∫Ú∂ Ó ‹≈‰ Á≈ ·’ ‘∞≥Á≈ ‘À ¡√∆∫ ¡º÷ª ”⁄ ¡º÷ª Í≈ ’∂ º’Á∂ ‘ª ¡√∆∫ Ó≈Ù»’ Á∂ ÍÀ∆∫ È‘∆∫ «‚◊Á∂ ϯ≈È∆ ⁄؇∆  í ∂ Â∂,∂ ˜ıÓª «Ò÷∆ «¬Ï≈ ‹Á Á«¡≈ ω ‘∂·ª Í‘∞⁄ ≥ ∆, Ô≈Á ’È◊∂ «ÓºÂ Â∞√∆∫ ‘À≈È È≈ ‘ØÚØ Ó∂≈ ª ’«‘‰ È‘∆∫ ωÁ≈, «’ ¿∞‘ ∞ºÂ ¡≈¿∞‰ Ú≈Ò∆ ‘À «‹‘Á∂ «Ú⁄ √¯ØÙ∆ Á∂ ∞º÷ª ˘ ÎπºÒ ÍÀ∫Á∂ ‘È Â∞‘≈‚∆ ⁄÷Û∆ Á∂ ¡Ê Ú∆ «Í≥‹∂ ‹ªÁ∂ ‘È Â±≥ ÷∂ª «Úº⁄ Ï∆«‹¡≈ ¡≈͉∂, ÙÏÁª Á≈ ◊∞ÒÁ√Â≈ ¡Êª Á≈ «Èºÿ Ó≈‰ ÒÀ‰◊∂, ‹ÁØ∫ ·È◊∂ «ÓºÂ ±≥ ’«ÚÂ≈ Á∂ ‘ ¡º÷ ˘, ÈÁ∆¡ª ÂÈ «√÷≈«¬¡≈ ÷»‘ª, ‡Ø«Ì¡ª, „≈Ϫ «Úº⁄ «¬‘, È‘∆∫ ÷È◊∂ «ÓºÂ ±≥ √«Ó¡ª Á∂ √º⁄ Á≈ √πÓ≈, ’«ÚÂ≈ Á∆ ¡º÷ Í≈«¬¡≈ ‘ «¬º’ ‹◊Á∆ ¡º÷ ˘ Â∂∂ È≈Ó ’È◊∂ «ÓºÂ Â∂∆ ¡Ê∆ Ú≈ˇ∂ «ÁÈ Ú∆, Â∂≈ «⁄ºÂ ¡Ë»≈ Â∂∂ Úª◊»≥ ¿∞√ «Úº⁄ Â∂∂ ≥◊ ÌÈ◊∂ «ÓºÂ ® Department of Computing Science, Thompson Rivers University, Kamloops, BC, Canada ÷πÒ æ ∆∑ «⁄æ·∆ ÓÙ±’ª 鱧 ı «Ò÷‰ Ú≈«Ò˙Õ ‹∂ Âπ‘≈‚∆ ’ÒÓ Á∆ ÈØ’ Ϫfi ˛ ª ’≈◊˜ª Á≈ ◊ÌÍ≈ È≈ ’ØÕ Â≈«¡ª ÚæÒ Âæ’ ’∂ ¥ªÂ∆ «Ò¡≈¿π‰ Á∆ È√∆‘ Á∂‰ Ú≈«Ò˙! ¥ªÂ∆, ‹Á ¡≈¬∆ ª Âπ‘≈鱧 Ú∆ Â≈∂ «Á÷≈ Á¬∂◊∆Õ ÏßÁ±’ª Ú≈«Ò˙! ‹ª ª ÏßÁ±’ Á≈ ӱߑ ÁπÙÓ‰ ÚæÒ ’ «Á˙ Â∂ ‹ª ¡≈͉∂ ¡≈Í ÚæÒ ¥ªÂ∆ ’ج∆ Á≈¡Ú ȑ∆∫ ÈπÓ≈«¬Ù È‘∆∫ ÓÀÁ≈È «Ú⁄ Ú◊Á≈ Á«¡≈ È‘∆∫ Ú◊ª Á≈, π⁄∆¡ª Á≈ Á«ßÁ≈È≈ «ÌÛÈ≈ ˛ Ó≈È≈ ˛, ÓÈ≈ ˛ Â∂ ÓΩÂ È±ß ıÂÓ ’È≈ ˛ ¡æ‹ Ú≈√ Ù≈‘ Á∆ Ò≈Ù ’ß«‚¡≈Ò∆ ÊØ‘ ω ’∂ √Ó≈‹ Á∂ «Íø‚∂ ”Â∂ ¿πµ◊ ¡≈¬∆ ˛¿π√ 鱧 ’‘Ø «’ «¬‘ Ôπæ◊ Ú≈√ Á≈ Ôπæ◊ È‘∆∫ Ú∆¡ÂÈ≈Ó Á≈ Ôπæ◊ ˛ ‘ ÷∂Û∂ «Ú⁄ ‘æ’ª Á∂ √ß◊≈Ó Á≈ Ôπæ◊ ˛Õ √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ Ó≈⁄ B@AE 30 «√æ«÷¡≈ Á≈ Ì◊Úª’È ÈÀ«Â’ ’Áª ’∆Óª Á∂ Ȫ ‘∂· Ë≈«Ó’ Ó»ÒÚ≈Á Á∆ ÍπÈ√π‹∆Â∆ «Íæ¤∂ ´’∂ ÓÈ√»Ï∂ ÔÙÍ≈Ò (ÓØÏ≈. IHADE CE@@E ) «ÈØÒ Ì≈‹Í≈ Ï‘πÓæ Ú≈Ò∆ ÓØÁ∆ √’≈ Á∆ Ó≈ÈÚ √Ø «Ú’≈√ ÓøÂ∆ («√æ«÷¡≈ ÓøÂ∆) √Ã∆ÓÂ∆ ¬∆≈È∆ ÚæÒØ∫ «Í¤Ò∂ «Áȃ ’∂∫Á∆ √’»Òª ¡øÁ FÚƒ ÂØ ∫ HÚƒ Ùà ∂ ‰ ∆ Á∂ G@@@@ «Ú«Á¡≈Ê∆¡ª Ò¬∆ √À Ù È Á∂ ¡æ Ë «Ú⁄’≈ ‘∆ Â∆‹∆ Ì≈Ù≈ ÚæÒØ∫ ÍÛ∑∆ ‹≈ ‘∆ ‹ÓÈ Ì≈Ù≈ Á∆ ʪ ”Â∂ √ø√«¥Â Ì≈Ù≈ Ò≈◊» ’È Á≈ «¬æ ’ «Ï¡≈È ‹≈∆ ’∆Â≈ «◊¡≈Õ «Î ’∂ ∫ Á∆ «√æ « ÷¡≈ ≈‹ Óø  ∆ √à ∆ ¿π Í ∂ ∫ Á ’πÙÚ≈‘≈ Á≈ «¬√ ÎÀ√Ò∂ ˘ √∆. Ï∆. ¡À√. ¬∆. ¡Ë∆È ⁄Ò ‘∂ AA@@@ Á∂ Ò◊Ì◊ ÍÃ≈¬∆Ú∂‡ √’»Òª ¡øÁ ¡◊Ò∂ √À Ù È ÂØ ∫ Ò≈◊» ’È Á≈ «¬æ ’ ‘Ø «Ï¡≈È Òæ«◊¡≈Õ «¬È∑ª ÁØ‘ª ¡ÀÒ≈Ȫ/ «Ï¡≈Ȫ È∂ Óπ Ò ’ Ì Á∂ «√æ « ÷¡≈ Ù≈√Â∆¡ª, «ÚÁÚ≈Ȫ Â∂ «√¡≈√∆ ‘Ò«’¡ª ¡ø Á «¬æ ’ Ì≈∆ «ÚÚ≈Á ÷Û∑≈ ’ «ÁæÂ≈Õ Úæ÷-Úæ÷ ’≈ÍØ∂‡ ÿ≈«‰¡ª Á∆ Í»ø‹∆ Â∂ Ó∆‚∆¬∂ Á∆ ÌÍ» Â≈’ Á∂ √‘≈∂ ¡Â∂ Ì≈‹Í≈ Á∆ «√˪’ «‘Ï √ø √ Ê≈ ¡≈. ¡À √ . ¡À √ . Á∂ ÓØ«„¡ª ”Â∂ √Ú≈ ‘Ø ’∂ ≈‹◊æÁ∆ Â∂ ’≈Ï‹ ‘ج∆ ÓΩ‹»Á≈ ÓØÁ∆ √’≈ Á∂ «¬È∑ª «Ï¡≈Ȫ ˘ Ì≈‹Í≈ Á∂ ’≈ÍØ∂‡ Íæ÷∆ «Ú’≈√ Ó≈‚Ò Á∆ ¡Â∂ ¡≈. ¡À√. ¡À√. Á∆ “«√æ«÷¡≈ Á∂ Ì◊Ú∂∫’È” Á∆ ÒøÏ∂ √Ó∂∫ ÂØ∫ ⁄æÒ ‘∆ ¡ÀÒ≈È∆¡≈ È∆Â∆ Á∂ ‹Ûπæ ⁄Ω÷‡∂ ”⁄ æ÷ ’∂ ‘∆ √Ó«fi¡≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ «¬√ È∆Â∆ ˘ Ì≈‹Í≈ ÚæÒØ∫ “Â∂‹ «Ú’≈√ Â∂ √πÙ≈√È” Ú‹Ø∫ ¡Â∂ ¡≈. ¡À√. ¡À√. ÚæÒØ∫ «Ó«Ê¡≈/ Í≈·¥Ó ˘ “ÚË∂∂ Ì≈Â∆’È, ÚË∂∂ ≈Ù‡∆’È Â∂ ÚË∂∂ ¡«Ë¡≈ÂÓ∆’È” Á∂ Í∆Í∂÷ (Perspective) ”⁄ æ÷ ’∂ „≈Ò‰ Á∂ ÒÏ≈Á∂ ”⁄ ÒÍ∂ ‡ ’∂ Í∂ Ù ’∆Â≈ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕ √Ã∆ÓÂ∆ ¬∆≈È∆ È∂ Ú∆ «¬√ ˘ ¡≈. ¡À√. ¡À√. Á∂ ‘»Ï‘» «¬È∑ ª ÙÏÁª ≈‘ƒ Áπ ‘ ≈«¬¡≈ ˛Õ «ÚÁ∂Ù ÓøÂ∆ √Ã∆ÓÂ∆ √πÙÓ≈ √Ú≈‹ ÚæÒØ∫ Ú∆ ÂæÂ-ÌÛæÊ∂ «‘øÁ» Ë≈«Ó’ ◊ÃøÊ “◊∆Â≈” ˘ ≈Ù‡∆ ◊à ø Ê ” Á≈ Á‹≈ Á∂‰ Á∆ Ú‹≈ ’È ¡Â∂ ¡≈. ¡À√. ¡À √ . Á∂ Óπ ÷ ∆ Ùà ∆ Ì≈◊Ú Â∂ «¬√ Á∆¡ª √«‘ÔØ◊∆ ‹Ê∂ÏøÁ∆¡ª/Ù÷≈Úª Á∂ ‘Ø ’¬∆ ¡≈◊»¡ª ÚæÒØ∫ Ì≈ ˘ “«‘øÁ» ≈Ù‡” Ú‹Ø∫ ÍÃ∆Ì≈Ù ’È Â∂ «¬√ ˘ B@BAÂæ’ √øÍ»È “«‘øÁ» ≈Ù‡” ω≈¿π‰ Ú◊∂ «ÁæÂ∂ ◊¬∂ «Ï¡≈Ȫ È∂ ¡Â∂ ⁄Ò≈¬∆ ‹≈ ‘∆ “ËӪ‰” Â∂ “ÿ Ú≈Í√∆” Óπ « ‘ø Ó È∂ «¬√ Ú≈Á«ÚÚ≈Á ˘ ‘Ø ◊Ó≈ «ÁæÂ≈ ˛Õ «√æ«÷¡≈ Á∂ Ì◊Ú∂∫’È Á≈ «¬‘ Í∆Í∂÷ ’∆ ˛? Ó؇∂ ÂΩ ”Â∂ ª «¬√ È∆Â∆ ˘ ¡≈. ¡À√. ¡À√. ÚæÒØ∫ «¬¿π∫ Í∂Ù ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛ «’ «Ú«Á¡≈Ê∆¡ª ˘ ÍÛ∑≈¬∆¡≈ ‹ªÁ∆¡ª «¬«Â‘≈√ Á∆¡ª Íπ√Â’ª ˘ «¬√ «ÁÙ≈ ”⁄ √Øˉ Á∆ ‹»  ˛ «‹√ È≈Ò ¿π ‘ Íπ ≈ÂÈ Ì≈ Á∂ “«‘øÁ» √πÈ«‘∆ Ôπæ◊” ˘ ‹≈‰ √’‰ Â∂ ¿π√ ¿πÍ Ó≈‰ ’ √’‰Õ Íø» «√æ«÷¡≈ Á∂ «¬√ “Ì≈Â∆’È ≈Ù‡∆’È Â∂ ¡«Ë¡≈ÂÓ∆’È” Á≈ «¬‘ Í∆Í∂÷ ¡√Ò ”⁄ ‘À ’∆? «¬√ Á∆ ¡≈Ë≈ «√Ò≈ ’∆ ˛? Â∂ «¬√∂ Í∆Í∂÷ Á∂ ¡√Ò ÓÈ√∂-ÓÈ√»Ï∂ ’∆ ‘È? «¬È∑ª ˘ √Ófi‰ Ò¬∆ √≈˘ «Í¤Ò∆ Ì≈‹Í≈ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ Ú≈Ò∆ ¡À È .‚∆.¬∂ . Á∆ Ú≈‹Í≈¬∆ √’≈ (AIIH-B@@D) Á∂ ’≈‹’≈Ò √Ó∂ ∫ «√æ « ÷¡≈ Óø  ∆ Ùà ∆ ÓπÒ∆ ÓÈØ‘ ‹ØÙ∆ ÚæÒØ∫ «¬√∂ «ÁÙ≈ ”⁄ Íπæ‡∂ ◊¬∂ ’ÁÓª Á∆ ÍÀÛ-⁄≈Ò ÎÛÈ∆ ‘ØÚ∂◊∆Õ «¬‘ «¬√ Ò¬∆ «’¿π∫«’ ÓΩ‹»Á≈ «√æ«÷¡≈, ÓøÂ∆ ÙÃ∆ÓÂ∆ √«ÓÃÂ∆ ¬∆≈È∆ È∂ Ú∆ «¬√∂ Ì≈Â∆’È, ≈Ù‡∆’È Â∂ ¡«Ë¡≈ÂÓ∆’È Á∆ ÂøÁ ˘ ¿πµÊØ∫ ‘∆ Ϋۡ≈ ˛, «‹æÊ∂ ÙÃ∆ ÓπÒ∆ ÓÈØ‘ ‹ØÙ∆ È∂ ¤æ«‚¡≈ √∆Õ ¿π√ √Ó∂∫ ◊æ·‹ØÛ √’≈ Á∆¡ª Í∂ ⁄ ∆Á◊∆¡ª Â∂ Әϻ∆¡ª ’≈È, ¿π‘ «¬√ È∆Â∆ ˘ Ò≈◊» È‘ƒ √∆ ’Ú≈ √’∂Õ ¿π√ √Ó∂∫ √ø√«¥Â Ô»È∆Ú«√‡∆ Á∆ √Ê≈ÍÈ≈ Â∂ Ô» È ∆Ú«√‡∆¡ª Á∂ Í≈·¥Ó ¡ø Á ‹Ø«ÂÙ «Ú«Á¡≈ Á≈ «ÚÙ≈ Ò≈◊» ’È Á∆¡ª ÔØ ‹ È≈Úª «¬√∂ È∆Â∆ Á≈ ‘∆ «‘æ√≈ √ÈÕ ¿π√ √Ó∂∫ ÈÚøÏ AIIH ”⁄ ÙÃ∆ ‹ØÙ∆ ÚæÒØ∫ «√æ«÷¡≈ Á∂ √πË≈ √ÏøË∆ √Ó»‘ ≈‹ª Á∂ «√æ«÷¡≈ ÓøÂ∆¡ª Á∆ Ïπ Ò ≈¬∆ ◊¬∆ «¬æ ’ ’≈ÈÎø √ Á∂ ¿πÁÿ≈‡È∆ √ÀÙÈ ÁΩ≈È ‘∆ √’≈∆ ¬∂‹ø‚∂ Á∂ È≈Ò-È≈Ò «¬æ’ “Ó≈«‘ª Á∂ ◊πæÍ” ÚæÒØ∫ «Â¡≈ ’∆Â≈ «◊¡≈ «¬æ’ ◊À √’≈∆ ¬∂ ‹ ø ‚ ≈ Ú∆ Í∂ Ù ’∆Â≈ «◊¡≈ √∆Õ Ì≈Ú∂ ∫ ¿π ‘ ◊À √’≈∆ ¬∂‹ø‚≈ Ï‘π«◊‰Â∆ ≈‹ª Á∂ «√æ«÷¡≈ Óø  ∆¡ª Úæ Ò Ø ∫ «ÚØ Ë ’È ¿π Í ø  Ú≈Í√ ÒÀ‰≈ «Í¡≈ √∆ Íø» ¿π√ ¬∂‹ø‚∂ Á∂ Ï≈‘ ¡≈¿π‰ È≈Ò «‹√˘ Ó≈ÈÚ∆ √Ø «Ú’≈√ ÓøÂ≈Ò∂ Á∆ Ê≈͉≈ Â∂ Ó≈ÈÂ≈ «ÓÒ∆ ‘ج∆ √∆Õ ÓπÒ’ Ì Á∂ ÏπæË∆‹∆Ú∆¡ª Â∂ «√æ«÷¡≈ Ù≈√Â∆¡ª Á∂ ’øÈ ÷Û∑∂ ‘Ø ◊¬∂ √ÈÕ ¿π√ ¬∂‹ø‚∂ Á≈ √≈ Âæ «¬‘ √∆ «’ Ì≈‹Í≈ Í»∂ ÓπÒ’ Á∆ «√æ«÷¡≈ Á≈ “Ì≈Â∆’È, ≈Ù‡∆’È Â∂ ¡«Ë¡≈ÂÓ∆’È” ’È≈ ⁄≈‘πøÁ∆ ‘À ‹Ø «’ Ì≈‹Í≈ Á∆ «√˪’ «‘Ï √ø √ Ê≈ ¡≈. ¡À √ . ¡À√. Á≈ ÒøÏ∂ √Ó∂∫ ÂØ∫ ⁄æÒ «‘≈ Ó»Ò ¬∂‹ø‚≈ ˛Õ «¬√ ¬∂‹ø‚∂ Á∆ √∂Ë ”⁄ ‘∆ “Ó≈‘ª Á∂ ◊πæÍ” ÚæÒØ∫ √’»Ò∆ Í≈·¥Ó ”⁄ Ì≈Â∆ Ú∂Áª, Íπ≈‰≈ ¿πÍ«ÈÙÁª Â∂ «‘ø Á » Ë≈«Ó’ ◊à ø Ê ª Ó≈«¬‰ Â∂ Ó‘ªÌ≈ ˘ Ù≈«ÓÒ ’È ¡Â∂ √ø√«¥Â Ì≈Ù≈ ˘ Í«‘Ò∆ ÙÃ∂‰∆ ÂØ∫ Ò≈◊» ’È Á≈ √πfi≈¡ «ÁæÂ≈ «◊¡≈ √∆Õ «¬√ ÂØ∫ «ÏÈ∑ª ÒÛ’∆¡ª ˘ ¿πÈ∑ª Á∆ √∆’ ÓÈØ « Ú«◊¡≈È’ Â∂ √Ó≈«‹’ ÒØ Û ª ¡Èπ√≈ (Ì≈Ú ÿ Á∆ √ªÌ √øÌ≈Ò) ÒÛ«’¡ª È≈ÒØ∫ Úæ÷∂ «√Ò∂Ï√ Úæ‹Ø∫ ◊ë‘-«Ú«◊¡≈È Á≈ «ÚÙ≈ Óπæ„ ÂØ∫ ‘∆ ÍÛ∑≈¿π‰ Á∆ ‹Ú∆˜ Ú∆ Í∂Ù ’∆Â∆ ◊¬∆ √∆Õ «¬√ ’≈ÈÎø√ Á≈ ¿πÁÿ≈‡È Ú∆ “√√ÚÂ∆ Úø Á È≈” È≈Ò ’∆Â≈ «◊¡≈ √∆ «‹√ Á≈ Í≥‹≈Ï √Ó∂ ’¬∆ ≈‹ª Á∂ «√æ«÷¡≈-ÓøÂ∆¡ª ÚæÒØ∫ «¬√ Á≈ “ËÓ «ÚÙ∂Ù” È≈Ò ‹πÛ∂ ‘؉ ’≈È, Ú≈’ ¡≈¿» ‡ ’’∂ Ï≈¬∆’≈‡ ’∆Â≈ «◊¡≈ √∆Õ ¿π ∫ fi ¿π √ √Ó∂ ∫ «¬√∂ «ÁÙ≈ ”⁄ Í«‘Òª ‘∆ Ì≈‹Í≈ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ‘∂·Ò∆¡ª ≈‹√Ê≈È Â∂ ¿π ÍÃÁ∂Ù Á∆¡ª √’≈ª ÚæÒØ∫ √’»Ò∆ Í≈·¥Ó ¡øÁ ¡≈. ¡À√. ¡À√. Á∂ «√˪’≈ª Á∆Œ¡ª ⁄È≈Úª Â∂ ‹∆ÚÈ∆¡ª Ù≈ÓÒ ’È Á∂ È≈Ò, ’∂ ∫ Á Á∆ «¬«Â‘≈√ «Ò÷‰ √Ïø Ë ∆ ’Ω ∫ √Ò Á≈ Íπ È ◊·È ’’∂ ¿π√ ¡øÁ ¡≈. ¡À√. ¡À√. Â∂ Ì≈‹Í≈ Íæ ÷ ∆ «√˪’≈ª ˘ Ú≈ÛÈ È≈Ò ¡Â∂ ¡≈. ¡À √ . ¡À √ . Á∆ √Íà √ Â∆ ‘∂ · AIGG ÂØ ∫ √Ê≈«Í “«Ú«Á¡≈ Ì≈Â∆ √ø√Ê≈È” ÚæÒØ∫ ⁄Ò≈¬∂ ‹≈ ‘∂ ‘˜≈ª “√Ú «‘Â’≈∆” √’»Òª ¡ø Á (Í≥ ‹ ≈Ï ¡ø Á Ú∆ AE@ Á∂ Ò◊Ì◊) Í≈·¥Ó ”⁄ Ï≈Ï∆ Ó√«‹Á ˘ „≈‘π‰ Ú≈Ò∂ ’≈ √∂Ú’ª Á∆ Ó«‘Óª ◊≈¿π ∫ Á∂ Í≈· Ù≈«ÓÒ ’È È≈Ò, «√æ « ÷¡≈ Á∂ «¬√ “Ì≈Â∆’È, ≈Ù‡∆’È Â∂ ¡«Ë¡≈ÂÓ∆’È” Á≈ Ó»ø‘ Ó‘ªÁ≈ ª √≈¯ ‘∆ «Á√‰ Òæ◊ «◊¡≈ √∆Õ «¬√ ÂØ∫ «ÏÈ∑ª Ú≈‹Í≈¬∆ √’≈ √Ó∂∫ Ú∆ Â∂ ÓΩ‹»Á≈ ÓØÁ∆ √’≈ √Ó∂∫ Ú∆ ≈‹ ’È Ú≈Ò∆ Í≈‡∆ Ì≈‹Í≈ ¡Â∂ «¬√Á∆ «√˪’ «‘Ï √ø√Ê≈ ¡≈. ¡À √ . ¡À √ . Á∆¡ª «Ò÷ª Â∂ ¡≈◊»¡ª Á∆¡ª Â’∆ª ÂØ∫ Ú∆ √ÍÙ‡ ‘πøÁ≈ ˛ «’ «¬‘ Ì≈ ˘ Úæ÷-Úæ÷ ËÓª Ì≈Ù≈Úª ¡Â∂ √æ«Ì¡≈⁄≈’ ÂΩ Â∂ Úæ÷∆¡ª ’ΩÓ∆¡Âª Á∂ √ø◊·È Á∆ Ï‹≈«¬ «¬’Ø ËÓ («‘øÁ»), «¬’Ø È√Ò (’ΩÓ) «‘øÁ», «¬æ’Ø ‘∆ «‘øÁ» ≈Ù‡ Ì≈Ù≈ (√ø√«¥Â) ¡Â∂ «¬’Ø ‘∆ √æ«Ì¡≈⁄≈ («‘øÁ √ø√«¥Â∆ Â∂ Ú≈«¬Âª) Ú≈Ò≈ ÓπÒ’ Â√æÚ ’Á∂ ‘È ¡Â∂ ¿π√∂ ‘∆ ËÓ, ’Ω Ó , È√Ò, Ì≈Ù≈ Â∂ √æ«Ì¡≈⁄≈ Á∆ ÍÃÓπ÷Â≈ ’≈«¬Ó ’È∆ ⁄≈‘πøÁ∂ ‘ÈÕ ‘ØȪ ¿πÍ ¿π√ ˘ ·Ø√‰≈ ⁄≈‘πøÁ∂ ‘ÈÕ Íπ≈ÂÈ ÓæË Ôπæ◊∆ ‹◊∆» » Û ∆Ú≈Á∆ Ì≈Â∆ √ø √ «¥Â∆/ √æ « Ì¡≈⁄≈ ¡Â∂ ‹∆ÚÈ ÙÀ Ò ∆ ¡ÍÈ≈¿π‰ ˘ ‘∆ ¿π‘ “Ì≈Â∆’È Â∂ ≈Ù‡∆’È” Á≈ Ȫ «ÁøÁ∂ ‘È Â∂ «¬√∂ Ë≈È≈ Â∂ √Ófi ˘ «√æ « ÷¡≈ ¡ø Á ÈÀ«Â’ ’Áª ’∆Óª Á∂ Ȫ ‘∂· ÿπ√∂Û ’∂ «Ú«Á¡≈Ê∆¡ª-ÈΩ‹Ú≈Ȫ Á∂ ’ØÓÒ ÓȪ ˘ «¬√ «ÁÙ≈ ”⁄ «Ú⁄Ò ’È≈ ⁄≈‘πøÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ ıÂÈ≈’ Ë≈È≈ √Ïø Ë ∆ «¬Ê∂ ¡≈. ¡À √ . Á∂ Á» ‹ ∂ ÓØ „ ∆ «√˪’≈ ÓøÈ∂ ‹ªÁ∂ ÙÃ∆ ◊ØÒÚ≈Ò (AI@F-AIGC) Úæ Ò Ø ∫ «Ò÷∆ ◊¬∆ Íπ√Â’ «Úæ⁄ ’‘∂ ◊¬∂ ÙÏÁª Á∆ «¬æ’Ø∫ ‘∆ «Ó√≈Ò Á∂ ‰ ∆ „π ’ Úƒ ¿π « ⁄ Â∂ ’≈Î∆ ‘ØÚ∂◊∆Õ ÙÃ∆ ◊ØÒÚ≈Ò’ ¡Èπ√≈ ““... «‘øÁπ√Â≈È ¡øÁ «‘ ‘∆¡ª ‘Ø «ÚÁ∂Ù∆ È√Òª Ò¬∆ ‹ª ª Ò≈˜Ó∆ «‘øÁ» √æ«Ì¡≈⁄≈ Â∂ Ì≈Ù≈ (Ì≈Ú √ø√«¥Â) ˘ ¡≈ÍÈ≈¿π ‰ ≈ ‘Ø Ú ∂ ◊ ≈, «‘ø Á » È√Ò Â∂ √æ«Ì¡≈⁄≈ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ‘Ø «’√∂ Ú∆ È√Ò Â∂ √æ « Ì¡≈⁄≈ Á∆ ¿π √  ‹ª Ó«‘Ó≈ ’È Á≈ «÷¡≈Ò «ÁÓ≈◊ ”⁄Ø ’愉≈ ‘ØÚ∂◊≈ ¡Â∂ ¡≈͉∆ Úæ÷∆ ‘Ø∫Á/ Í«‘⁄≈‰ ˘ ÒªÌ∂ æ÷’∂ ¡≈͉∂ ¡≈Í ˘ «‘øÁ» È√Ò ”⁄ «ÚÒ∆È ’È≈ ‘ØÚ∂◊≈Õ È‘ƒ ª «Î «¬√ ÓπÒ’ ¡øÁ Í»∆ Â∑ª «‘øÁ» ’ΩÓ Á∂ Ó≈«‘ (¡Ë∆È) ‘Ø ’∂ «‘‰≈ ‘ØÚ∂◊≈Õ ¡Â∂ ¿π‘ Ú∆ Ï◊À «’√∂ ¿π ⁄ ∂ ⁄ ∂ ‘æ ’ , «¡≈«¬Â ‹ª «’√∂ «ÚÙ∂√ ‹∆‘∆ «Ò‘≈‹ Á≈ Á≈¡Ú≈ ‹ª Óø◊ ’∂-«¬æÊØ∫ Âæ’ «’ È≈◊«’Â≈ Á∂ ¡«Ë’≈ Á≈ Á≈¡Ú≈ Ú∆ È‘ƒ”” (¡√ƒ ‹ª √≈‚∆ Í∆Ì≈Ù ’ΩÓ∆¡Â)Õ ‹Á «’ ÙÃ∆ ◊ØÒÚ≈Ò’ Á∆ «¬√ Ë≈È≈ ˘ «¬√ ÂØ∫ „∂ √Óª Í«‘Òª, Ì≈Â∆ ’ΩÓ∆ √ÚÀÓ≈È Á∂ ¡√Ò∆ Ï≈È∆ Á∂ ÂΩ Â∂ ‹≈‰∂ ‹ªÁ∂ Ú∂ÁªÂ∆ «‘øÁ» Á≈Ù«È’ √Ú≈Ó∆ «ÚÚ∂ ’ ≈Èø Á (AHFC-AI@B) ÚæÒØ∫ («‹√Á∆ ÙÃ∆ ÓØÁ∆ È∂ Ú∆ ÒØ ’ √Ì≈ Ò¬∆ ¡≈͉∂ ⁄Ø ‰ ÍÃ⁄≈ ¡øÁ ÷»Ï√»Â ÚÂØ∫ ’∆Â∆ √∆) Í» ∆ Â∑ ª È’≈«¡≈ «◊¡≈ √∆Õ «ÚÚ∂’≈ÈøÁ ¡Èπ√≈, ““Í»ÚÒ∂ √«Ó¡ª ”⁄ ÙÏÁ «‘øÁ»” ÂØ∫ Ì≈Ú ¿πÈ∑ª ÒØ’ª ÂØ∫ √∆ «‹‘Û∂ «¬øÁπ√ («√øË») Á«¡≈ Á∂ Á»‹∂ (Í»Ï∆) ’ø„∂ ”Â∂ «‘øÁ∂ √ÈÕ ¿π√ √Ó∂∫ ”Â∂ ª «¬√ ÙÏÁ Á∆ ’ج∆ √≈«Ê’Â≈ ωÁ∆ √∆ Íø» ‘π‰ «¬√ √Ó∂∫ «¬√Á≈ ’ج∆ ¡Ê È‘ƒ «‘ «◊¡≈ ˛Õ ¡æ‹ ¡√ƒ «¬√ ÙÏÁ Á≈ Ȫ «‘øÁ» È√Ò ¡Â∂ È≈ ‘∆ «‘øÁ» ËÓ Úæ‹Ø∫ ¿πÒ∂÷ ’ √’Á∂ ‘ªÕ «¬‘ «¬√ ’’∂ «’ ‘π ‰ «¬ø Á π √ («√øË») Á«¡≈ Á∂ Í»Ï∆ ’ø„∂ ”Â∂ Úæ÷Ø∫Úæ÷∂ ËÓª ¡Â∂ Úæ÷Ø Úæ÷∆¡ª ’ØÓª Á∂ ÒØ’ «¬æ’·∂ «ÓÒ’∂ «‘ ‘∂ ‘ÈÕ”” (√ø’«Ò ⁄È≈ ◊ÃøÊ E-Í≥È≈ BFE) «ÚÚ∂’≈ÈøÁ È∂ ª ◊ØÒÚ≈Ò’ Á∆ Ë≈È≈ Á∂ ¿πÒ‡ «¬‘ Ú∆ «’‘≈ √∆ «’ ““¬∆√≈¬∆¡ª ˘ ÏØ Ë ∆ Ï‰È Á∆ ’Ø ¬ ∆ ‹»Â È‘ƒ ˛ ¡Â∂ È≈ ‘∆ Óπ√ÒÓ≈Ȫ ˘ «‘øÁ» Ï‰È Á∆ ˜»Â ˛Õ √◊Ø∫ ‘∂’ ËÓ ¡≈͉∆ «ÈÚ∂ ’ Ò∆ Í«‘⁄≈È ˘ ’≈«¬Ó æ÷«Á¡ª ¡≈͉∂ √πÌ≈¡ ÓπÂ≈Ï’ ‘Ø Èª ËÓª Á∂ Ó» Ò -Âæ  ˘ ¡≈͉∂ ËÓ ¡ø Á ‹˜Ï ’’∂ Â’Û≈ ‘ØÚ∂◊≈.... ‹∂ ’ج∆ «ÈØÒ ¡≈͉∂ ‘∆ ËÓ Á∂ ª √πÍÈ∂ Í≈ÒÁ≈ ˛ Í Á»«‹¡ª Á∂ ËÓ ˘ ÂÏ≈‘ ’È Á∆ ◊æÒ ’Á≈ ˛ ª ÓÀ˘ ¿π√ ”Â∂ «ÁÒØ∫ Â√ ¡≈¿π∫Á≈ ˛...Õ”” (AA √ÂøÏ AHIC ˘ «Ù’≈◊Ø «Ú÷∂ “√ø√≈ ËÓ √ø√Á” ¡øÁ ’∆Â∆ Â’∆) “Ó≈‘ª” Á∆ «Ú⁄≈Ë≈≈ Â∂ ÷π≈÷Ø‹«¬√ ÂØ ∫ «ÏȪ ¿π √ √Ó∂ ∫ ◊À Ó≈⁄ B@AE √’≈∆ ¬∂ ‹ ø ‚ ≈ Í∂ Ù ’È Ú≈Ò∂ “Ó≈‘ª” Á≈ «Í¤Ø ’ Û Â∂ ¿π È ∑ ª Á∆ «Ú⁄≈ Ë≈≈ ¡Â∂ ÷π ≈-÷Ø ‹ Ú∆ «√«÷¡≈ Á∂ «¬√ “Ì≈Â∆’È, ≈Ù‡∆’È Â∂ ¡«Ë¡≈ÂÓ∆’È” Á∆ Ë≈È≈ Â∂ Í∆Í∂ ÷ ˘ √Ófi‰ Á≈ ¡≈Ë≈ ω √’Á≈ ‘ÀÕ ‹Á ¡√ƒ ¿πÈ∑ª “Ó≈‘ª” Á∂ ◊πæÍ Á≈ ÷π≈-÷Ø‹ Òæ̉ ÂπÁ∂ ‘ª ª ¿πÈ∑ª «Úæ⁄Ø∫ «¬æ’ ¿πÌÚª Ȫ ÙÃ∆ «’∆ ‹ØÙ∆ Á≈ ˛ «‹‘Û≈ ¿π√ √Ó∂∫ “ËÓ «‘øÁ»‹ ’ΩÓªÂ∆ ’∂∫Á” Á∂ ÍÃ Ë ≈È √∆ ¡Â∂ «‹√˘ ¿π √ √Ó∂ ∫ Ì≈‹Í≈ Á∆ ’∂∫Á √’≈ È∂ «ÙÓÒ≈ √«Ê “Ì≈Â∆ ¿π⁄∂∆ «√æ«÷¡≈ √ø√Ê≈” Á∆ “◊Ú«Èø ◊ ’Ω Ù Ò” «Úæ ⁄ Ù≈ÓÒ ’∆Â≈ ‘Ø « ¬¡≈ √∆Õ ¿π √ “Ó≈‘ª Á∂ ◊π æ Í ” È≈Ò ‹π « Û¡≈ «¬’ Ȫ ‘Ø √≈‘Ó‰∂ ¡≈«¬¡≈ ˛ «‹‘Û≈ ¿π√ √Ó∂∫ ÙÃ∆ ÓπÒ∆ ÓÈØ‘ ‹ØÙ∆ Á∆¡ª «Ú«Á¡’ ÔØ‹È≈Úª «Íæ¤∂ ¡√Ò∆ «ÁÓª◊ Óø«È¡≈ ‹ªÁ≈ √∆, ¿π‘ ˛ ÙÃ∆ Á∆È≈ È≈Ê ÏæÂ≈ Á≈ «‹‘Û≈ ¡≈.¡À √ .¡À √ . Á≈ «√˪’ ÍÃ⁄≈’ ˛, √øÿ ÍÃ∆Ú≈ ÚæÒØ∫ √Ê≈«Í “«Ù’Ù≈ Ï⁄≈˙ ¡ø Á Ø Ò È √«ÓÂ∆” Á≈ ’ÈÚ∆È ˛ ¡Â∂ √øÿ ÚæÒØ∫ ‘∆ √ø⁄≈«Ò “«Ú«Á¡≈ Ì≈Â∆ √ø√Ê≈È” Á∆ ’ΩÓ∆ ’≈‹’≈È∆ Á≈ ÓÀ∫Ï ˛ ¡Â∂ «‹√ Á∆È≈ È≈Ê ÏÂ≈ Á∆¡ª «‘øÁ∆ ”⁄ «Ò÷∆¡ª ÈΩ ∫ Íπ √ Â’ª “«Ú«Á¡≈ Ì≈Â∆ √ø √ Ê≈È” Á∂ √’» Ò ª ¡ø Á ÍÛ∑≈¬∆¡ª ‹ªÁ∆¡ª ‘È ¡Â∂ «¬È∑ª Á≈ ◊π‹≈Â∆ ”⁄ ‹Ӫ ’’∂ ÂÂ’≈Ò∆ Óπ æ ÷ Óø  ∆ Ùà ∆ È«ø Á ÓØ Á ∆ Úæ Ò Ø ∫ √’≈∆ ÍÃ≈«¬Ó∆ Â∂ √À’ø‚∆ √’»Òª Á∂ Í≈·¥Óª ”⁄ «¬‘ Ò≈˜Ó∆ ’∆Â∆¡ª ‘ج∆¡ª ‘ÈÕ Á∆È≈ È≈Ê ÏÂ≈ ÚæÒØ∫ «Ò÷∆¡ª ‘Ø ¬ ∆¡ª Íπ √ Â’ª “«√æ « ÷¡≈ Á≈ Ì≈Â∆’È” “⁄Ó’Á≈ Ì≈” “ÍÃ∂‰≈ Á∆Í” ¡≈«Á ¡øÁ «‘øÁ» ËÓ Á∂ ◊Ãøʪ “Ó≈«¬‰” Â∂ “Ó‘ªÌ≈” ¡ø Á Ò∂ «Ó«Ê‘≈√ ˘ «¬«Â‘≈√ Úæ‹Ø∫ Í∂Ù ’’∂, ¿π√Á∂ ¡≈Ë≈ Â∂ Íπ≈ÂÈ Ì≈ ¡øÁ “‘˜≈ª √≈Ò Í«‘Òª” (Ì≈Ú «‘ø Á » Ì≈ ¡øÁ) ‡ÀÒ∆«Ú˜È, Ó؇’≈, ‘Ú≈¬∆ ˜‘≈‹, ¿π Í ◊à « ‘ (≈’‡) ¡≈«Á Á∆¡ª ÷Ø‹ª ¡Â∂ “√‡ÀÓ √À∫Ò” «ÚË∆ ≈‘ƒ («‹‘Û∆ ¡‹∂ ¡≈Ëπ « È’ «Ú«◊¡≈È ≈‘ƒ Ú∆ Í»∆ Â∑ª «Ú’√ ȑƒ ‘ج∆) A@@ ’ΩÚ Íπæª ˘ ÍÀÁ≈ ’Ú≈¿π‰ Á≈ «◊¡≈È ‘؉ Á≈ λ‘Û Á≈¡Ú≈ ’∆Â≈ «◊¡≈ ˛Õ Í≈«’√Â≈È, √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ 31 ¡Î◊≈«È√Â≈È, È∂ Í ≈Ò, Ì» ‡ ≈È, «Âæ Ï Â Ùà ∆ Òø ’ ≈ Ïø ◊ Ò≈ Á∂ Ù Â∂ Ó∆¡ªÓ≈ ÓπÒ’ª ˘ “¡÷ø‚ Ì≈” Á≈ «‘æ√≈ «’‘≈ «◊¡≈ ˛Õ “¡÷ø‚ Ì≈” ˘ «¬æ’ “√⁄≈¬∆” Â∂ “÷ø«‚ Ì≈” ˘ “fi»·” Â∂ ◊À ’πÁÂ∆ Úø‚ Áæ√’∂ «¬√ ˘ Óπ Û «¬æ ’ ·≈ ’È Á∆ ◊æ Ò ’‘∆ ◊¬∆ ˛Õ Á∆È≈ È≈Ê Ïæ  ≈ «¬È∑ ª Íπ√Â’ª ¡øÁ ÈÀ«Â’ ’Áª ’∆Óª Á∂ «Èÿ≈ ˘ Íæ¤Ó∆ √æ«Ì¡≈Â≈ È≈Ò ‹ØÛ ’∂ «¬√ Á∂ «¬Ò≈‹ Ò¬∆ Í≈·¥Ó ¡ø Á √ø √ «¥Â Ì≈Ù≈ ¡Â∂ «‘ø Á » Ë≈«Ó’ ◊à ø Ê ª ˘ Ù≈ÓÒ ’È Á≈ √πfi≈¡ «ÁøÁ≈ ‘ÀÕ ¿π‘ «¬‘ Ú∆ Á√Á≈ ˛ «’ «’Ú∂∫ “◊¿» √∂Ú≈” ’È È≈Ò «¬’ Ï∂¡ΩÒ≈Á ‹ØÛ∂ Á∂ Ïæ⁄∂ ÍÀÁ≈ ‘Ø ◊¬∂ ¡Â∂ ¡«‹‘≈ «’øÈ≈ ‘∆ ’»Û-’Ï≈Û Â∂ λ‘Û «◊¡≈È Á∆È≈ È≈Ê ÏæÂ≈ Á∆¡ª «¬È∑ª Íπ√Â’ª ¡øÁ Ì«¡≈ «Í¡≈ ˛ «‹È∑ª Íπ√Â’ª ˘ ¡ÀÈ.√∆.¬∆. ¡≈.‡∆. AIIF ”⁄ ‘∆ “Ë≈«Ó’ ’æ‡ÛÍ≥Ê∆ Â∂ Âø ◊ Ș∆” ˘ ¿π  Ù≈«‘ ’È Ú≈Ò∆¡ª Íπ√Â’ª ’ ¸æ’∆ ˛ Â∂ «¬‘Ø Á∆È≈ È≈Ê ÏæÂ≈ ‘π‰ Ú∆ ÓØÁ∆ √’≈ √Ó∂∫ ÓπÛ √◊Ó ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ Ì≈‹Í≈ Á∆ ‘«¡≈‰≈ Á∆ “÷懔 √’≈ ÚæÒØ∫ «¬√ ÏæÂ≈ ˘ «√æ«÷¡≈ √Ò≈‘’≈ ω≈ «ÁæÂ≈ ˛Õ «¬√ È∂ ÙÃ∆ÓÂ∆ ¬∆≈È∆ È≈Ò ÓπÒ≈’≈ ’’∂ ÓπÒ’ Ì ¡øÁ Í≈· ¥Ó Á∆ ¡≈͉∆ ¿π ’  Ë≈È≈ Â∂ «ÁÙ≈ ¡Èπ √ ≈ √Ø Ë ’È Á≈ ÌØ √ ≈ Ú∆ ‘≈√Ò ’ «Ò¡≈ ˛Õ ÏæÂ≈ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ‘∂· ⁄Ò‰ Ú≈Ò∆ “«Ù’Ù≈ Ï⁄≈˙ ¡øÁØÒÈ √«ÓÂ∆” Ì≈ Á∆¡ª «Âø È Ô» È ∆Ú«√‡∆¡ª, Í≥ ‹ ≈Ï ‡À ’ È∆’Ò Ô» È ∆Ú«√‡∆, ’≈Ò∆Á≈√ √ø √ «¥Â Ô» È ∆Ú«√‡∆ È≈◊Íπ Â∂ Ú≈‹Í≈¬∆ «‘øÁ∆ Ô»È∆Ú«√‡∆ Ì»Í≈Ò È≈Ò ¡◊Ò∂ √≈Ò ÎÚ∆ AE ÂØ ∫ “ÚÀ « Á’ ◊«‰Â” «√÷≈¿π ‰ Á≈ «¬’ √‡∆«Î’∂ ‡ ’Ø √ Ùπ » ’È Á≈ √«‘ÓÂ∆ √ÓfiΩ Â ≈ Ú∆ √‘∆ Ïø Á ’ ¸æ ’ ∆ ˛Õ Â≈‹≈ ıϪ Óπ  ≈Ï’ ‘«¡≈‰≈ Á∂ «√æ«÷¡≈ ÓøÂ∆ ÍÃØ. ≈Ó «ÏÒ≈√ Úæ Ò Ø ∫ ’π » ’ Ù∂  «Ú÷∂ ‹≈∆ ’∆Â∂ ◊¬∂ «¬æ ’ ¡À Ò ≈È ¡Èπ √ ≈ ‘«¡≈‰≈ ¡øÁ ÍÃ≈«¬Ó∆ ÂØ∫ ÒÀ ’∂ Ô»È∆Ú«√‡∆ Âæ’ “◊∆Â≈ Á∂ ¡«Ë¡≈¬∂ ÍÛ∑ ≈ ¬∂ ‹≈‰◊∂ , «’¿π ∫ «’ ◊∆Â≈ Á∂ «◊¡≈È «ÏÈ∑ ª ‹∆ÚÈ √¯Ò È‘ƒ ω≈«¬¡≈ ‹≈ √’Á≈Õ” ‘π‰ ¡≈ͪ ¡≈¿π∫Á∂ ‘ª “Ó≈‘ª Á∂ ◊πæÍ” Á∂ ÓØ„∆ ÙÃ∆ «’∆ ‹ØÙ∆ ÚæÒÕ «¬‘ ¿π ‘ ∆ «’∆ ‹Ø Ù ∆ ˛ «‹‘Û≈ √≈Ï’≈ ÍÃË≈È ÓøÂ∆ ÙÃ∆ÓÂ∆ «¬øÁ≈ ◊ªË∆ Á∂ ’≈‹’≈Ò √Ó∂∫ Ú∆ «√æ«÷¡≈ √Ò≈‘’≈ √∆ ¡Â∂ «‹√ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ‘∂· ¿π√ √Ó∂∫ Ú∆ «¬√∂ Â∑ª Á≈ ‘∆ «¬æ’ “Ú«’ø◊ ◊πæÍ” ω≈«¬¡≈ «◊¡≈ √∆Õ “«√æ«÷¡≈ √πË≈” √ÏøË∆ ◊«·Â ’∆Â∂ «¬√ “Ú«’ø◊ ◊πæÍ” ÚæÒØ∫ AIHC ”⁄ Í∂Ù ’∆Â∆ ◊¬∆ «Í؇ “’Áª ’∆Óª Á∆ √∂Ë √ÏøË∆ ¡«Ë¡≈Í’ «√÷Ò≈¬∆ ÍÃØ◊≈Ó” Ì≈ √’≈ ÚæÒØ∫ ¤ÍÚ≈¬∆ ◊¬∆ √∆Õ «¬√∂ «Í؇ Á∂ ¡≈Ë≈ Â∂ ‘∆ AIHE Á≈ ⁄‡ØÍ«Ë¡≈¬∂ «√«÷¡≈ ’«ÓÙÈ √Ê≈«Í ’∆Â≈ «◊¡≈ √∆ «‹√ Á∆ «ÍØ ‡ Â∂ «√¯≈Ù Â∂ ‘∆ ÍÃ Ë ≈È Óø  ∆ Ùà ∆ ≈‹∆Ú ◊ªË∆ Á∂ ’≈‹’≈Ò √Ó∂ ∫ ¿π √ ˘ Ò≈◊» ’∆Â≈ «◊¡≈ √∆Õ AIHF Á∆ “ÈÚ∆ «√«÷¡≈ È∆Â∆ (NEP) ¡≈Ë≈-«ÙÒ≈ ω∆” Â∂ «‹√ È∆Â∆ È∂ «‹Ê∂ «√æ « ÷¡≈ Á∂ “«È‹∆’È Â∂ ÚÍ≈∆’È” Á∆ È’Ù-ÂÏÁ∆Ò∆ (Paradigm Shift) ’È Á≈ Óπ æ „ Ïø « È∑ ¡ ≈ ¿π µ Ê∂ Ì≈ Á∆¡ª “Íπ≈ÂÈ ’Áª-’∆Óª ¡Â∂ Â’ÈΩÒØ‹∆ Á≈ √πÓ∂Ò” ’È Á∆ «ÁÙ≈ √∂ Ë Ú∆ √π fi ≈¬∆Õ ÚÀ √ ∂ ª AIDI Á∂ ≈Ë≈«¥ÙÈÈ «√«÷¡≈ ’«ÓÙÈ ¡Â∂ AIFD-FF Á∂ ’Ø·≈∆ ’«ÓÙÈ È∂ Ú∆ ¡≈͉∆¡ª «Í؇ª ”⁄ Í≈·¥Ó ¡øÁ Ë≈«Ó’ «√æ « ÷¡≈ Ù≈ÓÒ ’È Á≈ √π fi ≈¡ «Áæ  ≈ √∆ «’¿π ∫ «’ ¿π È ∑ ª ¡Èπ√≈ Ú∆ “√Ó≈‹ ¡øÁ ÷π ‘∆¡ª ÈÀ«Â’ ’Áª-’∆Óª Á≈ √ø⁄≈ ËÓ ÂØ∫ «ÏÈ∑ª √øÌÚ È‘ƒ ˛” Íø» «’∆ ‹ØÙ∆ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ‘∂·Ò∂ Ú«’ø◊ Á∆ ¿π ’  «ÍØ ‡ ¡ø Á ª ÈÀ « Â’ ’Áª-’∆Óª Â∂ ¡«Ë¡≈«Ӓ ’Áª Á≈ Ú÷∂Ú≈ Ú∆ ’∆Â≈ «◊¡≈ √∆Õ ¡«Ë¡≈«ӒÂ≈ (Spirtuality) ˘ ÈÀ«Â’Â≈ (Morality) È≈ÒØ∫ ¿π⁄∂⁄∆ Â∂ ¿πµÂøÓ ¡Ú√Ê≈ «’‘≈ «◊¡≈ √∆ Â∂ ¿π√ ¡øÁ «’∆ ‹ØÙ∆ Á∆ ¡«Ë¡≈«ӒÂ≈ «√¯ «’√∂ ËÓ Á∆ «Ú¡≈«÷¡≈ ‹ª ¿πÍÁ∂Ùª Âæ’ ‘∆ √∆«Ó ȑƒ √∆ «‹Ú∂∫ «’ ’Ø·≈∆ ’«ÓÙÈ Á∆ «Í؇ ¡øÁ “√ÌȪ ËÓª Á≈ √«‘‹ ¡«Ë¡À È ” ’È Á∆ ◊æ Ò ’‘∆ ◊¬∆ √∆ √◊Ø ∫ «’∆ ‹Ø Ù ∆ Á∆ «ÍØ ‡ ¡ø Á ª Ì≈Â∆ √ø « ÚË≈È ¡ø Á Á‹ ËÓ «ÈÍæ÷Â≈ (Secularism) ÙÏÁ Á≈ Ú∆ “Ì≈Â∆’È” «¬√ Â∑ª ’∆Â≈ «◊¡≈ √∆ «‹√ Á∂ ¡Ê «¬øÈ∂ «ÚÙ≈Ò Â∂ ÓØ’Ò∂ ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘È «’ ¿π√ ¡øÁ Ì»Â-ÍÃ∂Â, «Ú«Á¡≈, ‹Ø « ÂÙ-«Ú«Á¡≈, È’√Ú◊, ¡≈’≈Ù-Í≈Â≈Ò ÒØ’, ‹≈Á»‡»‰∂, fi≈Û-λ’ ¡≈«Á √Ì ’»Û-’Ï≈Û √Óª √’Á∂ ‘È Â∂ «‹È∑ ª ˘ ¿π √ “Ì≈Â∆’È” Á∂ ¡Ê ¡Èπ √ ≈ Í≈·¥Óª Á≈ «‘æ √ ≈ ω≈«¬¡≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ «¬√∂ √Ì ’π fi ˘ ‘∆ Ùà ∆ Óπ Ò∆ ÓÈØ ‘ ‹Ø Ù ∆ Úæ Ò Ø ∫ Ô» È ∆Ú«√‡∆¡ª Á∂ Í≈·¥Ó ¡ø Á Ù≈ÓÒ ’È Á∆ ÔØ‹È≈ ω≈¬∆ ◊¬∆ √∆Õ ËÓ «ÈÍæ÷Â≈ (Secularism) Á∂ √ø’ÒÍ Á≈ “Ì≈Â∆’È” ‹Á «¬‘ √π¡≈Ò ÷Û∑≈ ‘πøÁ≈ ˛ «’ Ì≈Â∆ √ø«ÚË≈È ¡øÁ Á‹ ËÓ «ÈÍæ÷Â≈; ËÓ «ÈÍæ÷ ≈‹ Â∂ ËÓ «ÈÍæ ÷ ’Áª ’∆Óª Íà  ∆ Ú⁄ÈÏæËÂ≈ Á≈ ’∆Â∂ ◊¬∂ ¿πÒ∂÷ È≈Ò «√«÷¡≈ ¡øÁ Ë≈«Ó’ Á÷Ò¡øÁ≈‹∆ Íπ≈ÂÈ √ø√«¥Â∆/Ú≈«¬Âª Á≈ √πÓ∂Ò ¡Â∂ «’√∂ «ÁÈ ËÓ «ÚÙ∂Ù Á∆ Íπæ◊ «’Ú∂∫ ⁄Ò √’Á∆ ˛ ª «’∆ ‹ØÙ∆ ¡≈͉∆ «Í؇ ”⁄ ¡«Ë¡≈Ë«ӒÂ≈ Á∂ ËÓ «ÈÍæ÷Â≈ Á∂ «¬√ √πÓ∂Ò Á∆ Ú≈˜Ï∆¡Â ‹⁄≈¿π ‰ Ò¬∆ ËÓ «ÈÍæ ÷ Â≈ (Secularism) Á∂ √ÚÍÃ Ú ≈«È √ø ’ ÒÍ ˘ Íæ ¤ Ó∆ √ø’ÒÍ ’«‘øÁ≈ ˛Õ ¿π√ ¡Èπ√≈ ËÓ «ÈÍæ÷Â≈ Á≈ Ì≈Â∆ √ø’ÒÍ Íæ¤Ó∆ √ø’ÒÍ È≈ÒØ∫ Úæ÷≈ ˛Õ Íæ¤Ó∆ √ø’ÒÍ ‘ «’√Ó Á∂ Ë≈«Ó’ «ÚÙÚ≈√ Â∂ Í≈·-Í» ‹ ≈ ˘ æ Á ’Á≈ ˛ ‹Á«’ Ì≈Â∆ √ø ’ ÒÍ ¡Èπ √ ≈ “ËÓ «ÈÍæ÷Â≈ Á≈ Ì≈Ú √ÌȪ ËÓª Á≈ √Ó≈ÈÂ≈, √ÌȪ Á≈ Ó≈È √«Â’≈ Â∂ √≈Ó≈È √πæ«÷¡≈ ˛” «¬√∂ “Ì≈Â∆ √ø ’ ÒÍ” Á∆ ¡≈Û ”⁄ ‘∆ ¡√Ò ”⁄ √≈‚∆¡ª √≈∆¡ª ‘≈’Ó Í≈‡∆¡ª ÒøÏ∂ √Ó∂∫ ÂØ∫ ‘∆ «√˪’ Íæ÷Ø∫ «¬√∂ “Ï‘π ËÓÚ≈Á” Á∂ Ȫ Â∂ Íø» «Ú‘≈’ ÂΩ Â∂ ≈‹ Â∂ «√«÷¡≈ ˘ ËÓ È≈ÒØ ∫ ¡Ò«‘Á≈ æ÷’∂ ⁄Ò‰ Á∆ Ï‹≈«¬ √◊Ø∫ ≈‹ Ì≈◊ ⁄Ò≈¿π‰ Ò¬∆ ËÓ Á∆ ÷πæÒ∑∆ ÚÂØ∫ Â∂ ÁıÒ ¡øÁ≈˜∆ ’ ‘∆¡ª ‘È ¡Â∂ ÓΩ ‹ » Á ≈ Íà √ ø ◊ ”⁄ «√«÷¡≈ Á∂ “Ì≈Â∆’È, ≈Ù‡∆’È Â∂ ¡«Ë¡≈ÂÓ∆’È Á∂ ÒϪÁ∂ ‘∂· «¬’ ËÓ «ÚÙ∂ Ù Á≈ ÷π æ Ò ≈ Íà ⁄ ≈-Í√≈ ’È Á∆ È∆Â∆ ’≈‹Ù∆Ò ˛Õ ‹Á «’ “ËÓ-«ÈÍæ÷ ≈‹ Â∂ ËÓ «ÈÍæ÷ «√«÷¡≈ Á∂ √Ú ÍÃ Ú ≈«È √ø ’ ÒÍ ¡Èπ √ ≈ Ë≈«Ó’ Í» ‹ ≈ Í≈· Â∂ «ÚÙÚ≈Ù «ÈØÒ «È‹∆ «¬æ¤≈ Â∂ «Èæ‹∆ ‹∆ÚÈ Â’ ‘∆ «‘‰∂ ⁄≈‘∆Á∂ ‘ÈÕ ≈‹ «√æ«÷¡≈ Â∂ ‹ÈÂ’ ‹∆ÚÈ ¡øÁ «¬√ Á≈ ’ج∆ ÁıÒ È‘ƒ ⁄≈‘∆Á≈Õ Í ‹Á ¡√ƒ ÓΩ ‹ » Á ≈ ‘’» Ó Â∆ Í≈‡∆ Ï∆‹∂ Í ∆ Â∂ ¿π √ Á∆ «√˪’ «‘Ï √ø√Ê≈ ¡≈. ¡Àµ√. ¡Àµ√. Á∂ «√æ « ÷¡≈ Á∂ «¬√ “Ì≈Â∆’È, ≈Ù‡∆’È Â∂ ¡«Ë¡≈ÂÓ∆’È” Á∆ È∆Â∆ ¡Ë∆È Í≈·¥Óª ”⁄ Ë≈«Ó’ «√æ«÷¡≈ Ù≈ÓÒ ’È Á∆ ¡≈͉∂ √Ó∂∫ Á∂ «ÚÁÚ≈È ’Ú∆ ≈«ÏøÁ È≈Ê ‡À◊Ø (‹Ø ÷πÁ Ú∆ Ë≈«Ó’ ¡≈√Ê≈ æ÷Á≈ √∆) Á∂ “ËÓ Â∂ ¡≈Ëπ«È’ «√æ«÷¡≈” √ÏøË∆ ’‘∂ ◊¬∂ ÙÏÁª Á∆ ’√Úæ‡∆ Â∂ Ú∆ æ÷’∂ Á∂÷Á∂ ‘ª ª «¬√ È∆Â∆ Á∂ Í÷⁄À ¿π‚Á∂ Ș ¡≈¿π∫Á∂ ‘ÈÕ ‡À◊Ø ÚæÒØ∫ ¡≈͉∂ «¬æ’ Ò∂÷ ¡øÁ ’‘∂ ◊¬∂ ‘∂· «Ò÷∂ ÙÏÁª Á∆ ÓΩ‹»Á≈ ÍÃ√ø◊ Â∂ √«ÊÂ∆ ¡øÁ Ú∆ Ï∂‘æÁ ÍÃ√ø«◊’Â≈ Â∂ √≈«Ê’Â≈ ωÁ∆ ‘ÀÕ ‡À◊Ø È∂ «’‘≈ √∆, ““...ÏÁÒ∆¡ª ‘Ø ¬ ∆¡ª √«ÊÂ∆¡ª ¡øÁ ‘π‰ Ë≈«Ó’ √æÂ≈Ë≈∆¡ª ÚæÒØ∫ «÷æ⁄∆¡ª ◊¬∆¡ª Ò’∆ª Â∂ ‘æÁ ÏøÁ∆¡ª ¡ø Á Ïø Á È‘ƒ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ «’¿π ∫ «’ «¬«Â‘≈√ Á√≈¿π ∫ Á≈ ˛ «’ «‹æÊ∂ «’√∂ √Ó∂∫ «¬È∑ª Ë≈«Ó’ Íπ‹≈∆¡ª È∂ «√æ«÷¡≈ Á∂ ¡ÓÒ ˘ ¿π◊≈√≈ «ÁæÂ≈ √∆ ¿π µ Ê∂ Ï≈¡Á ”⁄ ‹≈ ’∂ ¿π ‘ Ø ‘∆ «√æ«÷¡≈ Á∂ ≈‘ ”⁄ Óæπ÷ ØÛ≈ ω ◊¬∂... «‹¿π ∫ -«‹¿π ∫ «◊¡≈È Á≈ Í√≈≈ ‘π ø Á ≈ ‹ªÁ≈ ˛ «Â¿π ∫ -«Â¿π ∫ ¿π ‘ Íà ø Í ≈◊ Ë≈«Ó’ ◊Ãøʪ ≈‘∆ «ÓæÊ∆¡ª ‘æÁÏøÁ∆¡ª ˘ ¿π Ò ø ÿ Á≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ ‹Á «¬‘ È≈ «√¯ «¬«Â‘≈√ Â∂ Ïë‘Óø‚ √ÏøË∆ ‘∆ ÍÃøÍ≈◊ Ë≈«Ó’ «ÚÙÚ≈√ Â∂ Ë≈Ú≈ ÏØ Ò Á≈ ˛, √◊Ø ∫ «¬æ ’ ¡«‹‘∆ √«ÊÂ∆ ÍÀ Á ≈ ’ «Áø Á ≈ ˛ «‹æ Ê ∂ √Á≈⁄≈ Á∂ ÈÚ∂ ∂ ¡Ê Íπ ≈ÂÈ √ø √ ≈ ¡ø Á Ò∂ ’ÊȪ/¿πÍÁ∂Ùª È≈Ò Ú∆ ‡’≈¿π, ”⁄ ¡≈ ÷Û∑ Á ∂ ‘ÈÕ ¡«‹‘∆ √«ÊÂ∆ ”⁄ Ë≈«Ó’ «√æ«÷¡≈ ˘ ◊Ò Óøȉ≈ ‘∆ ÍÀ‰≈ ˛ ‹ª «Î ÈÚª «◊¡≈È Ï◊≈Ú ’’∂ √¯Ò ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛Õ («‹√ Â∑ª Â≈≈ «Ú«◊¡≈È∆ ◊ÀÒ∆Ò∆˙ ˘ ¿π√ Á∂ «¬√ ’ÊÈ ÏÁÒ∂ «’ “ËÂ∆ √» ‹ Áπ ¡ ≈Ò∂ ÿπ ø Ó Á∆ ˛” √‹≈ Á∂ ‰ Ú≈Ò∆ ⁄⁄ ˘ C@@ √≈Ò Ï≈¡Á ‹≈ ’∂ ¿π√ ˘ ÷πæÒ∑∂ ÂΩ Â∂ √Ú∆’≈ ’È≈ «Í¡≈Ò∂÷’) ÁØ‘ª Á≈ √πÓ∂Ò È‘ƒ ‘Ø √’Á≈ .... Íø» √Óæ«√¡≈ «¬‘ ‘À «’ ‹∂ ËÓ «¬æ’ Á¯≈ «¬‘ √Ú∆’≈ ’ ÒÀ∫Á≈ ˛ «’ ‹Ø ’πfi ¿π√ È∂ ÍÃ⁄≈«¡≈/«√÷≈«¬¡≈ ‘À ¿π√ Á∂ ’πfi Í«‘¨ √øÍ»È È‘ƒ √È ‹ª ◊Ò √È Âª ¿π√ Á∆ (ËÓ Á∆) √Â≈ ‚Ø Ò Á∆ ‘À «’¿π ∫ «’ ËÓ Á≈ Á≈¡Ú≈ ˛ «’ ‹Ø ’π fi Ú∆ ¿π √ Úæ Ò Ø ∫ Íà ⁄ ≈«¡≈ «◊¡≈ ˛, ¿π ‘ «¬Ò≈‘∆ «◊¡≈È ˛ ¡Â∂ √≈∂ Ë≈«Ó’ ◊à ø Ê ª ¿π Í ÷π Á ¿π √ ‹≈‰∆-‹≈‰ “æ Ï ” Á∆ ÓØ‘ Òæ◊∆ ‘ج∆ ˛Õ «¬√∂ ¿πÍ ‘∆ ¿π√ Á∆ √Â≈ «‡’∆ ‘ج∆ ˛Õ ¡≈Ëπ«È’ «◊¡≈È «¬√ √ø√≈ Á∆ ‘’∆’ ¿πÍ «‡«’¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ˛ ‹Á «’ ËÓ ¡≈͉∂ Íπ≈ÂÈ ◊Ãøʪ Á∂ √‘≈∂ ÷Û∑≈ ˛- «¬√ ‘≈Ò ”⁄ ËÓ Â∂ ¡≈Ëπ«È’ «√æ«÷¡≈ Á≈ √πÓ∂Ò ’È≈ ÁøÌ Â∂ Ó»÷Â≈ ÂØ∫ «√Ú≈¬∂ ‘Ø ’πfi È‘ƒ ‘ØÚ∂◊≈Õ”” (Ë≈«Ó’ «√æ«÷¡≈√ø’«Ò ⁄È≈ ◊ÃøÊ D Í≥È≈ F@H@I -Ïø◊≈Ò∆) ¡◊Ò∆¡ª-«Í¤Ò∆¡ª √Ì ‘≈’Ó Í≈‡∆¡ª Â∂ È∆Â∆ ÿ≈«Û¡≈ ÚæÒØ∫ ËÓ «ÈÍæ÷Â≈ Á∂ «¬√ «Ú◊≈Û∂ ◊¬∂ √ø’ÒÍ ˘ Ò≈◊» ’È ’≈È ‘∆ «Ú«Á¡≈Ê∆¡ª-ÈΩ‹π¡≈Ȫ Â∂ √Ó≈‹ Á∂ ‘Ø Èª «‘æ « √¡ª ¡ø Á È≈ «√¯ ¡ø Ë «ÚÙÚ≈√, Ë≈«Ó’ ‹˘È Â∂ ¡Â’Ù∆Ò Â∂ ◊À«Ú«◊¡≈È’ √Ø⁄ Á≈ Í√≈≈ ‘Ø « ¬¡≈ ˛ √◊Ø ∫ ¿π È ∑ ª ¡ø Á «Î’» Â∂ ‹≈Â∆Ú≈Á∆ Ș∆¬∂ È∂ Ú∆ ‹Û ÎÛ∆ ˛ «‹‘Û≈ ¡’√ ‘∆ «Î’» ‹ª ‹≈Â∆Ú≈Á∆ Áø « ◊¡ª Á∆ Óπ Ò ’ ¡øÁ ‘Ø ‘∆ ÌÓ≈ ”⁄ fiÒ’ «‘≈ ˛ Í ‘≈’Ó Í≈‡∆¡ª ˘ «¬‘ ÷»Ï ≈√ ÏÀ·Á≈ ‘ÀÕ ¿π‘ «¬√ ˘ ¡≈͉∆ ≈‹ ◊æ Á ∆ ‘«Ê¡≈¿π ‰ ‹ª Ï⁄≈¿π ‰ ÷≈ ⁄؉ª ÁΩ≈È ÷»Ï ÚÂÁ∂ ‘ÈÕ ¡◊Ø∫ «Íæ¤Ø∫ Ú∆ ¡≈͉∆¡ª ´‡∂∆¡ª ÒØ’ «ÚØË∆ È∆Â∆¡ª Â∂ ÍÁ≈ Í≈¿π‰ Â∂ ¿π È ∑ ª ÚÒØ ∫ ÒØ ’ ª Á≈ «Ë¡≈È Í∑ ∂ «ÂÒ’≈¿π‰ ÷≈ Ú∆ ÚÂÁ∆¡ª ‘È Â∂ «¬√∂ ˘ ‘∆ ÓΩ‹»Á≈ ‘≈’Ó Í≈‡∆ ‘π‰ √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ «√æ«÷¡≈ Á∂ “Ì≈Â∆’È, ≈Ù‡∆’È Â∂ ¡«Ë¡≈ÂÓ∆’È” Á∂ Ȫ ‘∂· ‘Ø Œ¿π◊≈√≈ Á∂‰≈ ⁄≈‘πøÁ∆¡ª ‘ÈÕ ÷πÁ Ú∆ √≈‚∂ «¬‘ ‘≈’Ó («ÚË≈«¬’ª ÂØ∫ ÒÀ ’∂ ≈Ù‡ÍÂ∆ Âæ ’ ) Ë≈«Ó’ √Óª«Ú≈˜ª, Ôæ ◊ ª-‘ÚȪ-Ó‘» ª Â∂ Ó∂«Ò¡ª-√Ó≈◊Óª Á∂ ¿πÁÿ≈‡È ’È ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ ‹Ø  Ù∆¡ª ÂØ ∫ ¡≈͉∆¡ª ‹ÈÓ ÍæÂ∆¡ª ωÚ≈¿π∫Á∂ ‘È Â∂ ‘æÊ Á∆¡ª ∂÷≈Úª ÍÛ∑≈¿π∫Á∂ ‘È («√æ«÷¡≈ ÓøÂ∆ Ù©Ã∆ÓÂ∆ ¬∆≈È∆ Á∆ Â≈‹≈ ÿ‡È≈ Ó∆‚∆¬∂ Á∆ ⁄⁄≈ Á≈ «ÚÙ≈ ω∆ ‘∆ ‘ج∆ ˛Õ) ¿πÊ∂ æ÷∂ ◊¬∂ ◊ÀÏ∆ Á∂Ú∆Á∂ګ¡ª ˘ Í»‹Á∂ ‘È, Â∑ª Â∑ª Á∂ Ï≈«Ï¡ª, √ø  ª -√≈˪ ª«’ª, √Ú≈Ó∆¡ª Á≈ ¡≈Ù∆Ú≈Á ÒÀ∫Á∂ ‘È Â∂ ¿πÈ∑ª ˘ ¡≈͉≈ ËøÁ≈ ⁄Ò≈¿π‰ Ò¬∆ Ê≈ÍÛ≈ Ú∆ «Áø Á ∂ ‘È («‹È∑ ª «Úæ ⁄ Ø ∫ «’øÈ∂ ‘∆ ¡≈͉∂ ’π’Óª ’≈È ¡æ‹ ’Ò∑ ‹∂Ò∑ Á∆ ‘Ú≈ Ú∆ ÷≈ ‘∂ ‘È)Õ «¬æÊØ∫ Âæ’ «’ √≈‚∂ ÍπÒ≈Û «Ú«◊¡≈È∆ Ú∆ Òø Ï ∆¡ª «Ú«◊¡≈È’ ÷Ø ‹ ª ÂØ ∫ Ï≈¡Á «Â¡≈ ’∆Â∂ ◊¬∂ ≈’‡ª ˘ ÍπÒ≈Û ”⁄ Á≈◊‰ ÂØ∫ Í«‘Òª ¿πÈ∑ª Á∂ √¯Ò Íπ Ò ≈Û∆-«ÓÙÈ Ò¬∆ Ë≈«Ó’ √Ê≈Ȫ («ÚÙ∂Ù ’’∂ Óø«Áª) ”⁄ ‹≈ ’∂ È≈∆¡Ò ÂØÛÈ Á∆ Ë≈«Ó’ √Ó ¡Á≈ ’Á∂ ‘È ¡Â∂ «¬¿π∫ ’’∂ √≈‚∂ «¬‘ ‘≈’Ó Â∂ È∆Â∆ ÿ≈Û∂ ≈‹Ì≈◊ ⁄Ò≈¿π‰ Ò¬∆ ËÓ Á∆ ÷πÒ∑∆ ÁıÒ ¡øÁ≈˜∆ ’Á∂ ‘È Â∂ ÷πæÒ∑∆ ÚÂØ∫ Ú∆ ’Á∂ ‘ÈÕ ÈÀ«Â’Â≈ ˘ ËÓ È≈Ò ‹ØÛÈ≈‘≈’Óª Á∆ Әϻ∆ Â∂ ‚»øÿ∆ √≈«‹Ù«¬‘ √π ¡ ≈Ò Ú∆ ‚» ø ÿ ∆ √Ø ⁄ «Ú⁄≈ Á∆ Óø◊ ’Á≈ ˛ «’ ÓΩ‹»Á≈ ÁΩ ¡ø Á ÈÀ « Â’Â≈ ˘ ËÓ È≈Ò ‹Ø Û È Â∂ “ÈÀ « Â’ ’Áª ’∆Óª Á∂ √ø ’ ‡ ˘ ‘æ Ò ’È Ò¬∆ Í≈·¥Óª ¡øÁ Ë≈«Ó’ «√æ«÷¡≈ Ù≈ÓÒ ’È Á∆ √π «’¿π∫ ¿πµ⁄∆ ‘Ø ‘∆ ˛ √≈‚∂ ‘≈’Óª Á∆Õ Í «¬√ ˘ √Ófi‰ Ò¬∆ ‹» ∆ ˛ «¬‘ ‹≈ȉ≈ «’ ÈÀ « Â’ ’Áª-’∆Óª Á≈ «¬‘ √ø’‡ ’∆ ˛? «¬√ Á≈ «‹øÓ∂Ú≈ ’Ω‰ ˛? ‹Á ¡√ƒ ¡‹Ø’∂ √Ó≈«‹’-¡≈«Ê’ Â∂ «√¡≈√∆ Ì» «ÁzÙ ¿πÍ È˜ Ó≈Á∂ ‘ª ª √≈˘ ÿØ ◊∆Ï∆, Ï∂π˜◊≈∆ «ÙÚÂ÷Ø∆, «Ìz Ù ‡≈⁄≈, ’π È Ï≈ÍÃ Ú ∆, Ì≈¬∆ÌÂ∆‹≈Ú≈Á, ˜Ø ≈-˜Ï∆ Â∂ ´æ ‡ Ó≈ ‘æ Á ª Ïø È ∑ ∂ ‡æ Í ¸æ ’ ∂ «Á√Á∂ ‘ÈÕ ¡√ƒ Á∂ ÷ Á∂ ‘ª ≈‹◊æ Á ∆ Á∆ ‘Ú√ ı≈ √≈‚∆¡ª ‘’» Ó Â∆ Í≈‡∆¡ª Á∂ «ÚË≈«¬’ Â∂ Ú˜∆ Ú∆ «Ú’≈¿» ω ¸æ ’ ∂ ‘È, Í≈‡∆¡ª ¡≈͉≈ Á∆È-¬∆Ó≈È, «√˪Â, ¡√»Ò √Ì ’π fi «Â¡≈◊ ⁄æ π ’ ∆¡ª ‘È Â∂ ÓΩ ’ ≈Íà √ Â∆ Á∆ ‚» ø ÿ ∆ ÷æ ‚ ”⁄ «‚æ ◊ ¸’∆¡ª ‘È Â∂ «¬√ ¡≈«Ê’ √Ó≈«‹’ Â∂ «√¡≈√∆ √ø ’ ‡ Ò¬∆ («‹‘Û≈ ¿πÈ∑ª Ò¬∆ «’√∂ ÈÀ«Â’Â≈ Á∂ ‹ª ÈÀ«Â’ ’Áª ’∆Óª Á∂ ÿ∂∂ ”⁄ È‘ƒ ¡≈¿π ∫ Á≈) ¡≈Ó √≈Ë≈È ÒØ ’ «‹øÓ∂Ú≈ È‘ƒ ‘È √◊Ø∫ «¬È∑ª ‘≈’Ó Í≈‡∆¡ª Á∆¡ª ’≈ÍØ∂‡ ÿ≈«‰¡ª Â∂ ‹◊∆» ËÈ≈„ª Íæ÷∆ È∆Â∆¡ª ‘∆ «‹ø Ó ∂ Ú ≈ ‘È Â∂ «¬È∑ ª ÚÒØ ∫ ÍÀ Á ≈ ’∆Â≈ «◊¡≈ «¬‘Ø ¡≈«Ê’-√Ó≈«‹’ Â∂ «√¡≈√∆ √ø ’ ‡ ‘∆ ÈÀ « Â’ ’Áª ’∆Óª Á∂ «Èÿ≈ Á∂ √ø’‡ Á≈ ‹ÈÓ Á≈Â≈ ˛ Â∂ «¬√ √ø ’ ‡ Ò¬∆ «¬‘Ø Í≈‡∆¡ª ‘∆ «‹ø Ó ∂ Ú ≈ ‘ÈÕ ¡‹Ø ’ ∂ √≈Ó≈‹∆ «ÚÙÚ∆’È Á∂ ÓΩ‹»Á≈ ÁΩ Ó≈⁄ B@AE 32 ¡ø Á «¬È∑ ª ‘≈’Ó Í≈‡∆¡ª Úæ Ò Ø ∫ Ò≈◊» ’∆Â∂ ‹≈ ‘∂ “÷πæÒ∑∆ Óø‚∆-÷πæÒ∑≈ ÚÍ≈” Á∂ √ø√≈ ÏÀ∫’-ÓπÁ≈ ’ØÙ Á∂ ÈÚ¿πÁ≈Ú≈Á∆ ¬∂‹ø‚∂ È∂ «¬√ √ø’‡ ˘ ‘Ø ‚»øÿ≈ ’ «ÁæÂ≈ ˛Õ «¬√ ¬∂‹ø‚∂ «‘ ‘Ø Èª ‹ÈÂ’ ÷∂  ª ˘ «Èæ‹∆’È Á∂ ÿ∂∂ ”⁄ «Ò¡≈ ’∂ Óø‚∆ È≈Ò ‹Ø Û È Úª◊ «√æ « ÷¡≈ ˘ Ú∆ «¬√Á∂ ÓÈπ æ ÷ ∆ «ÈÓ≈‰, √Ó≈«‹’ ÌÒ≈¬∆ Â∂ Í¿πÍ’≈ Á∂ Ó»Ò ¿πÁ∂Ùª È≈ÒØ∫ ÂØÛ ’∂ «¬æ’ ÷∆Á∆-Ú∂⁄∆ ‹≈‰ Ú≈Ò∆ «‹È√ ω≈ ’∂ ’≈ÍØ ∂ ‡ ÿ≈«‰¡ª Ò¬∆ Óπ È ≈¯∂ Â∂ ´æ ‡ Á≈ «¬æ’ ËøÁ≈ ω≈ «ÁæÂ≈ ˛Õ Â∂ «‹æ Ê ∂ «¬√ ‘’∆’ ÂØ ∫ ¡‰‹≈‰ «’ ÈÀ « Â’ ’Áª ’∆Óª Á∂ √ø’‡ Ò¬∆ «‹øÓ∂Ú≈ √≈‚∆ «√æ«÷¡≈ Íà ‰ ≈Ò∆ È‘ƒ √◊Ø ∫ √≈‚∆ ‘≈’Ó Í≈‡∆¡ª Á∆¡ª ¿π ’  È∆Â∆¡ª «‹øÓ∂Ú≈ ‘È, √≈‚∂ «Ú«Á¡’ Ó≈‘ Â∂ Ïπ æ Ë ∆‹∆Ú∆ √≈‚∆¡ª «√æ « ÷¡≈ Íà ‰ ≈Ò∆/Í≈·¥Óª ¡ø Á Ë≈«Ó’ «√æ«÷¡≈ Ù≈ÓÒ ’’∂ «¬√ √ø’‡ ˘ ‡≈Ò‰ Á≈ «¬æ’ ÌÓ Í≈Ò ‘∂ ‘ÈÕ ¿πæÊ∂ ’≈ÍØ∂‡ ÿ≈«‰¡ª Â∂ ‹◊∆» ËÈ≈„ª Á∂ «‘æ  ª Á∆ ≈÷∆ ’È Ú≈Ò∆¡ª ÓΩ ‹ » Á ≈ ‘≈’Ó Í≈‡∆¡ª ÈÀ«Â’Â≈ Â∂ ÈÀ«Â’ ’Áª ’∆Óª Á∂ «¬√ √ø’‡ ˘ ËÓ È≈Ò ‹ØÛ ’∂ √Ø⁄∆ √Ófi∆ √≈«‹Ù «‘ «¬√∂ ‘’∆’ ÂØ∫ ¡≈Ó ´‡∂ ‹≈ ‘∂ ÒØ’ª Á≈ «Ë¡≈È Í∑ ∂ ‘‡≈ ’∂ ¿π È ∑ ª ˘ ◊π ø Ó ≈‘ ’ ‘∆¡ª ‘ÈÕ Á» ‹ ∂ Í≈√∂ «√æ « ÷¡≈ ÍÉ≈Ò∆ ¡øÁ Ë≈«Ó’ «√æ«÷¡≈ Ù≈ÓÒ ’È Á∂ Ȫ Â∂ Íπ ≈ÂÈ Óæ Ë Ôπ ◊ ∆ ‹≈◊∆»-»Û∆Ú≈Á∆ √ø√’≈-Ú≈«¬Âª Â∂ ¡øË«ÚÙÚ≈√ ˘ ÓπÛ √π‹∆ ’’∂ «Ú«Á¡≈Ê∆¡ª-ÈΩ ‹ π ¡ ≈Ȫ ˘ «Ú«◊¡≈È’, Â’Ù∆Ò Â∂ ¡≈ÒØ⁄È≈«Ӓ «ÁzÙ‡∆’؉ «Ú’√ ’È ÂØ∫ «ÚÚ∂ ’È «¬æ’ ‘Ø ‚»øÿ∆ √≈«‹√ ⁄ ‘∆¡ª ‘È Âª ‹Ø ¿π ‘ «¬È∑ª Á∆ ´æ‡ «Íæ¤∂ ’øÓ ’Á∆ «¬√ ‘’∆’ ˘ √Ófi‰ Â∂ «¬√ ˘ ÏÁÒ‰ Á∆ √ÓÊ≈ ◊π ¡ ≈ ÏÀ · ‰ Â∂ «¬√ ’≈‹ Ò¬∆ «√æ«÷¡≈ Á∂ ‘«Ê¡≈ ÂØ∫ ÚË∂∂ ’≈◊ ‘«Ê¡≈ ‘Ø ’¬∆ È‘ƒ ‘Ø √’Á≈ «‹√˘ ‘ ÁΩ ¡øÁ ‘≈’Ó Í≈‡∆¡ª ¡≈͉∂ ¿πÁ∂Ùª Â∂ «‘æª Á∆ Í»Â∆ Ò¬∆ ÚÂÁ∆¡ª ¡≈¬∆¡ª ‘ÈÕ «¬√ ÂØ ∫ «ÏÈ∑ ª «¬È∑ ª ‘≈’Ó ‹Ó≈ª Á∆ ‘∆ √ÍÃ√Â∆ ‘∂· ⁄Ò≈¬∂ ‹≈ ‘∂ ‡ÀÒ∆«Ú˜È, «√È∂Ó≈ Â∂ «¬ÒÀ’‡z≈«È’ Ó∆‚∆¬∂ ≈‘∆ ÍØ « √¡≈ ‹≈ «‘≈ “Íπ ≈ÂÈ ‹≈◊∆» √æ « Ì¡≈⁄≈” ¡Â∂ Èø◊∂‹ ÌÍ» “÷≈˙-Í∆˙, ‘ø„≈˙Œ” Á∂ ÷ÍÂ’≈∆ √æ«Ì¡≈⁄≈ Á≈ √πÓ∂Ò Ú∆ «¬√∂ ‚»øÿ∆ √≈«˜Ù Á≈ ‘∆ «‘æ√≈ ‘ÀÕ Ì≈‹Í≈ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ‘∂ · Ò∆ Ú≈‹Í≈¬∆ √’≈ √Ó∂∫ Ï≈ÁÒ √’≈ Á∂ Í≥‹≈Ï Á∂ ¿π⁄∂∆ «√æ«÷¡≈ Á∂ ÓøÂ∆ ÙÃ∆ ÓÈ‹∆ «√øÿ ’Ò’æÂ≈ ‹Á ““’ΩÓ∆ Â∂ ÈÀ«Â’ ’Áª-’∆Óª Á∂ «Èÿ≈ Á≈ Óπæ÷ ’≈È «√æ«÷¡≈ Á∂ ËÓ È≈ÒØ∫ ‡π‡‰”” ”⁄ Á∂÷Á∂ ‘È, √’»Ò∆ «√æ«÷¡≈ Óø  ∆ ‹Ê∂ Á ≈ ÂØ Â ≈ «√ø ÿ «¬√ «◊≈Ú‡ ˘ Óπ ø ‚ ∂ - ’π Û ∆¡ª Á∆ HÚƒ ÙÃ∂‰∆ ÂØ∫ Ï≈¡Á √«‘ «√æ«÷¡≈ Ú≈Ò∂ √ªfi∂ √’»Ò ÏøÁ ’’∂ Á» ’È Á≈ √π fi ≈¡ «Áø Á ∂ ‘È ¡Â∂ ‹Ê∂ Á ≈ ◊π⁄È «√øÿ ‡Ω‘Û≈ ‘≈’Óª Á∂ ¿π’ ÁøÌ Â∂ ‘’∆’ ˘ Èø◊≈ ’È Ú≈Ò∂ ¿π æ ÿ ∂ Ó‘» Ó È≈‡’’≈ Ì≈¡ ‹∆ ◊π ÙÈ «√ø ÿ Á∂ È≈‡’ª ¿π Í «√æ « ÷¡≈ √ø √ Ê≈Úª ¡ø Á Í≈Ïø Á ∆ Ò≈¿π‰ Á∆ ËÓ’∆ «ÁøÁ∂ ‘È Âª ¿π‘ Ú∆ ¿π √ √Ó∂ ∫ «¬√∂ ’π ‡ Ò È∆Â∆ Á∆ ÍÀ Ú∆ ’ ‘∂ √ÈÕ ÓΩ ‹ » Á ≈ ÓØ Á ∆ √’≈ Á∂ ◊ë‘ ÓøÂ∆ ÙÃ∆ ≈‹ È≈Ê Á∆ ‹Á «Í¤Ò∂ «Áȃ √ØÈ∆Í «Ú÷∂ “«‘ø Á » «√æ « ÷¡≈, ËÓ≈Ê √ø √ Ê≈” Á∂ «¬æ’ ÍÃØ◊≈Ó ”⁄ «¬‘ Â’∆ ’Á∂ ‘È «’ ““«‘øÁ» Ó«‘˜ «¬æ’ ËÓ È‘ƒ ‘À - «¬‘ ª «¬æ ’ ‹∆ÚÈ ÙÀ Ò ∆ ˛È’√Ò≈¬∆‡ ÍÛ∑∂ «Ò÷∂ ‘È Í ¿πÈ∑ª È∂ ’Áª ’∆Óª Á∆ ÿ≈‡ ’≈È ‘∆ ‘«Ê¡≈ ¸æ’∂ ‘ج∂ ‘È-ÈΩ‹π¡≈Ȫ ˘ ’Áª-’∆Óª Á∆ «√æ«÷¡≈ Á∂‰ Á∆ ÒØÛ ˛...Õ” ª ¿π‘ Ú∆ «¬√∂ Ë≈È≈ Â∂ √æ⁄ Á∆ ‹Ó≈È∆ ’ ‘∂ ‘ÈÕ √Á∆Ú∆ Â∂ ¡Ó»  √Á≈⁄≈ÈÀ«Â’Â≈ Á≈ ’ج∆ √»Í È‘ƒ ˛ÓÈπæ÷∆ √«Ì¡Â≈ Â∂ √æ«Ì¡≈⁄≈ Á≈ «¬«Â‘≈√ «¬‘ Á√≈¿π∫Á≈ ˛ «’ √Á≈⁄≈-ÈÀ«Â’Â≈ ¡Â∂ ‘æ’ª-Θª Á∂ √ø’ÒÍ Úæ÷Ø Úæ÷∂ √«Ó¡ª Á∆¡ª Úæ÷Ø∫ Úæ÷∆¡ª ¡≈«Ê’ √Ó≈«‹’ Â∂ ≈‹√∆ ‘≈Òª Á∆ ˜Ó≈È∆ ‘∆ ’Á∂ ‘ÈÕ «¬È∑ª ‘≈Òª Á∂ ÏÁÒ‰ È≈Ò «¬‘ Ú∆ ÏÁÒÁ∂ ‘∂ ‘ÈÕ √Á∆Úƒ Â∂ ¡Ó»Â √Á≈⁄≈ ÈÀ«Â’Â≈ Á≈ ’ج∆ √» Í È‘ƒ∫ ˛Õ Íπ ≈ÂÈ ’Ï∆Ò≈ Â∂ √Ó≈«‹’ √æ « Ì¡≈⁄≈ Á∆ ¡≈͉∆ ÈÀ « Â’Â≈ Â∂ √Á≈⁄≈ ‹≈◊∆» √Ó≈«‹’-√æ«Ì¡≈⁄≈ Á∆ ¡≈͉∆ √∆ Íø» ‹Ø √Á≈⁄≈ ¡Â∂ ÈÀ«Â’Â≈ «’√∂ √Ó∂ ∫ √Ó≈‹ Â∂ √æ « Ì¡Â≈ Á∂ «Ú’≈√ ”⁄ √‘≈¬∆ ‘Ø « ¬¡≈ √∆ ¿π ‘ Ø ‘∆ ÏÁÒ∆¡≈ ‘ج∆¡ª ¡≈«Ê’-√Ó≈«‹’ Â∂ ≈‹√∆ ‘≈Òª ¡ø Á √Ó≈‹ Â∂ √æ«Ì¡Â≈ Á∂ «Ú’≈√ ”⁄ ØÛ≈ ωÁ≈ «‘≈ ˛Õ ¿π√˘ ÏÁÒ‰ Á∆ ¡Â∂ ÈÚª √Á≈⁄≈-ÈÀ « Â’Â≈ ÍÀ Á ≈ ’È Á∆ ÒØÛ √Á≈ ‘∆ ωÁ∆ ‘∆ ˛ Õ «‹√ Â∑ª Ô»Í ¡øÁ √Ó≈¬∂Á≈∆ Á∂ ¡≈◊ÓÈ √Ó∂∫ ÏÁÒ∂ ‘Ø ¬ ∂ ¡≈«Ê’-√Ó≈«‹’ Â∂ ≈‹√∆ √øÁÌ Á∆ ÒØÛ ¡Èπ√≈ «Ú«◊¡≈È’ Â∂ √È¡Â∆ «¬È’Ò≈Ï ÂØ ∫ Í«‘Òª «¬æ ’ √Ó≈«‹’-√æ « Ì¡≈⁄≈’ ¿π Ì ≈ ¡≈«¬¡≈ «‹‘Û≈ Íπ È ‹≈◊‰ Á∂ ÂΩ Â∂ ‹≈«‰¡≈ ‹ªÁ≈ ‘À Õ «¬√ È∂ Íπ≈ÂÈ ‹≈◊∆» Ë≈«Ó’ »Û∆Ú≈Á∆ ’Áª-’∆Óª ˘ „≈‘ ’∂ ‹Ó‘» ∆¡Â, Ó≈ÈÚÂ≈, √Ó≈ÈÂ≈, ËÓ «ÈÍæ÷Â≈ Â∂ ’ΩÓ∆¡Â Â∂ ¡≈Ë≈«Â ÈÚ∆¡ª ’Áª-’∆Óª Á≈ Í» ¿π√≈«¡≈Õ ¿π√ √Ó∂∫ «‹‘Û∂ ÒØ ’ √Ó≈‹ ≈‹È∆Â∆ Â∂ «√æ « ÷¡≈ ¡øÁ «¬È∑ª ’Áª ’∆Óª Ò¬∆ ÒÛ∂ ¿π È ∑ ª È∂ È≈Ò ‘∆ ÈÚƒ Â∂ ¿π ⁄ ∂ ∆ ÈÀ « Â’Â≈ Â∂ √Á≈⁄≈ Ú≈Ò∂ » √ Ø Â∂ ÚØ Ò ‡À ¡ Ú◊∂ Í≈ Ú∆ ÍÀ Á ≈ ’∆Â∂ Õ √≈‚∂ Óπ Ò ’ Ì≈ ¡ø Á Ú∆ ¡≈‹≈Á∆ Á∆ Ò«‘ ÁΩ ≈È “Ì≈Â∆ ÍπÈ ‹≈◊‰” Á∆ Ó‘≈È √÷Ù∆¡Â, √ø √ «¥Â Ì≈Ù≈ Â∂ ◊à ø Ê ª Á∂ Úæ ‚ ∂ «ÚÁÚ≈È ¬∆ÙÚ ⁄ø Á «Ú«Á¡≈ √≈◊ (AHB@-AHIA) È∂ Ú∆ «‘ø Á » Ú∂ÁªÂ ÁÙÈ ˘ «¬æ’ ÌÓ≈¿» ÁÙÈ Áæ√ ’∂ Í≈·¥Ó ¡øÁ ¡≈√«Â’ Á≈Ù«È’ Ï’Ò∂ Á∆ Íπ√Â’ “«‘’∆’≈” (Enquiry) Á∆ ‹◊∑≈ ÓÈπæ÷∆ ¡≈‹≈Á∆ Á∂ fiø‚≈ ÏÁ≈ ‹∂ . ¡À √ .«Óæ Ò Á∆ Íπ √ Â’ “Â’” ( Logic) ˘ Ù≈ÓÒ ’È Á∆ Ú’≈Ò ’∆Â∆ ¡Â∂ «Ú«Á¡≈Ê∆¡ª ˘ ÌΩ « Â’ «Ú«◊¡≈È, √≈«¬‰’ «Ú«◊¡≈È, Ì»◊ØÒ, «¬«Â‘≈√, ◊«‰Â, ‹πÓÀ‡∆, ’πÁÂ∆ «Ú«◊¡≈È, ÈÀ«Â’ ÁÙÈ Â∂ ≈‹È∆«Â’ ¡≈«ŒÊ’ «Ú«Ù¡≈ Á≈ «◊¡≈È Á∂‰ Â∂ ‹Ø «ÁæÂ≈Õ ¿πÈ∑ª È∂ ÷π Á Ú∆ «’√∂ «’√Ó Á∆ Ë≈«Ó’ ø ◊  Â∂ Òæ ◊ ÒÍ∂ ‡ ÂØ ∫ «ÈÒ∂ Í «Ú«◊¡≈È’ Â∂ ËÓ «ÈÍæ÷ «√æ«÷¡≈ Á≈ √ø ⁄ ≈ ’È Ú≈Ò∂ ¡È∂ ’ ª ‘∆ ¡≈ÁÙ √’» Ò ª Á∆ √Ê≈ÍÈ≈ Ú∆ ’∆Â∆Õ Ù‘∆Á∂ ¡≈‹Ó Ì◊ «√ø ÿ Ú◊≈ «¬È’Ò≈Ï∆ ’ΩÓ∆ È≈«¬’ «‹‘Û≈ «’√∂ Ú∆ Ë≈«Ó’ ¡’∆Á∂ ”⁄ «ÚÙÚ≈Ù È‘ƒ √∆ ÷Á≈ ¡Â∂ «‹√È∂ Ϊ√∆ Òæ◊‰ ÂØ∫ Í«‘Òª «¬‘ ¡ÀÒ≈È ’∆Â≈ √∆ «’ “ÓÀ∫ È≈√«Â’ ‘ª” ¡Â∂ «¬√ Á∆ «Ú¡≈«÷¡≈ Ò¬∆ «¬æ’ Íπ √ Â’ “ÓÀ ∫ È≈√«Â’ «’¿π ∫ ‘ª?” «Ò÷∆ √∆ ’∆ ¿π ⁄ ∂ ∆ √Á≈⁄≈ Â∂ ÈÀ«Â’Â≈ Á∆ «‹¿»Á∆ ‹≈◊Á∆ «Ó√≈Ò È‘ƒ √∆Õ «¬√ ÂØ∫ «ÏȪ ’∆ »√, ⁄∆È, Ú∆¡ÂÈ≈Ó ¡≈«Á ÓπÒ’ª Á∂ ÒØ’ «¬È’Ò≈Ϫ ¡øÁ ’«Ó¿» « È√‡ Í≈‡∆¡ª («‹È∑ ª ˘ È≈√«Â’ √Ó«fi¡≈ ‹ªÁ≈ ‘À ) Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ‘∂· ¡≈͉∂ ÓπÒ’/’ΩÓ Á∆ ¡‹≈Á∆ ÷≈ ¡Ê≈‘ ’π Ï≈È∆¡ª ’È Ú≈Ò∂ ¡Â∂ ¡‹∂ Ú∆ ¡≈͉∆ ’Ω Ó ∆ Óπ ’ Â∆ Ò¬∆ ‹» fi ‘∂ ‘Ø Èª ÓπÒ’ª Á∂ ¡«‹‘∂ ÒØ’ª ˘ ÈÀ«Â’Â≈ ÂØ∫ √æ÷‰∂ «’‘≈ ‹≈ √’Á≈ ˛ «‹È∑ª È∂ ¡≈͉∂ ¡≈ÁÙ Á∆ Í» Â∆ Ò¬∆ ËÓ ÂØ ∫ Íà ∂ à ‰≈ È‘ƒ √∆ Ò¬∆ √◊Ø ∫ ËÓ ÂØ∫ ¡Ò«‘Á≈ ‘Ø ’∂ ÒÛ∂ √È ‹ª ÒÛ ‘∂ ‘ÈÕ Â∂ ¡‹Ø’∆¡ª ÏÁÒ∆¡ª ‘ج∆¡≈ ‘≈Òª ¡ø Á , √ø ’ ‡ ‘∂ · ¡≈¬∆ √Ó≈¬∂ Á ≈∆ Ú∆ «‹‘Û∆ «’√∂ √Ó∂ ∫ ¡≈͉∂ «Ú’≈√ ÷≈ ‹≈◊∆», Ë≈«Ó’ » Û ∆Ú≈Á∆ ’Áª ’∆Óª «ÚπæË ËÓ «ÈæÍæ÷Â≈ Â∂ «Ú«◊¡≈«È’ √Ø ⁄ , ÷≈ ÒÛ∆ √∆ ÷π Á ¡≈͉∂ √ø ’ ‡ ˘ ‡≈Ò‰ Ò¬∆ ¡Â∂ ¡≈͉∂ „«‘ø Á ∂ «’ø ◊ ≈«¡ª ˘ Ï⁄≈¿π‰ ÷≈ ÒØ’ª ¡øÁ «Ú«◊¡≈«È’ Â∂ Â’Ù∆Ò «Ú⁄≈Ë≈≈ Á∂ ÎÀ Ò ‰ ÂØ ∫ Âz « ‘ ‘∆ ‘ÀÕ «¬ø◊ÒÀ∫‚, Ϊ√, ¡Ó∆’≈ Ú◊∂ «Ú’√ √Ó≈¬∂ Á ≈ Óπ Ò ’ª ¡ø Á «‹È∑ª ÓπÒ’ª Á≈ ËÓ «ÈæÍ÷Â≈ Á∆ Ò«‘ Á≈ «¬’ ¡Ó∆ «Ú√≈ ˛, «Èæ ‹ ∆ Â∂ ≈‹’∆ √ø √ Ê≈Úª ÚÒØ ∫ Ë≈«Ó’ ÍπÈ √π‹∆Â∆ ˘ ¿πÌ≈«¡≈ ‹≈ «‘≈ ˛Õ ‚≈«ÚÈ Á∂ «Ú«◊¡≈È’ «Ú’≈√Ú≈Á Á∂ «√˪ ˘ æÁ ’È Â∂ æÏ∆ ‘π’Ó Á∂ «√˪ ˘ ÍÃ⁄≈È Á∆¡ª Ò«‘ª ˘ ¿π◊≈√≈ «Áæ  ≈ ‹≈ «‘≈ ˛Õ «’¿π ∫ «’ ÓΩ ‹ » Á ≈ ÏÁÒ∆¡ª ‘Ø ¬ ∆¡ª ‘≈Òª ¡ø Á ‹Ó‘» ∆¡Â Ó≈ÈÚÂ≈, √Ó≈ÈÂ≈ Â∂ ËÓ «ÈÍæ ÷ Â≈ Ú◊∆¡ª ’Áª’∆Óª ¿πÈ∑ª Á∂ ¿πÁ∂Ùª Â∂ ÓÈ√»«Ï¡ª Á∆ Í»Â∆ Á∂ ≈‘ ”⁄ ØÛ≈ ω ‘∆¡ª ‘È «¬√∂ Ò¬∆ √◊Ø∫ «¬È∑ª ˘ ¤ª«◊¡≈-Â≈«Ù¡≈ ‹≈ «‘≈ ˛Õ ¯≈Ù∆Ú≈Á Úæ Ò ‹ªÁ≈ ≈‘ ¿π ’  √≈∆ «Ú⁄≈ ⁄⁄≈ Á∂ Íà √ ø ◊ ”⁄ AIFD-FF Á∂ ’Ø · ≈∆ «√æ«÷¡≈ ’«ÓÙÈ ÚÒØ∫ ¡≈͉∆ «Í؇ «Úæ⁄ ’‘∂ «¬È∑ª ÙÏÁª ˘ ““«Ú«◊¡≈È Â∂ Â’ÈØ Ò Ø ‹ ∆ ≈‘∆ ‘≈√Ò ’∆Â∂ «◊¡≈È Â∂ ’Ò≈’πÙÒÂ≈ ˘ √Á≈⁄≈ Á∆ Ë≈È≈ È≈Ò ‹πÛ∆¡ª ’Áª-’∆Óª Â∂ ËÓ È≈Ò Ó∂Ò‰≈ ‹»∆ ˛..Õ”” ¡≈͉∂ √Ó∂∫ Á∂ Ó‘≈È Á≈Ù«È’ «ÚÁÚ≈È Ï‡ø‚ √Ò ÚÒØ∫ «Ò÷∂ ◊¬∂ ¡≈͉∂ «¬’ Ò∂÷ «Úæ ⁄ ’‘∆¡ª ◊æ Ò ª Á∂ √ø Á Ì ”⁄ æ÷’∂ Á∂÷‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛ «‹√ ÓπÂ≈Ï’ ¡«‹‘∂ ÔÂÈ ““«Ú«Á¡≈Ê∆¡ª ˘ √Ø⁄‰ Á∆ ¡≈Á ÂØ ∫ «ÚÚ∂ ’È”” Á≈ √≈ËÈ ‘ÈÕ «’¿π∫«’ √Ò ¡Èπ√≈ “√Ó≈Œ¬∂Á≈, ÎΩ‹∆ ‹πø‚Ò∆¡ª Â∂ Ë≈«Ó’ ¿πÍÁ∂Ù’, «√æ«÷¡≈ ¡øÁ «¬æ’ Á»‹∂ Á∂ √«‘ÔØ◊∆ ‘È «’¿π∫«’ «¬‘ √≈∂ ‘∆ ¡≈͉∆ √Â≈ ı≈ Ì≈Ú’πÂ≈ ¿πÍ Â∂ ¡≈ÒØ ⁄ È≈«Ӓ √Ø ⁄ ‰∆ Á∆ ¡‰‘Ø ∫ Á ¿π Í ‘∆ «ÈÌ ’Á∂ ‘ÈÕ”””(ÓÀ ∫ ¬∆√≈¬∆ «’¿π∫ È‘ƒ ‘ª-Í≥È≈ EF) «¬√ ÂØ ∫ «ÏȪ Í≈·¥Ó ¡ø Á Ë≈«Ó’ «√æ « ÷¡≈ Ù≈ÓÒ ’∂ «ÏÈ∑ ª Ú∆ «¬√ ”⁄ Ì≈Ù≈, √≈«‘Â, √Ó≈‹ «Ú«◊¡≈È «¬«Â‘≈√, «ÎÒ≈√Î∆, ’πÁÂ∆ «Ú«◊¡≈È Ú◊∂ Ïπ«È¡≈Á∆ «Ú«Ù¡ª ˘ ‘ΩÒ∆ ‘ØÒ∆ ’æ„’∂ («‹‘Û∂ «ÚÙ∂ «◊¡≈È Â∂ ¡≈‹≈Á≈È≈ «⁄øÂÈ Á≈ √Ø Ó ≈ ‘È) ¿π È ∑ ª Á∆ ‹◊∑ ≈ Í∂ Ù ≈Ú≈È≈ ÔØ ◊ Â≈ ÚË≈¿π ‰ Ú≈Ò∂ √Ó≈«‹’ ÂΩ Â∂ ¿πÍÔØ◊∆ «Ú«Ù¡≈ ˘ Ù≈ÓÒ ’È≈ Ú∆ «¬√∂ √≈«‹Ù Á≈ «‘æ√≈ ˛Õ ’ª◊√∆ ÍÃË≈È ÓøÂ∆ ÙÃ∆ ≈‹∆Ú ◊ªË∆ Á∂ ’≈‹ ’≈Ò √Ó∂∫ AIHF Á∆ ÈÚƒ «√æ«÷¡≈ È∆Â∆ √Ó∂∫ Ì≈ Á≈ «’æ  ≈’’È ”Â∂ ÓΩ ‹ » Á ≈ Ì≈‹Í≈ Á∆ ÓØ Á ∆ √’≈ √Ó∂ ∫ “Ì≈ Á≈ ‘π È (Skilling of India) Á≈ È≈‘≈ Ú∆ ‘≈’Óª ÚæÒØ∫ Ì≈ ¡øÁ ÓΩ‹»Á ’ØÛª ÒØ ’ ª Á∆ Ï∂ π ‹ ◊≈∆ ˘ ÓΩ ‹ » Á ≈ ¡≈«Ê’-√Ó≈«‹’ „ª⁄∂ È≈ÒØ∫µ ÂØÛ ’∂ ’∂ Ú Ò «√æ « ÷¡≈ Íà ‰ ≈Ò∆ ¡ø Á «¬√ «’√Ó Á∆ «√÷Ò≈¬∆ Á∆ ÿ≈‡ È≈Ò ‹ØÛ ’∂ Í∂Ù ’È≈ Ú∆ «¬È∑ª ´‡∂∆¡ª ‘≈’Ó ‹Ó≈ª Á∆ ‘∆ «‘ÂÍ»Â∆ ’Á≈ ‘ÀÕ ÏπæË∆Ó≈È Â∂ «⁄øÂÈÙ∆Ò ÓÈπæ÷ Á∂ «ÈÓ≈‰ Á∆ ‹◊∑ª ‘≈’Ó ‹Ó≈ª Á∂ «‘æª Â∂ ¿πÁ∂Ùª Á∂ ‘æ’ª ”⁄ Ìπ◊‰ Ú≈Ò∂ «¬æ’ ÓÙ∆È∆ ÓÈπæ÷ ÍÀÁ≈ ’È Á∆ Ì»«Ó’≈ Ú∆ «ÈÌ≈¿π∫Á∂ ‘È ¡«‹‘∂ «√÷Ò≈¬∆ ’Ø√Õ Â∂ Á» ‹ ∂ Í≈√∂ «√æ « ÷¡≈ Á∂ Ì≈Â∆’È, ≈Ù‡∆’È Â∂ ¡«Ë¡≈ÂÓ∆’È Á∂ Ȫ ‘∂· ≈Ù‡∆ «Ú√∂ Á∆ ¡≈Û ”⁄ ’ΩÓ∆ Ù≈ÚÈÚ≈Á (‘ø ’ ≈Ú≈Á) Á≈ Í√≈ ¡Â∂ ÈÀ « Â’ ’Áª-’∆Óª Á∆ ¡≈Û ”⁄ Íπ≈ÂÈ Ë≈«Ó’ »Û∆Ú≈Á Ú≈«¬Âª Á≈ ÍπÈ √π‹∆Â∆’È «¬‘ «¬’Ø «√æ’∂ Á∂ ‘∆ ÁØ Í≈√∂ ‘È «¬æ’Ø∫ ‘∆ ¿πÁ∂Ù Í»Â∆ Á≈ √≈ËÈ ‘ÈÕ Î≈Ù∆Ú≈Á Ú∆ «¬√∂ ≈‘ƒ ¡≈¿π∫Á≈ ˛Õ Ì≈Ú∂ «√æ«÷¡≈ Á∂ Ó»Ò “’«Ò¡≈‰’≈∆ Â∂ Í ¿π Í ’≈∆ ¿πÁ∂٠ª ÓΩ‹»Á≈ ¡≈«Ê’-√Ó≈«‹’ „ª⁄∂ Á∂ ÒØ ’ ’«Ò¡≈‰’≈∆ Ï‰È È≈Ò ‘∆ ‘Ø √’‰◊∂ Íø» ÓΩ‹»Á≈ ÁΩ ¡ø Á «√æ « ÷¡≈ Á∂ «Èæ ‹ ∆’È Â∂ ÚÍ≈∆’È «ÚπæË √øÿÙ∆Ò «‘øÁ∂ ‘ج∂ «¬√ ˘ È≈ «√Î ¿π’ ӻÒÚ≈Á∆ ‘ÓÒ∂ ÂØ ∫ Ï⁄≈¿π ‰ ≈ ‘∆ Ï∂‘æÁ ‹»∆ ˛ √◊Ø∫ «¬√ ˘ ‹Ó‘»∆ ËÓ «ÈÍæ÷ Â∂ «Ú«◊¡≈È’ Ò∆‘ª Â∂ Í≈¿π‰ Ò¬∆ Ú∆ ˜ØÁ≈ ¿πÍ≈Ò∂ ’È Á∆ Ï∂‘æÁ ÒØÛ ˛Õ Ó≈⁄ B@AE √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ 33 «ÁºÒ∆ ‘∞‰ Á» È‘∆∫ Ó≈√‡ ÓÒ’∆ «√ßÿ ÏÓ∑∆ «ÁºÒ∆ ‹Í≈È Á∆ ≈‹Ë≈È∆ ‡Ø’∆˙ ÂØ∫ Ï≈¡Á ÁπÈ∆¡ª Á≈ Á»‹≈ Úº‚≈ Ù«‘ ‘ÀÕ «¬√ Á∆ ¡Ï≈Á∆ ‹ÈÚ∆ B@AE «Úº⁄ „≈¬∆ ’ØÛ Á∂ Ò◊Ì◊ ‘ÀÕ «¬√ Á≈ ¡≥Á≈˜È ’Ï≈ AE@@ Ú◊ «’ÒØÓ∆‡ ‘ÀÕ «¬√ Á∆ ¡ºË∆ ÂØ∫ ÚºË ¡Ï≈Á∆ EE% fi∞æ◊∆¡ª, fiΩ∫ÍÛ∆¡ª ¡Â∂ ¡‰«Ú’«√ Ï√Â∆¡ª «Úº⁄ «‘≥Á∆ ‘ÀÕ «¬‘Ȫ Ï√Â∆¡ª «Úº⁄ √‘»Òª È≈˙ Á∆ ’ج∆ «ÈÙ≈È∆ È‘∆∫ ‘ÀÕ Á∂Ù Á∂ ÓºÊ∂ Â∂ «¬‘ «¬º’ Úº‚≈ ’Òß’ ‘ÀÕ «ÁºÒ∆ Ù«‘ ¡√Ò «Úº⁄ E Úº‚∆¡ª ’ÍØ∂ÙȪ Á≈ √Ó»‘ ‘ÀÕ «¬√ ˘ ’ΩÓ∆ ≈‹Ë≈È∆ ÷∂ ¡≈«÷¡≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ «¬√ «Úº ⁄ A. ¿∞  ∆ «Áº Ò ∆ «Ó¿∞ ∫ «√ÍÒ ’≈ÍØÙ ∂ ÈÕ B. Áº÷‰∆ «ÁºÒ∆ «Ó¿∞∫«√ÍÒ ’≈ÍØÙ ∂ ÈÕ C. Í»Ï∆ «ÁºÒ∆ «Ó¿∞∫«√ÍÒ ’≈ÍØ∂ÙÈÕ D.ÈÚ∆∫ «ÁÒ∆ «Ó¿∞∫√ÍÒ ’≈ÍØÙ ∂ ÈÕ E.«ÁÒ∆ ¤≈¿∞‰∆ ÏØ‚ Ù≈ÓÒ ‘ÈÕ «¬‘ ÁπÈ∆¡ª Á∆ √Ì ÂØ∫ Úº‚∆ √Ê≈È’ √’≈ ‘ÀÕ «¬√ «Úº⁄ AA «˜Ò∑,∂ BG «‘√∆Òª, EI ’√Ï∂ ¡Â∂ C@@ «Í≥‚ Ù≈ÓÒ ‘ÈÕ Í»∆ «ÁºÒ∆ G Íπ«Ò√ ‹ØÈ≈ ¡Â∂ IE Ê≈«‰¡ª «Úº⁄ Ú≥‚∆ ‘ÀÕ «ÁºÒ∆ «Úº⁄ DC ¡º◊ Ïfi≈¿∞ √‡∂ÙÈ ‘ÈÕ ’∂∫Á∆ ≈‹Ë≈È∆ ÷∂ ‘؉ ’’∂ «ÁºÒ∆ ˘ È≈ ª Í»∂ √»Ï∂ Á≈ Á‹≈ ‘≈√Ò ‘À ¡Â∂ È≈ ‘∆ «ÁºÒ∆ Á≈ «ÚÙ≈Ò Íπ«Ò√Â≥ «ÁºÒ∆ √’≈ Á∂ ¡Ë∆È ‘ÀÕ B@AE Á∆¡ª ¤∂Ú∆¡ª «ÁºÒ∆ «ÚË≈È √Ì≈ ⁄؉≈ - «¬º’ √πÈ≈Ó∆:- @G ÎÚ∆ B@AE Á≈ «ÁÈ Ì≈ Á∂ «¬«Â‘≈√ «Úº⁄ «¬º ’ Ó∆Ò Íº Ê Úª◊ Ô≈Á ’∆Â≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ «¬√ «ÁÈ «ÁºÒ∆ Ú≈√∆¡ª È∂ Ú؇ Á∆ Â≈’ Á∂ ÏÒ Ï»Â∂ «¬‘ «√ºË ’ «ÁºÂ≈ «’ Ì≈ «Úº⁄ √Ê≈Í Í≈‡∆¡ª Á∂ ’≥Ó „≥◊ Â∂ ≈‹È∆Â∆ ˘ ºÁ ’’∂ «¬º’ ÏÁÒÚª Ó≈‚Ò; «‹√ ˘ «⁄≥Â’ª È∂ √Ó≈«‹’, ≈‹È∆Â’ «Ú’≈√ Ò«‘ Á≈ Ȫ «ÁºÂ≈ ‘À, √Ê≈Í ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ A@ ÎÚ∆ ˘ ‹ÁØ∫ ⁄؉ ÈÂ∆‹∂ √≈‘Ó‰∂ ¡≈¬∂ ª ÒØ’ª ˘ Òº«◊¡≈ «’ «¬‘ ª «¬º’ √πÈ≈Ó∆ ‘ÀÕ «‹√ È∂ Ì≈Â∆ ‹ÈÂ≈ Í≈‡∆, ’ª◊√, Ï∆. ¡À√. Í∆. ¡Â∂ ÷ºÏ∆¡ª «Ëª ˘ ’º÷∫Ø ‘Ø«Ò¡ª ’’∂ ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ Á∂ ÍÀª «Úº⁄ ͇’≈ ’∂ ØÒ «Áº  ≈Õ Úº ‚ ∆¡ª-Úº ‚ ∆¡ª ÂØ Í ª «◊ ◊¬∆¡ªÕ √Ê≈Í Í≈‡∆¡ª Á∂ Ê≥Ó «‘ºÒ ◊¬∂Õ ’ª◊√ ª È«‘» ◊ªË∆ Íz∆Ú≈ ¡Â∂ ¿∞√ Á∂ «ÁºÒ∆ ’Óª‚ ¡‹∂ Ó≈’È √Ó∂ «¬«Â‘≈«√’ ≈‹È∆Â’ ‘≈Ù∆¬∂ Â∂ √π‡ º «ÁºÂ∆ ◊¬∆Õ «¬√ ÂØ∫ ¿∞‘ ÓπÛ’∂ Ù«¬Á ‘∆ ¿∞µÌ √’∂Õ Ì≈‹Í≈ Á∂ ‹∂± ºÊ, «‹√ Á≈ ◊≈‚∆Ú≈È ¡≈.¡À√.¡À√. Á≈ Ê≈«Í¡ª ¡≈◊» ÓØÁ∆ ¡Â∂ ¿∞√Á≈ ‹Ø‡∆Á≈ ¡«Ó Ù≈‘ √∆; ˘ Ú∆ Ï∂’ª Òº◊ ◊¬∆¡ªÕ ‘ª «¬‘ √º⁄ ‘À «’ «ÁºÒ∆ Á∆ ¤∂Ú∆∫ «ÚË≈È √Ì≈ Ò¬∆ ‘Ø ¬ ∆¡ª ⁄Ø ‰ ª Á∂ ÈÂ∆‹∂ ‹Í≈È Á∆ B@AA «Úº⁄ ¡≈¬∆ √πÈ≈Ó∆ ÂØ∫ ÿº‡ È‘∆∫Õ «¬‘ «¬º’ Úº‚≈ ±¯≈È √∆Õ ¡Â∂ «¬√ ±¯≈È Á∆¡ª «ÈÙ≈È∆¡ª Í«‘Òª ÂØ∫ ‘∆ Íz◊‡ ‘Ø ‘∆¡ª √ÈÕ B@AD Á∆¡≈ Í≈Ò∆ÓÀ∫‡ ⁄؉ª «Úº⁄ Ì≈‹Í≈ «√Î CA% Ú؇≈ ÒÀ ’∂ √ºÂ≈ Â∂ Í‘∞⁄ ≥ ∆ √∆ÕÍ «¬√ ÂØ∫ Ï≈¡Á ’¬∆ √»«Ï¡ª «Úº⁄ ‘ج∆¡ª ⁄؉ª/¿∞Í ⁄؉ª «Úº⁄ «¬√ Á∆ ’≈◊∞‹≈∆ «ÈÙ≈È∂ ÂØ ‘∂·ª ‘∆ ‘∆ ‘ÀÕ ‹≥Ó» ’ÙÓ∆ Á∆ ‘∆ ¿∞Á≈‘È ÒÀ Ò˙Õ ÓØÁ∆ È∂ «ÓÙÈ DD Á∂ È≈‘∂ ‘∂· Óπ«‘Ó ⁄Ò≈¬∆ √∆Õ «’ Ì≈‹Í≈ ¡≈͉∂ ÏÒ Â∂ √ºÂ≈ Íz≈Í ’∂◊∆Õ Í «ÓÙÈ DD «√Î BE √∆‡ª ‘∆ ‘≈ÙÒ ’’∂ ·∞√ º ‘Ø «◊¡≈Õ «¬‘ BE √∆‡ª Ú∆ ’∂ÚÒ ‹≥Ó» ÷∂ «Ú⁄Ø ‘∆ «ÓÒ∆¡ªÕ Ï≈’∆ ÁØ ÷∂ª ’ÙÓ∆ Ú≈Á∆ ¡Â∂ ÒÁ≈÷ «Úº⁄ Ì≈‹Í≈ ¡≈͉≈ ÷≈Â≈ Ú∆ È≈ ÷ØÒ∑ √’∆Õ «ÁºÒ∆ «ÚÙÚ Íz«√Ë Ô»È∆Ú√‡∆, ‹Ú≈‘ Ò≈Ò È«‘» Ô»È∆Ú√‡∆ ‘ÀÕ B@AD Á∂ ¡≥ «Úº⁄ «¬Ê∂ «Ú«Á¡≈Ê∆ ⁄Ø ‰ ª ‘Ø ¬ ∆¡ª «‹√ «Úº ⁄ Ì≈‹Í≈ Á∂ «Ú«Á¡≈Ê∆ «Ú≥◊ - ¡«÷Ò Ì≈Â∆Ô Íz∆ÙÁ ˘ ÙÓÈ≈’ ‘≈ ‘ج∆Õ «¬√ Á∂ ¡‘∞Á∂Á≈∆¡≈ Á∂ Í≥‹∂ ¿∞Ó∆ÁÚ≈ ÍË≈È, ¿∞Í ÍzË≈È, √’ºÂ, √«‘√’ºÂ ¡Â∂ ÷‹≈È⁄∆ ‘≈ ◊¬∂Õ «¬ÊØ Âº’ «’ ¿∞√ Á≈ ‹ÈÒ ’≈¿±∫√Ò Ú≈√Â∂ Ú∆ ’ج∆ ¿∞Ó∆ÁÚ≈ «‹ºÂ È≈ √«’¡≈Õ «¬√∂ Â∑ª «‘Ó≈⁄Ò Ô»È∆Ú«√‡∆ «ÙÓÒ≈ ¡Â∂ «ÙÓÒ≈ «Ó¿∞∫«√ÍÒ ’≈ÍØÙ ∂ È ⁄؉ª «Úº⁄ Ú∆ «¬√ Á∂ ¿∞Ó∆ÁÚ≈ ¡À√.¡ÀÎ.¡≈¬∆. ¡Â∂ ÷ºÏ∂ ÓØ⁄∂ ÂØ∫ Ïπ∆ Â∑ª ‘≈ ◊¬∂Õ «ÁºÒ∆ Á∆¡ª ‘؉ Ú≈Ò∆¡ª ⁄؉ª ÂØ∫ Í«‘Ò≈ Á√≥Ï B@AD «Úº⁄ «‘ÁØ√Â≈È Ì Á∆ Ó‹Á» ‹Ó≈ È∂ ÷ºÏ∂ ͺ÷∆ √ß◊·Èª Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ «Úº⁄ ‹Ø Á∂Ù «Ú¡≈Í∆ ‘ÛÂ≈Ò ’∆Â∆ ¿∞ √ «Úº ⁄ Ì≈‹Í≈ ͺ÷∆ Ó‹Á» √≥ÿ ˘ Ó‹Ï»È Ù≈ÓÒ ‘؉≈ «Í¡≈ √∆Õ Ì≈‹Í≈ ÚºÒ∫Ø ÏÀ«’≥◊ √À’‡, Ï∆Ó≈ ¡Â∂ ÍÏ«Ò’ √À’‡ ˘ ’Ø ‚ ∆¡ª Á∂ Ì≈¡ Á∂ Ù ∆ -«ÚÁ∂ Ù ∆ √Ó≈¬∂Á≈ª ˘ Ú∂⁄‰≈/ ÷ØÒ‰≈ Á∂ «ÚØË «Úº ⁄ ¿∞ Í Ø ’  ‘ÛÂ≈Ò ÏÛ≈ √ÎÒ Ó‹Á» ÓπÒ≈‹Ó ¡À’ÙÈ √∆Õ √Ø ¡√∆∫ ¡≈÷ √’Á∂ ‘ª «’ «‘≥Á Ó‘ª √≈◊ Á∂ ¡ÙªÂ Í≈‰∆¡ª «Úº⁄ ¿∞µ· «‘≈ Â∞Î≈È ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ Í≈‡∆ Á∂ ¡≈◊»¡ª È∂ ÌªÍ «Ò¡≈ √∆Õ «¬√ Á≈ ‡≈’≈ ’È Ú≈√Â∂ Ì≈‹Í≈ È∂ «‹‘Û∆¡ª Ú∆ ⁄≈Òª ⁄ºÒ∆¡ª ¿∞√ ˘ «¬’ ÂØ∫ Ï≈¡Á «¬º’ Íπ·∆¡ª ‘∆ ÍÀÁ∆¡ª ‘∆¡ªÕ «’È Ï∂Á∆ Á≈ ª ¿∞‘ ‘≈Ò ‘Ø«¬¡≈ «‹Ú∂∫ Í≥‹≈Ï∆ ’‘≈Ú ‘À, ““¡≈Í Âª ‚∞Ï º ∂ ‹˜Ó≈È Ú∆ ‚ØÏU∂ Ù≈‹∆¡≈ «¬ÒÓ∆ Ú∆ ’ج∆ ⁄ÓÂ’≈ È≈ ’ √’∆Õ Ì≈‹Í≈ ÚºÒ∫Ø Á»Ù‰ Ï≈‹∆, ‘≥’≈ Íz◊‡≈¡ ¡Â∂ fi»· Ó«‘≥Ó È∂ ÒØ’≈ ˘ ¡≈͉∂ ¡≈Í ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ Í≈‡∆ ¿∞Ó∆ÁÚ≈ª Á∂ ͺ÷ «Úº⁄ ‚º‡ «’ ÷Ò؉ Ò¬∆ ¿∞ÂÙ≈«‘ ’ «ÁºÂ≈Õ «ÁºÒ∆ «‘≥Á√ Ø Â≈È Á≈ «ÁÒ:- «ÁºÒ∆ «‘≥Á√ Ø Â≈È Á≈ «ÁÒ ‘ÀÕ «¬ÊØ∫ Á∆ „≈¬∆ ’ØÛ Ú√Ø∫ «Úº⁄ ‘ √»Ï,∂ ‘ «¬Ò≈’∂ Á∂ ÒØ’ Ú√Á∂ ‘ÈÕ «ÁºÒ∆ Ï‘∞- È√Ò∆, Ï‘∞ √«Ì¡≈⁄≈’ ¡Â∂ Ï‘∞-Ì≈Ù∆ Ù«‘ ‘ÀÕ «‘≥Á∆, Í≥‹≈Ï∆, ¡Â∂ ¿∞Á» Óπ÷ º ÏØÒ∆¡ª ‘ÈÕ ¡≥◊∂‹∆ Óπº÷ ÚÍ≈’ Ì≈Ù≈ ‘ÀÕ ÁπÈ∆¡ª Á∂ Úº‚∆ «◊‰Â∆ Á∂Ùª È≈ÒØ∫ ÷≈√ ’ Ô»Í Á∂ Á∂Ùª È≈ÒØ «ÁºÒ∆ Á∆ Ú√Ø∫ «‹¡≈Á≈ ‘ÀÕ ÏÒ«’ «ÁºÒ∆ Ú؇ √≥«÷¡≈ ‘∆ «‹¡≈Á≈ Á∂Ùª Á∆¡ª ¡Ï≈Á∆¡ª È≈ÒØ∫ «‹¡≈Á≈ ‘ÀÕ «ÁºÒ∆ «Úº⁄ «¬º’ ’ØÛ, ÂÀ∫Â∆ Òº÷ ÈΩ ‘˜≈ ¡·ºÂ Ú؇ ‘È- ‹≈È∆ AC «ÓÒ∆¡È, C@I ‘˜≈, ¡·ºÂÕ «¬√ «Úº⁄ ÓÁ - GC Òº÷ ¿∞ÈÈ º Ú∂∫ ‘˜≈, @HIÕ ¡Ω ¿∞È≈‘· Òº÷, ¿∞È∆ ‘˜≈ «¬º’ √Ø∫ √Â≈¬∆, ¡Â∂ ¡º· √Ω Ï≈‘‡ Â∆‹≈ «Òß◊ Ú؇ ‘ÈÕ ’È∂‚≈ Á∆ ¡ºË∆ ¡Ï≈Á∆ Á∂ Ï≈Ï Âª «ÁºÒ∆ Á∆ Ú؇ √≥«÷¡≈ ‘ÀÕ «¬√ Ú؇ √Ó»‘ È∂ G ÎÚ∆ ˘ «ÁÒ ÷Ø‘Ò ’∂ Ú؇ª Í≈¬∆¡ªÕ Ú؇ Î∆√Á∆ FG.@H ‘∆Õ ÚØ ‡ ª È∂ ‹≈ Í≈Â, «¬Ò≈’≈Ú≈Á, ËÓ, È√Ò, Ì≈Ù≈¬∆ Ú÷∂Ú∂ ÂØ∫ ¿∞Í ¿∞· ’∂, «ÏȪ «’√∂ Ò≈Ò⁄-ÍÀ√≈, Á≈» ¡≈«Á- º‹ «’ Ú؇ Í≈¬∆ ¡Â∂ ◊∞¡≈„∆¡ª Á∆ Ú∆ ÍÚ≈¬∆Õ ÈÚ∆∫ «ÁºÒ∆, «ÁºÒ∆ ¤≈¿∞‰∆, ⁄≈‰’∆Ô Í» ∆, Ú√≥  «Ú‘≈ ¡≈«Á ¡Ó∆ «¬Ò≈«’¡ª ÂØ∫ ÒÀ «’ ◊∆Ï Ï√Â∆¡ª, fi∞◊∆¡ª, fiΩÍÛ∆¡ª «‹È∑ª «Úº⁄ «ÁºÒ∆ Á∆ ¡ºË ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ ¡Ï≈Á∆ ◊∞‹ Ï√ ’È Ò¬∆ Ó‹Ï» ‘À; √Ì Êª ¡º‹ Ú؇ Í≈¿‰∆ ‘À Á≈ È≈¡≈ ¿∞µÌ «‘≈ √∆Õ ¿∞ÿ∂ √≥◊∆Â’≈ «ÚÙ≈Ò ‚‚Ò≈È∆ ÚºÒ∫Ø «ÚÙ∂Ù ÂΩ ”Â∂ «Â¡≈ ’∆Â≈ ◊∆Â- ““Í≥‹ √≈Ò ’∂‹∆Ú≈Ò-Í≥‹ √≈Ò ’∂‹∆Ú≈ÒU -◊∆Ï Ï√Â∆¡ª ¡Â∂ fi∞◊∆¡ª, fiΩ∫ÍÛ∆¡ª Á∆ «¯‹≈ «Úº⁄ ◊»‹ ≥ «‘≈ √∆Õ √≥◊∆ √∆, ◊∆ √∆ ¡Â∂ «ÁºÒ∆ Á∆ ¡«Â ◊∆Ï, Ò∞‡∆, «ÈÓ≈‰∆, «ÈÂ≈È∆ ‹ÈÂ≈ Ú≈√Â∂ «¬‘∆ ◊∆ «¬º’ ÒÒ’≈ √∆Õ ÏØÒ∂ √Ø «È‘≈Ò¡Ò≈ ‘» ¡’Ï Á≈ ÏπÒßÁ È≈¡≈ Ú∆ √∆Õ «¬√∂ ÒÒ’≈ Á∂ «Í¤∂ «ÁºÒ∆ Ú≈√∆ Úº‚∆ «◊‰Â∆ «Úº⁄ ⁄؉ ϻʪ º’ Í‘∞⁄ ≥ Õ∂ «ÁºÒ∆ «Úº⁄ Ú؇ Ì∞◊ÂÈ ÂØ∫ Ï¡≈Á Á∂ «¬º’ √Ú∂ «‹‘Û≈ «‘≥Á√ Ø Â≈È Á∆ «¬º’ ÓÙ‘» √≥√Ê≈, ““ÒØ’È∆Â∆- √∆. ¡À√. ‚∆. ¡À√.U È∂ ’∆Â≈-¡È∞√≈ A@@ Ì∞◊Â∆¡ª Á«Ò Ú؇ª «Úº⁄Ø FG, ÈØ‹Ú≈È AH-BB ¿∞Ó ◊∞‡ º «Úº⁄Ø FH ¡Â∂ Óπ√«ÒÓ «Úº⁄Ø GG Ú؇ª ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ Í≈‡∆ ˘ ͬ∆¡ªÕ «‹‘Ȫ ‘≈Òª «Úº⁄ «ÁºÒ∆ Á∂ ÒØ’ª È∂ «¬‘ ’«ÙÓª ’∆Â≈ ¿∞‘ Ú∆ «Ë¡≈È Á∆ Ó≥◊ ’Á∆¡ª ‘ÈÕ ÓØÁ∆ √’≈ Á≈ Í»≈ Ó≥Â∆ Ó≥‚Ò, ¡ÀÓ.Í∆., ¡ÀÓ.¡ÀÒ.¬∂., √»«Ï¡ª Á∂ Óπ÷ º Ó≥Â∆ «ÁºÒ∆ «Úº⁄ ‚∂≈ Ò≈¬∆ ÏÀ·∂ √ÈÕ Í≥‹≈Ï Á∆ Í»∆ √’≈, Óπ÷ º Ó≥Â∆, ¿∞Í -Óπ÷ º Ó≥Â∆, √≈≈ Ó≥Â∆ Ó≥‚Ò, √≈∂ ¡ÀÓ.¡ÀÒ.¬∂. ¡Â∂ «¬ÊØ∫ º’ «’ ‘Ò’≈ «¬≥⁄≈‹ Ú∆ «ÁºÒ∆ Á∂ Ú؇ª Á∂ «√ª Â∂ ÏÀ·∂ √ÈÕ ÙzÓ Ø ‰∆ ◊∞Á » ¡ π ≈≈ ÍzÏ≥Ë’ ’Ó∂‡∆ Ú∆ ⁄؉ª «Úº⁄ √◊Ó √∆Õ ¡’≈Ò∆ ÁÒ È∂ ¡≈͉∂ «ÁºÒ∆ Á∂ «√Í≈‘√Ò≈ ˘ «‹Â≈¿∞‰ Ú≈√Â∂ ¡º‚∆ ⁄؇∆ Á≈ ˜Ø Ò≈«¬¡≈Õ ÷Ϫ ª «¬Ê∫Ø Âº’ Ú∆ «ÓÒ ‘∆¡≈ √È «’ «¬º’ Ú؇ Á≈ Ó»Ò Á√ ‘˜≈ º’ Â≈«¡≈ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕÍ «¬√ Ú≈ «ÁºÒ∆ Ú؇ª «Úº⁄ ◊∞√ º ∂ Á≈ ◊∞Ï≈ √∆Õ ¡º‹ ¿∞‘ ¡≈͉∆ ‘Ø ‘∆ Ò∞‡ ⁄Ø∫ÿ Á≈ «‘√≈Ï Ó≥◊ «‘≈ √∆Õ ¡º‹ «’Ù∂ Ú≈Ò≈, ¡≈‡Ø «’Ù∂ Ú≈Ò≈ ¡Â∂ ‡À’√∆ ⁄≈Ò’ ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ Á∂ √∂Ú≈Á≈ Ú‹Ø∫ «Ú⁄ «‘≈ √∆Õ ¡Â∂ «ÁºÒ∆ «Úº⁄ Ú؇ª Á∂ «¬√ Â∞Î≈È È∂ «ÁºÒ∆ «Úº⁄ ’∆ ’∆Â≈? - «¬√ Ú≈∂ «¬º’ ÓÙ‘» ͺ’≈ - ≈‹Á∆Í √‚∂√≈¬∆ È∂ «Ò«÷¡≈ ‘À - ““πB@AE «ÁºÒ∆ ⁄؉ª «Úº⁄ ¡«Ú≥Á ’∂‹∆Ú≈Ò È∂ «ÚØË∆ «Ëª ˘ ‘∆ È∂√ÂØÈ≈Ï»Á È‘∆∫ ’∆Â≈Õ ¿∞√È∂ Í»∂ Ì≈Â∆ Ó∆‚∆¬∂ ˘ Ú∆ ÷»ß‹∂ Ò≈ «ÁºÂ≈Õ ’∂‹∆Ú≈ √≈‚∆ «È◊≈‘ ÂØ∫ Í∂Í∂ ÙØ√Ò Ó∆‚∆¬∂ Á∆ ÚÂØ∫ ’Á≈ «‘≈Õ √Ì ÂØ∫ ¡«‘Ó ◊ºÒ «¬‘ «’ ’∂‹∆Ú≈Ò È∂ ¿∞‘Ȫ ÒØ’ª º’ √≈¬∆ ’∆Â∆, «‹‘Û∂ ⁄Ø ‰ ª Ú≈√Â∂ ¡«‘Ó √ÈÕ ÷π Ù ≈ÓÁ∆ ¡À‚∆‡, ’≈Úª ΩÒ∆ Í≈¿∞‰ Ú≈Ò∂ ¡À∫’ ¡Â∂ √Ó≈¬∂Á≈∆ Ó∆‚∆¬∂ Á∂ Ó≈Ò’ √Ì Û∂ ÓÀÁ≈È ‘≈ ◊¬∂UÕ G@ «Úº⁄∫Ø FG √∆‡ª Á∆ «‹ºÂ «¬º’ ∆’≈‚ ‘ÀÕ ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ Í≈‡∆ È∂ Í«‘Òª Ú≈Ò∆ Ú؇ ÍzÂ∆√ BI.E% «Úº⁄ BD.H% Á≈ Ú≈Ë≈ ’’∂ ’∞Ò º ED.C% Ú؇ Íz≈Í ’∆Â∆ ‘ÀÕ Ì≈‹Í≈ ˘ A% ¡Â∂ ’ª◊√ ˘ AE% Á≈ ÿ≈‡≈ Á‹ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ Í≈‡∆ Á∂ FG «Úº⁄∫Ø BG «⁄‘∂ ÈÚ∂∫ ‘ÈÕ Ï∆.‹∂.Í∆ «√Î C √∆‡ª B Í»Ï∆ «ÁºÒ∆ «Úº⁄∫Ø ¡Â∂ A ¿∞µÂ∆ «ÁºÒ∆ «Úº⁄Ø∫ ‘∆ «‹ºÂ √’∆ ‘ÀÕ Ï∆.‹∂.Í∆ Á≈ «Ú‹∂∫Á ◊∞ÍÂ≈ Ø«‘È∆ ÂØ∫ «√Î ECFG ¡Â∂ ‹◊Á∆√ ÍzË≈È Óπ√ÂÎ≈Ï≈Á ÂØ∫ F@CA ¡Â∂ ˙Ó Íz’≈Ù √Ó≈ «ÚÙÚ≈Ù È◊ ÂØ∫ A@AEH Ú؇ª Á∂ Î’ È≈Ò «‹ºÂ∂ ‘ÈÕ «¬√ Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂ ¡≈Í Á∂ EE ¡ÀÓ.¡ÀÒ.¬∂ E@% ÂØ∫ ÚºË Ú؇ª È≈Ò «‹ºÂ∂ ‘ÈÕ ¡≈Í Á∂ «Á¿∞Ò∆ ÂØ∫ ¡ÀÓ.¡ÀÒ.¬∂ Íz’≈Ù ‹Ú≈Ò È∂ GA% Á∆ √≈ÈÁ≈ «‹ºÂ Íz≈Í ’∆Â∆Õ ¡≈Í Á≈ ÿº‡ ÂØ∫ ÿº‡ Ú؇ Íz≈Í ’È Ú≈Ò≈ ÓÀ∫Ï ’ÀÒ≈Ù ◊«‘ÒØ ‡ È‹Î◊Û∑ ÂØ ∫ CE% ÚØ ‡ ÒÀ «◊¡≈Õ ¡≈Í Á∂ Ó«‘≥ Á Ô≈ÁÚ È∂ «Ú’≈ÙÍπ ‘Ò’∂ ÂØ∫ GGFFE Ú؇ Íz≈Í ’’∂ «’≈‚ ω≈«¬¡≈Õ Í«‘Ò∆ Ú≈ Òß◊Û∑≈ Ï‘∞Ó ‘؉ ’≈È ¡≈Í Á∂ Óπ÷ º Ó≥Â∆ ’∂‹∆Ú≈Ò ˘ DI «ÁȪ Ï≈¡Á ‘∆ ¡√Â∆Î≈ Á∂‰≈ «Í¡≈ √∆Õ Í ¿∞‘ ¡≈͉∆ Í»∆ Í≈‡∆ √Ó∂ «ÁºÒ∆ «Úº⁄ √◊Ó «‘≈Õ √≈∂ ‘Ò«’¡ª «Úº⁄ Í≈‡∆ Á∂ ÓÀ∫Ï «Ú‘Û≈/ È∞’Û Ó∆«‡≥◊ª ’Á∂ ‘∂Õ ÒØ’ª Á∆¡ª Â≥◊∆¡ª, Â∞Ù∆¡ª ÂØ∫ ‹≈‰» ‘∞≥Á∂ ‘∂Õ ¡«ÈÔÓ Ï√Â∆¡ª «Úº⁄ Í∆‰ ÔØ◊ Í≈‰∆ È‘∆∫, «Ï‹Ò∆ È‘∆∫, ‹∂ ‘À ª ⁄Ø∆ Á∆ ‘ÀÕ ◊Ò∆¡ª È≈Ò∆¡ª Á≈ È≈ÓØ «ÈÙ≈È È‘∆∫Õ √ÛªÁ Ó≈Á≈ ⁄Ω«◊Á≈ ‘ÀÕ ‡∆È Á∆¡≈ ¤º  ≈ Ú≈Ò∆¡ª ÷Ø Ò ∑ ∆¡≈ ‘ÈÕ Ï√≈ª Á≈ ÓΩ√Ó È’ Ì«¡≈ ‘∞Á ≥ ≈ ‘ÀÕ ¤ºÂª ⁄ØÁ∆¡ª ‘ÈÕ «√‘ Â∂ «√º«÷¡≈ Á∆ ’ج∆ √‘»Ò ȑ∆∫Õ Í÷≈«È¡ª «Úº⁄Ø Í≈‰∆ Ú◊Á≈ ‘ÀÕ «¬‘ ‘À «ÁºÒ∆ Á∆ ¡√Ò∆ Â√Ú∆ ¡Â∂ «¬√ «Úº⁄ «ÁºÒ∆ Á∆ «¬º’ ’ØÛ C@ Òº÷ Ú√Ø∫ È’ Ì∆ «˜≥Á◊∆ ‹∆ ‘∆ ‘ÀÕ ¡ºË ÂØ∫ ÚºË Ú√Ø∫Õ «¬‘ È∂ÛÒ∂ √»«Ï¡ª ÂØ∫ ¡≈¬∂ ◊∆Ï ÒØ’ª ‘ÈÕ ◊∆Ϫ Ï≈∂ Â∞√∆∫ ¡≈Ó √π«‰¡≈ ‘ØÚ◊ ∂ ≈Õ Ì≈ «Úº⁄ ‘∆ È‘∆∫ ͺ¤Ó∆ √Ó≈¬∂Á≈∆ ÓπÒ’ª, ¡Ó∆’≈, ’È∂‚≈ «Úº⁄ Ú∆Õ ““◊∆Ï Âª ◊∆Ï ‘È «’ «¬‘ ¡≈Ò√∆ ‘È- «¬‘ ÈÙ¬∆ ‘È- «¬’ ’≥ ≥ Ó ’È≈ È‘∆∫ ⁄≈‘∞Á ≥ U ∂ Õ √Ó≈«‹’ Ï∂«¬È√≈Î∆ Á∆ «¬‘ «¬≥Â≈‘ ‘ÀÕ ÌÒ≈ ’ج∆ Áº√∂ «ÁºÒ∆ «Úº⁄ «¬º’ Ó≈Û’» Ï≥Á≈, ‘º‚∆¡ª Á∆ Óπ· º «’Ù∂ Ú≈Ò≈ «‹‘Ûª Ó؇∆¡ª Ì≈∆¡ª √Ú≈∆¡ª „Ø∫‘Á≈ ‘ÀÕ ¿∞‘ ¡≈Ò√∆ «’Ú∂∫ ‘Ø«¬¡≈? ¡≈‡Ø Ú≈Ò≈, ‡À’√∆ Ú≈Ò≈ «‹‘Û≈ «ÁÈ≈ «Ó‘È ’Á≈ ‘À-Íπ«Ò√ Á∆ Ó≈ √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ Ú∆ ÷ªÁ≈ ‘À ¡Â∂ Ó‘∆È≈ Ú∆ Â≈Á≈ ‘ÀÕ ¿∞‘ «È’≈Ó≈ «’Ú∂∫ ‘Ø«¬¡≈? «¬‘Ȫ Ï√Â∆¡ª «Úº⁄ √≈∆ ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ Í≈‡∆ «ÁÈ ≈ «Ó‘È ’Á∆ ‘∆ ¡Â∂ ‹ÁØ∫ «ÁºÒ∆ ⁄؉ª Á≈ ‹ÈÚ∆ B@AE «Úº⁄ ¡ÀÒ≈È ‘Ø«¬¡≈ ª ÒØ’ª ˘ ¡≈Í Á≈ ¬∂‹‚ ≥ ≈ ⁄≥◊∆ Â∑ª √Ófi ¡≈ ⁄π’≈ √∆Õ «Ìz√‡≈⁄≈, √㮧 ÷¡≈, ÷≈√’ ¡Ω √π º « ÷¡≈, Ú≈Â≈Ú‰, Ï∂ π ‹ ◊≈∆, «¬È√≈È∆¡Â Á∆ Ï∂’Á∆ ¡≈Í ÚºÒØ∫ ¿∞Ì≈∂ Óπº÷ ÓπºÁ∂ √ÈÕ¡≈Í Á∂ Ú’ ÒØ’ª Ú≈√Â∂ ÓπΠ’≈˘È∆ √‘≈«¬Â≈, «√º÷ ËÓ Á∆ Òß◊ ÍzÊ≈ Úª◊ ÒØ’ª Á∆ ÌØ‹È √∂Ú≈ ’Á∂ √ÈÕ ¿∞‘ √’»Ò È≈ ‹≈‰ Ú≈Ò∂ Ϻ«⁄¡ª Ú≈√Â∂ ÓπΠ«√º«÷¡≈ Ú∆ ÍzÁ≈È ’Á∂ √ÈÕ «¬‘Ȫ Á∆ √∂Ú≈ Ì≈ÚÈ≈ «Úº⁄Ø∫ Ï√Â∆ Ú≈√∆¡ª ˘ ¡≈͉∆ Ï≥ Á ÷Ò≈√∆ «Á√‰ Òº ◊ ͬ∆Õ «¬√∂ ’’∂ ¿∞ ‘ Ȫ È∂ Ì≈‹Í≈ ¡Â∂ ‘ØȪ ÚºÒØ∫ ÍÀ√∂ Á≈ Ò≈Ò⁄ ¡Â∂ Á≈» «√º ’ ∂ ˘ ·∞ ’ ≈ ’∂ ¡≈Í«‰¡ª È≈Ò È≈Â≈ ‹ØÛ «Ò¡≈Õ ‘Ó≈«¬Â Á∂ ¡ÀÒ≈È :- ‘Ú≈ Á∂ π÷ ˘ ̪ÍÁ∂ ‘ج∂ √Ì ÂØ∫ Í«‘Òª ÷ºÏ∆¡ª Í≈‡∆¡ª È∂ ÏÛ∆ Á∂ Ï¡≈Á «¬º ’ ÚË∆¡≈ ‹ÈÂ’ ÎÀ √ Ò≈ ÒÀ ∫ Á∂ ‘Ø ¬ ∂ ¡≈͉∆¡ª AE √∆‡ª ˘ ¤º‚ «’ Ï≈’∆ EE √∆‡ª ÂØ ∫ ¡≈Í Á∆ ‘Ó≈«¬Â Á≈ ¡ÀÒ≈È ’ «ÁºÂ≈Õ Ú∂√À ÷ºÏ∆¡ª «Ëª ÚºÒØ∫ ÒÛ∆¡≈ AE √∆‡ª Â∂ Ú∆ ÚºËÚºË IDI ¡Â∂ ÿº‡ ÂØ∫ ÿº‡ DI Ú؇ª È≈Ò ‘∆ √Ï ’È≈ «Í¡≈Õ «¬√ ÂØ∫ Ï≈¡Á Â≈ ¡≈Í ˘ «‹Ú∂ ∫ Ï≈‘∆ ‘Ó≈«¬Â Á≈ ‘Û∑ ¡≈ «◊¡≈Õ ÓÓÂ≈ ÏÀÈ‹∆ È∂ Ï≥◊≈Ò ÂØ∫ ¡Â∂ ‹∂.‚∆.Ô». È∂ «Ï‘≈ ÂØ∫ ¡ÀÒ≈È ’ «ÁºÂ∂ ‘Ø Ú∆ ’¬∆ ËÓ «Èͺ÷ ÒØ’Â≥Â∆ Â≈’ª È∂ ¡≈͉∆ ‘Ó≈«¬Â ¡≈Í ˘ Á∂ «ÁºÂ∆Õ «ÁºÒ∆ Á∆ ‘ج∆ B@AE Á∆ ⁄؉ «’¿∞∫«’ «√Î Ì≈ Á∆ ‘∆ È‘∆∫ √◊Ø∫ ÁπÈ∆¡≈ «¬’ Úº‚∆ ≈‹È∆Â∆’ ÿ‡È≈ √≈Ï ‘ج∆ ‘ÀÕ «¬√ ’’∂ «¬√ È∂ Í»∂ Ó∆‚∆¬∂ Á≈ «Ë¡≈È «÷«⁄¡≈ ‘ÀÕÌ≈ Á≈ «Íz≥‡/ «¬ÒÀ ’ ‡≈«È’ ¡Â∂ ÙØ √ Ò Ó∆‚∆¡≈ «¬√ ÿ‡È≈ È≈Ò ‹≈◊ ¿∞«·¡≈Õ ’ج∆ ⁄ÀÈÒ, ¡÷Ï≈ ¡≈«Á È‘∆∫ Ï«⁄¡≈ «‹√ È∂ √≥ Í ≈Á’∆/ÚÙÒ∂ Ù ‰ È≈ «Ò«÷¡≈/È√ ’∆Â≈ ‘ØÚ∂Õ «È¿±˜ BD, ¡ÀÈ.‚∆. ‡∆Ú∆ Á≈ ≈Ú∆Ù ’∞Ó≈ ‡∆Ú∆ ¿∞Í ¡Â∂ ’∞ÒÁ∆Í È¬∆¡, ≈«‹≥Á √≥⁄, «¬≥Á ÓÒ‘ØÂ≈, ‘∆ ‹À«¬≥Á «√≥ ÿ , «¬≈ ͪ‚∂ , ◊∞ Ï⁄È Ì∞ º Ò «‘≥ÁØ√Â≈È Á∂ ¡Â∂ √‘ºÁ Í≈Ø∫ ¿∞ÓÀ ‹»ÚÀÁ ¡≈«Á È∂ «ÁºÒ∆ Á∆ «¬√ ÿ‡È≈ Ï≈∂ ÷»Ï «Ò«÷¡≈ ‘ÀÕ Ó∂∂ √≈‘Ó‰∂ BD@B-B@AE Á≈ ¡≥◊z∂˜ ∆ «‡z«Ï¿±È ‘ÀÕ «‹√ «Úº⁄ Í≈·’ª Á∂ ÷ºÂ «ÓÒ∂Õ ’≈ÒÓ «Úº⁄ AB «⁄º·∆¡ª «ÁºÒ∆ ⁄؉ª Á∆¡ª ‘∆ ‘ÈÕ √‘ºÁ Í≈Ø∫ ¿±ÓÀ ‹»ÚÀÁ Í≥‹≈Ï Ô» È ∆Ú√‡∆ Ò‘Ω «Úº ⁄ ≈‹È∆Â∆ Ù≈Ù Á≈ ÍzØÎÀ√ ‘ÀÕ ¿∞√ È∂ Íz«√æ Ë ¡≥◊z∂‹∆ ¡÷Ï≈ ““‚≈ÈU «Úº⁄ «Ò«÷¡≈ ‘À , “ “ Í«‘Òª DI «ÁȪ Ï≈¡Á ¡√Â∆Î≈ Á∂‰≈ ÒØ’ª ˘ ¡≈ÂÓÿ≈Â∆ Òº◊Á≈ √∆-¡√Â∆Î≈ Ú∆ «√Î «¬º’ ’≈˘È-«ÙÚÂ÷Ø∆ «÷Ò≈Î-‘Ó≈«¬Â È≈ «ÓÒ‰ Á∂ ÓπÁ∂ Â∂ -Í ’∞fi √Ó∂∫ «Úº⁄ ‘∆ ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ Í≈‡∆ Á∂ Ú’ ÒØ’ª È≈Ò ¡«‹‘∂ ‹∞Û∂ «’ ÁπÈ∆¡ª ˘ «‘Ò≈ «ÁºÂ≈Õ ¡≈Í Ú’ ÒØ’ª Á∆ «Ï‹Ò∆ Á∂ Òº ’ ÂΩ Û «ÏÒª «÷Ò≈Î ’≈˘È∆ √‘≈«¬Â≈ ’Á∂ √ÈÕ Íπ«Ò√ Á∆¡ª ÒØ’ª ¿∞Í ÚË∆’∆¡ª «÷Ò≈Î Ó≈⁄ B@AE 34 ‚º ‡ Á∂ √ÈÕ Í≈‰∆ Ó≈Î∆¬∂ ¡Â∂ Ó‘∆È≈/‘ÎÂ≈ ¿∞ ◊ ≈¬∆¡ª «Úπ º Ë ÒÛÁ∂ √ÈÕ √Ì ÂØ∫ Úº‚∆ ◊ºÒ «’ DI «ÁȪ Ï≈¡Á «Áæ Â∂ ¡√Â∆Î∂ Ï≈∂ √Óπº⁄∂ Ú’ª È∂ ÒØ ’ ’⁄‘∆¡ª «Úº ⁄ Óπ¡≈Î∆ Ó≥◊∆ «¬√∂ ’’∂ √Óπº⁄∂ Ï√Â∆ Ú؇ª È∂ ¿∞‘Ȫ ˘ Óπ¡≈Î ’ «ÁºÂ≈ ¡Â∂ «‹ºÂ≈ «ÁºÂ≈UÕ «¬º ’ «ÁÈ ÓÀ ∫ «¬º ’ ⁄À È Ò Á∂ ÷ «‘≈ √∆ «¬’ ¡À∫’ È∂ «¬º’ ◊∆Ï Ó‹Á» ˘ Ø’ «’ Íπ¤ «Ò¡≈ Ì≈¬∆ «¬√ Ï≈ ÚØ ‡ Í≈˙◊∂ ª «’√ ˘ Í≈˙◊∂ Õ ¿∞ √ Á≈ ¿∞ µ  ⁄Ω ’ ≈ Á∂ ‰ Ú≈Ò≈ √∆Õ ’∂ ‹ ∆Ú≈Ò ˘ Í≈Úª◊∂ Õ ¡À∫’ È∂ «Î ‘À≈È ‘Ø «’ Íπ«¤¡≈ Ì≈¬∆ ¿∞‘ Â≈ Í«‘Òª ¡√Â∆Î≈ Á∂ «’ ̺‹ «◊¡≈ √∆Õ Ó‹Á» È∂ «‘º’ ·Ø’ ’∂ «Î ¡≈«÷¡≈ ̺«‹¡≈ È‘∆∫ Ì‹≈«¬¡≈ «◊¡≈ √∆Õ «ÙÚ «÷Ò≈Î È≈ Ì≈‹Í≈ È∂, È≈ ’ª◊√ È∂ ¿∞√ Á∆ ‘Ó≈«¬Â ’∆Â∆Õ «¬√∂ ’’∂ ¿∞√ ˘ ¡√Â∆Î≈ Á∂‰≈ «Í¡≈Õ «¬‘ √∆ «ÁºÒ∆ Á∂ «¬º’ ◊∆Ï Ú؇ Á∆ Ï∂Ï≈’∆ ¡Â∂ ÁÒ∂∆Õ «‹√ È∂ ¡≈͉∆ Ú؇ Í√≥Á Ú؇ª ÂØ∫ B@ ’∞ «ÁÈ Í«‘Ò≈ ‹≈‘ ’ «ÁºÂ∆ √∆Õ ⁄؉ª Á∂ ’∞fi √Ï’:- «ÁºÒ∆ Á∆¡≈ ⁄؉ª Á∂ ¡ÓÒ «Úº⁄Ø∫ Ó∆‚∆¬∂ Á∂ ÒØ’ª È∂ ’∞fi ÈÂ∆‹∂ ̪͉ Á≈ ÔÂÈ ’∆Â≈ ‘ÀÕ «‹‘Ȫ ˘ ¡√∆∫ ‘∂· «Ò÷∂ ¡È∞√≈ ¡ª’ √’Á∂ ‘ª:«¬‘Ȫ ⁄؉ª «Úº⁄ «’√∂ «ÚÁ∂Ù∆ Â≈’ Á≈ «’Ë∂ Ú∆ ‘ºÊ Ș È‘∆∫ ¡≈«¬¡≈Õ Ì≈ Á≈ √≥«ÚË≈È Á∂Ù ˘ Ï‘∞ ËÓ, Ï‘∞ È√Ò ¡Â∂ Ï‘∞ ÌÙ≈¬∆ Ó≥ÈÁ≈ ‘ÀÕ √≥«ÚË≈È Á≈ «¬‘ Ó»Ò ‘ÀÕ Ì≈‹Í≈ È∂ «‹‘Û∆ ¤∂ Û -¤≈Û «¬√ «√˪ È≈Ò ’È Á∆ ’Ø«ÙÙ ’∆Â∆ ¿∞‘ «ÁºÒ∆ Ú≈√∆¡≈ È∂ ºÁ ’ «ÁºÂ∆Õ Ì≈ «¬º’ √≥ÿ ≈‹ ‘ÀÕ ’∂∫Á ‘ÀÕ Ó‹Ï»Â ‘ÀÕ Í ≈‹ Ú∆ ‘È ¿∞‘ Ú∆ Ӌϻ ‘؉ ª ‘∆ ’∂∫Á Ӌϻ ‘Ø √’Á≈ ‘À Õ ≈‹ Íz Ê ≈ ≈‹È∆Â’ Í≈‡∆¡ª ¿∞Í «ÈÌ ‘ÀÕ √≥«ÚË≈È Á∆ Ó» Ò Ë≈‰≈ ‘À «’ ≈‹È∆Â∆’ Í≈‡∆¡≈ Ú∆ √≥ÿÚ≈Á Á∆¡ª Ë≈È∆ ‘Ø‰Õ «‹Ú∂∫ ÓØÁ∆ È∂ «¬’≈«Ë’≈Ú≈Á Úº Ò Â∂ ˜ ∆ È≈Ò ÓØ Û ≈ ’º « ‡¡≈ ¿∞ ‘ «ÁºÒ∆ Á∂ Ú؇ª È∂ ºÁ ’ «ÁºÂ≈Õ ¡≈Ó ÒØ’ ≈‹È∆Â∆’ Í≈‡∆¡ª Á∆¡ª ’∞ ⁄ ≈Òª ¡Â∂ ÿ‡∆¡≈ ‘º Ê ’º « „¡ª ˘ ͤ≈‰ ÒÀ ∫ Á∂ ‘ÈÕ «¬√∂ ’’∂ ‹ÁØ «ÁÒ∆ Á∂ Ù≈‘∆ «¬Ó≈Ó È∂ ¡≈Í Í≈‡∆ ˘ «ÏÈ∑≈ Ó≥◊∆ ‘Ó≈«¬Â Á≈ ¡ÀÒ≈È ’∆Â≈ ª ¡≈Í ˘ Òº«◊¡≈ «’ «Î’» √º‹≈ √À’‡ ¿∞√ Á∂ ËÓ «Èͺ ÷ ¡’√ ˘ ◊≥ Ë Ò≈ ’È Á∆ ’∞⁄≈Ò ⁄ºÒ «‘≈ ‘ÀÕ «¬√∂ ’’∂ ¡≈Í È∂ Â∞≥ ¿∞√ ˘ ºÁ ’’∂ ¡≈͉∆ ËÓ «Èͺ÷ √Ø⁄ Á≈ √ϻ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ Á» ‹ ∆ «Ó√≈Ò ‘À «’ Ì≈‹Í≈ È∂ ¡≈Í Â∂ ÁØ√ Ò≈«¬¡≈ «’ «¬√ È∂ ÁØ ’ØÛ ⁄؉ Î≥‚ ’≈Ò∂ Ë≥È Ú≈«Ò¡ª ÂØ∫ «Ò¡≈ ‘ÀÕ Í ¡≈Í ÚºÒØ∫ Í«‘Òª ‘∆ ⁄≥Á∂ Á∂ √≈∂ Ú∂Ú∂ ÈÀ‡ Â∂ Í≈¬∂ ‘؉ ’’∂ «¬‘ ⁄≈Ò Ú∆ Íπ·∆ ͬ∆Õ √◊∫Ø ÓØÁ∆ √’≈ ˘ ⁄؉ª ÂØ∫ Ï≈¡Á Á∂Ù Á∆ √Ú ¿∞ µ ⁄ ¡Á≈Ò «Úº ⁄ ‘ÒÎÈ≈Ó≈ Á≈«¬ ’È≈ «Í¡≈ ’∂ ⁄≥Á∂ Á∂ Ó≈ÓÒ∂ «Úº⁄ ¡≈Í È∂ ’∞fi Ú∆ ◊Ò ȑ∆∫ ’∆Â≈Õ ¿∞Íؒ ºʪ Á∆ Ø√È∆ «Úº⁄ ¡√∆∫ ¡≈÷ √’Á∂ ‘ª «’ Ì≈ Á∆ ‹ÈÂ≈ ÒØ ’ Â≥  «’ ≈‹È∆Â∆’ «ÚÚ√Ê≈ √Ï≥Ë∆ ÎÀ√Ò∂ ’È «Úº⁄ ÍzΩÛ ‘Ø ⁄π º ’ ∆ ‘À ‘∞ ‰ «¬‘ ‹≈ Í≈ Á∂ Ú÷∂Û∂, Ë≈Ó’ ÚÀ ¡Â∂ «¬Ò≈’≈Ú≈Á «Úº ⁄ «ÚÙÚ≈Ù È‘∆∫ ’ √’Á∆Õ «‹‘Û∆ Ú∆ Í≈‡∆ ÎØ ’ ∂ È≈‘∂ ¡Â∂ Ì∞Ò≈«Ú¡ª È≈Ò ‹ÈÂ≈ ˘ Îπ√ÒΩ‰ Á≈ ÔÂÈ ’Á∆ ‘À ¿∞√ ˘ ‘≈ È√∆Ï ‘∞≥Á∆ ‘ÀÕ Á∂Ù Ú≈√∆¡≈ È∂ ¡‹∂ º’ AIDG Á∆ Ú≥‚ Á≈ √≥Â≈Í Ì∞Ò≈«¬¡≈ È‘∆∫Õ ¿∞Â∆ Ì≈ Á∂ ÒØ’ ª «¬√ Ú≥‚ ÂØ∫ Â∆‹∆¡ª Í∆‘Û∆¡ª º’ ¡√¡≥Á≈˜ ‘ÈÕ «¬√ ’’∂ ’ج∆ ¡«‹‘∆ Í≈‡∆ «‹‘Û∆ √≥«ÚË≈È Á∆ Ó»Ò Ì≈ÚÈ≈ È≈ «÷ÒÚ≈Û ’È≈ ⁄≈‘∞≥Á∆ ‘À ¿∞‘ ÒØ’ª ˘ √Ú∆’≈ È‘∆∫Õ ¬∂’≈«Ë’≈Ú≈Á ¡Â∂ ‘≥’≈∆ Ú¬∆¡≈ Ú∆ ÒØ’ª ˘ È‘∆∫ ÌΩ∫Á≈Õ B@AE Á∆ «ÁºÒ∆ ⁄؉ ÂØ∫ Í«‘Òª Ú∆ ÒØ’≈ È∂ AIGG «Úº⁄ «¬≥Á≈ ◊ªË∆ ÚºÒØ∫ ’∆Â∆ √≥«ÚË≈È’ ¡Á»Ò∆ Á≈ ’≈≈ ‹Ú≈Ï «ÁºÂ≈ √∆Õ ¡≥ « Â’≈: - «Î Ú∆ ÏÛ≈ Úº ‚ ≈ √Ú≈Ò ÒØ’ª Á∂ ÓȪ «Úº⁄ ‘ÀÕ ’∆ ¡≈Í ÒØ’ª Á∆¡ª ¿∞Ó∆Áª Â∂ Í»≈ ¿∞Â∂◊∆? ’∆ «¬‘ Ú∆ Í«‘«Ò¡ª Úª◊» ⁄ÒÁ∂ ≈‹Â≥ Á∂ Íπ‹∂ ω ‹≈‰◊∂? «¬‘Ȫ √Ú≈Ò≈ Á∂ ‹Ú≈Ï Âª Ì«Úº÷ Á∂ ◊Ì «Úº⁄ ‘∆ ‘ÈÕ Í «¬º’ ◊ºÒ ‹» ‘À «’ «¬‘ ≈‹Â≥ «‹√ ˘ ‘≈ È‘∆∫ √’Á≈ ¿∞ √ ˘ ¡≈͉∂ Ú◊≈ ω≈¿∞‰≈ Ù∞» ’ «Á≥Á≈ ‘ÀÕ ÏºÒ∂-ϺÒ∂ ‘∞≥Á∆ ‘ÀÕ ’ҺϪ ’Ó∂‡∆¡ª Á∆ ÓÀ∫Ï√∆Í «Áº  ∆ ‹ªÁ∆ ‘À Õ «¬‘ ÚÂ≈≈ Í»≥‹∆Ú≈Á∆ ≈‹Â≥ Á≈ ‘∞≥Á≈ ‘ÀÕ «¬‘Ȫ ⁄؉ª Á∂ ÈÂ∆«‹¡ª Á≈ «¬º’ ‘Ø ÏÛ≈ ‘∆ ¡«‘Ó Íº÷ ‘À «‹√ ÚºÒ ¡≈Ó Ó∆‚∆¬∂ È∂ «Ë¡≈È È‘∆∫ «ÁºÂ≈ «’ «¬√ ª∑ Á∂ ≈‹Â≥  «Úº ⁄ ¡ÀÈ.‹∆.˙. ‹ª √º«Ì¡≈⁄≈’ √Ó≈«‹’ ‹ºÊ∂Ï≥Á∆¡ª (¡À√.√∆.˙.)Õ ≈‹È∆Â∆’ Í≈‡∆¡ª Á≈ ÏÁÒ È‘∆∫ ω √’Á∆¡ªÕ ’∂ ‹ ∆Ú≈Ò, ÓÈ∆Ù «Ù√ØÁ∆¡≈, ‹Ø«◊≥Á Ô≈ÁÚ ¡Â∂ «’È Ï∂Á∆, Ó∂Á≈ Í≈‡∂’ ¡≈«Á ¡≥È≈ ‘˜≈∂ Á∆ ““«¬≥‚∆¡≈ ¡◊∂È√‡ ’∞ÍÙÈU Á∂ ¡≈◊» √ÈÕ ’∂ ‹ ∆Ú≈Ò, ÓÈ∆Ù «Ù√Ø Á ∆¡≈ ¡Â∂ ‹Ø « ◊≥ Á Ô≈ÁÚ ¡≈◊» ¡ ≈ È∂ ¡≥ È ≈ ‘˜≈∂ È≈Ò ’≥ ≥ Ó ’«Á¡≈ ÂºÊ ’º„ «Ò¡≈ «’ «¬√ Â≥ «Úº⁄ ≈‹È∆Â∆’ Í≈‡∆ ÂØ∫ «ÏÈ∑ª ’∞fi √Ú≈«¡≈ È‘∆∫ ‹≈ √’Á≈ ¡Â∂ ¿∞‘Ȫ È∂ ÎÀ√Ò≈ ’∆Â≈Õ ¡≈Í Í≈‡∆ ω≈¬∆Õ Í≈·’≈ ˘ Ô≈Á ‘Ø Ú ∂ ◊ ≈ «’ ¡≥ È ≈ ‘˜≈∂, «’È Ï∂Á∆, Ó∂Á≈ Í≈‡∂’ È∂ ¿∞ÁØ∫ «¬‘Ȫ Á≈ Í»≈ «ÚØË ’∆Â≈ √∆Õ ¿∞ ‘ ∆ «’È Ï∂ Á ∆ Ì≈‹Í≈ «Úº ⁄ ‹≈ ÚÛ∆Õ ‘’∆’ ‘À «’ ◊À √’≈∆ √≥√Ê≈Úª ‹≈ √º«Ì¡≈⁄≈’ √Ó≈«‹’ √≥ √ Ê≈Úª «‹È∆¡ª Ó‹∆ Â’Û∆¡ª ‘؉ ¿∞‘ ≈‹È∆Â∆’ Í≈‡∆ Á≈ ÏÁÒ È‘∆∫Õ «¬‘ Ú∆ «¬º’ √Ï’ ‘À «‹‘Û≈ ÷º Ï ∂ ’∞ ≈‘∂ Ú≈Ò∂ Ë«Û¡≈ ˘ ˜» √Ø⁄‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ ’∞fi √Óª Í«‘Ò≈ Ô»Í «Úº⁄ ◊∆√ Í«‘Ò≈ ÓπÒ’ ω «◊¡≈ «‹√ «Úº⁄ ⁄؉ª ≈‘∆ ’ØÓ«ÈÙ‡ Í≈‡∆ ‹∂± ‘∆Õ Ù≈Ò≈ «ÁºÒ∆ Á∆ ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ Í≈‡∆ Ú∆ ◊∆√ Á∆ «Ó√≈Ò ’≈«¬Ó ’∂Õ - ¡≈Ó∆È ’≈Ó∂‚ ◊∞Á∂Ú Ò≈Ò∆ Á∆ ¡⁄≈È’ ÓΩ ¡Â∂ √≈‚∂ ⁄∂¡∂ ª ”⁄ √≈‚≈ √≈Ê∆ «Í¡≈∂ √≈Ê∆ ◊∞Á∂Ú Ò≈Ò∆ Á∂ È∂ÛÒ∂ √≈Ê∆¡ª ˘ «¬‘ Í»∆ Â∑ª Ô≈Á ‘À «’ ’Á∂ ◊∞Á∂Ú Ò≈Ò∆ Á∆ ‹∆ÚÈ √≈ʉ, ÌÀ‰ ¡Ó‹∆ ’Ω Á∆ Ú∆, ’ج∆ AH-AI √≈Ò Í«‘Òª, Ò≈Ò∆ Á∆ ÓΩ ڪ◊, «ÁÒ Á∂ ÁΩ∂ ÍÀ‰ ’≈È ¡⁄≈È’ ÓΩ ‘Ø ◊¬∆ √∆Õ Ò≈Ò∆ ‹∆ ˘ ‹≈Â∆ ÂΩ ”Â∂ ‹≈‰Á∂∂ √≈Ê∆¡ª ˘ «¬‘ Ú∆ ⁄≥◊∆ Â∑ª ÍÂ≈ ‘À «’ «’Ú∂∫ ◊∞ Á∂ Ú Ò≈Ò∆ È∂ , ¡≈͉∆ ‹∆ÚÈ √≈ʉ Á∆¡ª ˜∞ ≥ Ó ∂ Ú ≈∆ Ú∆ «ÈÌ≈¿∞∫«Á¡ª ‘Ø«¬¡ª ¡≈͉∂ Íπ √≥Á∆Í ˘ ‡Ø≥‡Ø Ô»È∆Ú«√‡∆ ÂØ∫ ¡Â∂ Ï∂‡∆ ÓÈÁ∆Í ˘ Ú≈‡Ò» Ô»È∆Ú«√‡∆ ÂØ∫ «Ú«Á¡’ «‚◊∆¡ª ’Ú≈¬∆¡ªÕ Ò≈Ò∆ Á∂ Í«Ú≈ «Ú⁄ ¿∞√ Á∆ «¬’ ˘‘ ¡Â∂ «¬’ ÍØÂ∆ Ú∆ ‘ÀÕ ◊∞Á∂Ú Ò≈Ò∆ Á∂ «Â≥È Ì≈ ¡Â∂ «¬’ ÌÀ‰ ‹∆ ‘È ¡Â∂ Úº‚∂ Ì≈ ‘؉ Á∂ È≈Â∂ ¿∞ √ È∂ √Ì ˘ ’È∂ ‚ ≈ Ó≥ ◊ Ú≈¿π ‰ «Ú⁄ ¡≈͉≈ ÔØ◊Á≈È Í≈«¬¡≈Õ ¿∞√ Á≈ «¬’ ⁄≈⁄≈ Ú∆ ’∂È∂‚≈ «Ú⁄ ‘ÀÕ ◊∞ Á∂ Ú Ò≈Ò∆ «¬’ Ï‘∞  ‘∆ √÷ «Ó‘ÈÂ∆ ÓȺ∞÷ √∆Õ ¿∞√ È∂ «‹Ê∂ ¡≈͉∆ ÍzÚ≈’ ˜∞≥Ó∂Ú≈∆ Ï≈÷»Ï∆ È≈Ò «ÈÌ≈¬∆, ¿∞Ê∂ ¿∞√ È∂ ¡≈͉∂ √Ó≈‹∆ Θ ˘ Ú∆ «ÈÌ≈¿∞‰ «Ú⁄ ’ج∆ ’√ Ï≈’∆ È≈ «‘‰ «ÁºÂ∆Õ Í≥ ‹ ≈Ï Á∂ √ÂÚ∂ ∫ Á‘≈’∂ Á∆ È’√ÒÏ≈Û∆ Ò«‘ Á∂ ¿∞√ Á∂ √≈Ê∆ Áæ √ Á∂ ‘È, «’ Ò≈Ò∆ ¡≈͉∆ Ì ‹Ú≈È∆ Ú∂Ò∂, ¡≈͉∂ «˜Ò∑∂ Á∆ ’Ó∂‡∆ Á≈ ÓÀ∫Ï √∆Õ È’√ÒÏ≈Û∆ Ò«‘ Á≈ «¬‘ ¿∞ ‘ √Óª √∆ ‹ÁØ ∫ √’≈ ˘ ¡≈͉≈ Ò∞‡ ÷√π‡ ’È Ú≈Ò≈ Â÷ «‘ÒÁ≈ Ș ¡≈ «‘≈ √∆ ¡Â∂ √’≈ Ï«‘ÎÒ ‘Ø ’∂ Ò≈Ò∆ ¡Â∂ ¿∞√ Ú◊∂ È∂ ’ √» Ó∂ √≈Ê∆¡ª ¿∞ Í Ï∂«’’ ÂÙºÁÁ ’Á∆ √∆Õ Ò≈Ò∆ È∂ ¡≈͉∆ ‹Ú≈È∆ Ú∂ Ò ∂ ‘∆ «¬√ ÁπÈ∆¡ª Á∂ ‹Ó≈Â∆ √Ó≈‹ Á∆ √Ófi Á∆ ÍÛ∑≈¬∆ ’ Ò¬∆ √∆ ¡Â∂ ¿∞√ Á∆ «¬‘ ‹Ó≈Â∆ √Ófi È∂ ¿∞√ ˘ √Á≈ ‘∆ «Ó‘ÈÂ∆ ‹Ó≈ È≈Ò ‹ØÛ∆ º«÷¡≈Õ Í≥ ‹ ≈Ï Á∆ Íπ « Ò√ Á≈ Ò≈Ò∆ ¿∞ Í ’∆Â≈ ÂÙº Á Á ¿∞ √ ˘ ¿∞ √ Á∂ ⁄π ‰ ∂ ‘ج∂ ÒØ’ «‘ºÂ± ≈‘ ÂØ∫ ’Á∆ Ú∆ Í≈√∂ È≈ «Ò‹≈ √«’¡≈Õ «¬‘Ø ’≈‰ √È «’ ’È∂ ‚ ≈ «Ú⁄ Ò≈Ò∆ Á∂ √Ó≈‹∆ ‹Ó≈Â∆ ’≈‹ Á∂ ’¬∆ »Í ¡Â∂ ≥◊ √ÈÕ ÏÀ∫͇È, ‡Ø≥‡Ø, ’ÀÈ∂‚≈ Á≈ «¬’ «¬Ò≈’≈ ‘À «‹Ê∂ √≈Ê∆ ◊∞Á∂Ú Ò≈Ò∆ «‘≥Á≈ √∆Õ Á√ Ï≈ª √≈Ò Í«‘Òª «¬’ √Óª √∆, ‹ÁØ ∫ ÏÀ ∫ Í‡È Á∆ Ì∞Â∆ Íπ«Ò√ «¬Ê∂ «‘≥Á∂ «¬Ó∆◊À∫‡ ÒØ’ª ˘ «’√∂ Ó≈Ó»Ò∆ ◊ÒÂ∆ ’È ”Â∂ ¤Ò∆¡ª Úª◊ ’∞‡ «Á¡≈ ’Á∆ √∆Õ ÒØ’ª «Ú⁄ Íπ«Ò√ Á≈ Ï‘∞ √«‘Ó √∆Õ ’¬∆ ÈΩ‹Ú≈È Íπ«Ò√ Á∂ ÂÙºÁÁ Á≈ «Ù’≈ ‘Ø ◊¬∂ √ÈÕ ÒØ’ Ï‘∞ Â≥◊ √ÈÕ ÏÀ∫Í‡È Á∂ ÒØ’ª È∂ ¡≈Í√ «Ú⁄ «¬√ Íπ«Ò√ Ó≈ Á∆ ◊Ò ÂØ∆Õ ÒØ’ª È∂ Íπ«Ò√ «Úæ∞Ë «¬’ ’Ó∂‡∆ ω≈¬∆Õ Ò≈Ò∆ «¬√ ’Ó∂‡∆ Á≈ ÓÀ∫Ï √∆Õ Ò≈Ò∆ ¡Â∂ «¬√ ’Ó∂‡∆ Á∂ ÓÀ∫Ϫ È∂ Íπ«Ò√ «Úæ∞Ë Íπ«Ò√ Á∂ ·≈‰∂ Ó»‘∂ Óπ˜≈‘≈ ’È Á≈ ÎÀ√Ò≈ ’∆Â≈Õ √’≈∆ ‡≈¿∞‡ «¬√ Óπ˜≈‘∂ ˘ Ø’‰ Ò¬∆ ͺϪ Ì≈ ‘ج∂ ͬ∂ √∆Õ «¬ÊØ∫ Á∂ ÒØ’ ‹≈‰Á∂ ‘È «’ ¿∞È∑ª È∂ ·≈‰∂ Ó»‘∂ Óπ˜≈‘≈ ’’∂, «¬ÊØ∫ Á∆ Íπ«Ò√ ˘ ÒØ’ª Á∆ ÷≈Û’» Â≈’ Á≈ √πÈ∂‘≈ Í‘∞≥⁄≈ «ÁºÂ≈ √∆Õ Ï‘∞ ÿ‡ ÒØ’ª ˘ ‘∆ «¬‘ ÍÂ≈ ‘À «’ «‹√ Ï∂ÁØÙ∂ Í≥‹≈Ï∆ Á∆ Íπ«Ò√ Á∆ ’∞‡Ó≈ ’’∂, ÒØ’ª È∂ ¡º’ ’∂, Íπ«Ò√ Á∂ ·≈‰∂ Ó»‘∂ Óπ˜≈‘≈ ’∆Â≈ √∆, ¿∞√ Á≈ ’؇ ’∂√, Ò≈Ò∆ È∂ ¿∞√ Ï∂ÁØÙ∂ Í≥‹≈Ï∆ È≈Ò «ÓÒ ’∂ ¡÷∆ º’ Ò«Û¡≈Õ ¡≥ «Ú⁄ Íπ«Ò√ ˘ √ÓfiΩÂ≈ ’’∂ ¿∞√ Ï∂ÁØÙ∂ Í≥‹≈Ï∆ ˘ ’≈Î∆ Úº‚∆ ’Ó ¡Á≈ ’È∆ ͬ∆ √∆Õ √ÓfiΩÂ∂ Á∆¡ª √÷ Í≈Ï≥Á∆¡≈ ’’∂ «¬‘ ÷Ï Ì≈¬∆⁄≈∂ È≈Ò ¿∞√ Ú∂Ò∂ ‹º◊ ˜≈«‘ È‘∆∫ ’∆Â∆ ◊¬∆ √∆Õ ¡º‹ Ú∆ √≈‚∂ ’¬∆ ÒØ’ ¿∞√ Íπ«Ò√ «Úæ∞Ë ’∆Â∂ Óπ˜≈‘∂ Á≈ Ó≈‰ ’Á∂ ‘ÈÕ ‡Ø≥‡Ø «¬Ò≈’∂ Á∂ ’¬∆ ÒØ’, «‹È∑ª ”HD Á∂ ‘«Ó≥Á √≈«‘Ï ¿∞Í ‘ج∂ ‘ÓÒ∂ ÂØ∫ Ï≈¡Á, ’∂È∂‚≈ «Ú⁄ ≈‹√∆ ÙÈ Ò¬∆ ‘À , ¿∞ ‘ Áæ √ Á∂ ‘È «’ ◊∞Á∂Ú Ò≈Ò∆ È∂ Ë≈«Ó’ ¡Á≈«¡ª ¡Â∂ √À’±Ò «÷¡≈Òª Á∂ ÒØ’ª È≈Ò «ÓÒ ’∂ ’¬∆¡ª ˘ ‹∂ Ò ª «Ú⁄Ø ∫ ˜Ó≈Ȫ ÌÚ≈ ’∂ Ï≈‘ «Ò¡ªÁ≈Õ «¬‘Ȫ ÙÈ≈Ê∆¡ª «Ú⁄Ø∫ ’¬∆¡ª ˘ ¡≈͉∂ ÿ º÷ ’∂ √≥Ì≈«Ò¡≈Õ «¬È∑ª ÙÈ≈Ê∆¡ª Á∂ ¡≈Í ÙÈ≈Ê∆ Î≈Ó Ì∂, ¡≈Í «¬Ó∆◊∂ÙÈ ÁΪ «Ú⁄ ‹≈ ’∂ ’¬∆ «¬Ó∆◊∂ÙÈ ¡Î√ª ˘ «ÓÒÁ≈ «‘≈Õ «¬‘ ÙÈ≈Ê∆¡ª ¡Â∂ «¬Ó∆◊∂ÙÈ ¡Î√ª «Ú⁄’≈ Í≥‹≈Ï∆ ÂØ∫ ¡≥◊∂‹∆ ¡Â∂ ¡≥◊∂˜∆ ÂØ∫ Í≥‹≈Ï∆ «Ú⁄ ‹Ӫ ’Á≈Õ ’¬∆¡ª Á∆¡ª Î∆√ª ¡≈Í ÌÁ≈Õ ◊∞ Á∂ Ú Ò≈Ò∆ ˘ ¡√∆∫ ¡’√ «¬‘ Á√Á∂ √π«‰¡≈ ‘À «’ ÒØ’ Ï‘∞ «¬Ó≈ÈÁ≈ ‘ÈÕ ¿∞‘ ’«‘≥Á≈ √∆ «’ ÒØ’ ’Á∂ «’√∂ Á≈ Ï’≈«¬¡≈ È‘∆∫ º÷Á∂Õ «¬√ √Ó∂∫ Ò≈Ò∆ Ù≈Ó ˘ ’≥Ó Â∂ ‹ªÁ≈ √∆, «√Î ÒØ Û Óπ  ≈Ï’ √Ω ∫ Á≈ √∆ ¡Â∂ Ï≈’∆ √≈≈ «ÁÈ √’≈∆ ÁΪ «Ú⁄ ≈‹√∆ ÙÈ≈Ê∆¡ª ˘ È≈Ò ÒÀ ’∂ ¿∞È∑ª Á∂ ’≥Ó ’Á≈ ’≈™Á≈ «‘≥Á≈ √∆Õ Ò≈Ò∆ ’Á∆ ’Á∆ ¿∞√ √Ó∂∫ Ï≈∂ «¬√ Â∑ª ’«‘≥Á≈ ‘∞≥Á≈ √∆ «’ ““¿∞√ ˘ ¿∞È∑∆∫ «ÁÈ∆∫ ’≥Ó ’Á∂ ˘ Ê’∂Úª ‘∞≥Á≈ ‘∆ È‘∆∫ √∆Õ”” ¡≈Á≈≈ ““√Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜”” ’≈Ó∂‚ ◊∞Á∂Ú Ò≈Ò∆ Á∂ Í«Ú≈ ¡Â∂ √≈Ê∆¡ª È≈Ò, «¬√ Áπ÷ Á∆ ÿÛ∆ «Ú⁄ Ù∆’ ‘∞≥Á≈ ‘ÀÕ Ó≈⁄ B@AE √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ 35 Í≈Ù Á∆¡ª ’πfi ‘Ø ’«ÚÂ≈Úª «⁄Û∆¡ª Á≈ ⁄ßÏ≈ «⁄Û∆¡ª Á≈ ⁄ßÏ≈ ¿π‚ ’∂ «’Â∂ È‘∆∫ ‹≈Ú∂◊≈ ¡ÀÊ∂ ‘∆ «’Â∂ ¿π∂ Í∂ Ïß«È¡ª ÂØ∫ ÿ≈‘ ÷ØÂ∂◊≈, πæ÷∆¡ª «Óæ√∆¡ª ؇∆¡ª „Ø«¬¡≈ ’∂◊≈ Â∂ ÓÀÒ∆¡ª ¸ßÈ∆¡ª «Ì™ ’∂ ÒØ¡ª È≈Ò Ò±√∂ «⁄‘«¡ª Â∂ Î∂∂◊≈Õ «⁄Û∆¡ª Á≈ ⁄ßÏ≈ ¿πµ‚ ’∂ «’Â∂ È‘∆∫ ‹≈Ú∂◊≈ ¡ÀÊ∂ ‘∆ «’Â∂ ¿π∂ Í∂ ´’ ’∂ ’ÒÓ ’æ«Ò¡ª Ø«¬¡≈ ’∂◊≈ √≈Í∂ ‹ØÏȪ Á∂ Ó√∆¬∂ ◊≈«¬¡≈ ’∂◊≈Õ «⁄Û∆¡ª Á∂ ⁄ßÏ∂ 鱧 ÌØ≈ Ú∆ ıÏ È≈ ‘ØÚ∂◊∆ ¡⁄≈È’ «’«Â™ ÒØ‘∂ Á∆¡ª ¸ßfiª Á≈ ‹≈Ò ¿π√ ‹Ø◊∂ ¡≈√Ó≈È ¿πÂ∂ «Ú¤ ‹≈Ú∂◊≈ ¡Â∂ ¶Ó∆ ¿π‚≈∆ Á≈ ¿π‘Á≈ √π¯È≈ ¿π‘Á∂ ‘ÈØ«‡¡ª ÈÀ‰ª ÂØ∫ ÌÀ¡ ÷≈Ú∂◊≈Õ √Ì ÂØ∫ ıÂÈ≈’ «’ Á∆ ´æ‡ √Ì ÂØ∫ ıÂÈ≈’ È‘∆∫ ‘πßÁ∆ Íπ«Ò√ Á∆ ’πæ‡ √Ì ÂØ∫ ıÂÈ≈’ È‘∆∫ ‘πßÁ∆ ◊æÁ≈∆-ÒØÌ Á∆ Óπæ· ÂØ∫ ıÂÈ≈’ È‘∆∫ ‘πßÁ∆ ÏÀ·∂ √πæ«Â¡ª ÎÛ∂ ‹≈‰≈-Ïπ≈ ª ˛ ‚± «‹‘∆ ¸æÍ «Ú⁄ ÓÛ∑∂ ‹≈‰≈-Ïπ≈ ª ˛ √Ì ÂØ∫ ıÂÈ≈’ È‘∆∫ ‘πßÁ≈ ’͇ Á∂ ÙØ «Ú⁄ √‘∆ ‘πß«Á¡ª Ú∆ ÁÏ ‹≈‰≈, Ïπ≈ ª ˛ «’√∂ ‹π◊鱧 Á∆ ÒØ¡ «Ú⁄ ÍÛ∑È Òæ◊ ‹≈‰≈-Ïπ≈ ª ˛ √Ì ÂØ∫ ıÂÈ≈’ È‘∆∫ ‘πßÁ≈Õ √Ì ÂØ∫ ıÂÈ≈’ ‘πßÁ≈ ˛ ÓπÁ≈ ÙªÂ∆ È≈Ò Ì ‹≈‰≈, È≈ ‘؉≈ ÂÛÍ Á≈, √Ì √«‘‰ ’ ‹≈‰≈ ÿª ÂØ∫ «È’Ò‰≈ ’ßÓ Â∂ Â∂ ’ßÓ ÂØ∫ ÿ ‹≈‰≈, √Ì ÂØ∫ ıÂÈ≈’ ‘πßÁ≈ ˛ √≈‚∂ √πÍ«È¡ª Á≈ Ó ‹≈‰≈Õ √Ì ÂØ∫ ıÂÈ≈’ ¿π‘ ÿÛ∆ ‘πßÁ∆ ˛ Âπ‘≈‚∂ ◊πæ‡ ”Â∂ ⁄ÒÁ∆ ‘ج∆ Ú∆ ‹Ø Âπ‘≈‚∆ Ș Á∂ Ò¬∆ ÷Û∑∆ ‘πßÁ∆ ˛Õ √Ì ÂØ∫ ÷ÂÈ≈’ ¿π‘ ¡æ÷ ‘πßÁ∆ ˛ ‹Ø √Ì Á∂÷Á∆ ‘ج∆ Ú∆ Èß„∆ Ôæı ‘πßÁ∆ ˛ «‹√ Á∆ Ș ÁπÈ∆¡≈ 鱧 Óπ‘æÏ È≈Ò ¸ßÓ‰≈ ÌπæÒ ‹ªÁ∆ ˛ ‹Ø ⁄∆˜ª ”⁄Ø∫ ¿π·Á∆ ¡ßÈ∑∂͉ Á∆ Ì≈¯ ¿πÂ∂ ‚πÒ∑ ‹ªÁ∆ ˛ ‹Ø «Èæ «Á√Á∂ Á∆ √≈Ë≈‰Â≈ 鱧 Í∆∫Á∆ ‘ج∆ «¬’ ÓßÂ’‘∆‰ Áπ‘≈¡ Á∂ ◊Ë∆-◊∂Û «Ú⁄ ‘∆ πÒ ‹ªÁ∆ ˛Õ √Ì ÂØ∫ ıÂÈ≈’ ¿π‘ ⁄ßÈ ‘πßÁ≈ ‘À ‹Ø ‘ ’ÂÒ ’ª‚ Á∂ Ï≈¡Á √πßÈ ‘ج∂ «Ú‘«Û¡ª «Ú⁄ ⁄Û∑Á≈ ˛ Í Âπ‘≈‚∆¡ª ¡æ÷ª 鱧 «Ó⁄ª Úª◊ È‘∆∫ ÒÛÁ≈ ˛Õ √Ì ÂØ∫ ıÂÈ≈’ ¿π‘ ◊∆ ‘πßÁ≈ ˛ Âπ‘≈‚∂ ’ßȪ Âæ’ Í‘πß⁄‰ Ò¬∆ «‹‘Û≈ ’∆È≈ ¿π¶ÿÁ≈ ˛ ‚∂ ‘ج∂ ÒØ’ª Á∂ Ï≈ Ó±‘∂‹Ø ÚÀÒ∆ Á∆ ÷øÿ ÷øÿÁ≈ ˛Õ √Ì ÂØ∫ ıÂÈ≈’ ¿π‘ ≈ ‘πßÁ∆ ˛ ‹Ø ÍÀ∫Á∆ ˛ ‹∆¿±∫Á∆ ±‘ «Á¡ª ¡≈’≈Ùª ”Â∂ «‹‘Á∂ «Ú⁄ «√¯ ¿πµÒ± ÏØÒÁ∂ «◊æÁÛ ‘Úª’Á∂ «⁄Ó‡ ‹ªÁ∂ √Á∆Ú∆ È∂∑ ÏßÁ ϱ«‘¡ª ¸◊≈·ª ”Â∂ √Ì ÂØ∫ ÷ÂÈ≈’ ¿π‘ «ÁÙ≈ ‘πßÁ∆ ˛ «‹‘Á∂ «Ú⁄ ¡≈ÂÓ≈ Á≈ √±‹ ‚πæÏ ‹≈Ú∂ Â∂ ¿π√ Á∆ Ó∆ ‘ج∆ ËπæÍ Á∆ ’ج∆ «¤Ò Âπ‘≈‚∂ «‹√Ó Á∂ Í±Ï ”⁄ ÷πÌ ‹≈Ú∂Õ «’ Á∆ ´æ‡ √Ì ÂØ∫ ıÂÈ≈’ È‘∆∫ ‘πßÁ∆ Íπ«Ò√ Á∆ ’πæ‡ √Ì ÂØ∫ ıÂÈ≈’ È‘∆∫ ‘πßÁ∆ ◊æÁ≈∆-ÒØÌ Á∆ Óπæ· √Ì ÂØ∫ ıÂÈ≈’ È‘∆∫ ‘πßÁ∆Õ «⁄Û∆¡ª Á≈ ⁄ßÏ≈ Óπ¯Â ‘∆ Íz∂Ù≈È ‘πßÁ≈ ˛ Ï≈ÏÒ Âª ‚ØÒ∂ 鱧 ÂØ ’∂ ¿πµ÷Û∂ ϱ‘∂ 鱧 «¬æ‡ª ÒÚ≈¬∂◊≈ Â∂ ◊πæ‚∆¡ª Í≈Û ’∂ Í√∆È∂ È≈Ò ◊Ò∂ ‘ج∂ ’πÛÂ∂ ¿πÂ∂ ‡≈’∆ √ßÚ≈¬∂◊≈ ‹ÁØ∫ ¿π‘ ¡≈Í ‘∆ ◊ÒØ«‡¡ª «‹™ ’æ«Â¡≈ ‹≈Ú∂◊≈ «⁄Û∆¡ª Á∂ ⁄ßÏ∂ 鱧 ÓØ‘ ⁄÷∂ Á≈ ¿πµ’≈ È‘∆∫ √Â≈¬∂◊≈Õ «⁄Û∆¡ª Á≈ ⁄ßÏ≈ ¿πµ‚ ’∂ «’√∂ Ú∆ Á∂Ù È‘∆∫ ‹≈¬∂◊≈ √≈∆ ¿πÓ ’ß‚ ⁄∑∆¡ª Á∆ ‘ß‚≈¬∂◊≈ Â∂ «⁄æ‡∂ ⁄≈Á∂ ”Â∂ Òæ«◊¡≈ ¿π‘Á∆ Ó≈‘Ú≈∆ Á≈ ÷±È ¿π√ Á≈ ӱߑ «⁄Û≈¬∂◊≈Õ Ï∂ÁıÒ∆ Ò¬∆ «ÏÈÀ-Íæ ÓÀ∫ ¿πÓ Ì ¿π√ Á∂ «÷Ò≈¯ √Ø«⁄¡≈ Â∂ «Ò«÷¡≈ ‹∂ ¿π√ Á∂ √Ø◊ «Ú⁄ √≈≈ ‘∆ Á∂Ù Ù≈ÓÒ ˛ ª «¬√ Á∂Ù ”⁄Ø∫ Ó∂≈ È≈Ó ’æ‡ Á∂ÚØ ÓÀ∫ ı±Ï ‹≈‰Á≈ ‘ª È∆Ò∂ √≈◊ª Âæ’ ¯ÀÒ∂ ‘ج∂ «¬√ ÷∂ª, ÷≈Ȫ, Ìæ«·¡ª Á∂ Ì≈Â È±ß¿π‘ ·∆’ «¬√∂ Á∆ √≈Ë≈‰ «‹‘∆ ’ج∆ Èπæ’ √∆ «‹Ê∂ Í«‘Ò∆ Ú≈ ‹Á «Á‘≈Û∆Á≈ Â∂ ¿πÒ∆ ⁄Í∂Û Ó⁄’ØÛ∆ ◊¬∆ «’√∂ Á∂ ÷πÁ∂ Ï∂È≈Ó ‘æʪ «Ú⁄ ·∆’ ¿π‘ Ú’Â √∆ ‹Á «¬√ ’ÂÒ Á∆ √≈«˜Ù ⁄∆ ◊¬∆ ’ج∆ Ú∆ Íπ«Ò√ È‘∆∫ ÒæÌ √’± «¬√ √≈«˜Ù Á∆ ʪ «’™«’ «‡¿±Ïª ’∂ÚÒ ≈‹Ë≈È∆ «Ú⁄ ‹◊Á∆¡ª‘È Â∂ ÷∂ª, ÷≈Ȫ, Ìæ«·¡ª Á≈ Ì≈ ϑπ ‘È∂≈ ˛Õ Â∂ ·∆’ ¬∂√∂ √Á ‘È∂∂ «Ú⁄ √π √ßÌ≈Ò‰ Â∂ ‹∆‰ Á∂ È≈Ò-È≈Ò ‹Á Í«‘Ò∆ Ú≈ «¬√ ‹∆ÚÈ Ï≈∂ √Ø⁄‰≈ Ùπ± ’∆Â≈ ÓÀ∫ ÷πÁ 鱧 «¬√ ’ÂÒ Á∆ √≈«˜Ù «Ú⁄ Ù∆’ Í≈«¬¡≈, ‹ÁØ∫ Ú∆ Ú∆ÌæÂ√∆ ÙØ Á≈ ÈæÍ ’∂ ÷π≈ ÓÀ∫ Òæ̉≈ ⁄≈«‘¡≈ ‡’Á∂ ‘ج∂ «‡æ‚∂ 鱧 Ù≈ÓÒ Âæ«’¡≈ ˛, ¡≈͉∆ ͱ∆ ÁπÈ∆¡≈ 鱧 ÓÀ∫ √Á≈ ‘∆ ¿π√ 鱧 ’ÂÒ ’∆Â≈ ˛ ‘ Ú≈«’¯ ‹‰∂ Á∆ «‘æ’ ”⁄Ø∫ ÒæÌ ’∂ ‹∂ ¿π√ Á∂ ’≈ÂÒª 鱧 «¬ß‹ ‘∆ √Û’ª ”Â∂ «√æfi‰≈ ˛ ª ωÁ∆ √˜≈ ÓÀ鱧 Ú∆ «ÓÒ∂Õ ÓÀ∫ È‘∆∫ ⁄≈‘πßÁ≈ «’ «√¯ «¬√ «ÏÈ≈¡ ”Â∂ Ï⁄Á≈ ‘ª «’ Ó∂≈ ÍÂ≈ È‘∆∫ ˛ Ì‹È Ò≈Ò «ÏÙÈج∆ ȱ߫¬√ Á≈ ‹Ø Ú∆ Ȫ ˛-◊πß«‚¡ª Á∆ √ÒÂÈ Á≈ ÓÀ∫ «¬√ Á≈ È≈◊«’ ‘؉ ”Â∂ ˚æ’Á≈ ‘ªÕ ÓÀ∫ ¿π√ Í≈«¬Ò‡ Á∆¡ª Ó∆√‰∆¡ª ¡æ÷ª «Ú⁄ Û’Á≈ Ì≈ ‘ª ‘ª, ÓÀ∫ Ì≈ ‘ª Û’Á≈ ‘Ø«¬¡≈ ¿π‘Á∆¡ª ¡æ÷ª «Ú⁄ ‹∂ ¿π√ Á≈ ¡≈͉≈ ’ج∆ ı≈ÈÁ≈È∆ Ì≈ ˛ ª Ó∂≈ È≈Ó ¿π√ ”⁄Ø∫ ‘π‰∂ ’æ‡ Á∂ÚØÕ Â∆√≈ Ó‘ª ÔπË æ ’⁄«‘∆¡ª Á∂ Ï≈‘ ÷Û∑∂ Ïπæ„∂ «’√≈È Á∆¡ª ¡æ÷ª ”⁄ ÓØÂ∆¡≈ ¿π ¡≈¬∂◊≈ Ù≈Ó Âæ’ ‘Ø ‹≈¬∂◊∆ ËΩÒ∆ π˜◊≈ Á¯Â Á∂ «Ú‘Û∂ ”⁄ ¡ßÏ ‘∆ ’æ’∆ Ò±¬∆ Ï‘π ¤∂Â∆ ÌπæÒ ‹≈¬∂◊≈ Íπ≈‰∂ „≈Ï∂ Á≈ ÈÚª ÈΩ’ ¡≈͉∆ Óª Á∂ √Á≈ ¬∆ Ëπæ ÓÀÒ∂ «‘‰ Ú≈Ò∂ Í؉∂ Á∆ «Óæ·∆ Ó«‘’ „±ß‚Á≈ ‘∂◊≈ ’ß„∂ √Û’ Á∂¿π‘ «ÈßÓØfi±‰≈ ‹ØÂÙ∆ ¡≈͉∂ ‘∆ ‘æÊ ÂØ∫ «Óæ‡∆ ‘ج∆ Ì≈◊ Á∆ ∂÷≈ Â∂ ÍÀÈÙÈ ÒÀ‰ ¡≈¬∂ ’≈ ÊæÒ∂ ’π⁄Ò∂ ◊¬∂ Íπ≈‰∂ ÎΩ‹∆ Á∆ ‡πæ‡∆ ‘ج∆ √≈¬∆’Ò Â∆√≈ Ó‘ª ÔπæË ÒÛÈ Á∆ √Ø⁄∂◊≈ Â∆√≈ Ó‘ª ÔπæË ‹Ø È‘∆∫ Ò«Û¡≈ ‹≈¬∂◊≈ ‘π‰ ‹ÓÈ∆ Â∂ Ì≈Û∂ Á∆¡ª ÎΩ‹ª «Ú⁄≈Ò∂ Â∆√≈ Ó‘ª ÔπæË «‘æ’ª ”⁄ ÷π ‘∆ ‹∆‰ Á∆ Ï≈ÁÙ≈‘ ÒÛ∂◊∆ Â∆√≈ Ó‘ª ÔπæË ◊Ø‘∂ È≈Ò «ÒæÍ∂ ’Ø«·¡ª Á∆ √≈Á◊∆ ÒÛ± Â∆√≈ Ó‘ª ÔπæË fiæ◊∂ ÂØ∫ ËπæÍ È≈ √’‰ Ú≈Ò∂ Ïؘ∂ Á∂ «¤æ‡∂ ÒÛÈ◊∂ Â∆√≈ Ó‘ª ÔπæË Ó±Â Á∂ ÎßÌ∂ ”⁄ «Ò͇∆ Úæ„∆ ◊¬∆ ™◊Ò ÒÛ∂◊∆ω∂ √ßÚ∂ ˜πÒÓ Á∂ «⁄‘∂ ¿πÂ∂ «ÒÙ’Á∆ Ș≈’ Á∂ «÷Ò≈¯, ËÂ∆ 鱧 ’ÀÁ ’È≈, ⁄≈‘πßÁ∂ ⁄≈Ï∆ Á∂ ¤æÒ∂ «÷Ò≈¯ Â∆√≈ Ó‘ª ÔπæË ’Á∂Ú∆ È≈ ÷πæÒ∑‰ Ú≈Ò∆ Óπæ· Á∂ «÷Ò≈¯ Ò«Û¡≈ ‹≈¬∂◊≈ Â∆√≈ Ó‘ª ÔπæË ’±Ò∆¡ª Ù≈Óª Á∂ «Íø‚∂ ”Â∂ ∆∫◊‰ Ú≈Ò∂ Ìπæ⁄ ‹‘∂ ’ß‚∂È∂ Á∂ «÷Ò≈¯ Ò«Û¡≈ ‹≈¬∂◊≈ Â∆√≈ Ó‘ª ÔπæË ¿π√ √«‘Ó Á∂ «÷Ò≈¯ Ò«Û¡≈ ‹≈¬∂◊≈ «‹Á∑≈ ¡’√ Ó∂∆ ÁßÁ∆¡ª ’æ„Á∆ Ë∆ Á∆¡ª ¡æ÷ª ”⁄ ˛ Â∆√≈ Ó‘ª ÔπæË «’√∂ ÷√Â≈ ‹‘∂ ÷∆√∂ ”⁄ Ó⁄’ØÛ∂ ◊¬∂ «Èæ’∂ ‹‘∂ √ß√≈ Ò¬∆ ‹≈¬∂◊≈ Ò«Û¡≈ ¡Êª Á≈ ¡ÍÓ≈È Âπ√ª È∂ ‹≈‰ Ïπfi ’∂ ¡Êª Á≈ ¡ÍÓ≈È ’∆Â≈ ˛ ¡≈Ú≈ª ÙÏÁª Á≈ «¬Ò˜≈Ó ‘π‰ «’√ 鱧 Á∂ÚØ◊∂? ÓÀ鱧 «¬‘ πæ÷ Íπæ¤Á∂‘È «’ ¿π√ √±‹ 鱧 ’∆ ’‘∆¬∂ «‹‘Û≈ «’ ◊Ó È≈ ‘ØÚ∂ «‹∑Á≈ ß◊ Ò≈Ò È≈ ‘ØÚ∂Õ ÓÀ∫ πæ÷ª ÚæÒ Âæ’Á≈ ‘ª ‘Ú≈ Á∂ ß◊ «◊‰Á≈ ‘ª Â∂ πæ Á≈ È≈Í ’Á≈ ‘ª Â∂ ÓÀÊØ∫ Î∂ √±‹ 鱧 Ï∂ÁØÙ≈ ¡≈÷ È‘∆∫ ‘πßÁ≈Õ ÓÀ∫ √±‹ Ú≈√Â∂ ◊π√Â≈ı ÙÏÁª 鱧 √π¡ßÏ ”⁄ «Ï·≈™Á≈ ‘ª, Âπ√∆∫ √ÓfiØ◊∂ ÓÀ∫ ⁄؇∆ ”Â∂ ÷Û∑ ’∂ ÷æ‚ Á∂ «Ú⁄ ¤≈Ò Ó≈∆ ˛ ¡√Ò «Ú⁄ ‘Ø ˛ ÓÀ∫ ª ÷悪 Á∂ ¡Ê ÏÁÒ∂ ‘È ‘Ú≈ 鱧 Í∆∫ÿ Óß«È¡≈ ˛ Â∂ ÍÏÂ È±ß ÍÛπæÒ Á≈ ±Í «ÁæÂ≈ ˛ ÓÀ∫ Âπ√ª Ò¬∆ ÷πÁ’Ù∆ Á∂ ¡Ê ÏÁÒ∂ ‘È Ó∂∂ √≈Ê∆ Âπ√ª Ò¬∆ «˜ßÁ◊∆ Á∂ ¡Ê ÏÁÒ‰◊∂ Âπ√ª ‹∂ ÓÈ Òæ«◊¡ª «˜ßÁ◊∆ 鱧 ‹≈‰ Ú∆ Ò∆Â≈ Âπ‘≈‚∆ ’Ω‰ ÓßÈ∂◊≈? Âπ‘≈鱧 ’Ω‰ Ï÷Ù∂◊≈ «‹È∑ª È∂ ‹≈‰ Ïπfi ’∂ ¡Êª Á≈ ¡ÍÓ≈È ’∆Â≈ ˛Õ √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ √æ⁄ Âπ√ª Á∂ Óßȉ ‹ª È≈ Óßȉ «Ú⁄, √æ⁄ 鱧 ’ج∆ ¯’ È‘∆∫ ÍÀ∫Á≈Õ «¬È∑ª Áπ÷Á∂ ¡ß◊ª Â∂√æ⁄ È∂ «¬’ ‹±È ÌØ◊∆ ˛Õ Â∂ ‘ √æ⁄ ‹±È ÌØ◊‰ Ï≈¡Á, Ôπæ◊ «Ú⁄ ÏÁÒ ‹ªÁ≈ ˛, Â∂ «¬‘ Ôπæ◊ ‘π‰ ÷∂ª Â∂ «ÓæÒª «Ú⁄ ‘∆ È‘∆∫, ÎΩ‹ª Á∆¡ª ’Â≈ª «Ú⁄ «Ú⁄ «‘≈ ˛Õ ’æÒ∑ ‹Á «¬‘ Ôπæ◊, Ò≈Ò «’Ò∑∂ ¿πÍ «√櫇¡ª Á≈ Â≈‹ Í«‘È∆, √Ó∂∫ Á∆ √Ò≈Ó∆ Ò¬∂◊≈, ª Âπ√ª 鱧 √æ⁄ Á∂ ¡√Ò ¡Ê √Ófi ¡≈Ú‰◊∂Õ ‘π‰ √≈‚∆ ¿πÍÁ∆ ˜≈ ȱß, «¬√ Ôπæ◊ Á∆ «¯Â ª Ì≈Ú∂∫ ¡≈÷ √’Á∂ ‘Ø; «¬‘ ’«‘ ¤æ‚‰≈, «’ fiπæ◊∆¡ª ”⁄ Í√«¡≈ √æ⁄, ’ج∆ ÙÀ¡ È‘∆∫! ’∂‚≈ ’π √æ⁄ ˛? Âπ√ª Á∂ Óßȉ ‹ª È≈ Óßȉ «Ú⁄, √æ⁄ 鱧 ’ج∆ ¯’ È‘∆∫ ÍÀ∫Á≈Õ ÁØ Â∂ ÁØ «ÂßÈ ÓÀ∫ «√æË ’ √’Á≈ ‘ª«’ ÁØ Â∂ ÁØ «ÂßÈ ‘πßÁ∂ ‘È ÚÂÓ≈È «Ó«Ê‘≈√ ‘πßÁ≈ ˛ ÓÈπæ÷∆ Ù’Ò ⁄Ó⁄∂ Ú◊∆ ‘πßÁ∆ ˛Õ Âπ√∆∫ ‹≈‰Á∂ ‘Ø’⁄«‘∆¡ª, Ïæ√ ¡æ«‚¡ª Â∂Í≈’ª «Ú⁄ √Ω √Ω Á∂ È؇ ÂπÁ∂ «ÎÁ∂ ‘È ‚≈«¬∆¡ª «Ò÷Á∂, Â√Ú∆ª ÒÀ∫Á∂ Â∂ «Í؇ª ÌÁ∂ ‘È, ’≈ȱßÈ-æ«÷¡≈ ’∂∫Á «Ú⁄ ÍπæÂ È±ß Óª ”Â∂ ⁄Û∑≈«¬¡≈ ‹≈Á≈ ˛Õ ÷∂ª «Ú⁄ “‚≈’±” «Á‘≈Û∆¡ª ”Â∂ ’ßÓ ’Á∂ ‘ÈÕ Óß◊ª ÓßÈ∆¡ª ‹≈‰ Á≈ ¡ÀÒ≈È, ÏßϪ È≈Ò ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ ¡≈͉∂ ÒØ’ª Á∂ «Í¡≈ Á≈ ¡Ê “ÁπÙÓ‰ Á∂Ù” Á∆ ¬∂‹ß‡∆ ‘πßÁ≈ ˛ ¡Â∂ ÚæË ÂØ∫ ÚæË ◊æÁ≈∆ Á≈ ˆÓ≈ Úæ‚∂ ÂØ∫ Úæ‚∂ πÂÏ≈ ‘Ø √’Á≈ ˛ ªÁØ Â∂ ÁØ «ÂßÈ Ú∆ ‘Ø √’Á∂ ‘ÈÕ ÚÂÓ≈È «Ó«Ê‘≈√ ‘Ø √’Á≈ ˛ ÓÈπæ÷∆ Ù’Ò Ú∆ ⁄Ó⁄∂ Ú◊∆ ‘Ø √’Á∆ ˛Õ «¬ß‹ ‘∆ √‘∆ ¡√∆∫ Ïæ’∂ ÏπÒ≈™Á∂ ¿πÈ∑ª 鱧 ⁄ß◊∂ È‘∆∫ Òæ◊Á∂ ⁄Ø «¬ß‹ ‘∆ √‘∆ ¿π‘ ª Ï√ Ùπ◊Ò ÎÓ≈™Á∂ ‘∂ ÚÀ‰ √π‰Á∂ ¡≈¬∂ Á≈Á «ÁßÁ∂ ‘∂... «˜ßÁ◊∆ ‹∂ ’«ÚÂ≈ ‹∂‘∆ ‘πßÁ∆ ¡√∆∫ ÷≈ÓØÙ ‘∆ «‘ßÁ∂ √π¯È∂ ‹∂ ÍæÊ Á∂ ‘πßÁ∂ ◊∆«‡¡ª √ß◊ ‘∆ Í⁄ ¤æ‚Á∂ Í≈‰∆ È≈Ò ‹∂ «„æ‚ Ì √’Á≈ ª Í∆ ’∂ √Ω∫ «‘ßÁ∂ ⁄ªÁÈ∆ ‹∂ ˙Û∆ ‹≈ √’Á∆ «√¿±∫ ’∂ Í≈ ÒÀ∫Á∂.... ¬∂Ê∂ Í ’πfi È‘∆∫ «Á√Á≈ ¡ÓÈ Á∆¡ª ÿπæ◊∆¡ª Ú◊≈ ◊∆ª Á∂ Á÷ ȑ∆∫ ÒæÌÁ∂ «‹È∑ª √ß◊ Í∆∫ÿ Í≈ Ò¬∆¬∂.... ¡√∆∫ ª ÷Ø‘‰∆ ˛ ¡≈͉∆ ⁄Ø∆ ‘ج∆ ≈ª Á∆ È∆∫Á ¡√∆∫ ‡Ø‘‰≈ ˛ ˜Ø ÷±È «ÒæÏÛ∂ ‘æʪ Á≈ ¿πÈ∑ª 鱧 ÌÒ∂ Òæ◊‰ Ò¬∆ ¡√∆∫ ‘π‰ ÚÀ‰ È‘∆∫ Í≈¿π‰∂.... Ó≈⁄ B@AE 36 Ù˪‹Ò∆ «¬È’≈ «¬√ Ú≈ Í≈Í ‹∆ ‹ßfl ÏÛ∆ Á±Ø∫ ¡≈¬∆ ˛ Í ¡√ª Ï∂ß◊ ÓØÛ Á∂‰∆ ˛ Ó≈√’Ø ‹ª Ú«Ùß◊‡È Á∆ ÓØ‘ Ú∆ È‘∆∫ Âæ’‰∆ ‹Ø∆ Á≈ Á≈È ’∆ ¡√ª ¡æ‚∆¡ª ‘ج∆¡ª ÂÒ∆¡ª ”Â∂ Ú∆ ˚æ’ Á∂‰≈ ˛ ÂÒ÷∆¡ª È∂ √≈鱧 Ï∂«Ò‘≈˜ ’ «ÁæÂ≈ ˛ ¡‰÷ È∂ √≈È±ß Ú«‘Ù∆ ω≈ «ÁæÂ≈ ˛... √≈‚∆ ÂÒÚ≈ 鱧 Ï≈Ï≈ ‹∆ (Ì≈Ú∂∫ ¡√ª ’Ω‚∂ ≈÷Ù ÂØ∫ ÷Ø‘∆ √∆) ‹Á Á≈ Â∂≈ √ÍÙ ‘Ø«¬¡≈˛ Ù«‘ Ù«‘ «Ú⁄ √æ⁄≈ √ΩÁ≈ ’Á∆ ˛ ‹∂Ò∑‹∂Ò∑ «Ú⁄ ⁄æ’∆ «¬√ ÂØ∫ ‚ ’∂ ¡≈ÍØ «ÎÁ∆ ˛ Ï≈Ï≈ Â±ß Âª ‹≈‰∆ ‹≈‰ ¬∂∫ ¡√∆∫ ÂÀÊØ∫ ’Á∂ È≈Ï È‘∆∫ ¡√∆∫ Ì≈◊Ø Á∂ ÌØ◊ 鱧 ·π’≈ «ÁæÂ≈ ˛ ¡√∆∫ ÂÒÚß‚∆ Á≈ ÓØ‘ ¤æ‚ ’∂ fiπæ◊∆¡ª, ¤æͪ Â∂ ‹ß◊Òª «Ú⁄ «È’Ò ¡≈¬∂ ‘ª «√¯ «¬’ ¡È‘؉∆ ’È Òæ◊∂ ‘ª «¬‘ √拉≈, ̱Ó∆¡ª Á∆ ÎΩ‹ ‘æʪ «Ú⁄ ¡ÀÂ’∆∫ ÓÙ∆È◊ßȪ ÒÀ’∂ «È’Ò ¡≈¬∆ ˛ ‘π‰ ÒÀ’⁄ Á≈ ¡ß«Óz ’≈◊ È‘∆∫ ‘؉≈ Â∂ ÂÀÊØ∫ ’Á∂ È≈Ï È‘∆∫ 屧 ‹≈‰∆ ‹≈‰ ¬∂∫.... ¡√∆∫ ÒØ‘∂ Á∂ Í≈‰∆ Á∆ Ï÷≈ ’È Òæ◊∂ ‘ª Â∂ ÂÀÊØ∫ ’Á∂È≈Ï È‘∆∫ 屧 ‹≈‰∆ ‹≈‰ ¬∂∫... Ó∂∂ ÂØ∫ ¡≈√ È≈ ’«˙ «’ ÓÀ∫ ÷∂ª Á≈ Íπæ ‘Ø ’∂ Âπ‘≈‚∂ ⁄◊Ò∂ ‘ج∂ √Ú≈Áª Á∆ ◊æÒ ’ª◊≈ «‹È∑ª Á∂ ‘Û∑ ”⁄ πÛ∑ ‹ªÁ∆ ˛ √≈‚∂ Ïæ«⁄¡ª Á∆ ÂØÂÒ∆ ’«ÚÂ≈ Â∂ √≈‚∆¡ª Ë∆¡ª Á≈ ’ß‹’ «‹‘≈ ‘≈√≈ ÓÀ∫ ª ‹Á Ú∆ ’∆Â∆-÷≈Á Á∂ ÿ≈‡∂ «’√∂ ◊∆ÏÛ∆ Á∆ «‘æ’ Úª◊±ß «Í⁄’ ◊¬∂ ◊ß«È¡ª Á∆ ◊æÒ ‘∆ ’ª◊≈ ÓÀ∫ ÁÒ≈È Á∂ ÷±ß‹∂ ”⁄ ͬ∆ √Ω‰∆ Á∆ Î√Ò Â∂ ÁÒ≈È Á∂ ϱ‘∂ ”Â∂ ÷Û∑∂ «√¡≈Ò Á∆ ‘∆ ◊æÒ ’ª◊≈ Ó∂∂ ÂØ∫ ¡≈√ È≈ ’«˙ «’ ÓÀ∫ √Á∆ Á∆ πæ «÷Û‰ Ú≈Ò∂ ÎπæÒª Á∆¡ª «’√Óª Á∂ Ȫ ”Â∂ «Íø‚ Á∆¡ª ’πÛ∆¡ª Á∂ Ȫ ’πȪ ˪◊≈ ÓÀ∫ ÏÀ∫’ Á∂ √À’‡∆ Á∆¡ª ÷⁄∆¡ª Óπ椪 √Íø⁄ Á∆ Ê≈‰∂ Âæ’ ¶Ó∆ ͱ¤ Á∆ Â∂ ¿π√ ͱ∂ «⁄Û∆¡≈ ÿ Á∆ ‹Ø ÓÀ∫ ¡≈͉∆ «‘æ’ ¿πÂ∂ Í≈Ò æ«÷¡≈ ˛ ‹ª ¿π√ ¡‹≈«¬Ï ÿ Á∆ ‹Ø ÓÀ∫ ¡≈͉∆ «‘æ’ ¡ßÁ √ªÌ æ«÷¡≈ ˛ ‹ª¬∂Áª Á∆ ‘∆ ’ج∆ ’Û ÏÛ∆ ◊æÒ ’ª◊≈ Ó∂∂ Ò¬∆ «ÁÒ Âª Ïæ√ «¬’ Í≈È Á∂ ÍæÂ∂ Ú◊≈ ÒØÊÛ≈ ˛ Ó∂∂ Ò¬∆ ‘π√È ’ج∆ Óæ’∆ Á∆ Ò±‰ Ìπæ’∆ ‘ج∆ ؇∆ «‹‘∆ Òæ˜Â ˛ Ó∂∂ Ò¬∆ «˜ßÁ◊∆ ÿ Á∆ Ù≈Ï Úª◊ ´’ ´’ Í∆‰ Á∆ ’ج∆ ÙÀ¡ ˛ Ó∂∂ ÂØ∫ ¡≈√ È≈ ’«˙ «’ ÓÀ∫ ÷◊ØÙ Úª◊ Ø‘∆¡ª Á∆ ’±Ò∆ Ó«‘’ 鱧 ÍØÒ∂ ‹‘∂ √πßÿ≈ ÓÀ∫ ‘ ’≈√∂ 鱧 ‹ØÂ≈ Òæ◊∂ ‘ج∂ ÏÒÁª Á∂ Úª◊ ÷πÒ∆ ¿πÂ∂ «√æË≈ ‘Ø ’∂ ‡æ’«¡≈ ‘ª Ó∂∆ ÏπÒÏπÒ √Óª ÏÛ≈ ’πæÂ≈ ˛ Ó∂∆ ÏπÒÏπÒ Ï≈◊ª ”⁄Ø∫ Ï≈‘ ¡≈ ¡Â∂ √Û’ª ”Â∂ ̇’Á∆¡ª ±‘ª ÚæÒ Ú∂÷ ’∂ ÌΩ∫’‰≈ ‹ª ؉≈ Ùπ± ’ ‘π‰ Â∂∂ ◊∆Â È±ß √π‰ ’∂ ’ج∆ Ú∆ Ï∆Ó≈ ≈˜∆ È‘∆∫ ‘ج∂◊≈ ¡≈÷ ¬∂‘∆˙ √∆ È≈ ◊∆ ‹Ø πæ÷ Á∆¡ª ‡≈‘‰∆¡ª ”Â∂ Â∂Ò Úª◊ ‹ßÓ «◊¡≈ Â∂ √±‹ Á∆ Ó≈Ó±Ò∆ «‹‘∆ «⁄æÍ ÂØ∫ fi¿π∫ ’∂ Ì≈¯ ω ’∂ ¿πµ‚ «◊¡≈ √Óª ÏÛ≈ ’πæÂ≈ ˛ Ó∂∆ ÏπÒÏπÒ«¬‘È∂ ÿÛ∆ Á∆¡ª √±¬∆¡ª 鱧 Úæ ÷≈Ë≈ ˛ Á∆Ú≈ª 鱧 ⁄æ’ Ó≈∂ ‘È ¡Â∂ ◊Ó«Ò¡ª Â∂ Ó±«Â¡≈ ˛ «¬‘ ÷Ú∂ ‘Ø ’∆ ’Á≈, ‹Ø √’≈ Á∂ ÏßÁ∂ ¬∂√ È±ß Í‡≈ Í≈ ’∂ Ïß◊«Ò¡ª Á∂ Î≈‡’ª ”Â∂ È≈ ÏßÈ∑Á∂ Ó∂∆ ÏπÒÏπÒ ¡≈͉∂ ’ßÓ ‘π‰ ’πfi ‘Ø Â∑ª Á∂ ‘È ‘π‰ ¡≈ͪ ‹∆‰ Ú◊∆ ‘ ÙÂ È±ß ‘≈ ¸æ’∂ ‘ª ÓÀ∫ ‘π‰ ÏßÁ∂ Á∆ Ï‹≈«¬ ÿØÛ≈ ωÈ≈ ⁄≈‘πßÁ≈ ‘ª «¬È∑ª «¬È√≈È∆ ‘悪 Â∂ ª ’≈·∆ Ï‘π ¸ÌÁ∆ ˛ Ó∂∆ Ï≈ª Â∂ ’«Û¡≈Ò≈ Í∆Û ’Á≈ ˛ Ó∂∆ «¬È√≈È∆ ÍÀ ˆ˜Ò Á∂ «Íø◊Ò Ú◊∆ ‡≈Í È‘∆∫ ’Á∂ √Ó≈ ÏÛ≈ ’πæÂ≈ ˛ Ó∂∆ ÏπÒÏπÒ ‘ ÏØÒ Â∂ ÓÁ≈ ‘∆∫ ‹ÁØ∫ ÓÀÈ ‹È«Ó¡≈ ª «‹¿π‰ Á∆ √‘πß ÷≈ ’∂ ‹ß«Ó¡≈ Â∂ ‘ Ú≈ ‹ÁØ∫ ÓÀ∫ «ÂÒ’ ’∂ «‚æ«◊¡≈, Ó∂∆ Óª Ò≈‘Ȫ Í≈™Á∆ ‘∆ ’Ø ¬ ∆ √≈«‘Ϫ Ó∂ ∂ ’≈«¬Á∂ Â∂ ˆ Ò ÍÛ∑Á∆ ‘∆, ¡æ÷ª Â∂ ‚ØÒ∑ ’∂ «√¡≈‘∆ ÂıÂ∆ «Ó‡≈™Á∆ ‘∆Õ ‘ ‹ÙÈ ”Â∂ ‘≈ Ó∂∆ ’≈ÓÔ≈Ï∆ Á∂ ¿π√ È±ß Í«‘È≈¬∂ ◊¬∂ Ó∂∆ ◊Ò∆ Á∂ ÓØÛ Âæ’ ¡≈ ’∂ ¿π‘ ÓπÛ ‹ªÁ∆ ‘∆Õ Ó∂∆ Óª Á≈ Ú⁄È ˛ ‘ ÏØÒ Â∂ ÓÁ≈ ‘∆∫, Â∂∂ ˜ıÓ∆ «‹√Ó È±ß Ïæ’∆ Ï⁄≈™Á∆ ‘∂◊∆, ‹Á Ú∆ Ó∂∂ «√ ”Â∂ ’ج∆ ÂÒÚ≈ «ÒÙ’∆ ˛, ÓÀ∫ ’∂ÚÒ Óπ√’≈«¬¡≈ ‘ª Â∂ ÓÀ鱧 È∆∫Á ¡≈ ‹ªÁ∆ ‘∆ ˛ ‹Á Ó∂∆ Ïæ’∆ ȱß, Ó∂∆ Ò≈Ù Á∂ ‡π’Û∂ ¿π·≈ √’‰ Á∆ √Øfi∆ ¡≈ ◊¬∆, ˙ÁØ∫ ÓÀ∫ «Ó˜≈ È‘∆∫ ‘ª◊≈Õ ÓÀ∫ ‹æ‡ª Á∂ √≈Ë ‘ØÚ‰ ÂØ∫ ¿π∑ª Á≈ √¯ ‘ª ÓÀ∫ Ïπæ„∂ ÓØ⁄∆ Á∆ ◊πßÓ∆ ‘ج∆ ¡æ÷ªÁ∆ ÒØ¡ ‘ª ÓÀ∫ ‡πß‚∂ ‘ΩÒÁ≈ Á∂ √æ‹∂ ‘æÊ Á∆ Ô≈Á ‘ª ’∂ÚÒ ÓÀ∫ «Íø‚∂ Ú’Â Á∂, ⁄æÍ≈ √Á∆ Á≈ Á≈ˆ ‘ª ’∂ÚÒ Â∂ Ó∂∆ ’Ò͉≈, ¿π√ ´‘≈ Á∂ ʪ ʪ ÂØ∫ Ò±√∂ Ó≈√ Ú◊∆ ˛ ‹Ø Ï∂«‘Ó∆ ¡√Ó≈È Â∂ «÷«fi¡≈ ‘∂, «¬’ ‘Ú≈ Á∂ ÏπæÒ∑∂ Ò¬∆ ‹∆‘Á∂ ‘æÊ «Ú⁄Ò≈ ⁄¿± Á≈ Î≈Ò≈ ’Á∆ ÂÒÚ≈ ω ‹≈Ú∂, ’Á∆ Ïæ√ Íæ«·¡ª Á∆ Íø‚ «‘ ‹≈Ú∂ ÓÀ∫ ‘π‰∂ Âπ‘≈‚∂ Ò¬∆ «’√∂ ‘ÓØÈ∆¡Ó Á≈ Íæ÷≈ È‘∆∫ ‘Ø √’Á≈ ÓÀ∫ ̪‚∂ Óª‹∆ fi∆∆ Á∆¡ª ™◊Ò∆¡ª ”⁄Ø∫ «√ßÓÁ≈ ≈◊‘ª ’∂ÚÒ Ó∂∂ ’ØÒ √π‘‹ Á∆ ¿π√ √πÍÈ √∆Ó≈ ÂØ∫ ¿π∑∂ ‘≈Òª ’È È±ß Ï‘π ◊æÒª ‘È ¡‹∂ÓÀ∫ Ë Â∂ ¤≈¬∆ «’√∂ √∆∆ Á∂ ’≈Ò∂ Ù≈‘ ÏπæÒ∑ª ‹‘∆ ≈ Á∆ ‘∆ ◊æÒ ’ª◊≈ ¿π√ «¬«Â‘≈√ Á∆ ‹Ø Ó∂∂ Ï≈Í Á∂ ËπæÍ È≈Ò Ò±√∂ ÓΩª ¿πÂ∂ ¿πµ’«¡≈ ˛ ‹ª ¡≈͉∆ Óª Á∂ ÍÀ∆∫ Í≈‡∆¡ª «Ï¡≈¬∆¡ª Á∂ ̱◊ØÒ Á∆ ‘∆ ◊æÒ ’ª◊≈ Ó∂∂ ÂØ∫ ¡≈√ È≈ ’«˙ «’ ÓÀ∫ ÷∂ª Á≈ Íπæ ‘Ø ’∂ Âπ‘≈‚∂ ⁄◊Ò∂ ‘ج∂ √Ú≈Áª Á∆ ’ج∆ ◊æÒ’ª◊≈ «‹È∑ª Á∂ ‘Û∑ ”⁄ ±Û∑ ‹ªÁ∆ ˛ √≈‚∂ Ïæ«⁄¡ª Á∆ ÂØÂÒ∆ ’«ÚÂ≈ Â∂ √≈‚∆¡ª Ë∆¡ª Á≈ ’ß‹’ «‹‘≈ ‘≈√≈Õ ◊∆ √ØÈ∂ Á∆ √Ú∂ ‹ÁØ∫ ¡≈¿± ‘≈‰∆¡ª Èæ⁄∂◊≈ ¡ßÏ Ì±Ó∆ ◊≈¿± ‘≈‰∆¡ª «Ó‘Ȫ Á≈ ÓπæÒ ¡≈Í Í≈¿π‰≈ ÒØ’ª È∂ ËÂ∆ ”Â∂ √π◊ ω≈¿π‰≈ ÒØ’ª È∂ «¬’Ø «‹ßÈ∆ ÷πÙ∆ √≈«¡ª Á∂ ‹∆‰ 鱧 Ï⁄∂◊≈ È≈ Ò؇± ’ج∆ Ò‘± Í∆‰ 鱧 √±‘≈ fiß‚≈ ¿πµ⁄≈ Ò«‘≈¿± ‘≈‰∆¡ª Ìπæ÷≈ Èß◊≈ √Ω¿±∫ È≈ ’ج∆ Îπæ‡Í≈Ê ”Â∂ ‹∆‰ Á≈ √Ó≈È ‘Ø¿± √Ì Ú≈√Â∂ ØÒ± È≈ ’ج∆ ÍÀ∆∫ √æ˪ ’π¡≈∆¡ª «ÁÒ ”Â∂ ◊∆Ï Á∂ È≈ Î∂± ¡≈∆¡ª ‚± È≈ ’ج∆ «’√∂ 鱧 ‚≈¿±∫ ‘≈‰∆¡ª Ìπæ÷≈ «’√∂ Óª Á≈ È≈ ‹Ú≈’ Ø¿±◊≈ √≈«¡ª Á∂ È≈Ò «¬È√≈¯ ‘Ø¿±◊≈ ‹πæ◊ª Á∂ ÒÂ≈Û∂ «˜ßÁ◊∆ ”⁄ ¡≈¿π‰◊∂ ‹ÈÂ≈ Á∂ ÁØ÷∆ ͱ∆ √˜≈ Í≈¿π‰◊∂ Â’Û≈ È≈ Ó≈Û∂ 鱧 √Â≈¿± ‘≈‰∆¡ª ÚÀ Ì≈Ú ¡Â∂ √≈Û∂ Óπæ’ ‹≈‰◊∂ Ó˜∑Ï≈ Á∂ Ú懪 ÏßÈ∑∂ ‡πæ‡ ‹≈‰◊∂ ÁπÈ∆¡ª ”Â∂ «¬’Ø ‘∆ ‹Ó≈ ‘ØÚ∂◊∆ ؘ ‘∆ Á∆Ú≈Ò∆ Ú≈Ò∆ ≈ ‘ج∂◊∆ æ‹ æ‹ ÷≈‰◊∂ ’Ó≈¿± ‘≈‰∆¡ª √ØÈ∂ Á∆ √Ú∂ ‹ÁØ∫ ¡≈¿± ‘≈‰∆¡≈ Èæ⁄∂◊≈ ¡ßÏ Ì±Ó∆ ◊≈¿± ‘≈‰∆¡ªÕ Ó≈⁄ B@AE √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ 37 Î∆Î≈ ’ºÍ-B@AD Á∆¡ª «’º’ª ¡Â∂ ¿∞Ò«ß Í’-B@AF Á∆¡ª «Â¡≈∆¡ª È∂ Ïz≈˜∆Ò «Úº⁄ Òº÷ª ÒØ’ª ˘ ’∆Â≈ Ï∂ÿ∂ ’∞ÒÁ∆Í «¬√ Ú≈ √≥√≈ ËÈ-ÍÙ»¡ª È∂ «‹º Ê ∂ «¬º ’ Í≈√∂ ÓÀ √ ∆, È∂ Ó ≈ ¡≈«Á Îπ‡ º Ï≈Òª Á∂ ÷∂‚ ‹Ò«Ú¡ª Á≈ ¡≈ÈßÁ Ó≈‰Á∂ ‘ج∂ Â∂ ⁄≥◊≈ ËÓº⁄Û Í≈¿∞∫Á∂ ‘ج∂ «¬º’ Ó‘∆È≈ (AB ‹»È-AC ‹∞Ò≈¬∆) ÏπÒ º ∂ Ò∞º‡«Á¡ª Òßÿ≈«¬¡≈ ¿∞µÊ∂ Ïz≈˜∆Ò Á∂ Òº÷ª ÒØ’ «‹‘Ȫ Á∂ ÿ Î∆Î≈ Á∂ ÷∂‚ ÓÀÁ≈Ȫ, «÷‚≈∆¡ª Á∆¡ª «‘≈«¬Ùª, ˙Òß«Í’ Í≈’, ¡ÊÒÀ«‡’√ «Í≥‚ ‹ª Î∆Î≈ Â∂ √≥ √ ≈ ˙Òß « Í’ B@AF Á∂ «Ú’≈√ ’≈‹ª Ò¬∆ ˜Ï∆ „≈¡ «ÁºÂ∂ ◊¬∂ ¿∞‘ «√ Ò∞’≈¿∞‰ Ò¬∆ ¤ºÂ Һ̉ Á∂ ⁄º ’ ”⁄ Á-Á ̇’‰ Ò¬∆ Әϻ ‘ج∂ Í «Î Ú∆ Ï‘∞«Â¡ª ˘ Îπ‡ º Í≈ʪ ”Â∂ ‘∆ √Ω‰ Ò¬∆ Â∂ Á-Á ·Ø’ª ÷≈‰ Ò¬∆ Әϻ ‘؉≈ «Í¡≈Õ «¬‘ „≈‘∂ ‘ج∂ ÿ ¡≈Ó ÒØ’ª Á∂ ‘∆ √È «’¿∞∫«’ √Ó≈¬∂ Á ≈≈ √Ó≈‹ («‹º Ê ∂ ÍÀ Á ≈Ú≈ ÓπÈ≈¯≈ ’∂∫Á ‹ª Óπº·∆ Ì ÒØ’ª Á∂ «‘ºÂª ¡È∞√≈ ‘∞Á ≥ ∆ ‘À) «Úº⁄ ‘ Ó≥Á∆, ÿ≈‡∂ ‹ª «Ú‘ÒÛª Áπ¡≈≈ √Ó≈«‹’ √≈ËȪ Á∂ ¿∞‚≈¬∂ ±٫’¡ª Á∆ Ó≈ ‘Ó∂Ù≈ ¡≈Ó «’Â∆ ÒØ’ª ˘ ‘∆ fiºÒ‰∆ ÍÀ∫Á∆ ‘ÀÕ √Ø Ïz≈˜∆Ò Á∂ Ó≈ÓÒ∂ «Úº⁄ Ú∆ «¬‘∆ ◊ºÒ √º⁄ ‘ÀÕ ‘∞‰ ÊØÛ∑∆ «Ú√Ê≈ ”⁄ «¬√ «◊‰∂-«ÓÊ∂ Â∂ ‹≈‰-Ïπfi º ’∂ ’∆Â∂ ¿∞‹≈Û∂ Á∂ Ó≈ÓÒ∂ ”Â∂ ºʪ √«‘ ◊ºÒ ’Á∂ ‘ªÕ Ïz≈˜∆Ò ˘ B@AD Á∂ Î∆Î≈ √≥√≈ Îπº‡Ï≈Ò ’ºÍ (‹Ø Òßÿ∆ AB ‹»È- AC ‹∞Ò≈¬∆ ˘ ÷∂«‚¡≈ ‹≈ ⁄㮧 ’¡≈ ‘À) ¡Â∂ B@AF ”⁄ ‘Ø ‘∆¡ª ˙Òß«Í’ ÷∂‚ª Á∆ Ó∂˜Ï≈È∆ Ú∆ «Óˇ∆ ‘ج∆ ‘À «‹√Á∆¡ª «Â¡≈∆ Ï‘∞ ͫ‘Òª ‘∆ Ù∞» ‘Ø ◊¬∆¡ª √È «‹‘Ȫ ÁΩ≈È ¡≈Ëπ«È’ √‘»Òª È≈ˇ ÒÀ√ ÷∂‚ ÓÀÁ≈È, «÷‚≈∆¡ª Â∂ √≥√≈ Ì ÂØ∫ ¡≈ ‘∂ ÷ ì ‚ ∂ ÍzÓ ∂ ∆î ËÈÍπÙ»¡ª Ò¬∆ ‘؇Ò, ˙Òß«Í’ «Í≥‚ª Â∂ ÚË∆¡≈ ÂØ∫ ÚË∆¡≈ «‘≈«¬Ù-Ê≈Úª, Í≈’ ¡≈«Á Ù≈ÓÒ √ÈÕ ‘À≈È∆ Ú≈ˇ∆ ◊ºÒ ¿∞µÍØ∫ «¬‘ ‘À «’ «¬‘Ȫ Ê≈Úª Á∆¡ª ¿∞√≈∆¡ª ¡≈Ó ÒØ’ª Á∂ ÿª ˘ „≈‘ ’∂ ’∆Â∆¡ª ◊¬∆¡ª «‹√ ÁΩ≈È ÒØ’ª ˘ ˜ÏÁ√Â∆ Ï∂ÿ∂ ’∆Â≈ «◊¡≈Õ Ù∞» «Úº⁄ √’≈ È∂ ÒØ’ª È≈ˇ Ú≈¡Á≈ ’∆Â≈ √∆ «’ «‹‘Û∂ ÒØ’ª ˘ ¿∞·≈«¬¡≈ ‹≈Ú∂◊≈ ¿∞‘Ȫ Ò¬∆ √’≈ ‘Ø Ê≈Úª ”Â∂ ÿª Á≈ ÍzÏ≥Ë ’ ’∂ Á∂Ú∂◊∆ Í ‹Á ÒØ’ª ˘ ¿∞·≈ «ÁºÂ≈ «◊¡≈ ª √’≈ ÏÛ∆ Ï∂ÙÓ∆ È≈ˇ Óπ’ º ◊¬∆Õ ’∞fi º «¬º’ ÒØ’ª ˘ √’≈∆ ¬∂‹‡ ≥ ª ¡≈«Á ˘ ’∞fi º Á∂ ÒÀ ’∂ ’∞fi º ’∞’ º Û-÷㮧 ‚¡ª Ú◊∂ ÿ ì î «Óˇ∂Õ √’≈ È∂ Ù≈«‹Ù∆ „≥◊ È≈ˇ ⁄πÍ º ∆ √≈ËÁ∂ ‘ج∂ Í«‘Òª ª ÒØ’ª ˘ ’∞fi º Áº « √¡≈ ‘∆ È≈ ¡Â∂ «Î ’∞ º fi «ÁÈ Í«‘Òª ‘∆ ¡⁄≈È’ ÈØ«‡√ Á∂ ’∂ ÒØ’ª ˘ ÿ ı≈Ò∆ ’È Ò¬∆ Әϻ ’∆Â≈Õ ‹Á ÒØ’ª ˘ √’≈ Á∆ «¬√ È∆ Á≈ ÍÂ≈ Òº«◊¡≈ ª ÒØ’ª È∂ √’≈ Á≈ «ÚØË ’Á∂ ‘ج∂ ÿ ı≈Ò∆ ’È ÂØ∫ ÓÈ∑ª ’ «Áº  ≈Õ Í «Î √’≈ È∂ ˜ÏÁ√Â∆ ÒØ’ª ˘ ’º«„¡≈ «‹√Á∂ Ò¬∆ Íπ«Ò√ Â∂ ¯Ω‹ Á∆ Úº‚∂ ÍºË ”Â∂ ÚÂØ∫ ’∆Â∆ ◊¬∆Õ √’≈ Á∂ «¬√ Â∑ª Á∂ Úº¬∆¬∂ È≈ˇ ¡È∂’ª ÒØ’ √∆’ Â∂ Ó≈È«√’ ÍzÙ ∂ ≈È∆ Á∂ «Ù’≈ ‘جÕ∂ «¬√ Í»∂ ¿∞‹≈Û∂ Á∆ ÷∂‚ ÁΩ≈È Ïz ≈ ˜∆Ò «Úº ⁄ ¡Ó∆ª Á∆ È∞ Ó ≈«¬≥ Á ≈ Ïz≈˜∆Ò Á∆ √’≈ («’¿∞∫«’ √Ó≈¬∂Á≈∆ «Úº⁄ √’≈ ‘∞Á ≥ ∆ ‘∆ √Ó≈¬∂Á≈ª Á∆ ÓÈ∂«‹≥◊ ’Ó∂‡∆ ‘À) È∂ √≥√≈ Á∂ ’∞ºfi Óπ· º ∆Ì ËÈ-ÍÙ»¡ª Á∂ ÙΩ∫’ Í»È Ò¬∆ Ò◊Í◊ B,E@,@@@ ÒØ ’ ª ˘ Ï∂ ÿ ∂ ’∆Â≈Õ «¬‘ ¡≥’Û∂ Ú∆ Ó∆‚∆¬∂ Áπ¡≈≈ ‘∆ ¡È∞Ó≈È∂ ◊¬∂ ‘È Í ¡√Ò «◊‰Â∆ ª ¿∞√ ÂØ∫ Ú∆ ÚºË ‘Ø Á∆ √≥Ì≈ÚÈ≈ ‘ÀÕ «’¿∞∫«’ ’∞fi º √Ó≈«‹’ ’≈’∞Ȫ Áπ¡≈≈ Í∂Ù ¡≥’Û∂ «¬‘ «◊‰Â∆ ÚºË Áº√ ‘∂ ‘ÈÕ ÒØ’ª ˘ ¿∞‹≈Û‰ Ò¬∆ √’≈ È∂ ÏÒ Á∆ Ú∆ ÚÂØ ∫ ’∆Â∆Õ ¡∆È≈ ÍÈÓÏØ’Ø √‡∂‚∆¡Ó «‹ºÊ∂ ‹ÓÈ∆, «¬‡Ò∆, ÓÀ’√∆’Ø, ‹Í≈È Â∂ Ô»¡À√¬∂ Á∆¡ª ‡∆Óª ÷∂‚ ‘∆¡ª √È ¿∞µÊ∂ AAG Í«Ú≈ √‡∂‚∆¡Ó Á∂ ˙‡ ”⁄ ≈ ’º‡Á∂ √È «‹º Ê ∂ Ï‘∞  ∆ Ú≈ √«’¿± « ‡∆ Ú≈«ˇ¡ª ÚºÒØ∫ ¿∞‘Ȫ ˘ ¡ºË∆ ≈ ˘ ¿∞·≈ «ÁºÂ≈ ‹ªÁ≈ √∆Õ ‹Á ÒØ’ª ˘ √Ófi È‘∆∫ √∆ ¡≈¿∞∫Á∆ «’ ‘∞‰ «’ºÊ∂ ‹≈«¬¡≈ ‹≈Ú∂Õ ÒØ’ª È∂ Áº«√¡≈ «’ B@AA ”⁄ (‹Á Î∆Î≈ ’ºÍ Á∆¡ª «Â¡≈∆¡ª ⁄ºÒ ‘∆¡ª √È) ì√’≈ È∂ Ï√ E «ÁÈ Í«‘Òª ÒØ’ª ˘ ¿∞µ·‰ Ò¬∆ ÈØ«‡√ «ÁºÂ≈ ”Â∂ «Î ˜ÏÁ√Â∆ ¿∞µ·‰ Ò¬∆ Әϻ ’∆Â≈Õ ÒØ’ª ’Øˇ ‹≈‰ Ò¬∆ ’ج∆ ʪ È‘∆∫ √∆Õî Ïz≈˜∆Ò Á∂ «¬º’ Ù«‘∆ ’˘È ¡Á≈∂ Á∂ ¡À ◊ ˜∆«’¿∞ « ‡Ú √À ’ ‡∆, ‘ÀÈ∆’∞ Î؇≈ È∂ Áº«√¡≈, Ï ì ≈z ˜∆Ò ’Øˇ Ï‘∞ ¿∞µÈ ٫‘∆ È∆Â∆¡ª ‘È3 Í Î∆Î≈ ÚÒ‚ ’ºÍ Á∂ Ó∂˜Ï≈È Ù«‘ª «Úº⁄ Ï∂Á÷Ò∆ Ú∂Ò∂ ˜ÏÁ√Â∆ ‘ج∆Õî «¬º’ ¡Ó∆’∆ ͺ’≈ È∂ «’‘≈, ÿ Á∂ ‘º’ √Ï≥Ë∆ ’ΩÓªÂ∆ «ÈÔÓª ¡È∞√≈ ‹ÁØ∫ Ï∂Á÷Ò∆ ‘ØÚ∂ ª Ï∂Á÷Ò∆ Á∂ «Ù’≈ ÒØ’ª Á∆ ÓπÛ-Ú√∂Ú∂∫ Ú≈ˇ∆ ʪ Á∆¡ª ‘≈Òª ⁄≥◊∆¡ª ‹ª ÿº‡Ø ÿº‡ ¿∞ √ Ú◊∆¡ª ª ‘Ø ‰ «‹º Ê Ø ∫ ¿∞ ‘ ˘ ¿∞·≈«¬¡≈ «◊¡≈ √∆ Í Ïz≈˜∆Ò «Úº⁄ √«ÊÂ∆¡ª Í»∆ Â∑ª ¿∞Ò‡ ‘ÈÕî ’∞ºfi ‘Ø ÒØ’ª È∂ Ó∆‚∆¡≈ ˘ Áº«√¡≈ «’ ì ¡√∆∫ √’≈∆ Â∂ Íz≈«¬Ú∂‡ ¬∂‹‡ ≥ ª («¬‘Ȫ ¬∂ ‹ ≥ ‡ ª È∂ ÌØ ˇ ∂ - Ì≈ˇ∂ ÒØ ’ ª ˘ ÿ ÁÚ≈¿∞‰ Á∂ Ï‘≈È∂ ÒØ’ª ÂØ∫ Ï‘∞ ÍÀ√∂ Ò∞ º ‡ ∂ ) Áπ ¡ ≈≈ √∆’ Â∂ Ó≈È«√’ ËØ÷≈ËÛ∆ Á∂ «Ù’≈ ‘جÕ∂ î «¬º’ ‘Ø Ï˜∞◊ ¡Ω Ó≈Ò∆, «‹√Á≈ ÿ Ï∂ Á ÷Ò∆ √Ó∂ ∫ „≈«¬¡≈ «◊¡≈, «¬º’ ¡ıÏ≈ Á∂ ͺ’≈ ˘ Áº√Á∆ ‘À, ¡ ì √∆∫ √≥√≈ Î∆Î≈ Îπº‡Ï≈Ò ’ºÍ ˘ È‘∆∫ Ó≈‰ √’∂ «’¿∞∫«’ ¿∞‘ Òº÷ª ˆ∆Ï ÒØ ’ ª Á∆¡ª «˜≥ Á ◊∆¡ª Á≈ È∞’√≈È ’È ¡≈«¬¡≈ √∆Õ ÓÀ∫ BG √≈Ò ‘√ÍÂ≈Ò «Úº⁄ Ó˜Á»∆ ’’∂ Â∂ Î≈’∂ ’º ‡ ’∂ ÏÛ∆ Óπ Ù «’Ò È≈ˇ ÿ ω≈«¬¡≈ √∆, «¬√˘ ÂÏ≈‘ ‘∞«≥ Á¡ª Á∂÷ Ó∂≈ ’≈Ò‹≈ ÚÒ»Ë ≥ «¡≈ «◊¡≈Õî ¡«‹‘∂ ‘∆ √À ∫ ’Û∂ º Ê ‘È ‹Ø Ïz≈˜∆Ò Á∂ ¡≈Ó «’Â∆ ÒØ’ª Á∂ Ú√Á∂√Á∂ ÿª Á∂ ¿∞‹≈Û∂ Á∆ ’‘≈‰∆ «Ï¡≈È ’Á∂ ‘ÈÕ Ïz ≈ ˜∆Ò √’≈ Áπ ¡ ≈≈ ’∆Â∆ ◊¬∆ ˜ÏÈ Ï∂ Á ÷Ò∆ ÁΩ ≈È Ïz≈˜∆Ò «Úº⁄ Ò◊Í◊ B,E@,@@@ ÒØ’ Ï∂ÿ ‘ج∂ ‘ÈÕ «‹√ ÁΩ≈È Ïz≈˜∆Ò Á∆ ≈‹Ë≈È∆ Ïz≈˜∆Ò∆¡≈ «Úº⁄ B@@@, «˙ ‚∂ ‹È∂«˙ «Ú÷∂ CH,BIG, √≈˙ Í≈˙ÒØ «Ú÷∂ HI,B@@ Ï∂ Ò Ø ‘Ø ∆˜Ø È ‡∂ «Ú÷∂ AD,@@@, ÍØ‡Ø ¡ÀÒ∆˜∂ «Ú÷∂ CB,@@@, √ÒÚ≈‚Ø «Ú÷∂ BD,@@@, Î؇≈Ò≈˜≈ «Ú÷∂ B@,@@@ ¡Â∂ «¬‘Ȫ ÂØ∫ «ÏȪ ‘Ø ¡È∂’ª Ù«‘ª «Úº⁄ Úº‚∆ ÍºË ”Â∂ ÒØ’ª ˘ Ï∂ÿ∂ ’∆Â≈ «◊¡≈Õ √’≈ ¿∞‹≈Û∂ Á∂ ¡≥’Û∂ È≈-Ó≈ ‘∆ Áºº√Á∆ ‘À Í Ïz ˜ ∆Ò «Ú÷∂ √◊Ó √Ó≈‹-√∂ Ú ∆ √≥√Ê≈Úª Áπ¡≈≈ √Ú∂÷‰ ≈‘∆∫ ‘≈Ò ‘∆ «Úº⁄ ÈÙ ’∆Â∂ ◊¬∂ ¡≥’«Û¡ª È≈ˇ ¡√Ò √«ÊÂ∆ √Ófi ÍÀ∫Á∆ ‘À ‹Ø Ï‘∞ ◊≥Ì∆ ‘ÀÕ Ïz≈˜∆Ò È∂ «¬’ºÒ∂ ‘∆ Î∆Î≈ ’ºÍ ”Â∂ ‘∆ Ò◊Í◊ E@ ¡Ï ‚≈Ò Á∆ Úº‚∆ ’Ó ı⁄ ’∆Â∆ ‘ÀÕ ‹Á«’ B@AC ÁΩ≈È Ïz˜∆Ò È∂ «√‘ Â∂ «√º«÷¡≈ ”Â∂ ’∂ÚÒ D@ ¡Ï ‚≈Ò ‘∆ ÷«⁄¡≈ √∆ ‹Ø «’ Ïz≈˜∆Ò Ú◊∂ Úº‚∂ ÓπÒ’ Á∂ ÒØ’ª Ò¬∆ Ï‘∞ ‘∆ «È◊»‰∆ «‹‘∆ ’Ó Ï‰Á∆ ‘ÀÕ Ïz≈˜∆Ò «Úº⁄ ˆ∆Ï∆, Ï∂∞˜◊≈∆, «√‘ √Ï≥Ë∆ √Óº«√¡≈Úª ¡≈«Á «Ì¡≥’ ‘È Í √’≈ È∂ ¡≈Ó ÒØ’ª ÂØ∫ Ó»≥‘ Î∂ ’∂ ÏÛ∆ Ï∂ Ù Ó∆ È≈ˇ ¡≈͉∂ ⁄‘∂ « ¡ª ˘ √≥ √ ≈ ÚÒ‚ ’º Í Á∂ ÁÙÈ ’Ú≈¬∂ Ì≈Ú∂∫ ¿∞‘Á∂ Ò¬∆ Ïz≈˜∆Ò √’≈ ˘ Òº÷ª ¡≈Ó ÒØ’ª ˘ Ï∂ÿ∂ «’¿∞∫ È≈ ’È≈ «Í¡≈Õ «¬√∂ ’’∂ ‘∆ ¡≈Ó ÒØ’ª ÚºÒ∫Ø ¡≈ÒÓ∆ ’ºÍ Á∂ «ÚØË «Úº⁄ Úº‚∂ Úº‚∂ Óπ˜≈‘∂ ‘جÕ∂ «‹‘Ȫ Ú∆ Ù«‘ª «Úº⁄ Îπ‡ º Ï≈Ò Á∂ ÓÀ⁄ ÷∂‚∂ ‹≈‰∂ √È ¿∞‘Ȫ «Úº⁄ ‘∆ «ÚØË ‘جÕ∂ Ïz≈˜∆Ò Á∆ ≈‹Ë≈È∆ Ïz ˜ ∆«Ò¡≈, «˙ ‚∂ ‹È∂«˙, √≈˙ Í≈˙ÒØ, Ï∂ÒØ ‘Ø∆˜Øȇ∂, ÍØ‡Ø ¡ÀÒ∆˜∂ ¡≈«Á Ù«‘ª «Úº⁄ Î∆Î≈Îπº‡Ï≈Ò ’ºÍ «ÚØË∆ Óπ‹≈‘«¡ª «Úº⁄ ‘˜≈ª ÒØ ’ ª È∂ Ì≈◊ «Ò¡≈Õ √≈˙ Í≈˙ÒØ Á∂ ’Ø∆«Ê¡È √‡∂‚∆¡Ó Á∂ Ï≈‘ ÓÀ⁄ ÷∂‚∂ ‹≈‰ ÂØ∫ «¬º’ «ÁÈ Í«‘Òª A@,@@@ ÒØ’ª È∂ Úº‚≈ «ÚØË-ÍzÁÙÈ ’∆Â≈Õ «¬√ ’’∂ Íπ«Ò√ Â∂ ¯Ω‹ È≈ˇ ÒØ’ª Á∆¡ª fiÛͪ ‘ج∆¡ª ¡Â∂ √À∫’Û∂ ÒØ’ ‹ıÓ∆ ‘جÕ∂ «¬√ ÂØ∫ «ÏȪ √’≈ È∂ ÒØ’ Ø‘ ˘ ÁÏ≈¿∞‰ Ò¬∆ √À∫’Û∂ Íπ«Ò√ Â∂ ¯Ω ‹ ∆ Óπ Ò ≈˜Ó ÂÀ È ≈ ’∆Â∂ ¡Â∂ ¿∞ ‘ Ȫ Á∆ «√÷Ò≈¬∆ Â∂ ‘«Ê¡≈ Ó𑬠º ∆¡≈ ’Ú≈¿∞‰ ”Â∂ ‘∆ A «ÏÒ∆¡È ‚≈Ò ÷⁄ ’∆Â∂Õ Êª-ʪ “Î∆Î≈ Ú≈Í√ ‹≈˙“, “«ÌzÙ‡≈⁄≈ Á≈ ÚÒ‚ ’ºÍ“, “√≈˘ ؇∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘À Îπº‡Ï≈Ò È‘∆∫“ ¡≈«Á È≈¡∂ «Ò÷∂ ‘ج∂ «Á√Á∂ √ÈÕ «¬√ ÂØ∫ «ÏȪ Î∆Î≈-Îπ‡ º Ï≈Ò ’ºÍB@AD ¡Â∂ B@AF «Úº⁄ ‘؉ ‹≈ ‘∆¡ª ¿∞Ò«ß Í’ ÷∂‚ª Á∆¡ª «Â¡≈∆¡ª ÁΩ≈È ‘∞ ‰ º ’ Ïz ≈ ˜∆Ò «Úº ⁄ Úº ÷ -Úº ÷ Áπÿ‡È≈Úª ÁΩ≈È I Ó˜Á»ª Á∆ ÓΩ ‘Ø ⁄π’ º ∆ ‘À ‹Á«’ √À∫’Û∂ ‹ıÓ∆ ‘Ø ⁄π’ º ∂ ‘ÈÕ Á»‹≈ ¿∞Ò«ß Í’ ÷∂‚ª ‹ª Î∆Î≈ ’ºÍ ÁΩ≈È ‘ج∂ ÒØ’ª Á∂ ¿∞‹≈Û∂ ‹ª Ó˜Á»ª Á∆¡ª ÓΩª Á∆ ’‘≈‰∆ ’ج∆ ÈÚ∆∫ È‘∆∫ ‘À √◊Ø∫ «Í¤Ò∆¡ª ¿∞Òß«Í’ ÷∂‚ª «Úº⁄ Ú∆ ¡≈Ó ÒØ’ª ˘ ¿∞‹≈Û∂ Á≈ √≥Â≈Í ‘≥„≈¿∞‰≈ «Í¡≈Õ ¡À‡Òª‡≈ ¿∞Òß«Í’ (AIIF) ÁΩ≈È C@,@@@ ÒØ’ Ï∂ÿ∂ ‘ج,∂ Ï∆«‹≥◊ ¿∞Ò«ß Í’ (B@@H) Á∆¡ª «Â¡≈∆ È∂ AE Òº÷ ÒØ’ª ˘ Ï∂ÿ∂ ’∆Â≈ √∆ ¡Â∂ «¬√∂ Â∑ª ‘∆ ¬∂ÊÈ ¿∞Òß«Í’ ‘˜≈ª ÒØ’ª Á∂ ¿∞‹≈Û∂ Á≈ ’≈È Ï«‰¡≈ √∆Õ «¬√ √Óº«√¡≈ ˘ √Ófi‰ Ò¬∆ «’ «’¿∞∫ Òº÷ª ÒØ’ª ˘ «¬√ Ò¬∆ Ï∂ÿ∂ ’ «ÁºÂ≈ ‹ªÁ≈ ‘À «’ ’∞ºfi «ÍÒ«ÍÒ∂ «„º‚ª Ú≈ˇ∆¡ª ÒØʪ ¡≈͉∂ «’≈¬∂ Á∂ ϪÁª Á≈ È≈⁄ Á∂÷ ’∂ Ó ì ÈØ‹ ≥ Èî ’ √’‰ √≈˘ √Ó≈«‹’ √Ï≥˪ Â∂ √Ó≈‹ Á∂ ‹Ó≈Â∆ ÷≈√∂ ˘ √Ófi‰≈ ÍÚ∂◊≈Õ «’√∂ Ú∆ ‹Ó≈Â∆ √Ó≈‹, «‹√ «Úº ⁄ «˜¡≈Á≈ ÍÁ≈Ê’ ÍÀ Á ≈Ú≈ √Ó»«‘’Â≈ Â∂ ÒØ’-«‘ºÂ ˘ «Ë¡≈È ”⁄ º÷ ’∂ ‘؉ Á∆ Ï‹≈¬∂ ’∞fi º Óπ· º ∆ Ì ÒØ’ª Á∆¡ª ÒØ Û ª Â∂ «Èº ‹ ∆ Óπ È ≈«¯¡ª ˘ «Ë¡≈È ”⁄ º÷ ’∂ ‘∞≥Á∆ ‘À ª ¡«‹‘∂ √Ó≈‹ª «Úº⁄ ÏΩ«Ë’ ÍÀÁ≈Ú≈ Ú∆ Óπº÷ ÂΩ ”Â∂ ¿∞‘Ȫ ‘∆ Óπ· º ∆ Ì ÒØ’ª Á∂ «‘ºÂª Á∂ ¡È∞ √ ≈∆ ‘∞ ≥ Á ∆ ‘À Õ «¬‘ ◊º Ò √Ó≈¬∂Á≈≈ √Ó≈‹ Ï≈∂ ª ‘Ø Ú∆ √º⁄ ‘À «‹ºÊ∂ ÍÀÁ≈Ú≈ ‘∞≥Á∆ ‘∆ ÓπÈ≈¯∂ Ò¬∆ ‘ÀÕ «‹ºÊ∂ ÍÁ≈Ê’ ÍÀÁ≈Ú≈ª Á∂ È≈ˇ ÏΩ«Ë’ ÍÀÁ≈Ú≈ª Ú∆ √π⁄∂ ‹ª ¡⁄∂ »Í ”⁄ Ó≥‚∆ Á∂ Ó«‘ ‘∞≥Á∆¡ª ‘ÈÕ ·Ø√ «‹‰√ª Á∂ È≈ˇ-È≈ˇ «‹ºÊ∂ √º⁄, fi»·, ÈÀ«Â’Â≈ ¡≈«Á ’Áª Â∂ «Í¡≈, ‘ÓÁÁ∆, √ÁÌ≈ÚÈ≈ Ú◊∂ ÓÈ∞ º ÷ ∆ ‹˜Ï∂ Ú∆ ÓπÈ≈¯∂ Á∆ º’Û∆ ”Â∂ ÂØÒ∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «‹ºÊ∂ Óπ· º ∆ Ì ÒØ’ª Á∆ ¡ºÔ≈Ù∆ Â∂ ΋»Ò- ÷⁄∆ Ò¬∆ Ï‘∞-«◊‰Â∆ ÒØ’ª ˘ Î≈’∂ ’º‡‰∂ ÍÀ∫Á∂ ‘È, Ï∂ÿ∂ ‘؉≈ ÍÀ∫Á≈ ‘À ¡≈«ÁÕ «‹ºÊ∂ ÒØ’ ⁄∆˜ª Á∆ Ï‘∞Â≈ Á∂ ‘∞Á ≥ ∂ Ì∞÷ º ∂ ÓÁ∂ ‘ÈÕ Âª ¡«‹‘∂ √Ó≈‹ «Úº⁄ «¬√ √Óº«√¡≈ ˘ √Ófi‰ Ò¬∆ «’ ’∞ºfi ÊØÛ∑∂ ÒØ’ª Áπ¡≈≈ ¡≈͉∂ Ì∂‚± «ÌÛ≈¿∞‰ Ò¬∆ ÒØ’ª Á∂ ÿ «’¿∞∫ „≈¡ «Áº  ∂ ‘È √≈˘ ÷∂ ‚ ª ˘ √Ó≈«‹’¡≈«Ê’ √Ï≥˪ È≈ˇ ‹ØÛ ’∂ Á∂÷‰≈ ÍÚ∂◊≈Õ ¡‹Ø’∂ √Ó≈‹ «Úº⁄ «’ Â∂ √Ó≈¬∂ Á≈ √Ï≥Ë Óπ÷ º ‘ÀÕ Ì≈Ú «‹ºÊ∂ «¬º’ Í≈√∂ ª ÒØ’ª Á∆ Úº‚∆ Ï‘∞-«◊‰Â∆ ˘ ÁØ ‚≥◊ Á∆ ؇∆ Á∂ ⁄º’ª ÂØ∫ ‘∆ «Ú‘Ò È‘∆∫ «ÓˇÁ∆ ¿∞µÊ∂ Á»‹∂ Í≈√∂ ¿∞‘Ȫ ‘∆ ÒØ’ª Á∆ ’Ó≈¬∆ ”Â∂ «‹¿∞‰ Ú≈ˇ≈ Â∂ ÍÀÁ≈Ú≈∆ Íz«’«¡≈ ÂØ∫ ’º«‡¡≈ ‘Ø«¬¡≈ «¬º’ «‘º√≈ «¬√ ÍzÏË ≥ È∂ «ÏÒ’∞Ò «Ú‘Ò≈ ’ ‘À «‹‘Á∂ Ò¬∆ Ò¬∆ Úº‚∆ √ ì Óº«√¡≈î ì‡≈«¬Ó-Í≈√î ’È Á∆ ‘∞≥Á∆ ‘ÀÕ Âª ¿∞‘Á∂ ‡ ì ≈«¬Ó Í≈√î Â∂ Ó ì ÈØ‹ ≥ Èî Ò¬∆ Ó≥‚∆ ”⁄ «¬º’ Ó≥◊ ÍÀÁ≈ ‘∞Á ≥ ∆ ‘ÀÕ «‹√Á∂ «‘ «ÎÒÓª, ÷∂‚ª, ’Ò≈, √≈«‘Â, √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ √≥◊∆ Á∆ «¬º’ Ó≥‚∆ ÍÀÁ≈ ‘∞Á ≥ ∆ ‘ÀÕ Ì≈Ú∂∫ «’ «¬‘Ȫ √ÌȪ Á≈ ÓÈ∞÷ º ∆ ‹∆ÚÈ «Úº⁄ ¿∞√≈» ÔØ◊Á≈È ‘∞Á ≥ ≈ ‘À Â∂ «¬‘Ȫ Á≈ ÓÈ∞÷ º Á∂ ÏΩ«Ë’ «Ú’≈√ «Úº⁄ Ó‘ºÂÚÍ»È ÔØ◊Á≈È «‘≈ ‘ÀÕ Í ¡‹Ø’∂ √Ó≈¬∂Á≈≈ √Ó≈‹ «Úº⁄ «¬‘ √Ì ⁄∆˜ª Ó≥‚∆ Á∂ ¡Ë∆È ¡≈ ‹ªÁ∆¡ª ‘È ¡Â∂ «‹‘Ȫ Á≈ Íz ⁄ ÒÈ Ú∆ ¿∞ ‘ Ȫ ’∞ º fi √∆«Ó ÿ∂«¡ª Á∂ ¡≥Á «‘≥Á≈ ‘À «‹‘Ȫ ’Øˇ ÍÀ√≈ ¡Â∂ √Óª ‘∞≥Á≈ ‘ÀÕ ‹Á «’ «¬‘ √Ì ÁΩÒ √ªfi∆ ÓÈ∞º÷∆ «Ó‘È Á∆ ÍÀÁ≈Ú≈ ‘ÀÕ Âª ¡‹Ø’∂ ÍzÏ≥Ë «Úº⁄ ÷∂‚ª Â∂ «¬√ È≈ˇ ‹∞Û∆ ¿∞‹≈Û∂ Á∆ √Óº«√¡≈ ˘ Ú∆ «¬√∂ √≥ÁÌ «Úº⁄ √Ó«fi¡≈ ‹≈ √’Á≈ ‘À «’ «’Ú∂∫ ¡‹Ø’∂ ÁΩ «Úº⁄ ÷∂‚ª ¡«‹‘∂ «Ú‘ÒÛ ÒØ’ª Á∂ ‡ ì ≈«¬Ó-Í≈√î Á≈ Ú√∆Ò≈ Ó≈ ωÁ∆¡ª ‹≈ ‘∆¡ª ‘È ¡Â∂ «‹Ú∂∫-B ‹Ó≈Â∆ Ë∞Ú∆’È «Âºı≈ ‘Ø «‘≈ ‘À «¬‘Ȫ «Úº⁄ ¡≈Ó ÒØ’ ˆÀ-‘≈‹ ‘∞≥Á∂ ‹≈ ‘∂ ‘È Ì≈Ú∂∫ «’ «¬‘ ÷∂‚ «’«¡≈Úª Á≈ √≈≈ √≈‹Ø√Ó≈‹ «’Â∆ ÒØ’ ω≈¿∞∫Á∂ ‘ÈÕ Í «¬√ ◊ºÒ Á≈ ÓÂÒÏ ÓÈ∞÷ º ∆ ‹∆ÚÈ «Úº⁄∫Ø ÷∂‚ª Á∂ Ó‘ºÂÚ ˘ ÷≈‹ ’È≈ È‘∆∫ ‘À Õ √◊Ø ∫ ÷∂ ‚ ª ÓÈ∞ º ÷ Á∂ √∆’ Â∂ Ó≈È«√’ «Ú’≈√ Ò¬∆ Ï‘∞  ‘∆ Ó‘ºÂÚÍ»È Â∂ Ò≈˜Ó∆ ‘ÈÕ Í ‹Ó≈Â∆ √Ó≈‹ª «Úº⁄ ÷∂‚ª Ú◊∆¡ª «’¡≈Úª ”⁄ «‘º√≈ ’∞ºfi ı≈√ Ú◊ Á∂ ÒØ’ ‘∆ ÒÀ √’Á∂ ‘ÈÕ «‹Ú∂∫ ˆ∞Ò≈ÓÁ≈∆ «Úº⁄ ÷∂‚ «’«¡≈Úª («‹‘Ȫ «Úº ⁄ ÓÈ∞ º ÷ ˘ ÓÈ∞ º ÷ ª È≈ˇ ÷» È ∆ ÒÛ≈¬∆ ÒÛ≈¿∞ ‰ Ú≈ˇ∆¡ª ¡‰ÓÈ∞º÷∆ ÷∂‚ª º’ Ù≈ÓÒ √È) Á≈ ì¡≈ÈßÁî ˆ∞Ò≈Óª Á∂ Ó≈Ò’ ‘∆ Ó≈‰Á∂ √È, ‹◊∆Á≈∆ «Úº⁄ ‘ ÓÈ∞º÷∆ ÓÈØ≥‹È Á∆ «’«¡≈ ≈«‹¡ª Á∂ Ó«‘Òª Á∆ ⁄≈ÁÚ≈∆ ”⁄ ’ÀÁ √∆Õ √Ó≈¬∂Á≈≈ √Ó≈‹ Á≈ ÓÈ∞º÷∆ «¬«Â‘≈√ «Úº⁄ «¬º’ ¡◊ª‘ÚË» ͺ÷ ª «¬‘ ‘À «’ ÓÈØ ≥ ‹ È, ’Ò≈-√≈«‘Â, ÷∂ ‚ ª, ◊∆Â-√≥ ◊ ∆ ¡≈«Á ˘ Ó«‘Òª Á∆ ⁄≈Á∆Ú≈∆ ”⁄Ø∫ ’º„ ’∂ ¡≈Ó ÒØ’ª «Úº⁄ ÎÀÒ≈«¬¡≈ ¡Â∂ Ó’Ï»Ò Ï‰≈«¬¡≈ Â∂ «√˪’ ÂΩ ”Â∂ ¡˜≈Á∆, Ï≈Ï∆ Á∆ ◊ºÒ ’∆Â∆Õ Í «‹Ú∂∫ «¬«Â‘≈√ Á∆ ◊Â∆ ¡º◊∂ ÚË∆ «¬‘ Ú∆ √ͺه ‘Ø«¬¡≈ «’ ¡√Ò∆¡Â Á∂ ͺ Ë ”Â∂ «¬‘ ¡˜≈Á∆, Ï≈Ï∆¡ª ’∞ºfi ı≈√ ‹Ó≈ Á∂ ÒØ’ª Ò¬∆ ‘∆ ‘ÈÕ «¬√∂ Ò¬∆ ’Ò≈, √≈«‘Â, ÓÈØ≥‹È ¡≈«Á Ú∆ «¬‘Ȫ ÒØ’ª º’ √∆«Ó ‘∞≥Á∂ ‹≈ ‘∂ ‘È ¡Â∂ ÍÀÁ≈Ú≈∆ ’≥Óª «Úº⁄ Òº◊∂ ÒØ’ «¬√ «Úº⁄Ø∫ ◊≈«¬Ï ‘È «’¿∞∫«’ ¡≈Ó «’Â∆ Ú√Ø∫ Ò¬∆ ª ‘≈Ò∂ Ú∆ ؇∆ Á≈ ÿØˇ Úº‚∆ √Óº«√¡≈Õ √Ø ‚±≥ÿ≈¬∆ ”⁄ Á∂«÷¡ª ¡√∆∫ Á∂ ÷ Á∂ ‘ª «’ √Ó≈¬∂ Á ≈∆ ‹Ø ¡˜≈Á∆ Á∆ ◊ºÒ ’Á∆ ‘À ¿∞‘ ’∂ÚÒ «¬≥È∆ ‘À «’ ‘ Ï≥Á≈ ÷∂‚ª, √≈«‘Â, ◊∆Â-√≥◊∆ ¡≈«Á ”⁄ «‘º√≈ ÒÀ √’Á≈ ‘À ¡Â∂ ÍÛ∑, √π‰, ◊≈, ÷∂‚ √’Á≈ ‘À Í Ù ‘À «’ ¿∞√ ’Øˇ ÍÀ√≈ ‘ØÚ∂Õ √Ø √Ó≈¬∂Á≈∆ Á∆ ¡˜≈Á∆ Á∆ ‘ºÁ «¬‘ ‘ÀÕ ¡‹Ø’∂ ÁΩ «Úº⁄ «’Â∆ ÒØ’ª Á∆ «’ √‘≈∂ «‹¿∞∫Á∆ «¬º’ ‹Ó≈ ’Øˇ ‘∆ «Ú‘Ò Á≈ √Óª ‘À ¡Â∂ ¿∞√ √Ó∂∫ ˘ «ÏÂ≈¿∞‰ Ò¬∆ ¿∞‘Ȫ ’Øˇ «’Â∆¡ª Á∆ Ò∞º‡ Á≈ ÍÀ√≈ Ú∆ ÏÊ∂≈ ‘ÀÕ «¬√∂ Ò¬∆ √Ó≈¬∂ Ò¬∆ «¬ºÊ∂ «¬º’ Ó≥‚∆ ÍÀÁ≈ ‘∞≥Á∆ ‘À «‹√ ’≈È ¡º‹ ÷∂‚ª Á∆ «¬º’ Úº‚∆ √È¡Â ¿∞µÌ∆ ‘ÀÕ ÷∂‚ √È¡Â √Ó≈¬∂ Á ≈ª Óπ È ≈«¯¡ª Á≈ Úº ‚ ≈ Ú√∆Ò≈ ω ’∂ ¿∞Ì∆ ‘ÀÕ «¬√∂ Ò¬∆ ÈÚ∂ ∫ -ÈÚ∂ ∫ ¡≈Ëπ « È’ √‡∂ ‚ ∆¡Ó, ◊≈¿∞∫‚, ÷∂‚ ’≥ÍÒÀ’√ ¡≈«Á ω ‘∂ ‘È ¡Â∂ ¿∞‘Ȫ Ò¬∆ ÒØÛ∆∫Á∆ ʪ ¡≈Ó ÒØ’ª ˘ ¿∞‹≈Û ’∂ ÷Ø‘∆ ‹≈ ‘∆ ‘ÀÕ ÷∂‚ª Á∂ √Ó≈È, ÷∂‚ √‡∂‚∆¡Ó, ÚÒ‚ ’ºÍª, ¡≈«Á ”⁄ ÷∂‚ √È¡Â Â∂ ’∞ºfi √Ó≈¬∂Á≈ ÿ≈‰∂ ⁄≥◊∆ Ó؇∆ ’Ó≈¬∆ ’ ‘∂ ‘ÈÕ «¬√∂ Ò¬∆ ÷∂ ‚ ª Á∆ «¬Ù«Â‘≈Ï≈˜∆ ”Â∂ Ï∂ « ‘√≈Ï≈ ÷⁄ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ‘À , Í«‘Òª ‡∆Óª Â∂ «÷‚≈∆¡ª Á∆ ÏØ Ò ∆ Òº ◊ Á∆ ‘À , «÷‚≈∆¡ª «Úº ⁄ Ó«‘≥ ◊ ∂ ÂØ ∫ Ó«‘≥ ◊ ≈ «Ú’‰ Á∆ ‘ØÛ Òº◊∆ ‘ج∆ ‘ÀÕ «¬‘ ¡ÀÚ∂∫ È‘∆∫ «’ ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ «Úº⁄ ‘∆ ÓÀ√∆ Â∂ ËØÈ∆ Ú◊∂ ’∞ºfi «÷‚≈∆ √≥√≈ Á∂ ¡Ó∆ ÒØ’ª «Úº⁄ Ù≈ÓÒ ‘ج∂ ‘ÈÕ √Ó≈¬∂Á≈ ÓπÈ≈¯∂ Á∆ ÁΩÛ ’≈È ‘∆ ¡≈͉∂ ◊≈‘’ª ˘ ÿØˇ «Á÷≈ ’∂ ìÓÈØ≥‹Èî ’Ú≈¿∞‰ Ò¬∆ ’¬∆ Ú≈ ÒØ’ª Á∂ ÿ „≈‘ ’∂ Ú∆ ¡÷≈Û≈ ω≈ Á∂‰ ÂØ∫ ◊∞∂‹ È‘∆∫ ’Á∂Õ √Ø ¡º‹ √Óº«√¡≈ «¬‘ ‘À «’ ÷∂‚ª Ó≥‚∆ Á∆ Â≈’ Á∂ Í»∆ Â∑ª Úº√ «Úº⁄ ‘È ¡Â∂ ÷∂‚ª Á≈ Ì«Úº÷ (Â∂ «¬√ È≈ˇ ‹∞Û∆¡ª ÒØ’ª Á∂ ¿∞‹≈Û∂ Â∂ Ò∞º‡ Á∆¡ª √Óº«√¡≈Úª Á≈ ‘ºÒ) «¬√˘ Ó≥‚∆ Á∆¡ª Â≈’ª ÂØ∫ Óπ’ ’≈¿∞‰ «Úº⁄ ‘∆ √≥ÌÚ ‘À È‘∆∫ ª Óπ· º ∆ Ì ËÈÍÙ» ÒØ’ª Á∂ ¿∞‹≈Û∂ ”Â∂ «¬√∂ Â∑ª ‘∆ ÂÓ≈Ù∂ Á∂÷Á∂ «‘‰◊∂Õ ‘π‰ È≈ Ì◊ «√ßÿ ÔØË∂ «¬Ê∂ ‹ßÓ‰∂ Ó≈Úª È∂ ‹ÁØ∫ ‹≈ÒÓª ¡æ Ó⁄≈¬∆ √≈‚∆ ËÂ∆ Óª ’πÒ≈¬∆ ¿πÁØ∫ ¡≈͉∆ ¡‰÷ «Á÷≈¬∆ ˜Ø ‹Ú≈È∆ ⁄≈Úª È∂ ‘π‰ Ì◊ «√ßÿ ÔØË∂ «¬Ê∂ ‹ßÓ‰∂ Ó≈Úª È∂Õ Ú‹Á∂ «¬È’Ò≈Ï Á∂ È≈∂ ◊Ø∂ ´æ’Á∂ «ÎÈ∂ «Ú⁄≈∂ ¿π‘ «ÎÁ∂ Á-Á Ó≈∂ «’Â∂ È≈ ÒæÌÁ∆¡ª Ê≈Úª È∂ ‘π‰ È≈ Ì◊ «√ßÿ ÔØË∂ «¬Ê∂ ‹ßÓ‰∂ Ó≈Úª È∂Õ «Ú⁄ ¡√À∫ÏÒ∆ ÏßÏ «◊≈¬∂ √≈∂ √πæÂ∂ ÒØ’ ‹◊≈¬∂Õ Ì≈ Ӫ Á∂ ’∂‘ ‹Ø ¡≈¬∂ ÒÀ∫Á∂ ÓΩ È≈ Ò≈Úª È∂ Ó≈⁄ B@AE 38 ‘π‰ È≈ Ì◊ «√ßÿ ÔØË∂ «¬Ê∂ ‹ßÓ‰∂ Ó≈Úª È∂ ’∆Â∂ ÷ÂÓ ÔØ«Ë¡ª ⁄Ø◊∂ ◊Ø∂ ‘∂ È≈ ’≈√∂ ‹Ø◊∂ ‹Ø ’«¡≈ √Ø ÌØ◊∂ ’Ó «ÚÁ∂Ù∆ ’≈Úª È∂ ‘π‰ È≈ Ì◊ «√ßÿ ÔØË∂ «¬Ê∂ ‹ßÓ‰∂ Ó≈Úª È∂Õ È≈ ◊Ø∂ ’Ϙ≈ ’È ¡◊ª‘ 鱧 ÔØË∂ ‘‡∂ È≈ ’Á∂ ͤª‘ 鱧 “Ï∆” ¿π‘Ȫ ËÂ∆ Óª 鱧 √∆ ’∆Â∆¡ª ‘æÊ∆ ¤≈Úª È∂ ‘π‰ È≈ Ì◊ «√ßÿ ÔØË∂ «¬Ê∂ ‹ßÓ‰∂ Ó≈Úª È∂Õ ÁÒÏ∆ «√ßÿ “Ï∆ IE@A@-AC@CF Ê∆¬∂‡ ¡Â∂ «ÎÒÓ ¡Á≈’≈ √ÀÓ¡» Ò ‹Ω‘È Á∆ ’ÀÈ‚∂ ≈ Î∂∆ √ÀÓ»¡Ò ‹Ω‘È Á≈ «Ê¬∂‡ √Ó≈‹ Á∂ ÁºÏ∂-’∞º⁄Ò∂ ¡Â∂ ‘≈Ù∆¡≈◊z√ ÒØ’ª Á∂ ‹∆ÚÈ ¡È∞ÌÚª Á∆ Ï≈ Í≈¿∞∫Á≈ ‘À Õ ‹≈ÂÍ≈ Á∂ «ÚÂ’∂ , Á«Ò Ï≈¬∆’≈‡, ’˜∂ Á∂ Ì≈ ‘∂ · Áº Ï ∂ «’√≈Ȫ ÚÒØ ∫ ’∆Â∆¡ª ‹ªÁ∆¡ª ÷πÁ’Ù∆¡ª ¡≈«Á «Ú«Ù¡ª ˘ ¡≈͉∂ È≈‡’ª «Úº⁄ Í∂Ù ’’∂ ¿∞‘ √Ó≈‹ Á∂ ÁºÏ∂ ’∞⁄Ò∂ ÒØ’ª Á∂ Ó√«Ò¡ª ˘ √≈‚∆ Ø ˜ ≈È≈ ◊º Ò Ï≈ Á∂ ’∂ ∫ Á «Úº ⁄ «Ò¡≈¿∞ ∫ Á≈ ‘À Õ ¿∞ √ Á∆ ’Ò≈ Á≈ Ó’√Á ÍÀ √ ≈ ’Ó≈¿∞ ‰ ≈ È‘∆∫ √◊Ø ∫ √Ó≈‹ «Úº ⁄ ⁄∂  È≈ ÍÀ Á ≈ ’È≈ ‘À Õ «Ê¬∂ ‡ ÂØ ∫ «ÏȪ √À Ó » ¡ Ò ‹Ω ‘ È È∂ ÈÀÙÈÒ ¡Ú≈‚ ‹∂± «ÎÒÓ ¡≥È∑∂ ÿØÛ∂ Á≈ Á≈È «Úº⁄ Ú∆ ’≥Ó ’∆Â≈ ‘ÀÕ √≈˘ «¬√ ◊ºÒ Á∆ Ï‘∞ ÷πÙ∆ ‘À «’ √ÀÓ»¡Ò ‹Ω‘È Ó≈⁄ ¡Â∂ ¡ÍzÀÒ Á∂ Ó‘∆«È¡ª «Úº⁄ ¡≈͉≈ «Ê¬∂‡ ÒÀ ’∂ ’ÀÈ∂‚≈ Á≈ ‡» ’∂◊≈Õ ¿∞‘Ȫ Á∆ «¬√ ’ÀÈ∂‚≈ Î∂∆ ˘ Ô» Ï∆ √∆ Á∂ ¬∂Ù∆¡È √‡º‚∆˜ «‚Í≈‡ÓÀ∫‡ «Úº⁄ √Ê≈Í ‘‹∆ ’Ω «√ºË» ÓÀÓØ∆¡Ò ÍzØ◊≈Ó ¡Â∂ ‘∆ ÙÓ≈ ÓÀÓØ∆¡Ò Î≈¿±∫‚∂ÙÈ ÚÒØ∫ √ͪ√ ’∆Â≈ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕ «¬√ ÂØ∫ «ÏȪ «¬√ È≈‡’ Î∂∆ ˘ ’≈ÓÔ≈Ï Ï‰≈¿∞‰ Ò¬∆ ≥◊Ó≥⁄ ’ÀÈ∂‚≈ (√∆), «Í’√ (√∆), «¬≥‚Ø-’ÀÈ∂‚∆¡È Ú’˜ ¡À√Ø√∆¬∂ÙÈ ‡ª‡Ø, Í≥‹≈Ï∆ «Ò‡∂∆ ¡À∫‚ ’Ò⁄Ò ¡À√Ø√∆¬∂ÙÈ «ÚÈ∆ÍÀµ◊ ÚÒØ∫ Óπ’≥ÓÒ √«‘ÔØ◊ «ÁºÂ≈ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕ √ÀÓ»¡Ò ‹Ω‘È Á∂ ’ÀÈ∂‚≈ Ì «Úº⁄ ‘؉ Ú≈Ò∂ ÍzØ◊≈Óª Á≈ Ú∂Ú≈ «¬√ Íz’≈ ‘À: Ú∆Ú≈, E Ó≈⁄ : Ô» Ï∆ √∆ «Úº⁄ ‘‹∆ ’Ω «√ºË» ÓÀÓØ∆¡Ò √ÀÒ∆Ú∂ÙÈ ¡≈Î Í≥‹≈Ï∆ √Ó≈◊Ó «Úº⁄ √ÀÓ»¡Ò ‹Ω‘È ÚÒØ∫ Í≥‹≈Ï «Úº⁄ ’∆Â∂ ‹≈ ‘∂ ¡≈͉∂ ’≥Ó Ï≈∂ ◊ºÒÏ≈ ’∆Â∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ «¬√ √Ó≈◊Ó «Úº⁄ ’ÀÈ∂‚≈ Á∆ Î√‡ È∂ÙȘ ¡≈«‡√‡ Ó≈◊Ø ’∂È Ú∆ ’ÀÈ∂‚≈ Á∆ Î√‡ È∂ÙȘ ’«Ó¿±«È‡∆ «Úº⁄ ’∆Â∂ ‹≈ ‘∂ ¡≈͉∂ ’≥Ó Á∆ ◊ºÒÏ≈ ’∂◊∆Õ ÁØ‘ª ’Ò≈’≈ª «Ú⁄’≈ «Ú⁄≈ª Á≈ ¡Á≈È ÍzÁ≈È √≈˘ √Ó≈‹ «Úº⁄ ÂÏÁ∆Ò∆ «Ò¡≈¿∞‰ Ò¬∆ ’Ò≈ Á∆ ÚÂØ∫ Ï≈∂ ÈÚ∆∫ √»fi ÍzÁ≈È ’∂◊≈Õ Ú∆Ú≈, E Ó≈⁄ Time: 6:00 - 7:30 PM Dorothy Somerset Studios Theatre 6361 University Boulevard, UBC, Vancouver Ù«È⁄Ú≈, AD Ó≈⁄ √∆ «Úº⁄ È≈‡’ª Á≈ ÍzØ◊≈ÓÕ Time: 2:00 PM - 4:00 PM Centre Stage, New City Hall 13450 - 104 Ave., Surrey (F@D) FDD-BDG@ ¡ÀÂÚ≈, BI Ó≈⁄: ‡ª‡Ø «Úº⁄ È≈‡’ª Á≈ ÍzØ◊≈ÓÕ «¬‘ ÍzØ◊≈Ó «¬≥‚Ø-’ÀÈ∂‚∆¡È Ú’˜ ¡À√Ø√∆¬∂ÙÈ ‡ª‡Ø ÚÒØ∫ Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ, ≈‹◊∞» ¡Â∂ √π÷Á∂Ú Á∆ Ô≈Á «Úº⁄ ’Ú≈«¬¡≈ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕ Time: 2:00 PM - 4:00 PM Pearson Theatre, Brampton DAF-GBA-IFGA ‹ª DAF-G@D-@GDE ¡ÀÂÚ≈ E ¡ÍzÀÒ: «ÚºÈ∆ÍÀµ◊ «Úº⁄ È≈‡’ª Á≈ ÍzØ◊≈ÓÕ «¬‘ ÍzØ◊≈Ó Í≥‹≈Ï∆ «Ò‡∂∆ ¡À∫‚ ’Ò⁄Ò ¡À√Ø√∆¬∂ÙÈ «ÚÈ∆ÍÀµ◊ ÚÒØ∫ ’Ú≈«¬¡≈ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕ Time: 2:00 PM The Manitoba Museum, Auditorium, 190 Rupert Avenue B@D-DBA-AEB@ ‹ª B@D-DHH-FIF@ ¡ÀÂÚ≈ AB ¡ÍzÀÒ: ’ÀÒ◊∆ «Úº⁄ È≈‡’ª Á≈ ÍzØ◊≈ÓÕ «¬‘ ÍzØ◊≈Ó ÍzØ◊À«√Ú ’Ò⁄Ò ¡À√Ø√∆¬∂ÙÈ ’ÀÒ◊∆ ÚÒØ∫ ’Ú≈«¬¡≈ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕ Time: ÁπÍ«‘ 鱧 Orpheus Theatre, SAIT College D@C-DEE-DBB@ For advertisement and donations contact DEVINDER TOOR 416-902-9372 HARBANS SINGH 416-817-7142 Email: [email protected] Om Parkash Sharma 647-891-8500 Email : [email protected] Pro-People Arts Project Media Group “Sarokaran Di Awaz” Newspaper 29 Mapleview Ave Brampton Ontario Canada L6R 1M2 Email: [email protected] Website: www.ppapmg.com √ßÍ≈Á’ Óß‚Ò (¡≈È∂∆) Ó≈. Ì‹È «√ßÿ ’ÀÒ◊∆, ¡Òχ≈ Ó≈√‡ ÏÒÏ∆ «√ßÿ «◊æÒ D@C-DEE-DBB@ ‘È∂’ Ë≈Ò∆Ú≈Ò, «ÚßÈ∆ÍÀ◊ Ó≈È∆‡ØÏ≈ ‘Ïß√ «√ßÿ B@D-DHH-FIF@ DAF-HAG-GADB ◊πÏ⁄È «√ßÿ Ï≈Û Á∂«ÚßÁ ± D@C-DG@-BFBH DAF-I@B-ICGB ÏÒ«‹ßÁ «√ßÿ √π÷«ÚßÁ «√ßÿ «„æÒØ∫ ◊z≈«Î’√ «‚˜≈«¬È ‹√Íz∆ Ë≈Ò∆Ú≈Ò +IA-IBAFG-BIEIH √π÷Á∂Ú «√ßÿ √ß˱ [email protected] “√Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜” ¡ıÏ≈ «Ú⁄ ¤Í∆¡ª ⁄È≈Úª È≈Ò √ßÍ≈Á’∆ ÏØ‚ Á≈ √«‘Ó ‘؉≈ ˜±∆ È‘∆∫Õ Ó≈⁄ B@AE √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ 39 ÓØÁ∆ ‘’»Ó ںÒ∫Ø ˜Ó∆Ȫ, ‹≥◊Ò ”Â∂ fi͇‰ Ò¬∆ ’≈˘È∆ «Ù’≥‹≈ ‘Ø ’«√¡≈ ¡ÀÈ.’∂. ‹∆ ÏÂ≈ÈÚ∆ ‘≈’Óª ÚºÒØ∫ Ì≈ «Úº⁄ ‹Ï∆ ˜Ó∆Ȫ ◊z«‘‰ ’È Á∆ Ù∞»¡≈ AHID «Úº⁄ Ï≥◊≈Ò ’Ø‚ Á∂ À◊Ò » Ù ∂ È Èß. A È≈Ò ‘ج∆Õ «¬√ À◊Ò » Ù ∂ È Á∂ «‘ √≈Ó≈‹∆ √’≈ Á∂ ¡«Ë’≈∆¡ª ˘ ““√Û’ª, È«‘ª ¡Â∂ ‘Ø ‹ÈÂ’ Ó≥ÂÚª Ò¬∆ Ú≈‹Ï ’∆Ó ”Â∂ ˜Ó∆Ȫ ‘≈√Ò ’È Á≈ ‘º’”” Á∂ «Áº  ≈ «◊¡≈Õ AHID Á≈ ˜Ó∆È ¡«Ë◊z « ‘‰ ’≈˘È Í≈√ ’È Âº ’ ÏÂ≈ÈÚ∆ ‘≈’Óª È∂ ˜Ó∆È ◊z«‘‰ ’È Á∂ Úº÷ Úº÷ ͺ÷ª Ï≈∂ ¡º· ‘Ø ’≈˘È Í≈√ ’∆Â∂Õ AHID Á∂ ’≈˘È Á≈ Óπº÷ Ó’√Á Óπ¡≈Ú˜∂ Á∆ ’Ó ˘ ÿº‡ º÷‰≈ √∆Õ «¬√ ’≈˘È Á∂ Í≈√ ‘؉ ÂØ∫ Ï≈¡Á √≥ È AIDH º ’ ÏÂ≈ÈÚ∆ ‘≈’Óª È∂ «¬√ «Úº ⁄ I Ú≈∆ √Ø Ë ª ’∆Â∆¡ªÕ «¬√ ÂØ∫ Ï≈¡Á Ì≈Â∆ ‘≈’Óª È∂ √≥È AIHD º’ «¬√ «Úº⁄ I Ú≈ «Î √Ø˪ ’∆Â∆¡ªÕ √≈Ò AIHD Á∆ √ØË √Ì ÂØ∫ Ó‘ºÂÚÍ»È √∆Õ ¡√Ò «Úº⁄ «¬‘ ¿∞‘ √Óª √∆, ‹ÁØ∫ “«ÓÒ∆-‹∞Ò∆ ¡Ê «ÚÚ√Ê≈” ¡Â∂ “‹ÈÂ’ ÷∂  ˘ ¡Ê⁄≈∂ Á∆¡ª ÏπÒÁ ß ∆¡ª ”Â∂ º÷‰” Á∂ √≥’ÒÍ ‘ΩÒ∆ ‘ΩÒ∆ «Â¡≈◊∂ ‹≈ ‘∂ √È ¡Â∂ “Ó≥‚∆ Á∆¡ª Ù’Â∆¡ª” ˘ ÷πÒ º ∑ «ÁºÂ∆ ‹≈ ‘∆ √∆Õ “√ÚÀ - «ÈÌÂ≈” Á∂ È≈¡«¡ª Á∆ ʪ «ÚÁ∂Ù∆ Í»‹ ≥ ∆, «ÚÁ∂Ù∆ Â’È∆’ ¡Â∂ «ÚÁ∂Ù∆ ÚÍ≈ È≈Ò ÷πÒ º ∑ ’∂ ‘∂ ‹ «Ú÷≈«¬¡≈ ‹≈ «‘≈ √∆Õ «Èº ‹ ∆’È, ¿∞ Á ≈∆’È ¡Â∂ √≥√≈∆’È Á∆¡ª È∆Â∆¡ª Ò≈◊» ’È Á≈ ÍÀÛ≈ Ï≥«È∑¡≈ ‹≈ «‘≈ √∆Õ «¬√ Ò¬∆ AIHD «Úº⁄ «¬√ ’≈˘È «Úº⁄ ’∆Â∆¡ª √Ø˪ ≈‘∆∫ «¬º’ Í»≈ ⁄À͇ (Èß. G) «Èº‹∆ ¡Â∂ √’≈∆ ’≥ÍÈ∆¡ª Ò¬∆ ˜Ó∆È ◊z « ‘‰ ’È Á∆ Í«’«¡≈ Ï≈∂ , ‹Ø«Û¡≈ «◊¡≈Õ AHID Á≈ ’≈˘È √’≈ ˘ «’√∂ Ú∆ ““‹ÈÂ’ «‘ºÂ”” Ò¬∆ «’√≈Ȫ Á∆ ˜Ó∆È ‹Ï∆ ◊z«‘‰ ’È Á≈ ‘º’ «Á≥Á≈ √∆Õ ““‹ÈÂ’ «‘ºÂ”” Á∆ ’ج∆ Í«Ì≈Ù≈ È‘∆∫ «ÁºÂ∆ ◊¬∆ √∆Õ ‘∞’Ó≈Ȫ Á∆ «¬º¤≈ ‘∆ “‹ÈÂ’ «‘ºÂ“ √∆Õ «¬√ ’≈˘È «‘ ˜Ó∆È ◊z«‘‰ ’È ÂØ∫ Í«‘Òª «¬º’ √’≈∆ ¡«Ë’≈∆ ˜Ó∆È ¡«Ë◊«‘‰ ’∞Ò’ À ‡, ÚºÒ∫Ø ÍzÌ≈Ú ˜Ó∆È Ó≈Ò’ª ÂØ∫ ÁØ Ú≈ «¬Â≈˜ Ó≥◊∂ ‹ªÁ∂ √È, ‹Ø ¡’√ √Ó∆ √π‰Ú≈¬∆ ÂØ∫ Ï≈¡Á ºÁ ’ «ÁºÂ∂ ‹ªÁ∂ √ÈÕ «¬√ ÂØ∫ Ï≈¡Á ˜Ó∆È Á≈ Óπ¡≈Ú˜≈ «‘ ’È √Ó∂∫ Ú∆ ÍzÌ≈«Ú «’√≈È ¡≈͉∆ ≈¬∂ Á∂ √’Á∂ √ÈÕ Í≥‹≈Ï √’≈ È∂ Óπ¡≈Ú˜≈ «‘ ’È Ò¬∆ «˜Ò∑ ≈ ͺ Ë ”Â∂ «‚͇∆ ’«ÓÙÈ Á∆ ÍzË≈È◊∆ ‘∂· ’Ó∂‡∆¡ª ω≈¬∆¡ª ‘Ø ¬ ∆¡ª √È, «‹√ «Úº ⁄ ÍzÌ≈«Ú «Í≥‚ª Á∂ √Í≥⁄, ‘Ò’∂ Á≈ «ÚË≈«¬’ ¡Â∂ √≥√Á ÓÀ∫Ï ¡Â∂ Ó≈Ò Ó«‘’Ó∂ Á∂ ¡«Ë’≈∆ Ù≈ÓÒ ‘∞≥Á∂ √ÈÕ Óπ ¡ ≈Ú˜≈ «‘ ’È Á≈ Ú∆ ’Ø ¬ ∆ «È√«⁄ ÍÀÓ≈È≈ È‘∆∫ ω≈«¬¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √∆Õ ¿∞‹ÛÈ Ú≈Ò∂ «’√≈Ȫ Á∂ ÓπÛ-Ú√∂Ï∂ Á≈ ’ج∆ ÍzÏË ≥ È‘∆∫ √∆Õ ¡≈͉∆ ؘ∆؇∆ Ò¬∆ ÷∂Â∆Ï≈Û∆ ”Â∂ «ÈÌ Ó˜Á»ª Á≈ ∞˜◊≈ ÷πº√ ‹≈‰ ”Â∂ Ú∆ ¿∞‘Ȫ Ò¬∆ Óπ¡≈Ú˜∂ Á∆ ’ج∆ «ÚÚ√Ê≈ È‘∆∫ √∆Õ √ªfi∆¡ª ˜Ó∆Ȫ, «‹‘Ȫ Á∆ Ó≈Ò’∆ √’≈ ‹ª Í≥⁄≈«¬Â Á∂ Ȫ ÏØÒÁ∆ ‘À, Í Í≥ ⁄ ≈«¬Â∆ ≈‹ ’≈˘È «‘ «‹‘Ȫ Á≈ «¬º’ «Â‘≈¬∆ «‘º√≈ «Í≥‚ Á∂ Ï∂˜Ó∆È∂ Á«Ò ÷∂ ӘÁ»ª ˘ ·∂’∂ ”Â∂ Á∂‰ Ò¬∆ ≈÷Úª º«÷¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘À, ◊z«‘‰ ’∆Â∂ ‹≈‰ ”Â∂ Ú∆ Ï∂˜Ó∆È∂ ÷∂ Ә»Áª Ò¬∆ ’ج∆ Óπ¡≈Ú˜≈ È‘∆∫ √∆ «ÁºÂ≈ ‹ªÁ≈Õ ‹∂’ ’ج∆ ˜Ó∆È Ó≈Ò’ Óπ¡≈Ú˜∂ Á∆ ’Ó ‹ª ¿∞√ «Úº⁄∫Ø Ï‰Á∂ «‘º√∂ Ï≈∂ √«‘Ó ȑ∆∫ ‘∞Á ≥ ≈ ª Ó≈ÓÒ≈ ÎÀ√Ò∂ Ò¬∆ «˜Ò∑≈ ‹º‹ Á∆ ¡Á≈Ò «Úº⁄ Ì∂‹ «ÁºÂ≈ ‹ªÁ≈ √∆Õ ÒØ ’ -ÁØ ÷ ∆ ¡≈«Ê’ È∆Â∆¡ª ˘ “Ó≈ÈÚ∆ «⁄‘≈” Í«‘È≈¿∞‰ Ò¬∆ ÿ«Û¡≈ ÈÚª ’≈˘È AHID Á∂ ˜Ó∆È ¡«Ë◊z « ‘‰ ’≈˘È «Úº⁄ √Ø˪ ’È √Ï≥Ë∆ ‘∞’Ó≈È ‘Ò«’¡ª «Úº ⁄ «Ú⁄≈-⁄⁄≈ AIH@«Ú¡ª «Úº⁄ Ù∞» ‘Ø ◊¬∆ √∆Õ «¬√ Á∆ Óπ÷ º Ú‹∑≈ ʪ Íπ ʪ ‹Ï∆ ˜Ó∆Ȫ ◊z«‘‰ ’∆Â∂ ‹≈‰ «Ú∞ºË ¿∞µ·∂ ÒØ’- √≥ÿÙª È≈Ò È«‹º·‰ Á∆ Ó‹Ï»∆ √∆Õ “ÓπÒ’ Á∂ «Ú’≈√ Ò¬∆ ’∞Ï≈È∆“ Á∆ ÁÒ∆Ò ’≈◊ È‘∆∫ √≈Ï ‘Ø ‘∆ √∆, Íz Ø ‹ À ’ ‡ª Ò¬∆ ¿∞ ‹ ≈Û∂ ÒØ ’ „∞ ’ Ú∂ ∫ Óπ¡≈Ú‹∂ ¡Â∂ ÓπÛ Ú√∂Ï∂ Á∆ Ó≥◊ ’ ‘∂ √ÈÕ Òº◊̺◊ C@ √≈Ò Á≈ ÒßÓ≈ ¡√≈ √’≈, Í≈Ò∆Ó≈È∆ ’Ó∂‡∆¡ª, ≈‹∆ÈÂ’ Í≈‡∆¡ª ¡Â∂ ◊À √’≈∆ √≥√Ê≈Úª- ‹Ø Óπº÷ ÂΩ ”Â∂ «¬√ Ò؇» «È˜≈Ó Á≈ ‘∆ «‘º√≈ ‘È, ¡Â∂ «¬√ ˘ ω≈¬∆ º÷‰, «¬√Á≈ Ó»‘ ≥ -ÓºÊ≈ √≥Ú≈È, ÒØ ’ -ËØ ‘ ∆ ¡≈«Ê’ √π Ë ≈ª Á∆ ˜«‘∆Ò∆ ◊ØÒ∆ ÷≥‚ «Úº⁄ ÒÍ∂‡ ’∂ ÒØ’ª Á∂ √≥ÿª «Úº⁄ ¿∞Â≈È ‹ª “Ó≈ÈÚ∆ Óπ÷‡ Ω ∂ ‘∂· ¡≈«Ê’ √πË≈“ Ò≈◊» ’È Á∆¡ª ÓπÁ¬ º ∆ ‘È, È≈Ò «Ú⁄≈ Ú‡ªÁ≈ ’È ÂØ∫ Ï≈¡Á, ““Ú≈‹Ï Óπ¡≈Ú˜∂ Á≈ ‘º’ ¡Â∂ ˜Ó∆È ¡«Ë◊z«‘‰ ¡Â∂ ÓπÛ Ú√∂Ï∂ «Úº⁄ Í≈ÁÙÂ≈ Ï≈∂ ’≈˘È-B@AC”” ÿ«Û¡≈ «◊¡≈Õ «ÚÙ∂Ù ◊ºÒ «¬‘ ‘À «’ Í≈Ò∆ÓÀ ∫ ‡ Á∆¡ª «‹‘Ȫ √Ê≈¬∆ ’Ó∂ ‡ ∆¡ª «Úº ⁄ «¬‘ ’≈˘È G √≈Ò «Ú⁄≈∂ ‹≈‰ ÂØ∫ Ï≈¡Á ¡≥ÂÓ »Í «Úº⁄ Í≈√ ’∆Â≈ «◊¡≈, ¿∞ ‘ Ȫ Á∂ Óπ ÷ ∆ Ì≈‹Í≈ Á∂ ¡≈◊» ’«Ò¡≈‰ «√≥ÿ ¡Â∂ √z∆ÓÂ∆ Óπ«ÓÂ≈ Ó‘≈‹È √ÈÕ ’ª◊√ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ‘∂ · Ò∆ Ô».Í∆.¬∂. √’≈ ¡Â∂ ¿∞√Á∂ √«‘ÔØ◊∆¡ª È∂, B@AC «Úº⁄ Í≈√ ’∆Â∂ «¬√ ÈÚ∂∫ ˜Ó∆È ¡«Ë◊z«‘‰ ’≈˘È Á∂ ‘∂· «Ò÷∂ ͺ÷ª ˘ ¿∞Ì≈ ’∂, «¬√ ˘ ÒØ’-«‘ÂÀÙ∆ Ú‹Ø∫ ¿∞Ì≈«¡≈: (¿) «’√∂ «Èº‹∆ ’≥ÍÈ∆ Ò¬∆ ˜Ó∆È ◊z«‘‰ ’È Ò¬∆ ÿº‡Ø ÿº‡ H@ Î∆√Á∆ ¡Â∂ ‹ÈÂ’-«Èº‹∆ Ì≈¬∆Ú≈Ò∆ ’≥ÍÈ∆ Ò¬∆ G@ Î∆√Á∆ ÍzÌ≈«Ú ˜Ó∆È Ó≈Ò’ª Á∆ ¡◊≈¿±∫ √«‘ÓÂ∆ ˜»∆; (¡) √Ï≥Ë «¬Ò≈’∂ Á∆ ◊≈Ó Í≥ ⁄ ≈«¬Â, È◊ Í≈«Ò’≈ ‹ª È◊ «È◊Ó È≈Ò √Ò≈‘ ÓÙÚ∂ ≈‘∆∫, Íz‹ Ø ’ À ‡ Á∂ “√Ó≈«‹’ Íz Ì ≈Úª Ï≈∂ ‹≈«¬˜≈ «Í؇” ¡Â∂ «¬‘Ȫ ÍzÌ≈Úª Á∂ ÍzÏË ≥ È (M Ï≈∂ «Í؇ «Â¡≈ ’È≈ «¬‘Ȫ Á∂ ¡≈Ë≈ ”Â∂ ‹È-√π‰Ú≈¬∆ ’È≈ ¡Â∂ Ó≈«‘ª Á∂ «¬º’ ◊∞Í º ÂØ∫ ≈¬∂ ÒÀ‰≈; (¬) «√≥‹≈¬∆ ‘∂·Ò∆ ¡Â∂ Ï‘∞Î√Ò∆ ˜Ó∆È ◊z«‘‰ ’È ÂØ∫ Í«‘Òª ÌØ‹È √πº«÷¡≈ Ô’∆È∆ ω≈¿∞‰ Ò¬∆ „∞’Ú∂∫ ’ÁÓ ⁄π’ º ‰∂Õ (√) Óπ Û -Ú√∂ Ï ∂ √Ï≥ Ë ∆ «ÍØ ‡ «Â¡≈ ’È≈Õ ÌÓ ‹≈Ò ÍÀ Á ≈ ’È Ò¬∆ «ÒÙ’-ÍπÙ’, ‘’∆’ª «¬√ ÂØ∫ ¿∞Ò‡ ÏÂ≈ÈÚ∆ ‘≈’Óª Á∂ Ú∂Ò∂ ÂØ∫ ÒÀ ’∂, ‘∞‰ º’ ˜Ó∆È ¡«Ë◊z«‘‰ ’≈˘Èª Á∆ «¬º’ Â≥Á √ªfi∆ ‘∆ ‘À- «¬‘Ȫ ˘ Ò≈◊» ’È Á∆ «˜≥ÓÚ ∂ ≈∆ ¡Â∂ ¡«Ë’≈ Óπ’Ó ≥ Ò »Í «Úº ⁄ ¡≈Í≈Ù≈‘ ≈‹ ¡Â∂ ¿∞ √ Á∆ ¡Î√Ù≈‘∆ Á∂ ‘ºÊª «Úº⁄ ‘∆ ‘ÀÕ B@AC Á≈ ’≈˘È Ú∆ «¬√ ÂØ ∫ Úº ÷ È‘∆∫Õ ¿∞ÍØ’Â ““ÒØ’ «‘ÂÀÙ∆““ ͺ÷ Ú∆ Í»∆ Â∑ª ¡Î√Ù≈‘∆ Á∆ Ó˜∆ Á∂ ÓπÊ≈‹ ‘È, «‹Ú∂∫: (¿) √Ó≈«‹’ Íz Ì ≈Úª Ï≈∂ ‹≈«¬‹≈ ¡Â∂ ÍzÏË ≥ È «Í؇ª Â∂ ‹È√π‰Ú≈¬∆ ¡Â∂ «¬‘Ȫ Á∆ «¬º’ Ó≈‘ ◊∞Í º ÚºÒ∫Ø ÿØ÷ ÍÛÂ≈Ò ’∆Â∂ ‹≈‰ Á≈ Íz≈ÚË≈È ’∆Â≈ «◊¡≈ ‘À, Ó≈‘ ◊∞Í º ˘ «¬‘ Ú∆ ‘º’ «ÁºÂ≈ «◊¡≈ ‘À «’ ¿∞‘ Íz‹ Ø ’ À ‡ Á∂ √≥Ì≈Ú √Ó≈«‹’ ‘‹∂ ¡Â∂ Ò≈̪ ˘ «Ë¡≈È «Úº⁄ º÷«Á¡ª, Íz‹ Ø ’ À ‡ Ï≥Á ’È Á∆ «√Î≈Ù Ú∆ ’ √’Á≈ ‘À, Í ¡Î√Ù≈‘∆ Ò¬∆ «¬‘ «√Î≈Ù Ó≥ȉ≈ ˜»∆ È‘∆∫ ‘ÀÕ √Ï≥Ë ¡«Ë’≈∆ «¬º’ «Ò÷Â∆ ‘∞’Ó ‹≈∆ ’’∂ ÒØ’ª ¡Â∂ Ó≈‘ ◊∞ºÍ Á∂ «ÚØË ˘ ÁÎÈ ’ √’Á≈ ‘ÀÕ Ò≈˜Ó∆ ‘∆ ÍzØ‹À’‡ Ó≈Ò’ª Á∆ «√¡≈√∆ Í‘∞⁄ ≥ ¡Â∂ ÁΩÒ Á≈ ÍzÌ≈Ú «¬√ ’≥Ó «Úº⁄ ¿∞‘Ȫ ˘ √‘≈¬∆ ‘∞≥Á≈ ‘ÀÕ (¡) ÍzÌ≈«Ú ˜Ó∆È Ó≈Ò’ª Á∆ ¡◊≈¿±∫ √«‘ÓÂ∆, √Ó≈«‹’ ÍzÌ≈Úª Ï≈∂ ‹≈«¬˜≈ ¡Â∂ ÍzÏ≥ËÈ «Í؇, ‹È√π‰Ú≈¬∆ ¡Â∂ ÌØ‹È √πº«÷¡≈ Ô’∆È∆ ω≈¿∞‰ Á∆¡ª ÓÁª, √’≈ ÚºÒ∫Ø «¬√ ’≈˘È Á∆ Ë≈≈ D@ «‘ «’√∂ Ú∆ Íz‹ Ø ’ À ‡ ˘ ““¡«Â ˜»∆““ ¡ÀÒ≈È ’∂ ºÁ ’∆Â∆¡ª ‹≈ √’Á∆¡ª ‘ÈÕ Í»≥‹∆ÍÂ∆¡ª Á∂ ÁÏ≈¡ ‘∂· ’≈˘È ”⁄ ÂÏÁ∆Ò∆¡ª BF √Â≥Ï B@AC ˘ Í≈√ ‘ج∂ ““Ú≈‹Ï Óπ¡≈Ú˜∂ Á≈ ‘º’ ¡Â∂ ˜Ó∆È ¡«Ë◊z « ‘‰ ¡Â∂ Óπ Û -Ú√∂ Ï ∂ «Úº ⁄ Í≈ÁÙÂ≈ Ï≈∂ ’≈˘È-B@AC”” Á∆ ¡‹∂ «√¡≈‘∆ Ú∆ È‘∆∫ √π’ º ∆ √∆ «’ CA Á√≥Ï B@AD ˘ ÓØÁ∆ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ‘∂ · Ò∆ Ì≈‹Í≈ √’≈ È∂ «¬º ’ ¡≈‚∆ÈÀ∫√ ‹≈∆ ’’∂ «¬√ ˘ Óπ’Ó ≥ Ò »Í «Úº⁄ ÏÁÒ «ÁºÂ≈ ¡Â∂ AHID Ú≈Ò∂ ’≈˘È È≈ÒØ∫ Ú∆, «’√≈Ȫ Ò¬∆ ÏÁ √«ÊÂ∆ ÍÀÁ≈ ’ «ÁºÂ∆Õ «¬√ ¡≈‚∆ÈÀ∫√ ≈‘∆∫ ’∆Â∆¡ª ◊¬∆¡ª ÂÏÁ∆Ò∆¡ª Á∂ Ú∂Ú∂ «¬√ Íz’≈ ‘È: óÍ≥‹ «’√Ó Á∂ ÍzØ‹À’‡ª Ò¬∆ ◊z«‘‰ ’∆Â∆¡ª ‹≈‰ Ú≈Ò∆¡ª ˜Ó∆Ȫ ¡Â∂ «Èº ‹ ∆ ¡Â∂ ‹ÈÂ’-«Èº ‹ ∆ Ì≈¬∆Ú≈Ò∆ ÷∂ Á∆¡ª ’≥ÍÈ∆¡ª Ò¬∆ «È√«⁄ Î∆√Á∆ ˜Ó∆È Ó≈Ò’ª ÂØ ∫ ¡◊≈¿±∫ ˜≈Ó≥Á∆ ‘≈√Ò ’È, √Ó≈«‹’ ÍzÌ≈Úª ¡Â∂ ¿∞‘Ȫ Á∂ ÍzÏ≥ËÈ Ï≈∂ «Í؇ «Â¡≈ ’È, ‹È-√π‰Ú≈¬∆ ¡Â∂ Ó≈‘ª Á∂ ◊∞ºÍ ÂØ∫ ÿØ÷ ÍÛÂ≈Ò (Ï≈’∆ √¯≈ BC ”Â∂) √Ø’≈ª Á∆ ¡≈Ú≈˜ Ó≈⁄ B@AE 40 ’∆ √Ú≈≈‹ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ ’ √’∂◊∆ ¡≈Í? ◊∞Ó∆ «√≥ÿ ÍÒ≈‘∆ ’∞fi º ◊ºÒª ª ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ Í≈‡∆ Á∆ «ÁºÒ∆ «ÚË≈È √Ì≈ ⁄؉ª «Úº⁄ «‹ºÂ È∂ √≈Î ’ «ÁæÂ∆¡ª ‘ÈÕ Í«‘Ò∆ «¬‘ «’ Á∂ Ù Á≈ ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ Á∂Ù Á∆¡ª ≈‹È∆Â’ Í≈‡∆¡ª Á∂ Ò≈∂ Òº«Í¡ª ÂØ∫ Á∞÷ º ∆ ‘Ø ⁄∞’ º ≈ ‘À ¡Â∂ Á∂Ù Á∂ È∂Â≈Úª ¿∞√˘ «¬≥È≈ ’∞ ⁄±‚ ≥ ’∂ ÷≈ «Ò¡≈ ‘À «’ ¿∞√ Á≈ ÌØ√≈ «¬Èª∑ È∂Â≈Úª ÂØ∫ «‹Ú∂∫ ÷ÂÓ ‘Ø ⁄∞’ º ≈ ‘ÀÕ ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ ÌÒ≈ ¿∞√ «’√Ó Á∂ È∂Â≈Úª ¿∞Â∂ ¡≈͉∆ √∞«º ÷¡≈ Á≈ ÌØ√≈ «’Ú∂∫ ’∂, «‹‘Û∂ ÷∞Á ¡≈͉∆ √∞«º ÷¡≈ Ò¬∆ ¡≈͉∂ ÏØfi∂ «Úº⁄ «Í√ÂΩÒ, ∆Ú≈ÒÚ º÷‰ Ò¬∆ Әϱ ‘ÈÕ ÓØÁ∆ √’≈ Á∂ AB Ó≥Â∆ ¡≈͉∂ ’ØÒ Ó«‘≥◊∂ Á∂√∆ «ÚÁ∂√∆ ‘«Ê¡≈ ‘ Ú∂Ò∂ ⁄∞’ º ∆ «ÎÁ∂ ‘ÈÕ ¡≈͉∆ √∞«º ÷¡≈ Á∂ È≈Ó ¿∞ º ∂ GE √≥√Á ÓÀ∫Ï , «‹Èª∑ «Úº⁄∫Ø FC Ì≈‹Í≈ È≈Ò √Ï≥Ë ‘È ’ØÒ C@@@ ∞ͬ∂ Á∆ ’∆Ó ÂØ∫ ÒÀ’∂ «Â≥È Òº÷ Á∆ ’∆Ó º’ Á∂ ‘«Ê¡≈ ‘È, «‹Èª∑ «Úº⁄ √≈’Ù∆ Ó‘≈≈‹ ¡Â∂ ÔØ◊∆ ¡«ÁºÂ≈È≈Ê Á∂ È≈Ó Ú∆ Ù≈ÓÒ ‘ÈÕ √≥√Á «Úº⁄ √Ì ÂØ∫ ÚºË AB ‘«Ê¡≈ [◊≥È] ≈‹ÚËÈ «√≥ÿ ≈·Ø ’Ø Ò ‘È ¡Â∂ ¡Ω  √≥ √ Á ͫ¿±Ù≈ ‹∂ÙÚ∆ ’ØÒ F ‘«Ê¡≈ ‘ÈÕ Á±‹∆ ◊ºÒ «¬‘ «’ Ì∞÷ º , È≥◊ Á∂ √Â≈¬∂ ¡≈Ó Í«Ú≈ª Á∂ ÒØ’, ¡≈͉∂ Ú◊∂ √Ë≈È ÒØ’ª «Ú⁄Ø∫, «Ú≈«¬Â∆ È∂Â≈Úª Á≈ ÏÁÒ ÒºÌ‰ Òº◊ ͬ∂ ‘ÈÕ Í∂Ù≈Ú È∂Â≈ È∂Â≈«◊∆ ˘ «’ºÂ∂ Ú‹Ø ¡ÍÈ≈ ⁄∞’ º ∂ ‘È ¡Â∂ ¡≈͉∂ Í«Ú≈ Á∂ ‹∆¡ª ˘ ‘∆ ¡≈͉∆ «√¡≈√ «Úº⁄ ¡º◊∂ «Ò¡≈¿∞‰≈ ⁄≈‘∞Á ≥ ∂ ‘ÈÕ Âª «’ ¿∞Ȫ∑ ‹Ø ’∞fi √≈Òª ϺË∆ «√¡≈√”⁄ Ï∆«‹¡≈ ‘À, ‹Ø ’∞fi ÒØ’ª Ò¬∆ ’∆Â≈ ‘À ’«Ê √Ó≈‹ √∂Ú≈ Á∂ È≈Ó ¿∞Â∂ , ¿∞Ȫ∑ ¿∞Â∂ ¡«‘√≈È «‹‘≈ ’’∂, ¿∞√Á≈ Ó∞Ò º ¿∞·≈ √’‰Õ «¬≥‹ ’È È≈Ò √Ó≈‹ «Úº⁄ È∂Â≈Úª Á≈ ‹Ø «¬º’ «ÚÙ∂Ù Ú◊ ÍÀÁ≈ ‘Ø «◊¡≈ ‘À, ¿∞√ ˘ ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ «¬º’ ⁄À«Ò≥‹ Á∂‰ Òº◊∂ ‘ÈÕ Â∆‹∆ ◊ºÒ «’ ¡≈Ó ÒØ’ ’≈Í؇ ∂ ‹◊ Á∆¡ª ⁄Ò≈’∆¡ª ˘ √Ófi‰ Òº◊ «Í¡≈ ‘À ¡Â∂ «¬‘ ◊ºÒ Ú∆ ¿∞√Á∂ ÷≈È∂ «Úº⁄ ÿ ’ ⁄∞’ º ∆ ‘À «’ √’≈∆ Ó≥‚Ò∆, ’≈Í؇ ∂ ‹◊ ¡Â∂ «ÁºÒ∆ ‹ª Á∂Ù Á∂ Úº‚∂ Ù«‘ª «Úº⁄ ËΩ∫√ ˺’∂ È≈Ò ¡≈͉≈ ‘º’ ‹Ó≈∑ ’∂ ÏÀ·∂ È∂Â≈◊È ‘∆ ¿∞Ȫ∑ ˘ ÁØ‘∆∫ ‘ºÊ∆∫ Ò∞‡ º ‘∂ ‘ÈÕ ¡Â∂ Á∂Ù «Ú⁄Ò∆ «¬‘ «Âº’Û∆ ‹ÁØ Ú∆ ∫ ⁄≈‘∞Á ≥ ∆ ‘À, «‹Ú∂∫ ⁄≈‘∞Á ≥ ∆ ‘À Á∂Ù ¿∞Â∂ ≈‹ ’Á∆ ‘À, ÷∆Á∂ ‘ج∂ Ó∆‚∆¡≈ , Í∞«Ò√, ÍÃÙ≈ÙÈ ≈‘∆, ‹Ø ‹∆¡ ¡≈«¬¡≈, ¡Â∂ «‹Ú∂∫ ‹∆¡ ¡≈«¬¡≈ ¿∞√∂ „≥◊ È≈Ò Á∂Ù Á∂ ’≈˘È ˘ ÂÃÛ Ø ÓØÛ’∂, ¡≈͉∂ «‘ºÂª Ò¬∆ Ú‰ Á∆ ‘ÀÕ Á∂Ù Á∆ √≥√Á ¿∞Â∂ ’≈Ϙ «¬Èª∑ ÿ≈◊ È∂Â≈Úª Á∆ «¬√ ⁄≥‚≈Ò ⁄Ω’Û∆ «Ú∞ºË AHF ¡ÀÓ.Í∆¡ª «Úº∞Ë ÎΩ‹Á≈∆ ’∂√ ‘ÈÕ «‹Èª∑ «Úº⁄∫Ø AAB «ÚºË ∞ √≥◊∆È ‹∞Óª Á∂ ’∂√ Ì≈Â∆ ¡Á≈Òª «Úº⁄ ⁄ºÒÁ∂ ‘ÈÕ «¬Èª∑ √≥√Á ÓÀ∫Ϫ «Úº⁄ DDB ’ØÛ ÍÂ∆ ‘È ¡Â∂ ¿∞Ȫ∑ Á∆ ¡Ω√ ‹≈«¬Á≈Á AD.FA ’ØÛ ‘ÀÕ ⁄ΩÊ∆ ◊ºÒ «’ ¡≈Ó ÒØ’ ‘∞‰ ⁄≥◊∂ Ï∞∂ Á∆ Í«‘⁄≈‰ ’È Òº◊ ͬ∂ ‘ÈÕ ¡≈͉∆ √Øfi∆ ¡È∞√≈ ’≥Ó ’È Á∆ ‹≈⁄ ¿∞Ȫ∑ ˘ ¡≈¿∞‰ Òº◊ ͬ∆ ‘ÀÕ ¿∞‘ ‘∞‰ È≈ ¡º÷∆∫ Á∂÷ Óº÷∆ «È◊Ò‰ Ò¬∆ «Â¡≈ ‘È ¡Â∂ È≈ ‘∆ «’√∂ ◊≥Ì∆ Ó√Ò∂ ˘ «√Î T‘¿±-Í∂U ’’∂ ‹≈‰ Á∂‰≈ ⁄≈‘∞Á ≥ ∂ ‘ÈÕ ¿∞‘ ÂÂ’≈Ò «√º‡∂ ’º„‰ Ò¬∆ ¡º◊∂ ¡≈ ‘∂ ‘ÈÕ ¿∞Ȫ∑ Á∆ √Ófi Í’∂∆ ‘؉ Òº◊∆ ‘ÀÕ ¿∞‘ ‘≈Òª È≈Ò √ÓfiØÂ≈ ’’∂ ¡≈͉∆¡ª Ó∞√∆Ϫ”⁄ ‘Ø Ú≈Ë≈ ’È Á∆ ʪ , ¿∞Ȫ∑ Ó√∆Ϫ, Á∞÷ º ª Á∂ ‘ºÒ Ò¬∆ ÁØ ⁄≈ ‘∞Á ≥ ∂ ‹≈ÍÁ∂ ‘ÈÕ Í≥‹Ú∆ ◊ºÒ «¬‘ «’ ¡≈Ó ÒØ’ «√¡≈√∆ fi±·∂ Ú≈¡«Á¡ª, Òº¤Á ∂ ≈ «Ï¡≈Ȫ Á∆ «Ú‹≈¬∂, ≈‹È∆Â’ Í≈‡∆¡ª Á∆ ¡√Ò ’≈◊∞˜≈∆ ˘ ̪͉ ÔØ◊ ‘Ø ◊¬∂ ‘ÈÕ «√Î ¡µ· ÈΩ Ó‘∆«È¡ª Ï≈¡Á ‘∆ ÒØ’ª ÚÒØ∫ TÍÒ‡∆ Ó≈È∆U ’∆ «¬√ ◊ºÒ Á≈ √ϱ ȑ∆∫? ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ Í≈‡∆ È∂ Í«‘Òª «ÁºÒ∆”⁄ «‹ºÂ ÍÃ≈Í ’∆Â∆, «Î Í≥‹≈Ï Á∆¡ª ’∞fi ÒØ’ √Ì≈ √∆‡ª «‹ºÂ∆¡ª ¡Â∂ ‘∞‰ ÎÚ∆ B@AE”⁄ ª «ÁÒ∆”⁄ ‘±fi ≥ ≈ Î∂± «‹ºÂ ÍÃ≈Í ’∆Â∆Õ ÒØ’ª T¡≈ÍU ˘ «¬√ ¡≈√ È≈Ò ËÛ≈ ËÛ Ú؇ª Í≈¬∆¡ª «’ ¿∞ È ª∑ Á∆ «Ï‹Ò∆, Í≈‰∆, ¡Ω  √∞«º ÷¡≈, «Ú«Á¡’ √≥√Ê≈Úª Á∆ ÿ≈‡ ˘ ͱ≈ ’∆Â≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ fiº◊ ∞ ∆¡ª fiΩÍÛ∆¡ª Á∂ ÚËÁ∂ Í√≈ ˘ Ø ’ ’∂ «‘≈«¬Ù∆ ’≈ÒØÈ∆¡ª Á≈ «ÈÓ≈‰ ‘ج◊ ∂ ≈ ¡Â∂ ◊À ÓȘ± Ù∞Á≈ ’≈ÒØÈ∆¡ª Á∆ √Óº«√¡≈ Á≈ ÔØ◊ √Ó≈Ë≈È ‘ج◊ ∂ ≈Õ ÊØÛ∂ «⁄ ÂØ∫ Ì≈ Á∂ È’Ù∂ Â∂ Ï‘∞ ‘∆ Â∂˜∆ È≈Ò ¿∞ºÌ ‘∆ ‘À T¡≈ÍUÕ Ó‘≈ÂÓ≈ ◊ªË∆ Á∂ √Ú≈≈‹ ˘ ¡ÍÈ≈¿∞‰, Â≈’ª Á∂ «Ú’∂∫Á∆ ’È ¡Â∂ √Ê≈È’ ÍºË ¿∞Â∂ ÒØ’ª Á∆¡ª √Óº«√¡≈Úª ‘ºÒ ’È Á∂ ¿∞Í≈Ò∂ ˘ ˜∆‘ Á∂‰ Á≈ ‡∆⁄≈ «Ó«Ê¡≈ ‘À ¡≈Í È∂Õ «Ï‹Ò∆ , Í≈‰∆, ؇∆, «‘≈«¬Ù, ’ÍÛ≈, ⁄≥◊≈ √≈ÙÈ, Á∂‰ Á≈ Ï∆Û≈ ⁄∞«º ’¡≈ ‘À ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ Í≈‡∆ Á∂ È∂Â≈Úª È∂Õ «¬º’ Ó≈‚Ò Ú‹Ø∫ Á∂Ù Á∆ ≈‹Ë≈È∆ «ÁºÒ∆ ˘ ⁄∞‰’∂ ⁄≥◊≈ Ù≈ÙÈ Á∂‰ Á≈ ¡≈Í È∂Â≈Úª Á≈ ÔÂÈ ÒØ’ª «Úº⁄ ¿∞Ȫ∑ Á∆¡ª ‹Ûª∑ ‚±≥ÿ∆¡ª ’∂◊≈Õ‹∂’ T¡≈ÍU Ì≈Â∆ ‹ÈÂ≈ Á∆¡ª Ó∞÷ º Ó∞√∆Ϫ ⁄Ø Ï˜≈∆, «ÓÒ≈Ú‡÷Ø∆, Ï∂-∞˜◊≈∆, Ì∞÷ º Ó∆, ÈÙ≈÷Ø∆, Ì≈¬∆ ÌÂ∆‹≈Ú≈Á ¡≈«Á ˘ ‘ºÒ ’È ÚºÒ «¬º’ ’ÁÓ Ú∆ ¡º◊∂ ÚºË◊ ∂ ∆, ÒØ’ ⁄≈ ’ÁÓ ‘Ø ¡º◊∂ ÚË’∂ ¿∞√ Á≈ √Ú≈◊ ’È◊∂, Í ‹∂’ ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫”⁄ T¡≈ÍU Úº‚∂ ÈÂ∆‹∂ È≈ Á∂ √’∆ ª ÒØ’ ‘Ø «È≈Ù, ‘Ø ¿∞Í≈Ó ‘؉◊∂Õ ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ Í≈‡∆ Á≈, «¬√ √Ó∂∫ ÓΩ‹Á ± Í≈‡∆ ’≈‚ ¿∞ÂÈ≈ ◊∞Á ≥ Úª È‘∆∫ ‘À, «‹‘≈ «‹‘≈ ÷ºÏ∂ ͺ÷∆ Í≈‡∆¡ª ¡Â∂ Ì≈‹Í≈ Á≈ ‘ÀÕ T¡≈ÍU Á∂ «‘Ó≈«¬Â∆ Ó∞÷ º ÂΩ Â∂ ÈΩ‹Ú≈È ‘È, «‹‘Û∂ ÓÈ”⁄ «¬º’ ¡≈ÁÙ Í≈Ò ’∂ T¡≈ÍU Á≈ √ÓÊÈ ’È Ò¬∆ ¡º◊∂ ¡≈¬∂ ‘È «’ ¿∞Ȫ∑ Á∆ Ó∞º÷ √Óº«√¡≈ Ï∂∞˜◊≈∆ Á≈ ‘ºÒ ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ Í≈‡∆ ’∂◊∆Õ √Ë≈È ◊∆Ï Ú◊ Á∂ ÒØ’ «¬√ ’’∂ T¡≈ÍU Á∂ È≈Ò ÷Û∂ ‘ج∂ ‘È «’ ¿∞Ȫ Á∂ ‹∆ÚÈ Á∆¡ª ÒØÛª ͱ∆¡ª ’È ¡Â∂ ‹∆ÚÈ √∞«º ÷¡≈ Á∂‰ Ò¬∆ T¡≈ÍU ¿∞Ȫ∑ Ò¬∆ ⁄≈ȉ Ó∞È≈≈ ω∂◊∆Õ T¡≈ÍU È≈Ò ÒØ’ª Á∆ ω∆ ‘ج∆ √ªfi ‘≈Ò Á∆ ÿÛ∆ º’ ˜˜Ï≈Â∆ ‘ÀÕ «¬√Á∂ È∂Â≈, Ì≈ Á∂ ¿∂Ȫ∑ È∂Â≈Úª Ú◊∂ È‘∆∫ Ïȉ◊∂, ’∞√∆ È≈Ò «⁄Í’‰ Ú≈Ò∂, «¬√Á∆ ¡≈√ ’’∂ ‘∆ ÒØ’ª ÷≈√ ’’∂ «ÁºÒ∆ Á∂ ÒØ’ª T¡≈ÍU ȱ±≥ «ÁÒ È≈Ò Ò◊≈«¬¡≈ ‘ÀÕ Ù≈«¬Á Ì≈Â∆ ◊‰Â≥ Á∆¡ª ⁄؉ª”⁄ Í«‘Ò∆ Ú≈∆ ‘À «’ Á∂Ù Á∆ ≈‹Ë≈È∆ «ÁºÒ∆ Ú◊∆ «ÚË≈È √Ì≈ Í≈‡∆”⁄ ,’ج∆ «ÏÒ’∞Ò ÈÚ∆∫ Í≈‡∆ G@ √∆‡ª «Úº⁄∫Ø FG √∆‡ª ÒÀ ◊¬∆ ‘ØÚ∂ ¡Â∂ ’∞Ò Ú؇ª «Ú⁄Ø∫ «‹√È∂ EC.D% Ú؇ª Ú∆ ÍÃ≈Í ’∆Â∆¡≈ ‘Ø‰Õ Á∂Ù Á∆ ≈‹Ë≈È∆ «ÁÒ∆ «‹‘∂ ‘≈Ò≈ ‘≈Ò∂ Á∂Ù Á∂ Ï≈’∆ √±«Ï¡ª, Úº‚∂ Ù«‘ª «Úº⁄ Ïȉ Ò¬∆ Ò≥Ó≈ √Óª Òº◊◊ ∂ ≈Õ Ì≈Ú∂∫ «’ Í≥‹≈Ï Ú◊∂ √±Ï”∂ ⁄ ÒØ’ √Ì≈ ⁄؉ª”⁄ AC √∆‡ª «Úº⁄∫Ø D ÒØ’ √Ì≈ √∆‡ª T¡≈ÍU ˘ «‹Â≈’∂ «‹ºÊ∂ Í≥‹≈Ï∆¡ª ¡≈͉∂ ‹≈◊ ‘؉ ¡Â∂ T«¬º’Ø Í«Ú≈ Á∂ ≈‹U ˘ ¡ÍÃÚ≈È ’È Á≈ Úº‚≈ √ϱ «ÁÂ≈Õ Í «¬‘ √Ì ’∞fi Á∂Ù Á∂ ‘Ø ≈‹ª «‹ÊØ∫ T¡≈ÍU È∂ C@@ ÂØ∫ ÚºË ÒØ’ √Ì≈ √∆‡ª ¿∞Â∂ ⁄؉ ÒÛ∆, ¿∞Ê∂ √≥ÌÚ È‘∆∫ ‘Ø √«’¡≈Õ ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ Í≈‡∆ Ò◊≈Â≈ ÒØ’ª”⁄ ¡≈͉≈ ¡Ë≈ ÏÈ≈¿∞‰ Ò¬∆ ¡º◊∂ ÚºË ‘∆ ‘ÀÕ Úº÷Ø Úº÷∂ Ú◊ª Á∂ ÒØ’, ¿∞√ ÚºÒ «÷º⁄ Â∞∂ ¡≈¿∞‰◊∂Õ Í ’∞fi ¿∞‘ ÷∞Á◊˜ ÒØ’ Ú∆ T¡≈ÍU Á∂ «Ú‘Û∂ Á≈ «Ù≥◊≈ Ïȉ Ò¬∆ ÂÒØ Óº¤∆ ‘؉◊∂, «‹‘Û∂ Ï≈’∆ Í≈‡∆¡ª”⁄ ¡≈͉∂ ¡≈Ë≈ È‘∆∫ ω≈ √’∂, ⁄ΩË È‘∆∫ ⁄Ó’≈ √’∂Õ ’∆ Í≈‡∆ «¬‘Ø «‹‘∂ ÒØ’ª ˘ ¡≈͉∂ ◊Ò∂ Ò◊≈ ÒÚ∂◊∆? ’∆ «¬‘Ø «‹‘∂ È∂Â≈Úª ˘ ¡ÍÈ≈ ÒÚ∂◊∆ ‹Ø Á±«‹¡ª ˘ È∆Úª «Ú÷≈’∂ ¡≈Í ¿∞Í ¿∞·‰≈ ⁄≈‘∞Á ≥ ∂ ‘È Â∂ «‹Èª∑ ˘ Á±‹∂ ÒØ’ª Á∆ Â≈ Ú∆ ÍÃÚ≈‘ È‘∆∫ ‘∞Á ≥ ∆Õ ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ Í≈‡∆ Á≈ «¬’Ø «¬º’ √∞ÍÈ≈ ◊ªË∆ ‹∆ Á∂ √Ú≈≈‹ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ Á≈ ‘ÀÕ ◊ªË∆ ‹∆ ¡È∞√≈ √Ú≈≈‹ Á≈ ¡Ê T¡≈͉∂U ‘ºÊ∆∫ ¡≈Í∂ ¡≈͉∂ ‘∆ ’≈‹ √∞¡≈∆¬∂U ‘ÀÕ «‹ºÊ∂ √Ó≈‹”⁄ «‘‰ Ú≈Ò∂ ‘ ‹∆¡ Á≈ ¡≈Á √«Â’≈ ‘ØÚ,∂ Ï≈Ï Á∂ ‘º’ ‘؉, Í È≈Ò Á∆ È≈Ò ‘∂’ Á∆ «˜≥ÓÚ ∂ ≈∆ Ú∆ «ÈË≈ ‘ØÚÕ∂ ÒØ’ ¡≈Í ‘∆ ¡≈͉∂ ¿∞Â∂ ≈‹ ’ÈÕ Ó‘≈ÂÓ≈ ◊ªË∆ Á∂ ÍÀ’ Ø ≈ª ¡Â∂ ’ª◊√ Í≈‡∆ ÚÒØ∫ √Ú≈≈‹ Á∂ √∞ÍÈ∂ ˘ ÍÃÚ≈È Âª ’∆Â≈ Í Á∂Ù «Úº⁄ Ò≈◊± È≈ ’∆Â≈Õ √Ó∂∫ √Ó∂∫ √Ú≈≈‹ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ Ò¬∆ Á∂Ù «Úº⁄ ¡≥ÁÒ Ø È ⁄ºÒ,∂ ‹À ÍÃ’≈Ù È≈«¬‰ «‹‘∂ È∂Â≈Úª «¬√ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ Ò¬∆ Ú∆ ¡≥ÁØÒÈ «Ú«„¡≈, Í Á∂Ù”⁄ ÎÀÒ∂ «ÌÃÙ‡≈⁄≈∆, Í«Ú≈Ú≈Á”⁄ ◊Ã√ º ∂ È∂Â≈Úª Á∆¡ª ¡≈Í‘∞ º Á ∆¡ª Â∂ Ò∞ º ‡ ÷Ø ‘ ª, ÿÍ«Ò¡ª, ÿ∞‡≈«Ò¡ª ¡Â∂ ‘ ‘≈Ò ◊ºÁ∆ ¿∞Â∂ ’Ϙ∂ Á∆ Ò≈Ò√≈ È∂ √Ú≈≈‹ Á∂ √∞ÍÈ∂ ˘ «‹Ú∂∫ «‘Ù È«‘Ù ’ «ÁÂ≈Õ T¡≈ÍU È∂ Ú∆ ◊ªË∆ ‹∆ Á∂ √∞ÍÈ∂ ˘ ‘∆ ¡≈͉∆ ≈‹È∆Â∆ Á≈ ¡Ë≈ ω≈«¬¡≈ ‘ÀÕ ¡≈Í Á∂ «ÁÃÛ √≥’ÒÍ∆ Ë∞È ≥ Á∂ ͺ’∂ È∂Â≈ ’∂˜∆Ú≈Ò È∂ √Ú≈≈‹ Ò≈◊± ’È Á≈ Ï∆Û≈ ⁄∞«º ’¡≈ ‘ÀÕ ÒØ’ª È∂ ¿∞√Á≈ √≈Ê Á∂‰”⁄ Â≈ Ì Ú∆ Á∂∆ È‘∆∫ ’∆Â∆Õ ¡≈Í Á∂ √≈‘Ó‰∂ ¡º‹ Í÷ Á∆ ÿÛ∆ ‘À, Â≈’ ˘ ÒØ’ª Á∆ √Ø⁄ ¡È∞√≈ Ú‰ Á≈ √Óª ‘À Õ «’¿∞ ∫ «’ ÒØ ’ ª Á∆¡ª √Óº«√¡≈Úª Úº‚∆¡ª ¡Â∂ ◊∞fi ≥ ÒÁ≈ ‘È ¡Â∂ «¬Èª∑ ˘ ‘ºÒ ’È Ú≈Ò∂ T¡≈ÍU Á∂ È∂Â≈ Ù≈«¬Á ¿∞ÂÈ∂ ˜Ï∂Á≈ È‘∆∫Õ ¿∞∫‹ Ú∆ ÒØ’ «‘± ÎÀ√«Ò¡ª ˘ Ò≈◊± ’È Ú≈Ò∆ Ì≈Â∆ ÈΩ’Ù≈‘∆, Ï≈ϱ Ù≈‘∆ ¡Â∂ «ÌÃÙ‡ ≈‹È∆Â’ ÍÃÏË ≥ , ‘ ‘≈Ò T¡≈ÍU Ò¬∆ Úº‚∆ ⁄‰ΩÂ∆ ω’∂ ÷«Û¡≈ Ș ¡≈¿∞∫Á≈ ‘ÀÕ
© Copyright 2024 ExpyDoc
